N
m-i.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No, (8818
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
NTIJD
op den nade-
inschaffen van
er de noodige
ij daarin voor-
skbank I
00.-
HOORWEG. I
skens
FEUILLETON,
Vrijdagss November 1827 66«|*Jaargang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, jGOUDERAK, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
(IEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWDE, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, eni.
Amerika en de ontwapening,
Verhoogde invoerrechten op porcelein in Tjsecho-Slowakije.
f
I;
I
(Wordt vervolgd^.
RENHANDEL
IUDA.
iHui, Ltidtn
V.
louda.
ïk zoo party-
haar kunstgevoel met bevredigde. L?i
d4i voelen was van zu k een feeder
heid en zekerheid, dat Hörselkamp in
zijn dochter zijn etrengsten criticus
ja zijn eigen kuiistgeweten zag.
Later gebeurde het, dat hij een
werk van vele weken eenvoudig te
morsel sloeg, als Lou’s blikken ey ver
legen langs gleden. Het was haar dan
een verlichting, als hij haar daarbij in
ruwe woorden toesprak en die vernie
lend© daad als het gevolg van een
uitbarsting van dril vootrstelde. Zij
•leed ook, als hij niets zei, maar het
„door haar blikken mishandelde werk,
zouils hij het uitdrukte, stil naar een
hoek verbande of in alle stilte vernie
tigde.
Zij 1 eed ook, als hij werken moest
,,op bestelling”, vaak het resultaat van
lang en vurig aanhouden der vorstin
en mieestal een voorwendsel voor al
lerhande kleine fec^telijjkhieden en ver
hoogde uitgaven voor liet toilet.
In dte laatste» twee jaren was het
dikwijls voorgek omen, dat Hörselkamp
deze opdrachten kortweig afeloeg. Dan
kuste' Lou hem soms in plotselinge op
welling de hand, maar mevrouw Sina
aelte groote. zeer verbaasde oogen
op, beproefde het met vleien en sloeg
als dat niet haelp dc een of an
dere kostbare vaas of mooie bonbon-
IHère stuk, brak een waaier of scheur
de een zakdoek
ZEN. Verder
:o8, sloopen,
livankleeden,
agazijn en gij
De Amerikaansche gezant te Bern heeft
in een brief aan den secretaris vap den
Volkenbond meegedeeld, dat hjj de Ameri
kaansche regeering in de eerstvolgende zit
ting van de voorbereidende ontwapenings
commissie van 30 November a.s, zal verte
genwoordigen.
Hjj zal in deze zitting mededeelen of de
Amerikaansche regeering aan den arbeid
van het nieuwe, door de ontwapenings
commissie te stichten subcomité voor vei
ligheid en arbitrage zal deelnemen.
De vraag of Amerika en Rusland zich in
dit nieuwe subcomité zullen laten vertegen
woordigen staat te Genève in het middel
punt der algemeene belangstelling.
Men vermoedt, dat Rus'and, nu het een
maal er toe is overgegaan, om zich hier in
de voorbereidende ontwapeningscommissie
te laten vertegenwoordigen, ook wel aan
den ontwapeningBarbeidi zal deelnemen.
Niet Amerika daarentegen dat zich tot nu
toe altjjd teruggetrokken heeft, wanneer
speciaal den Volkenbond zelf betreffende
kwesties, die nu in het sub-comité ter spra
ke zullen komen, behandeld werden.
De Naroni Listy, de spreekbuis van de
nat.-dem. Kramasj-groep, die als zoodanig
de meening der Tjsechische industrieelen
veelal weergeeft, behandelt in een uitvoe
rig artikel de pogingen onzer ceramische
industrie om tot verhooging der invoer
rechten te geraken. De Nederlandsche fa
brieken van aardewerk en porceleingoede-
ren in Maastricht beroepen zich daarbij,
zegt het blad, op de ernstige economische'
crisis van hun branche, doch de oorzaak
daarvan zjjn niet de lage invoerrechten van
thans, die volkomen toereikend zjjn, maar
het feit, dat de inrichting en organisatie
^der fabrieken verouderd zjjn zoowel in tech
nisch als in commercieel opzicht Dit geldt
ook voor de Nederlandsche glasindustrie.
