N
op lil ta
1
Sanitas
e 7
KEN
OON.
ira
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, RËEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Ho. 16634
66* Jaargang
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
'4
FEUILLETON.
anten
Vrijdag 9 |D8oe|nber'1927
Ouitsohland an Palau.
gratis
I
aratr. 14.
Ho’
Ij
en
men lijdt.
(Wordt vervolgdl).
morgen bij die
I
oor
jke
»rd.
i onz<
iaal.
Amsterdam
Artikelen
s en heeren
IbEAVERI
nfirnboekje ld f 1.26
velend:
M. HUFKENS.
jeilectriseerd!. De wijn
t met een lichten blos
ban
der
Ger
den
i v.
auda.
otterdam
i, Br.ukbind.R
icounnt jritl»
M70
Waar de vrouw goed huishoudt, daar
groeit spek aan den balk.
raarsciiuwuig aan
nog onaer meer
Dg weer eens ver-
liuaiitóten evenzeer
Jen bezorgd) zijn
en veingneidi van
1 - en ae
op'
land! ais iw-
ralspolniek voert,
em •zesmaanu-
ilserschi m<xtei dei
taevert voor des
ere gevallen,
geneesmidde-
e vragen aan
n de Medicii-
ote Markt 7,
ZONNEWEELDE.
Boman van OLGA WOHLBRüCK.
Met autorisatie vertaald door
Mevr 1 P. WESSELINK—Van Kossum
(Nadruk verboden).
bij het Witte huis
Telefoon 4538.
adres voor
SN KOUSEN,
reukbanden enz.
ABONNEMENTSPRIJS; per kwartaal 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal 3.15, met Zondagsblad 3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
te.
Jleekzucht
Maag of
zwaarten in
litslag, roode
enz. op elke
Rheumatiek,
rer, leverstee-
e ziekten van
De Raad van dien Volkenbond, wel
ke zich geplaatst ziet voor üe opio»-
siing van; net comliict tussch|en Polen
en Litauon, hoekt nog een twee'al
moeilijke quaiesiies m behandeling gee
nomen en wel die twee bekende aan
geiegienhetdi lusschen Polen en Duitsch-
land.
Allereerst h|et vraagstuk van dè op
voeding van die kinderen in bet thans
Poolsch, maair eertijds Duitsch Opper-
Siiezuö. Over de inierpretaae van de
door den Raad in Maart 1927 geiroiten
regeling, waarbij ae opvoeding over
do Duitsche nwlderheidssaliolen en de
Poolsahe sc olm wordt verdeeld, is
tusschen Palen en Duitschland, die elk,
run hoop op de jange generatie heb
ben gevestigd, meeningsverschil gere
zen. Krachtens de üppar-Haeaische con
ventiei van 1922 verlangde Stresemann
dat düt geschiji aan hot Haiagscte Hot
zou worden onderworpen.
De tweede quaestie, die Duitschland'
cn Polen tegenover eikandler vond, be
trof d|e U' toeneming van de zoogenaam
de begrensde soeviereimkeitsrechlen
door Palen en die Westerplatte in de
vrije stad! Dantzag, 'waarvoor die uuit-
scLetrs nog steeds apkomeui.
Deze quaestie, die gelijk Chamber-
lain opmerkte, al voor den zeventien
den keer voor den Raad gebracht wordt
en stat levert voor valenten Poalscn-
Duitsch Dantzigsche plagerijen en on
aangenaam eden, werd ajoor den
Raad ji September 1927 aan twee ju
risten voorgelegd, die thans rapport
heboen uitgenraoht over de geoee.de
eoeveredni'teitsrechiten. Polen wil daar
mot aan en wil de rechisquaesiiie door
het Haagsche Hof doen uitmaken. De
Duiteóners zien er bujKbadr voordeel
in om het jurisiienrapport te wihen
aanvaarden. Na bemudcuelende inter
ventie van Bnand en Chamberlain en
tcgeniioeü.uni'enue woorden van Strése-
mann, de i alen en de Danrzagers zal
nu een oplossing gevonden worden in
nieuwe rechtsireetk&ebie besprekingen
tussöhien Dauitzng en Polen met het ju
ris ictturapport aas leiddraad, De Duit
schors en' Polen gaven ditmaal dus een
goed voorbeeld aan de Litauiers om
de wegen van een minnelijke schdt-
ling te bewandelen.
