NIEU
Ne. 160
Dit blad'
M
FEl
BERGAM1
NIEUWEI
ZONN
S H
a a w S S
S H W
a m a
a a*ioi
fi
b
IB a al M M il
Raadsels voor de Jeugd.
luiheid.
RADIONIEUWS.
5.
6.
Brauti-
Joh.
meisjes moeten opgeven
„Het ontslag”, drama door C. de
van
Probleem No. 511.
Alleen
op
4.
5.
De leden van
de heeren Ernst
(Junkerwehning
Pommeren), Ott
Horton (Düsselt
(Hannover), dr.
Petersen (Han
(Oberhausen), g
bung) en Freilhe
that) behooren,
doel en streven
zetten in de con
houden werd.
Dr. Luther h<
groote rede gel
van den Bond i
Wees waar,
U zelf.
In eenvoudige woorden heeft kapitein
Smoolenaans dank gebracht voor de hulde
aan hem en zyn mannen gebracht.
3.
4.
Nieuwe Raadsels.
Wanneer is 2 X 2x5? (Fopraadsei.)
Mijn moeder is slap, ik ben stijf.
Gelijk aan kristal, is rny'n lijf.
Ik ga door de warmte verloren,
En dan wordt mijn moeder weer uit mij
geboren.
DAMRUBRIEK.
Onder redactie van de Damclub „Gouda”,
Secretaris K. Tiendeweg 23, lokaal der club
Markt 49.
Roman van
Met autor
Mevr I P. W
2.
3.
2.
Algemeen is i
belangrijkste kv
doen bij de ret
ry'k tot een „e«
groote Zuid-Dui
vooral welke
men.
De kleine sta
noeg hun plaat
bezwaar om hu
X
X
X
x
X
53
Wetl-is-waar
de lianden dl©
,,A1& ik hiea
vrouw, dan hf
en zette betel»
licht moest he
ge u dan gez
vrotfw."
Gravin Mari
van toorn ach
Dat mjeomch w
te doen.
„Mendlel”, i
hout in den
De ze® blai)
heteekeniisvol
zichtig Zijn D<
(ongemeen kw;
ontzetting zag»
den haard ne*
achtige groote
vonkenden glo
Daarna kwa
groote wereld
Te Berlijn is
„Bund zur Enw
vroegere rjjkska,
presidium aanva
Doel en taak
eengezet in een
door tweehondei
versdhillende j
Duitsch-nationaa
toe. Een werkc
Luther en een
worden gevormd
teekend door de:
Adenauer, den
voorziening von
generaal van de
dr. Cuno, prof.
Gayl, den Keuls
prof, von Harna
Norddeutsche LI
vroegeren vice-
van Duisburg da
de Duitsche ver
Krumbhaar, Ki
bach, Essen, Fr.
den eigenaar v
dr. (h. c.) Neve:
kanselier van d
derro, den ex-goi
Afrika Schnee,
Thyssen, Albert
De Bond stelt
ken aan het u
binnenl andsche
a’.leen de verhön
de landen, doch
leven in Duitsch
De aaneensuitin
limrvan politte
A BONNE*
per kwartaal
Franco per p
Abonnemei
bjj onze ager
Onze burej
Redactie Telt
Bielkine. Van Rein Bijlstrai een schets;
De Verjaalndag. E G. v. Bolhyis plaatst
een vertelling Do Vloek. Paul Brom
berg publiceert een novelle Dichter
en Minstree’ Marius van Blokhorst
schrijft over een Indianendorp bij in
teressante foto’s. Van Pol dé Menteen,
vers Het lied komt als het wil. Volgt
.3g-
Dank aan Uw vruchtboomen.
Volop winter en toch al weer zorgen voor
het aanstaande oogstseizoen. Het klinkt wat
voorbarig, maar de tjjd gaat zijn gang en
wie op t\jd zorgen, hebben geen bekomme
ring over morgen.
Bjj onze vruchtboomen is ook in den win
ter nog beter juist in den winter veel
te doen om in den herfst veel en goede
vruchten te kunnen oogsten. Staan de hoo
rnen eenmaal in Wad, dan kan mei) er niet
veel meer aan veranderen.
