KEN
)ON. J
997= 7.
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
No. 16817
Zaterdag 19 Mo
imber 1927
erm
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
ekbank
FEUILLETON.
Wereldhervorming of zelfhsrvorminfl
100—-
66e leergang
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
JEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWUK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, en*
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Er
HAGENAAR.
or
V vroeg bij
(Wordt vervolgd^
O
jezellige
den arbeid
e-vermogen.
geboren werden,
krijgen.
srkend worden en
r dat allerlei min
tóe eigenschappen
•nloosheid, egoïs-
jheid, het specu-
i en Ijdelheid van
de menschen de
üf minuten die ze duurden
«de het hooge college altijd
veel zal er in den regel
knappe Duitscher.
enunaal hét ongeluk
<e
d.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
DCCCX
De Eerste Kamer in
ge. 'Vroeger was het o<
aan heeft het in de jat
ren.
ontdekken die allermir
dat doet er nu minder
wichtig te doen heeft
zien van gewichtig gel
de zooveel jaren verw
wetsontwerp. iDat is h(
al de ontwerpen die 1
niet gewichtig maar a
ZONNEWEELDE.
Romen van OLGA WOHLBRüCK.
Mei autorisatie vertaald door
Mevr I p. WESSELINK—Van Bossum
(Nadruk verboden)
de leelijk
lechts voor
omgeving.
Na het
>letten - en
verdwijnt.
ge vlucht der gedachten
hunbelooning vinden, ma
derwaardige en vaak sle
en hoedanig heden, gewi
me, hardheid, middelmat
leeren op de onwetendhe
anderen en van de mass
heerschappij over en de? genoeglijkheden
van het leven bezorgen 1
erkennen en ertegen will
de inferioriteit van het 1
uitingen erkennen, laten
er dan de
t-Tabletten
onfrisschen
keling en
tvlieze
Wanneer we eenmaal de eerste jeugd ge
passeerd zijn, dan is gewoonlijk de jeugdige,
hartstochtelijke aandrift ter hervorming van
het leven en de maatschappij, die zich by
dezen meer, by, genen minder, maar die zich
toch bij vrijwel allen laat gelden, al aardig
bekoeld. We hebben ons zelven bjj de pogin
gen daartoe vaak zoo deerlijk gestooten en
zoo duidelijk ervaren, dat al die pogingen
en al die geestdrift ons maar in den weg
zit bij het behartigen onzer eigene belangen,
dat we maar liever aan anderen dergelijke
bezigheid overlaten en ons gaan vergenoe
gen met de goede zorg voor onze meer
rechtstreeksche belangen. Dat is in zekeren
zin en tot op zekere hoogte»verstandig. Niet
ieder is geroepen om anderen den weg te
wijzen of als hervormer op te treden. En de
meesten van ons, die zich zoo haastig terug
trekken, bewijzen daarmee maar al te duide
lijk, dat de aanvankelijke geestdrift niet zoo
heel diep zat en dat de rechte aandrift en de
werkelijke roeping, maar dus ook de ge
schiktheid allerminst aanwezig waren.
Want immers alleen wie werkelijk hoog
staat boven de zelfzuchten in de eerlijke on
baatzuchtigheid van eigen streven, maar wie
ook de oorzaken begrijpt van de werkelijk
heid, die hem, wanneer hij, jong zijnde, haar
h vaar eavat duidelijk met bewustheid
waarneemt, zoo tegenstaat en niet enkel in
de slechtheid der menschen,. en dan liefst
van anderen, den oorsprong ziet, kan trach
ten met opoffering van eigen geluk de we
reld en het leven voor anderen beter en ge
lukkiger te maken. Maar bovendien het be
ter begrip, dat we van de werkelijkheid win
nen, doet ons beseffen, dat die werkelijkheid
inhaerent is aan de menschelüke natuur, dat
ze daarom zoo moet zijn, zoolang de men
sden niet anders worden en dat dus de her
vorming der wereld bjj de hervorming der
menschen, dat is bij ons zelf, begint.
Het duurt vaak lang, voor we tot dat in
zicht komen. En velen zijn er, die daartoe
nooit geraken. Bij verreweg de meesten
duurt de weerstand, dien zij tegen de zoo
weinig ideëele werkelijkheid bieden, maar
heel kort. Dat is zoolang ze zelf nog onbe
dorven zijn en niet aangetast door die wer
kelijkheid. Er is iets moois in dat verzet van
de jeugd. Het houdt ons vertrouwen staande
in de menschelijke natuur. Het is duidelijk,
zoolang de mensch nog niet aangevreten is
door het algemeen bederf, zoolang hij nog
zuiver voelt en denkt en nog niet geleerd
heeft in de eerste plaats overwegingen van
Ijvert niet tegen elkander
Maar ijvert met elkander.
