NtEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN,'; boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
«fUEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*
No. 16587
Zaterdag 15
88* Jaargang
letober 1827
4
Dit blad vers?hijnt dagelijks behdve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
i
I
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
BRIEVEN UIT
HAGENAAR.
ongeveer,
dat zij de vrouw is,
wtlntsiitrn/vna IwlotiAn 9”
antwoord
let Old! Ebbie.
aar-
El'h
2704 810
Ebbie
wel niet waar we
loruitgang dien in
iteeren valt, geeft
zei Oid
,en deze
hij
om
maar
zulke
Ook be-
Er is geen krant in oj
een en ander heeft meq
zondere feit dat een Ne
van buitenlandsche zak
van journalisten heeft b
rede uit te spreken. Mi»
beurtenis voor hen die
zóóveel, maar voor ons|
lijke nabijheid zitten
standen en verhouding^
het wel een zeer belanl
minister van buitenlaM
vroeger jaren een hoogi
bare figuur die in dieps!
en omtrent wiens werk
als niets bekend was-J
praten over de verhoud
tot andere staten was z«
dat het als niet mogelij
Trouwens dat zelfde ga
deren minister in bijna'
En de hoogere ambtenq
zelfde sfeer. Wij herinne
dwaald in één der doolhi
tementsgebouw aan een
seerenden meneer een in!
te weten te komen wal
mer zooveel lag en datj
ons van top tot teen 01
of ba te zeggen doorliej
Wij herinneren aan ht
nister iedereen dien hij
ter een balie liet staan
stoel aanbood. Deze g(
toen wel een uitzonder!
toclwnqg ayoort
veranderd. De
OLD BBBIK.
Spannende Detective-roman.
van
F. A. M. WEBSTER.
(Nadruk verboden)
HOFSTAD.
JIX.
i land die niet het
ideeld over het bi-
érlandsch minister
n zich te midden
[even om daar een
hien zegt deze ge-
buiten staan niet
Ie in de onmiddel-
theel andere toe-
pebben gekend, Is
ike overgang. Een
the zaken was in
(heven, dngenaak-
fgeheimenis leefde
Hgenlijk zoo goed
Iet een journalist
Igen van ons land
Mets ongelooflijks,
Uwerd beschouwd.
1 voor iederen an-
sven sterke mate.
6n leefden in die-
|n ons dat wij ver
ten van een depar-
laar toevallig pas-
bhting vroegéh om
I een kamer num-
ie deftige meneer
km en zonder boe
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertenti&i de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 14 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
pry's. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
heeren niet aanstond. Het is voorgekomen
dat men hem er toe dwong het stuk dat hij
geschreven had zelf in stukken te scheuren
en men hem de snippers over het hoofd
strooide of preste om het papier op te eten’.
Ongetwijfeld is het aan de crisijaren 1914
tot 1918 te danken dat er een ommekeer is
gekomen. Toen had de Regeering de pers
hard noodig, er moest toen herhaaldelijk
heel snel worden gehandeld en alleen door
middel van de kranten was het mogelijk in
weinige uren tyds aan alle burgers in ons
om op deze wijze geïnterviewd te worden
en men kan zich begrijpen dat een diplo-
maat-van-de-oude-school iich niet bijster op
zijn gemajfgëvoeld zou hebben, maar mi
nister Beelarets was zeer thuis in het nieu
we milieu en het zou ons niet verwonderen
of ook hij is zeer tevreden over het gansche
verloop.
Verleden jaar Juli is Mr. Zimmerman de
eerste geweest die zich dit smakelijk inter
view liet welgevallen. Toen waren 38 ver
tegenwoordigers van de pers aanwezig;
thans wat dit aantal al tot een 50 gestegen,
hetgeen bewijst dat het systeem ingang
vindt. Het laat zich aanzien dat bij een vol
gende gelegenheid dit getal nog hooger zal
zijn.
