y-
lad.
II
I
I
agen
fit
II
S I
NiEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
fiOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
[0ONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*
Mo. 16457
Vi"ijdag<’l3 Mel 1927
88"Jeargarg
'ii
18
Dit blad verschijnt dagelijks behsrlve op Zon- en Feestdagen
I
8
r
J
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP,
OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCH<
BERGAMBACHT,
MEUWERKERK,
j
J i
FEUILLETON.
Wie was de Moordenaar??
buitenlamdsCb nieuws.
ENGELAND.
Sn
i
t
den afstand
de
echter het
(Wordt vervolgd).
L
er
ie
te
»n
ilt
Mllen
ge binnen
naar eens.
f. Overal
7oeJzaam
~h verpakt
maine
grijpen,
je
id
e
is
ir-
te
d
spijsverte-
iteloosheid
’t gebruik
y
Je
ÏN
Voordat Stapleton zich den volgen
den dag naar Lady Airery’s huis be
ta!. liep hij bij juffrouw La 'Trobe op,
die hij sinds hun gesprek over den
moord van Lord Rbllestone, niet meer
gezien bad.
i. iddiedlijk
coen ik
over
men.
bijna, alsof de moordenaar geweten
heeft, dbt Egan dien middag weg was,
zoog at hij onbemerkt kon binnenko
men. Ik zou zeggen, daar ik Rol les to
ne kende, dat de vrouw het gedaan
I
vrou-
te» in die garderoue
(Iftring Cross heb
resuitaiai op^e-
is djat de softer
■deneer het lijk heeft
ejto van de von0e
een windel in Brix
7aa' den winkel heelt
gelijk”, zei Tre-
,,lRi kan me be-
„Niet? Waarom niet? Wordt er
iemand anders verdacht
„Voor zoover ik weet, niet.”
Tremaine keek hem aandachtig aan
SZanpentonpen 'is kwaad venijn;
nog vindt men tongen, die erger zijn.
m
uHgen zaï duren, vooruat net vuOry.ar
er weer „bovenop komt.
ITALIi.
Ontaarde ouder*.
De pol tie van r iume is een erns ig
misdrijf op het spoor gekomen twee
jaar geleden was uit een naburig dorp
de halfidiote zoon van een echtpaar
verdwenen. Naar thans gebleken is,
hebben de ontaarde ouders hun kin-,
bij bet vee in den stai opgesloten, en
einde zoodoende geen last v.iD hem te
■lebben. De ongelukkige jongeman, die
bijna geheel aan de dieren was gel.jk
geworden, moest, toen hij gevonden
was terstond naar een krankziluiigen-
geetich' worden gebracht. De ouders
zi/n in hechtenis genomen
VMEENIGDE STATEN.
De St. Roman en de Mounayre*.
Het io» van oe St. Roman en de
Mouuayres, die be.de vhegeis, cLe ge
poogd hebben den oceaan over ie sve
en naar Brazilië acht men thaiu, zuo
goed ais bejegend. Ahe gerucn.en, dat
zi. h.er ot daar aan de Amer x«a .»oue
ust, of op zee door schepen gezien
zouden zijn, zijn ongegrond gebleken.
Charlie Chaplin voor den rechter.
Een vrooljjke zitting.
vharl e chapnui
voor bet BOuutmOi te am ïork moe-
.tn veuaiutw uur^icn op een oeachuiai-
oing van c.eo böeo, <Le oewturue Oiai.
uiarue piagiaet had gepieegd m de
.uu „SiooUiuiee, Aims ea ue^wege een
scuaueioObSitAang vaai e.n beura* gruOt,
1ZÜUÜÜ gjhuieu^pe.sdMe. Volgens de
uraiken ik ueze recmszaaa een waur-
sche aa^en dr. Siresemauan als getui- achtige oomedie geweest en hebban
..m a diéchsirne ie diai/vaarden tenedn-
L UjueuS
ue huiszoeking toegei aten, me een vei
n.ssing was voor de Russische ambas
sade, weiae er .otaal onkundig van
was dat er huiszoeking zou worden ge-
uaafi.
net optreden der politie verwekle
groot opzien een dichte menigte ver
zamelde zich voor het gebouw, doch
xerd) door de politie tot aoorloopen
.langemnanxi.