Ook van officieele zijde oordeelt men,
zegt het blad, 'lat de fabrieken meer aan
dacht moesten schenken aan de technische
en wetenschappelijke volmaking hunner
productie. Het blad acht verder te kunnen
vaststellen, dat de klachtten der producen
ten slecht te rijmen zjjn met de jaaroverzich
ten van de aardewerk- en vooral niet met
die van de hediendaagsche porcelein-goede-
renindustrie. Deze jaaroverzichten toch
spreken van bevredigende resultaten, gun
stige afzetverhoudingen en verhooging der
uitvoermogelykheden. Als voorbeeld noemt
het blad het dividend van 15 pCt. uitge
keerd door de Porceleyne Flesch te Delft.
In het feit dat de minister van financiën
in Juli in de Tweede Kamer op de eischen
der fabrieken niet inging meent de Narconi
Listy het bewijs te zien, dat ook de offi
cieele Nederlandsche regeeringskringen het
verlangen der fabrieken niet 'billijk achten.
Zij zien in dat verhooging der rechten niet
Laat alleen zulke vreugden tot u komen,
wier herinnering u een vreugde is.
ZONNEWEELDE.
Romen van OLGA WOHLBRüCK.
Met autorisatie vertaald! door
Mevr I P. WESSEL1NK—Van Bossura
(Nadruk verboden)
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring):
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 °/o hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
8OUB8CHE HIIRAVL
riclute huis Zij ging gedieel op in de
groove wereldi, dief het onderhouden
der betrekkingen tot een inspannen-
dien arbeid maakt.
Op haar elegante, oppervlakkige mai
nier maakte zij krachtig prapaganua
voor die werken van haar man, waar
bij fiapaincietesle overwiegingen aller
minst een bijkor etige, zij het ook een
op dien achtergrond gelhouden, rol
speelden. Er was geen groot salon in
Beriijn, dat niet in het bezit kwam
van eetn beeldje, buste of groep van
Hörselklamp. Hij was als beeldhouwer
in de mode gekomen, zooals hij het
vroeger als man was geweest. En zijn
inkomsten! hielden spoedig gelijken
tred n-iet haar eigen revenuen. Het
groote apparaat van het met P ooi sen e
spilaucht bestierde huishouden ver-
slond bedde.
De vreugde, die Lou over die gou
den medaille van haar vader uitte,
was in zulk een tegenstelling met haar
anders verlegen en terughoudenden
aard dat Hörselkamp niet wist, hoa
Mi het had', en het kleine meisje, dat
nu ai een zeventienjarige dame was,
gadtealoeg. Er lag iets in haar oogen,
dat hij nooit gezien had in den blik
der vrouwen, met wie hij tot nu toe
was omgegaan. Er lag iets stils ver-
lalngendB in deae oogen. een smeulen
de verwachting, een verlegen bewon-
berinR.
Zulke oogen hedi rijn eerste vrouw
gehad. Zoo had rij hem aangekeken,
Een journalist heeft even nagekeken dat
rechter Cluer 46 jaar geleden getrouwd is
en vraagt; Wat was toen de prjjs van do
meubelen?
Oud-minister Masterman overleden.
Een loopbaan met veel tegenslagen.
Uit Londen komt het bericht van het
plotseling overlijden van den liberalen oud-
minister C. F. G. Masterman.