Ik wil in dit artikel een en ander vertel-
len over bestrijding van vjjanden der vrucht
boomen.
Allereerst kunnen we nu de hoornen eens
terdege inspecteeren, of er insecten op aan
wezig zjjn, die schade kunnen veroorzaken.
't Best is, de losse schilfers van den stam
en de zware takken met een staalborstel of
een krabber te verwijderen. De schilfers ver-
leenen een zeer geschikte schuilplaats aan
den appelbloesemkever, die in 't voorjaar
een 30-tal eitjes in de bloesemknoppen legt.
De larve zorgt er wel voor, dat die bloe
sems niet tot vruchten zullen uitgroeien.
Een tweede deugniet is de rups, die men
in wormstekige vruchten aantreft. Ze heeft
haar leven te danken aan een bont vlindertje
van 1 c.M. lengte, dat van Juni-Juli des
nachts rondvliegt. De rups overwintert op
eik beschut plekje, dat ze maar Vinden kan.
Gevaarljjker dan deze dierlijke parasie
ten zjjn de schurft en de kanker. Schurft
tast de bladeren en de jonge takken aan.
Later gaat de ziekte ook op de vruchten
over, die bruine vlekken vertoonen, scheef
groeien en soms barsten. Zulke vruchten
hebben alle handelswaarde verloren.
Een 'bespuiting met Bordeauxsche pap
helpt uitstekend. Men bereidt ze zelf uit
door 1% K.G. kopervitriool op te lossen in
50 L. zuiver warm water. Deze oplossing be
waart men in een houten vat. Daarnaast
maakt men kalkwater van gebluschte kalk,
eveneens 50 L. Men voegt nu geljjke deelen
bjjeen, onmiddellijk voor het gebruik en on
derzoekt met een blank stukje ijzer, een zak
mes b.v., of er geen rood koper op afzet. Is
dit wel het geval, dan moet er meer kalk
water bij.
Met een fijne spuit of beter nog met een
koperen pulverisator, besproeit men allé
boomen in Februari, als deze nog in rust
zjjn. De behandeling moet gebeuren op een
droge dag. Anders zou de pap er dadelijk af-
regenen. Dit gebeurt niet meer als ze er een
dag op zit.
Kanker tast de takken aan en maakt soms
van mooie jonge boomen vormlooze gedroch
ten, doordat heele deelen wegsterven. De
woekering is dadelijk te herkennen en kan
weggesneden worden tot 't gave hout, waar
na men de wonde met kankerwas dicht-
smeert. Ook kan men de wonde met onver
dunde carbolineum insmeeren.
Ten slotte is een vroegtijdige bespuiting
met goede vruchtboomcarbolineum zeer aan
te bevelen tegen bloedluis, bladluis en meer
dere vijanden, die wel klein zjjn, maar door
hun aantal heel wat schade kunnen veroor
zaken. Wie ze niet bestrijdt, heeft gewoon
lijk weinig pleizier van zjjn vruchtboomen.
De gewone timmermanscarbolineum deugt
echter niet. Een goede soort wordt verkrijgt
baar gesteld bjj de Utrechtsche Asphalt-
fabriek, Maliebaan 35 te Utrecht. Bjj bestel
ling krjjgt men er een goede gebruiksaan
wijzing bjj. Wie gezamenlijk bespuiten kun
nen er van de fabriek zelfs een pulverisator
bjj te leen krijgen. Voor Landbouwvereeni-
gingen is dit misschien iets, om er eens aan
te beginnen.
NIEUWE UITGAVEN.
Ons eigen tijdschrift.
In hielt Januan-snumnier schrijft N.
Tinbergen b j foto s over de vogelko-
lonie aan den Hoek van Holland. K.
F Nijhofi draagt een Nienwjaarsno
velle bij. H. L Hoog publiceert een
opstel over Balzac, dat een alleraar
digste anecdote behelst. U. D. schrijft
over wintersport in Friesland. J. F
wijdt een artikel aan die Zeeuwen
Van Joannes Reddingius een gedicht:
Avondrood. Dam een Srisch sprook-
jö bij mooie illustraties van Wald.