Nu speelde zij die grootste troef uit,
drapeerde zich ondanks haar vieg en
Gortig jaren mot die phrapen van moe
derlijke zorgzaamheid).
Hötreelkamp sdhoof met ddn heilige
beweging den ouden Dogp-zetel telr
Zijde, steunde zijn voet op het podium
en boog Zich voorover.
.,Hoezjoo aan mijn kind)? Wat heeft
dlat met mijn kind te maken
Dé trekken op zijn bruin' gelaat met
het op zij geschiedden, aan de slapen
all ©enigszins grijzend donker blonde
haar, spanden ach.
„Je bent vandaag niet geschoren
wiel mevrouw Sina hem in die rede- en\
ontslemdl schudde zij haar mood, goe-'
gekapt hooid.
Wat kimden die vrouwen) iemands
zenuwen prikkelen. Hij stond! op het
punt los te baysten. De dressuur zij
ner goede opvoeding zegevierde.
„Ik heb de» kerel gezegd, dlat hij
vanavond! teptig moest komen. Vergeef
me, ik was^niet voorbereid! op je be
zoek).”
De vorstin glimlachte. Hij was een
groote beer, dezx
Maar daar zij ntf
had hem lief teJ
knielde v<
eigen belang te laten gelden, zoekt hij een
zuiverder, een eeHjjker, een rujmer werke
lijkheid en is bereid voor het verkrijgen
daarvan zijn krachten en zijn jonge geest
drift beschikbaar te stellen. Dat hij dat
streven en daarmee het verzet tegen de rea
liteit zoo spoedig opgeeft, kunnen we be
treuren, maar moeten we verwachten. Im
mers wanneer het anders was, moest de
wereld reeds lang anders zijn. En de wereld
zou alleen anders zijn, zoo de menschen an
ders waren; aoo dus de eerste aandrift van
verzet, dien we bij jonge menschen plegen
waar te nemen, sterker was en het dieper
wezen van den mensch uitdrukte. Nu dat
niet het geval blijkt, kunnen we ons er over
verheugen, dat in dat wezen toch nog een
zuivere kern is overgebleven, die een mooie
re wereld begeert, al is dan het wezen van
den mensch zelf met de werkelijkheid min
of meer in overeenstemming. Wanneer we
dat nu maar gaan begrijpen, wanneer van
het verzet, dat ons aanvankelijk met die
menschenmaatschappü in tegenstelling
brengt, maar dit overblijft, dat we begeffen,
hoe'het de mensch is, hoe wij zelven het zijn,
die deze maatschappij maken en in stand
houden, en dat dus alle pogen om de wereld
te hervormen bij, ons zelf moet beginnen!
Dan is dit verzet, dat zich in »nze jonge
jaren vaak zoo krachtig doet gedden, niet
nutteloos geweest. Dan heeft de ervaring
van het leven, dan hebben pijn en de
schaamte, die we in dat leven opdeden, ons
niet tot zelfzuchtige, harde, alle idealiteit
miskennende mwpaeWw nw hoh-
ben we nog een waarde, een bizondere waar
de niet enkel voor ons zelven en de enkelen,
voor wie we wellicht te zorgen hebben, maar
voor de wereld en het leven in ruimer of en
ger kring.
Het is waar, veel van wat we zoo heftig
afkeurden, hebben we als van weinig betee-
kenis leeren begrijpen. En we glimlachen
vaak, wanneer we ons de ergernis van onze
jonge jaren herinneren. Maar gelukkig, zoo
we toch het besef hebben behouden van de
onvolkomenheid, de onwaarachtigheid, de
zelfzuchtigheid, van den drang naar het ma-
teriëeie, de begeerte naar het minderwaar
dige, dat ons menschenleven kenmerkt, wan
neer nog niet alle drang naar het ideëele,
naar een voller en rijker leven in ons is uit-
gebluscht. Er is zooveel schijn, die ons ge
makkelijk bedriegen kan. Maar is het in de
werkelijkheid niet zoo, dat we ondanks al
onze mooie leuzen,ons zelf zoeken en de vol
doening van onze zelfzuchtigste en meest
laag by de grondsche neigingen Is het niet
zoo, dat de kleinheid, de bekrompenheid, de
frase triomfeert en dat niet de ware ver
dienste niet de goedheid des harten, en het
intellect, niet het ideëele streven en de hoo-
e
HOORWEG.