Masterman was een man van buitenge
wone gaven, die echter na een schitterend
debuut door het ongeluk scheen te worden
vervolgd. Hij werd in 1906 op drie-en-
dertig-jarigen leeftijd tot lid van het La
gerhuis gekozen en zjjn groote kennis en
schitterende gaven brachten hem onmiddel
lijk succes. Zijn uitmuntend geschreven ar
tikelen en welsprekendheid trokken de aan
dacht van Asquith en vooral van Lloyd
George. Hij maakte snel promotie en was
reeds op 36-jarigen leeftijd onderminister
van binnenlandsche zaken en op 39-jarigen
leeftijd onderminister van financiën, zoo-
dat kon worden verwacht dat hij bjj de
eerstvolgende gelegenheid in het kabinet
zou worden verkozen. In de beroemde de
batten over Lloyd George’s verworpen be-
grooting en over de Parliaments Act was
hij een van de beste sprekers.
Toen hij in 1914 ’ot kanselier van het
hertogdom Lancaster werd benoemd, be
gonnen de moeilijkheden in zijn loopbaan
Hjj werd bij de door zijn benoeming nood-
zakeljjk geworden tusschentjjdsche verkie
zingen in Bcthmal Green verslagen en la
ter nogmaals te Ipswich. Toen de oorlog
uitbrak, was hij nog steeds geen lid van
het Lagerhuis, en dus minister af.
A” 1S® «1 W Hui» en
.stèren stjn hart gfltaelrt w» e - j - wM krMllt
vn.n mpnawn uit. rfpn werken-
m de kleine liberale groep, tot hjj m 1924
zjjn zetel te Manchester verloor en weer
van het tooneel verdween. Hjj is 64 jaar
oud geworden.
DUITSCHLAND.
De wereld-vrouwenloge.
Voor het Schoffengericht te Berlijn is
gisteren het proces begonnen tegen een
zekeren Ernst Woop, die beschuldigd wordt
van oplichting en verduistering, gepleegd
door middel van een door hem in 1926 op
gerichte „Weltfrauenloge", een „bond ter
bescherming der vrouw tegen exploitatie,
opvoeding tot ochteljjke moraal, verheffing
van den levensstandaard van het gezin, be
strijding der werkloosheid en der prostitu
tie, oprichting van tehuizen voor kinderen,
moedors en voor het terugbrengen van ge
vallen meisjes in de maatschappij, verlee-
ning van rechtskundigen bijstand, oplossing
van het woningvraagstuk” enz, enz., in het
kort: de oplossing van alle sociale vraag
stukken, voor zoover zjj op de Vrouw be
trekking hebben, werd door deze wereld
vrouwenloge beloofd. De loge had haar
kantoor aan de MaagJeburger Platz. Daar
kwamen de vrouwen bjjeen, die van huis
tot huig trokken om leden te werven, de
wat doen. Hij liet den sheriff van La>
narkshire een onderzoek instellen ma^i
legde hem tal van beperkingen op:' het
onderzoek moest zich tot de feiten bepalen,
niet nagegaan mocht worden hoe de behan
deling ter terechtzitting was geschied.
Dtor deee beperkingen ^on de sheriff
niet te weten komen of b^jjzen ten voor-
dêele van Slater waren achtergehouden.
De gevangene was bij het onderzoek niet
vertegenwoordigd, de getuigen stonden niet
onder eede, er werd geen stenografisch
verslag der verklaringen gemaakt. Een
dergelijk onderzoek moest natuurlijk op
niet veel uitloopen, zoodat op dit rapport
do minister gemakkelijk ktn zeggen, dat er
geen redenen voor een revisie der zaak
aanwezig waren.
Er is een geheel nieuwe getuige, een
zekere Miss Barrouwman, een vrouw, die
bereid is gevonden onder cede te verklaren,
dat zij dien nacht van den moord den moor
denaar uit de deur zag komen, en dat deze
totaal niet op Slater geleek.
