I I 'M f KEN 3ON. I li NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN <o. I8B69 Zaterdag 2 >ptember 1927 69* Jaargang 1 JELIWERKERK, Dit blad verschijnt dagelijks behiive op Zon- en Feestdagen EERSTE BLAD. FEUILLETON. t Het geheim van de roode auto. Nieuwe abonné’s. O- i BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SC OUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, ONHÖVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, en* lijke Dit nummer bestaat uit twee bladen. i- A. 0: K. BRIEVEN UIT HOFSTAD. Het eerste halfjaar >r HAGENAAR. MODE PRAATJE. Haanptom stalardé naalr dein waterViUg i i ik durf ik. (Wordt vervolgd). ÜA&A'1 4 ingozondan madodeeliagea bfj contract tot zoor gerodaceer- a randen worden berekend naar plaatsruimte. moet van zijn Spannende Detective-roman. door OGCAR VENDAL. dellyk op een i mogelijk dat het die straks weer vei niet weg, dat de a« eerste plaats' valtm I d. Zij, die zich met ingang van 1 Octo ber op de GOUDSCHE COURANT voor minstens een kwartaal abonnee- ren ontvangen de tot dien datum verschijnende nummers GRATIS. l.' I BOBDSCH^ (DIH1M üa, wat maken we ingroeien van de ry h vooruitgang der chap. Maar bewijst te, die ons ertoe te zoeken van le* die óf van nature felheid aanwezig zyn rskosten te hoog zeilen bij zetten om inschiheid te voor lijkheid dwingt van arbeid en systema- doordachte pro en efficiency, ran duidelijke dan ister en volhar- vporge- Groote Najaarsrevue. „Al wilden we alle weken revue houden, dan zou nog alles bezet zijn”, verklaarde eens de directie van een groote Modehuis, en inderdaad ik geloof dat het 200 wezen zou. By de najaarsrevue by Hirsch was de toeloop dan ook weer buitengewoon groot en stroomde het elegante damespubliek op den bepaalden tyd naar binnen. Geen won der dat er animo voor was! Ditmaal was zij opgewekt door de bijzondere mededeeling „dat de malaise-tyd voor de buitenlandsche modehuizen voorbij was en dat men nu aan niets gebonden alles vertoonen kon wat de kleeding-industrie aan kostelijke stoffen en modellen voortbracht.” Inderdaad dat was het geval, alles droeg een stempel van zeer weelderige voornaam heid, ja van onbegrensde mogelijkheden. Daar waren fluweelen en zijden, wollen en tricotstoffen van zoo rijke samenstelling, dat zy niet né konden laten, de hooge be wondering der damesgasten op te wekken. Pakjes van tricot waren er, om te stelen! Soepel, geplooide rokjes met alle soorten 2531 24 foon 383. en feleef stationair, hetgeen dunkt ons be wijst dat de algemeene hygiënische toestand niet achteruit ging en er dus een speciale oorzaak voor de roodvonk alleen moet zijn. Het gemeentepersoneel ging in aantal weer vooruit, een verschijnsel dat ons min der bekoort. Echter blykt dat het de zieken huizen zyn die tengevolge van de roodvonk veel meer personeel vroegen en een paar gemeentebedrijven die nu eenmaal bij de toeneming der bevolking onvermydeiyk grooter moeten worden. Een maatstaf voor de welvaart achten wij altijd de toeneming van het aantal telefoonaansluitingen. Deze is echter niet groot en dat betreuren wij. Wy hebben er al eens eerder op gewezen dat de wijze waarop dit bedrijf handelt, niet kaufmannisch is. Daar was heel wat meer te bereiken als men het handiger inpikte en het publiek mee wist te trekken. Maar daar aan is schijnbaar niets te doen. Als men van de ruim twintigduizend aansluitingen eens die van de kantoren, winkels en depar tementen afneemt, blijft er voor de parti culieren geen hoog cijfer over en juist bij den toenemenden groei van het oppervlak van den Haag zou vergemakkelijking bij het t nemen van een aansluiting zeer gewenscht zyn. Uit al deze cijfers te diepgaande conclu sies te trekken, is niet mogelyk en niet ge- wenscht. Maar onze aandacht blijft er op gevestigd omdat zij toch het beeld geven van den algemeenen toestand en dit is voor de beoordeling van het levenslot der resi- j r dentie van belang. We komen er nog eens op terug, maar eerst gaan wy een weekje frissche lucht happen, zoodat wy de volgende week onze lezers niet zullen vermoeien met een brief uit de hofstad. Het