I
NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
JEUVVEKKERK, OUDERKERK, OUDEWATER,REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, ena
No. 16811
mber 1927
Dit blad verschijnt dagelijks behalve
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
opZon-en Feestdagen
Zaterdag 12 Novfcmber 1927 66" Jaargang
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
HAGENAAR.
I 810
I, werden diens-
n de stad ver
ft hebben daar
foodat de elec-
akt zal zijn de
Vij juichen die
te. Het klinkt
;JRt gemeente*
'tan te voeren,
Igatie voor het
eenige fir-
ftren, maar de
Monopolist zijn
andere vijf deden ge-
welke u een vermo
ZONNEWEELDE.
Roman van OLGA WOHL’BRüCK.
Met autorisatie vertaald door
Mevr I P. WESSELINK—Van Bossum
(Nadruk verboden)
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DOOCXLIII.
De willekeur, die door het Haagsche Ge
meentebestuur eenige jaren lang is gevolgd
tegenover iedere poging om autobus-verkeer
van andere exploitanten dan de Haagsche
tram te fnuiken, is nu eindelijk eens een
beetje aan banden gelegd. De nieuwe wet op
de intercommunale verkeersmiddelen heeft
Gedeputeerde Skaten macht gegeven om in
beroep uitspraak te doen en er is thans een
beslissing gevallen die eens ingaat tegen
het monopolie-systeem dat de tram gerug
steund door het gemeentebestuur wist door
te zetten. Allang was de tram bezig om de
Westlandsche stoomtram het leven ónmoge
lijk te maken. Deze inderdaad verouderde
stoomtram, dietrachtte haar bedrijf op de
been te houden door naast trams ook bus
sen te laten .rijden, zag zich door het ge
meentebestuur in die pogingen geringeloord
der daarbij op andere belanghebbenden te
rekenen. Door die doorbraak zyn al heel wat
menschen gedupeerd en zij die er voordeel
bjj hadden, verzetten zich tegen bijdrage als
gevolg van de waardevermeerdering van hun
bezit. Op den duur herstelt zich alles wel
weer, maar de slachtoffers verdwijnen in
stilte.
Vondel en Piet Hein als concurrenten, *t
gaat raar in de geschiedenis. Geen van beide
kan het helpen, maar het gemeentebestuur
moest toch ook waken over den vrede in de
historie en zelfs Piet Hein heeft op bescher
ming eenig recht vanwege zijn zilvervloot-
prestaties.
5) -
„Hoor je dat vroeg de gravin aan
baar kamenier. Zondier een bevel af
te wachten, als een automaat. ging de
kojnenier naar het gesloten raam,
bwk doq.' een reet van de gordijnen,
die rij dadelijk daarop weer zorgvui
dig slow
I>e graaf
vrouw.'
.Ja nu rijden rij naar het kerkhof
Het zal wel spoedig ,elB uur zijn. Als
zelf, of voor zijn toekomstige vrouw-’
heid huizen is zeer groot. Eigenaardig is
wel dat men hier ook weer ééngezinswonin
gen met één verdieping zet tusschen de hoo-
gere panden. Het gevolg daafrvan is dat ze
veel te veel ingesloten zitten, wat allerlei
nadeelen heeft. Het is bijvoorbeeld bekend
dat er geen enkele schoorsteen wil trekken.
Hoewel men de moeielykheden daarvan al
heeft ervaren, op andere punten in de sfad
zet men toch dit systeem door.
Alle groote dichters en denkers hadden
in den Haag al hun straat. Alleen Vondel
was er by ingeschoten. Waarom die achter
af gezet is, terwijl autoriteiten van zesden
en zevenden rang wel een straat naar zich
vernoemd zagen, weten wy niet. Er zal in
de historie wel iets over zyn op te diepen,
maar dat zullen wy maftr niet doen, omdat
wy vreezen dat het geen mooie bladzijde in
de geschiedenis van ons gemeentebestuur
zou zjjn. Nu Vondel dan ?yn straat heeft,
komt er om de Vondelstraat oneenigheid.
