I
h
KEN
DON.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD’VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
[OUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
eni.
ii blaas
No. 51683
Zaterdag 22 i
bar 1927
66» Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behave op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
4
ld
MP
ïfi 1
FEUILLETON.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
HOFSTAD.
daaronder
g in den
MOÜEPHAATJE.
Tweemaal
:en.
21.—.
i Haag.
11)
(Wordt vervolgd).
•or
ke
rd.
stem vot
eren klank
registers,
in het forto,
inspanning.
ondermijnende
ensopgewektheid
óp grond waarvan
den genomen Kan
Meze mededeeling
[ezicht vertelt men
B in de bouw- en
[voorgesteid, dat
jen aan het euvel
jate als gewenscht
lid, vocnt, warmte
d geen kleinigheid
[zoo maar niets is.
veren; wier eet-
slaap behoefte
Door
bm-
maar
buitemandsche
OLD EBBIE,
Spannende Detective-roman.
van
F. A, M. WEBSTER"/*
(Nadruk verbodien).
en zouden
weer naar Britsch
a zijn als niet
124
uk uit de keuken
In dezer dagen in
jing der bóuw- en
bben in onze brie-
I en ander| verteld
Hen Haag, een on
twoon veel belang
'gebied aan fouten
terstelbaar is. Een
I een goeden dag
it tot zoolang ver-
pg jaren lang be-
jeegt humor niet
mk althans niet;
ttie den schijn zou
een geestige op-
I uit den booze.
[officieele stukken
al vry van humor
sy voor den lezer
kkelijk zyn. Het
an dat punt bezien
igsblad
ichiedt.
BRIEVEN UIT
DOOCJ
In officieele stukken
voor te komen. Opzett
zeifs een zinswending
kunnen wekken dat m<
merking wilde maken j
Daarom echter zyn all
nog niet altyd geheel ai
in dien zin althans dal
niet buitengewoon veri
droge officieele stuk isl
droog-komiek.
Zoo’n droog-komiek 1
der bureaucratie verscB
oen vorm van een wjj^
woonverordening. Wjjjj
yen al meermalen het 1
over den womngbouwij
derwerp dat van buitel
is omdat alles wat op
wordt begaan vrijwel
verkeerd systeem kanJ
verlaten worden, maara
keerd is gedaan, blyXS
staan.
Met een droog-komidB
in de wijziging die tfl
woonverordening worfl
een groot aantal worMJ
lijdt dat zy niet in dia^
ware afsluiten tegen M
en koude. Dat is iriderij]
en dat zegt men alsof
Verder heet het” dat bouwverordening
geen voorschriften bei
ihet nemen van maat]
worden. By het leven
verdwijnt de glimlach van* het gelaat der
lezers om plaats te maken voor de verba
zing dat nu juist dit alles er niet in staat,
wat er toch in de eerste plaats in behoort
te staan.
Wy komen weer tot een glimlach wan
neer wy het volgende lezen: „sommige on
doelmatige wyze van toepassing der moder
ne architectuur geven aanleiding tot inwa
teren van metselwerk, hetgeen in de wonin
gen in die mate vocht veroorzaakt, dat daar
uit gevaar voor de gezondheid ontstaan
kan Uskoud beweert men dus dat de mo
derne architectuur met zoo'n... „futiliteitje"
geen rekening houdt. Zoo b.v. worden borst
weringen boven het platte dak niet ge
bouwd. Die staan aan twee kanten aan re
gen en wind bloot. Ze wordeif door den
regen geheel verzadigd en sijpelen ten slotte
door. Van wege den fraaien gevel wordt het
dus nat in je huis. Uitstekende lysten aan
den gevel vangen regen op, erkent men nu
en daardoor ontstaan natte plekken in het
plafond. Niet alleen dus dat heel wat geld
dat nuttiger te besteden ware aan een mooi
geveltje wordt ten koste gelegd, men heeft
er nog misère van in het huis.
