da
DE
>onJ
II
ig
II
i
CEN I
tl
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD* VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, boUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKEl^K, OUDEWATER, REEUWUK, SCHDONHI
1
■I
I
'ONHOVEN, STOLWIJK, WADI) INX VEEN, ZEVENHUIZEN, en»
mantels
eiten.
uda.
WAARVOOR STRIJDT CHINA
door FRITS WIRTZ Dr. h. c.
Dit blad verschijnt dagelijks behatlve op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
Wie was de Moordenaar??
Han-
Het «1
BUITENLANDSCH NIEUWS.
De
Chi
van
ge-
‘1 8
I
Agent.
E. 602
Wij zoeken het geluk meestal te ver af,
het is vaak heel dichtbij, als een beschei
den bloem, onder ons bereik.
Door da
echter
en
was
een
zal
De Anti-lmperiatistische beweging.
r, dat het vaststaat
Poolsch burger is,
revolutionair leider,
door
JOHN DANE.
Uit het Engelsch vertaald door
Dicky Wafelbakker.
De Sovjet-regeering heeft haar antwoord
op de Poolsche nota c^Terhandigd aan de
Poolsche gezant te Mti
In deze nota verklaart
met voldoening kennii
leedwezen, waaraan d<
uiting heeft gegeven,
voldoening van de me
de Poolsche regeering
ning verontwaardigd
dezen volstrekt verooi
de sovjet r
t van
dé K.M.T.
het tijdstip
aangebroken z|jn, dat de K.M.T. aan de
verweaeljjking van haar programma zal
brief
Chi-
broe-
’d
rerhandigd aan
kou.
He sovjet-regeering
te nemen van het
Poolsche regeering
m met bijzondere
Reeling, dat zoowel
als de openbare mee-
W over de moord en
>r|eelt. Voorts dankt
Jk, ov.JvL i uig dff Poolsche regeering
voor haar aanbod om de weduwe van Woj-
tellfh; z\j is echter van
Sovjet-regeering is, die
van de familie Wojkof
I
Nog wordt gemeld dat wederom een aan
slag heeft plaats gehad op een vooraan
staande persoonlijkheid in nabijheid van
Moskou, te Biaza.
Door nog onbekend gebleven daders Is
het lid van de Communistische Academie
Wladimir Toerof vermoord. Toerof was in
1928 plaatsvervangend chef van de
delsvertegenwoordiging in Berlijn.
Nadere bijzonderheden omtrent' den aan
slag zijn nog niet bekend.
v iww, uao uviu
scherpe opmerkingen ter
genomen.
Natuurlijk had bij zich voortdurend-
op de hoogte gehouden van al hetgeen
er in Malinenbury Mansions voorviel,
en toen hij in het begin van het nieu
we jaar -een bezoek aan het bewuste
gebouw bracht, was hij dierminst ver
baasd tot de ontdekking te komen, dat
ABONNEMENTSPRIJS: par kwartaal Mi, per week 17 cent, mat Zondagsblad
per kwartaal 2.99, per week 22 cent, overal waar da bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 8.16, mot Zondagsblad 8.89.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT SI, GOUDA.
6Ü onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—(J uur. Administratie Tolef. Interc. 82;
Redactie Telef. 8Ï. Postrekening 48400.
Egan, de pairtier, daar niet langer aan
wezig was.
Do man bad rich den dood van zi n
dochter zoo ontzellend aangetrokken,
diat hij,, toen de winter aanbrak eui hij
hoe langer hoe zwakker en terneerge.
slag ener werd', naar een ziekenhuis in
het noordelijk gedeelte van Louden
overgebracht had moeten worden.