Voor ons journalisten ligt de waarde van
dezen officieelen maaltijd vooral in het ver
heugend verschijnsel dat er samenwerking
is tusschen Regeering en Pers en dat deze
op zöo aangename en onvormelijke wijze is
verkregen. Den Haag als centrum der Re
geering heeft voor de pers een beteekenls
die wellicht uitgaat bovein die der hoofdstad,
hoe onpleizierig dat misschien voor de fana
tici van de hoofdstad, moge zijn. Voor een
goede uitwerking der regeeringsdaden op
het gansche volk is hetl van beteekenis dat
er een nauwe en geregelde samenwerking
tusschen regeering en pers bestaat. Aan
beide zjjden ziet men-Jdit hoe langer hoe
meer in en het lijdt gean twijfel of het pu
bliek zal daar wel bij varen. We zijn met de
regeeringspubliciteit n<
wezen wilen, maar de
de latere jaren te con
alle hoop dat op den duur alle tegenstelling
tusschen overheid en pérs zal verdwijnen en
zij als kinderen van een zelfde huis als zus
ters zullen samenleven.
„Oh, twee maanden ongeveer. of
korter nog, deöik ik-doelt Herbert ge
in'tókte haar slechts één of twee keer,
toen hij zijn eigen oude scheerkwast
verloren had want hij’ had een al-
scbuw van de roode huid, welke men
door een nieuwe| scheerkwast altijd
krijgt.”
Old Ebbie lueld nog eenige minuten
de scheerkwast in do hand alvorens
deze weer in het kastje te leggen.
,,Zijn dit die cigaretvesi welke uw
broer doorgaans rookte? vroeg hij.
k. terwijl hij de doos opende.
„Ja, hij liet dlit speciale merk altijd
maken De naam valn dien fabrikan.
staa' erop gedrukt,’’
Nadat Old Ebbie Miss Staflard öer-
laten had. richtte hij zijn ‘schreden
langzaam westwaarts, totdat hij een
zekere juwieliersfeaak m Regenkstreet
bi reik te. Meer dan een luilf uur was
hij met den eigenaar in druk gesprek
gewikkeld!.
Van Regent^treet nlam Jiij een taxi
naar Chelsea en bekte daar aan bij
een beroemd artist. Sir Robert Rotn-
v.el, die, zonder hem tel herkennen,
naar zijn vreemden bezoeker keek.
,,Hoe gaiat het met je, Robert?" «ei
Old Ebbie. „Je hebt klaarbifjkelijk de
kommer, welke wij bei dien in Winches
Ier hadden, vergeten?"
Heer in den hemel, ben
beval dat een mi-
jwoord stond ach-
jp hem zelf geen
rartenis was ook
k maar ze kwam
-- -JUlla* wel enarm
veranderd. De welwillendheid tegenover
iedereen maar speciaal tegenover de verte
genwoordigers der kranten is thans zeer
groot en op deze belangrijke verbetering in
de algemeene positie is de komst van minis
ter BeeJaerts van Bloldand aan een lunch
met journalisten wel Mast als de kroon te
beschouwen.
De geschiedenis der kranten leert dat
vroeger een journalist die het waagde iets
te schrijven wat de hooge oomes niet aan
stond, ter verantwoording werd geroepen.
Er wordt zelfs gewag van gemaakt dat In
een krant een buitenlandsch vorst niet met
al iyn voorname titels werd genoemd en
dat de kranteman over dit gemis aan eer
bied werd gekapitteld. Menig journalist
De toegenomen productiviteit
van den arbeid.
Enkele weken geleden betoogden wij op
grond inzonderheid van de statistiek der
Ryksinkomstenbelasting, dat het met de
welvaart niet zoo ongunstig gesteld was,
als sommige klachten over de malaise wel
zouden willen doen gelooven en als men voor
eenige jaren ook voorspelde.
