I
f
agen.
te.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 16453
Mei 1927
Dit blad verschijnt dagelijks behstive op Zon- en Feestdagen
buitenlandsch nieuws.
t» oatbUMn.
88« Jaargang
Papier
497 25
3 Gouda
ÏMAN
Indië
Maandagl^
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, fiOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHpONÉOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enx.
FEUILLETON.
Wie was de Moordeaaar??
;l
9
Rotterdam
6 uur. Administratie Telef. In tere. 82;
Oi
In Berljjn is gisteren de opmarsch
van
jund
o(
(Wordt vervolgd).
220
1167
enken, dat IJ
waardoor de
jemaakt hebt
VD WORDT
atie van den
n op slechte
vele laatste
i niet zooals
mes-
RLD
;kke-
dat
goedkoop
e
■T f 2850
)EALER
eg 5
>uda
1366 *80
-t kwart*»! 2.S.,
'ranvo per post per
lage,
dat
stuk
juik-
vijze
rvan
ten
ook
ge-
ikor-
ver-
nha-
)udt.
Lustig zij de dag begonnen, goed be
gin is half gewonnen.
FRANKRIJK.
De restauratie van de kathedraal van Reims.
Een politieke, religiuese of artis
tieke plechtigheid?
Woensdag a.s. zal Herriot in zyn hoeda
nigheid van, minister van onderwijs en
schoone kunsten de inwijding bij wonen van
de gerestaureerde Kathedraal van Reims,
die pas thans geheel, na de tijdens de oor
logsjaren aangerichte beschieting, is her
steld.
Deze plechtigheid, welke een nationaal
karakter zal dragen, is echter aanstonds
door de bladen als een feit van politieke
beteekenig voorgesteld. Gisteren hoonde de
Echo de Paris” dat Herriot, dóe eertijds
ruwweg tot de afbreking der diplomatieke
betrekkingen met het Vaticaan besloot;
Herriot, die de meest representatieve ver
tegenwoordiger van de radicale vrymetsela-
,X De economische conferentie.
Sokolnikoff aan het woord. Een nationalistische manifestatie in Berlijn.
Sokolnikoff, de Russische gedelegeerde op
de economische conferentie te Genève heeft
Zaterdag zijn met zooveel spanning ver
wachte rede gehouden, en daarin zeer inte
ressante verklaringen gegeven over den
stand van het economisch leven in de unie
der socialistische sovjet-republieken.
Spr. wees er op, dat de pessimistische
voorspellingen over den aanstaanden onder
gang van het Russisch economisch leven
geenszins in vervulling zijn gegaan, maar
d!at integendeel de productie in den loop
der laatste jaren belangrijk ia toegenomen.
IDe aanvankelijke igroote moeilijkheden,
welke bij de conferentie te Genua en die te
Den Haag naar voren werden gebracht door
de tegenstanders van Rusland, zijn piet aan
socialistische beginselen toe te schrijven,
maar aan de groote verwoestingen, welke
de wereldoorlog en de gewapende interven
ties van kapitalistische machten in Rusland
na zich sleepten. Inzonderheid valt, zoo zei
hij, een voortdurend voortschrijdendie ont
wikkeling van den landbouw te constatee-
ren.
De -boeren hebben zich definitief van hun
adelljj-ke onderdrukkers bevrijd en a(jn pri-
vaatgrondbezitters geworden. De opbloei
der Russische industrie geschiedt langzaam,
doch volgens bepaalde, door de regeering$-
beamhten nauwkeurig opgestelde plannen, t
Groote succesvolle pogingen worden ge
daan, om de industrieele bedrijvigheid naar
streng wetenschappelijke beginselen te be
vorderen. In talrijke takken van industrie
is de productie reeds grooter dan vóór den
wereldoorlog en wel dank zij uitsluitend
den bemoeiingen van het Russische -Volk en
zjjn beambten.
iEen groot deel van het beschikbare kapi
taal is tot vernieuwing van de technische
uitrusting van fabrieken aangewend.
