PREDIKBEURTEN.
Tuinbouwpraatje.
Laatste Berichten.
Beurs van Amsterdam.
bourgeoise, de koelaks in de dorpen en de
particuliere kooplieden in de steden. De
correspondent meent, dat het program van
Boecharin waarschijnlijk ernstiger klinkt
dan het in werkelijkheid uitgevoerd zal
worden. Men beschouwt het voor een deel
ale een poging om de oppositie tevreden te
stellen, die op den strijd tegen de Nep-mer.-
schen en de ryke boeren aandrong.
BU1TËNLANDSCH NIEUWST
VEREENIGDE STATEN.
De Oceaantocht van Miss Elder.
Zeven, uur in een hevigen storm.
Nader worjtt nog gemeld dat Kapitein
Goos van het s.s Barendrecht draadloos nog
de volgende bijzonderheden heeft medege
deeld over de redding van miss Elder en
Kapitein Haldeman. De American Girl
streek Donderdag om 10.30 v.m. langzij van
de Barendrecht neer; de redenen voor deze
daling was, dat de oliedruk in de machine
gedurende de afgeloopen vyf uur niét in orde
was geweest. De vliegers hadden van
Woensdag 7 uur n.m. tot Donderdagmorgen
twee uur met een hevigen storm te kampen
hadden gehad, waardoor zij uit den koers
werden geslagen.
De twee vliegers waren zeer vermoeid
toen zij door de Barendrecht werden opge
pikt. De machine was niet beschadigd, toen
zij neerstreek, doch toen zij aan boord ge
bracht zou worden ontplofte de tank. De
machine vloog in brand en er kon niets van
gered worden.
De echtgenoot van Ruth Elder, Lyle Wo-
masck heeft aan de United Press gevraagd
aan zijn vrouw te seinen „Telegram ontvan
gen, alle liefde van de wereld voor het dap
perste meisje ter wereld; wacht je terug
komst met spanning af".
Toch een record?
De Matin leidt uit de berichten omtrent
den tocht van de American Girl af, dat
indien de opgegeven plaats van daling op
het water juist is het vliegtuig toch nog
een record op zijn naam zou hebben ge
bracht n.l., den afstand van 4400 K.M. bo
ven zee.
Mevr. Elder heeft volgens de Matin, in
ieder geval|het record geklopt van Mait-
land en Hegerabergen, die op den tocht San
FranciscoHonoloeloe het tot een traject
van 3900 K.M. boven zee hadden gebracht.
De tocht wordt op de een of andere manier
voortgezet, met Parijs als doel.
Wg hebben reeds melding gemaakt van
den bankier Holloway te Wheeling in den
Staat Virginië, die den tocht van de Ameri
can Girl financiert. Welnu, de vlieger Hal
deman, diè mevr. Elder gedurende den tocht
assisteerde, heeft' telegrafisch instructies
gevraagd aan Holloway. Deze antwoordde
op zijn Amerikaansch dat, daar mevr.
Elder naar Parijs wenscht te gaan, Halde
man zelf mag beslissen hoe dit nu zal ge-
-schieden.
Morgen komen de verongelukte Oceaan
vliegers in Horta aan.
De Bhrendrecht, het Nederlandsche schip
dat Mis Elder en Halderman heeft gered,
hoopt deze verongelukte vliegers op een der
Aoren aan land te zetten. Morgenochtend
hoopt de Barendrecht te Horta aan te ko-
ENGELAND.
De Liberale Partij.
Vijfhonderd cafididaten bij de verkiezingen.
Sir Herbert Samuel, de leider der liberale
partij, heeft medegedeeld dat wanneer de
volgende algemeene verkiezingen worden
gehouden, de liberalen met 600 candidaten
zullen uitkomen, die volstrekt onafhankelijk
van elke andere partij «uilen optreden.
Naar aanleiding van dit bericht merkt de
„Star" op dat de candidaten reeds thans in
het veld behooren te zijn. Driemaal vijfhon
derd zouden nog niet voldoende zijn, indien
de candidaten eerst op het laatste oogenblik
in de kiesdistricten komen opdagen. De laat
ste verkiezingen hebben de dwaasheid daar
van aangetoond. De kiesdistricten zelf moe
ten veel meer actief werk doen, willen de li
beralen het groote votfrdeel uitbuiten, dat
het fiasco van het conservatisme en de chao
tische toestand in de Arbeiderspartij hun
t hebban gegeven.
NOORD-AFRIKA.
Ken wetsontwerp tot bevordering van het
diamantslijpen.
De graaf van Athlone, de Britsche hooge-
commissaris, die zich bij de opening van het
parlement der Zuid-Afrikaansche Unie be
zighield met de komende wetgevende maat
regelen, stelde de wederindiening in het
vooruitzicht van generaal Hertzogs inlan-
derswetten en van een Wetsontwerp dat uit
voering geeft aan de overeenkomst tot het
bevorderen' van het diamantslypen in de
Unie op groote schaal.
ITALl».
Overeenstemming tusschen Italië en het
Vaticaan?
Herstel van het wereldlijk ge*ng
"van den Paus?
In een artikel, waarin het blad de Ro
me in sche kwestie nader uiteenzet, zegt de
Osservatore Romano, het orgaan van den
H. Stoel, dlat het niet inziet, waarom Ita
lië niet den Staat in het leven kan roepen,
dien de Kerk noodig heeft om haar gees
telijke functies in de wereld tè vervui
Het blad voegt'er bij, dat de kwestie enkel
Italië aangaat en dat de buitenlandsche
mogendheden slechts op de gewone wijze
acte behoeven te nemen van hetgeen Italië
samen met tien H. Stoel bedisseld heeft.
Volgens een Belga-t^egram aarzelt men
9 Ui Itnliaansche politieke kringen niet om
een spoedige volledige overeenstemming
over de Romeinsche kwestie te voorspellen.
ZUID-AFRIKA.
Afrikaansch in Rhodesië.
Onlangs Is verschenen het Rapport van
den Directeur van Onderwijs van Zuid-
Rhodesië. Verrassend is, daarin op te mer
ken, hoe het Afrikaansch h?t leerplan van
de scholen in dat zoo zuiver Engelsche land
binnendringt.
•De voor den hand liggende oorzaak is,
dat de eischen voor het matriculatie-exa-
men zijn opgesteld met die van de Kaapsche
Universiteit als voorbeeld en dat veel
ouders hun kinderen Af/ikaapsch (i.p.v. een
andere vreemde taal b.v. Fransch) als
examenvak laten nemen, omdat zij de ken
nis van Afrikaansch van overwegend nut
achten voor de toekomst van hun kinderen.
Op verschillende plaatsen, waar groepen
Afrikaners zijn gevestigd, is Afrikaansch
zelfs medium van onderwy's hoewel niet
officieel.
De directeur wijst er op, dat dit een ver
schijnsel is van den latftsten tyd. Drie jaar
geleden werd het Nderlandsch de voor
ganger van Afrikaansch nauwelijks ge
hoord in Rhodesische scholen. Er wordt «J-
echter niet genoeg aandacht bestëed aan de
wyze waarop Afrikaansch dat nu een
vak van beteekenis is geworden in de
Rhodesische scholen onderwezen wordt. In
de Unie, zegt het rapport, hoort het kind,
behalve misschien in enkele kuststeden,
Afrikaansch geregeld gebruiken. Dit is de
Rhodesië niet het geval. Als nieuwe maat
regel zullen daarom Hollandsch sprekende
onderwijzers worden aangesteld, om het on
derwijs in de Afrikaansche taal beter tot
zyn recht te laten komen.