Men erkent verder dat de meeste huizen
veel te veel geluid opvangen van andere
huizen en dat het systeem der platte daken
ongelukkig is omdat het 's zomers te heet
unstenaars
de weken
der keel.
n de «tem
in geval van dumping, ol die dumping be
staat in het verkoopen beneden den prys
in eigen land, of veroorzaakt wordt dt-or
lage valuta of siechte arbeidsvoorwaaiden.
Up wat de schryver hier opmerkt over
dumping in engeren zin en valuta concur
rentie willen wy mets aanmerken. Maat
regelen in dezen schynen ons met het be
ginsel van den vryen handel met per se on-
vereenigbaar. Ander* staat het ecnter met
de bescherming van onze arbeiders tegen
slechte bultenlandsche arbeidsvoorwaaideh.
Hier toch krijgen wy te doen met protectie
in zijn zuiversten vorm. Bescherming van
den nationalen arbeid toch is de leus van
alle principieele protectionistische politiek.
En deze bescherming van den nationalen
arbeid nu ig voor een land als het onze,
juist om de in het eerste deel van het aiti-
kel van den heer Stenhuis aangegeven re
den, zoo moeilijk. Wy verkeeren nu een
maal in de omstandigheid, dat wy ten ge
volge van de talrykheid onzer bevolking
arbeid over hebben en dus moeten uitvoe
ren. En wat men moet uitvoeren, kan men
door invoerrechten niet beschermen,
invoerrechten wordt hij, die voor de
nenlandsche markt werkt geholpen,
ten koste van wie voor de
markt moet werken.
Het komt ons dan ook zeer verklaarbaar
voor, dat de heer Stenhuis bestreden wordt
door zyn partijgenoot Hiemstra, den Voor
zitter van den modernen landarbeidersbond
l^eze schreef onlangs naar aanleiding van
de protectionistische neigingen van aen
heer Stenhuis in Vereenigt U, het orgaan
van genoemden bond, het volgende:
Alle maatregelen, die veroorzaken, dac
onze invoertarieven worden verhoogd, moe
ten leiden tot hoogere levenskosten en zul
len de positie van land- en tuinbouwarbei
ders nog meer bezwaren. Dat daarmede
misschien wordt bereikt een verbetering
van de positie van een deel der industrieel e
arbeiders, is voor hen een schrale troost.
Het zal alleen beteekenen, dat het verschil
in levenspositie tusschen industriëele en
landarbeiders nog grootdf wordt, ten na-
deele van de laatste, wat zeker de eenheid
tusschen beide groepen niet ten goede zal
komen.
Wat hier door den heer Hiemstra van de
landarbeiders wordt gezegd, geldt tot zekere
hoogte o.i. ook van de arbeiders, werkzaam
in aan buitenlandsche concurrentie bloot
gestelde industrieën.
I klinken,
(eestdriftig
ehoorders.
en 's winters te koud is in de
liggende verdieping.
Wy wisten dit al jaren en jaren. Het ge
meentebestuur praat dat goed door te be
weren dat zuinigheid dwingt tot enkele fou-
Men noemt die zuinigheid thans misplaatst.
Maar waren die bortwerinsgen en die
versiering van den gevel ook zuinigheid of
waren die niet eerder luxe?
Men gaat nu maatregelen ontwerpen
tegen al deze euvels. Heel braaf maar er
zyn nog een paar „ondoelmatige wyzen van
toepassing der moderne architectuur” die
even ernstig zyn en die men hier niet sig
naleert. De eerste is het te geringen licht
raam-oppervlak in vele nieuwerwetsche hui
zen. Het tweede is het opofferen van het
belang van een goed-trekkende schoorsteen
aan de architectuur. Deze laatste eischte
voor haar schoonheid, dat de schoorsteenen
niet te hoog boven de daken uitstaken. Het
gevolg was dat vele schoorsteenen heel
slecht trokken. Om daaraan tegemoet te
komen zette men heel dure draaiende kap
pen op de schoorsteenen. De „fraaie” archi
tectuur werd daardoor ook gebroken, maar
het heette een hulpmiddel dat buiten de ar
chitectuur viel.
