I
1'
id.
11
1
BI
I'
i'.
R’
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, ^"'UDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SC NHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eiw.
«o. 16480
Juni 1927
66* Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behtfive op Zon- en Feestdagen
<1
Ivlezan
bergambacht,
nieuwerkerk,
y
1
4 1
I
LTEN
>an.r)
□O
L
rs
feuilleton.
Wie was de Moordenaar??
0* «canomlsoh* wtrtUeonfarantle
m haar bateakenls.
ndaa
Dit nummer bestaat uit twee Haden.
F,ERSTE BLAD.
Mr. K.
I
dut zijn,
i Horton.
iramatisch
grootste
voortdurend
1 r
38
lid herkrijgen
De ontdekking van Scotland Yard.
(Wordt vervolgd.)
u
iiiiniiiiiiniiniiiH!
ENSCHEDE
I
tl
.met in de
filmacteur
i, de landbouwconv
i noodzakelijkheid
internationale sa-
Ook in deze com
bi van meenin g te
van
van
»kte
men volkomen
Toen de tijd verstreek zonder dat er
o *v
dige stoffen.
Lfd. D.E. 85,
ziekte, daar
It
doch dat nimmer nu pens koudi en dan
weer i*?-ƒ■_
tractie voor sommige naturen, als
andere vrouw kan hebben, die
naar het
4 iets,
vernietigde en ons economisch en moreel
geheel en al berooid achterliet, was niet
zulk een plotseling opstekende wervelwind,
waarvan niemand wist, waar hy vandaan
kwam, maar de onvermijdelijke uitbarsting
der eindelijk uitbarstende wervelstorm van
de krachten, die al jaren en jaren werkten
en die ook na- haar plotseling hoogtepunt
nog blijven werken in de internationale sa
menleving. De oorlog was niet het meteoor
achtig verschijnsel, waarover we terecht
versteld stonden, maar het natuurlijk en
noodzakelijk gevolg van onze werkzaamheid,
ons streven. Wij hadden dien oorlog met al
zyn gruwelijkheid voorbereid en waren er
dus schuldig aan. En we hebben van dien oor
log niet eens zooveel geleerd, dat we onze
richting radicaal veranderd höbbben. Wan
neer de gevolgen van dien ooriog zich zoo
drukkend laten voelen, dan is het juist, om
dat we door zyn gegaan in de oude sleur.
De politieke en economische en financieele
nood, waarin de wereld verkeert en de mo-
reele ellende, die wy te dragen gekregen
hebben, zijn de gevolgen van ons eigen ge
drag, van den stryd. dien we voortdurend
1"’%^
tusschenpersonen
loopt men alle on-
vïrmyden en de
luctie-proces werk-
gste productiviteit
sluit ook een goe-
dyke arbeidskrach-
ïende sociale wet-
aantal resoluties aangenomen, die zich niat
alleen voor het beginsel van den vrijhan
del uitspreken, maar ook de middelen aan
de hand doen, om uit den tegenwoordigen
toestand geleidelijk tot dien vryljandel te
geraken en de wyze van inrichting van den
nieuwen toestand aanbevelen. Voorloopig
zullen de regeeringen die aanbevelingen
wel als kennisgevingen naast zich neerleg
gen. Het felle nationalisme en het protec
tionisme zyn niet door een conferentiebe-
sluit uit de wereld te helpen. Maar invloed
zal' dat besluit ongetwyfelcl hebben, invloed
op de publieke opinie en invloed op de r.e-
geeringen.
Naast dit middel om de producten goed-
kooper te maken en zoo de welvaart te ver
meerderen, heeft de conferentie bij monde
van haar industriëele commissie nog een
middel aanbevolen tot verhooging der pro
ductie.