Met belangstelling hebben wy van dit
bericht kennis genomen. Het is merkwaar
dig, dat het Hollandsch in Rhodesië is
vooruitgegaan, juist sinds de Afrikaansche
vorm daarvan algemeen erkend wordt.
Meer en meer blykt het Afrikaansch te
zyn een niet te onderschatten factor in de
uitbreiding van hst Hollandsche taalgebied.
In 1920 berden nog in Nederland gelden
ingezameld om het Hollandsche onderwijs
BINNENLAND.
Het gouden feest van de
Amsterdamsche Universiteit.
In 1877 werd het Atheneum Illustre, de
Doorluchte Schole van Amsterdam tot Uni
versiteit verheven. Heden viert ze haar gou
den feest als zoodanig. Op 15 October 1877
Jiad in de Raadszaal te Amsterdam de bij
eenkomst plaats, waarin het heugelijk feit
van de verheffing van het Atheneum tot
Universiteit werd gevierd en waarin de
hoogleeraren waaronder er velen waren,
die later den naam van de Nederlandsche
wetenschap hebben doen schitteren over de
geheele wereld, werden geïnstaleerd door
den burgemeester, 't Aantal studenten, dat
aanvankelijk 160 bedroeg, was na 15 jaar
reeds tot 1000 gegroeid en bedraagt thans
1857, een aantal dat slechts door de Utrecht-
sche Universiteit wordt overtroffen. Thans
zijn er niet minder dan 74 hoggleeraren, be
nevens een zestal buitengewone hoogleeraren
en eenige lectoren, verdeeld over een zestal
faculteiten. Een theologische faculteit, die
aanvankelijk bestond, heeft 't niet kunnen
uithouden en is opgeheven geworden.
De Amsterdamsche Universiteit is, en
niet alleen om het aantal van hare hoog
leeraren en studenten, een instelling waarop
de hoofdstad met reden trotsch kan zijn en
er is alle aanleiding voor het gevoel van
vreugde, dat Amsterdam bezielt op dezen
dag. 't 'Atheneum, aanvankelijk bedoeld ter
voorbereiding voor de Universiteit te Lel
den, is uitgegroeid tot een lichaam dat van
groote cultureele en wetenschappelijke be
teekenis is, waartoe vooral van 't Hoff, Hu-
go de Vries, van der Waals en Zeeman, die
haar beroemd maakten over de geheele we
reld, hebben bijgedragen.
De herboren Rijksacademie van
Beeldende Kunsten.
Aan de Stadhouderskade tusschen de van
der Helststraat en Mc. Berchemstraat te
Amsterdam verheft Tich het groote, maar
doodsche gebouw waarin gevestigd is de
Rijksacademie van Beeldende Kunsten.
Eenige jaren,geleden is er ernstig sprake
van geweest, dat deze Academie van Beel
dende Kaïnsten een ander tehuis zou krij
gen. Door de gemeente werd een groot ter
rein ter beschikking gesteld in Amsterdam-
Zuid, waarop het Rijk het nieuwe gebouw
zou stichten.
Die plannen zyn niet ten Uitvoer gebracht.
Echter toen aan Prof. R. N. Roland Holst
het directeurschap werd aangeboden, heeft
hy eenige eischen gesteld, wat het gebouw
betreft. Er moesten een aantal verbouwin
gen gemaakt worden.
Aan den wensch van Prof. Roland Holst
is voldaan, Ryk en gemeenten zyn met el
kaar gaan praten en tot een overeenstem
ming gekomen. De afd. Publieke Werken
zou verbouwen en het Ryk zou een hoogere
huur betalen.
Een oogenblik 'heeft het nog gespannen
over den huurprijs, maar de gemeente heeft
haar eischen laten vallen.
Byna een jaar heeft men gebroken en ge
bouwd en inwendig is een gebouw verkre
gen dat waardig is voor een Rijksacademie.
De ingang, die zeven meter hoog was, Is
lager geworden. De hooge deuren zyn ver
vangen door koperen, waarop nog bronzen
reliefs moeten aangebracht worden, die ln
bewerking zyn by den beeldhouwer van Hall.
Wanneer het geld er voor beschikbaar ls,
zullen ze worden aangebracht. Door deze
verlaging van entree en de hal daarachter
vwerd er ruimte gewonnen. In die ruimte ls
de administratie thans ondergebracht. De
tuin achter het tamelyk ondiepe gebouw
heeft men meer productief gemaakt door
hem te bebouwen. Daar is thans verrezen
een ruime tentoonstellingszaal.
By de officieele opening van het ver-
nieuwe gebouw in de tweede helft van No
vember zal hier als eerste tentoonstelling
werken geëxposeerd worden van de dertig
beste leerlingen van de eerste dertig jaar
van het bestaan van de Academie.
Het Wilhelminaraam.
In de Nieuwe Kerk te Delft.
Naar bot Vad. verneemt, zal het door
Ed-nard Bok aan die Nieuwe Kerk te
Delft geschonken raam ter herinnering
aan hev 25-jarig jubileum van Konin
gin Wilheflmina, in tegewwocydiigbeid
van genoodigden worden onthuld op 27
October a.s
Het raam- is ontworpen door den
scliüder Willem van Konijnenburg en
uitgevoerd in heit atelier voor gebrand
glas van den heer Schouten te Delft.
De aaithuliling geschiedt door Jhr.
mr. dr. II. A. van Karnobeok, den
voorzitter van het Comité, dat zich
verzoek van dien heer Blok heeft be
last mot Ptei tot stand brengen van hei
raan
De Nedeil. gedelegeerden.
De conferentie inzake handels
belemmeringen.
De „Staaitsct." bevat thians het Ko-
ninkl'jk besluit betrefflendie de benoe
ming tot vertegenwoordigers der Ne-
derlaaideofae regeiering in de conferen
tie in zake afschaaf li van in- en uit
voerverboden en -beperkingen, welke
17 October a.s. te Genève aall a an van
gen, van dr. F. E. PoMduima, voorzit
ter van den Nijverheidbraad1, oud-mi
nister van heit dtepartemaiiit van Lamd>-
bouw, N en H. en de hoeren F. M-
Wibant, lid van d)e Eerste Kalmer, en
tü die Graafll, oudlmdnisjetr van Kolo
niën.
De „Gasquaeatie"-De Groot.
Met betrekking tot d!e quaestie-Pe
Groqt, geweaetn gasdliredteur te Vaals,
thans te Beverwijk, vetrneeniit „Het
Volk", dat dtecoe heer op de uitnoodi-
ging van Vaals' gemeentebestuur om1
a'ch voor den gemeenteraad' te veran:-
woordien i. z die beschuldiging retow-
Commissie te hebben aanvaard', het vol
gende heelt geantwoord
„In antwoord! op uw schrijven d.d.
11 dezer, heb ik de eer uw college
mede te deel en, dat ik niet ber eid ben
dbor n !ddel van een strafproces de
cJurïtagebewegimg van een oplichter en
ohantoneur te steunen.
Wel ben ik beredd, mits u do toe
zegging doet', diat de kosten dloor u
zullen worden betaald, een civiel pro
ces aanhalngig te maken.',"
Zevenjarige leerplicht.
Thans is een wetsontwerp ingediend
tot wijziging van de Leerplichtwet en
van de Lager-owdieirwijswet 1920, wij
ziging van het djerde lid van artikel 3
'ter Leerplichtwet, zooa/ls het kracht
die wet wordit gelezen, en wijziging
van het vierde lid' van artikel 3 der
Leerplichtwet.
Aan de M. van T. wordt het volgen
de ontleend ln de verga»diering van
de Tweedte Kalmer van 17 Juni 1927 ls
de behandeling van het ontwerp van
wet tot wijziging van artikel 3 der
Leerplichtwet geschorst op verzoek van
de regeqring, ten, einde zich te kunnen,
beraden om treat een wijziging die zij
wellicht nog nader in d'ait oni?werp zon
wilien aanbrengen.
