lad. T 3 EN s ra NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN Zaterdag 29 Januari 1927 89* Jaargang Dit blad verschijnt dagelijks behafive op Zon- en Feestdagen nd Y EERSTE BLAD. tabletten mxeseted 3 BERGAMBACHT, BERKENWDUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. FEUILLETON. VLAMMENDE KATCHEN. r* -1 genezen. Dit nummer bestaat uit twee bladen. en SS im fel inert allicht, aenefivd Win teren F -H HOFSTAD. vet in 5 minuten, tn .ninniari e koude, sl rrwakkiug. er I I I Wij zijn nimmer zoo verstoord op an deren, als wanneer wij reden hebben om ontevreden te zijn over ons eigen gedrag. delarei aan 1 lex van kQ me ie: eld ten Idi >lie (HOMIIE COURANT. ■ttordam Breukbanden ourant gratie. 26T0 20 40.1c! t.vim W t even ontvangen g ruikers. 3 e Handel- en fEABT-VIT£" ia» g ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (behoorende tot den bcxorgkrmg); 1—regels 1.80, elke regel meer 02b. Van guiten Gouda en den bezorgkring: 1regels l.b5, elke regel meer 0.80. AdvartontiÖn iikhet Zaterdagnummer 30 bijslag op den prijs. Liefdadigheida-advertentiën de helft van dan prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1-4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Og de voorpagina 50 booger. Gewone advertentiën en ingeaonden medodeeiingen bjj contract tot mot gerwdacoer den prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tueachenkomst van soliede Boekhaa- 1 ren, Advertentiebureau» en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn. in^-èteat. Zeker, de maatschappelijke ontwikkeling gaat geleidelijk, maar evenals in het levens proces vbn het menschelijk lichaam breken in dat van een beschaving ©ogenblikken aan, waarop de overgang van de eene peri ode in de andere het karakter van een „re volutie” aanneemt. Het is een miskenning van de we riff g van de natuurkrachten, wanneer men aooals in onzen tijd veelal geschiedt, de catastrophe-verschijnselen van zoo’n periode als kenmerkend beschouwt. Zooi is geschied door denkers uit een vo rig geslacht, die de door de „industrieels revolutie” veroorzaakte ellende breed uit maten, de goede gevolgen zoo mogelijk ne geerden, doch wanneer het niet doenlijk was, ze kleineeren en zoo handelend, een te somber beeld van hun tijd ophingen. Wij weten nu, dank zij het resultaat van histo risch onderzoek dat de tijdbeelden van Sis- mondi, Marx en Engels te donker gebind zijn, maar wat nog niet algemeen beseft wordt dat de gevolgtrekkingen, waartoe dig denkers uit de vorige eeuw kwamen voor een deel onjuist zijn en... dat een po litiek gebaseerd op die gevolgtrekkingen geen goed» resultaten kan opleveren. Onze beschaving is van haren oorsprong af geweest een ontwikkeling van de per soonlijkheid. De verdwijning van het ge- meenschapsbezit was noodig voor dib ont- Raman door PAUL OSKAR HöCKER. Uit het Duiisch vertaald door Hermine van Gfierten. (fTadruk verboden). de levensvoorwaarde;zoo gelijk en zoo gunstig mogelijk zijn. Kn men denkt dit te bereiken door voortdurende aanvallen op de „klasse” der rijken resultaat? Oogensol ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ij 06, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, ovbraJ waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 8.15, mét ïkw'agsblad 8.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen «an ons Bureau: MARK! 81, GOUDA, bjj onze agenten en loopers, den boeknandel en de postkantoren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 8—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82; Redactie Telef. 