(Helen Lamibie, het thans gestorven
dienstmeisje bjj miss Gilchrist zij werd,
omdat Slater naar New York was gegaan,
ook in New York verhoord blykt aai.
een vertegenwoordiger van de pers in
Amerika indertijd een verklaring te hebben
afgelegd, waarin zij zegt, dat zjj den moor
denaar herkend! had en dat het niet Slater
was.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
10
Lou Hörselkamp voelde deze scnei-
<Lrng van namen als ongepast. De
arbeidBiiioorts, die haar vader aan
greep en zulk een tetjensteflbiiig voth>
de met de langzaamheid, waarmee rijn,
arbeid vroeger vorderde, was voor
naar het bewijs, daj. hij er naar streei-
ne zich meer te doen geilden..
De vorsdn duldde glimlaicilieaid zijn
ijver e«i toen de gouden medaille .een
^keire boroemdheid1 aan zijn naatagaf,
haar schrijfpapier een H
lechten in haar S. S.-monogram waar
rij geen afstand’ had kunnen doen
v h®?r visitekaartje^ aan het
■>vomm Sukewi'schj een verbindings-
(^^eme-t den naam van haar man
8lieiWlochter betoonde rij ^en
‘Pteelschc verstrooide teederheid, zon-
helangsteHijng voor het rie-
nin» T -vaF dlat rich maar
tiv 8 kon voelah in het luidruch-
van dit grootscheeps inge-
De levensstandaard van den werkman.
Bij de behandeling van een actie van een
winkelier om betaling te verkrijgen van
een rekening die de dochter van een werk-
jjn ge- man gemaakt had, heeft rechter Crawford
-- - -
de spilzucht van menschen uit den werken
den staryl.
„Ik vind het”, zeide hy, „schandalig dat
een meisje uit den werkenden stand kousen
van 3 gulden draagt. Ik zie dat haar schoe
nen over de 12 gulden kosten en haar hoed
8.35, dan staat ei nog een mantel van
63 op de rekening. Ik ben ontsteld dat de
kleeren van een meisje dat met werken
aan den kost komt, zooveel moeten kosten,
maar dit is slechts teékenend vtor de mo-
reele opvattingen en neigingen van he mo
derne meisje”.
Rechter Crawford had reeds onlangs van
zich doen spreken toen hy de meening uitte
dat zelfs een rechter in een graafschaps-
hof (die 18.000 gulden in het jaar ver
dient) „het recht niet heeft om een eigen
auto te koopen, tenzjj hij eigen middelen
heeft, omat zyn salaris daar niet voldoende
voor is”.
Cluer, een ander rechter, maakte er gis
teren aanmerking op dat een jongeman die
ging trouwen, beweerde 1200 gulden noo-
dig te hebben, tm zich te kunnen inrichten.
„Onzin”, sprak hy, „het is een belachelijke
eisch. Ik weet wat ik voor meubelen heb
uitgegeven toen i ktrouwde, en dat was by
lange na geen 1200’^uhjèn”.
„WH je uitrusten?’’ vroeg hij op
eens.
Hij wachitte ^dhte|r liet antwoord
niet ai doch.' kneedde verder.
De vorstin kwam in het atelier in
groot toileit, iiitet het fijne gerinkel van
haar gouden halssnoeren.
„Ben ije hjer, Lou, en ik aoek je het'
heeie huis door. Wij zouden toch naar
gravin Oberwall gaian, en je bent
nog piet gekleed. Hat ih ontvettend.
God weet hoe lang ik nu moet wadi
ten.
Sedert dien dag gebeurdle het dik
wijls, dat de vorstin moest wachten
Met de onachtzaamheid) van den
scheppenden kunstenaar liet Hörsel-
kamp nu dikwijls alle beleefdheden
die de maatschappij van hem eischte,
na. Om rijn dociiicr had hij zich, on
danks alle innerlijke genegenheid,
nooit veel bekommerd. Zijn model liet
hij ternauwernood op adem komen.