Proletarische dansen.
De dansmanie viert nu in Rusland hoog
tij. Daarby dansen de arbeiders de „bur
gerlijke” dansen, hetgeen veel verontwaar
diging wekt bij de communisten. Er werd
daarom besloten hierin verandering te
brengen. Het sportinstituut te Moskou heeft
zich ook met dit vraagstuk bezig gehouden
en nieuwe, „proletarische” dansen ontwor
pen. De meest bekende dansen worden ge
noemd „Wij smeden”, „Kameraden dapper
vooruit”, „Kazatsjok". De „Kranaja Gaze-
ta”, die het vraagstuk van de proletarische
het is ónmogelijk een besluit, dat men
na herhaalde ojvelr weging en heeft ge
nomen, ongedaan te maden. Impulsies
zijn slechte raadgevers.
Graiaf Oberwall Meld een oogenbiik
de hand voor zijn oogen. Die les had
tij zich zelf kunnen sparen, dit voor
stel had hij niet moeten doent
Vaarwel dan, luitenant. En u zuk
on ook als Bruno Taysen welkom
Zijn.
Heft was een laatste en schraal ge
schenk. Een belofte, waaraan niemand
de vervaling verwachtte. En zoo werd
het werkelijk een afscheid. Van een,
düe Tt^-sen onder allen het naaeti
aan het hart lag.
In de overwarme, rose-roode kamer
van die gravin kon) hij den juis.en toon
niet vinden. Houterig en stijf zat hij
op den stoel met rechte leuning» bracht
werktmgelijk het champ^gnegjas aan
zijn lippen en merkte nauwelijks, dat
die oude vrouw steedb stiller werd,
hem meit steeds vijandiger oogen aan
keek.
Eindelijk hield zij haar hoofd scheet
en wachtte ostentatief, totdat hiij op
stond.
,,U staat mij toe a'sdheid te nemen»
„Zeker, luitenant, zeker.”
Zij gaf hem geen hand, krampachiig
hield xij haar sjaal vast. Zoo’n ruwe,
stijve, vervelende lomperd. Eensklaps
spitste zij de ooren. Hij vroeg
Gerhard, ik zie je toch zeker over
morgen bij de familie Höreelkanap
hadi die graat gezegd, ,,en dat kunt ge
nog altijd, als het met te laat is.
Hij had de tanden op elkaar ge
klemd, diep gebogen en gezegd
„Het is te laat, meneer Jberwali.
„Jammer, mannen alls gij kunnen
wij zoo goed gebruiken.
Klaar er had ook al eenige teleur
stelling geklonken in de woorden, leedi
wezen over het .idit, dat hiij hem blijk
baar te hoog had aangepnagen en 'raj-
sen drukte zijn helm zoo vast op het
hoofd, dat de rand m z&jn vleesch ge
groefd werd en het harde metaal bij
na zijn beenderen indrukte. De voor
malige diplomaat met den scherpen
blijk van een koel waarnemer zag hoe
een taaae, harde wil al de spieren van
den jongen man spande tot bet uiter
ste en een bij hem' zeer ongewone lm-
pulsie deed hem het overwicht door
Hier boven ben ik meesteres.. Je be
hoeft toch, niet boven te komen als zij
er is.”
Zij lachte stilletjes inrich zeftf, Hok
Taysen aan den blinkenden knoop van
zijn uniform dicht naait zich toe, zoo
dicht dat hij den sterken geur moest
inademen der sdhoonheidsmiiddeltjes,
die van haar uitging.
BUITENLANDSCH NIEUWS.
BELGW.