Zijn plaats was thans ingenomun door
Griffiths, wiens meester, de oudeheei
Robinson, in December gestorven was
Brown, die Griffiths heel goed ken
de, had hem dit baantje tijde! jk ge
geven, hoewel er btter weinig kans
op was, dat Egan ooit weer in staat
zou zijn zijn betrekking waar te nemen
Gray knoopte een gesprek aan met
den nieuwen portier, en vroeg hem. o
hij zich ook kon herinneren, iemand
op den middag van den moord hel ge
bouw in of uit te hebben zien gaan.
Daar de kamers van den heer Robin
son zich op die., eerste etage bevonden
en zijn deur vlak bij de groote voor
deur gelegen xyas. was het niet onmo
gelijk, dat de bediende den een of an
deren vreemdeling had kunnen opmer
ken. s
De ex-bediende verklaarde echter,
dat hij zich dit niet meer kon her n-
neren. Hij had, zij bij, tot ongeveer
vier uur geslapen, daar hij het groot
ste gedeelte van den voor Af gaande n
nacht had moeten waken. Hij had a«
gebouw om ongeveer vijf uur verlaten.
kof schadeloos te stell(
oordeel, dat het de S
voor het onderhoud
dient te zorgen 4
De Sovjet-regeering Verklaart verder dat
zy da moord beschoui
tingen van een systei
stryd, gericht tegen
de duistere krachten
vyanden van den vr«
de spanning in de ini
feer ten gevolge van 1
land.
De Sovjet-regeering 'beschouwt de lank
moedigheid der PoolscljB i
de organisaties, die ac£ie
sovjet-stelsel als een ifel:
ontwikkeling van de to<
tusschen de twee landén.
'De nota verklaart
dat de moordenaar
de zóón van een contrarevolutionair leider,
die zich in Polen liet naturaliseeren na zyn
vertrek uit de Sovjet-Unie. De Sovjet-re-
ring kan niet toelaten, dat Polen alle ver
antwoordelijkheid voor den moord afwijst
onder voorwendsel, dat Wojkof de persoon
lijke bewaking, welke hem was aangebo
den, van de hand had gewezen. Zij hoopt,
dat de Poolsche regeering, ten einde blijk
te geven dat zy inderdaad verlangend is,
de vreedzame betrekkingen'te verstevigen,
zonder verwijl voldoening zal geven aan de
elementaire verlangens der Sovjet-Unle.
De Sovjet-regeering verwacht, dat de
Poolsche regeering lo. de zaak in alle on-
derdeelen zap instrueeren; en de schuldigen
streng zal straffen; 2o. toelaat, dat Sov-
jet-vertegenwoördigers deelnemen aan het
gerechtelyk onderzoek; 8o. onmiddellijk
krachtige maatregelen zal nemer om een
einde te maken aan de activiteit van de zich
in Polen bevindende organisaties, die
richt zyn tegen de Sovjet-Unie.
Naar Reuter nog meldt, eischt de Rus
sische nota, dat alle organisaties en perso
nen, wier actie tegen Rusland is gericht,
uit Polen zullen worden verdreven. De no
ta wijst erop, dat alleen daadwerkelyke
maatregelen van Polen kunnen worden aan
vaard, en niet alleen officieele verklarin
gen.
Hoe is het thans in China gesteld?
De Kuo Min Tang heeft op ongelooflijk
snelle wij ee ne nationalen wind over Cina
weten te doen waaien.
Hoe kwam nu de Chinees er toe, om den
- Rus, welken hy vroeger gehaat heeft, als
stille vennoot ia zyn nationale beweging op
te nemen?
Omdat hjj en hieronder volgt thans het
oordeel van een comité-lid van de K.M.T.
den Westerling, den imperialit-t, als da
aanleidende oorzaak beschouwt dat zijn ont
wikkeling in alles werd tegengehouden.
