4
II00 ii
Domaniale-Anthraciet
de beste
iwartendijk's/
Loopt niet verder!
y.y.y. - gouda
D. BENSCHOP
Mej. E. H. Ruijs
Goudsche BegraieoisoDderDeming
LAXIN-C0NFECT
Radio- en Electr. Tech. Bureau
0 Succes in Rechtzaken
1D
A. Bruijnel
Kleiweg 14
Voor Lips' Brandkasten en Slotenfabriek
GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 5 FEBR. 1927 - TWEEDE BLAD
1551 Keizerstraat I I
Geïllustreerde
Gids voor Gouda
Plattegrond
L BRIKKMIH11101 - OOUOI.
een flinke Dienstbode
GevestigdWijdstraat 39,
M. NEDERLOF,
Anton Coops
Drog „Het Blauwe Kruis"
DAMES
JOH. BEIJ - Fluweelensingel 14
I aatste Week der Groote Opruiming bij
S1 C. A. B. Bantzlnger
v.h. K. de Jong
2880 .o IS PTS AGENTP. ROUP Pz.. SOUPA
De Vereeniging
voor Vreemdelingenverkeer
betere verkeerswegen
AANLEG GAS- EN
WATERLEIDING
Lood- «n Zinkwerker
Mastiek Jakbedekking
RIDDER VAN CATSWEG 18
STEENHOUWERIJ
A. ROODIOL
HARDSTEEN ZANDSTEEN
SCHOORSTEENMA NTELS
GRAFWERKEN.
ACHTER DE KERK - GOUDA.
In eiken Boekhandel verkrijgbaar:
bewerkt door
G.J. J. POT,
Secretaris-Archivaris der gemeente Gouda.
Dit fraaie boek, dat tal van interessante
bijzonderheden bevat, zoowel uit vroegeren
als tegenwoordigen tyd en versierd is met
78 illustraties in en buiten den tekst waarbó'
een fraaie VIER-KLEURENDRUK van het
KERKRAAM uit de beroemde St. JANS
KERK, kost slechts
50 CENT.
INHOUt): De oorsprong en de ontwik
keling van Gouda: D,e Goudsche Handel en
Industrie; De verkeersverbindingen te wa
ter en te land; De bedrijven der Gemeente
Gouda; Gezondheidszorg en Volkshuis
vesting te Gouda; Kunsten en Wetenschap
pen te Gouda; Het Onderwijs te Gouda; De
lichamelijke opvoeding te Gouda; Gouda als
woonstad; De voornaamste monumentalp
gebouwen, enz.
der Gemeente Gouda.
Schaal 1 5000
met STRATENLIJST en vermelding van
Bijzondere-Gebouwen en Instellingen.
Op deze in fraaie kleuren uitgevoerde
plattegrond is ook aangegeven hoe de ver
binding tusschen de Hollandsche IJssel en
de Gouwe tot stand zal komen.
PRIJS f 0.75.
UITGAVEN VAN
Ondergeteekende, trustee van de
houders van vorderingen, terzake van
een woningbouw te Bergambacht in
het jaar 1920, op J. SCHOUTEN te
Gouda, roept bij deze krachtens de
acte van trustee hypotheek de hou
ders dezer vorderingen op tot bijwo
ning eener VERGADERING ten
zijnen kantore, Oosthaven 51 te
Gouda, op Donderdag, 17 Februari
1927, des namiddags half drie.
Mr. H. P. C. M. DE WITT WIJNEN.
GEVRAAGD te Utrecht in R. K. gezin
met 4 kinderen
Kinderjuffrouw aanwezig die tevens in de
huishouding behulpzaam is. 10
Mevr. BAYER, NachtegaaJstr. 62, Utrecht
Mond- en Tandarts.
Spreekuur Donderdagmorgen.
Kunstgebitten met 5 j*""" garantie
Onbreekbare, mooi rose doorschijnende
verhemelteplaat.
Hulpgebit 10.en binnen 14 dagen'
Voor absoluut pijnlooze behandeling
wordt ingestaan. Inlichtingen kosteloos
Reparaties aan alle gebitten binnen 2 da
g«n.
M'dag, D'dag, W'dag, Vrijdag MATHE-
NESSERLAAN 491, Rotterdam, Tel. 30742
Inrichting voor
HEILGYMNASTIEK
en MASSAGE
Krugerlaan 24
PROTESTANTSCHE
Dir.; H. v. d. GRAAFF,
v.h. P. J. v. d. Wolf en L. Binnendijk
Kattensingel 72 Telef. 763.
DROOIST - WIJDSTRAAT 31
welsmakend laxeermiddel
Burg. M&rtenmangel 109 Telef. 739.
10
AAMBEIENZALF
Radicale genezing. f 1.40 per pot
Minzaam aanbevelend,
J. c. LANGERAAR.
- Hygiënischs artikelen -
PATENT BENEE8MIDDELEN.