Gelijk bekenpk, betrof dit de yioge-
Mljldetid van een hteraled van dqn ze
venjarigen leerplicht op een vroeger
tijdstip dan 1 Januari 1930, zoodat
thans in de wet van 30 Juni 1924 is
bepaaild.
Op gronden, die de minister van Fi-
nanicii|t'fli daarvoor aain|voteirite m|eende
de Regeering toen, ofschoon nog geen
bepaalde toezegging kon warden ge
daan. eventueel het herstel van het
7de loerplichbjaar tegen 1 Juli 1928 te
kunnen aankondigen.
ITet toen gemaakte voorbehoud kan
thans vervallen.
Ten aanzien van de kosten, welke
he( herstel van, den zevenjarigen leer
plicht met zich brengt, wordt het vol
gende opgemerkt.
Zooals bekend is, meent de Regee
ring; dat voor de doorvoering van
leerplijcht voor het zevende leerjaar
gerekend moet worden op een toene
ming van de jaarlijksche Rijksuitgaven
met 3% millioen gulden. I)it bedrag
is verkregen door er van uit te gaan,
dat uit hetbtej van den zevenjarigen
leerplicht een toeneming vam de school
bevolking met ong 70.000 kinderen1 jal
voortvloeien, dat daardoor het aantal
leerkrachten, 'wier jaarwedden door
het Rijk vergoed wordt, met ongeveer
1750 zaji stijgen, es dat de gemiddel
de jaarwedde van \het onderwijzend
persomee/I zondier de poofden thans op
T 2000 moet worden gestéld.
Meèr leerkrachten.
Bij dte voorbereiding dMkvijzigings-
wet van 30 Juni 1924, welke aan art.
28 der Lageromderwijswet zijn tegen
woordige redactie gaf, is gebleken, dat
bij het daarin njeergtf egde 48-sfcellsel
hel aantal leerlingen per onderwijzer
gemiddeld op 40 komt. Bij een toene
ming met ongeveer 70.000 leerlingen js
dus op een stijging van het aantal
leerkrachten roet 1750 te rekenen.
De minister zegt voorts dat de be
teekenis van het zevende leerjaar voo|r
de aankomende land- en tuinbouwers
vergroot aal kunnen worden; indien bij
ei daarin te geven onderwijs zooveel
mogelijk rekening gehouden wordt met
te toekomst der talingen, die het
volgen. De| Lagerandlerwijswet opent
daartoe die gelegenheid en de minis
ter stelt zich voor, alles te doen wat
nrogedijk is om dit te bevorderen. Zoo
zal in ilandt en tuinbouwstreken hei
leerplan voor het zevende leerjaar zoo
danig kunnen wondien ingericht, dat het
voor de leerlingen, die daarna eene
lagejre land- of tuinbouwschool gaan
bezoeken, eene goede voorbereiding
geeft voor het onderwijk op die schooi
Ket is aèlfs niet uitgesloten, dtait aldus
in bepaalde streken een praotisch in
gericht zevende leerjaar van die gewo
nd" lagere school hét eerste Teerjaar
der thans beetalande lagere land- en
tuinbouwschool zal kunnen vervangen.
De mdniscer van Binnenilandsche Zaken
en Landbouw is beredd na te gaan of
daar, 'waar zich die omstandigheid voor
doet, de normale vierjarige land- of
tuinbouwschool kan wordien vervangen
door eene driejarige, al zou daarmede
ook het voordeel worden prijsgegeven,
dat dan met hett eigenlijke vakonder
wijs niet op later leeftijd wordt be
gonnen dön thans het geval is.
Einde der leerverplichting.
De bij een ander ontwerp betoogde
technische verbetering van artikel
der Leerplichtwet is in het tegenwoor
dig© ontwerp van wet opgenomen
Hef komt dien minister verder om
twee redenen gewettischt voor het laat
ste lid) van art. 3 der Leerplichtwet
aldus te wijzigen,, dat die leerverplich
ting in elk gevall zat eindigen bij het
bereiken van den 14-jarigen leeftijd.
GEMENGDE BERICHTEN.
Om vijftig sigaren.
In „Het Kweeikersblad" komt eeo
vermakelijk verinJal voor van een bol
lon-reiziger, die op reis naar Cher
bourg- was omi die boot naar Amerika
te nemen, maar die dlaar dloor die Bel
gische douane werd opgehouden.
Met nog een reisgenoot had hij plaat*
genomen in dien Parijzaniaar, om via
iBelgiö de snelle route te kunnen vol
gen.
Hij heeft pech. De Bettgiadh© douane
haalde een streep door die rekening.
Mijnheer had, voor eigen gebruik,
vijftig sigaren en eenige recflan «-arti
kelen bij zich, diio hij niet opgaf voor
invoerrecht in, België.
Eten. vijftig sigaren, dlalatr 'telt een
Hofilandler niet zwalar aan.
De Belgische aiUbtcjiaar echter wel.
Toen die 'bij onderzoek van de ba
gage vond, diat er vijftig sigaran en
nog eemiige andere contrabande in dien
koffer zat, werd onze bollen reiziger uit
den trein gehaald om1 zich te verant-
wtacgden.
Of hij nu al verklaarde, hetgeen hij
met bewijzen kon staven aan pas en
uilrusting, dat hij op weg was naar
Amerika, dlat gaf allemaal niets. Hij
had de wei overtreden en moest zijn
jol, boete enz. betalen. Het onaange
name van het geval was, dat de trein
op het point te vertrekken, en hij in
rijn overhemd) op het douanekantoor
stond, toen de trein weg reed1 met ir e-
dlememimg Van zijn bagage en ovenklee-
ren en hij bleef staan.
De verontwaardiging van onzen bol-
Jenverkooper laait, zich niet beschrijven.
Steil het geval, dat men ter 'wille
van een klein verzuim zijn aansluiting
voor den trefin en boot miist
Onze virieaidl, na rijm misnoegen le
kennen te hebben gegeven, zon op een
middel ara1 toch die boot nog te pakken,
en vond' het in dien Vorm van 'n vlieg
machine. i
Deze vliegmachine werd door em
gecharterd om1 hem' naar de F ratnsche
haven, waar de boot zou uitvaren, te
brengen. Voor vijftienhonderd! francs
werd heit reisje aangenomen. De in
ternationale overeenkomst op luc' t-
scheepvaartgebiedl schrijft echter voor,
dat op Fransch gebiedl,t in dit geval
Arnietnt'ètres, het Belgische N^i-egtuig
zich iriaeet mielden en doel en lading
moest laten inspectieeren. En, o schrik,
een nieuw 'bezwaar. De haven van af
vaart is een Fransche oorlogsh&ven,
waar geen buitenlandbche vliegtuigen
mogen landen zonder vooral vergun
ning te hebben.
Bidden, smeeken, protestveren tóeüp
niet. Br zat niet anders qp dan weer
terug te keeren naar België.
Ome butlemam kon hot reisplan op
geven en lóeerdle weer naar Sassenhelm
terug, om oen volgende boot af te
wachten. Inmiddels moet 'hij hopen,
kleeding en koffeTS behoorlijk ge
borgen zijn.
Zoo'n teleurgestelde reiziger zad wel
woest worden, ate hij een Belgischen
douane-aiiubitenaar ziet.
Hel b treurig en schamdteiijk, da
zooiets voorvalt. Zou diat komen, door
dat wij Nederlamdbch spreken? vraagt
hei blad.
Gelukkig telefoonpersoneel.
De 100.000 gevallen.