Het warne bloed der Poolsdie ont-
vlande opnieuw bij de vurige woor
den. En haar nog onverzadigde ver
liefdheid was de beste borg voor haar
trouw. De vroegere kindermeid van
Lou, die nu den titel had! vain „huis
houdster” en die aan helt desolate
huishonyden een sdhujn van uiterlijke
orde gaf, was de eenige, die oog had
voor de moeilijke petitie van Lou.
,,Wat zie je er uit, haasje”, zei zij
dikwijls, als Lou zich na een inspan’
pende zitting in tien minuten voor een|
feest moest kappe^i en kleeden, of wat
den laiatsten tijd dikwijls het geval
was, rekeningen onderscheppen, die
haar stiefmoeder er aan herinnerd
zouden hebben, dlat haar vader m;n
der verdiende, naarmate zijin artistieke
ontwikkeling grootefr werd.
De® laatsten tijd waren de opge
wonden scènes talrijker en steeds) bit
terder en scherper vah toon geworden.
De vorstin was er in geslaagd een
rijken Amerikaan •voor het nieuwste
werk vian haar man te intefresseeren
zij had' juist dringend geld noodiig. En
de dertig duizend mafic, die de Ame
rikaan in „Duitsdhe Kunst” wilde be
leggen, beschouwde zij reeds zoo goed
ais haar eigendom, nadat hij bii eon
bezoek aan helt atriiefr van Hörsel-
katnip die Heksensabbaith „very smart’’
had genoemd.
De tegenstand van halar man bracht
haar tot wanhoop. Hij wilde van de
trouwen en dus dient dit ambt in het bi-
zoiïder omkleed te zijn met alle veiligheids
maatregelen tegen een mogelyk misluk
ken. De vraag rijst of onze wetgeving wel
voldoende is en toezicht waarborgt. Ten
slotte is een notaris een officieel persoon en
de Staat die hem een monopolie geeft moet
zorgen, dat dat monopolie op behoorlijke
wyze moet worden toegepast. Juist om het
groote gewicht en het onbeperkte vertrou
wen dat een notaris moet hébben, is het
monopolie ingesteld in tegenstelling met
alle andere openbare functies. Feitelyk is
het notariaat een zeer verouderde instelling
die al lang had moeten zijn veranderd en
aangepast aan de gewyzigde tijdsomstan
digheden. Een grootere concurrentie tus-
schen de notarissen door uitbreiding van
hun aantal zóu waarschijnlijk heel gezond
gewerkt hebben.
Intusschen zit mén hier met de gebakken
peren en zal er in vele huizen weer droefe
nis zijn gebracht, misschien wel een zooda
nige dat er levens door verwoest worden,
gel yk reeds uit enkele mededeelingen in de
blaxlen is gebleken. Als een donderslag uit
een helderen hemel is deze debacle voor
velten gekomen en het trieste is dat de man
die oorzaak daarvan is op het kerkhof ligt.
Waarijjk er is reden tot groote deernis met
hen wie dit harde lot treft.
Deernis dient men ook te hébben met de
ambtenaren die plotseling uit hun functie
zjjn ontzet omdat zij naar gebleken is gel
den als giften hebben aangenomen, terwijl
zy in gemeentedienst zjjn. Ook uit een al
gemeen maatschappelijk oogpunt zijn der
gelijke verschijnselen droevig omdat een
i, er
bestaan kan 4 Misbruik van vertrouwen is
een dér ergtajlykste vormen van ontaarding
lomdat vertrouwen de hoeksteen is Van het
gansche maatschappelijk leven, en zopder
dat een goede samenleving ónmogelijk is.
Het ontdekken van zoo’n kwaad is ook
daarom zoo onaangenaam omdat het góede
in twijfel en achterdocht komt er? het daar
door aan aanzien inboet. In iederen kring
komen gevallen voor die minder goed rijn
maar juist deze hebben een ongunstigen
invloed op de overige.
Wjj betreuren al deze verschijnselen
zeer en met vertrouwen zien wjj naar de
overheid in de hoop dat zy middelen weet
te beramen om dit kwaad tegen te gaan.
Helaas is ook dit vertrouwen niet zoo heeJ
groot meer want de ervaring heeft geleerd
dat de overheid jn veel achteraan komt,
juist wanneer men haar graag vóór-op zag
gaan.
L... Zij zuchtte
wftijig aami rijn) voeten) op
het podium en legde haar gericht te
gen rijn knie.
„Wat i» er met Lou
weer.