88. Postrekening 48400. wereap j ae|tragisuie geocui ü>e^nou, waai ui, op tuaamciucen onuer de aisauuweiijaSte amwiauaigue- aieu een uiooru. is gapioegu. nei lui neuten aosouum aniDre».en van eemge aauw ijzing van den uaoer heuli er ue spainuiiing bij het puuLeia onwerzwaat in genouaon. hei is versiaiiuig ge- weeei van ue politie dat zjlj zoo open lijn in ae pers medeaeeiingen neen gedaan zoouat ieder weet met welk een ijver wordt gezocht on tevens zaoi luie ontzaggelijk moeilijk dit werk is. Men kan geiMkkelijk zeggen dat het de taak nor politie is omi aergebjKe ouistere gevahen op te klaren, maar niemand, mag het ónmogelijke eischei en wanneer iedereen goed zie>t hoe ue stand van zaken is, dan zal de gerust stelling omtrent de veiligheid in onze stad bd’jven ook. al zou het niet geluk ken de<xs zaak tot klaarheid te brengen Voor do beoordeeiing van de be kwaamhe d der politie is het alleszins gewensöht dlat het publiek op die hoog te blijft. Gelukt het onder deze zware omstandigheden het raadsel op te los sen dup zal het natuurlijk een waar- deering voor de politie zijn gelukt het n et, dön moet het publiek de overtuiging houden dat de politie voor genuien* is zipi uuem vvuouig te ont plooien. Vergissen wij ons jmet uan was Koyaarus over het Haagsciie pu O.iok altijd tevreden, wat betreft de belangstelling die het voor zijn wers had. Het aristocratische van zijn speT heeft hier aitijdl bekoord). Verkade heeft bet hier jarenlang uitgehouden maar op den duur ging hij met zijn stukken de menseden een beetje ver velen. Dat is met Royaards niet het geval geweest. Hij bracht altijd sttfe ken die trokken én om den inhoud t n on. het spel. Bij Verkade was nat spel vooral van de verdere troep dik wijls niet van het schitterendste en liet de inhoud der, stukken dikwiqh veel te wenschen over. Royaards is een figuur die niet kan leven als hij geen leiding kan geven. Hij is bewa re regisseur en de allesbeheerschende acteur Voor one kleine land zou hij één der allereersten zijn als hier de tooneelspeelkunst volledig kon bloeien. Maar dat is het ju st het tooneei-lie- vend publiek is te klein en het aantal tooneelspelers is veel te groot. Daar door moet de men, die hooge eischen s elt in het gedrang komen. net neen ons genoegen geuaan aai noyajurus Dij zijn oden verjaaruag on- uuoijeizauiuge Dewijzen van sympamie uit ue naagsene burgerij ontving, net njkt ons aai wij in uie looueeiwereld een iets betere toekomst tegemoet gaan nu enaeie geue.scuapptsi b-ijaen een stevige basis onaec zien te arijgeu en net" aeacai^ gm <oew -ntar alec groMet- wordt Alleen ais net aiimal geoei- scnaippen kleiner wordt en het zacn kan consonaeereu is er hoop dat ij weer in het goeae spoor komep. Het dilettantisme moet er uit, geneel er uil, en eerst aan komt er kans op succes. Er is een tiju geweest dat al lerlei jongelui die zich aangetrokkén gevoelden tot het tooneel gemakkeajk een kansje kregen om op de planken te komen. Volontair-aeteurs en actnces waren er. Voor aiLe vakken is oei voiontairschap een kwaad, maar zeker is het dit in de kunst. De gesloten vakken hebben altijd gesoorgdl t kwaad buiten de deur te nouiaan m ae niet- gesloiem vaaken liet men ziet* door ae goedkoopte verietiaen om h«v binnen te balen. Ais er één vak geweeet is dat er de voordeelen van ondervond dan is het wel dat van. het tooneel geweest. Het is een afschuw elijke fout te den ken unit men voor sommige vakken geen opleiuing noodig heeft, en dat men genoeg heeft aan een geboorie- acie. Het tegendeel is juist. Voor de gelijke niet-gesioiem vakken zajn de eischen dikwijls veel booger maar zij kunnen alleen met precies worden om schreven %n er zijn er bij d e met ge- nieuwe» weelderige heeren- dat de weduwe midden in was q^akr, |fcl allilht. ‘te^en samenleving, maar tegen Kef feit, dat schrijnende armoede voorkomt, naast over- dadigen rijkdom. Tegen de beide uitersten dus, richten zich de protesteerenden. Wjj zouden hen, die zoo redeneeren, wil den vragen, of met de sociale politiek, die thans gevolgd wordt, de bestrijding van excessen beoogd wordt, dan wel de steeds verder voortschrijdende inperking van het zelfstemmingsrecht van den enkeling? Wjj gelooven, dat de feiten voor het grijpen lig gen om een antwoord in laatstbedoelden zin mede te argumenteeren. Kiezen wjj als voorbeeld de loonpolitiek. Terugkeer tot de oude verhoudingen tusschen patroon en knecht is uitgesloten. Voor een individueel looncontract is in de groote bedrijven geen plaats. De collectieve arfjeidsovereenkomrt is de