eerste halfjaar wan 1927 geeft voor de residentie cijfers dié niet alle even gun stig zjjn. Natuurlijk wijst dit niet onmid- achtendtgang en is het best iet een t^delyke inzinking is, t, maar het neemt tgang er is. In de jeer geringe aantaJ eerste halfjaar in gevestigd dan den Haag heeft verlaten. Het z.g. vestigings overschot is inderdaad in die zes maanden klein. In de tweede plaats is het sterftecijfer iets hooger dan gewoonly'k het geval was. Men schrijft dit toe aan de griep-periode die vooral in Januari en Februari heeft ge- heersdht en inderdaad zijn het vooral die twee maanden welke een hooger cijfer aan- toonen. Verder is het geboortecijfer iets lager. Alles te samen ging den Haag in het eerste halfjaar maar 2700 zielen vooruit, d. w. z. iets meer dan de helft van het cyfer der laatste jaren. Gewoonlijk rekenen wy er op dat jaarlijks 8 a 10 duizend personen in den Haag er by komen en men ziet dus dat dit cyfer gering is. Natuurlijk kan men zich er in verdiepen waarom het vestigingsover schot zoo gering is ,te meer omdat het ver- trekcijfer vrijwel gelijk is gebleven. Er ko men er iedere maand altijd een twee dui zend bij, maar er gaan er steeds niet veel minder de stad weer verlaten. Die cijfer» toonen wel aan, wat een vlottende bevolking er in de residentie is. Natuurlijk zitten daar zeer vele honderden Indische verlofgangers in, maar dat kan toch niet zooveel wezen dat dit cijfer heel sterk beïnvloedt. Er is dus een algemeene achteruitgang ten opzichte van vorige jaren en zelfs de latere maanden van het eerste halfjaar zijn niet gunstig. Juni geeft ook slechts een toe neming van ruim 600 personen, dat als ge- Gedenk dat een nijdig oog een kwaad ding is. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal Ut, par waak 17 cent, awt Zondagsblad par kwartaal 2.90, par week 22 cent, overal vaar de bezargiag per looper geschiedt Franco per poet per kwartaal 8.15, met Kcwiagablad 8.81. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 11, GOUDA, bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zijn dagelijks geopend va» b—uur. Administratie Telef. Inters. 82: Redactie Telef. 88. Postrekening 48400. middelde over het jaar minder is dan w(J 'gewend waren. Stijgend blyft de toeneming van het aantal beschikbare woningen. Ter wijl de bevolking in een half jaar met 2600 toenam, nam het aantal woningen met 1800 toe. Aangezien de verhouding van 1 woning op 4 personen zeker voldoende is, is in dit halve jaar een getal van 11 A 1200 woningen meer gebouwd dan vogr den aanwas onmid- dellijk noodzakelyk was. Over deze verhou ding verheugen wy ons en eerlijk gezega zyn wy niet zoo geschokt over de geringe toename der bevolking. Wy zien daarin niet zooveel heil, zoolang andere omstandigheden niet beter zijngeworden. Verontrustend zyn drie cy'fers. In de eer ste plaats de toeneming van het antal fail lissementen in de eerste helft van 1927. Hei is wel geen hoog percentage, maar het feit dat dit cijfer in plaats van te dalen stijgt, daarVttt wijst toch er op dat de economische toestand r niet voor allen beter wordt. Trouwens de gemeente-financiën wyzen hetzelfde uit. Er zit iwel eenige beweging in, maar lang niet wat wy gaarne zouden wenschen. Het waren er nu weer 30 meer dan in het eerste half jaar van 1926. Dat in zes maanden 203 per sonen in den 'Haag failliet slaan is toch een leelyk ding, want dat tekort is natuurlijk voor een goed deel een stropje voor den Haag. In de tweede plaats is verontrustend het cijfer dat aaniwyst dat de werkloosheid eer toe- dan afneemt. Behalve Januari dat een kleine daling te zien gaf, zjjn de, maanden ongunstiger dan in 1'926. De gemiddelde toe neming bedraagt ongeveer 8 Dat riet er* leelyk uit en het wordt dringend tijd dat men eens ernstiger zyn aandacht daaraan gaat wyden dan tot nu toe het geval jwas. Het staat nu wel vast, dat met de gevolg de methode een verlaging niet is te verkrij gen en den Haag moet van dit leelyke ver- sdhynsel af, niet alleen om de hooge kosten die er aan verbonden zijn, maar ook omdat er een daling der arbeidskracht en de waar- deering daarvan, die