Gedurende meer dan vier oorlogsjaren had
een groot deel van de bevolking der be
schaafde wereld, ini plaats van op productie,
zich toegelegd ops vernieling van het vroe
ger geproduceerde. Het lag dus voor de
hand, dat op den oorlog eene lange periode
van armoede moest volgen? die ten slotte
alleen zou kunnen worden overwonnen door
hard werken en zuinig leven.
Het was met dit vooruitzicht dan ook
moeilijk te rijmen, dat men juist nu
overeenkwam minder te arbeiden. Neemt
men hierbij nog in aanmerking, dat door het
stichten van nieuwe staten, het scheppen
van hooge tolmuren door die staten en het
verhoogen der .bestaande tarieven de eco
nomische moeilijkheden nog werden ver
groot, dan valt, als men een oog slaat op
den tegenwooidigen toestand, moeilyk te
ontkennen, dat deze gunstiger is dan men
voor enkele jaren durfde hopen. Wat ons
land betreft, hebben ongetwijfeld de kolo
niën veel bijgedragen tot het niet uitkomen
der pessimistische verwachtingen. Eene
andere, zeer belangrijke oorzaak daarvan is
ongetwijfeld de toegenomen productiviteit
van den arbeid. Deze toename spruit niet
voort uit grootere arbeidslust, zooals dHe
door voorstanders van den verkorten ar
beidsduur werd voorspeld, maar uit de door
de ondernemers toegepaste rationaliseering
der bedrijven, bestaande in het aanwenden
van doelmatiger arbeids- en beheersme-
thoden, het gebruik van arbeidsparende
machines enz.
Deze rationaliseering stond intusschen
wel in nauwer verband met de verkorting
van den arbeidsduur alsmede met de ver-
hooging der loonen. Beide dwongen de on
dernemers tot een zuiniger en doelmatige»'
omgaan met den zooveel duurder geworden
arbeid. Wat dit streven heeft uitgewerkt,
blijkt uit eenige cijfers, onlangs gepubli
ceerd door den Directeur-Generaal van den
arbeid, den heer Zaalberg, betreffende de
toeneming van de productie per arbeider in
verschillende industrieën in de laatste vijf
jaren. Zoo is in de metaalnijverheid hier te
landé in genoemde periode een stijging der
/foc hooger gij stijgt in het leven, des
te kouder wordt de lucht om U heen.
niet beweren, dat de
alle bedrijven
gunstige resultaten heeft gehad,
twijfelen wij, of wel voldoende in rekening
is gebracht de arbeid, aangewend voor de
vervaardiging der verbeterde of nieuw in
gevoerde machines. Ook al moet van de
vermelde cijfers echter een en ander wor
den afgetrokken, zoo blijven z._ loch een
gunstigen indruk wettigen. ‘Iwee omstan
digheden, 41ie mindg ^amrtjg zijp, mpgen
echter niet onvermeld, blijven. In de eerste
plaats deze, dat de vooruitgang mede heeft
plaats gehad door eene sterke selectie der
aangewende arbeidskrachten, waardoor het
leger der minderwaardige en daardoor tot
werkloosheid gedoemde arbeiders is toege
nomen. En in dfe tweede plaats het feit,
dat de nieuwe arbeidsmethoden den arbei
der in meerdere mate dan vroeger reedg het
geval was, hebben gemaakt tot een ver- i
lengstuk der machine. Dat de vreugde aan
den arbeid, die per slot van rekening toch
voor het levensgeluk van het hoogste belang 1
is, daardoor grootendeels te loor gaat, is
een feit, waarvoor wij de oogen niet mo-
gen eluKan. Wie zou, zoo mag men vragen, £^«57gebomd, Ómdit'hij
het gelukkigst zijn: hy, die gedurende een het gewaagd had iets te vertellen dat de
korten werkdag een zenuwsloopenden en 1
geesfedoodenden arbeid verricht, doch daar
voor een loon trekt, dat hem, zooals den
A merikaanschen arbeider, in staat stelt
een auto te houden? Of wel hij, die zich dit
laatste genot moet ontzeggen, doch wiens
leven gevuld wordt met liefde voor en be
langstelling in den arbeid, ook al eischt die
arbeid een langen arbeidsdag?