'De actieve deelneming der arbeidersmas
sa’s aan tie productie ie verzekerd. Het ma
terieel en cultureel niveau der arbeiders en
boeren is verhoogd. De nog bestaande werk
loosheid heeft andere oorzaken dan in de
West- en Midden-Europeesche landen en is
aan de politiek van wantrouwen der kapi
talistische mogendheden en de afsluiting
van Rusland van de overige wereld te wij
ten. Da binnenlandsche handel van Rusland
is minder omvangrijk dan vóór den oorlog.
Dit is echter niet aan het staatsmonopolie
van den buitenlandschen handel te wijten,
maar aan het igrootere inlandsche verbruik
van landbouw- en industrie-producten.
Aan het slot Wn®r sprak Sokolni
koff de hoop uit, dat de kapitalistische mo
gendheden met sovjet-Rusland
economische betrekkingen zullen
psn, waardoor aan de welvaart
landen, alsmede aan den wereldvrede
groote dienst zal worden bewezen.
opening van de nieuwe hoofdstad in de ge
schiedenis van Australië.
SPANJB.
De Spaansche troonopvolging.
Een officieel démenti.
Het Spaansche gezantschap te Patii9
spreekt formeel het bericht tegen, volgens
hetwelk de derde zoon van den korting van
Spanje tot troonopvolger zou zijn aange
wezen.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal J BJ6, par week 17 cent, met Zondagsblad
oer kwartaal 2.9t, per week 22 cent, overall waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.16, met .ZowJageblad 8.8*.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 81, GOUDA.
bÜ onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van
Reuactie Telef. 83. Postrekening 48400.
festatie begon, luetu oq
spraak, waarin hij de jui
den Stahlhelm uiteenzett
van de „oorlogsschuldleu
de 'zwart-wit-roode rijd
verlangde Seldt© totbrewrig van-be-
voegdheden van den rijkspresident, bescher
ming van parlementaire compromissen, her
ziening van de kieswet, die de mogelijkheid
van eigen regeeringsverantwoorlijkheid
waarborgt.
Onder de eeregasten, die in den Lustgar-
ten aanwezig waren, behoorde ook prins
Oscar van Pruisen.
tigsien van uien aaienuer verwijüeru,
waaruit niaituiiïrlijk moet worden afge
leid, dat of Lord) Henry, of zijn moor
denaar, (liet laatste 1 jkt mij hot waar
schijnlijkst, dut gedaan heeft, waardoor
een heel belangrijke aanduiding voor
ons verloren is gegaan.”
„Dat is heel interessant, Smaile”,
zei Shea, terwijl hij een langen :rek
aan zijn sigaar deed'. Even later merk
te hij «p „Het eenige wat mij onver
klaarbaar voorkomt, is die revolver,”
„Werkelijk... Is dat he. eenige?
Dan ben jij heel gauw tevreden. Ik
sta minstens voer twaalf onoplosbare
ande uit: 2 zware
ij eiken dressoir
Ie salonhanglamp,
425.ook ge
it een Bergère en
lalontafeltje, alles
36.pracht
iment met bedde-
4 stoelen 80.
lement bestaande
en salontafeltje
1-deelige kapok-
tafeltje 145.—.
ampen, gordijnen
9 uur, Zondag,
•RT 245, Heeren-
parachutes au»,
en eenige levensmadoc’en.
VER. STATEN.
De overstroomingen.
Nagenoeg het geheele N .O. van Loui
siana staat thang onder water. De troepen
verdubbelen hun pogingen om den vloed
paal en perk te stellen. Slagen deze, dan is
het ergste geleden, mislukken zij, dan wor
den nog eenige duizenden vierkante mijlen
landbouw- en industriegebied door over
wicht op een tafel, als het ware een
ander uitnoodigend dit w^pen op te
nemen en af te schieten. Hoe motiveer,
je zooi ets Tf
„Dat zal ik je niet vertellen',
zei Smaile. Tenminste op het oogen-
blk nog niet.”
„O, dus je weet iets”, riep zijn
vriend uit. „Je hebt de een of andere
leiddraad, welke Scotland! Yard!
mij niet bekend isj’
De detective knikte.