eenig mogeljjke. Maar zoodra de col lectieve regeling van arbeidsvoorwaarden zoo ver wordt doorgevoerd, dat de inlivi- dueele arbeider belet wordt van zijn bizon- dere eigenschappen pnofjjt te trekken, wordt ZÜ onhoudbaar. In een levende be schaving laat de krachtige zich niet neer drukken. En dit wil men thans. Heel de ac tie der vakvereeni gingen van hoofd- zoowel als handarbeiders, is hierop gericht. Waar om? Omdat nog geloof wordt gehecht aan de waarheid van een theorie over een pro letariërs klasse. In deze klasse moeten uaair taan leu voue aerenciiui ia uuuu uat zij ook met uet onmogende kan. W ij lieoben over on®e poiitie niet te klagen, zelia niet als wij in aanmer- i.ing nemen dut eemge opzienbarenae gevallen niet tot klaaxbeddl zijn gebracnk natuurlijk ware het te weusenen dal net aitijd getinkte om alle gevahen a>L oplossing te brengen, waarin ook vooral een preventieve beteekems op gesloten ligt, maar het lijkt ons aat voor een gevoel van onveiligheid niet de minste grond aanwezig is ook al blijven gewichtige zaken onopgelost. Even overvalt ons allen gelijk te begrijpen is, een gevoel van onzeker heid en onveiligheid en hier en daar zal men zich ze f een verscherpte zorg hebben opgelegd, maar dat gevoel aal weer verdwijnen. Vooral is het geluk kig dat de pers aan geen wilde ge ruchten het oor heeft geleend. 'Sr waaien bij een gelegenheid als deze allerlei verbalen en fantasieën door d» ivcht niemand weet ooit waar ze van daan komen maar het is in ieder ge val zaak dat zij geen weerklank vj|ff den in de pery opdat zaj geen schijn van een kans op juistheid kunnen krij gen Het is oen algemeen belang dat wij allen ons verstand in d®ae zaken behouden en vertrouwen stellen in de politie en de pers. Gelukkig is dit al gemeen het gevel en iedereen detec- tieft thans een beetje mee. Het uitlo ven van een flinke som voor mede deciingen die tot aanhouding leidini WK Ieder dlie omstreeks den tijd van den moord personen heeft zien loopen in de nabijheid van hét Bezuidenhout. heeft stelfg zijn berichten daarover gegeven en in dt opzicht is de pers ,het onmisbare hulpmiddel voor de po llitie geweest. Inmiddels hebben wij af te wachten. In deze dagen i# nog wel eens ge wezen op het kwaad dat zoovele on gure types door ue stad zwerven en op de noodzakelijkheid dat daaraan een» oen eind wordt gemaakt. Het is ijuisi, maar het is, de vraag of die ty pes mot gevallen als hei thans voorge komen geval, iets hebben te maken. Zij zijn misschien eer de bedrijvers van allerlei diefstallen en gapperijtjes. Meer toezicht op dit slag zwervers wa re iniusschen wel gewenscht. Het is natuurlijk 1d meer beperkten kring dat belangstelling bestaat voor al hetgeen het tooneel betreft. In de zen kring heeft he. aan .belangstelling voor Willem Royaards die ook hier ter stede zijn öOsten verjaardag in het openbaar heeft gevierd, niet ontbro ken. Op zijn kunst is men hier weti ge steld en-men betreurt het stellig dat hij op dit oogenblik niet in de gele- ïiiogea aidoen. ueii Oieusimieisje nau inmiddels naur handbagage naar de logeer Kamer gebracht, ue kamer was b inikend beloer, zooals het heeie nuis. Ei werd hier onophoudelijk geboend en gewreven. Mevrouw Iroilo was ae streiigs’e huisvrouw, die men zien Kon voorstellen. Ze dwang hier in huis niet minder respect at dan aan de overzij de in de zaak. Toen Ka arina in die eetkamer kwam die in ,,oud-Duitsahen stijl gehouden was, zat haar schoonmoeder al aan de ontbijttafel. Op de stoel naast haar aal de buldog. Grommend duldde het beest het naderbij ko Qn van de gast. Me vrouw. had henj een servet ongebon den en een bord melk met stukken wittebrood erin, voor hem neergezet Slobberend at Fricka, de dog, zijn por tie op, steeds de groote nijdige kop kwaadaardig naar de nieuweling toe gew«nd). Katarina draaide steeds het hart m het lijf om als ze genoodzaakt was in het huis van haar schoonmoeder me. den ontzettend leelijken hond aan la fel te zitten. Maar mevrouw had een bijna afgodische vereering voor net ondier. Ze sprak v.gak