verminderen moet, het gevolg van zullen zyn. Het derde leelyke cyfer is dat van de roodvonk. Wat daar toch de orzaak van mag zyn! In de eerste helft van 1927 zyn 1150 huizen als besmet met roodvonk aangege ven tegen 370 in hetzelfde tijdvak van 1926. En dat ondanks de ontzaglijke maatregelen die tegen besmetting worden genomen. Tot voor kort mochten familieleden de roodvonk- patiënten bezoeken vóór de ramen van de barakken. Thans is bepaald dat kinderen niet meer by die ramen mogen komen, ter wijl de ouderen op een afstand moeten blij ven. Dit is maar één staaltje van de vele krasse maatregelen die men nam en waar mede men misschien nog erger uitbreiding heeft voorkomen. Gelukkig zijn de sterfte cijfers van deze ziekte zeer gering, maar het neemt niet weg dat een ziektegeval op zichzelf al heel veel beroering in de hulzen brengt en het noodzakelyk is dat de haard dezer ziekte wordt opgespoord. Het aantal der overige besmettelyke ziekten is gering Vraagt u maar.” „Dan in de eerst© plaats”, begum Cross, en hij nam weer hel potlood en de Bloc-Jiote op, „wie en wat is Lotus en wat is er tussohen haar en Dmndlan voorgevallen „Ik zal u zeggen wat ik ervan weet. Da! is niet veel. Dundlan en ik waren fliu-.'en in Shanghai. We hadden een reis door bet grootste deed van China gen-oakt en gelegenheid te over gehad om ons degelijk te gewennen aan Chi noes o’ e gewoonten Om der wille van de a^maardflge bekoring, die er ligt in het anders doen dan men werkelij1’ is, luidden wij ons steeds zoo Chi- neeecih mogelijk gedragen. Doch toen wij met die vreemde gewoonte in Shangtai aankwamen bemerkten wij td.ras, dat er voor de Chineeven veel meer aardigs in was dian voor ons. Ghineepche vrouwen bijvoorbeeld von den het heerlijk om haar moedertaal JkxMi ons te hooren uitspreken. Zij kon den er vaak harielijk om lachen. En omdat Dundan, die trotsch is als een pauw, zich niet tot onderwenp der hi lariteit wensdhte te zien, besloten wij bm voortaan gewoon Engelsdh te doen. Wij hadden er veel last mede, want de zonen van het Hemelsche rijk zijn, uiteraard' niet behulpvaardig en. latej| je als vreemdelingen gaarne ploeteren in het labyrint van taalpuZzles. .Toen gebeurde het. dat wij op een avond in een speelhol naast elkander zaten voor het groote halma-bord. Te- Lord grond. ,.Maar waarom dan toch?’ ,,0h mylord, ze zijn zoo gevaarlijk. De misdadige Chinees is zoo geraffi neerdWat u mij daar verteld hebt van dien Ling Won herfhnert mij aan een* probleem van ploertigheid, waar in ik jaren ge'eden als speurder ge werkt heb. Ik heb er miijn grijze ha ren aan te danken en mijn' onrust. Want er gaait geen dag voorbij oï ik voel het vlijmende mes van een Cht nees in mijn rug. Als ik omikijk 'zie ik een Chinees, ais ik in dien spiegel kijk.... een Chinees. Al’.ijd weer dat 'vreeselijke gelei gelaat met die schuine oogen die smalle, gealdterdle hand' met een mes. Gegooi' miij ^ord1, als wij Westerlingen d|en Chinees o<nit|inoe|ten m een misdaad, dan spelen wij niet vuur, met vergif, met het noodlot, mee dien dood.... en wij verliezen.” De starre oogen van Cross drukten wanhoop uit. Zij walren ais kelken van angst, waarin geen druppel man nenmoed meer restte en lord1 Hamp ton doorvoelde wat die grijzei deld ge beden ad in zijn moeilijk leven, steeds- achtervolgd door een herinnering, een figuur een spook misschien, dat hem vermoorden zou als hij eens heel al leen in een kamer zou zijn-, in den nacht, bij het licht van een vlammend haardvuur of een kaars. Hij aarzelde te vragen „En ujst compagnon Fleeter?” Rationalisearing van den arbeid en onze behoeften. Wij noemen het met allerlei vreemde na men. De oeconomisdhe wereldconferentie sprak van rationaliseeren van den arbeid. Uit Amerika hebben ze jaren geleden het woord „efficiency” ingevoerd. Maar het be grip, dat deze woorden dekt, is niet Ame- rikaansch en niet nieuw, maar zoo oud als... ja, als de menschheid. Want de menach in den oertyd moge zyn streven minder bewust en minder doelmatig gericht heb ben ,van dat iemand liets poogde tot stand te brengen, eenvoudiger nog van dat er