Dia eenige uren verscheen generaal
^hiidö, hoofd van de recherche, die hei
gebouw b.ntnenging en kwamen, nieu
we afdeelingen politie opdagen.
ft aar verluidt is de inval gedaan op
last van den> Minister van Binnenland-
sche Zaken.
DUITSCHLAND.
De Stahlhelmbetooging.
De extra-onkosten voor de politie.
In den Pruisiisclien landdag hee.t
gisteren de minster van binnenland-
acne zja.^en een reue gehouden, waarin
nij mededeelde,dat de bui.engewono
onKoeteh voor politie bij gelegen
heid aer Stahlhelmbetooging 100.000 M.
bedringen, ve regeenngsparnjen juich
ten het verzoen van den minister toe,
nat de partijen zich bij optochten we-
erzijus Ongemoeid zullen laten, zoouat
politiebescherming overbodig wordt.
De zaak-Barmat.
Een getuigenis van Marx en Stre*
semann nopens Höfle gewenscht.
Vorens ue „vimi. Zig.i is dr. au-
iius ber6er, die vemecuger van juiiua
varmat, voornemens n^wmanseier or.
max en den minister van buneniand-
ADVERTENTIEPRUS: Uit Gouda an omstreken (behoorende tot dan bezorgkring)
1regels 1.30, alke regel meer 0.24. Van buiten Gouda en den bezorgknng;
1—regel* 1.65, elke regel meer 0.80. Advortentiin in-het Raterdagnummer 20
bye lag op den prjj*. Lief dadighaids-adverten tien de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regel* 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina W hooger.
Gewon* advertentiin «n ingezonden mededeeiingen bfl contract tot zeor gewdueeer-
den prijs. Gro* letter* an randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentièn kunnen worden ingezonden door tueeehenkoont van soliede Boekhen-
delaren, Advertentiebureaus on onze agenten en moeten daag* vóór de plaatsing
aan het Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjja.
rechters, juryleuien en pubLex <xu zooi
ie zeggen tvrom gelegen van het ia-
ol etn over de Komische wi.ze, wa-irop
Jiairne zijn getuigenis deed. De vrm>
ujKhead begon reeds, toen Cnariio
p.aats nami in de getuigenbank, wa^r-
vij nij met een oeea auouei^WuUWvn
üixuer Zucn z,uen ging- a.ee^ luen
x.oeos auvoc.An bij nen Kruis» etrhuur
oiiarne een ascurut overiei Je v«<n
loebs sceaiai-io, waar ui j de ium.-uns e
1'jair op aairaxienst e*ce w jze, uie u en
vau hem gewoon is, de schouuu op-
u aaide.
Het spijt mij”, zeide Chir'ie nch
toi den rechter wendend, „maar iK» ah
bet niet lezen. Ik beo m* u «'rguet
vergeten.”
char Lee eigen advocaat reikte hem
daaroip e<en lorgnet toe. Chanie pro
beerde het lorgnet met e»_n trek van
wijfel en trok daarna een onnoozel
ezicht.
Daarna bood' de rechter Charlie zijn
bril aan, een met schildpad montuur.
Jmrl e aatte hem op, en, toen hij naar
i4© rechtstafel keek, proestte iedereen
..een.
vaar Stapleton biedt zwijgen, merkte
iremame nog op. „Jij schijnt er ne
ver met over te wilien praten, Ouue
jOii^en.
„Ik heb een afkeer van dat on-
uerwerp gear eg en'antwoordde hij,
want het was een minder prettige er
varing.”
,.i>aaraan heb je
onmiddietfi^f.
dat je er zoo min mogelijk
over wilt spreken. Eigenaardig genoeg
oenkt Beatrice er precies zoo over.
„Beatrice- riep Stapleton onwil
lekeurig ui;.
„Ja, Beatrice Amery. Ze ging on-
over iets anders praten,
er een peak dagen gei&.en
begon. Ik kon er niet achter ko-
waarom ze dit eigenlijk deed,
doch later vertelde haar moeder mij,
dat zij Rollestonp goed gekend hadden.