By den bouw van het huis zou het geen
cent meer hebben gekost als men de schoor
steenen tien steenlagen hooger had ge
maakt. Thans kostte het de gemeente 40
80 gtd. om er kappen op te zetten.
Een andere fout is het dat dë deuren en
de ramen te smal-zyn. Wanneer ’n bewoner
kunstbevlieging krijgt en een piano aan-
sohait.moet de middenstijl uit het voor
raam worden uitgezaagd om het mogelyk
te maken dat instrument binnen te krygen.
Dit is niet een verhaaltje, maar het is her-
haaldelyk gebeurd. Men staat dit doorzagen
heel gewillig toe omdat men wel weet dat
hier een domheid der moderne architectuur
moet worden bedekt.
Het is niet alleen in arbeiderswoningen
dat al dergelijke zegeningen van de moder
ne architectuur voorkomen; wy hebben
indertijd ook iets verteld van het nieuwe
gymnasium, waar o.a. de deuropeningen zoo
smal waren dat de schoolbanken er niet
door heen konden. Die moesten uit elkaar
geschroefd worden. Zelfs het licht laat in
sominige lokalen van onderwijsinrichtingen
te wenschen over als gevolg van de ondoel
matige wyze van toepassing der moderne
architectuur.
Het (Jpet intusschen genoegen dat het ge
meentebestuur aan de „regelmatig zich her
halende klachten” eindelijk tracht tegemoet
te komen. Men komt er wel heel laat mee
want tien jaar geleden om niet te zeggen
twintig en dertig jaar geleden wist men al
gemeen dat deze eischen bestonden. Alleen
heeft de moderne arclütectuur, die zich veel
te veel aan het uiterlykschoon, meer dan
aan het innerlijk nuttige gelegen laat lig
gen, al deze gebreken in bedenkelyke mate
verergerd.
Er zal wel eens een tyd komen dat men
BERGAMBACHT, BERKEN WOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, ^rGui/unnn., nanoiitDunij iuwj»viwvua> ruvixnvxuL a*
JEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHÓONHÖVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
■e
plolsetliug de oorlog uitgebrokeu was.
Haar muil gaat daarom ailKxm mail
Karamanga en als hij na twee maaudeR,
terug keert, brengt hij dein Nandi niet
mei zich m<?de, 'waarover zijn vrouw
zich ten zoorste verwondieA. wa aller,
lei wed^rwaïardighedm ontdekt mevr.
Holnes, dat haar man ai en toe een
huis bewoekt, waar naak saij bemerati
ook Karamanga woont. Achter één
der rar |en van dat huis z.ei zij iemand
met een vreewelijk gelaat een bees-
tengeaiohc. Dan zegt zij tot haar man,
dial ook zij dat huis wil bezoeken.
hetgeen thans wordt gewrocht objectief be
zien kan en dan vreezen wij, dat het oordeel
niet vriéndelijk zal zyn, juist omdat de een
heid van aesthetica en praktisch nut ver
broken werd.
Men wil nu trachten de euvelen van ge
luid, warmte en koude te ondervangen door
de kalken plafonds niet meer tegen de
houten-lagen aan te bevestigen doch deze
daar tien centimeter onder te laten waar--
door een luchtlaag tusschen de bovenlig
gende vloeren en het plafond ontstaat. Deze
laag zou geluid-werend zyn en by de dak
bedekking een geleider voor tocht zoodat het
dak wordt afgekoeld. Of dit afdoende is,
weten wjj niet maar die zwevende plafonds
zullen ook wel een nadeel hebben. Als dat
maar geen asyls voor muizen worden. Dit
is niet denkbeeldig want reeds nu vinden
deze ongenoode gasten den weg tusschen
schen de plafonds en de vloerbedekking en
zjj houden er him bals. Het is wel eigen
aardig dat de oude huizen veel minder ge-
hoorig zyn dan de nieuwe en met name wat
betreft de naast elkaar gelegen woningen.