De f 100 000 met. dte f 30.000 als
premie is ditmaal gevallen op een v,aJ
lot bij dte groep tetohmisch personeel
vati den Gemeentelijken TelejoöndSenst
te Rotteirdair. Veertien mam heWben
due iet buitenkansje een bedirag van
55.000 .te rtogen deelen.
De St. Nicqtazen organiseeren zich.
„Van een ideaal kan men niet eten."
De N. R. Ct. vertelt, dat dezer da
gen een nieuwe vakvereenigjng is op
gericht, wier leden allen het beroep
,Sinf Nicolaas" uitoefenen.
De vereerüging beeft hare vertak
kingen over het geheele laind en in
alle elfhonderd) gemeenten van ons landl
zijn afdeelingen opgericht.
De veröentging stelt zich ten doel
aan eiken winkelier in ons land van 1
tot 5 December van elk jaar, minstens
één St. Nicolaas te ^bezorgen. Voor
groote winkeliers en warenhuizen is
teen Sint Nioalaas voor elke verdieping
beschikbaar.
Er is een programma van actie op
gemaakt, waarbij ondermeer een mi
nimum loon en een maximum arbeids
tijd is vastgesteld.
Den winkeliers zfiö van dte oprich
ting der nieuwe vereeniging en van
tle gesteldei edschen meidedeeling wor
den gedaan. Mochten die winkeliers niet
aan deze eischen willen voldoen, dan
zal een staking worden geproclameerd
Onder meer is 'uitvoerig vastgelegd,
dat elke Sint Nicolaas moet „incehaxUi
worden op een wijze, zooafe diT«L
de waardigheid., aan het ambt verW
den. overeenkomt. Gesfcrgd "r"
den, dat de politie uitgebreide v»
keerattq^atreg,elen neemt, opdöft de h/T
derden Sint Nicalaisen hun joy'ei»e Z"
tree in dte verschillende steden dor"
pen en vlekken kunnen maken &\JZ
de dat zj-j geien hinder van het publW*
oaidervindjen gedurende» den tijd Z
J'ij rich) in de voor hen opruimde et*
lagekasten ophouden.
Met de oammüssiei tot bestrijding vk,
het cadeauxstelsel is overeen
dat slechts prullaria aomldter eS
waarde 'en geschenke zul'.en BeeTr
worden, terwijl geglad* zal worden
dal de» winkeliers de waardie der ai
deaux vermeerderd mieft 10 ten bete
der Sint-Nicollaaen op hun vekooowu
«en zullen leggen. ^prl1"
Bij dte oprichtingsvergadtering maakt*
teen der $int iNioa'atoen-jin spé
schuchtere opmerking, wat de kind*,
ren wel van dtetoe overstroom ing der
stad n«tet Heilige Sinten zoudten zeggen
maar de voorzütter legdte dlezen Nu2
hel zwijgen op, dioor te verklaren,
Lel bulten dte bemoei ingssfeer van
vak vereeniging omgaat, omi zich met
dergelijke idééele motieven op teho«.
dien De praktijk heeft geleerd1,'' aldus
de voonrfitker, dlat die drie of vier Sint
Nicolazen, dSe tot htedlen, hetolj p*
vliegmachine, schip of trein aankwa-
V en, door oud en jong hartelijk waren
verwelkoimd. Waarom' zoudten zij nu
eer andlere ontvangst bereiden aan
750 Sint Nioolaaefn, d(ie, bitvporbeeld
alleen Den Haag zullen komen belet
ten. Waf men dien kimMeren vertelt,
aldtos nog altijd die voorzitter, ka» onè
koud laten, mhs onze e'schen slechts
worden ingewillligdf en wij voldoende
voor onzen, arbeid1 betahld worden. Van
idleaa/1 heeft nog nooit iemand kunnen
eten.
LUCHTVAART.
De tocht van de D 1230.
Aankomst op de Azoren,
Het Duitsche vliagluifc D 1230 dat tracht
Oost-West over den Atlantischen Oceaan te
vliegien is gisteren uit Lissabon te Horta
op de Azoren aangekomen, waar montewi
van de fabriek het toestel thans nazien.
De vlieigers werden b\j hun aankomst met
luid gejuich begroet.
Naar verluidt zal de D 1230, als het weer
het toelaat, re"dtt vandaag den tocht naar
New Foundland voortzetten. De Oostenrijk-
sche tooneelspeelster mevr. Dillene i8 voor
nemens in elk giwal verder mee te gaan.
De Duitschers Lohse en Starke, de pilo
ten van de D 1230, die gistermiddag te
Horta op de Azoren op het water zijn ge
daald, hebben de gelukwenschen van Europa
overgebracht aan mej. Elder en kapitein
Haldeman met hun redding.
Zondag 16 October.
GOUDA.
Remonstr. Kerk, 10% u. v.m. Ds. P. D.
Tjalsma. Onderwerp „Eenzaamheid".
St. Janskerk, 10 u. v.m. Ds. Joh. E. Bjjl.
6 u. n.m. Ds. J. Borger.
Kleine Kerk', 6 u. n.m. Ds. H. v. Weasel.
Luthersche Kerk, 10 u. v.m. Ds. J. J. Simon.
Geref. Kerk, Turfmarkt, 10 u. v.m. Preek-
lezen.
4% u. n.m. Ds. J. C. Houtzagers van Reeu-
wyk.
Ver. „Calvyn", Nieuwe Zaal, Turfmarkt 142.
Geen opgave ontvangen.
Geref. Gemeente Turfmarkt, 10 u. v.m. en
5% u. n.m. Ds. R. Kok.
AMMERSTOL.
Ned. Herv. Kerk, 10 u. v.m. Ds. Hugenholtl.
BERKENWOUDE.
Ned. HeiV. Kerk, 9% u. v.m. Ds. L. R. v. d.
Broek.
BERGAMBACHT.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. Ds. Dekking.
BOSKOOP.
Ned. Herv. Kerk, 10 u. v.m. Dr. P. Glas.
Remonstr. Kerk, 10% u. v.m. Jeugdkerk.
Spreekster Mevr. Godschalk-van Djjk uit
Den Haag.
Evangelisatie, 9% u. v.m. De heer P. Ly-
klema.
6 u. n.m. Ds. M. Ottevanger van Papen-
drecht.
GOUDERAK.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. Ds. G. Beeken
kamp van Leiden.
2 u. n.m. Ds. J. N. v. d. Heyden van Lek-
kerkert.
6% u. n.m. Ds. J. G. Beekenkamp.
HAASTRECHT.
Neji. Herv. Kerk, 7 u. n.m. Ds. A. Landstra.
Geref. Kerk, 9% u. v.m. en 6% u. n.m. D*-
L. E. Smilde.
MO.ORDRECHT.
Ned. Herv. Kerk, 10 u. v.m. Ds. B. Nieuw-
burg, doopen.
OUDEWATER.
Ned. Herv. Kerk, 8% u. v.m. en 1% u.n.m.
Ds. J. H. v. Schuppen.
STOLWIJK.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. Ds. B. I
Kanis.
Evangelisatiegebouw 9% u. v.m. en 6%
n.m. Ds. F. Lekkerkerker te Delft.
WADDINXVEËN.
Ned. Herv. Keric, 9% u. v.m. Preeklezefl.
6 u n.m. Ds. de Geus. M
Remonstr. Kerk, 10 u. v.m. De heer W.
v. Nooten, proponent.
OUDERKERK a. d. IJSSEL.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. en 6% u. n*
Ds. J. Enklaar.
Wijkgebouw Lageweg 9% u. v.m. en 6%
n.m. De heer A. de Redelijkheid.
NIEUWERK1E3RX a. d. IJSS0L.
Ned. Herv. Kerk, o. v.m. en 6k»
Ds. Ixiyendjjk.