Dat wist il^ niet, en ik moet je eerlijk
bekennen, dat ik het niet prettig zou
vinden, als een vrouw, voor w.e ik
mij interesseerde, met hem omgegaan
had Adieu, oude jongen. Tot morgen
middag
Uitstekend, morgenmiddag. Kom I het
Da vliegtocht Parijs—New-York.
Zelden heeft men de poging, om een non-
stop-vlucht per vliegtuig over den Atlanti-
schen Qceaan te ondernemen, in heel de
wereld me^ meer spanning gevolgd dan dit
maal. Zouden de Fransöhen Nungesser en
Coli er in slagen om zonder tusschenlanding
van Parijs naar New York te vliegen?
Hoop en verwachting van velen begeleidden
de koene aviateurs. Voorbarige berichten
méldden reeds, dat de tocht was geslaagd.
Helaas, juichte men te vroeg. Met zeker
heid is nog steeds niets bekend omtrent het
lot der beide Franschen, op hoe groote
schaal men ook reeds nasporingen heeft
verricht. De aanvankelijk gekoesterde ver
wachtingen zjjn veranderd in vrees: het
ergste wordt reeds gedacht: wellicht hebben
de vliegers in strijd tegen de elementen het
onderspit moeten delven.
Nungesser en Coli zijn de eersten ge
weest, die, van hpt Europeesche vasteland
uit, hebben getracht via den Atlantischen
Oceaan de Vereenigde Staten te bereiken,
stellig in de hoop daarmee den kostbaren
prijs te verderven, welke de Amerikaansche
milioftair Raymond Orteig, die in de Vei’.
Staten en in Parjjs groote hotels bezit,
heeft uitgeloofd. Er waren velen» die deze
prjjs aanlokte en van verschillende kanten
werden dan ook reeds voorbereidselen ge
troffen. Nungesser en Coli hebben echter al
den gegadigden voor willen zjjn met hun
Levasseur-Lorraine-tweedekker.
Overigens hebben reeds vroeger vliegers
d.n Oceaan zonder üusschenlanding overge
stoken. Zooals men zich misschien herin
nert volbrachten, de Engelsche Yaegers sir
Alcock en Brotwn reeds op 1^6 Juni l^l'S met
een tweedekker van maar 250 P.K. in een
vliegtjjd van 17 uren den tocht tusschen
New Foundland en Clifden in Ierland. Doch
ook Alcock en Brown hadden reeds een
voorganger in den Amerikaanschen langen-
afstand-vlieger Read, die even tevoren, in
Mei 1919, met succes over den Atlantischen
Oceaan vloog; hij vloog den afstand New
Foundlandr—Lissabon, zij het met een tus-
schenlanding op de Azoren. In Juni 1919
werd de Atlantische Oceaan ook, w*| het
Zuidelijk g deelte betreft, overvlogen en
wel door de Portugeesche vliegers Continho,
Cabral en Secadura, die van Lissabon naar
Rio de Janeiro vlogen; zij landden onderweg
echter op Las Pallmas Sta Vincent en 2000
mijlen voor de Braziliaansche kust op de
St Paulusrotsen, waar het vliegtuig ver-
nield werd, zoodat de tochj met een tweede
vliegtuig moest worden voltooid.
Het duurde daarna tot 1920, voordat
vliegers opnieuw den Oceaan overstaken.
He^ waren de Spanjaarden Franco en Alda,
die in een Donnier-WaLvliegtuig van
Duitsch maaksel en met Engelsche motoren
den afstand SpanjePernambuco aflegrien;
er had echter onderweg een tusschenlanding
xuj aCoAivc oei vtaSvdui-,*» evud uu <e
viiiuea, oi uuar luea- Ohu-iBuI Dei be-
zte» van de oauie op oueui bewust en
L.ag nog onveranueru wu», ot uai mj
naar opinie gewijzigu had en -oesioteu.
z>cn in verbinding té stehen met &cot-
landi Yard'
Hij had zich echter allerminst ooge
rust benoeven te inaKen, wmit de jon
ge vrouw hield zich op dat oogenouk
bezig met een geheel ander onderwerp
„Wat denwt u, dat ik ga doer.
nep zp opgewonden uit, toen hij b.n-
uMitrad. ,,1k ga weraeüjk naar den
senouwburg. Is het niet, heer 1 ijk U
ivent toch Mar.an Martin”, ging, zij
voort. „Ze heette nog Marian Her yer.
toen ze jaren geleuen bij nuj les nam.