Het geluid is misschien wel het onaange
naamste van de vier kwalen omdat dit het
meest hinderlijk is. De gehoorigheid is dik
wijls zóó groot dat men de stemmen uit het
aangrenzende huis kan verstaan. Men kent
het verhaal van het jonge echtpaar dat ru
zie kreeg? De buren begonnen het twistge
sprek op de piano’s te accompagneeren en
speelden „Quand l’amour meurt."
Er is een tyd geweest dat de Haagsche
revolutiebouw berucht was en honderden
anecdoten deden daarover de rondte. Maar
wat die huizen vóór hadden was dat ze ruim
en licht en frisch waren. De latere periode
van de nieuwere methoden ontnam van alle
drie deze deugden iets, soms veel, gaf er
vocht en tocht by cadeau, maar deed het pu
bliek genoegen met aardig ui ter lijk, voor*
zoover men dat aardig kan vinden.
HAGENAAR.
Wantrouwen is een bijl aan den boom
der liefde.
Da heer Stenhuii en het pratectle-
Vraagstuk.
Het valt moeilijk te ontkennen, dat met
betrekking tot het protectievraagstuk de
houding van verschillende socialistische
vakvereenigingleiders min of meer weife
lend is. Inzonderheid van den heer Stenhuis
moet dit gezegd worden. Dit is nog weer
eens duidelijk gebleken uit een hootdartikei
van zyne hand in De Stryd, het orgaan van
het Nederlandsch Vei bond van Vakveieeni-
gingen. De schrijver bestrydt daarin het
Koomsch-Kathoheke kamerlid Hermans,
een voorstander van een zoogenaamde ac
tieve handelspolitiek, van een toltarief, met
behulp waarvan men het buitenland ten
aanzien van het binnenlaten van onze goe
deren gunstiger meent te kunnen stem
men.
Het N.V.V., aldus de heer Stenhuis, ’can
aan deze actie voor actieve handelspolitiek
niet meedoen, omdat het van oordeel is, dat
de zoogenaamde vechttarieven gemakkelyk
leiden tot verhooging der invoerrechten.
Zulk een verhooging nu acht het N. V. V.
een nadeel voor land en volk. De economi
sche structuur van ons land is eene zooda
nige, dat onze bedrijven door een verhoogd
tarief niet geholpen kunnen worden. We
'hebben een omvangrijke exportindustrie en
we hebben een niet onbelangrijk inkomen
van de diensten, welke we voor andere lan
den verrichten. Verhooging van invoerrech-
tep kan daarom van groot nadeel zyn en
zal dat hoogstwaarschijnlijk zyn.
Tot zoover de heer Stenhuis, die hier oJ.
het standpunt inneemt, dat ons land ten
aanzien van het protectievraagstuk dient in
te nemen of althans nooit uit het oog mag
verliezen. Men behoeft nog allerminst een
vryhandelaar door dik en dun te zyn, om te
erkennen, dat voor ons land protectie groo-
tere bezwaren met zich brengt dan voor de
meeste andere landen. Door invoerrechten
kan men alleen hen helpen, die voor de bin-
nenlandsche markt werken. Een aanzien
lijk deel van onzen arbeid moet echter ge
plaatst worden op de buitenlandsche markt
en tot steub van dien arbeid kunnen invoer
rechten niet dienen.
Merkwaardig is echter, dat de heer Sten
huis dit in het vervolg van zyn artikel weer
geheel uit het oog verliest.