De samenwerking over de geheeie wereld
moet tot systematischer aftbeidsvewjeeling
in het productie-proces voeren. Door de rn-
tionaliseeringsmethode, die verkwisting van
onnoodig grondstoffen tracht te vermeden,
andere vrouw kan hebben,
wijls van het eene uiterste
andere gaat. Dit geheimzinnig
IIIIIIIIIIIIIIHIIIli I
lijk is dit
Jongens»
geheel ge»
't Kost
ce Tweeds,
afgewerkt,
jaar slechts
J5./3
i
ABONNEMENTSPRIJS: par kwartaal LM, par wak 17 cent, mat Zondagsblad
per kwartaal 2.H, par week 22 cent, overal waar de bezorging par looper geaehiadt
Franco per poet per kwartaal 8.15, met Zondagsblad 8.ÖI.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MAREI 81, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zfjn dagelijks geopend van A—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
oorzaak buiten zich zelf, omdat hy zich zelf
daarmee geheel of ten dejele van den last
der schuld ontheven acht. En als de mensch
is ook de menschheid.
Nu erkennen we natuurlijk wel, dat de
oorzaken van dien oorlog niet geheel bui
ten ons zelven lagen, dat wij, als menseh-
heid, er schuld aan hadden. Maar die schuld
is dan het gevolg van een oogenblikkelyk-
ken waanzin als t ware, die de menschheid
bevangen had, (Jje ons niet geheel kan toe
gerekend worden en die we nu te boven zou
den zyn. Het’zou voor ons wel aangenaam
zyn, als dié voorstelling juist was, als de
plotselinge verschrikkelijke afwyking, een
stil staan van het gewone denken en voe
len en het bevangen worden in eeh deliri
um van nationalisme en haat en vemieti-
gingswoedè, een toestand, waaruit we even
- plotseling verlost zouden zyn als we er in
die 8 Aiei ItMJl gieschi«dide. De lengte
van die Pier bedraagt 372 Meier, een
aardige lengte. Altijd weer valts do
luchtige bouw van dit kunstwerk op
dat in een, kwart-eeuw tijds niets hee.tfc
ingeboet van zijn stevigheid. De Pier
rust op 318 palen die 4'/t Meter diep
in de zee zijn gebeid, liet totale ge
dicht van de Pier is ook, bekeuid, het
fs 1,700.000 Kilogram belialve lux café
aai» liet eind dat nog e&ns alleen
9U.OOO Kilogram! weegt.
Sedert de Pier als een wereldschok
kende getMUttenls #wd geopend is e.r
niet veel mzonders meer bij de bad
plaats gekomen. Zelfg is er ve^l dat
wij wei hadden willen behouden, ver-
diwemeu. Het voornaamste is nog het
circus dat al oud is maar toch ieder
jaar weer vele bezoekers trekt al *s
er dan eien groote groep menschen die
uit af keer van dp dUerendressuur geen
aandacht aaai dit vermaak wijdt. Enorm
uitgebreid is het aanlal cafe’s da. net
grootste deel vah den boulevard vult.
Eigenaardig is liet dat men bij den
bouw van de boulevard altijd hooge
verwachtingen beeft gehad vamdenoo-
ge wegen die langs de hotels - liggen
en van waaruit men een alleraardigst
uitzicht o-p den boulevard, en de zee
heeft. Van die verwachtingen is mets
bewaarheid, i^is^op de drukste avon
den is het daar op die hooge wegen
doodstil. Waarschijnlijk vindt dat zijn,
oorzaak hier n dart er zoo goed ais
geen gelegenheid is om daar te zitten.
Waarom men daar geen caïé’s maakt,
waarvoor h^t terrein all-e gelegenheid
biedt, is ons altijd een raadsel geble
ven. Het is daarboven juist bizonder
interessant, maar het publ ek wandelt
liever daar waar het al druk is en
het is daelc niet van ai te brengen.