tegen de dog als ze af leen was en beweerde dat het verstandige beest ieder woord ver stand. Kmtarina sloot de oogen en nam een slok uit haar koip geurige zwarte koffie. ping van sara..e.ooze, goe^aoope a.u dewerkfiguren en zoogenaamde stijl me.ubelen die niets dan de grois e en misiiiKte imitaties waren. De muren waren volgehangen met onbeteeiKenende olieverfschilderijen wel ker kunstwaarde1 omgeikoerd evenredig was aan de breedte van hun protserig verguldie lijsten. En de bezitster van al deze heerlijkheden paste er zich uitstekend bij aan. Zij droeg een hoog, sterk ingeregen corset, baar heeie klee dij was op de taille ingesnoerd, waar door haar aanleg tot vetlijvigheid, die gemaskeerd moest worden, juist veel meer in het oog viel. Haar donker haar en haar borstelige wenkbrauwen waren geverfd ze droeg veel briljan ten, ook nu ’s morgens direct als ze op was. I Toen haar Katarina’s konst werd ge meld zat zij juist voor haar toiletspie gel. Ze had het rijtuig hooren voorrij den. ..Laat de juffrouw binnenkomen' zei z» uit de hoogte, terwijl ze een haarsppld vaststak. ,.Nou. je komt net goed op tijd voor ’t ontbijt. Katohen. Wei. wat zie je er koud uit. Wil je eerst je goed afdoen of direct een kop ko fie hebben Ter wijl ze sprak had ze haar logé op elke wnng een) klappende zoen gegeven, die duidelijke sporen van lippenpoma de achterliet. Katarina vroeg eerst ha»r kleeren te -ondernemen. En het w Wk verrijking van bepaalde groepen, in Werkelijkheid: verar ming van het geheel. Heeft de ervaring in Rualand niet geleid tot’ de erkenning van de waarheid dat voorwaatóe van herstel van welvaart, dat is herstal^van volksleven, is: herstel van maatsduappelijke ongelijk heid? Ook tot West-Europ* zal het besef door dringen, dat wij op derf verkeerden weg zijn den terugweg. Een nog niet ten jjlergang gedoemde beschaving duldt jfc willekeuritg, geen gelijkmakerij, waar van de zwakken het otfër zouden zijn, want aan den arbeid der swrken hebben zij te danken, dat niettegenstaande hun zwak te, mee optrekken langs den weg naar voor uitgang. Wat zal nu het gevolg zjjn wan neer den sterken <e oltpLooiing van hun krachten belet wordt t Men behoeft geèn wijsgeer te zijn om «deze vraag het ant- Woord té kunoen vind*. f HM snreekj; Van«Wf, dat met deze uit- dn&kwg ^berale 4,3Öperk-’ niet gezin- oiitieke party. sr Situationen. we gespreKKen M oegïijptm vad ts usweeai dull is Udg jaiar. wttiuurnjK zou ze um u.e. neuwen. WaiarscaijnlijK had de firma het terrein noodig. Viktor had er al over ges proven hoe zijn stiefmoeder en oom Kispeier, haar rechterhand, zich de veraiuiering dachten. Voor net jonge paar zou een Kleine villa wor den getwuwa aan de Wesielijge grens van het tqrnein en Katarina s geboor tehuis zou voor de verkoop-atdee.ing worden verbouwd en vergroot er zou magazijn- en pakiruimte in komen. Door de breede poort in het hex kwam het rijtuigje op het grondgebied der Troilo's. Rechtuit lagen de kassen, links d/e groote velden met die koude- grondbedden, rechts het woonhuis, om geven, door rech -opgaande dennen. Het waren prachtige boomen.... maar op het goedverzorgde grasveld aan hun voet stonden een paar kabouters en reeën van- aardewerk opgesteld. Nog nooit was het zoo glashelder vol Katarina’s bewustzijn dóórgedrongen, hoe sti:lloos de heeie schepping van de weduwe Troilo toch egenlijk was Een kunstzinnig architect was bij het ontwerpen van het woonhuis ’niet ge- ra^dpleegdt maar een gewiekst aanne mer-me^selaarsbaias had de vage voor stellingen van zijn opdrachtgeefster over een kasteelt in Roooco-stijl in gruwel’jke werkelijkheid omgezet... Nog erger dan van buiten was het van binnen Het- was er een ophoo- ,,z<0iuaer roam wan is dut uuu weer voor een nieuwigheid En vertei me er eis, Kutohen wat is dlac voor mal.ig- beid dat je (je in je hoofd 'hebt ge haald Naar Engeland! Bij Dutton 't Als volontair Je denkt toch zeker niet dat ik dat toesta Daar zaten ze al dilrec. midden in het netelige onderwerp. Mevrouw spraix, nu aan een stuk door, ze het de te