ONDERWIJS.
Vrjje Dniversiteit.
Om' in 1930 een vierde faculteit op
te richten, n 1. een wis- en natuurkun
dige aan de Vrije Umversiieit te Am-
sterdan.1, waarvoor een bedrag van
300.000 en jaarlijksche bedragen van
i 60.000 benoodigd zijn, wordt de lan
delijke actie op touw gezet. Dezer
dagen is de actie begonnen te Haar
Hem, waar 4000 opgebracht n oet wor
den.
In de Wilhelmiinakerk aldaar is een
samenkomst gehouden. Ds. T. Ferwer-
da, predikant te Amsterdam, die ais
spreker optrad, zette het doel dezer
uitbreiding uiteen en sprak over de
noodzakelijkheid en de mogelijkheid
van het voortbestaan der Vrije Um-
vereiteit.
Programma voor heden.
Hilversum (1060 M.)
4.Italiaansche les.
4.30 Fransche les.
5.16 Duitsche les.
6.A.N.R.O.-orkest o. 1. v. Nico Treep.
7.15 Tuinbouwhalfuurtje.
8.10 VA..R.A. Viering v. h. 10-jarig be
staan v. d. Centr. Bond v. Ti-ansportarbei-
cjersbond. Dubbelmannenkwartet „Da Capo”
te R’dam.
9.05 Herdenkingsrede van
gam.
10.—
Dood.
10.Persberichten.
Huizen (1840 na 6 u. 1950 M.)
5.30 Spr. v. Roosmalen over: „De inten
sieve fruitteelt op zandgrond”.
6. Orgelconcert.
7. Cursus Hollandsch.
7.30 R. K. Staatspartij door Mr. Fr. Teu-
linga.
8. Beethoven-avond.
10.Concert, alt, piano.
Daventry (1600 M.)
4.20 Andrew Brown’s kwintet en alt.
5.35 Kdnderuurtje.
6.20 Neath I. L. P. Orpheus mannenkoor
en viool.
7.35 Liederen van Beethoven.
8.05 „Pursuit”, radio-tooneel.
9.55 Varióté-programma.
10.50 Dansmuziek door de Savoy Bands.
Radio Paris (1750 M.)
4.05 Concert door de Homonyme Jazz.
8.50 Concert.
Zondag 8 Januari.
Hilversum, 1060 M.
9.30 V.A.RA.. Radio-tooneel door Lily
Bouwmeester, Ru Mulder en Jan Grefe. H.
v., Dalen, cello. J. de Jongh, begel. 1. Rhap
sodic Géorgienne, A. Thérepnine (cello). 2.
„De Man op den Weg”, tooneelschets in 1
acte van A. G. Nasikoff. Tatja-Lily Bouw
meester. Iwan-Ru Mulder. De Man op der.
Weg, J. Grefe. 3. a. Celtic Poem, Granville
Bantock. b. Allegro Appassionato, St. Saëns
(Cello).
10120 Toespraak door E. Kupers.
10.50 Sonate D-dur (laatste deel), Loca-
telli.
11.30 Concert A-moll, St. Saëns (Allegro
non troppo, Allegretto con moto, Finale).
2e fragment uit „Thomas More” (3e bedr.)
12.30— 2.00 Lunchmuziek onder leiding
van Herm. Teunissen met medewerking van
den heer J. R. Schulze, (tenor).
2.00—2.30 Causerie door Dr. E. v. Raalte:
De beteekenis van den Volkenbond.
2.304.30 Uitzending uit de groote Doe-
lenzaal te Rotterdam. Concert van het Re-
sidentie-orkest onder leiding van Dr. Pe-
directie een obligo op zich van 868.500. De
pandbriefhouders verloren dus op deze wijze
de garantie, welke het aandelenkapitaal
eener hypotheekbank dient te bieden. Im
mens de N.V. Disconto Bank zou rummer
aan een volstorting der aandeelen kunnen
voldoen.