REEUWIJX.
Ned. Herv. Kerk, 9% u. v.m. Ds. H. A.
Geus te Waddinxveen.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 16 Oct. 1927.
De Reclame-Optocht van heden.
*De Reclame-optoöht van Handel en Indus
trie en andere bedrijven, welke hedennamid-
dag door Gouda's straten trekt, zal zeker
veler belangsteling trekken.
De optocht wordt geopend door politie,
waarachter direct een muziekkorps volgt,
waarna de Feestcommissie in twee lan
dauers aan de lange ry van deelnemers zal
voorafgaan.
In volgorde komen dan: De padvinders
met de brandspuit; een reclame van de fir
ma C. A. B. Bantzinger; vervolgens van de
firma Bruynel; Van Hoorn, Doelenstraat;
Van Eyk, Groeneweg; van W. Slont, bana
nen; van de Blauwe Haan firma Jaspers;
van Frans van Camp, Kleiweg; van Gebxs.
Dercksen, Beschuit- en Koekfabriek; van de
Vereenigihg voor Vreemdelingenverkeer;
van de Coöp. Producenten Handelsvereni
ging; van de firma Mulder enOoms, Groe-
nendaal; van Fickweiler, L. Tiendeweg; van
J. H. van der Veer, Kleedingmagazyn; van
J. van der Jagt sigarenmagazijn.
Om de stoet in behoorlijk tempo, en om
de stemming er bij de toeschouwers in te
houden, volgt dan eerst een muziekkorps,
waarna dan verder als tweede gedeelte van
den optocht komen: de commissie in lan
dauers, auto's van den heer J. L. Hulleman,
een reclame van het tapijtmagazyn van de
firma Pavoordt, een vruchtenreclame van
de firma Van As, Kleiweg, een reclame van
de kruidenierszaak Noordegraaf, auto's en
reclamewagen van de „Grevo", de Goudsche
Brandweer met flink materiaal, de Reini
gingsdienst, hoe deze was en nu is, de ex
peditie-onderneming Poldervaart, de Was-
schery en Bleekery firma Van Straaten, de
Wasschery de Blauwe Duif, van Sfcrij en-
straat, de Wasschery en Bleekery Peeters,
auto's van de firma van Zevenhoven en de
Jong en de Electrolux-reclame.
Wellicht zijn er buiten deze nog andere,
die hun deelname van de weersomstandig
heden afhankelijk helden gesteld. 1
De optocht wordt opgesteld op de Kru-
gerlaan en trekt dan langs den volgenden
weg: Krugerlaan, Du Toitstraat, Karne-
melksloot, Lange van Wijngaardenstraat,
Zoutmansplein (rond), Adr. Vlackstraat,
IJssellaan, Burg. Martenssingel, F. W.
Reitzstraat, Verlengde IJssellaan, Burgem.
Martenssingel en -straat, Fluweelensingel,
Bleekerssingel, Kattensingel, Crabethstraat,
Spoorlaan, Spoorstraat, Kleiweg, Turf
markt, Hooge Gouwe, Groenendaal, Wya-
straat, Oosthaven (le brug over), Westha
ven, Veerstal, Buurtje, Turfsingel, Prins
Hendrikstraat, Wachtel straat, Bolwerk, Kat
tensingel, Boelekade, Lange Tiendeweg,
Groeneweg, Tuinstraat, Vijverstraat, Min-
derbroedersteeg, Oosthaven, Dubbele Buurt,
Wydstraat, Markt O.Z., Korte- en Lange
Tiendeweg, Roozendaal, Wilhelminastraat,
Nieuwe Markt, St. Anthoniestraat, Hoog
straat, Markt.
De feestelijkheden worden hedenavond be
sloten met een concert op de Markt, dat te
8 uur aanvangt.
Prijsuitreiking Etalage-wedstryd.
A-s. Maandagavond te 7 uur zal in do
Raadszaal ten Stadhui ze de uitreiking der
prijzen geschieden, welke zyn uitgeloofd
voor den etalage-wedstrijd, odie ter gelegen
heid van de Winkelweek is georganiseerd.
Te dien einde zal de Burgemeester als
dan ten Stad hui ze ontvangen de winkel
week-commissie en de jury, alsmede de
prijswinnaars, welke laatste een schrifte
lijke uitnoodigang zullen bekomen. Uit dten
ontvangst van qen dengelyke uitnoocHging
zal dus blijken, dat de etalhge van den be-
treffenden winkelier voor eey prys in aan
merking i8 gekomen.
De burgemeester -zal, in deze bijeenkomst
eenige woorden sprelqen, waarna de heer M.
van Loon, voorzitter van de Mliddenstand»-
Centrale, alhier de prijzen /al uitreiken,
terwy.1 de jury bovendien eenige opmerkin
gen zal maken aangaande haar bevindin
gen.
De Feestmarktdag.
Onze aandacht werd getrokken door een
afbeelding in de Telegraaf van gisteren
avond waarop een paar stapels kaas zyn te
zien, met kaarten van bekroning.
Dat js. heel merkwaardig, aangezien hier
pen tentoonstelling van kaas heeft plaats
gehad en er dus ook .geen bekroningen zyn
toegekend. Niettemin vermeldt het blad
dat de kaastentoonstel j^jng zeer de aandacht
trok en dat de eerste pryswinners door het
publiek werden bewonderd.
De fotograaf is ditmaal wat al te handig
geweest; vermoedlelyk is deze foto afkom
stig van een tentoonstelling, die te Woer
den is geweest.
T^n aanzien van de aanvoeren van kaas
Donderdag jj. kunnen wy nog melden dat
de grootste aanvoer is geschied door den
heer P. C. W. Hollander te Moordrecht, die
50 kazen aan de Markt bracht wegende
562 K.G.
Voor dezen zwaarsten aanvoer werd den
heer Hollander een extra prys toegekend
van 6.benevens een zilveren medaille,
daarvoor door de Vereeniging voor Vreem
delingenverkeer te Gouda beschikbaar ge
steld.
Het Chocoladehuis.
De naam hierboven afgedrukt, welke aan
een nieuwen winkel op de Hoogstraat hier
gegeyen, doet een ieder direct denken aan
een winkel van heerlijkheden die de tong
streelen.
Zoo is het in werkelijkheid ook. De N.V>
Velca te Rotterdam, een bekende zaak op
het gebied van chocolaad en andepe lekker
nijen, die de confiserie biedt, heeft in het
Pand, Hoogstraat 13, waar lange jaren een
zaak gevestigdl van huishoudelijke en luxe
voorwerpen, een filiaal ingericht, waarin
net publiek van Gouda en omgeving zich
thans op alle heerlijkheden op het gebied
van chooolaad, bonbons en wat daartoe be
hoort, kan vergasten. Er zal een verschei
denheid zyn om van te watertanden.
Vandaag wordt deze nieuwe zaak ge
opend. En zij zal ongetwijfeld de aandacht
trekken!
Thalia-Theater.
„Mexicaansche Martstochten" luidt de
titel van het spannend filmwerk dat als
eerste hoofdnummer deze week in „Thalia"
de aandacht vraagt.
Een jong vrouwtje dat haar bekomst
krijgt van de woestere gedeelten van Mexi
co, gaat naar de City en op de ranch b'yft
haar schoonzuster achter, onder bescher
ming van een dokter, die voor een ongeval
in de buurt wordt weggeroepen, waarna de
schoonzuster (Alice Terry) weerloos is als
drie bandieten het huis binnendringen en
ruzie maken öm haar bezit. Een der hearen
wint haar en dwingt haar tot de formeele
huwelijksvoltrekking. Haar man tracht op
alle mogelyke manieren haar genegenheid
te verwerven. .Het lukte hem pas als zij
terug is by haar broer en hy in een storm-
achtigen nacht een dokter weet te vinden,
waarna hy niet alleen als heer en meieoter
geaccepteerd wordt maar zich bovendien cc
trotsche vader mag noemen van de baby,
die zyn gemalin hem in oen stormnacht
schenkt. Een boeiende sensatiefilm, waarin
Alice Terry en Conway Ter.rle uitstekend
spel te zien geven.