jjand een mededeeling te dóen toekomen. Het
staatsorganisme schoot voor de snelle func
tie volstrekt te kort en de ondeugd van zoo
vlug te zijn, gelijk die duizendmaal de pers
als ondeugd was voorgehouden, werd nu
plotseling voor de regeering de grootste
deugd. Haast .zonder uitzondering heeft de
pers zich toen in dienst der overheid .ge
steld- en uit die samenwerking is de betere
verhouding tusschen overheid en pers ge
boren, waarbij nog tal van andere factoren
van gewichtigen invloed zijn geweest, o.a.
het persoonlijk contact van de journalisten
met de autoriteiten. De ietwat vijandige hou
ding over en weer is verdwenen en zy heeft
plaats gemaakt voor een vriendschappelijk
contact.
Wel verschilt de aard van beide nog heel
veel, omdat de overheid in publiciteit niet
altijd heil ziet en de pers liefst zooveel mo
gelijk publiceert, maar de toenadering gaat
steeds verder en in het noenmaal met den
Minister van Buitenlimdsche Zaken heeft zij
weer een zeer belangrijken stap vooruit ge
daan.
Als er iemand over het resultaat van deze
nauwe toenadering tevreden kan zijn, dan is
het wel de Minister, die door zijn rede nog
eens in het volle lidht der belangstelling van
gansch Nederland heeft gestaan. Omtrent
het nut van zijn rede in Genève was men in
twijfel, wijl het nu eenmaal moeilijk is den
gang van zaken in den Volkenbond te be
grijpen. Daarover nu heeft de Minister op
duidelijke wijze nog eens ons land kunnen
inlichten. Enorm is de massa artikelen en
verslagen, die over deze rede in ons land
is gepubliceerd; men krijgt daarvan pas een
klankbeeld als men het alles bijéén ziet en
men begrijpt dan ook eens hoe snel de in
lichtingen daaromtrent tot in alle uithoe
ken verspreid worden. Wel geen lezer in ons
land of hy heeft er kennis van genomen en
het moet voor de Regeering van belang zijn
dat op die wijze iedereen wordt bereikt, wat
op andere wijze eenvoudig onmogelijk is.
Vopr den Minister zit aan deze nieuwerwet-
sche methode van contact zoeken met de pers
ook dit voordeel vast dat hij nu ook ver
schoond blijft van persoonlijke bezoeken der
journalisten die ieder voor zich eens iets
naders willen weten.
De bijeenkomst was zeer genoegelyk en
gemoedelyk, zeer ongedwongen en eenvou
dig. Hotel Paulez waar het noenmaal plaats
had, is een der voornaamste inrichtingen
die voor een dergelyk doel beschikbaar zyn.
Onmiddellyk bij den ingang van het hotel
zijn een paar fraaie salons gelegen, die ge
heel vry van eenig verband met het overige
hotel zyn. Voor de ontvangst van een hon
derdtal personen zyn ze by uitstek geschikt
en... de keuken in het hotel is gerenom
meerd goed. Eris alle gelegenheid even
bijéén te zyn voor het maal aanvangt en in
de directe nabijheid is de tafel gereed. Waar
lijk voor een dergelyk contact met een re-
geeringspersoon was geen beter milieu te
vinden.
Het was voor tien Minister ook iets nieuws
ren koniijjn^vieii, zondier hetwelk ik
hem nooit zag en ging naar Miss
SlaJ/.ard, een klein, hoekig meisje, dat
veel aan liefdtwliigheidlsijiifitellingeai gaf.
„Mevrouw", zei hij, gelooft u dial
dr. Matthews uw broeder vermoordde?