De nalatenschap van Leopold I.
Het aandeel van wijlen ex-keizerin
Charlotte van Mexico.
In de Chancery Division van het High
Court of Justice te Londen is dezer dagen
uitspraak gedaan in een geding betreffende
de nalatenschap van koning Leopold I, het
welk het aandeel betrof yan diena dochter,
de in het begin van dit jaar overleden ex-
keizerin van Mexico Charlotte. Koning
Leopold I had onroerende goederen bezeten
in het Engelsche graafschap Surrey; vol
gens .zijn wilsbeschikking moest de op
brengst van den verkap gelijkelijk tusschen
«yn drie hiiifté^ea», >htfrufiy fae»p6M UrUen
graaf van Vlaanderen en keizerin Charlotte
worden verdeeld. Het aandeel der keizerin
ten bedrage van 2J4.698 pond sterling, kon
echter niet worden uitbetaald wegens den
toestand harer geestvermogens. Het werd
daarom in Mei 1879 in den vorm van 2%
Consols by het genoemde Engelsche recht-
college gedeponeerd. Dit college heeft
thans de uitbetaling er van gelast aan den
vertegenwoordiger der erfgenamen van de
keizerin, tegen kwijting der successierech
ten.
Krach te Antwerpen.
Sedert een paar dagen doet het gerucht
de ronde, dat een der meest bekende en
oudste firma’s van Antwerpen haar beta
lingen zou gestaakt hebben, meldt „Het
L. U.”
Dit gerucht schijnt zich te bevestigen en
men gewaagt van een tekort van 140 mil-
lioen. Er zouden dan ook ontelbare slacht
offers zijn.
De aandeelen van de bédoelde onderne
ming, die 1400 fr. genoteerd stonden, zyn
thans nog ternauwernood: 100 fr. waard.
De krach wordt geweten aan den econo-
mischen toestand in Italië, waarvan reeds
veel firma’s het slachtoffer geworden zijn.
De schuldeischers zijn voornamelijk
kiers en familieleden van de hoofden
betrokken firma.
ZWEDEN.
De Nobel vredesprijs.
Voor prof. Buisson en prof. Quidde.
De Zweedsche Waden melden thans, naar
de Zweedsche draadlooze dienst meldt, al^
blijkbaar vaststaande dat de Nobelprijs
voor den vrede van dit jaar zal worden
toegekend aan den Franschen professor
Ferdinand Buisson en den Duitschen pro
fes Ludwig Quidde. In overeenstemming
met de wilsbeschikking van den Zweed-
schen schenker Alfred Nobel wordt deze
prijs toegekend door het Noorsche Stor
ting.
bedachtzaamheid verlieoen, waarin zijn
kracht te vort schoot.
„Een uur gdleden heeft Gerhard mij
een speelschuld moeten biechten, geldl
is het minste, wat men kan verliezen.
Ik wil u met het dubbele van het be-
d)rag bijspringen alls u dat tot in
keer zou kunnen brengen.”
Toen was Taiysen opgesprongen en
eenige oogenblnkken blijven staan
Zwijgend:, zwaar ademhallend. Maar
daarna was hij in lachen uitgebarsten
hard en koud en niets andters kon hij
uitbrengen dan
„Ik dank u voor uwe vriendelijke
bedoeling, mijnheer Oberwall. Maar
60ID8CHFOUKIM.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkrmg:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
bijstag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN: 1—4 regels 2.05, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prjjs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
dansen een van de belangrijkste vraagstuk
ken noemt, eischt, dat deze en andere pio-
letarische dansen onverwyld in de geheel e
Unie doorgevoerd worden en dat de bui-
geriyke dansen verboden worden.
JAi'AN.
Gelijke rechten voor de vrouw.
IS<&n aantal japauache vrouwen heb
ben gopiroüeerdj oin bij üeu keizer te
wordien coegepMeu, leneinue een ver-
zoeKscnnff aan te bieden om gen je
rechten te verkrijgen ais ae mannen.