Het tweede hoofdnummer ,vDe Midder
nachtzon" speelt in de dagen toen Le
ningrad nog St/ Petersburg heette. Deze
zon straalt in den scbouwbuvg, waar het
keizerlijk ballet triomfen en feesten viert;
zy straalt als eerste danseres en haar naam
is Laura la Planta. Onder leiding van den
bekwamen regisseur Buchowetski straalt
ze, maar terwijl ze het hart van een jongen
officier koestert, zet ze twee andere heeren
in het bekende zonnetje. En die twee zyn
nog wel mannen die iets in de melk te brok
kelen hebben, maar daar maalt een ballet
danseres niet om, vooral niet als ze een
Amerikaansche ig en niet alleen in staat om
op eigen beenen te dansen, maar ook om op
haar eigen beenen te staan: een veel groo-
tere kunst is een milieu waarin de on
schuld van het heele ballet wordt 'belaagd
door Don Juans, die juweelen en soupers
weggeven of het geen geld kost.
De eene Don Juan ia een bankier, mach
tig door zyn geld; de andere is de groot
vorst Sergius, machtig door geboorte. Bei
de aanbidders spelen hun troeven uit, eerst
voorzichtig, later openlijk en met meer aan
drang. Er is echter groot verschil in beider
methoden, de bankier is een schurk, de
grootvorst is een gentleman, al zou de aan
vang der film het niet dadelijk doen vermoe
den. Hy betert zyn leven, maar de bankier
vervalt van kwaad tot erger en wil zich ten
slotte door bruut geweld van Laura meester
maken.
Dit lukt hem, in eerste instantie, omdat
hy haar wijsmaakt dat haar geliefde, die
den grootvorst beleedigd heeft-Ler dood ver
oordeel^! is, met zijn hulp wist te ontkomen
en aan boord1 van zijn jacht is om de Oost
zee op te vluchtén. Gelukkig heeft Laura
een by de hand® kamenier, die den bankier
niet verder vertrouwt dan ze hem zien kan
en dat is niet verder dan van den theater-
ingang tot aan <le kleedkamerdeur. Achter
die deur weet ze wat ze aan hem heeft en
deze kamenier is het, die den grootvorst
beweegt haar meesteres met behulp van
een snellen torpedojager te dntzetten, waar
na de nobele redder ook nog den veroor
deelden luitenant begenadigt. De mep dien
de bankier krygt van den aide-de-comp,
wordt uitgedeeld met volle instemming van
de zaal.
Het is een eerste klasse film. Laura la
Planta is lief in de titelrol en de heerenrol-
len zyn sterk bezet: Pat O'Malley is een
correcte, elegante en sympathieke groot
vorst; Raymond Keanne een luitenant, die
Laura's genegenheid waard is; George
Siegmann een kostelyk brute bankier en
knap acteur.
Met het interessante byprogramma en de
goede muziek van het „Thalia-Trio" vormt
het geheel weer iets aanbevelenswaardig.
Het lidmaatschap van het Natuurkundig
Genootschap.
De toevoeging aan ons stukje over de
feestavond van het Natuurkundig Genoot
schap betreffende het lidmaatschap, behoeft
eenig herstel.
Wy vermeldden dat de contributie
2.50 bedraagt en elk lid reeht heeft op in
troductie. Dit leze men als volgt: Als lid en
betalende 2.50 heeft men recht op intro
ductie van één dame; 1.50 betalende, ver
valt dit recht van introductie.
Gaarne sluiten wy ons aan by den wensch
van het bestuur dat nog velen, geen lid zijn
de, lid worden.
De zaak-Börger.
Naar „de Goudsche Post" verneemt zal
het Hoofdbestuur der Vrijzinnig Hervorm
den een conferentie met het Provinciaal
Kerkbestuur van Zuid-Holland aanvragen
om te trachten voor de zaak Ds. Borger oen
bevredigende oplossing te' zoeken.
C3ir. Geref. Kerk.
Ds. J. B. G. Croes, die het beroep naar
de Chr. Geref. Kerk alhier aannam, zal op
Zondag 13 November a.s. zyn intrede doen.
Als bevestiger zal optreden de consulent Ds.
Smit van Boskoop.
Spuit- en Garneereursus,
Men schryft ons:
De R.-K. Slagerspatroonsvereeniging „St.
Antonius Abt" te deaer stede, heeft dezer
dagen besloten voor haar leden een spuit
en garneercursus te oiganiseeren. Als lei
der hiervan is aangezocht de heer J. Jun-
gert, leeraar aan de Banketbakkersschool
te Amsterdam.
Door alle leden wordt aan dezen cursus
deelgenomen, wel een bewijs, dat het nut
ervan wordt ingezien.
Het ligt in de bedoeling later ook voor
alle slagersgezellen een cursus te openen
en ook hen met de nieuwste eischen op
vakgebied op de hoogte te houden en zoo-
noodig de kennis uit te breiden. De gelegen
heid tot aanmelding is reeds nu openge
steld en zy, die willen deelnamen, kunnen
zich daarvoor wenden tot den heer C.' Jan
sen, Spoorstraat 59, secretaris der vereeni
ging.
In navolging van het initiatief van de R.
K. Slagersvereemging heeft ook de neutra
le slagersvereeniging alhier het plan opge
vat een dergelijke cursus te organiseeren,
waarvoor eveneens de heer Jungert als lei
der zal optreden.
De cursus van de R.-K, Slagersvereeni
ging vangt reeds aan dis. Woensdag/
Concert Eerste Goudsche Mondharmonica-
vere?niging „Excelsior".
De Eerste Goudsche Accordian Vereeni
ging „Excelsior" heeft het voornemen een
uitvoering te geven op Zaterdag 29 Octo
ber a.s. in de zaal „Concordia" aan de West-
haven.
Na afloop is er bal onder leiding van den
Gereformeerde School.
Aan de Ger. School, Keizerstr. 69, alhier,
is in de plaats van den heer P. Hogewog,
die naar Leiden vertrekt, benoemd de heer
F. Oldenhuis, te Ulrum, met hoofdakte en
akte Duitsch.
Het Circus Gleich in Rotterdam.
Het Circus-Gleich, dat weken aaneen in
Amsterdam een enorme belangstelling heeft
getrokken, zal Dinsdag 18 Oct. zyn ope
ningsvoorstelling geven te Rotterdam.
Voor nadere bijzonderheden omtrent dit
reuzencircus, verwyzen wy naar de betref
fende advertentie in dit blad.
Schouwburg-bioscoop.