De groote plannen voor doorbraak in de
oude stad zyn zoo zoetjes aan uitgevoerd en
één dier vele nieuwe wegen is naar den groo-
ten dichter genoemd. Deze straat snydt dia
gonaal allerlei andere dichterstraten, die
alle een stuk moesten opofferen voor Von
del, wat historisch en litterair juist mag
heeten. Maar Vondel zit nu de zeehelden
dwars. Vooral de groote Piet Hein komt in
het nauw, wyl de straat naar hem genoemd
achteraf komt te liggen en als verkeersweg
naar den tweeden rang gaat. Vroeger was
de Piet Heinstraat een beste straat en het
lied van de zilvervloot was voor de winke
liers daar niet onbekend. Maar die zilver
vloot komt in het gedrang. Vele winkeliers
.wcbuamjw wuft aam,
kwam Piet Hein's ware gedachte aan den
dag, want hy was vóór alles een zeeroover,
een kaper. In de Piet Heinstraat komen nu
de kapers in den vorm van de vliegende
winkels. Een vliegende winkel is altyd een
sjecht bewjjs voor een wijk. Het blykt dan
dat de winkelpanden er moeilijk te verhuren
zjjn, zóó, dat de eigenaren een kleine winst
door hun pand aan zoo'n kaper te verhuren,
willen accepteeren. Ook zyn deze soort win
kels geen versiering voor de straat; zij ge
ven er een rommelig karakter aan en zy
kapen klanten weg van de gevestigde za
ken. Piet Hein is nu door vele van derge-
lyke kapers vertegenwoordigd en de andere
winkeliers beginnen al te klagen. Zulke
winkels trekken altijd een. eigenaardig, wei
nig koopkrachtig publiek en alleen reeds de
verschijning daarvan in een goede winkel
straat stellen de overige winkeliers niet op
prijs. Het schaadt de reputatie van de straat.
Thans gaan de winkeliers een actie be
ginnen tegen de kapers-concurrenten. Hoe
ze die zullen voeren -weten wy niet, want
een huiseigenaar die de waarde van zyn
pand zag dalen, zal niet gauw meehelpén
om door nog meer verlies anderen ter wille
te zyn. Wel bevat deze geschiedenis een les
voor het gemeentebestuur om maar niet met
alle geweld alle plannen door te zetten, zon-
,,U geeft ciij een vermogen in han
den. graaf Oberwall’ had hij gelegd
Graaf Oberwall gli\4adite slechts en
maakte een afwijzend gebaar.
,,Deze kiene vergoeding ben ik u
we” schuldig voor de belangstelling,
dae u aan mijn
sfchonken hebt,
gen koeten.
ribeen das in gelijke breedte om den
boord van dezelfde hoogte gelegd
zoo zaten de graven Oberwallva
der en zoon jn de lidule donker
blauw gelakte auto, die hen in iua...g
ten.po van het kerkhof naar huis
bracht i
(■raaf Andreas knipte voortdurend
rret de oogen, zooals menachen die
veel bij lamplicht werken, gewóonlijk
doen. Hij was kort geleden klaar ge
komen met het vijfde en op een na
laatste deel van rijn Herinneringen
en had gisteren met een der voor
naamste buitsche uitgevers die bijzon
derheden met betrekking tot de uitga
ve van het Laatste deel geregeld, dat
pas tien jaar na zijn dood openbaar
gemaakt mocht borden want de daar
in verwerkte stof had minder betrek
king op de zeden en eigenaardigheden
der landen, die hij bereisd had, dan
wei op dat deel van rijn leven, dat hij
in diplomatendienst had doorgebracht
toen hij mede mocht zitten aan den
wee'stoel der geschiedenis. India ze-
ties waren hierbij onvermijdelijk, on
getwijfeld zouden zij sensatie gewekt
hebben. Hij schuwde echter elke sen
satie. zooals hij alle schrille geluiden
en kleuren schuwde.