Het voorgaande, zegt h(j, beteekent niet,
dat wy niet in sommige gevallen bescher
ming zouden wenschen. Wy zouden de re-
geerrng de bevoegdheid willen geven tot
het nemen van beschermende maatregelen
i'oen ik een stap voorwaarts deed,
spreidde hij zijn armen uit, als oun de
naaering van iets onuitsprekelijk
kwaad» al: te weren. Die daad toonde
hij, dat wij inderdaad de crisis van
onze huwelijkslotopbaiaii bereikt hadden
Ik geloof dat de dioodl vjoor mij op dat
ocgenblik zeer wegkom geweest jou
Stijn, want mijn innerlijke zielestrijd
was wel bijna onveirdlnagelijk. Ik ben
iemand van zeer benuinnelijke natuur,
mijnheer Emtwistlie, en die blik van
vrees en afkoer waarmee mijn man
mijn nadering bespiedde, sohenem de
levensbronnen in mij op te drogen.’’
Gedurende eeh ©ogenblik hield de
atrr ei vrouw op net spreken, terwijl zij
haar getoioht in haak handen verbor»,
en haar schouders door de kracht van
tear oedompd) snikken schokten.
Ten laatste deundle Old Eibbie naar
voren, en legde troostend zijn hand
SOI ILSCHE COIIKAN T.
uit planten-
rjj lijdt, man
en uitvoerige
zenden aan
ledicijnen, bjj
die U alle
sling, met de
rust over mij, ik zal je to zijnerlijd
alles uiljeggen. maar iniusschen moet
ik je nu zeggenEen afschuwelijk
gorgelend leven vo:gde, en toen stil
te. Van dat gorgelende leven kreeg ik
den indruk, dat iemand den spreker
tot stilte had gebracht.”
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoerende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prys. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de loorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prys. Grootë letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
Kort© inhoud
de bniult'n' belangrijke aan-
m het opsporem van -/Luistere
“~_Ren, yan den ouden apotheker Ebe-
neaer Entwistle aan het höht gebracht
^den, komier er langzamerhand al
mieer en meer monsicilien om' dergedijke
redenen den oudem man om raad en
•Mandi vragen. Op een avond1 zit Old
ébie, zooals hij genoemd wordt, me'
G vriend kapitein Hicks in zijn ka-
‘or te praten als er gebeld! wordt en
ken Ebbie wenechlc te spre-
mevr. Lowiring Hodnues, wier
"jan een oud koloniaal officier is. Zij
Egypte gerouwd en haar man
&tre4ien zich een Nan-
i-KnedU. Karamanga. aangeschaft, die
blijkt
woonden in Engeland
r^,en. wee
uost Afrika vertrokken
Wat groote Meisjes dragen.
Het jonge meisje van don tegenwoor-
digen lijd is een bevoorrecht schepsel
tje. Ln aflet, wordt er rej.ieiung met
haar gehouden, in alles voigt zij een
eigen trant, die strookt met nare jeug-
d.ge coquelterie, haar bravoure, en
haar simlaan voor mooie kieedjng.
Elke zaak heelt dan ook hare aparte
joijge-damesafdeeling, en hierin is eeno
coHeckie aanwezig zoo compleet, dat zij
ijl versuliieideaiheid niet voor de dames-
nouveauté s onderdooi. Eén blik op de
modellen doet *ons opmerken, dat hei
groote meisje eenvoudige, onopgesmuk
te modellen draagt, minder gecompli
ceerd dan die van volwassenen, stra
Ler van vorm' nog dan deze! en van een
kieurendurf, die alleen het zeer jonge
meiisjei past. Zij draagt vooral veel
tweedeelige japonnetjes en deze zijn
kort van rokje, nauw van mouwtje en
,,Ja, dht klinkt als een verklaarbare
veroiidérstelling’'’, zei Ebbie, ,.maar
hot is heelenpal niet zeker. Welke
stappen hebt gij daarna genomen
,.Lk> belde door naar de Beurs, maar
de controleur kon of wilde nrii niets
zeggen. Toen ging ik naialr het huis ^p
den Friars Still Road, waar ik gedu
rende twintig minuten heb staan bel
len. zonder antwoord te krijgen. Ten
laatste ver eldle een melkboer mij. dat
hij dacht, dat de menschen verrokken
waren of efen dlaagje uit waren, dïiar
hi gezien had, dal een rijtuig, dat met
bagage g,daden was. den vorigen avond(
was weggereden. Ik vroeg hem of hij
sews de familiel melk bezorgde, en foen.