De poging heea niet veen succes ge
had, want ae vrouw die was atgevaar-
Uigdi om naar het paleis te gaan werd
daar door ae pohue opgepast, üie
verklaarde dat ze kranKzmnig was.
Ongetwijield was ze echter wei dege
lijk de ocncueele afgevaardigde aer
vro uwenorganisaties
Den dag na deze mislukte poging
werd opnieuw een vrouw gearresteerd,
toen ze het paleis probeerde binnen te
komen. Ditr aal noemde de politie haar
een onschiadelijke zwakzinnige, die
solliciteerde naar de betrekking van
dienstmaagd bij die keizerlijke hothou-
dmg
Er schijnt echter een georganiseer
die act.© onder de vrouwen te worden
getoerd en zij meenen, diat de keizer
hen welwillend gezin,d zal zijn, indien
zo er in slagen hetf hun wensch ken
baar te maken. De positie der vrouw
is de laatste 70 jaar veel verbeterd,
maar ze is nog lang niet te vergelij
ken met Westersche toestandien.
Men zal dus in de komende decade
ook in dit land wellicht een krachtige
strijd voor de rechten van de vrouw
a^ezins gegromie
ue regcfermg, spra
die Broiucuere, uie
zekerde, dat de
als ae burgerpa)
voor de veraeuiigm& en veiiignt
bel nanet, doen zij Reenden
RroucKftre bepleitte ^uitvoerig zijn
vallingen uiat m joen -1
gië0 aat geen aantalsj
een militiexegelr, met
sclien dienst naar Zwuii
beste waaruorgen bpl
lands integriteit,
Dinsdag wordt over de motie van
vertrouwen gestemd* De uitslag van
de stemming laat geen twijiel over
mei groote r eeraerlieid zal het ver
trouwen in de regoering worden uit
gesproken van de eensgezinde katno-
iiengen en liberalen tegen die sociakis
vische minderheid.
„Ik reken er op, mijn waarde. Als
4‘ dan
gaat
zoon van dominee Van Taysen
grootmama. Hij komt om...
p.Ja, naiuuriijk. In undtonm
mann
„Ja, mevrouw.
„Verzoek meneer data, binnen te ko
men, Hoimann en nog een glas en
een kopje.
Zij was als gt
had haar gelaat
bedekt, die door het witte blanketsel
heen schemerde.
Zij kende Taysen nauwelijks, alleen
had zij nu en dan van haar zoon een
waardeerend woord over hemi gehoord,
Maar een unitarm wees zij nooit at.
„Charmant, luitenant Taysen1, ptaar
mant.”
„Ik kom afscheid neme®., mevrouw.
Hij boog zich even over de fonke
lende hand.
„Zoo, zoo, u verlaat ons?”
28 -
„Niets dan vrouwen Een wereid
van minachtig lag in haar stemi.
De oude gravin wikkelde Zxdi weer
fco haar sjaal en wachtte met op elkaar
geklemde ‘lippen, totdat Mendel de
borden had weggeruimd en het mooie
koffieservice, met del koppen van blauw
B^ree had) neergezet
.,Je kunt gaan eten, Mendlel
„Goeli, mevrouw.”
>,De champagne laait je staan
wijn glas ooit.”
Vrij heftig (Haalden die beringde vin-
op de hand van Mondei neer.
Het was juist of een booze kat haar
klauwen uiteloeg.
Hofjmiann kwam binnen en diende
Iwfenamt Von Thalysen aian, die liet
de gravin verzoeken hem te ontvangen
gTeyaen Taysen....”
Gerhard siprong op. Hdt gelukte hen
niet de verlegenheid, die hem beving
t® verbergen.
Zij wierd levendig en sloeg met de
vingers op de tafel.
,,'U kent del familie HörselLkaimp mijn
waarde Zoo, ook die kleine HÖrsei-
Mamp? Aha....’
„Zeker, mevrouw.