„Koni, Shtoile” riep de dJoRier
oppeiwondm. „Zanik nu niet langer
en vertel mij het geheim.”
Smaile was echter niet van zijn stuk
te brengen, en niettegenstaande alle
moeite, die de dtokter deed, liet hij
geen woord verder los over zijn opi
nie betreffende dte aanwezigheid' van
de revolver.
„Alles op zijn tijd), beste dokter”
zei hij, terwijl hij opstondi om weg to
gaan. „Ik beloof je, dat jij het zult
wielen, voor Scotland Yard. Dat is al
lee, wat ik zeggen kan.”
En hiermcdle moest dokter Shea zich
tevreden stellen,.
rij is; Herriot, die den religneusen tradities
in den Elzas den oorlog verklaarde, die de
uitwijzing der geestelijken voorbereidde;
Herriot... zich Woensdag a.s. met gebogen
hoofd zal moeten buigen voor het purper
van den deken der Fransche kardinalen op
den drempel zijner kathedraal. Of Herriot
het wil °f 200 schreef het blad, zjjn
tegenwoordigheid in Reims krijgt een sym
bolisch karakter alg van een boetedoening.
Vtjor de herstelde ruïnes zal 'hij met smar-
telijken en ontgoochelden blik het treffend
contrast kunnen waarnemen tusschen zjjn
eiigen ontzaglijk verval en 'kunnen peinzen
over de inéénstoitinig zijner ijdelheid.
De „Oevre” is hoogste verbolgen over
deze uitlating en zegt dat Herriot onder
deze omstandigheden niet naar Reims moet
gaan .De minister meende ongetwijfeld dat
het er slechts om ging de restauratie van
een meesterwerk van gothische kunst te vie
ren. Daar ér thans echter een politieke
plechtigheid van wordt gemaakt, heeft hij
het recht zich door den directeur van het
departement van schoone kunsten te laten
vertegenwoordigen.
Een non-stop-vlucht van Parijs naar
New York.
De twee Fransche aviateurs Nungesser
en Cola zijn Zondagmorgen om 5.21 van het
vliegveld Le Bourget te Parijs opgestegen
voor het ondernemen van hun poging om
een non-stop-vlucht over den Atlantischen
Oceaan van Parijs naar New-York te ma
ken. Men heeft om 6.48 de machine over
de Fransche kust bij Havre zien- vliegen.
Heilenmorgen tasschen 8^-10 uur wou
den zij te New York moeten aankomen.
De vlucht is, naar men weet, met zeer
veel zorg voorbereid. Heel veel proefvluch
ten zijn op het vliegveld te Villacoublay
gemaakt. De machine, welke me>t een 450
P.K. LorraineDietrichmotor is toegerust,
behoort tot het maritieme type, dat de in
genieur Levas/eur speciaal voor deze
vlucht heeft geconstrueerd.
Het vliegtuig is een tweedekker, in staat
om op zee te drijven, doch niet om uit het
water op te stijgen.
Normaal is de machine toegerust met
drie zitp’aatsen, doch de tierde zetel hee^t
p'.aats gemaakt voor een benzinetank. Het
toestel heeft drie groote tanks, licht maar
sterk geconstrueerd, die 4000 liter benzine
kunnenbevatten. Gerakend is, dat deze hoe
veelheid voldoende is voor een vlucht van
veer dan 4300 mijl.
Er zjjn om. twee parachutes am. boord
„Met inbegrip van de revolver?
vroeg Shea.
„Nee. Dat wapen acht ik niet van
zulk een buitengehvoon groot belang”,
WuS het onverwachte antwoord.
She.i keek heel verbaasd, toen hij
opstond, om. het restje van zijn sigaar
'•n heft vuur te werpen.
,,Nui, Smaile, dan ben jij een
knappe kerel, ais je leunt verklaren,
waarom die revolver zoo plotseling
voor den dag is gekomen”, riep hij
uit. „Lord Henry, een vroolijke, jonge
vrijgezel verwacht een dame op thee-
bezoeh, en regelt allee, om- haar op
een behoorlijke manier ,e ontvangen.