Suooci Ttritktrd. Iel. gratia-
MA1SON SANTÉ B,
Sokiek.de 165a BOTTERDAM.
Q«v«ttlgd het 347 20
Aanleg en onderhoud van RADIO en ELECTR. INSTALLATIES
Energieke behandeling van alle recht- en handelszaken, dagvaar
dingen, echtscheidingen, erfenissen, faillissementen, opmaken van
bruikleen en verkoopacten, enz. Jarenlange practijk, billijke con
ditiën. Onze Adviseur bezoekt U op aanvrage zonder verplichting
door geheel Nederland.
Rechtskundig Adviee-Buresu, Buitenhofstraet IB
(Bnukelndijk) ROTTERDAM. 22 22
MT Vraagt onze prijzen. "IV?
•JOH. DESSING Co.
Kantoor Oost-Havan 14 Gouda
Talaptioon 143 354-40
10% KORTING op alle artikelen die niet in de Opruiming zijn.
Diep in het hart van iedere vrouw leeft het verlangen ran
charme van haar te doen uitgaan. Iedere vrouw weet ook
hoe rij haar charme verhoogen kan door voorname at.
wisseling van toiletten. Meent echter niet, dat het slechts
een voorrecht - van enkelen zou zijn. om dit te kunnen
doen. Wij loonen U hier een vijftal chique Japonnen uil
onze rijk geschakeerde collecties, waaruit U, door de lage
C. A. prijzen, er inderdaad meer dan één kunt kiezen
Voor een Visitejapon is dit
nieuwe Bolero (smoking)
model in Rips pop. heel
apart 1 Zie eens 't aardig
vestje en gepliss voorpand.
In Almond, Bleu, Réséda
Zilver, Zwart enz. --
kost zij toch niet J
Dit snoezig Rips popeline
Middag«toiletje, in modern
Jumpermodel, aardig gebor»
duurd en keurig afgebiesd
plissé in 't rokje, kunt
kiezen in Zilver, Beige, Bis»
cuit. Bleu, Marine, ^75
an slechts
Zwart enz. v. slechts
GROOTE MATEN
In al onze collecties vindt
U ook groote maten
rijke verscheidenheid steeds
voorradig
RESTANTEN.
Profiteert tevens van de zeer
voordeelige aanbiedingen
van Restanten in alle andere
Afdeelingen
Een theaterbezoek in deze
chique Japon van zijden
Veloutine is een dubbele
vreugde 1 Zij is rijk gegarn.
Crêpe de Chine en bor
duursel, 't rokje heelt diepe
Ziehier Uw Baljurk van
mooie Crêpe de Chine, op»
gemaakt m.Velours chiffon,
m. rijke ruchcgarneenngen
smockwerk. Kiest in Sau
raon, Zilvergrijs, Bleu, Ma
king; staat op
iichf In alle
mod. kleuren en
ook sn groote
maten is de prijs
tbch 'T'T50
slechts*-*^
Dit voorname
Kleed, v mooie
Papillon, roet
Crêpe de Chine
vestje, fijn bor
duursel en rijke
plooitjes bewer
rine en Zwart, voor 18*°
plooien. In alle 24.
kleuren slechts
den prijs v- slechts
BERLITZ SCHOOL
Taaiinstituut voor
Volwassenen,
Onderriotat in alia
MODERNE TALEN
door laaraars an laararessan nlt da
betrokkan landen.
Spraakkanat, Correspondentie,
Conversatie. 326 20
Prospeotas fraaoo. Proeflas gratis.
Tal. 505.
MAURITSWEG 31
ROTTERDAM.
Afdtaüng GOUDA - Babouw „C0NC0RDIA"
BEWAART UW BON.
G*br> ZWARTENDIJK
ROTTERDAM
Onze echte bruine pleisters,
zalven en kruiden zyn bereid volgens de
echte recepten ons door den Heer W. DE
VISSER zelf gedeerd.
Reeds duizenden zjjin er door onze pleis
ter» genezen; dus wanhoop niet! maat wend
U vol vertrouwen tot onderstaand adres
N. J. v. d. WOUDEN,
348 10 Zeugeetraat 68, Gouda.
Het beste en billijkste adres voor ROOMBOTER, KAAS, EIEREN
FIJNE VLEESCHWAREN en COMESTIBLES is
Telef. 393
stelt pogingen in het werk om te y
verkrijgen
naar en van Gouda.
Dat is van enorme beteekenis.
Steun dat pogen door uw lidmaat
schap op te geven aan het Secreta
riaat: MARKT 31.
De Gouden Middag.
iue juwiate
AU ik Uit het venster kijk, is er n hooge
bWu-we hemel, waardoor 4e overmoedige
voorjaarswind wat luchtige wolirge wolkjes
blaast licht en wd,t *1® edersohuum.