In China heerscht thans een koortsachti
ge vrees voor het imperialisme, zooals de ge
schiedenis tot dusverre nog niet Heeft ge
kend. Het was de nationale vrijheidsbewe
ging, welke deaé angst heeft "loan ont
staan' Deze nationale vrijheidsbeweging is
tot heden in China niet achterwaarts, maar
integendeel voörwaatts gegaan, d.w.z. de
idéé der vrijheidsbeweging,» niet de midde
len, die daarvoor zouden worden- toegepast
en de Kqo Min Tang is de stuwkracht van
ueze nationale beweging. De oppositiepar
tij van gister met Chang Kai Shek a's lei
der, is thans in de K.M.T. de meerderheids
partij van heden geworden. Dit wil echter
niet zeggen, dat bij deze party-groep de
idee der vrijheidsbeweging gewijzigd is;
verre van dien; het zijn de middelen ter
bereiking van het doel, welke gewijzigd
zijn, geworden.
Voor eenige dagen werd mij
neesche zijde geschreven:
„Eerst wanneer de geheele macht
China zich by de regeering van <L L
zal aangesloten hebben, zal
politie er in te inengeu, en gai de
voorkeur aan een onderhoud niet Sir
Harry Trenaine te hebben,
manier, waarop dew laatste
haar inlichtingen had opgenomen
door haar breuk met Stapleion,
meer dan eens de gedachte weer bij
haar boven 'gekomen, Scotland Yard
toch van een en andtetr op de hoogte
te stellen. Nu schenen de autoriteiten
echter zelf haar imlp in te roepen, en
onder die gegeven omstandigheden voet
de rij niel de rnjnete aarzeling te
spreken.
Het was dientengevolge dan ook net
meer dan natuurlijk, dat Gray, die
hw in deze stemming aantrof. heel
weinig moeite had het een en ander
van liaar los te krijgen... dingen, die
van het hoogste belang in deze duis
tere zaak waren.
Waarover h j echter het meest ver
baasd stond, was Stapleton's houding,
want evenals Smaile, had hij altijd
vermoeid, dat Stapleton meer af wist
van hetgeen er op »dun 20sten October
gebeurd, dan hij wel wilde bekebneai.
Hij achtte het den ook noodig. dat
deze een nauwkeuriger verklaring
moest geven omtrent zijn bezoek aan
I/Ord Roilestone, terwijl hij rich ook
nog duidelijk herinnerde, hoe Staple
ton geschrokljen was. toen Jacobs ver
leide, dat Lord Hernn. dien middag
een dame op theebezoek verwach te.
(Wordt verruigd)
iueld Lord Rollcstone rich nog zoo
zeer met sport bezig, dat rijn enthou-
s asme tot bet opsporen van den moor
denaar eenigszins begon te luwen. Te
gen Kerstmis kwam hij evenwel naar
Londen, waarna hij zich weer uren
baig begon bezig te houden met be
sprekingen met de autoriteiten van
Scotland Yard en ontmoetingen met
Oliver Smaile. De detective waa echter
at let behalve op deze controle gesteld,
en gaf meer dan eens aan dokter Shea
te kennen, dat hij wenschte, dat de
kou maar weer ophield, waardoor Lord
Rolleptone opnieuw naar buiten zou
kunnen gaan.
Smaile dacht er niet over Lord' Rol-
lestone iete te zeggen van rijn ontdek
king van deai dreigbrief in het groene
schoorsteen-oniainentnoch liet hij
een woord los over die jonge vrouw',
die dien middag bij dien vermoorde op
de thee verwach. was geworden.
Kort na Kerstmis begonnen er ech
ter belangrijke verwikkelingen plaats
te vinden... het resultaat van Gray s
groote activiteit, die Lord' Rollestone s
scherpe opmerkingen ter harte had
si) -
Toen het echter wéér tegen Kerstmis
liep, werd het publiek bezig gehouden
aeet belangrijke gej>eurteaiiseen in de
politiek, waardoor langzaïuuerhand de
belangstelling ten opzichte van dezen
moord begon te luwen, wat echter met
wegnam, dat de menschen, die er in
direct mee betrokken waren, «r nog
voortdkirend aan herinnerd werden.
lot deze laatsten behoorde de half
broer van dien vermoorde, Lord Rol-
lefe-one. -Eerst had hij alles verwacht
van Smaile, dodi tóen deze niet bij
nifiOhte scheen te rijn eenig spoor van
den moordenaar te ontdekken, werd
yertirowwen| jp den particulieren
**octive ©enigszins aan het wankelen
gebraclit. Hij wendde rich daarom
H®er tot Scotland Yard en tot dien bij-
altijd zwijgenden mijnbeer Gray.