Maar de eerbiedige betuigingen van
ingenomenheid döor den uitgever die
rijn vreugde nauwelijks had' trachten
te verbergen bij het vluchtig doorzién
der volgorde van dfe hocrfdfetu1'ken.
verheugde hem.
Da crltlek op den Minister van
Arbeid.
Het ministersambt is eene functie, die
een ernstig man eigenlijk uit persoonlijke
overwegingen niet mag begeeren en die hy
alleen mag aanvaarden uit plichtsbesef je
gens de gemeenschap. Dit geldt ongetwij
feld voor, geene portefeuille zoo zeer, als
voor die van Arbeid, Handel en Nijverheid
en wel inzonderheid in den tegenwoordigen
tjjd
Over den huldigen Minister, den heer
Slotemaker de- Bruine, is men, blijkens het
Voorloopig Verslag in zake Hoofdstuk X
der Staatsbegrooting, in de Tweede Kamer
niet bijster te spreken. Reeds bij de behan
deling van de begroeting voor 1927 bleek
eene ernstige ontstemming te bestaan by
vele leden over het gemis aan doelbewuste
politiek bjj genoemden bewindsman, over
he^ ontbreken van-een werkprogram voor
den eerstvolgenden tyd en over het gemis
aan inzicht in de wijze, waarop aanhangige
problemen tot eene oplossing zouden kunnen
worden gebracht. Kon men toen nog als ver
ontschuldiging laten gelden, dat de Minis
ter nog zoo kort aan het bewind was, thans,
nu we een jaar verder zyn en deze veront
schuldiging haar reden van bestaan ver
loren heeft, treden de een jaar te voren ge-
f uite klach^pFhog met meer klem naar voren.
De tofaflfclte <1T<<JI0II i MiNE>» inu» W^HJi -
loopig Verslag is versterkt, dat deze
Minister niet bjj machte is, het omvang
rijke en gewichtige departement, dat aan
zijne zorgen is toevertrouwd, te beheeren.
De- Minister mist, zoo wordt betoogd, de
kracht tot regeeren en verliest zich in be
spiegelingen en overwegingen. In dit tijds
gewricht behoort een man van de daad het
département te beheeren, niet iemand, die
te weinig practischen zin heeft, om te doen,
wat de tijdsomstandigheden elschen.
Door andere leden wordt de Minister
dit laat zich denken in bescherming ge
nomen. Zy achten de critiek op zijn beleid
onbillijk en voeren ter verontschuldiging
aan de financieele omstandigheden, waarin
het Rijk eenige jaren verkeerd heeft en de
moeilijkheden, waarmede het bedrijfsleven
heeft te kampen.^
Tot zoover het Voorloopig Verslag. Wij
kunnen uit persoonlijke fiekendheid niet oor-
deelen over de vraag, in hoeverre de heer
Slotemaker ,de Bruine iemand is van een
weifelend en weinig doortastend karakter.
Toch komt het ons voor, dat er eene om
standigheid is, die niet alleen de critici,t
maar tot zekere hoogte ook de verdedigers
~Wees voorzichtig met raaiTvragenr Voor ha® kamernar verhoogde uj hef
Hoe licht klapt men niet aan byueen ver
keerd kantoor! Niet alle raad is goede
raad en niet alle raadgevers zijn te ver
trouwen.
lilllDSIlIE COURANT.
zdf. of voor rijn toekomstige vrouw-’
terug' omen moeten ze in de vest'
bule voor den. haard gaan staan voor
rij bij mij boven komen. Geef mij
bet tes'amemt uit mijn secretarie,
hert iuweelenkistje.