hij ee«i on'kennend antwoord g»f. vroeg
ik walarom of hij dan de falmilie zoo
nauwkeurig had opgenomen. Hij ant
woordde dat bij een oogenlbliki had stil
gestaan om naar den zwarten man te
kijken, die bagage hielp builen bren
gen, en wiens kracht hem "buitenge
woon toescheen.”
„Wij hebben geen kind antwoord
de mevrouw Molmes, met eemge ver
legenheid, ,,maalr we verwachten er
een,
„Neen* me uien kwalijki”, zei Ent-
wjstle. „Gaat als u belieft voort met
uw verhaal.”
„Toen liij zag, dat hij mij niet van
mijn pian ai’ kon brengen ging me
vrouw Hoilmes voort, „stapte mijn irjan.
nii4 voorbij en liep vlug den weg af.
Sedert dien heb ik hem niet meer ge
zien.”
,,Maar”, zei Did Ebbie, na geduren
de enkele oogenblikken stil geeeten te
hebben, ,,liet uw man geen boodschap
na zijn vertrek achter
Ilqelemaal geen boodschap, maar hij,
stelde zich op een andere manier met
imj .n verbinding."
..Wilt u zoo goed zijn mij de aard
van deiae verbinding te verklaren, en
liefst geheel precies, zooals ze u be-
reiLte. Tracht het minste niet te öer-
gelen.”
„Toen ik vanmorgen aan het ontbijt
zat, ging de telefoon", ziei mevrouw
Holmes. ..en de dienstbode liep haas
tig de eetkamer binnen, onï te zeggen
da1 er naar mij werd gevraagd. Ik
ging direct naar de telefoon, en de
slem, die zwak en heel ver weg was,
z^eide „Bern, jij het. Kathleen En
toen ik een bevestigend antwoord gaf,
ging hi| voort ..Je spreekt ir.ot John,
ik ben geheeü inl c(dde. malar moet'voor
een tijdje weggaan. Wees niet ongeu
op liaar arm.
„Moed, mevrouw Holmes”, zei
„trajolh uw geschiedenis, te beuipdigen,
ais wij alle feiten weten, kunt ge er
geheel zekem van zijp, dat wij alles,
wat ui onze macht is, zuilen doen, oi-
u te helpen.”
„Nij, mijnheer Entwistle”, ging zij
vooit, „ik heb gezegd date ik van na
ture een zeer gevoelige vrouw ben,
maar ik bezit tevens een sterken 'wil,
en inderdaad slechts zelden week ik
vaai een richting af, welke ik insloeg
„John,”, zei ik, <ik dlring er op
aan, nier je dit huis binnen te gaan
waar Karamanija woont. Ik ben je
vrouw, voor wie je geen recht hebt,
dat deel vajn je leven te verbergen,
dat je zkx> geheè en all in beslag neemt
en je zoo heeleniaal vetraindert.”
..Laat mij je smeeken, bij iedere
band van liefde drie er tusschen ons
be^ta|at, Kathleen”, zei hij, „mij in
deze zaak te vertrouwen.”
„Neen”, zei ik, „je hebt alle recht
op mijp vertrouwen verbeurd; in hoe
verre je ook je eischen op mijn liefde
verspeeld hebt, blijït het aan mij slechts
om mij te overtuigen.”
„Lieve", zei hij, terwijl liij trachtte
frijn arm te nemen, „als je geen af
stand wilt doen van ,e pian om nij
mntwil en om uwentwil, wilt ge '’at
duin doen terwille van het kind.”
..Een oogenblik”, viel Old Ebbie in
de7 rede, „ik geloof niet dat gij uw
kind vroeger genoemd hebt.”
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondaj
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper gesc
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82:
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.