Zij is getrouwd met een zekeren mijn
heer Martin, een rijken etfecienmaKe-
iaar. Herinttert u zich niet, dat ik met
u veel over haar gesproken heb?”
Stapleton knikte bevestigend.
„Ze wonen in een groot huis, dat
op het Park ui met, en ze hebben
twee snoezige meisjes, die dikwijs
met haar moeder bij mij op bezodk
komen. Martin is altijd) hartelijk ge-
aUtijd. heel lief vooT|mij. Welnu, zij
hebben een loge genomen voor een
stuk, deit zoowat heel Londen,^gezien
heef1,” terwijl ®ij den naatn noemde
van een heele populair tooneelstufc
ABONNEMENTSPRIJS: per kwart**, j M.25, per week 17 cent, m*t Zondagsblad
per kwartaal 2.90. per week 22 cent, overa’ waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 8.15, met Zew/agsblad 8.88.
Abonnementen worden dagelijks aangenomna aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhand*/ ca de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Reuactie Telef. 88. Postrekening 48400.
o en a decharge te dagvaarden, tecein-
ue van hen oen goed getuigenis te
verkrijgen nopens het karakter van
Jen vroegeren minis et**1 van posterijen
uT. Höfie. De verdediger beoogt hier
mee, door deze beide vooraanstaande
politici te doen vaststellen, dat dr.
nöfle eten be> eerlijk karaater had om
zich door wien ook te laten omkoopen.
In juridische kringen neem', men aan
dat de rechtbank aan het verzoeK^ler
verdediger zul voldoen.
Hevige sneeuwval in München.
Het heelt in den aïgetoopen nacht
to Matchen hevig gesneeuwd.
De IJsheiligen.
Sneeuw en vorst.
Het drietal ijsheiligen, dat sinds
eeuwen verantwoordelijk wordt gesteld
voor de jaarlij.>sche tijdelijke inzinking
van het opbioeiende voorjaar, spookt
evenals bij ons. ook danig in Duitsch-
iand rond. De bladen maken bijv, mel
ding van vijf graden vorst en hevig en
si/eeuwvai in het Reuzengebergte. Men
vreest, dat het nog wel twee tot rie
GOUDSCHE COURANT.
27)
„Nu moet ik weg zei hij kon
d?aro|p. „Ik heb me gehaast om den
eersten morgen, dat ik in Londen was,
te bezoeken. M..ar vertel me nu
even, wanneet je een visite komt ma
ke» bij de familie Amery.
„Wanneer j>e maar Vilt”, zei sta'
Ireton ..Schikt bet je morgen?'
,,«JiisteKenu. muigeuaiuuwa^. tvum
dan theedrinken”, zei hij, terwijl hij
&>jn hoed en haniischoenjan opnam.
„Zeg Gerald, dat was een rare
geschiedenis, die moord op Henry Rol-
Icetone.”
Stapleton knikte.
„Ik was toen het gebeurde in
l:e< Noorden van Schotland ging lre
n«»ne-voort. ..zoodat ik heel weinig
bijzonderheden heb gehoord. W*u me
echter het meest verbaast, is. dat
iemand hier het huk ia en uh kan
g^an, zonder, gezien te worden Wat
„uij neoi ui®.» van de vrouw ge
zien of gehoord, is het wel?” vrueó
uij. „Kwam je not jmst omstreeks t
uur &huis.f'
Weer lanikte Stapleton. H j hoopte,
dat zijn vriend dit onderwerp verder
zou laten rusten, want hij voeide op
dn oogenblik heel sterk, in we\k eea
eigenaardige postie hij verkeerde.
1 rename liep op de deur toe, doch
voordat hij deze bereikt had, wendde
hij zich nog even om.