Ofechoon er nog eenigö geprikkeld-
GQIIKSCHE COURANT
-1-
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bjjslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den pry's.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote létters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn.
m gewichtig colle-
Meftig maar daar-
jaren iets verlo-
Er zjjn gezichten ït^ieze Kamer te
deftig sjjn, maar
e. Door vooral ge-
t college het aan-
»gen. Eenmaal in
pt het eens een
gewicht maar met
uaanneemt is het
ee een sta-in-den-
op z'n Aarlanderveensch. In vele opzich-
ten een nabootsing van die der Tweede Ka
mer maar veel statiger, veel serieuser. Als
het Woensdagochtend vergadering zal we
zen komt de Kamer Dinsdagavond bijeen
om te besluiten Woensdag te vergaderen.
Als dat gewichtige besluit gevallen is, gaat
de Kamer uitéén. Daarvoor zijjn dan twaalf
man militaire politie gerequiréerd, zes bo-
den, twaalf stenografen, eengroepje journa
listen; zijn honderd lampen aangestoken en
is koffie gezet.
iMet die vóór-vergaderingen is herhaal-
deljjk de spot gedreven, maar nu hebben zjj
sarieuse verdediging gevonden bjj hen die
principieel vóór afschaffing der Eerste
Kamer zjjn. Even moet een mensch soms
zijn oogen uitwrijven of hjj wel goed leest
maar heusch wjj lazen het goed. Deze ver
gaderingen dienen in de eerste plaats om
in afgelegen deelen des lands woonachtige
leden der Kamer in de gelegenheid te stel
len den dag vóór dé vergadering naar den
Haag te reizen zonder dat zy de dan on
vermijdelijke verblijfkosten hebben te be
talen en in de tweede en voornaamste
plaats om de Kamerleden in staat te stel
len hun fractievergaderingen te houden,
degenen te ontvangen die Kamerleden iets
groep niet leüdlein, aai h|ij Die| moest
in Berlijn teutooiigctotald worden, en
|n Berlijn bilijvepi- Hij wilde een plaats
in het Musaum hebben, hij wilde pro
fessor worden. Dat was belachelijk.
En dan werd hij nog grot tegen haar,
alsof hij rijn keukenmeid had ge
trouwd Ham» wierp hij dè „vodden
voor alsof rij een kruidiettiiersvreuw
was. Haar, vorstin Suktewitsioh, die met
die geheele Poolscbe aristocratie ver
want en een achternicht van den laat
ster» koning van Porten waa.
Zij keek rillend in heft groote, hoo-
ge vertrek ronld1, dat aahi een) klein co
quet ajefiier grénsde, waarin hij vroe
ger de busten van mooie vrouwen uit
de eerste kringen ontwierp.
Zij wist, dat hij sind» jaar en dag
tdrnau|v ernood een voet in het moo e
boudoir had geaet, dlat een kostbare
oopie ‘was van rigjn artejier aan de
Derfflingerstrasse. Toen rij de groote
werkplaats' liet bouwen, had' rij meer
aan aJte'b'erfeesten, dan aan atelierwerk
gedacht en twee bals, die rij daarin
paf, voerden baar op het toppunt van
het in dé eerstel kringen bereikbare
succes. En nti had deee man den moed1
haar uft dit vertrek te verwijderen,
alleen omdat rij eèn praktische vrouw
was, döe aan hert huis dladht, en de
lasten van haar naam en van rijn
roem had1 tei dragen.
„En aan je kind! denk je in ’t ge-*-
heel niet?”
Maar zoo we dat
n strijden, zoo we
ven in zyn meeste
owe dan daaraan
onmiddellyk de erkentenlikverbinden, dat de
wereld in de eerste plaats hervorming van
ons zelven noodig heeft, dm beter en mooier
te worden. Wanneer we van die erkentenis
uitgaan en overeenkomstig die erkentenis
ons leven en streven richten, dan kan het
geestdriftig verzet onzer Jeugd, waaruit die
erkentenis en dat streVea p-k-
voor de menschheid waarde
te vragen of met hen te behandelen heb
ben, enz.
Eerlijk gezegd wy hebben noöit geweten
dat die vergaderingen zoo gewichtig waren.
In de eerste plaats zjjn ze een stiekeme ont
duiking van de wet die 20 gulden per dag
geeft aan ieder Eerste Kamerlid <lat niet
in den Haag woont, per vergadering wei te
verstaan. De Hagenaars krijgen niets,
wonen 47 van de 50 leden buiten den Haag
dus zoo’n avondje kost 940 gulden alleen
aan verblijfkosten. Als de heeren dus drie
dagen vergaderen krygen ze er vier be
taald, 80 per man. Nu is den Haag niet
goedkoop maar drie dagen kan je het daar
mee uithouden.