Gouden zonlicht zeeft over de stad.
't Groots kerkedak glimt langs eU* hooge
rug, oud-grijs met blouwig-grauw staat de
toren daarnaast, en bovenop springen er
voaSkjvan de windvaan, 't Scheel stadhuis
dak is IÖr«ouden plaat, waaruit de scherp-
getande schaduwen der gekanteekie gevel-
torentjes Mauw-ewarte stukken hij ten.
En son is er in de hoornen, in de grillig
heid van hun warrig oproerde gladde tak-
IKCli en
groen, fluweelgroen en paarsig zwart. Eai
zon is er over die lage roode daken, en over
spitse hooge gevels, en in de b'eekJblauiwe
rook, die diwarrelt achter gele, blinde mu-
Ik ga erop uit, ik ga de Plassen zien!
Miet den winid in den rug vlieg ik over
de smalle dykjes, fiets over knisperend
grind, langs de Rreevaart, die als moeizaam
opgeperst tussohen de zwakke walletjes,
mede met «Pgolft.
Links vooruit, aan de andere zijde, is de
Bpdegroafsche straatweg, 'n bruine ry van
boomen in zon, daarachter de grauw-
groene grasweiden, met warme roodbruine
grienden en lange rechte ruggen omgespit
te modderaarde, roetzwart aan hun scha
duwzijde; in 't verschiet, waar groen en
grauw en alles samenvloeit, leeft er 'n
goudnevel ige klaarte.
En nu komen, rechte om den hoek 'by
„Stofberg" de Reeuwyksche Plassen, de
•blauwe, schuimende, wijde Plassen, waar
over de zon haar zegen giet.
Als ik afstap en om me zie, komen «r
wolken uit het zuid-westen aangevaren, als
'n schepeiwloot, met wat vooruit 'n paar
verkenners, voortrekkers aan den spits; ze
komen voor de zon en nu begint 'n helder
spgl van stralen op 't breede watervlak.
Metaal-blauw en wit als vischschubben
is de Plas, maar met de wolken glijden
bruingrijze en troebelgele schaduwvakken
daarover, 't lijkt a'.sof dat verre vreemde
poelen zyn te midden van de frissche zui
verheid van al 't omringend' helder water.
Naast de .,Lange Ka" hier, is 't vaalgeel
voorjaarsgras, op 't smalle reepje wei staan
do zwartbruine elzen, kreupel i.g en 9cheef
verspreid als wachters over 't veldje, krom
en trouw in/ hum gedwongen overgave aan
wind en gierende regenvlagen. De wind
ritselt in 't gras en in de dorre stoppels
van 't overjarig riet; wat riethalmen ry-
zen eenzaam in die hoogte, geel en ritselend
als droog paipier, hun grijs-witte wapper-
pluimon <wiogêl6n in den wind.
Hoog over my been schuiven nu lang
zaam de voorjaarswolken, witgrijs on teer
blauwLg-poars, nog hiooger is de blauwe
ruimte. Telkens zygen zonnebanen daar-
tusschen door, dan blinken ver weg over 't
water de vensters van de lage huizen, die
even opleven in hun kalmrustig gelijke
kleuren.
Nu draait er 'n donkere geweldige wolk
voor de zon, dwars daardoor heen blinkt nu
en dan de bleeke, marmer-witte zonneschijf,
om de hel witte wodkzoom zeeft wyd uiteen
bet licht, breede balken daarvan rusten op
't land en op 't water.
iZiliver gryst de Plas, zwartnaakt dryven
de eilandjes erin, armelyk alleen, haveloos
in de levend!©, zilveren vloeiïng.
Opeens is er 'n groote, zwarte vogel in
de lucht, steigerend' van luchcvloed op lucht-
vloed, vechtend met den hoogen wind. Tel
kens wordt-ie teruggeworpen, met stukken
achteruit gegooid, maar toch komt-ie vooi--
uit, wild-fladderend klimt-ie omhoog, of
grypt met krampachtig kromgetrokken
vleugels om den gierende wind.
Langs 't pad, waarop ik sta, komt 'n fiet
ser snel op me af. Hy heeft den wind' in
den rug, z'n stem waait me tegemoet.
,»Bekyk de Plassen nog maar 's goed, me-
wai»t ze zyn ten ondergang opge-
,»Ho! zoover ds 't gelukkig nog niet!"
roep ik terug, als-ie me voorbij schiet.
„Jaaa...! t Mot komime." hoor ik nog, en
niets, want hy verloor 'byïna z'n
Vroeger was op een der grootste eilan
den dat „Aeolus" heet, 'n uitzichttoren,
't Was 'n oud. zwart-geteerd kavalje, maar
't uitzicht was er grandioos.