Het oude bestuur heeft dus in de goede
jaren met zjjn aandeelenbezit de hooge di
videnden opgestreken en trachtte, nu de za
ken verkeerd gingen, zich geheel en al terug
te trekken, om de pandbriefhouders de ver
liezen te laten Ijjden. Natuurlijk lieten de
belanghebbende personen het thans er niet
bjji zitten. Een actie werd op touw gezet, be-
schermingscomité’s werden opgericht en als
resultaat van een en ander is thans de bank
failliet verklaardi en zijn de bestuursleden in
hechtenis genomen.
De indruk te Groningen.
Uit de Groninger Veenkoloniën meldt men
ons:
Het faillissement van de Veendammer
Hypotheekbank heeft in de Groninger Veen
koloniën meer dan gewone belangstelling ge
wekt, wyj de bank in de hoofdplaats der
veenkolonie is opgericht en aan die plaats
haar naam te danken heeft. Reeds geruimen
tijd werden er minder gunstige berichten
verspreid, doordat de leiding telkens in an
dere handen overging. Aangezien de voor
malige directeur, de heer W., een zeer groot
aantal aandeelen had opgekocht, zal het
aantal aandeelhouders in deze omgeving
niet zeer groot meer zjjn. Anders en slechter
staat het met pandbriefhouders. Zeer vele
kleine boeren en burgers hebben deze stuk
ken geplaatst door bemiddeling van den
heer Oosting, den vertrouwensman der land
bouwers. Men schat het bedrag, waarvoor
men daar pandbrieven heeft, op circa een
half millioen. Deze plaats is voorl'oopig het
meest getroffen, omdat mag worden aange
nomen, dat de slachoffers meest niet zeer
kapitaalkrachtige menschen zjjn. Overigens
is niet de bevolking van een bepaalde ge
meente getroffen, omdat de pandbrieven der
Veendammer Hypotheekbank verder door de
geheele Groninger en Drentsche veenkolo
niën zijn genomen. Aan deze omstandighe
den is het feit niet vreemd, dat de bank door
figuren uit landbouwerskringen is opgericht.
Het aantal menschen, dat gedupeerd is, zal
in elk geval blijken zeer aanzienlijk te zijn
en vele zwakkeren onder hen zullen moei
lijke dagen tegemoet gaan.
TOONÉÉL.
Maandblad „Ons Tooneel”.
Een belangrijke prijsvraag voor
tooneelschrjjvers.
Helt Januarinummer van bpt tijd
schrift ,,Ons Tooneel”, maandblad ge
wijd aan de belangen van het dilei-
tantentoaneel'uitgave Fa J. Heyms
Tszn. te Zaandijk, beval o.a. de aa -
kondiiging van een jiaitjonalen wed
strijd in het schrijve®; van een oor
spronkelijk Nederlandsen blijspel,
waarvoor belangrijke geldprijzen uit
geloofd! zullen wordten. Nadere bijzon
derheden en voorwaarden worden >n
hel Februari-nun.rner bekend gemaakt.
ter van Anrooy. 1. Symphonie No. 1 in C
gr. t. Op. 21, L. van Beethoven, a. Adagio
molto: Allegro con brio. b. Andante canta
bile con moto. c. M^nuetto: Allegro molto
vivace, trio. d. Adagio-AUegro molto vivace.
2.'Concert in d. kl. t. voor twee violen. J.
S. Bach, met begeleiding van strijkorkest,
voor te dragen door de heeren Sam Swaap
en Adolphe Poth. Pauze. 3. Voorspel tot de
romantische opera Lohengrin, R. Wagner.
4. Préhude a l’aprea-midi d’un faune, Cl.
Debussy. 5. Till Eulenspiegels lustige Strei-
che nach alten Schel menweise in gesetzt
van R. Strauss.
4.306.15 Concert door het A.N.R.O.-
Orkest onder leiding van Nico Treep. Pro-
1 gramma: 1. Ouverture Si j’étaig noi, Adam.
2. Balletmuziek uit Rosamunde, Fr. ,Schu-
bert. (Op verzoek). 8. Andante uit de 5e
Syimiphonie, Beethoven. (Op verzoek.) 4.