Op den ster dag van haar man gaf
gravin aViid een der kostbaarbe
aan haar kleinzoon voor Hem
De titel zei den graaf niets. Hii
knipte alleen nog zenuwachtiger mei
de oogen in de zwavelgele lucht en
streek mei rijn blanke, zeer slanl’e
hand over zijn kin. Na een poosje zei
hij
M'ijn jongen, ik geloof, dat de pen
ne likkerij je niet goed bekomt.
Een flauw lachje gleed) langs do
smalle lippen van den jongeman.
..Waarom jjapa? Pennelikkers rijn
wij bedden.
Graaf Oberwall zweeR Hij voedde er
niet» voor een meeningsverschil laag
uk te spinnen ©n in den grond was
hij er niet ontevreden over, dat zijn
zoon rich uitsluitend met de weten
fechap bezig hield. Wel had hij er vree
per aan gedacht rijn zoon soldaat te
laten worden, wat alle Oberwall s wa
ren geweest, of diplomaat - maar hij
had aan den wensch van zijn zoon om
vergeiij' end© taalstudies te maken
geen hinderpaal in den weg gelegd
In een onderhoud van een half uur
had hij van zijn kant rich mei deze
toekomst van Gerhard verzoend
uk, zeer weMg 'woorden alleen
met een lichte’.iik verbaasden blik.
De oude gravin aan wie pra»f Ober
wall het mededeelde was d«e’ eenige.
dae er. nog altijd vol temperament, te
gen inging
in dien vorm1 van een lijlre|ote geplaat
ste legaat met v.jltig mark.
„Kom toch niet altijd zoo dicht bij
mij”, voer rij ontetemd tegen haar ka-
n enter uit, wier japon bij het heen
en weer loopen haar leunstoel raakte
Deze glimlachte niet eens.
Ondanks baar vijf en vijftig jaren
had rij nog geen zieke kies, nog, geen
wit haar. Haar huid lag strak en geel
ads oud perkament op de sterk uitste
kende kaakbeenderen Zij hield zich
gelieel afgesc' eldjen van het overxge
cnsitpersoneel, zei terna'uiwernood net
allernoodzakelijkste, ging nooit uit, ver
liet de tweede verdieping van het
huis slechts om ,,voor dien graaf” bet
een o ander te' verrichten
In haar dertigjarige» diensttijd had
zij geen enkelen dag door ongesteld
heid op haar post ontbroken. Alleen
in het voorjaar leed zaj regelmatig eeq
paar dagen aan lichte keelontsteking
Dan droeg rij een roode das, eenige
keer en o den hals geslagen, en daar-,
over een wit jden doek, waarvan rij
de punten met een broche van ge
vlochten haar bevestigde. Bij het aan
en uitkteeden van de gravin roosst
rij echter een tweeden rijden do*K
voor den mond binden om het gevaar
voor besmetting te vermijden.
Zeer correct, de spiegelgladde, hoo-
ge hoeden op gelijken afstand van de
wenkbrauwen, den zwarten glacé hand,
schoen over de linkerhand, de zwart
..Dat haal ik er wel weer uit. Met
de boeken gaat het als met de kinde
ren de jongsten moeten het» vaak
voor de eerstgeborenen weer goed n a
ken. Jammer, jammer, dat u het niet
wilt beleven.”
..Men moet ook vreugde gevoelen
over de dingen, die na ons komen,
waarde Draeger”.
Graaf Oberwall verkeerde, ofsenoon
kteinrieligö ijdelheid hem overigens
vreemd was, klaarblijkelijk in zeer
plechtige stemming. Het ergerde hem
zelfs, dat zijn zoon in ’t geheel niets
zei Zijdelings w erp hij een vlucbti-
gen blik op hem. Hij bemerkte, dat
zijn huid ftets en geelachtig was. dat
diepe schaduwen om rijn oogen lagen.
,,Je bent lang opgebleven, mijn jon
gen is het net? Altijd! je nieuwe
werk V'
Gerhard knikte.