Hierbij schijnt die revolver inbegrepen
te zijn, die, volgens den bediende,
anders altijd! in de ladle van zijn bu
reau Jag. Hij plaatst deae dicht bij
stroomdng bedreigd en zal het leger dak-
loozen met 190.000 worden vergroot.
De snelle verwijding der gaten in de
dijken boven Vicksburg en tussdhen die
plaats en Natchez heeft de moeilijkheden
bij het reddingswerk in het N. O. vergroot.
Men maakt zich bezorgd voor de veiligheid
van vele honderden personen dn dat gebied.
Dagelijks worden opnieuw steden door het
water bedreigd.
AUSTRALIA
De reis van den Hertog en de Hertogin
van York.
'De hertog en de hertogin van York zijn
gisteren in Ganderra, de nieuwe hoofdstad
van de Australische republiek, aangekomen
om de nieuwe regeeringsgeboujwen te °Pe'
nen. Deze plechtigheid zal het toppunt vor
men v^n hun reis naar Australië. Aan het
station werden de hertog en hertogin ont
vangen door Brucef de premier, waarna zij
naar het regeeringagebouw reden, dat l°t
verblijfplaats dienit van den gouvarneur-
generaal. De opening der regeeringsgebou-
wen zal met groote plechtigheid gepaard
gaan. Na een algemeene volkszang ver-
zoekfc de eerste minister den hertog de
deur te openen. Te voren werd een gods-,
dienstplechtigheid gehouden, die geleid
werd door de hooge Australische geeste
lijkheid der Anglicaansche Presbyteriaan-
sche en Methodistische kerken. (Daarna
hield Bruce de premier van Australië een
rede waarin htf de hertog en hertogin van
York verwelkomde. Omdat hertog van
York het parlementsgebouw met sleutel
opende, hield hij buiten een. toespraak.
Hij wéés op de groote beteekenis wn d» y
«.nnninn. .ran sLv niüllTua hrWlC<1 in rle ,CT&-
geluiu iiaa iieei gematókelijk gedempt
kunnetn wordeui door het een oï anae-
re voertuig, diait ju si op d)at «ogenblik
door de straat reed.
„Er. is nog een andere kleinig
heid”, ging Sunaile na eenig wachten
voort „Terwijl ik, tezamen met Ja
cobs, door de flat liep, viel mijn oog
op een kalender, die op het bureau
stond. Deae wees den datum aan yan
den 21sten October, dus den dag na
den moord. Nadat iki Jaéobs hierop a -
tent maakte, zei hij, beöli&t te weten,
dat toen hij het vertrek verliet, het
blaadje van den twintigste» ei* nog op
zat, wan. het was hem opgevallen.dat feiten”, zei Smaile.
hierop eenige notities waren gemaakt.
Jacobs meende zich zelfs vaag te her
inneren, dat er een paar initialen op
stonden, die blijkbaar betrekking had
den op ae dame, -’ie Lord Henry op
de -thee verwachtte.”
Shea kon een uitroep van verbazing
niet onderdrukken.
,,Ongeiu)’s.kigérwijze kan hij zich
niet herinneren, welke letters dit wa
ren. Hij beweerde, dat het Lord Hen
ry’s gewoonte was op dien kalender
steeds aanteekeningen te maken, van
hetgeen hij den daarop volgenden dag
te doen had. Wanneer Jacobs ’s mor
gens de kamer «pruimde, scheurde hij
het blaadje van den vorigen dag er
ai, en legde dit op het bureau. Hij,
zijn vrouw, noch iemand van Scotland
Yard1, heeft het blaadlje van dien, twin-
den Stahlhelm een indrukwekkende nationa
listische maiüfestie geworden. Berlijn zelf,
waar de Stahlhean-organisatae weinóg betee-
kent, stond aanvankelijk onverschillig en
sceptisch tegenover de betooging en het is
bekend, dat he^ zelfs moeilijk was onderdak
te krijgen voor de deelnemers. By het zien
van die duizenden jongelieden, voor het mee-
rendeel gewezen soldaten en officieren, die
met vaandels en muziek uit veiTe Duitsche
landen naar de hoofdstad opgetrokken wa-
ren, verdween de aanvankelijke onverschil
ligheid en overal in de straten, werden de
kilometers lange ry'en betoogers luide toe
gejuicht. Men had, te doen met den typi-
schen indruk, die marcheerende militaire
troepen op het Berlynsche publiek maken.