Eens was ik daar, op net zoo'n dag als
Om en onder my waren de Plassen, 'n
wyd wit-blauw-levend vlak, enorme water-
plekken, eenzaam toen geen witte zei
len, die er wandelden, maar alileey 't platte
water, tongen land reikten er koen in uit,
povere wegen trokken er doorheen, wegen
met huizen er langs geryd en met h'er
daar wat leejge hoornen.
Verder in 't rond was de vlakke koek dei-
velden, waarop wat dorpen stonden, in de
verte de stad en nog 'n enkele dol-zwaaien
de molen diep in 't land.
Als ik wyd ibeni omgefietst, door Sluip-
wyk heen, voorby den „Wiltenburg" en door
d« Twaalf Morgen, langs kleine weggetjes
met armelyke wilgjes, die hun spichtige
sohaduwtjes 'n kort eindje op den bodeim
leggen, komt my de stad weer tegemoet.
De wind komt breed/-uit over de Plassen,
de zon is weggezonken, er zyn weinig Wol
ken aan den hemel, maar 'n monotone grij
ze sluier is aangedreven; de hemel is ver
somberd en evenzoo 't land.
Waar de zon is
gloeiend-roode vlek, wat ibrandend-roode
vegen zyn daarboven, nog hooger is 'n in-
karnaten sluier en verder- 'n oneindig-teere
uitwazing van tinten parelmoer, van geel
en rose, en violet tot mauve-grijs, er is 'n
onmerkbare overgang, 'n breed-ryke ver
vloeiing langs 't gewelf des hemels, dat
zwevend' is op donzen nevelhorizonten.
Ik trek over den donkerslinge renden
„Platteweg"; 't silhouet der stad staat voor
my in wit-geel westerlicht, de huizen-blok
ken zyn massief donker, de torens spitsen
omhoog naast donkere kerkedaken, van
slanke schoorsteenpijpen veegt de Wind wat
wolkige rook.
't Wordt zwarter om my heen, kaal go-
zaagde knotwilgen, wonderlijk scheef ge
zakt, staren any met geelwitte oogen aan,
diepe schaduwen zyn achter boerderijen,
d'ie ineengedoken liggen tusschen hooge,
ijle peppels.
IDe slooten leven glimmend in 't zwarte
iand, op den modderigen slingerweg vullen
zich de slykerige karresporen met duister
nis, lange natte waterstrepen loopen over
Gouda, eind Januari.
Het nut der reclame.
In een der tydschriften welke
een inzicht te geven in d© beteekenis der
daarvan is ons
dagen een zeer
„Adverteeren en
iteressant artikel over
vat er by te pas komt".
dat zeer de aandacht verdient:
Charles D. Hastrinj
Hupp Motorcar Corporation, hield op het
auto-oongres te New-York eetn pleidooi
OY0T het adverteeren en het reclame maken,
en hy zeide van meening te zyn dat aan
het adverteeren valt toe te schryven, dat
de Amerikaansche automobiel-industrie de
voornaamste der wereld is geworden. Het
n den Bergh heeft in 1924 niet
o. 1.800.000 aan reclame be
steed, waarvan de advertentiën de grootste
portie opslokten. De Buick Motor Comp.
gaf in 1925 voorreclame uit 1.700.00,
waarvan 600.000 voor couranten; de
Dodge Bros. (auto's) 1.800.000, waarvan
1.200.000 voor couranten; Lever Bros.
(zeepen) 2.225.000, waarvan 1.500.000
„Of advertenties gelezen worden, moge
vroeger een interessante vraag zyn, tegen
woordig zal niemand, die voor een verstan
dig man wil doorgaan, zich wel wachten
haar te stellen. Advertenties worden in zulk
een mate gelezen, da* zy slechts voor de
propaganda, van ibona-fide 'goederen te ge
bruiken zyn. Ondeugdelijke koopwaar met
kans op blywend succes amnonceeren, ka»
eenvoudig niet meer!
Het geloof in de kracht, het besef van de
waarde der dagfblad-reclame zijn hier te
lande nog niet groot geuoeg. Gedeeltelijk is
dat wel aan de -geringe voorlichting te wij
zen, die er binnen onze landspa'eni op dit
gebied gegeven wordt en te verkrygen va't.
Het dagblad wordt genomen om het
nieuws en om de advertenties. Een dagblad
advertenties zou een onding ztfn,
zou het willen lezen, tenzij neven
larin wèl annonces voork^-
Hoe een lezerskring van een blad er uit
ziet, valt af te leiden van zijn inhoud. Is
deze van hoogstaknden aard, zoo kan men
oden: „zoo heer, zoo
respect dan overigens
voor dan zeer gewaardeerden dagb'adabon-
né. Voorts geeft de abonnementsprijs nog
een zeer voorname vingerwijzing. Slechts
een koopkrachtig publiek is in staat een
hooge abonnemehts-quitantie zonder een al
te onbehoorlijk lang uitstel te voldoen.