„Zooeven hadden we het over
Egan, maar wa. ziet die* man er sleety
uit. Het is, alsof hij plotseling jaren
ouder geworden is. Dit viel me op,
toen hij me in de lift naar boven
bracht.”
„Hij heeft zich de dood van zijn
dochter ontzet end! aangetrokkén. Ze
was op haar manier nog al een dame
tje. en haar vader was erg trotsch op
haar.”
„En z» stierf op denzelfden dag
van den moord, zei je?”
„Ja, en ik geloof zelfs op onge
veer hetzelfde uur. Ze beweren, dat
Egan niet van haar bed weg te krijgen
was. De arme kerel.”
„Ja”, zei Tremaine, „het is een
heel mysterepze geschiedenis. Het lijkt
door
JOHN DANE.
Uit liet Engelsch vertaald door
Dicky Wafelbakker.
Het vrouwenlijk in de koffer.
Reeds een sp*or van den moorde
naar gevonden.
De nasporuifeen van die rechercheurs
van Scotland Yard in verband m««. de
untdeiK' 'ng van het verminkte
wenlijK in een kofM^
van het station te
oen reeds betangrL
verd. V astgesield
waarmede de moord
vervoerü. in het be
weeK is gekocht in
ion de evenaar vi
voe koker als uit z.jhNvoorraid aiwom-
stig herkend). De icooper wees
aanbod om die koffer laten bezorgen
ai en nam hem zelLWp z.jn schouutr
mee. De winxietiihotyMp. was ook in
8%aat, het signalement van den kooper
ie versehatfen y- gunpMigr veer veertig
jarig man niet een korte ctonkere kne
vel en ongeveer 1.70 M. lang. Intus-
schon heeft zich een taxichauffeur aan
geroeid), die verklaart dat hij Vrijdag
morgen een man naar Charing Cross
heeft vervoerd, die aan die beschrijv.n,;
voldoet en ook een koffer bij alen
bad, welke hij overhandigde aan een
kruier en in de garderobe deponeerde
Volgens de laatste berichten is het
gebleken, het lichaam te zijn van de
F.ngelsche vrouw van ‘een Italiaansche
kellner. Zij heette Maud Alice ftónati.
Zij had van 1923 tot 1926 met een
man, genaamd' Rolls, samengewoond
Zoowel Bonati als Rolls hebben haar
erkend'.
Een opzienbarende Politie-inval.
Bij de ALRussipche coöperatieve
vereenigingen in de City.
De poiiue heen op gro&.e scnaal huis
zoeking gedaan in de lokalen der Al-
I Russische coöperatieve vereenigingen
in de City van Londen. Dei bureahx
der Russische handelsoelegatie, welke
zich oBghaar diplomatieke immun teit
beroept/ waren er niet bij betrokken
ur werd geen enkele aanhouding ver
richt. Een sterk politieoordon bewaak
Febr. 1927 volbracht daarna de bekende
Italiaansche werekh-lieger kolonel de Pi
nedo, die aan de Airikaansche kust startte,
den tocht naar Zuid-Amerika, na onderweg
geland te zijn <>P de Kaapverdiische eilanden
en op Fernando de Noronha. In Maart 1927
volgde hem de Portugeesche majoor Beires,
die van de Bissagos-eilanden aan de Afri-
kaansche kust uit na 'n tusschenlanding op
Fernando de Noronha Zuid-Amerika bereik
te. Op ongeveer denzelfden vliegweg pro
beerde de Fransche vlieger St. Romans op
5 Mei j.l. Van St Louis in Senegal uit Per
nambuco tc bereiken. Men heeft echter niets
meer van hem gehoord en hij wordt evenals
Nungesser en Ooli vermist.
Voordat laatstgenoemden startten, is de
Atlantische Oceaan dus reeds zes maal eer
der overvlogen, waarvan één keer recht
streeks Nungesser en Coli echter wilden
trachten den langsten vliegiweg van het
Europeesche vasteland af, en niet de kor
tere route van Engeland of Ierland uit, af
te leggen. Wanneer zij daarin waren ge
slaagd, zou hun prestatie vq.n groote betee-
kenis zijn geweest, daar dan zou zijn bewe
zen, dat een rechtstreeksere vliegtudgver-
binding tusschen tiwee groote economische
centra mogelijk is.