„Zoo, vertel haar dian, dat ik vau
haar houd. Hoort u En zij mag mij
opzoeken hoort u En als zij mij
wat wil voorlezen, dan kan zaj tus-
schen twee en drie uur komen. Bui
tendien krijgt Mendel spoedig weer
haar angina en kan dan Met lezen.”
„Ik zal de ooodschap overbrengen,
mevrouw.
,,ik' vr vy, uvijii
ik dial door Gerhard liet zeggen
u begrijpt, niet waar dat
niet.”
„Maar, grootmama....”
In diepe verlegenheid sprong
hard op en legde zijn hand op
arm der oude vrouw.
„Science, monsieur. Dait is mijn zaak
In den Belgischen Senaat heeft prol
Verttieyfen in zeer scherpe benamin
gen zich uitgelaten öVetr' de Vlaamscre
quaiestie. Hij begon met zijn verwon
dering er over uit te spreken, dat in
de regeeringsverklaring de taalquaes.
lie geheel terzijde wordt geschoven en
verdrongen, met de opmerking, dan de
regeering de bestaande wetten zou
RUSLAND.
Er werd op Trotzky geschoten.
Zooals bekend, verspreidde zich na het
royement van Trotzky en Zinowjew het ge
rucht, dat Trotzky doodgeschoten was. De
sovjet-regeering sprak dat gerucht tegen.
Nu wordt opgehelderd, hoe dat gerucht ont
staan is. Het blykt, dat op Trotzky wel de~
.geOyk geschoten werd. Jaroslawsky, die al
het mogelyke doet om naar voren te drin
gen, vertelde in een zyner ontelbare rede
voeringen het volgende: „Een politieagent
heeft, krachtens het ontvangen bevel, de
auto van Trotzky willen aanhouden. Trotzky
en de zynen hadden geen paspoorten en
wilden toch naar de colonnes der demon
stranten doorrijden. Toen heeft de politie
agent een schot gelost. De auto der oppo
sitie keerde toen terug.
Uit andere bron blykt echter, dat de
mededeeling van Jaroslawsky niet geheel
(Tegen den Sinoom) was het geval als
volgt:
Tydeng de feestelykheden bevonden de
leiders der oppositie zich onder voortdu
rend toezicht van. speciaal daarvoor aange
wezen personen. Trotzky werd aan de^ zor
gen van den chef der sovjet-cavalerie,
Boedjenyj, toevertrouwd. Toen Boedjonyj
bemerkte, dat de auto van Trotzky, ondanks
het verbod, naar de afgesloten straat wil
de ryden, beval hij de wacht op die auto te
schieten. Er werden twee schoten gelost.
Onder de oppositiemannen verspreidde zich
toen het gerucht, dat Trotzky vermoord
werd.
„Jal, en den dieaist em het vader
land!. Een soldaat heelt nooit eetn ei^en
wil Dat is zijta trots ja Gerhard
sclvonik een glas in Wij zullen klin
ken.
Taysen voelde, dat de onopgesmuk
te waarheid hidr geen goede Ontvangst
zou hebben en de oude dame kon,
wat hem 'betrof, haar illusie behou
den. Het korte bezoek bij graaf Ober
wall zat hem nog in de leden. Daar
had hij al zijn energie moeten verza
melen om niet op het laatste oogen-
Wik te wankelen in zijn besluit.
„Gij hadt u op mij moeten verlaten,
Het onderwas in Poolsch Opper-Silezië. Prof. Vermeulen over de
Vlaamsche quaestie.
WOAAugen. üp velerlei geioieicii, zoo
nieeuae rroi. V., zal oe tapuqua.esae
mei Kmuien ontwegen waraien. net
leven wonait mei aoor de regeenngs-
vierKilanng geaiuit. Men zaï mee aooi
Kunnen olijven voor de aldoor talrij-
ner woraenue wietuimen, me amneaue
etajchien. Men zal met aiuja over liet
noofa kunnen zien, wat peneveuis de
militaire quaest.e, van overwegeau be-
iang is voor de gezondheid en veilig-
neidi des lanus. ia verband met ae
taaltoestanden wees V ermeyleu er ver
voigens op, dat oud-mumster iiu/smansi
zekere voorsciiriicen naa gegeven met
net oog op nee georuiK van de taieu
op üe lagere em middelbare scholen.