Het aantal baden dat tegenwoordig
per jaar genomen wordt is ongeveer
honderdduizend, een getal dat door het
nabijzijnde Volksbod nog eens ruim
verdubbeld word.. Neemt men dan nog
eens het vrije strand waar onlzagge-
lijk veel meer gebaad wordt dan is
het niet te teel wanneer wij zeggen
dat jaarlijks een millioen zeebaden
worden genotmoh, waarvan wel negen
tiende gedeelte door Hagenaars, i.e
Hagenaars zijn dus, wel een zeer
..schoon'1 volkje. Uit hygiënisch oog
punt is dit baden stellig van zeer veel
beteekienis en het is dan ook niet te
verwonderen dat in den Haag Het sterf
tecijfer zoo gunst g is. Het is het laag
ste van Nederland en voorzoöver wij
ooit statistieken zagen, het laagste dat
ter wereld is en zelfs te bereiken is.
Helaas is de ontwikkeling van Sche
veilingen als badplaats gedurende den
wereldoorlog stop gezet en he is nog
niet mogelijk geweest daarna die ont
wikkeling weer geheel op gang te knj-
of deze op de jcon-
pmen eenstemmi ij
kt ijk zal kunnen
falen 4el van over-
nood^ficelyk ifi en
E het meeste gewin
op aankomt, laten
slijk toe verleiden
ionlijk of nationaal
voordeel hefr grootè pijifijt der samenwer
king op te offeren.
tegen elkaar gestreden hebben en die in
den oorlog zijn hoogtepunt van razernij heef1
gevonden. En deze oorlog heeft het proces,
waarvan de ellende het gevolg moest zyn,
alleen verhaast.
Het is goed, dat we ons daarvan duide
lijk rekenschap geven. Nood leert bidden.
En wanneer de verschillende regeeringen in
de economische wereldconferentie van haar
besef van de noodzakelijkheid Van interna
tionale samenwerking hebben blijk geven
dan is het de economische nood geweest,
die haar tot dit inzicht en zyn onvermtfde-
lyke consequenties dwong. Maar nu moe
ten we niet meenen, dat we alleen de ge
volgen van den oorlog moeten opruimen en
daarna weer op den ouden voet kunnen
voortgaan. We moeten ons er dui lelyk van
bewust zyn, wat de oorzaken zijn van den
ontstanen noodtoestand, om de maatrege
len te kunnen benamen, die dezen toestand
kunnen verhelpen.
Op de conferentie bleek dat bewustzijn aan
wezig. De Engelschman Layton heeft het
duidelijk uitgesproken, dat al van lang voor
den oorlog de krachten werkzaam waren,
die de welvaart der wereld bedreigden en
dat de oorlog ze al leeft, uetiever heeft ge-
maajrt en daadoor de gevolgen van haar
werkzaamheid verhaast. De strijd, die al
voor den oorlog gestreden werd door het
protectionisme, dat steeds hooger muren
rondom de staten optrok, moet vervangen
worden dooi' samenwerking. Allereerst
moe^en dus de tariefmuren neergehaald
w Maar het niet., Ded worden. Daarya» bleek ook de conferentie
oorlog, die onze welvaart en onze kracht overtuigd. Hare handelscommissie heelt «en
S0) -
Toen die dlaoues diem avond voor het
diner betnediefn kwamiem, zat Stapleton
aan een kie n, tafeltje niet ver van het
hunne verwijdlerd.
Lady Amery begroette hem hartelijk
genoeg, maar haair dodhter ging kalm
naar haar plaats, zonder iets te zeg
gen. Na het eten kon hij niets anders
doen, vooral omdat ze alleen zaten,
dan zich bij hen te voegen.
Zooals gewoonlijk had' Lady Amery
het hoogs e woord, haar dochter ech
ter 8,prak niet veel, en liep even later
het terras op om naar het door die
maan verlichte landschep te kijken.
Stapleton volgde haar niet, daar hij
vermoedde, dat aj liever alleen wilde
zijn. Hij bleef ongeveer een half uur
lang naar het holle gepraat van haar
moeder zitten luisteren, waarop hij
afscheid van haar nam. onder het voor
wendsel, dat hij nog eenige brieven
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda n omstreken (behoorende tot dan bezorgkiü*)
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezyrgkring.
1—5 regeb 1.55, elke regel meer 0J0. Advertentièn in-het Zaterdagnummer 28
bijstag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer E50. Op
do voorpagina 58 hooger.