Ieder moet het blad kiezen, welks abon-
né's hy het liefst al® koapors ziet versche
nen. Met de qualiteit van den lezerskring
heeft het allereerst; te doen.
Men zal inzien, dat de directeur, die een
ontwikkeld lezerspubliek bedient, veel meer
aan den inhoud en ook aan de techniek van
zyn blad zal moeten besteden uan de be
stuurder van een nieuwsorgaan, dat floree-
ren kan ,al knapt het al zyn „nieuw*" by
De advertentie moet iets aanprijzen, iets
(kunnen) verkoopen, zij behoort het motief
te bevatten, dat den lezer aanleiding geeft
om by u en by u alleen zyn goederen te be
stellen. D&arom kunt ge geen moeite ge
noeg besteden, want men is critisch tegen
woordig
Breng actualiteit en leven in uw tekst.
Laat hy eens eetn keer vmhand houden mei
het gesprek, de .gebeurtenis van den dag!
Dat is niet zo° l®®t% ais a wel denkt. Pro
beer het eens! Doch wees altyd oorspron
kelijk, pleeg nooit
sLaafsah navolger van
Hebt gy speciaal dien dochteren Eva'3
iets te zeggen, stel uw vrouw dan eens in
de gelegenheid! uw advertentie-ontwerp te
keuren vóór het naar de zetterij gaat- Doe
dat eigenlijk maar ailtyd. De meeste behoef-
gezinsbehoeften, waarin de hulpe des mans
beslist. Alleen een vrouw kan een vrouw in
haar zwak treffen!
Als ge in de gelegenheid zyt een illustra
tie, een cliché te gebruiken, wil het dan
vooral ndet nalaten. Iedereen ziet graag
naar een plaatje. En het «breekt" den tekst.
Bovenal trekt een aardige, goed geslaagde,
toepasselyke afbeelding onmiddellijk de
De grootte) der advertentie is minder be
langrijk dan haar .Jnnerlyke" samenstel
ling. Heeft men eenmaal een goeden tekst
geschreven, een welgeslaagd cliché by de
hand, dan i8 het pleit beslecht.
Een zaak, die groote annonces betalen
kan, plaatse groote annonces, al ware het
alleen reeds uit een oogpunt van stand.
Heeft men in één keer heel veel te melden,
zoo is men eveneens wel, als van nature op
een flink formaat aangewezen. Behoüdens
het voorafgaande is het met een weinig-
regelige annonce evengoed mogelyk het
doel te bereiken, al dient tegen al te kleine
gewaarschuwd, zelfs als men ze
geliefkoosde „familie-berichten"
En nogmaals, maak uw advertentie niet
te doodsdh!
Zeg in uw advertentie waarom gy iets
opruimt, ho© het komt, dat ge dit of dat ar
tikel zoo goedkoop kunt leveren. Schryf
niet: „bezichtigt s.v.p. myne etalage", maar
breng uwe uatmoodiging wat uitvoeriger,
aanprijzend, meer animeerend, meer bere
deneerd.
„Goede reclame voor een goed artikel in
een goed blad," aldus besluit hy, „heeft,
by normale omstandigheden, op den duur
nog nooit iemand teleurgesteld."
De hygiëne van het kind.
Noodzakelykheid van leiding.
In het verslag over het jaar 1925
vaoi de inspectie voor de hygiene van
het kind, wordt o.a. het volgende op
gemerkt.
Up verschillende dieeleai van het ge
bied der sociiaie hygiëne, in het bijzon
der op dait aer kinderhyg one, is de
belangstelling van het publiek zoo
groot, dat de drang tot diaden het ge
vaar meebrengt, van het zich ontwik
kelen van allerlei organisaties en in
stellingen, die later moedl JR zijn uu
den weg te ruimen, en diie toch den
toets der kritiek niet kunnen door
staan. Het verlangen naar geneeskun
dig schooltoezicht doet sohijn-schoolart-
sendiensten in het leven roepen, die
het instituut in een geheel verkeerd
dagbcht kunnen stellende ziuigelin-
genbcsöhenmng wordt in pommige
plaatsen door leeken ter hand' geno
de kinder uitzending neemt zeer
omvang toe, waardoor de behoefte-
aan een goede selectie steedB grooter
wordt. Talrijke andere voorbeelden zijn
aan te halen, waaruit de noodzalaeiijK-
heid van leiding blijkt, en, al leert de
ervaring, dac ovelr het algemeen men
gaarne de leiding der inspectie aan
vaardt, wanneer niet wettelijke of li-
uaiwrieele banden steun verieenen, is
het uiterst moeilijk de teugels in nan-
den to houden of te krijgen. Ik meen,
dat daardoor jaarlijks duizenden gul
dens worden vermorst, dde heeten be
steed te zijn ten bate der gezondheid,
doch die door onoordeelkundig gebruik
meer schade dan goed veroorzaken,
wat de zuige ingensterfte betreft.