Voor de Vlamingen was echter een
erhstig leut aai Huysmans door Vau-
ttuer was vervangen, ue vrees was
voigens prok Verm«|ylen gegrond, dat
VautMer den arbeid van nuysmanp
stieKum ongedaan zou willen maten.
Mocht oit gebeuren, dan zoude», ue
Vlamihugien deze provocatie mee een
veirsctaerping van nun Ronding beant
woorden veen vertrouwen nad ver
ineylen in VauBier met. Uit enkele
renen bleeK volgens neini inderdaad
reedq, dat tegen oen V iaa seinen voiks
wil, sedert vauthier aan nei, roeri siaau
gtageeira weirduok wensente spreker
ae regeering vrienaeiijiK te waarsenu-
wen. De iiaiuiMigamen zouuen van ae
oeide v laiamscngezmme caristen-nemo-
ci aten, die in ae regeering ztulng ne^r.
be®, met auiaen, aai zij op lamgemeu;
acmeriMiKi-aubeuen.. inuuen zij niet voet
bij atuh. meiden, zouden zij migejouwa
worden, en muien mim»ter vauthier
aau wat Huysmans heeit tot stand ge
bracht zou willen tornen, uan zou mj
tevens het mi elkaar gaan van de re-
geerrng oewerKen. uoik zou de regee.
ruig geen lang ieven beschoren zijn,
mdueii zij moent wilden nanaeien m
strijd niet Ue aischen van ae Vlamm-.
geiix Inautiii aan ue Vlaamscne bevol
king de indruK wordt gegeven, dal
naar vaderland nie|i hetzeufde is al»
aai van ae overige Belgen, dreigde
voor België groot gevaalr, De kortzich
tigheid van de brussejische kringen
was aanleiding, zei Vermeylen veraer,.
aai nu reeds de groote meerderheid
der Vlaamsche stuaeerende jeugd ge
wonnen is voor lederatlisme en auto-
nomue, en een opstand! zou krachtig
worden aangemoeaigd, inuien de wij
ze politiek van Kamiel Huysmaps door
de regeering n et werd voortgezet. Wil
Vauthier oorlog, zoo besloot Ver aey-
len, ons goed. Wij zullen hem. tot het
biltere eind voeren..
Na deze ernstige en voor wie de
toestanden in Vlaanderen kent zeKer
w
n Muren
ruimte droog
60 2485
D. i
FINLAND.
Tien jaar republiek.
De Finnen vieren deze week feest omdat
het tien jaar is geleden dat ze republikei
nen geworden zyn. Onder feilen stryd werd
de republiek Finland geboren, niettegen
staande pas zeven jaren tevoren in de Rus
sische Doema de kreet „Finis Finlandiae”
had geklonken, toen Finland by het Russi
sche Rijk werd ingelyfd. Den 30en Juni
1910 vaardigde Tsaar Nicolaas een oekase
uit, waarby Finland in het tsaristische rijk
we,rd opgenomen. Den 6en December 1917
riep de Finsche Landdag na mislukte on-
derhandelingen, eerst met de regeering van
Kerensky, daarna met die van Lenin, de
republiek in Finland uit. Rusland had den
langen stryd tegen Finland verloren.
Een wisselvallig bestaan had Finland
achter zich vóór dat het zijn zelfstandigheid
had bevochten. Zes eeuwen Zweedsche over-
heersching, daarna een kort, maar zware
Russische dominatie. Totdat de wereldoor
log, die aan verschillende rassen en minder
heden de vrijheid bracht, ook den Finnen
een kans bood. Zij schaarden zich rondom
hun nationalistischen leider Edwin Swin-
hoetfvoed, die in 1917 van ztfn verbanning