„De stof is moeilijker dan ik had
Waarover gaat het dbn wet?”-*
..De granmaticale vormen van het
Provencaalsch
,.Zoo zoo tja.”
van den Minister uit het oog verliezen, een
omstandigheid, die ook den meest voortva-
renden Minister van Arbeid, als hij een ern
stig en bekwaam man is, zou doen aarzelen
en overwegen in plaats- van handelen.
In 1918 Zag men den weg, die moest wor
den ingeslagen op sociaal gebied, duidelijk
voor zich. Het was onder die omstandig
heden voor een man als Minister Aalberse
heel -gemakkelyk tal van wetsontwerpen
met bekwamen spoed eene plaats in het
Staatsblad te verzekeren.
De omstandigheden zyn echter veranderd.
Meer en meer begint de overtuiging door te
dringen, dat vele van de in 1918 voorgestane
en ihgeslagen wegen dwaalwegen waren.
Vele veranderde inzichten maken het
voor den Minister van Arbeid hoogst moei
lijk tot daden over te gaan.
Er moeten in menig opzicht nieuwe we
gen worden gezocht. Wij verkeeren, wat de
sociale, politiek betreft, in een tijdperk van
wat de Duitschers noemen „Neu-Orientie-
rung”.
Blijkbaar gevoelt de Minister dit. En als
zulks het geval is, dan pleit het ongetwij
feld voor hem, dat hij zich niet door een
streven naar populariteit laat verleiden, om
stappen te doen, waarvan het te vreezen is,
dat zy later zullen blijken verkeerde stap
pen te zyn geweest.
Als wy den minister één verwijt zouden
Willen maken, dan is het dit, dat hy al te
zeer heeft verkeerd in de sfeer van 1918, om
vlug genoeg te zien, waar hem de schoen
UggH,
die behooren te worden ingeslagen.
Dit is echter een verwijt, waarmede zijne
bedillaars allerminst accoord zullen gaan.
Zy verlangen niet alleen, dat hy actiever zal
zjjn. maar ook, dat die activiteit gaat langs
de in 1918 uitgestippelde wegen.
doordat haar voor de bussen een afritplaats
werd aangewezen zóó vee uit het centrum
der stad, dat de lijn waardeloos werd. Gede
puteerde Staten hebben die plaats niet goed
gekeurd, maar toegestaan dat de bussen op
hetzelfde punt aanvanger te rijden waar
haar tram als sinds jaar in dag staat.
Sedert Loosduinen geannexeerd is by den
Haag/ wilde de electrlschgtram die concur-
reerende stoomtram weg&iwsn tot aan de
grens der voormalige gemèente Loosduinen.
Aanvankelijk deed ze dit op een wHze die
voor het publiek inderdaad «en vertering
was. Uit het centrum vai de stad, achter
het raadhuis reden groote autobussen van
de Haagsche tram naar Kykduin. Toen wy
onder de zegeningen van 'het gemengd be
drijf kwamen H. T. M. en gemeentebe
stuur werden twee handen op één buik
werd het aanvangspunt van deze bussen
naar een eindpunt der stad verlegd, waar
door het publiek gedwongen werd eerst van
een electrische tram gebntik te maken. Het
voordeel van deze verbinding was nu weer
weg en om nu de toenemende concurrentie
van de Westlander te fnuir^
autobussen naar de rand I
bannen. Gedeputeerde Sta
nu een stokje voor gestokfl
trische tram weer genooa
oude buslijn te herstellen]
beslissing van Gedeputeerd
als een prachtig principe w
bestuur als argument pleei
n.l. dat één sterke orgl
tram- en busverkeer beter-1
ma’s die doodelyk concur
praktyk is dat die sterke
Jtracht in d^ eeiste plMri£f^p!gen bate
aanwendt. Het tramverkeer is en blijft in
den Haag onvoldoende; men heeft den even
wichtstoestand gevonden waarin by een mi-
nimum-dienst een maximum-winst wordt
gemaakt. Alle uitbreiding kost meer geld
dan er voordeel in zit, maar dat voordeel
zou voor het publiek zyn en daarvoor be
dankt de tram feestelijk. Misscchien wordt
ze nu genoodzaakt om te gaan concurreeren
met de Westlandsche bussen en zal ze ein
delijk Loosduinen eens beter gaan bedienen.