De sterfte in het rijk op 100 levend
aangegovenen bedroeg in
1919 8.41, 1920 7.28, 1921 7.62, 1922
6.73, 1923 5.69, 1924 5.12, 1925 4.96
De provincies NoordhBrabant en Lim
burg hebben nog altijd die hoogste uu-
geiingcuister te. in Limburg is oie sterf-
le aoiis iets hooger dan in 1924. In
Noord-Brabant bnjlt de eenmaal inge
treden daling aanhouden.
De provincies net de laagste sterfte
zijn altijd nog Friesland en Noord-Hol
land, resp. met 3.39 en 3.75. Zelf* in
de zoo zeer bedreigde provincie Dren
the is de zuigelingensterfte van 5.77 in
1924 nog gedaald tot 5.21 in 1925.
Voorts is berekend de sterfte» van
kinderen beneden het jaar in gemeen
ten met meer dan 50.000 zielen. Met
uilzonder ng van Tilburg en Rotterdam
zijn de sterftecijfers in de andere ge
noemde gemeenten in mafadere of meer
dere mate gestegen.
Het hoogste sterftecijfer vertoont we
derom Eindhoven het laagste de ge-
's-Gravenhage.
Da Duitsohe Rag
Von Guérard aan het woord.
In de Duitsche Ryksdag is gisteren het
debat over de regeeringsverklaring voort
gezet. Het allereerst sprak de Centrum-af
gevaardigde von Guérard, daarna de demo
craat Koch, die beiden critiek uitoefenden
op de woorden van Graaf Westarp. De eer
ste noemde de sociaal-democraten trouwe
coalitiebroeders, en zoo zeide hy, wy den
ken er niet aan die banden met hen te ver
breken. Hy sprak de hoop uit dat de schei
ding van de linksche groepen niet duurzaam
zou zyn. Wy zyn immers, zoo zei hy, door
een zeer smalle lijn gescheiden. Ik vertrouw
dat zy ook in de oppositie zakelyk zal bly-
ven en zich aldus nog meer verdiensten zal
verwerven voor de grondvesting van het
parlementaire stelsel. De Centrum-fractie
heeft geen zwenking gemaakt, ook uit de
regeeringsverklaring blykt deze niet.
Wy willen, zoo riep hy uit, geen regeering
tegen de soc.-democratie, wy willen deze
niet uitschakelen van den pohtieken arbeid.
In verband hiermee keuren wy de woorden
van Westarp niet goed, dat het de verdien
ste der D.-nat. party was het Centrum van
de soc.-dem. te hebben losgemaakt. Het
Centrum bepaalt zelf zyn verhouding tot
de andere partyen. Wy betreuren de hou
ding van Westarp, zy kan slechts leiden tot
een verscherping der tegenstellingen.
Onder groote spanning kwam daarna
graaf Westarp aan het woord en legde de
volgende verklaring af: De politiek der re
vanche, die geen Duitsch begrip is, en de
gedachte aan een politiek van geweld heb
ik, ook wegens Duitschland's weerloosheid,
buitengesloten verklaard. Derhalve hebben
wy een buitenlandsche politiek ahnvaard,
welker doel is wederkeerige verzoening in
>t de regeeringsverkla-
iUÖigec
i van het feit,
dat de D.-nationale ministers aan de jongste
beslissing van het kabinet nopens de ves
tingen in het oosten en over het oorlogs
materiaal niet hebben deelgenomen, daar zy
ten deele nog niet benoemd waren, ten deele
hun ambt nog niet hadden aanvaard, heeft
een onverklaarbare opwinding veroorzaakt.
Het spreekt van zelf, dat de D.-nat. minis
ters, nu zy leden van het kabinet zyn ge
worden, bereid zyn het besluit uit te voeren.
De overtuiging eindeiyk, dat het werk der
wederkeerige verzoening niet is verwezen
lijkt, zoolang Duitsch gebied door vreemde
troepen is bezet en onder vreemde heer-
schappy staat, is naar ik weetr gemeen goed.
Juist daaruit volgt de noo-dzakelykheid,
waarop ik speciaal heb gewezen, in voort
gezette onderhandelingen de aanspraken van
Duitschland op de eindelyke ontruiming te
Hiermede heb ik het myne ter ophelde
ring van eventueele misverstanden gezegd.
Tegen verkeerd begrijpen is niemand be-
Nadat deze rectificatie op de onrust ver
wekkende rede van Donderdag, behoort dus
ook dit incident weer tot het verleden.
Intusschen zyn door de sociaal-democra
ten, communisten en door die Völkischen mo
ties van wantrouwen tegen de regeering in
gediend. Dit is weer aaoileidifig geweest
voor de coalitiepartijen om een motie van
vertrouwen ia de regeering in te dienen.