gewerkt, van dat er iets gedaan werd, as getracht met de minst mogelyke inspan ning en verbruik van grondstoffen, h®t grootst mogelyke resultaat te bereiken, ge tracht dus naar, rationalisatie van den ar- groeiende bald an afftolalM». *1 t lpfehrefWn uitgevonden te hebben. Het is natuurlyk, dat het bereikte resultaat vaak in aller- wonderlykste verhouding stond tot dit trachten. Wanneer ,we oude voorwerpen zien en weten, hoe die gemaakt zyn, wan neer we zelf a de wyze van vóórtbrengen van een honderd jaar geleden vergelyken met de tegenwoordige, dan kunnen we niet nalaten te glimlachen over het onhandige der pogingen om kapitaal en arbeidskracht rendeerend te maken. 'Maar zullen rfien- schen van volgende eeuwen wellicht niet lachen over onze pogingen Het streven is er altyd geweest. Maar dit waarborgt nog niet het bereiken. Later gewonnen inzich ten toonen vaak een nieuwen en eenvoudi ger weg en bewijzen daarmee, dat we ar beidskracht en kapitaal verspild hebben, wellicht ook, dat er aan onze methode van werken nog heel wat ontbrak en we heele- maal niet zoo methodisch en systematisch werkten, als we zelf dachten. Wanneer er dan ook verschil is tusschen nu en vroeger dan bestaat het daarin, dat we ons zelf be ter bewust zyn te zoeken naar de beste arbeidsmethode en ons zuiverder reken schap geven, welke eischen daaraan te stel len zyn, wat dit i,beste arbeidsmethode” beteekent, dat we wetenschappelijker en doordachter te werk gaan bij het bewuste kunstboter en kunsLa niet kunstmatig? Het j bewyst ongetwyfeld dl ■techniek en der weteffi het niet ook de behoei brengt naar vervanging vens- en genotmiddels! maar in beperkte hoeVl óf welker voortbrengflj zyn? We moeten ailei in de behoeften der wl zien. En deze' noodzak^ zelf tot systematische® tische, wetenschappeljfl ductie, tot rationaljsifcie Wanneer wy ons daftwat. vroeger bewust zyn ei^bewus dender daarnaar strevén dan het slacht, dan is het de hood, die voor een goed deel deüiorzaak is. zoeken naar een wyze van werken en vóórt brengen, die met het geringste verbruik van kapitaal en arbeidskracht de hoogste opbrengsten verzekert. Ook een kind streeft naar rationalisatie van zyn arbeid, maar is zich dat niet 'bewust en weet ook niet, welken weg hy moet gaan om daartoe te komen. Wy zoeken, en rege' matiger, doordachter, meer volgens wetenschappeiy- ke methode dan het voorgeslacht. Dat is zeker niet toevallig. En het is ook niet onze sterkere en zuiverder bewustheid, die daarvan de eenige oorzaak is. Zeker, onze tyd is er een, die allereerst naar be wustwording streeft. Wy trachten ons re kenschap te geven van ons leven en van alles in dat leven en willen weten, waarom we zoo denken, zoo voelen, zoo doen. Maar deze behoefte alleen verklaart niet ons steeds dringender streven naar rationalisa tie van onzen arbeid en van ons productie proces. De nood is gewoonlyk een beste leermeester en een yVerig porder. En het is deze nood, die ons dwingt steeds volhar- dender te zoeken naar een wyze van wer ken en vóórtbrengen, die ons met het ge ringste verbruik het hoogst mogelijk rende ment kan verzekeren Daarin verschillen we ook van het voorgeslacht, dat we ratio nalisatie van den arbeid en .de efficiency zoo hard noodag hebben, dat de snel aan- "’'-'Tiende bevolking en de spel toenenwndfc., ons reld voorhanden is het meest mogolyk pro- fyt te trekken, willen we aan alle behoef ten kunnen voldoen. We moeten meer nog dan vroeger woekeren met wat we bezitten met het voorhandene en met ons kunnen, alle mo-gelykheden tot het uiterste uitbui ten. Die dwang laat zich overal voelen en 'brengt ons tot andere dingen nog dan na tionalisatie van den arbeid, spitst onze enengie toe, versterkt onze arbeidslust, onze spitsvondigheid, verheldert ons in zicht. Onlangs Jas ik van de vervaardiging van kunstmelk. In Denemarken zouden daartoe proeven genomen zyn en vry goed ge slaagd. Vroeger heeft men ook wel gepro beerd door toevoeging van een goedkooper plantaardig of dierlijk vet de afgeroomde melk weer tot zoete melk te maken. Maar aan deze kunstmelk ontbraken de vitami nen. Door