,,Ne|e(n’’, antwoordde zij, „ijc niet.
Lick Matthews zou geen vlieg kunnen
dooden. Ik kan me niet voorstellen
uat Nina Holybane bezielde, om hem
er van (te volrdenken. Ze was zeetr ge
el armieerd' op mijn broer, dat ’weet ik,
doch hij hield er omtrent gemengde
hiEweüjken strenge principes op na en
zou zich nooit kunnen veroorloven op
haar toegenegenheid, in te gaan, ol-
scihoon ik dacht, dlat zij hem een kor
ten tijd geleden betooverdl had.
„Weet u misschien iets van uw
broeders of dr. Matthews' relaties me*
zekere juffrouw Ella West?" vroeg hij.
„Neen", d|ntwoordde zij. „De poli
tie deed mij dezelfde vraag, doch het
komt mij voor dat Herbert haar een
jaar of zes geledien in Parijs ontmoet
kan hebben toen hij daar zen^w-ziek
ten bè^udieerde.”
„Miss 9HlaT<i”. zei Old Ebbie.
oenigsains voorovergebogen, terwijl hij
zijn DMJoie hand op haar arm lag, „U
wil hemel en aarde bij elkaar brengen
om een armen onsehuldigen man te
redden. Wilt u mij daarbij helpen
Wflinroni niet, natuurlijk A
blieft. Er moet een 'leiddraad! zijn, wei
ke de politie Over het hoofd zag
Zoover Mise Stallard kon beoordee-
len gaven die spreekkamer, apotheek
-cn haar broeder s slaapkamer baar
ernstig en 7* ouden bezoeker geen verde
re opheldering. Toen zij die badkamer
Vierlieten, weeg ze naar een hoekkastje.
„Dat was mijn broeder s soheerkas
tjy,” zei ze ..al de dingen zijn er
nog in>.”
Old Ebbie opende het deurtje en
vond er de gebinuil^elijke eigendjommjen
in en daarnaast een niieüj.s e eigaretten-
doos en een pradiiJg-bdwe^ite zilve
ren seheqrkwast, welke hij opnam en
aandadiitig bekeek.
„Dje arme Herbert had de eigen-
aardlige gewoonte om iederen morgen
na zjijn bad een cigaret te. roeken'
zei Miss Stallard.
Old Ebbie nam een vergrootglas uil
zijn zak en keek zorgvuldig naar de
merken van de doos en de kwast, en
sclireef toen de initialen op zijn man-
schet.
„Dit is een zeer mooie kwastgl zei
'dj
,.Jial”, antwoonlde Miss Stal^B
„Herbert 'was nogal een groote Kto
irieit, zooals u weet maar wij wwmn
tochi belidien verwonderd toen hij zulk'
een pradhtig cadeau anoniem ontving.
Het kwnM waarwdhimilLik van een aar-
MHDI8CHE BRIEVEN.
Grtfs worden.
H.
Er behoeven geen weken en maanden
over te verloopen om iemand grya te ma
ken. Zooals U allen wel eens ter loops ge
hoord zult hebben^ou 't kunnen voorkomen
dat men ’s avonds te bed gaande met een
zwarte pruik, ’s morgens met een spierwitte
zou opstaan. Uit den aard der zaak komt
een dergelyke snelle wisseling der Haar
kleur niet lectoren dag voor en daa»- dit
verschijnsel een vrjj groote zeldzaamheid in
ieder geval is, zoo het niet op louter fanta
sie zou berusten, ging men eens na, wat
'er in de litteratuur dienaangaande beksnd
was. Allereerst moet ik U dan mededeelen,
dat van een legende geen sprake is, doch
tal van nauwgezette en betrouwbare onder
zoekers hebben vastgesteld, dat deze of gene
in één dag of nacht grys geworden was.