Wals uit de opera: Eugen Onegin, P. Tschai-
kowsky. 5. Aubade .printanière, Lacombe.
(Op •verzoek.) 6. Fantasie naar motieven
der opera: Rigoletto, G. Verdi. 7. Wo die Zi-
tronen blüh’n, Wals, Joh. Strauss. 8. Melo
die, Dawes. 9. Von Heidelberg bis Baixe-
lona, Potpourri, W. Borcehrt. (Op verzoek.)
10. The clock in playing, P. Blaauw. (Op
verzoek.) 11. Heinzelmannchens Wachtpa-
rade, K. Noach. 12. «Finale.
V. P. R. O.
6.30 Avonddienst van den V. P. R. O. uit
gezonden uit het Gebouw van den N.PJ3. te
Hilversum. Voorganger: Ds. P. D. Tjalsma
(Gouda). Onderwerp: „Eenzaamheid”. Mu
zikale medewerking: Ferd. Kloek (orgel)
en het V.P.R.O.-kor e. 1. v. Ferd. Kloek,
w A. N. R. O,
8.00 Pers- en sportberichten van Vaz Dias.
8.10 „L’Enfance du Christ” van Hector
Berlioz. Gewijde trilogie in 3 acten en 7
scènes. Het Amsterdamsche A.N.R.O--kooi'
en het orkest en Haarlemsche Orkestver-
eeniging. Rolverdeeling: Sainte Marie, so
praan, Lotti Muskens-Sleurs. Saint Joseph,
bariton, Jaap Stroomenbergh. Herode, bas,
Anton Dirks. Le Père de Familie, bas, Hen-
ri B'loemgarten. Le Récitant, tenor, Tjalko
Vellinga. Romeinsche soldaten, herder»,
Egyptenaren, Israëlieten, engelen, le deel
De droom van .Hérodés. 2e deel De
vlucht naar Egypite. 3e deel De aankomst
in Saïs. Het trio in het 8e deel wordt uit
gevoerd door de heeren E. Elsman (le fluit)
F. Schmidt (2e fluit) en Mej. A. Drilsma,
(harp).
10.00 1. Prélude du Déluge, C. Saint-
Saans, (de vioolsoio door R. Grin). 2. Suite
algéinenne, C. Saint-Saëns. a. Prélude, b.
Rhapsodie mauresque. c. Rêverie du soir. d.
Marche militaire frangaise.
Huizen, 1840 M. (na 6 uur 1950 M.)
8.309.30 K.R.O. Morgenwijding. Muziek
en zang. Spr. P. de Waart: Driekoningen.
9/50 N.C.R.V. iDienat in de Vrije Evang.
Gem. te H’sum. Voorganger: Ds. C. J.
Hoekendijk van R’dam.
1.30— 2.15 KJLO. Verteluurtje voor kin
deren door een zuster van Huize Bethariie.
2.30— 4.00 KR;Of Aansluiting van het
Concertgebouw te Amsterdam. (Aangeb.
N.V. Philips-Radio). Het Concertgebouw
orkest o. 1. v. Pierre Monteux. 1. Symphonie
G-gr. t. No. 13. 2. Pianoconcert, St. Saëns.
Solist: Lassfitte. 3. Impressium, Piemée.
4.005.00 K.R.O. Ziekenuurtje met mede
werking van Pastoor L. Willenborg, Bloe-
mendaal. Afgew. door zang en muziek. Cau
serie over: Zieken-apostolant.
5.00 N.CJl.V. Dienst in de Herv. Kerk te
Hilversum. Voorganger: J. Valk, Gods
dienstonderwijzer.
7.308.00 K.R.O. Apologie door Prof. W.
Arts, missiehuis, Arnhem.
8.00 K.R.O. 2e Beethoven-avond. Mej. Jo
Immink, alt. J. Moes, tenor. Th. v. d. Bijl,
Causeur. K.R.O.-orkest o.l.v. M. v. d. Ende,
10.30 K.R.O. Epiloog. Het Koor o. 1. v.
Hr. Pickkers. 1. Kwartet „WheinachtSora-
torium”, Müller. 2. Avondgebed. 3. Jesu
Decus Angelicum, Ming Itterer. 4. Zegen.