He buigzame, jonge lichaam, we ks
fijne lijnen door het zachte weefsel
van haar kleeren meer uit kwamen difn
vierbonden werden, bracht hem in ver
rukking. En in de körte pauzen, die
tiii haar gedurende dien arbeid! gunde,
iwakkerden haar woorden, die van een,
sterk, al was liet ook volkomen onge-
sc4ibio|l, kunstbegrip getuigdieti, de bran
dende eerzucht in hem aan
Zeer verlegen en toch ook weer zeer
beslist verooffdeeldie Lou allies, wat
haar vader slechts schiep door wijn
meesterschap over de techniek, maar
als hij met een werk klaar was er
haar vroeg, hoe heit tiaar beviel.
Hij was er venogon onder gewor
den en trok haar aian de haartjes bfj
haar slapen.
„Sitel je dan zooveel belang in tie
dingen
Toen had rij heel ernstig geknikt en
was naar den mooien Doge-zeitel toe-
geloopein, als om die zacht met haar
slanke vingers te streeien.
,,l>it werk van u heeft mij altijd zoo
goed bevallen papa, veel beter dan al
bet andere papa. Ik heb uw model
benijd)/’'
Zij lachte verlegen en werd roodbot
ondier het witblonde haar, dat ridPin
wazige lichte wolkjes om* haar smalle
slapen krulde.
„Heb je den stoel benijd?”
Zooals zij daar stond zeer stank,
iiiie’ eenigszins naar voren gebogen
hoofd), den nog kinderlijken, zeer blan
ken, langen hals zacht terzijde ge
neigd, had rij iets van de fiere
jonfcvTouwelijilce Madonna’s uit den tijdi
der primitieven.
„Blijf eens staan/’
Met een houtskoolstilt teekende hij
de lijn van haar gejslaflte op een stuk
teekenpapier. Zij bewoog ridh niet
Evenmin bewoog rij rich, toen hij het
papier wegwierp, een stuk leem op
het piëdestal kletste, en met zijn bree
dfe vingers de weeke massa) in den
door hem gewensdhtein vorm dwong
ache Regeerin® op haar leurt zich onthou
den zal van alle stappen, die onze uitvoer-
belangen naar Nederland in gevaar kunnen
brengen”.
Het blad zegt’ tenslotte de vraag onbe
sproken te willen laten of een dergelijke
handelwijze van Nederland vereenigd kan
worden met de traditie van Nederland als
klassiek-voorvechter van de vrijhandelspo
litiek en anderzijds of zjj te rymen ware
met de aanbeveling van de conferentie van
Genève, waar juist de Nederlanders zy aan
zy met de Engelschen pal 'stonden voor het
BUlJENLANOScfe NIEUWS.
ENGELAND.
De zaak van Oscar Slater.
D» man, aan wiens onverfiauwden moed,
doorzetting en vertrouwen het in de eerste
plaats te danken is, dat Slater weer een
vry mensch is en een ntouwe behandeling
van zyn proces zeer wkarschijnlyk voor
de deur staat, is Sir Arthur Conan Doyle.
Sinds dien dag in 1909, dat de jury met
negen stemmen-„schuldig", vyf stemmen
„niet bewezen” en één stem „niet-schuldig”
het doodvonnis over Slater uitsprek wegens
moord op miss Gilchnst een vonnis dat
venanderd werd in levenslange gevangenis
straf heeft Sir Arthur getracht een re
visie van Slaters proces te krygen.
.Ruim achttien jaren zjjn noodig geweest
om zoo ver te komen! In 1914 leek het er
op of zyn werken succes sfou hebben. Er
werd door den minister van Schotland een
„privy inquiry” bevolen. Maar zelden zal
er by een rechterliyk onjl“—-*«»-
dig en zoo in het geheij
gaan als tót
Aanleiding tot dit besluit van den minis
ter waren onthullingen van den rechercheur
John Trench uit Glasgow, die by het poli
tieonderzoek inzake den moord op miss
Gilchrist betrokken was geweest.
Trench deelde in 1914 aan den toenmal i-
gen minister van Schotland mee, dat by
het onderzoek en de behandeling ter te
rechtzitting in de zaak-Slater tal van on
regelmatigheden waren gepleegd en dat be
wijzen, waaruit de onschuld van Slater zou
gebleken zyn, niet aan de jury waren voor
gelegd.