Gewon* advertantiin en ingezonden modedealingen bfj oontract tolt zeer gereduceer-
den prjjs, Grovta letters en randen worden berekend naar plaataruimte.
Advertentièn kunnen worden ingezonden door tusachenkomst vak soliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing
het Bureau zjjn in gekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
Veerkracht en beslistheid hebben vaak
wonderen gedaan.
door
JOHN DANE.
Uit het Engelsch vertaald door
Dicky Wafelbakker.
te üchiTjjveai had’.
Beatrice waair teerde zi'n kalme ma
nier van optreden en zijn tact, en daar
bovendien haar moedler zeer ingeno-
nien was met zijn gezelschap, vermoed
de zij, dat zijn, verblijf in het hotel
misschien nog niet zoo onaangenaam
zou ziijn.
Nu brak er een kalme, rustige lijd,
aan voor Beatrice Amery en Stapleton
Ofschoon zei twee velschillende natu
ren waren, hij bedaard en. bijna cy
nisch, zij imipuilsief en opgewonden,
bleek het toch, dat ze heel veel din
gen gemeen hadden.
Twee dagen latejp zaten ze naast el
kander te teekenen, somtijds zelfs hun
krachten op hetzeltde onderwerp be
proevend. Dikwijls bevonden ze zich
een eindde van elkaar af. doch niet
zoover, dat ze niet met elkaar konjfen
spreken.
Eens namen ze hun lunch mee. en
maakten een uitstapje naar de ruine
vah een kasteel, want Beatrice was
een sport-medsje, dat veel in Schotland
gejaagd had en een. uitstekende ten
nisspeelster web.
Toen ze geleidelijk intiemer mat ai*
kaar werden, vroeg Stapleton zich
meer en meer af, wat toch het geheim
was. waardoor zij betrokken was *\e-
wordten bij den moord in Mamlesbury
Mans ons. Hij was er zich' voortdurend
van bewust, dat er iets tifeschen hen
•tondi, dat niet uitgesproken was ot
vervoer nuttelofflq
tracht uit te schakelei^
noodig i^erk te kunnen
krachten, die in het prt
zaam zyn, tot haar ho
op te voeren. Dit laatst
de zorg voor de nrehsc|
ten en -dus eeh doeltrt
geving in.
In de derde commisri
missie, zyn eveneens d
van en de middelen to
menwerking vastgestéfii
missie bleek geen verw
bestaan.
De vraag is nu maar,
ferentie tot uiting ge|i
heid zich ook in dejpï
handhaven. Wij zyn erj
tuigd, dat samenwerkm
ook ons allen pqrsouftly
brengt. Maar als heb .en
wij er ons zoo gemakh
om aan een klein pers
60 1£55
eénig spoor vaat den tnoorctenanr van
Lord Heairy Rallestope was ontdekt,
begon miet op de gewoite. minachtende
manier over de politie te sprekien. Al
hoewel er in dien ;ijd natuurlijk an
dere belangrijke dingen, voorvielen,
waardoor de aandacht van het publiek
even van deze misdaad werd afgeleid,
werd toch nog voortdurend in d>e cou
ranten. de Clubs enz. critiek uitge-
oefend op Scotland Yard.
Meni verkondigde twee theorieën ten,
opzehte van Lord Bollest one's dood.
Sommigen veronderstelden, dat. wan
neer de diamie. die hij op theebezoek
verwaditte. ontdekt werd.- het probleem
opgelost was anderen waren van opi
nie. dat de nisdaad gepleegd werd
door den minnaar of echtgenoot van
een van Lord Henry’s sl lohtoriers.
welke maat misschien met behulp van
Jacobs, toegang tot zi n kamers ha^
kunnen krijgen. Het feit, dat een bri^f
aan Lady Swinlq gepost werd bi j-
baar na het plegen van den moord
versterkte deze theorie, en wees er
ook op. dat een van die bedienden van
het huis medleplichig moest zijn Al e
tragelijke geruchten waren in omloop,
en op zijn beurt werd ieder van de
bewoners en der bedienden van net
huis Verdlacht.