Daar de winter heel zacht begon,
m als een van de ui-
nntischen geregelden
Sovjet-Unie door
Ar wereldactie en de
die speculeeren op
tmationalen atmos-
litt geschil rnet Enge-
1
Un Innlt-
autoriteiten jegens
le voeren tegen het
ifelemmering .voor de
■oede betrekkingen
II.
Moscou, en vooral zyn niet te onderschat-
f ten werktuig Borodin te China hieraan
i niet onschuldig zyn. Intusschen is uit de
binnengekomen telegrammen bekend ge
worden, dat slechts 17 divisies den extre
misten trouw zyn gebleven, zoodat de com
munistische macht van Borodin aanmerke-
iyk gefnuikt zal zyn geworden.
China is een landbouwstaat; 80°£ der be
volking bestaat uit boeren.
Van datgene, .wat die arme boeren te
verduren en te doorstaan hebben, kan geen
Europeaan zich een denkbeeld "ormen. Zy
leven in een toestand als in de Middeleeu
wen; niettegenstaande zy dag en nacht,
zonder Zon- en Feestdagen te genieten,
doorwerken en zwoegen, hebben zij zelfs
niet te eten. Onontwikkeld, zelfs niet kun
nende Jezen en schryven, weten de arme
lieden niet, waarom zy zooveel moeten lij
den. Weldra zal de nationale regeering de
eenige regeering zijn, welke de belangen
van het Chineesche volk zal kunnen behar-
tigen.
Gedurende den gevaarlijken stryd heeft
het volk zijn daadkracht kunnen betoonen;
de soldaten’behoefden zich o.a. niet meer
om de intendance van het legijr te bekom
meren; munitie en ^wapenen weiden hun
door'ite civiele bevolking gébracht." De Stu
denten maakten voor de vrijheidsbeweging
de noodige propaganda. De arbeiders en de
boeren streden zelf mede en wezen den weg
aan de vootbytrekkende troepen.
Engeland is er thans' in geslaagd, door
steeds grootere troepenzendihgen een inter
nationaal militair eenheidsfront 4n China
te trekken.
Nu kan dat leger b(j de hevige Chinee-
sche broedertwisten nog grootendeels
passive houding aannemen. Maar hoe
de positie in de toekomst worden?
De K.M.T. zal eens het nationaal leger
achter zich hebben, en wanneer later een
Chineesch eenheidsfront zal ontstaan, zal
dit zich tegenover het internationale front
weten te stellen. Dan zal zyn aangebroken
het oogenblik van de beslissipg tusschen
het behoudman het Westersche prestige in
China en tusschen „China voor China”.
'Mocht het laatste zegevieren, dan zullen
landen met een koloniaal bezit, voor zeer
ingewikkelde problemen komen te staan en
donkere tyden tegemoet gaan!
BELGN.
Het Rotary-congres gesloten.
De laatste dag van het Rotary congres Is
nog besteed aan de voorlezing van rappor
ten over de Rotary-activiteit buiten Euro
pa. De Afrikaansche' afgevaardigde Knock-
berg deelde mede, dat zelfs in de Congo
een Retary-club is opgerïcht. In Zuid-Ame-
rika zyn Bolivia, Paraguay en Ecuador ae
eenige landen, tot welke de beweging niet
Is -dóórgedrongen.