Daventry 1600 M. en Londen, 2 L O,
361.4 M.
10.50 (Alleen Daventry) Tijdsein
Greenwich en weerbericht.
3.50 Kamermuziek.
5.40^-5.50 Vertellingen uit het Oude Tes
tament. ,The Wisdom of Government”
Exodus 18 1326.
8.20 St. Martin-in-the-Fields. Kerkdienst
geleid door Rev. Pat McCormick.
9.05 Liefdadigheidsoproep door Miss Vio
let van Brugh ten bate van „Platstek Ma
ternity”.
Weerbericht. Algemeen nieuwsbulletin.
Plaatselijk nieuws. Alleen Daventry:
Scheepsweerbericht.
9.25 Concert door de Radio Militaire Ka
pel o.l.v. B. Walton O’Donnell'.
10.50 Epiloog.
1L0011.20 „The Silent Fellowship” Ge
rei ayeerd van Cardiff (Alleen Daventry).
Zwart schijven op: 3, 4, 7, 9, 14, 19, 26.
Wit schjjven op 28/31, 39, 40, 42.
Probleem No. 512.
,,Uit Henkie’s nietuwe wereld”, door
J. V Tea slotte Kinderkrant.
Inleiding tot de Oud-Christel^ke
letterkunde door Dr. G. A. van den
Bergh van Eysinga, Bijzonder
Hoogleeraar aan de Rijks-Univer-
siteit te Utrecht.
Dit boek werd geschreven naar aanlei
ding van een verzoek van den heer P. L.
Coudhoud te Parijs. De schrijver voldeed te
liever aan dit verzoek omdat deze uiteen
zettingen dan met twee andere werken' -
waarvan de uitnoodlgingen tot het schrij
ven er van hem bereikten van Duitsche en
En/gelache zijde een trits vormden, be
vattende inzichten van den radicalen Hoog
leeraar.
Een eigenlijke geschiedenis der oud
christelijke letterkunde is het natuurlek
niet geworden, 'daarvoor is\de dateering van
de afzonderlijke geschriften van het Nieu
we Testament te onzeker.
Toch is er voor hen, wier werkkring zich
bevindt in deze materie of zij wier behoef
ten aan geestelijk leven hen in deze vraag
stukken een weg doet zoeken, Veel te vin
den, wat hun inzichten op verschillende
wijze kan verhelderen.
RECHTZAKEN.
De bontmantel van 40.000.
Het cassatieberoep verworpien.
De Hooge Raad wees gisteren arrest in
de zaak van Angela M. Platt en haar echt
genoot Francis C. Brownlow, wonende te
Lemington in Hampshire, eischers in cas
satie tegen de Handelsvennootschap onder
de firma C. H. Kiihne en Zoon te ’s Gra-
venhage, verweersItOT.
De firma Kühne had krachtens een> tus-
schen wijlen M. C. Plaltt en haar gesloten
koopovereenkomst een bontmantel voor
40.000 .gulden geleverd aan zekere mevr. V.
De door Kühne tegen de uitvoerders der
uiterste wilsbeschikking van Platt voor den
Engelschen rechter ingestelde vordering af
gewezen, op grond dat de koopovereen
komst een onzedelijke strekking had. Kühne
heeft daarna haar vordering opnieuw bij
den Nederlandschen rechter aanhangig ge
maakt, doch is daarin niet ontvankelijk
klaaixl, omdat Kühne, nu zjj vrijwillig haar
vordering voor den Engel schen rechter aan-
WW'. O O O Éi
Zwart schijven op: 7/9,13,17/20, 24, 29, 30.
Wit schijven op: 27, 28, 31/33, 40/44.
Oplossing van probleem No. 507.
Wit speelt: 31—26,26—21,28—22,3&-30,
44—40, 34—30, 29 38, 33 11.
Oplossing van Probleem No. 508.
Wit speelt: 28—22,27—31,47—41,32—27,
38 27, 33—28, 43—38, 48 30, 49—43, 45:1.
Wie spreekt alle talen?
de helft van een soort slee.
een dameskleedingstuk.
een dik touw.
een dun touw.
een derde.