Wy zjjn gewoon alles, wat de wereld in
ile laatste jaren voor onaangenaams en on
gelukkigs óverkomt, op rekening van den
^rooten oorlg te schuiven. Dat is wel heel
.•'gemakkelyk en nu,"nu we eenmaal zoo’n ver
woestenden oorlog gehad hebben, wel heel
natuurlijk ook. De mensch zoekt voor het
kwaad, dat hem wedervaart, zoo graag een
deize vage* aanduiding, dat er verbor
gen mogelijkhedten zijn in een overi
gens lief, vronwelijk karakter, kan een
zeker soort ernst ge mannen dikwijls’
buitengewoon boeien.
Een waanneer, zooals hier het ge^al
was, eert vermoeden,,, ia, zelfs meer
dan een vermoeden bewtaat, dat er in
Lel verleden (tóngen of gebeurtenissen
hebben plaats gevonden, waarnaar de
man in kwestie sléchts kan rattenen
hij weet, dat dit de oorznak is van de
zonnige, of wel sombere buien, dan
wordt zijn belangstelling zoodanig op
gewekt. dat hij bijna aan niets anders
meer dan denken).
Zoo was het gesteld met Gerald Sta
pietoo eh- Beatrice Amery. De schoon
heid van het meisje, de prachtige om
geving. de ongedwongen manier, waar
op ze met elk lar in dteze stillestreek
omgingen, werkten al laai tezamen, on-,
bij Stapleton 2Ailk een indruk te weeg
te brengen, als nog geen vrouw in
zijn leven op hem gemaakt had. Lady
Dundas zou genoten hebben als zij
even een kijk ie had kunnen nemen op
o t afgelegen plekje aan de Italiaan-
sche kust.
t Tntusschen zaït men in Engeland niet
HOOFDSTUK XIV.
rold een zeer k.ein pakje en het hagi
zeer gejmakkelijk worélen qpgeïiet. Eén
van de drie kanten is in het midden
gedeeltelijk open en dlte opening wordt
met een paar haken gesloten.
Sommige metisehen hebben hel n
den eenvoud nog verder gebradht. Z j
maikan een langen zak van linnen, een
zuil-vorm en in den platten kant is een
gal waardoor het hoofd wordt gesto
ken. Trekt men dezen zak over hel
hoofd aan dan kan mien zich daarin
zeer gemaktkelijk uit- en aamkleeden.
Vooral vrouwe» wier kleeding er een
beetje op beu-okend kaai zijn zoodat al
les naar beneden toe kan worden uit
getrokken. weten van de®en zak een
handig gebruik te Wiken.
Het eerste badhuisje van Pronk, den
eenvoudigen Scbpveninger was zeer
primitief, het had wier kleine hpkjes.
l'oen dit steleel opnam is hel groote
houteii) badhuis gebouwd1lai.er is
daaruit het Kurhaus gegroeid. Het
systeem van ba-l-koetsjes blee. tot voou
we nige jaren in gebruik. Toen eerst
is het overbodige ervan ingezien om
tie badgasten naar zee te rijdten. Thans
slaan de koetsen ais een groot kamp
bij elkaar ea zij zijn met groote rijen
speciale hokjes aangevuld. Men loopt
nu van het hokje naar zee,, een at
stand' die heel klein is. Het publiek
mag op enkele plaatsen niet blijven
staan en het is bovendien al lang aan
die ba iefs gew end. Dat is zoo mal noe
zij die voor het eerst al deize baders
zien, verbaasd er over staan dat de
medisch en zoo durven loopen wie er
echter geregeld konal vindt bel dood
gewoon en dat is wel hei beste be
wijs dal het maar aanwendwels zijn om
zich er aan te stooten.