Na de voorlezing van deze rapporten
werden aan de vergadering alle Europee-
sche gouverneurs voorgesteld, alsook «He
waardigheidsbekleedera van de Rotary In-
ternatinal. Hartelyke afscheidsredevoe-
ringen werden uitgesproken door den pre
sident van de byeenkomsten te Ostende,
Bouchery, door den aftredenden voorzitter
van de Rotary International en door den
nieuwen voorzitter, den heer Sapp.
Tot slot werden nog verscheidene liede-
jen gezangen, met als finale het enthousi
aste „Shake hands”-lied. Zondagmorgen
vertrekken de Rotarians naar Brussel,
waar het graf van den Onbekenden Sol
daat wordt bezocht, alsook de serres van
het koninklyk paleis te Laeken.
DUITSCHLAND.
Chamberlin en Levine.
Naar Baden-Baden.
Zondagochtend om 8 uur zouden Cham
berlin en Levine Berlin verlaten hebban
na er een week lang van de eene ontvantfW
naar de andere van het eene banket nafc'n
het andere te zyn gesleept, na duizenden
malen hun handteekening te hebben gezet
en na zich, tientallen malen te hebben laten
toejuichen van de balcons van de gebouwen
waarin zy werden gevierd; Beweerd wordt
dat Chamberlin geheel van streek is, hy kan
niet tegen deze vele feesten en hy heeft
een dergelyke week voor de boeg.
De reis naar München is echter niet
doorgegaan, want het toestel eischt drin
gend reparatie.
By het onderzoek van het apparaat, dat
eerst hedenochtend in tegenwoordigheid van
de vliegers - plaats vond, bleek het noodig
een deel van den motor, die door de Oce-
aan-vlucht sterk geleden had, te vervangen.
Het vertrek naar Weenen is in verband
hiermee voor onbepaalden tyd uitgesteld
In plaats daarvan begaven Chamberlin
en Levine zich héden naar Baden-Baden
om daar wat op streek te komen. De Luft
hansa had een vliegtuig te hunner beschik
king gesteld, maar de vliegers gaven er de
voorkeur aan, de reis per slaapwagen te
doep. Men verwacht, dat zy op zyn vroegst
Vrydag naar Weenen zullen kunnen vlie
gen.
aan
programma
kunnen gaan denken. Ik sluit mijn 1
met de woorden van een overleden
neeschen generaal: „Houdt op met
dertwisten, vereenigt U, dan zal China ons
worden.”
Door de leiders der Chineesche vryheids*
heidsbeweging werd een intensieve haat
tegen de vreemdelingen gekweekt
Spreekt men Chineezen in Europa, leest
men het bulletin van de „Chineesische
Nachrichten-Agentur” (het orgaan van de
Regeering te Hankau), Icrygt men brieven
uit China van K.M.T.-leden, dan begrypt
men ujt de opzweepende taal onmiddeliyk,
dat het propaganda bureau van Radek te
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1regels 1.80, elke regel meer D.26. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1regels 1.56, elke regel meer 0.80. Advartentifen in-hot Zaterdagnummer 29
by slag op den prya. Li efdadig heids- adverten tién de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regal meer 9.50. Op
de voorpagina 59 Vt> hooger.
Gewone advertentiin en ingezonden modedeelingen bQ contract tot zeor gerwdueeae
den prijs* Grw ’e letters «n randen worden berekend naar- plaateruimte.
Advertentiën kunnen worden 'ingezonden door tusschenkomst van soliede Beekhan-
delaren, Ad verten tie bureaux en onze agenten en moéten daags vóór de plaatsing
aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
was door de‘ voordeur (hoo.dingaug)
gegaan, (niet door de benedlenverdie
ping) en hij was niet eer teruggekeerd
dan ongeveer acht .uur, juist bijtijds
om de taak van de pleegzuster, die op
uat uur vertok, over te nemen.