Een medewerker der Deutsche Allgemei-
neZeitung herinnert eraan, dat de Atlanti
sch Oceaan tot dusver ook nog maar slechts
twee keeren is overvlogen mot luchtschepen.
Dit geschiedde door den Engelschen Z 34
op het smalste gedeelte en door den Zep
pelin Z R III op zjjn beroemden tocht naar
Amerika in October 1924, toen de lange afp
stand Friedrichshafen—New York werd ge
vlogen.
De naties, die bij het Atlantische verkeer
groote belang hebben, probeeren vooral dit
jaar elkaar df^i loef af te steken. Van
Franschen kant bereiden de bekende oor-
logisvlieger René Fonck alsmede Droukin
een Oceaanvlucht voor. Van Amerikaansche
zijde kan men, nadat Noel Davis, die een
doodelijken val maakte, niet meer in aan
merking komt, in den loop van dit jaar re
kenen op vier starters. Voor den Oceaan-
toaht bereiden zich n.l. voor Clarence Cham
berlain en Bert Acosta, die onlangs met
een Bellanca-eendekker het wereldrecord
voor den langsten afstand hebben geslagen;
als navigateur voor den tocht over den
Oceaan zal hen de vlieger Bertrand bij-
staan. Op een Ryan-eendekker wil de Ame-‘
rikaan Charles Lindbeng trachten den
Oceaan over te steken en' ook de bekende
marine-vlieger luitenant Wade, een der zes
Amerikaansche wereldviiegers van 1924.
staat op de Ijjst der a.s. Oceaan-vliegers.
Af gezien wellicht van Franco’s vlucht
van Spanje naar Zuid-Amerika, dienen de
tochten, die reeds zijn afgelegd en die nog
-toh beraamd word'm, beschouwd te worden als
plaats. De zuivere vliegtyd bedroeg voor I sportprestaties, die echter nog geen groote
«foUuMi van 1012Ó K.M. 55 uren. In economische waarde hebben. Anders echter
utttl x^feldU 111J Uülldl tutu ^e.vuuii-
iijk toezucnt Lcditiuen in ue gang 'l
„Hij fiad dien dag venoi, daar
z:jn domier heel z ea was. Hei meis
je is Uttun ook 's middags overleden.
jc hebt toch ^&u&r de berichten in ae
„ram geiezen?”
„ixee, adeem, een kort overzich
Nam die andere main, hoe heet hij ook
weer Jacobs, niet die plaats van
Egan in?”
Nee, hij bevond zich in het sous-
terrann, en zijn vrouw was uilt. De lik
werxte niet, zoodat er niemand noodig
was om deze te bedienen. Als er wer
kelijk iemand in de hal geweest was,
bad het natuurlijk niet kunnen gebeu
ren/’
„Wat een eigenaardige samenloop
van omstandigheden riep Treii.aine
uit „Ik mocht Henry Rollestone met.
en vede anderen met me, maar toch is
„J een ellendige manier om aan je
einde te komen. Veitgl uw eens. Ge
rald. nrij dunkt er bestw toch geen
tw ijfel, of de vrouw, die hij op de thee
verwachtte, heeft hem vermoord
Stapleton haaide zijn schouders op.
doch gaf geen antwoord.
„Wat is jou opinie’, drong
andere aan.
..Ik geloof het niet.
zal het in den zomer van 1927 worden, wan- ie ue deuren meuiaud werd
neer de beroemde lange-afstands- en Pool- r'n ---
vlieger By rd met Floyd Bennett, die ook
aan den Pooltocht deelnam, zyn trantsat-
antische vlucht zal ondernemen. Byrd zal
vliegen in opdracht der America Trans-
Oceanic Clomp any en dp tocht is gedacht
als een piomersviucht voor de economische
luchtjverbiniding tusschen twee vastelanden.
Genoemde Amerikaansche maatschappij
werd reeds in de eerste dagen der motor-
luchtvaart, in 1913, gwticht en de onder
neming werkt reeds ‘14 jaren lang aan de
oplossing van de luchtoVerbindinig tusschen
de Oude en de Nieuiwe Wereld.