Oni' nog eens op de geschiedenis van
Scheveningen terug te komen, het eer.
ste gemeen!ebadihuis werd in 1833 ge
opend. Het voldeed volgens de verha
len toen geheel aan de eischen des
lijds. Het bezoek aan de badplaats
breidde zich snel uit en naarmate het
n<Qod(ig was werden vleugels aan het
gebouw bijgebouiwd. Precüep een hal
ve eeuw heeft dit badhuisje dienst *e
daaft Toen is het huidige Kurhaus
verrezen dal door de gemeen e mei
een erfpacht van 75 jaar aan particu
lieren in pacht werd gegeven. Het eer
ste Kurhaus heeft slechts drie jaar be
slaan. want in 1886 werd het een prooi
dier vlammen. Een onvoorzien ig ka-
n ermeisje was de oorzaak dat het
gansbho gebouw in asch werd gelegd.
Natuurlijk werd het weer opgeboifwd,
nog grooter en mooier.
Allerlei uitbreidingen zijn er toen
komen hotels verrezen bij series,
het pensioiB-^/Steem vond ingang. Een
belangrijk moment in de geschieden s
is de opening van de Pier geweest
BRIBVB1V UIT ÖS HOFSTA».
1KXWKII.
Het zal den, pen Juni honderd jaar
gebeden -zijn dat de Badplaats Scheve
ningen werd gesticht: Natuurlijk is net
heel primitief b^owteui. Hel wte een
voor*'die dagen temetide Scheve-
»P
he strand plaatste waiarin gelegieuiihekt
was voor vier personen om zich ie
Kleedeai. Een wagentje bracht de b id-
gaétea va» het ..badhuis in de zee.
bei system dus dat lot voor enkele
jaren. heeft bestaan. Reeds het eerste
jaar nam het zaakje aardig op eui kon
den op deze wijze veertien honderd
baden genomen, worden. L?.utrnaasi
werd natuurlijk nog heei veel volgens
he systeem van het vrijo bad gebaad
d. w. z. men ontkleedde zich m de
duinen of alan den voet van het duin
en ging daarna in zee.
Of er toén ai menscha.i waren> die
een tentje meebrachten, ver»neldt de
.historie niet. Hot lijkt ons niet onwaar
schijnlijk dait dit ai vsel eerder is ge
schied. Weinigen weten zelfs nu nog
hoe eenvoudig joon tentje is te ma
ken en als ze het wisten deden zij
het wel meer. Het eenvoudigsi is de
driekanten pyramide die op de drie
ribbe een broeden zoom heeft, waarin
een bamboestok wordt gestoken. Deze
stokken kunnen in tweeën gedeeld
worden en met een zinken, of koperen
bus is het heel gearaiklkeli^k ze in el-
k iia? ,te zetten. Zoo n tentje is opge-
(■OilLStlIE Uil lll\T.
kon worden. Middleman een dikwijls
oppervlakkig ol onsdnudi.g gesprek,
kon een toevallig woordi of aanduiding
plótseling de herinnering bij het muis
je wakker roepen, waardoor zij. eens
klaps zweeg, koel werd, oi met blijk
bare inspanning het geaprek een an
dere wending gaf- Als S.aipleton liet
blijken iets van fkie plotselinge veran
dering te bemerken, werd zij nog te
rughoudender en stllter, en beliandel-
de hem1 op zulk een afstand, dat hij
v tegelijk verbaasd en geïrriteerd
over was.
Soms, nadat ze een prettigeu dag
met elkaar buien waren geweest, ge-
teeloend bf geloopeö hadden, trof hij
haar dikwijls dim volgenden morgen
in een geheel andere stemming, en
deed ze hem verbaasd staan over haar
koudheid en onvriendelijkheid. Het ge
beurde meer dan eens, dal zij dan
weigerde met hem' mee te gaan, en
dan ging zij alleen uit in de tegen
overgestelde richting, als waarin hij
verdween. Voor een mm als Stapleton
was er geen greater aantrekkingskracht
dan een dergelijk gedrag. Een meis.e
(tal altijd openhartig en natuurlijk ig,
zonder te vrij in haar optreden te.z^n,
warm is, bezit niet diezelfde at-
een
dik-