Daar laatstgenoemde motie van breeder
strekking is dan de moties van wantrouwen,
zal alleen de motie van vertrouwen in stem
ming komen. Wordt zy aangenomen en
dit is buiten twyfel dan zyn daarmee
tegelyk de andere moties van de oppositie
van de baan.
Na aldus zyn eerste parlementaire over-
De verlortn schaakpartij.
Zooals men weet, is koning Salomo de
uitvinder van het schaakspel. Hy beminde
het spel dan ook harbstoohtelyk en niemand
kon het ooit van hem winnen. lederen dag
spwlde hy met zyn oppersten raadsheer
Benaja en ook deze moest het steeds op
geven.
Op zekeren dag, toen het spel reeds eeni-
8® uren had gedtouird en Benaja voorzag,
dait hy weer mat gezet z«u worden, drong
plotseling van de straat een heftig tumult
het koninklyk vertrek door.'De koning
stond op en zag uit het raam. Dit oogenblik
®»skte Benaja zich ten nutte om een van
steenen zyns meesters weg te nemen.
SWomo zette zich weer aan de speeltafel,
^">der evenwel Benajals daad op te merken,
«et wilde echter verder niet vlotten en de
koning verloor voor het eerst van zyn leven
party.
lijtot verdtroöt Saflomo echter, dat z^jn wjjs~
ditmaal in dien steek had gelaten
en hy besloot dus, de oorzaak van zyn ney
deriaag op te sporen. Hy zette de steens
nog eens in hun oorspronkelyken stand op
en volgde den loop van het spel nog eens.
Zoo bemerkte hy alras, dat er een van de
steenen ontbrak en hy zeide in zichzelf:
Zeker heeft Benaja my bedrogen, toen ik
my omkeerde en uit het raam keek. Hy
heeft toen een steen van my weggenomen
en hierdoor het spel gewonnen. Ik wil hem
echter zyn schande niet in 't gezicht zeggen,
maar het daarheen leiden, dat hy uit zich
zelf bekent.
Salomo gedroeg zich al» gewoonflyk te
genover Benaja en liet dezen niet merken,
dat hy het geheim ontdekt had. Eenigen, tyd
daarna zat de koning tegen den avond voor
het venster en zag twee mannen met een
zak over den schouder heen en weer loopen»
Uit hun manieren begreep hij, dat ze op
roof uitgingen en hun buit in den zak wil
den verbergen. Salomo ging snel in een, an
der vertrek, trok zyn koninklyk kleed uit,
deed een werkmanspak aan en liep nu op de
twee dieven aan. Hy groette hen en zeide:
„Weest gegroet, lieve vrienden, ik be
oefen hetzelfde handwerk als gy, laten wy
hedenavond te zamen arbeiden. Ik heb de
sleutels v»n de vertrekken des konings we
ten te bemachtigen; daar zyn ryke schatten
verborgen; komt, laten wy onzen slag slaan.
Alleen durf ik niet goed, maar samen zullen
wy het er goed1 afbrengen en eeh heerlyke
buit zal ons deel zyn."
De beide mannen stemden verheugd toe,
want zy hadden geen flauw vermoeden van
den strik die hun gespannen werdl en zy
zeiden: „Zeg ons slechts wat wy te doen
hebben en wys ons den weg; het werk zelf
zullen wy wel met onze werktuigen verrich
ten."
Toen het middernacht wais, zeide Salomo
tot de bedde schelmen: „Nu is het tyd, komt
met my mee."
Hy bracht ze in het paleis en voerde hen
in een vertrek, waar een groot aantal edel
gesteenten opgestapeld lagen.
„Tast nu toe", zeide Salomo, „en neemt
zooveel gy wilt. Ik zal iaitusschen even naar
buiten gaan en zien of er soms onraad is."
De dieven geloofden, wat hun begeleider
zeide, deze ging naar buiten en zy vulden
hun zakken met des konings schatten. Sa
lomo evenwel grendelde de deur en de die
ven waren gevangen. De koning trok nu we
der zyn statiekleed aan, riep zyn dienaren
en zeide tot hen:
„In myn, binnenvertrek zyn dieven inge
slopen. Zorgt dat zy niet ontvluchten."
's Morgens liet de koning het gerechtshof
vergaderen; ook Benaja was aanwezig. Sa
lomo begon nu: „Gy, wetgeleerden! zegt
my, hoe moet de dief bestraft worden, die
op heeterdaad betrapt is, zich van het
des konings meester gemaakt te
Toen Benaja deze woorden hoorde, ver
schrikte hy hevig en hy dacht in zichzelf:
,J4u heeft myn meester de zaak van den
steen ontdekt en hij wil my door het hoog
gerechtshof laten veroordeelen. Als ik nu
zwygend wacht, tot het oordeel is uitgespro-
Daringsverklaring.