Dan zyn er de visites, afdeelingsvergade-
ringen, fractievergaderingen enz. die zeer
geschikt op dien avónd gehouden kunnen
worden. Ook echtef doen de Kamerleden
wel eens iets anders op dien avond en vaak
zjjn er van hen gesignaleerd... in de bios
coop of in andere vermaakinrichtingen en
zij waren er al op het uur dat de avondver
gadering werd geopend. Dat heb, je met die
akelige journalisten die overal zitten en <tte
de heeren zoo goed van gezicht kennen.
Wjj hebben wel van die belangrijke ver
gadering^ in^ het avonduur bygewoond
maar al» de
om waren stro<
zeer snel leeg
niet aan navergaderen zijn gedaan. We zul
len de heeren niet op die paar duiten be
knibbelen; zij mogen desnoods opslag héb
ben op hun vacantie-geld maar ze moeten
ons niet bedotten. Bovendien zijn die avond
vergaderingen afschuwélyk hinderlijk voer
uur aanvangen en tot half zes vergader
den, was de dag benut en kon men net
zooveel fractie-vergaderingen houden al«
men wilde zonder dat het dadelijk duizeno
gulden kostte. Bovendien is het gezicht van
het publiek op dergeiyke zaakjes ook wat
waard en het publiek gelooft van die be
langrijke fractie-vergaderingen niet veel,
evenmin als wij en als de gansche pers.
Een sensatie-onderwerp voor den Haag
is het geen gebeurd is met de nalatenschap
van een onlaqgs overleden notaris. Daar
moet men niet min over denken, een deficit
dat om het millioen loopt Eigenaardig toch
dat als er zoo’n algemeen gerucht loopt, er
altyd wel wat van waar is. Jarenlang heb
je al in den Haag gehoord dat deze notaris
zoo slordig was. Nu bly'kt het heel erg te
zijn geweest. Er bestaat nog een Kamer
van toezicht op het notarisambt; veel
schijnt die als preventief middel met te
beduiden. Zeer velen zul’en nu weer gedu-
peerd worden en zeer ernstig zelfs en men
vraagt zich toch af hoe het mogeiyk is dat
een dergeiyke debacle kon worden voorbe
reid zonder dat men dien ziet aankomen.
Men zegt wel eens dat de Hollanders te
goed van vertrouwen, zijn, maar een notaris
is toch wel de man die leven moet van ver-
Die ledig zit en gaapt, is water zonder
vloed,
De mensch doet enkel kwaad, wanneer hij
niets en doet.
heid in zijn stem lag, voeddle hij de
weldadige 'warmte van haar lichaam
tegen het zijne.
„Lou is twintig jaar, mijn beste. Wij
moeten er aan denken haar uit *e hu
welijken.
Hförselkamp werd onrustig, maar zijn
vrouw deed alsof rij het nieit zag, en'
trok aet haar vinger Mleine, sierlijke
kringen op rijn knie.
Waarom trouwen wien wil Lou
trouwen?”
Mfjvrouw Sinia lachte zacht en een
beetje spottend.
„Dat weet rij zelf nog niet. Maar
rij moet toch trouwden. He|t is zeils
hoog tijd, sedent twee jaar kijk ik
naar een passenden man voor haar
uk
De kleine leugen kwam heel onge
dwongen over haar lippen. Tot kurt
geleden had' rij rich niert in het minst
om Lou's toekomst bekoanmierd. Want
zij hinderde haar niet. Pas sedert zij
den „veraefcrikketijken invloed' van
Lou op haar man had waargenomen,
had het idee fixe bij halar post gevat,
dat rij moest trachten haak op een
behoorlijke manier kwijt te raken.
Dftit Lou onbemiddeld’ was legde haar
tuak nog grooter moeilijkheid! in den
weg dlan het verlegen, terughoudende
karaikter van Lou.
11
zicli dan doof voor alle
wconleu in tranen biaxltetadJe in haar
«inner opsloot, sloop Lou in het ate-
van haar vader.
vol schuldbesef stond rij op het
'leme podiiumi, diurfde haar vader ter-
natiwennood aankijken, die sombex.
"’«i koudei, zenuwadhtige handen rijp
J®8*.diendie, düe hem vervreemdde
zijn vrouw.
haar dan barsch vroeg: „Is
kahner geworden?” dan glim-
zij moedig en antwoordde: „Ja
Anri*’ niet wat u juist
handen had.'”
yNahiurlijk, dat spreekt vi&i zelf.”
Sfli^ h°e hij verlicht her-
En was hij na vier uur
wahnen gewerkt te hebben dubbel
fcvanA vrouw, kwam des
sjaal abr feiten, hield haan
was en haBr hoe mooi zij
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, ^er week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA
by onze agentep en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.