Niet in alle gevallen was het een vergrijzen
van alle haren. Integendeel. By het meeren-
deel der onderzochte patiënten beperkte
zich de verandering tot een grijsheid van
bepaalde deeleh. Nu was het speciaal het
5) -
>^0 denkt u dat zij de vrouw is,
waarover de compagnons twistten?'’
vroeg ik.
vOngetwijfeld, luijnheer’,, antwoord
de de detective, terwijl hij zijn ho§d
opnalm en ons goeden avond wenschte.
„Het word|t ingewikkeld!" zei hm
Ebbie, zijn handen wrijvend, ,.en
verduivelde politieman denkt dat
nu wel genoeg verklaringen heelt
Dick Matthews te laten hangen ïïl««»
k zal trachten hem nog te redden. Ik
zai bMtóunen mijn eigen weg te vol-
„W! zijn je plan!»*’', vroeg ik.
„Wacht, wacht’’, zei hij. ,,’t Is nog
niet begonnen. Geef mij 48 uur
tijd.”
Ded volgenden dag kleedde hij zioh
oen lange jas en zatte een döp-hoed-
op van ongelooflijke oudheid r-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Intern. 32;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
productie te constateeren van 20 tot 60
terwyl de personeelsterkte nog iets is ge
daald. Voor de scheepswerven komt - de
schrijver tot een globale hoeveelheid ver
werkt materiaal per arbeider van 65 ton in
1925 tegen c.a. 40 ton in 1921. Voor de
schoenmakerij berekent hy, dat 900 werk
lieden in 1921 c.a. 5 millioen paar schoenen
maakten $n in 1925 ruim 7 millioen paar.
In de margarine-industrie steeg de jaar
productie per arbeider van 17% ton tot
31.2 ton. In de zeepindustrie steeg de pro
ductie met 19 terwijl het aarftal in die
industrie werkzame arbeidskrachten slechts
met 3 toenam, zoodat de productie per
arbeider in vyf jaar steeg met plm. 16
Wat de papierfabrieken betreft, constateert
de heer Zaalberg eène stijging der produc
tie pex1 arbeider van 15 In de cacao, en
chocolade-nyverhead steeg de verkoopwaar
de der totale productie, ondanks de sterke
prijsdaling, van 55.2 millioen gulden tot
60.2 millioen of 9 ierwyl het aantal ar
beiders met 3 afnam.
Nu willen wy
rationaliseering in
,,Waar uit den hemel kom je van
daan?”
„M/ijpi zaken zijn noch van langen
duur, noch van veel! belang zei Old
Ebbie, „nmiar iki heb Je toulip noodig.
„Met alle plezier van de wereld,
oudie jdngen". antwoordde Sir Robert,
naar een open bureau gaande, waa'rop
zijn cltequeboek lag.
„Neen, neen. Robert, je vergist je”,
zc-i do bezoeker mi met een vriénde
lijk laebje. ,,Ik' verkeer niet in finan
cieel© moeilijkheden het betreft een
intermatle."
„Ik vraag je om vergifienis. Ebbie’
zei Sir Robert, terwijl een blos over
zijr. bronzen wangen vf.oog. „Wat is
het dat ik je vertellen kan?"
„VXjf jaar geleden, gang je plotse
ling aan het tooneel", begon Old Eb
bie. „voor dat de couranten zeiden,
dut je een soort ongekroonde koping
van Quartier La<tin in Pakijs was
..Ja. dat is waar, want ik had de
verandering van het Quartier niet eeps
mcar een dozijn malen gezien, terwijl
ik meer steeds het dwaallichtje „Sus
ces” volgde’'
„En natuurli jk1 kende je bijna ieder
een, die kwam en ging
..Iedereen’'
„Herinner Ui je misschien een
dig Engelsch mfefeje. Weet
West genaamd?"
(lOIIISr.HE COURANT
(Wordt vervolgd).
..Welnu, zoudt ge mij dan eens uoor
'bet getoeede huis willen leiden, alstu-