Een verklaring van Graaf Westarp.
winning te hebben behaald', zal het nieuwe
kabinet aan den slag kunnen gaan. Of zijn
werkzaamheden van lange duur zal kunnen
zyn is nog een andere vraag. Vroeger of
later zal het ook toch wel ten gronde gaan
tengevolge van de onderlinge verdeeldheid"
van de cpalitiepartyen. Niet ten onrechte
sprak een groot democratisch blad van een
„tegennatuurlyke coalitie". Wie den leider
van de centrumfractie von Guérard in den
ryksdag had hooren spreken, zoo zegt de
corr. van Hbld., wie er getuige van was ge
weest, hoe hy den lof der sociaal-democra
ten als trouwe coalitiebroeders zong, hoe hy
van leer trok tegen graaf Westarp en diens
rede van gisteren aan een vernietigende cri
tiek onderwierp, die had moeite zich in te
denken, dat hier geen spreker van de oppo
sitie aan het woord was. Nog nooit in de
parlementaire geschiedenis van Duitschland
is het voorgekomen, dat de regeeringspar-
tyen zoo in het openbaar over hun program
en tactiek debatteerden.
In stille verbazing, slechts af en toe on
derbroken door een vroolyk lachsalvo, om
het onmiskenbaar komische in de situatie,
zat de ryksdag de rede van Guérard en la
ter het antwoord van graaf Westarp aan te
Westarp» rede was heel wat gematigder
dan gisteren. Hy beweerde dat men hem
gisteren verkeerd had begrepen en dat geen
enkele spreker gov ry waard is van kwaad
willige verdraaiing.
De debatten worden vandaag om 11 uur
voortgezet. Men verwacht dat heden over de
motie van vertrouwen gestemd zal worden.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
RUSLAND.
Keizerlyke bezittingen verkocht.
Naar uit Moskou wordt gemeld, tH <to
commissie voor den verkoop van staatsbezit
te Leningrad binnenkort te Moskou groote
hoeveelheden van het hof van den tsaar af
komstig porcelein, tapyten, schilderyen,
beeldhouwwerken en meubels en in de pa
leizen te Peterhof, Gatsjina en Zarakoje Selo
gevonden werden, in veiling brengen.
Ook een groote pelsmantel uit sabelbont,
III, zal
FRANKRIJK.
Deze week is na dertig jaar in de gevan
genis van Rennes te hebben doorgebracht,
Louise Carrara in vryheid gesteld. Haar
naam is verbonden aan een gruwelyk mis
drijf, dat den 29en November 1897 werd ge
pleegd en destyds groote ontroering wekte.
De Italiaan Xa/vier Carrara, 34 jaar oud,
had in Kremlin-Bicètre by Parys een cham-
pignon-kweekerywelke echter in financieel
opzicht geen goede resultaten afwierp. Zyn
vrouw, „la belle Louise", zooals zy werd ge
noemd, kostte den man veel geld, daar zy
zeer luxieus was aangelegd en frivool wus
van aard. Het echtpaar geraakte in schul
den en besloot den oude Lam ar re, kaslooper
van de Comptoir d'Escompte, te berooven.
Toen Lamarre op zyn tournée by Carrara
kwam (die hem vry goed kende) en een wis
sel van 75 francs presenteerde, liet het echt
paar hem in de kamer binnen. De vrouw
hield hem aan de praat en Carrara gaf hem
onverwachts een harden slag op het hoofd,
waarna de man stervend neerstortte. In zyn
vonden.
Op opgelooflyk wreede wyze trachtte Car
rara zich van het lyk te ontdoen. Hy ont
deed den romp van armen en boenen en
bracht alles naar een koelkelder, die achter
ken, word ik al» een misdadiger dubbel ge
straft. Beken ik echter dadieiyk en bid om
vergiffenis, dan zal de koning my wel weer
in genade aannemen."
En. Benaja viel den koning te voet en be
kende zyn vergryp.
Salomo hoorde zyn dienaar glimlachend
aan en zeide: „Wees gerust, vriend, niet
hiervoor heb ik den Raad byeengeroepen;
ik ben dit kleine voorval reeds lang vergo
ten en heb het u vergeven. Maar ik heb in
den nacht twee dieven ontdekt, die in myn
vertrekken hebben ingebroken en myn
schatten willen stelen. Zy zitten thans ge
vangen. Heeren rechters! spreekt Uw oor
deel over hen ulit." Het voimis werd uitge
sproken en volvoerd.
Salomo verheugde zich erover, dat hem
gelukt was tegelyioertyd Benaja zyn Idein
vergryp onder de oogen te hebben gebracht
en twee gevaarlijke dieven voor goed on
schadelijk te hebben j