De Stahlhelmers, hoewel ongewapend, ga
ven door hun militaire kapellen, vaandels,
discipline en groepeering een 'beeld van een
marcheerend leger en dit was voor de Ber-
lyners genoeg om tot laaiende geestdrift
te geraken.
Niettemin was den geheelen dag het ge
vaar dat wanordelijkheden zouden plaats
hebben niet van de lucht. Dat, in het alge
meen gesproken alles vlot verliep, was de
verdienste van de politie, die zelden zoo
een moeilijke taak te vervullen heeft gehad,
noch te Berlijn zulk een geweldige macht
op de been heeft gebracht. Zy manoeuveer-
de met een zekerheid en soepelheid, die
haar leiders eer aandoet.
Opmerkelijk was het, dat de repuhlikein-
sche politie den geheelen dag optrad als
beschermster der monarchisten en onver
biddelijk iedere tegenbetooging onderdruk
te.
Het lastigtste waren de communisten. De
communistische organisatie had haar leden
de straat opgestuurd met het consigne over
al relletjes te verwekken. Telkens vormden
zich op de kruispunten der straten commu
nistische groepen, die de betoogers uitflo
ten, de Internationale zongen en den Stahl-
helmliieden grove scheldwoorden naar het
hoofd wierpen. Nauwelyk was echter zulk
een communistisch centrum gevormd,- of
een auto met poLitie-beamibten verscheen en
dreef de lieden met den gummistok uiteen
of drong ze in een zijstraat terug. Een
oogenblik later zaten de Sohupo’s weer op
den auto, om op een ander bedreigd punt
te intervenieeren. Hier en daar hadden
vriend en vyand van den Stahlhelm de wijize
oplossing gevonden ieder één kant van de
straat te 'bezetten en ieder ,>hoch” met
„nieder” te beantwoorden. Beide partijen
brulden zich de longen uit, om de eenen met
het Deutschlandlied, de anderen met de In
ternationale elkaar te overstemmen.
Deze eerste groote nationalistische mani
festatie, die te Berlijn sedert de revolutie
wend gehouden en die by een groote deel
van het publiek insloeg, kenmerkte zich
door een krachtige discipline onder de deel-
«orirniE, nu in r
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—regels 1.65, elke regel meer 0.80. Advartentiën ingiet Zaterdagnummer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-sdvertentifai de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 1.66 Ov
da voorpagina 50 hoogar.
Gewone advertantiin en ingezonden mededeeUngen bjj contract tot xeor geredueeer-
den prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Beekhan-
delaren. Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
door
JOHN DANE.
Uit het Engelsoh vertaald door
Dicky Wafelbakker.
nauwere
aanknoo-
van alle
eer.
HINNENDANU
Het vertrek der Sumatra uit Sjanghai.
Naair wij vemenue», i» het besluit
Omtrent het voorteelten van die, reis
van Hr. Ms. Sumatra naar Nedl-Indid
genomen, na< oviarlog met de Neder-
landschen autoriteiten in China, die
van oordeel waren, dïti, de toestand,
waarin zich die Nederlandsche onder
danen te Sjrmghai bevinden, een ver
lenging van het verblijf van dien oor-
logs'bodem titans niet meer noodig
maakte.
Het zilveren jubileum dér Staatsmijnen.
Prins Hendrik was Donderdag i»
verband met het Staatsmijn-jubileum
naar Limburg gekomen, had, na den
trein te Roermond1 verlaten te hebben,
nemers, die de handhavdög van de orde uit
sluitend aan de politie «verlieten. Dit droeg
veel er toe bij het publidk gunstig voor den
Stahlhelm te stemmen.