Op de kruisjeslijn staat van boven naar
beneden een edelgesteente.
Ik ben een stad in Zuid-Holland, ont
hoofd mij en ;k benzeen visch.
Welk spreekw(>ord staat hier:
e e t s u r u s
a n a w 1.
Oplossingen inzenden voor Woensdag
avond 11 Januari aan de Raadselredactie,
Markt 31.
De jongens en
hoe oud zij zijn.
MEDISCHE BRIEVEN.
Dispositie.
II.
Gezonde voorouders is de beste en meest
waardevolle erfenis, welke wij kunnen deel
achtig worden. Wy, afstammelingen, hebben
dit niet in onze hand, doch wanneer wy het
geluk hebben van een gezond en sterk ge
slacht af te stammen, dan hebben wy meer
ontvangen, dan degenen, die tonnen gouds
erft en uit een geslacht gesproten is, dat
zwak en ziekelijk was. Immers het is u niet
onbekend, dat waar vader of moeder, groot
vader of grootmoeder aan de maag sukkel
den, een zwakke borst hadden etc., ook wij
niet zelden de dupe worden en te kampen
hebben met één dier organen. Wy hooren
dan ook vaak de uitlating, welke eenige ver
troosting moet geven: Och, hoe zou het ook
anders, immers myn vader sukkelde ook met
de ingewanden enz. enz.
Wij spreken nu doorgaans in zulke geval
len van „constitutie” en drukken ons ge-
woohlyk aldus uit: dat deze of gene een
„sterke of zwakke constitutie heeft”. Wy
hebben, willen wy een dergelijke differen
tiatie maken, dan natuurlyk ook een nor
male constitutie, d. w. z. een lichamelijke
gesteldheid, welke onder normale uitwendige
omstandigheden naar behooren weerstand
weet te bieden aan de schadelijke invloeden,
welke alom op ons lichaam inwerken.
Het woord constitutie is een uitdrukkings
wijze, welke de medici niet gaarne toepas-
sen, doch daarentegen door den leek zeer
veelvuldig gebezigd pleegt te worden en
het is juist daarom, dait wy hier een oogen-
blik dieper op in willen gaan. Het spreekt
wel vanzelf dat het begrip constitutie een
complex van gebeurtenissen, welke zich af
spelen in ons lichaam, weergeeft, welke alle
te zamen maken (onder normale omstan
digheden), dat wij nie(t ziek worden. Het
heeft geruimen tijd geduurd alvorens men
eenig 'begrip zich gevormd had omtrent het
wezen der constitutie. Er was n.l. een tijd,
waarin het begrip constitutie ietwat vaag
was en dit vond zijn reden daarin dat oor
zaak en werking niet altijd behoorlijk uit
elkander gehouden werden. Men sprak b.v.
van l?en anaemische (bloedarme) constitu
tie of ook wel van een apoplectische consti
tutie, bij welke laatste de patiënt dus no. 1
op het lijstje stond om een apoplexie of bc»-
roerte te krijgen. In dit laatste geval wil
men hiermede slechts zeggen dat het type
van den mensch, dien wij op het oog heb
ben, zoo merkwaardig is en zoo past in het
kader van de apoplexie, dat men het denk
beeld durft uiten, dat die patiënt candidaat
is voor een beroerte. Nu moeit men begrij
pen, dat zonder vaatverkalking geen be
roerte mogelijk is, aangezien bij deze aan
doening een bloeduitstorting in de herse
nen plaats vindt en deze laatste alleen tot
stand kan komen wanneer de vaaitrand dus
danig verzwakt is door afzetting van kalk,
dat zy geen weerstand meer kan bieden aan
den inwendigen bloeddruk. De vaatverkal
king op zich zelf is een ziekte, die wy wel
iswaar allen krijgen, doch gelukkigerwijze
niet altijd in zulk een sterke mate, dat een
breuk van de wand liet gevolg is.