toevoeging van levertraan tracht men nu dit euvel te verhelpen. En deze toevoeging maakt de kunstmelk rijker aan vitaminen dan volle koemelk. Bovendien is de kunstmatige melk van allerlei ziekte kiemen gezuiverd. Zoodat men een waaide- voiler product zou gekregen hebben dan de natuurlyke melk. Maar deze bereiding van kunstmelk is slechts een voorbeeld. We makep al lang geuover zat eern s^aiu, watemug ci'in^esjo van nussetoen driepen-twin- tig jajar en naaei dlem een ofeeidseiioon meisje. Wanneer nien geruimen ujdl m een \wreeirKi iand vertoed, lenVidden van een» geheel ander ras, leert men tenalone zien iret de oogen der lana^nedent Bij de Holtenlotten' en de Zoeloes zijn oo.v mooie vrouwen n.aar men j den aard esn de historie kennen het ras om de schoonheid van dochters ie zien en te genieten. Lotus Fa'h was schoon. Zooals daar dien eersten avond in het speel hol zag nhaat diqh Okxwh van een ca valier, heb ik nooit meer één schoone vrouw ontmoet, noch in China noch in Europa'. Ik kan niet beschrijven hoe mooi Lotus wei was, maar ik weet dat zoowel Dundan als ik zeer onder den indruk waren van baar persoon. Zij sprak Engelsch met een radheid en een charme, die haar in onze oogen to,. een wonder van beschaving ver hieven'. Dundlan was zeer voorkomend tegen over haar en het feit, dat zij rich zijn complimentjes en snedige gees igheden tiet welgevallen verbaasde mij met, taant Dundjm had sedert Oxjïord' steeds veel succes gehad bij dé andere sexe. Cross sprong overeind, als kwayi rnj plotseling weer terug tot het oude. „Fleeter? Hij is er voor gemaak’ Hij heelt leeuwenmoed en is jong Met deze zaak kan bij riöb naam maken en ik weet, dial hij veel voor u zal kunnen doen. Vraag het hem, oï, nog beter, ik zal het beun voorslaan en in laakste instantie ben ik ook niet onge- Jieigjd om te helpen. Ik kan zeer deug delijk advies geven, want ik heb veel ervaring. Maar een werkzaam aandeel in deze zaak neeun ik niet.” Lord- Hanlpüon drukte Cross de hand. „Ik dank U|." „Geen dank lord’. Mijn ootilega en ik zuilen geen steen omgekeerd' laten om uw vriend te redden.” „Vreest u dat hij rich werkelijk in- gevaar bevindt?” „Neen, ik vrees het niet. Ik weet het zeker. Er mag geen dag verloren gaan de dood1 wenkt iedér uur. Lord' Hampton sprong op. „Maar laten wij ons dlan ook haas ten. Ga mee, mijnheer Crossj, laten wij zoeken naar de roode auto, naar Lo tus en Ling Won. en naar mijai vriend. Rustig legde de detective rijn hand' op den schouder van rijn opgewonden cliënt. „Kaïn Altijd kalm Wijven, mylord. Uw assistentie kunnen wij gerust ont beren bij het onderzoek. Laat maar over aan Fleeter. Maar u moet mij nootzakelijk nog. een paar dingen vertellen.” 3) - De oude' detective schudde langzaam het grijze hoofd. „U vergeet te vragen of ik. het kan, lord zei hij dan langzaam'. „Maar natuurlijk kunt u het mijn heer Cross. U moet het kunnen. Niets en niets mag ui weerhoudlen om' mij te helpen bij het reddten vjan mijn vriend Toé, belooft u het mij. Al mijn hoop 5 is op U gesteld.” r Weer schudde die detective weige rend het hoofd „De ka« niet lord) niet..,...” Lord Hampton schrok. „Wait is er?” stotterde hïi.. „Is er gevaar. j<ent u Ling Won? De detective ridhtte rich op in zijn stoei. „Dien Chinees ken ik niet.... maar Ik ken rijn ras.... Het klinkt misschien wel heel vreemd in den mond van een detective, maar ik ben bang van Chi- neeaen. Bang... versüaat u mij... bang ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda «n omstreken (behoorende tot dan bezorgkring) 15 regels 1.80, elke regel meer 0J26. Van buiten Gouda en den bezorgkring 16 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentün ii^-het Zaterdagnummer 21 a. bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën do helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op do voorpagina M boogor. Gewoon advertontila o - den prijs. Groete lettors AdvertentiOn kunnen worden ingezonden door tusecbenkomst van soliedo Boekhan delaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan bet Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1927 | | pagina 1