genpartij letterlijk niet aan het woord komen, maar 2» at ook voortdjurend en voederde onder de hand de hond. Er lag een menigte kleine broodjes op de broodbak. Mevrouw at ze zonder boter, ze had he. druk over haar leef- rogeis om niet dik te worden ze zag er echter niet naar uit ailsof die veel hielpen het eene broodje na hef andere doopte ze in haar koffie beet er een stuk af, doopte de rest nog eens in en liet dan de hond van happen. Steeds probeerde Katarina iets in het midden te brengen Mevrouw luis terde er niet nanr. Ze sprak met volle mond, ir opperend en snauwend, zon der ophouden venter. Zooqls w daar rat te eten en te grommen had' ze voör Katarina een onloochenbare gelijkenis met de begeerig-slobberende et\ kwaad aardig grommende hond. (Wordt vervolgd). WP61# tsvvj^chsv rmiftg vau p andére. Op den terugweg? Het streven naar gelijkmaking van maat schappelijke levensvoorwaarden is, in onze dagen, algemeen. In de vergaderzalen van politieke,, zoowel als- in die van economische organen van de maatschappij komt dien wil tot uiting. -En ook het wetenschappe lijk denken wordt beheerscht door den zich in het hierboven omschreven venschijnsel uitenden tijdgeest. Slaat men eenigie wer ken over economische politiek op, dan kan men er zeker van zün als ideaal beschreven te vinden een politiek, die aanstuurt op een zoo gelijkmatig mogeljjke verdeeling van den maatschappelijken rijkdom onder de le den der gemeenschap. Deze geestelijke strooming nu, is een ver schijnsel van reactie en als toodamig te vw- klaren. De beschavingsperiode, die tegen het ®ktde van de achttiende eeuw inzette en aan welker einde wjj nog lang mat geko men zjjn, bracht bjj haar intree een machts- verschuiyiiB^ bjasêhep- .de ^Wt»cl^mpelijjie wezetf, ni*t aMm g’éw snél tempo voltrekken vin®XMe gepaaid gqng zekere groepen en y1 Een detgeljjk kunnen wjj aanwOi» onf^vilckehnig wasrv: wikkeling. Ook het fludale tijdperk moest gebroken worden. De individualistische geest van -oa^e beschaving leidde ten slotte tot de verhoudingen van hef zoogenaamde „liberale” tijdperk, waarin wjj in ’n'Vorige eeuw gekomen* zijn en waarin wjj ook nu nog leven Vrijmaking van het individu, ziehier wat van den beginne af de werking is geweest van de krachten /lie den ontwikkelings gang van onze beschaving beheer'schen. Ge voeld is dit door de grootste denkers, die in ons midden geleefd hebben door (om ons tot de laatste periode te beperken) Kant, Schiller, Goethe, Nietzsche. Wat deze laat ste geleerde in een zijner werken schreef over de „hoogste exemplaren”, die het doe’, van een kuituur zjjn, mag als juist worden beschouwd. Maar dan is ook waar wat een voorname geest als Wilhelm van Humboldt schreef, nJ., dat 200 onze beschaving dan zal -zijn kuituur van persoonlijkheden eerste voorwaarde van .haar leven is: „veelvuldig heid van levensomstandigheden" JEn een denker onzer dagen, dr. Gustave Le Bon, doet in een van zjjn geschriften opmerken, dat in tegenstelRpg m«t de gangbare theo rieën de onówiktfeling van ónze bescrftvi|g 4ejdt tot g^esde verder dogWwfterdA •en schadelijke rére medicinale e Ingrediënten, ooraanstaanoe ke werking van m ut de gastrische g ■n opgewekten s len neem een of B LJ frisch en op- elpen U bij bet in 5 minuten. 8 Hot 10 minuten, jg tot 15 minuten. 9 0 tot 15 minuten 3 in24uren. lapc- S 6) Het huis hef park had laten neeraedetn, van hier af niet te zien, maar wel de paar kleine gebouwtjes van ééij ver dieping aan die Dietenmilhlerweg, de ©ens het begin van dit groote bedrijf hadden gevormd en in het laatste, hei kleinste waarvan, nu een-en-twintig jaar geleden, Katarina Lutz geboren was. In het kleine huisje woonden se dert de dood' van haar vader vreem den Onder de pachter, een veehou der, was alles erg verwaarloosd. Met tranen in de oogen keek het meisje er naar. Fr was voor haar steeds een. groote zelfoverwinning noodig om het "S- l**red'en Het pachtcontract eihdigde in de herfst van het volgende 24« 28 I

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1927 | | pagina 1