In nauwe samenhang met de constitutie
van den mensch staat ook de z.g.n. Diathese
<Lw.z. de neiging, welke een orgaan vertoont
om dit of dat verschijnsel in het leven te
roepen. Zoo zijn wy b.v. gewoon te spreken
van „Haemorrhagische diathese”. In zulke
gevallen vertoont de patiënt neiging tot
bloedingen.’ Deze haemorrhagische diathese
is aJi.w. een ziekte op zich zelf, hoewel zij
bij zeer verschillende aandoeningen kan op
treden als symptoom of ziekteverschijnsel.
FINANCIEELS BERICHTEN.
De malversaties bij de Veendammer
Hypotheekbank.
Omtrent de gebeurtenissen by de Veen
dammer Hypotheekbank deelt de Tel. de vol
gende bijzonderheden mede:
De gewezen ei>thans gearresteerde direc
teuren der Veendammer Hypotheekbank
hebben tot nagenoeg midden 1927 de lei»Iing
zelf in handen gehad. Op 27 November 11X)5
werd de Veendammer Hypotheekbank door
den heer J. W. opgericht. Deze had het hy-
potheekbedrijf leeren kennen als emplöyé
bij de Nederlandsche Hypotheekbank te
Veendam, welke als gevestigde bankinstel
ling reeds een goeden naam had en het ver
trouwen genoot van het geldbeleggend pu
bliek, dat deze bank kortweg de Veendam
mer Hypotheekbank noemde. Het was voor
de gewezen employé dus gemakkelyk om in
dezelfde plaats onder dezen naam een nieu
we bank op te richten. Aanvankelijk gingen
de zaken goed bij deze nieuwe instellingen
en werden er hooge dividenden uitgekeerd.
Een algemeen vertrouwen genoot de bank
echter niet en daardoor werd zij ook in haar
groei gestuit. Gebleken was, dat door de
Bank hypotheken werden gegeven waarvan
een deel in pandbrieven werd betaald. De
Nederlandsche Bank nam ten slotte om deze
redenen geen pandbrieven der Veendammer
Hypotheekbank in beleening.
Men heeft het bedrijf desondanks nog lang
gaande weten te houden, totdat in Juli 1927
de bom barstte. De directieleden J. P. H. W.
en zijn zoon namen ontslag en als directeur
werd voor hen in de plaats gesteld de heer
A. C. M.
Door een statutenwijziging van 6 Januari
1926 werd het de oude directie mogelyk ge
maakt om zich van het groote aandeelen-
bezit der bank, dat nog in haar bezit was en
waarop een groot obligo, nl. 90 rustte, te
ontdoen. In Juni 1927 heeft de directie haar
aandeelenbezit overgedaan aan de N.V. Dis
conto Bank voor Credietinstellingen te
’s-Gravenhage. Een bank, die met een kapi
taal van 100.000, waarvan slechts 20.000
(geplaatst is, werkte. Deze bank, waarachter
zicih een zekere heer L. verschuilt, nam nu
door overname van ’t, aandeel enpakket der
Oplossingen van vorige week.
apPel
stOel
muSch
meTer
le Pel
kr Abt
koPer
vl leg
kl Eed
ve Rst Postpapier
lampetkan (lam, pet, kan),.
L
z U s
Frits
v e r H a a 1
s p E 1 d
wit
D
handwijzer (hand wy'ze 4- r).
Deventer en Arnhem.
Er was dit keer geen enkele goede op
lossing.
bracht, ook aan diens beslissing is gebon
den. Vervolgens vorderde Kühne schade
vergoeding op grond dat, nu tusschen par
tyen bindend is uiitgemaakt, dat haar koop
overeenkomst een ongeoorloofde oorzaak
had, zy gerechtigd is, hetgeen zij ter uit
voering dier overeenkomst heeft geleverd,
terug te vorderen van haar wederpartij.
Deze laatste had ondanks sommatie gewei
gerd aan de verplichting tot teruggave van
tien mantel met schadevergoeding wegens
waardevermindering te voldoen.
De rechtbank had de vordering der firma
Kühne toegewezen, welk vonnis het ge
rechtshof bevestigde.
De Hooge Raad heeft thans het cassatie
beroep verworpen en de eischeres veroor
deeld in de kosten.