Dat het zeer moeilyk is een waarlijk
goede komische film te vervaardigen weet
elke trouwe bezoeker van een bioscoop
theater. Goede komische films zyn zeldr
zaam; de films die aüs zoodanig worden
aangediend kunnen als regel de benaming
komisch niet verdienen. Dit inzicht ia (le
reden geweest van het ontstaan van de
film, die thans in de Schouwburg-bioscoop
draait, en dlie het doodslaand bewy8 geeft,
dat het schryven van een goede scenario
voor een komische film geenszins tot de
onmogelijkheden behoort. De schryvers van
het scenario van „De weduwe van Perry",
Robert E. Sherwood en Bertram Bloch heb-
ben willen aantoonen, hoe een goede komi
sche film huns inziens moest zyn en ieder
liefhebber kan er zich van gaan overtuigen,
en we raden dat hem sterk aan, dat deze
pqging in alle opzichten geslaagd is. Syd
Chaplin, die er de hoofdrol in vervult, is
het best bekend als broer van Charlès Spen
cer Chaplin, <le broer en niet de tante!
van Charlie. Syd Chaplin schynt Vérzot te
zyn op het spelen van travesti-rollen (men
herinnere zich „Het Kamermeisje van den
Kolonel"), ook hierin is een dengelyke rol
voor hem geschapen, die jiy met veel vir
tuositeit weet te vertollce*. 't Is niet wel
doenlyk in korte trekken te vertellen, wat
de geschiedenis inhoudt, <fie zich op het
witte doek afspeelt; ze is daarvoor te in
gewikkeld en de geestige situfcties, die er in
voorkomen zouden toch niet tot hun recht
komen, daarvoor ia noodzakelijk een be
zoek aan de Schouwburgzaal. Syd Chaplin
is achtereenvolgens redactrice van de vra-
gennibriek van een dagblad, dranksmokke-
laarster, verpleegster en tusschen de be
drijven door minnaar van een allerliefste
jonge dame, die door Patsy Ruth Miller op
bekoorlijk® wyze wordt uitgebeeld, een
jonge dame waarmee hy in een van zyn
andere functies heeft kennis gemaakt. De
jonge dame, die rijk is, wordt natuurlijk be
laagd door een oom en een ander individu,
dat eveneens verzot is op haar geld ;t Is
de taak van Syd Chaplin haar van die be
lagers te verlossen, en dat doet hy in een
reeks van komische tafereeien, zooals men
weinig op de film ziet. De regisseur Reisner
heeft ons met deze band eens een werke
lijk komische rolprent gegeven, wat niet
genoeg gewaardeerd kan worden.
...Het byprogramma is deze week weer
goed verzorgd, vooral het muzikale gedeel
te.
Intercommunale Arbeidsbemiddeling.
Aanbiedingen van werkzoekenden.
Lijst van 12 October 1928.
Bieden zich aan: 5 aardewerkers, 9 pijp-
makers, 3 drukkers, 1 boekbinder, 7 tim
merlieden, 10 letterzetters, 10 heiers, 2
witters, 2 metselaars, 1 stucadloor, 1 schil
ders, 13 grondwerkers, 2 kleermakers, 2
bouwkundig opzichter-teekenaars,, 1 cirkel
zager, 4 schoenmakers, 3 meubelmakers, 1
scheepstuiger, 2 bleekersknechts, 2 slagers
knechts, 1 hulpmonteur, 2 rywielmonteurs,
2 machinisten, 4 scheep ski inkers en ijzer
werkers, 1 scheepsbouwer, 2 blikslagers, 5
stokers, 1 pypfitter, 4 bankweikers (1 half
was), 1 soldeerder, 1 kopergieter, 2 textiel
arbeiders, 2 suikerwerkers, 4 boerenarbei
ders, 4 brood- en banketbakkers, 26 pak
huis-, 2 expeditiebedienden, 1 tuinder, 14
sigarenmakers, 6 schippersknechts, 1 sor
teerder (sigaren), 1 plakker, 3 reizigers, 8
kantoorbedienden, 2 kellners, <6 koetsiers, 2
winkelbedienden, 2 boekhouders, 124 tran
sport- en fabrieksarbeiders, 6 chauffeurs,
1 aankomend loodgieter.
Burgerlijke Stand.
GtEBOREN: 11" Oct.: Huibert, i. v. H.
Zwynenburg en H. Eikelboom, Goejulyk 11.
Alida Antonia, d. v. G. A. Houtman en
M. A. Goes, Groenendaal 80. A
13 Oct.: Leent je, d. v. A. Rrevoo en C.
de Lange, Westekade 31.
ONDERTROUWD: 13 Oet.: B A. de
Weillé en M. M. de Koning. B. van Her-
tum en D. van Waas. E. Kanter en J.
Verheul.
14 Oct: A. Maasbommel en A. C. Ver-
bruggen.
OVERLEDEN: 12 Oct.: Christin» Slnfl-
ter, 'geh. met T. van der Neut, 74 j.
13 Oct: Alida Huberta van Ooyen, 4 j.
Agenda.
17 Oct 8 uur. Het Schaakbord. Verg.
Goudsche Schoenmakerspatroons en Schoen-
winkeliersvereeniging.
18 October, 8 uur. Soc. „Ons Genoegen",
Zaal Kunstmin. Herdenking 10-jarig be
staan Natuurk. Genootschap.
19 Oct., 8 uur. Gebouw Daniël. Cursus E.
H. B. O.
29 Oct. 8 uur zaal Concordia Concert Eerste
Goudsche Mond-Accordeon Ver. „Ex
celsior".
De apotheek van den heer Ft A. Dee,
Westha^en, is tot en met 21 Oct., benevens
den daarop volgenden nacht geopend na 8 u.
des avonds (dies nachts echter alleen voor
recepten).
UIT DEN OMTKKK.
BOSKOOP.
Naar wy vernemen, bestaan er plannen
tot een belangryke vergrooting van de
Rykstuinbouwschool, in verband met het
groot aantal leerlingen.
Onze plaatsgenoot de heer J. H. van Os-
nabrugge, is benoemdab lid van het comité
tot het voeren van actie tegen onbewaakte
spoorweg-overwegen.
Burgerlijke Stand.
GEBOREN: Ali, d, v. P. v. d. Laan en T.
P. Spaarman. Trynbje, d. v. P. Anker e"
G. Zalm, The res ia Maria, d. v. N. J. v.
a. Meer en E. J. Ravestein
ONDERTROUWD: E. A. L. Damm en E.
D. Droog. A. Th. de Frankryker en H.
J. G. M. v. d. Geld. F. J. Janssen en M.
W. de Frankrijker.
GETROUWiD: P. Geera, 24 jr. en J. v.
Kempen, 23 jr. C. v. d. Heerik, 25 jr. en
L. Oudshoorn, 23 jir.
N1KUW&&KJ&UK a. d. IJ8KL.
De gemeenteraad besloot met de P.Z.E.M.
een overeenkomst aan te gaan betreffende
de exploitatie van tie straatverlichting.
REEUW1JK.
Op Donderdag 20 October zal alhier in de
Chr. School des avonds 6.30 uur een open
bare vergadering worden gehouden, waarin
ab spreker zal optreden Ds. Voorsteegh van
Gouda, met het doel te komen tot oprichting
van een Oranje-Vereeniging.
Wat heeft de plant voor zijn leven noodig?
Het spreekt vanzelf, dat we een afdoend
antwoord op de bemestingsvraag zouden
kunnen geven, ab we precies wbten, wat
elk gewas noodig heeft en daarnaast nauw
keurig konden zeggen, waarover ze kan be
schikken buiten ons om.
Het antwoord op de tweede vraag l(jkt
meer op het terrein van het grondonderzoek
dat we momenteel 'laten rusten.
De eerste zaak, wat de plant noodig heeft,
willen we hier eerst eens nader beschouwen.
Wat de grond levert, kunnen we gevoe
gelijk samenvatten onder den naam „bodem
zouten". Om ze te kunnen opnemen moeten
ze opgelost zyn in water of soms in kool
zuurhoudend water, dat op sommige bodem
zouten beter inwerkt dan zuiver water.
Is door een te sterke bemesting of door
groote droogte de oplossing te sterk, dan
krygt de plant er vroeg of laat last van.