Alhoewel Ariffiths dus geen inlich
tingen kon verschaffen omtrent e\eu-
tueele beaoekers, maaikt-e deze beur
toch op iets attent, ;,Wat de detective
fiven buitengewoon groot belang voor-
kwam.
,,De eenige. dire u die gewensch-
tc inlichtingen zou kunnen geven zei
hij tot Gray, „is juffrouw La Trobe
die hier vlak tegenover woont. Ze be-
weerl, dait rij iedereen die door de
straat komt, riet.”
Nadat Gray hem nog het een en an-'
der omtrent de bewuste dame gevraagd
hui. besloot hi|j haar onmiddellijk een
bedoek te brengen. Tot rijn voldoening
werd hij dadelijk bij haar toegelaten.
Zij kende hem1 natuurlijk van ge
zicht, daar rij hem verschillende ma
len het hui^ aan den overkant had
zien binnengaan. Zijn komst bracht haar
dan ook in de hoogste opwinding.
Hier bevond1 rich thana de man', met
wien rij zich reedb onmididellijk n
vAbinding had willen stellen, toen ze
voor, den eersten keer Stapleton om
raid vroeg, iets, wat Stapleton haar
echter ten sterkste had afgeraden.
Zooals de lezer rich zal- herinneren
veranderde rij later van idee om de
ntwoord van Moskou aan Polen.
^olkof begraven op het roede plein.
De begrafenis van Wojkof aan den muur
van het Kremlin op'het Roode plein is niet
alleen een impossanté demonstratie, maar
ook -een politiek-indrukwekkende plechtig
heid geworden. Aan het station wachtten
de regeering, de leiders der party en een
delegatie van het corps diplomatique,
aandacht trok het, dat ook Trotski en Zï-
nowjef aanwezig waren, niet echter in
eenigerlei functie, maar als vrienden van
den overledene.
De kist werd op een affuit, met militaire
eerbewyzen direct naar het Roode Plein
geleid door de straten vzaar druk was ge
vlagd. Over den geheelen weg welke den
stoet passeerde, waren de afzettingmaat-
regeltm klaarblykelyk onder den indruk van
de jongste aanslagen, zeer uitgebreid. Al
leen militairen en delegaties mochten zich
op het Roode Plein bevinden. De stoet trok
door byna geheel verlaten straten.
De rouwplechtigheid zelf, waarby de kist
op een rood postament voor het mausole
um van Lenin stond, bood een imposant
beeld, door het woud van vlaggen van het
garnizoen van M'oskou en van de vakver-
eenigingen.
In dé daarop gehouden redevoeringen
weerklonk duidelyk de stemming, die op
het oogenblik te Moskou heerscht.
Namens de regeering eprak Rykof, die
een moord op Wo^cof het aanvalssignaal
op den Sovjet-staat noemde, en verklaarde
dat Engeland de witgardistische en monar-
gistlsche aanslagen finaciertv die zich den
laatsten tydook tot het Russische grondge-'
bied hebben uitgestrekt.
Het hoogtepunt van de rouwplechtigheid
Was de redevoering van Boecharin namens
het Centraal Comité, welke ondanks den
ernst van de plechtigheid hy begin en eind
met levendig applaus van de talrijke arbei-
dersdelegaties werd ontvangen. Boecharin
die met veel temperament sprak, beweerde
dat de internationale bourgeoisie onder lei
ding van de Engelsche den partygangeTs-
oorlog aanvangt, welke het voorgevecht Is'
voor den werkelyken oorlog, Rusland moet
hiervoor gereed zyn, hoewel het steeds
voor den vrede heeft gearbeid.
Na\Boecharin sprak namens de Koml-
tern de Amerikaansche vertegenwoordiger
Bell; daarna een vertegenwoordiger van.de
akvereenigingen en een woordvoerder van
den Sovjet van Moskou, die zyn .-.tormach-
tig begroete rede eindigde met de woorden
„Dood aan de bourgeoisie!”
1675 255
-■j