Als er een dorpje is dat dankbaar mag
zyn dat het geannexeerd is dan is het wel
Loosduinen. Geleidelijk wordt het opgeno
men in de gemeentediensten, waarbij het de
gemakken van een groote stad krygt. De
verbindingswegen met den Haag worden
steeds beter; zy waren heel slecht, waarbij
wijden Haag er wel van verdenken dat het
opzettelijk vroeger alle verbetering heeft
tegengehouden om ten slotte de annexatie
te vergemakkelijken. Van het oude Loos
duinen zal op den duur niet veel fneer over
zyn dan een kleine kern van het dorp, dat
echter ter zyde blijft liggen, omdat den
Haag meer de duinstreek zoekt.
Het is enorm zooals den Haag zich in de
duinen in de richting van Kijkduin uitbreidt.
Het is geen fraaie bouw, want het is een
verschrikkelijk allegaartje, maar de hoeveel-
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.26. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
16 regels 1.65, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdriiigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0 50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer gereduceerden
prys. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname venekerd te zyn.
en graaf Gerhard, me-
MODEPRAATJE.
Vossenbont.
Geen bontsoort die zoozeer in de mode is
als het zacht, soepele vossenbont. Dat duurt
nu al eenige jaren en elk modeseizoen brengt
opnieuw een vossenvloed, die van geen wij
ken weten wil. Vossenvachtjes in alle soor
ten, in alle kleuren, worden, geheel afge
werkt, met kop, pooten en den ruigen vlok-
kigen staart, om de schouders gedragen en,
nu het kouder wordt, hoog-opgetrokken om
den hals.
Waren de grijze nuances, Hate- en Smoke-
vos eerst het meest in de mode, thans ma
ken zy plaats voor de gele- en geelbeige
kleuren, die te beginnen met een zachte
zandkleur oploopen tot het bruinbeige kleur
tje van het prachtige „Isabellavos”.
Het zyn deze beige vossoorten, het zjjn
beide genoemde grijze kleuren, die met
de wit,te poolvossen de geschikte drachtuit-
statige dame heeft» een voorkeur voor de
naturel kleurige vossen, die te beginnen met
roodvos- en kruisvos, een zeer gewenscht,
een soms heftig begeerd bezit voor haar
zyn. Zy dweept ook met de prachtig-donker-
bige naturel-blauwvos, wiens onderhaar de
leiblauwe tint verbergt, waaraan hy eigen
aardiger wjjze zyn naam ontleent.
Vergeten wij niet de echte zilvervos, die
zoo hemelhoog boven alle imitaties uitkomt,
dat men eindelijk het grove inzetten van
witte haren op zwart-geverfde vossen is
gaan nalaten en deze vorstelijke vossen-
vacht de kroon hergeven heeft, die hem vol
gens geboort toekomt.
Zóózeer is het vossenbont in de mode, dat
het als mantelgameering alle andere bont-
óoorten in modieusheid overtreft. Als kraag,
als manchetten, als bontzoom, als lange
shawl, als rand langs het voorpand, voor al
deze gameeringen wordt het gebruikt. Zeer
bijzonder is daarby het streven, om de vos
senhuid hare volle waarde te laten, om kop
en pooten te laten bestaan. Zoodat op som
mige mantels behalve een heele vos als
kraag, ook dikwerf nog een tweetal vossen
als randgameering dienst doen, die op zijde
opwaarts klimmen èh wier koppen elkaar
bij de heu£ ontmoeten.
Indien nu alles „vos” was, wat zoo #e-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per wèek 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
(Wordt vervolgdh.