De plant vertoont dan soms verschijnselen
van „doodbranden". Daarom geven we geen
gier op bevroren grond. Ook vermijden we
gieren liefst op dagen, dat de zon wat fel
brandt. Want gier heeft een percentage van
ongeveer 1/3 per honderd opgeloste
voedingsstof. En de plant prefereert een re
gelmatige hoeveelheid van 1/20 Ab het
water in den grond nu het toegediende voed
sel kan verdunnen gaat het goed. Maar dat
kan op bevroren grond niet.
By vaste stalmest is het gevaar zeer klein
maar bij kunstmest moet men er terdege
rekening mee houden en daarom geen kunst
mest uitstrooien op vochtige planten. Het
gevaar, dat de planten er hun hachje by in
schieten, is zoo groot, dat men het door be-
strooiïng met stof fijne caïniet wel benut
voor het verdelgen van onkruiden en zelfs
voor sekgras.
In den grond zijn soms groote hoeveelhe
den plantenvoedsel aanwezig. Zoo zijn er
gronden, die 6 tot 8 kalk hebben. Bagger
bevat vaak 1 i 2 Dat ia dus eeif hooger
procent, dan ik straks noemde. We moeten
echter niet vergeten, dat het opgeloste deel
alleen directe waarde heeft en dat de rest
voor later opgeborgen ligt. We behoeven in
de meeste geva|len dus niet zoo angstvallig
vagtte houden aan het afmeten yan de hoe
veelheid, die we geven. Mits we dat dan
maar doen in een tyd, dat de plantengroei
stil staat. Dan verdeelt de overdaad zich wel
in de bovenlaag; en kan de plant er later
naar behoefte uit putten.
Van sommige plantenvoedende stoffen ls
het zoo goed als regel, dat alle gronden er
voldoende voorraad van hebben. Daarom be
paalt het bemestingsvraagstuk zich enkel
tot deze vier stoffen: slikstof, kali,, fosfor
en kalk. Men dient ze goed te onthouden en
er rekening mede te houden, dat deze vier
elkaar niet kunnen vervangen. Wie dus
overvloedig met stikstof mest, zal op den
duur voor het geval komen te staan, dat de,
kaikvoorraad totaal uitgeput is. De kalk ls
dan in het minimum gekomen, zooals men
dat uitdrukt. Met fosf(*r- en kali is t even
zoo.
Voor de oogst is dat een kritiek gevdL
Die regelt zich namelijk niet naar het mees
te maar naar het minste. Heel aardig stelt
men dat voor met een tafel op vier pooten.
Is een der pooten te kort, dan zal de tafel
wankelen en geen behoorlijke oogst kunnen
dragen. Ook geeft iq*n het aan door een
kuip, waarvan de duigen ongel ijjc van hoogte
zijn. Elke duig stelt een groeifactor voor.
Giet men het water er in (dat stelt dan de
oogst voor) dan i^ de maximale hoeveelheid
bereikt by de laagste duig.
In de RijnstrdBk is de stikstof Op de wel
landen zelden, op de hooilanden vaker in t
minimum. De fosfor en de kalk zijn zeer
vaak in de meerderheid, omdat de stalmest
die niet in voldoende mate aanbrengt. En
op de kalivoorraad op kleigronden ia even
min zoodanig te rekenen, dat die op den
dubr niet in de minderheid zou kunnen ko
men. Zelfs in de ryke Zeeuwsche kleigron
den is dat tekort reeds meermalen'gebleken.
Laten we echter nÜnmer vergeten, dat de
wet van het minimum ook geldt voor de an
dere factoren, die den groei regelen, zooals
het vocht en de lucht in den bodem, de
warmte en het licht, de stand wijdte. Ten op
zichte van enkele staan we allerminst mach
teloos. Zoo is de waterstand en de verdee
ling van licht en water in den grond soms
zeer goed te regelen. Vooral in polders is
dat een belangryke factor by de bepaling
van het polderpeil. En in de opgeioopen
winter zyn er in den omtrek eenige lezin
gen gehouden, waar die zaak speciaal naar
voren kwam.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Utrecht.
14 Oct. Aangevoerd werden 98 wa
gens, wegende 31600 K.G. De pry zen waren
als volgt: le kwaliteit 60—52, 2e kwali
teit 4749, Ryksmerk 6055, zwaar
dere tot 60. Handel matig.
DUAADLOOZE DIENST.
Botsing tusschen een trein en een autobus.
Uit Indianapolis wowtt gewield, dat
bi] oen ba.ai.ng tuBoabeu oen tram en
eon aiLOfoUs 18 pearaaneu worden ge
dood en 11 gewond.
Trambotsing nabij Maagdenburg.
De machinist en twee conducteurs
gedood.
MAAGDENBURG, 15 Ott In den
al^oloopeir nacht ia op liet traject
Bramdöcbnoig ©en gooderontrein op oen
ajidere treèn gereden. De looomotiel
on 8 wag ene van dien gioederentreiii out,
apoordjen. Drie wagone werden totaal
vernield». De iwaidiijiiist en twee con
ducteurs uit Braunschweig Worden ge
dood.
De D 1230 nog niet vertrokken.
IELL ING WOU DE. 15 Oct. Het
Duitsche Heiiiktel-vliegtuig d© D 12?0
dte» Biattermidxiag te SÉhteltóigwoud»
aankwam en litediemmoirgen te zes uur
naar Lisaafxxn zou! vertrekken, was he
denmiddag te 12 uur nog naeL vertrok
ken in verband met dte slechte w«©r-
berichten
WISSELKOERSEN.
Beursoverzlcht.
14 Oct.
16 Oct.
Officieel.
12 uur.
Londen
12.11%
12.10"/>.
Berlyn
59,87%
9.77
59.33
Parys
9.76
Brussel
34.68
34.64%
Zwitserland
47,99
48.08
Weenen
35.16
36.12%
Kopenhagen
66.70
66.67%
Stockholm
67.—
66.98
Oslo
66.50
65.48%
New-York
24*'V*
2.48
Praag
7.38%
7.37%
Madrid
42.90
42.71
Milaan
13.60
13.59
Beuroverzicht.
De effectenbeurs had heden een echt Za
terdags voorkomen, de handel had weinig
te beteekenen en de koersen verschilden
niet veel by die van gisteren. Voor pe-
troleumwaarden was de animo alweer be
koeld, doch Kon(nklyken konden zich niet
temin handhaven. In rubberwaarden vonden
bescheiden omzetten plaats, waarbij Am
sterdam rubbers en de overige soorten zich
op een weinig gewijzigd koersniveau bewo
gen. Op de oultuurofdeeling ging alleen
iets om in H.V.A. die aanvankelijk vry sta
tionair betoonden, doch later op den och
tend tot 840 c/> monteerden. Tabakken ver
toonden niets bijzonders. De scheepvaart
markt was stil. Van de buitenl. industrieelen
konden de aandeelen Zweedsche lucifer My.
zich handhaven.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Hoogste stand 766.6 te Skagen.
Laagste stand 748.8 te Andanes.
Verwachting: Zwakke tot matige, zuid
oostelijke tot oostelijke, later ruimende
wind. Zwaar bewolkt tot betrokken. Weinig
of geen regen. Later iets zachter.
apvertentien:
Ondertrouwd: 2723 13
AD. MAASBOMMEL
en
NETTY VERBRUGGEN
AMSTELVEEN,
Cath. v. Clevelaan 44
GOUDA, Crabethstraat 39
Huwelijksvoltrekking 3 Nov. a.s.
De ondergeteekende bericht
hiermede dat hij de zaak gedre
ven onder de Fa. J. J. VERDRIES
Raam 222 heelt overgenomen.
Dankzeggend voor het genoten
vertrouwen beveel ik mij opnieuw
in Uwe gunst aan.
W. M AREE
fa. J. J. VERDRIES.
Woophuis tijdelijk
Fluweelensingel 55. V „JS