'Zatenlagavond waren te Berly'n zeventien
speciale treinen aangekomen, die in den
nadht van Zaterdag op Zondag door veertig
andere werden gevolgd. De marsch naai- den
Lustgarten begon reeds om negen uur des
morgens, waarheen de troepen zich onder
de tonen van vroolyke marschen begaven.
In het centrum van de stad wag weinig
gehoor gegeven aan den oproep der rechte
sche partijleiders om de zwart-wit-roode
vlag uit to drukker weix.1 er in het
westen gevlagd. Daarentegen waren in het
Noorden in zeer veel straten de roode vlag
gen der communisten uitgestoken. Hier ging
het <lan ook bij he^ (hjormarcheeren der
Stahlhelmers het levendigst toe. Een «groote
massa volk had zich in «Unter den Linden
venzameld.
De politie 'had zoowel den Lustgarten als
de daarop uitkomende straten geheel afge
sloten en zelfs den velen, die daar wonen,
niet veroorloofd het voorbijtrekken van de
Stahlhelmlieden op straat gade te slaan.
Op de groote trappen van het Dude Mu
seum hadden de eeregasten, onder wie ge
neraal Watter, admiraal Schröder, alsmede
enkele rechtsche.parlementariërs, plaats ge-
nemen. Om halftiwee eer dfe eigenlijke mani
festatie begon, hield Seldtc hier een toe-
e doeleinden van
namelijk herstel
jn”, herstel van
(fleuren; verder
„Nu, Watson”, «ei die andere
glimlachend. „Alp je van mij hetzaitae
inst net e» de giraote scherpzinnigheid
van mijn hooggeachte» collega, Sher
lock Holmes verwacht, dan vrees ik,
dat ik je erg zaJ teleurstellen Je z/ult
het echter moeten doen met mijn min
dere begaafdheid.”
„Dus de aanwezigheid van de
revolver zegt je eigenlijk ook heel wei
nig, veronderstel ik?” vroeg dokter
Shea weer.
,,Ja, niet veel. Dat vraag je zeker
omdat Gray je op dat idee gebraont
heeft voegde de detective er pla
gend aan toe.
Sliea liet een knorrend) geluid hoo-
nen. „Natuurlijk heb ik het wapen in
mijn banden genomen”, zei hij daar
na. „Maar aan het uiterlijk was niets
te ontdekken. Vindt je het ndet eigen
aardig, dat n emandi het schot gehoord)
heeft. Smaile
De (Detective schudde ontkennend het
hoofd. „Die kleine zakpistolen; maken
heel weinig leven”, zlei hij. ,,En je
moet niet vergeten, dat het werd af-
geedhoten in een kamer, gelegen op
de derde verdieping, waarvan waar
schijnlijk de deuren gesloten waren.
De mensohen, die zich het dichtst in
de buurt bevonden, wanen oude Ro
binson en zijn verpleegster, in het be
nedenhuis, en die misschien’ beiden
een dutje deden, terwijJ Jaijobs, die
doof is, in het sousterrain was. Het
23) -
„Dan bestaat er geen twijfel, of
dt dame heeft hetm gepost”, riepSlhea
uit, terwijl hij zich op rijn knie sloeg
„Dat kan”, zei Smaile. „Maar ik
«eet niet, waarom ze dat zou doen,
bovendien weten we niet eens zeker,
er een dame geweest is”.
„Maar kerel, ben je dan heele-
n'®^ dien handschoen vergeten, die ik
°P dien grond, gevonden heb
Volstrekt niet, mijn beste dok-
p^i’i C'ioioh jongelui van het type Lord'
^lOBtone, hebben dikwijls dameshand-
’’Choenet) in hun betrit. Je behloeft daar
^knuaal nog niet uit af te leiden, dat
eJr middag inderdaad een dame
V*?* 18
hoofd. 8°hu)dde meewarig zijn
wat b®11 voorzichtig en
mompekte hij. „Je bent
('«•roJi'ï.. ^«“ilrdige kerel om oen
«rgehjfe Wli mee te besjwekon.”
1133 70