Deze rechercheur verklaarde o.m., dat hij
een proces-verbaal had opgemaakt van een
verklaring van Miss Burrell, twee dagen
na den moord afgelegd. Miss Burrell was
een nicht van Helen Lambie, het dienst
meisje van miss Gilchrist. Helen was ’3
avonds na den moord naar haar nicht toe
gegaan en had haar den naam verteld van
den man, dien zij het huia had zien verla
ten. Dien naam had miss Burrell den re
chercheur Trench meegedeeld en was niet
Slater.
Door de autoriteiten was ^dit rapport
van Trench achterwege gehouden. Toen
in 1914 dit en nog meer den minister van
Schotland ter kennis kwam, moest hy wei
helpen zal zoolang de productie niet geper
fectioneerd wordt.
„By objectieve beoordeeling van deze
poging der Nederlandsche producenten,
waarvan de verwezenlijking de Tsjechnische
porcelein- en aardewerkindustrie zwaar zou
treffen, daar deze een der voornaamste uit
voerartikelen naar Holland leveren, moet
men echter niet alleen dit in aanmerking
nemen, maar ook rekening houden met bet
feit, diat onze handel met Nederland sterk
passief is en wel in 1925 met 252, in 192
met 236 miWioenen kronen. Nederland en
zijn koloniën zyn daarom bij den handel
met Tsjecho-Slowakije veel meer geïnte
resseerd dan omgekeerd. Men mag dus niet
toelaten, dat Nederland het actief van zjjn
handelsbalans ten opzichte van ons ver
hoogt door den invoer van de toch al gerin
ge hoeveelheid goederen, welke wij naar
Nederland exporteeren. onmogelijk te ma
ken, en daarmede de afzetmogelijkheid te
verkleinen van de weinige industrieën, die
op de Nederlandsche markt hun producten
kunnen onderbrengen. Door een verhooging
van de invoerrechten op porcelein, zou dit
laatste echter inderdaad het geval zyn. De
in het nauw gebrachte Tsjechische industrie
doet daarom stappen bij hare regeering om
deze ertoe te bewegen de Nederlandsche
Regeering te wyzen op de bedreiging van
haar oude uitvoerbelangen naar Nederland
en zal met den meesten nadruk verlangen,
dat de Tsjechische regeering op gelijke
wyze handelt ten opzichte van Nederland*
voor hare uitvoerartikelen, indien het wet-’
kelijk tot een ttëftèogirEjf dér rtedhten'^aT
komen, en tegenmaatregelen zal nemen,
waardoor Nederland op zyn beurt zal wor
den geschaad.
In dit verband wyzen wy b.v. op de
gloeilampen (Philips; die als Nederlandsch
product ons een steeds meer voelbare con
currentie aandoen, daar de invoer den laat-
sten tjjd stygend is en in 1926 b.v. 28 pCt.
meer bedroeg dan het vorig jaar. Het is
bekend, dat de Tsjechische regeering het
verlangen van Nederland ten aanzien van
den invoer van vet heeft ingewilligd. Het
was juist de industrie, die zich er voor
heeft gespannen dat in het verzoek van Ne
derland werd toegestemd, waaitoy zy zich
op het standpunt stelde, dat de betrekkin
gen moesten worden inniger gemaakt en
alle hindernissen uit den weg moesten ge
ruimd, ook al moesten de eigen burgers
daarmede belangryke offe»s Jjrengen. Daar
uit blykt dat de Tsjechische industrie haar
taak ernstig opvat en absoluut objectief
handelt, doch dit kan zy alleen dan doen,
wanneer zy op eenzelfde mentaliteit in Ne
derlandsche kringen kan rekenen. Boven
dien heeft de Tsjechische regeering da
kwestie van den invoer van varkens op voor
Nederland gunstige wyze geregeld. Men
verwacht dus terecht, dat de Nederland-