LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
der electriciteitsfebriek gevuld met protest
brieven.
Het onderzoek naar den uitvinder van de
electrische liohttelegrafie duurde niet lang.
Hy werd gestraft en wat voor hem erger
zal .geweest zijn, men verbood hem venier
te telegrafeeren. Waaruit blijkt, dat de Vtr-
dankbare menschheid weer eens een geyie
miskende.
BINNENLAND.
Verlaagde Posttarieven.
Spoed- en gewoon drukwerk.
Naaar d© Tel. verneemt ligt het ia
d. bedoeling bij die gewijzigde druk
work tarieven, welke, gelijk reeds ge-
mieud), 1 Februari a.s. in werking zul
len treden, een onderscheiding te tra
ken tusschen spoed- en gewoon druk
werk.
Stukken, wélke volgens '-iet eerste
tarief gefrankeerd worden dit kom'
overeen met het thans'bestaande, du»
i 0.02 voor die eeajste' 50 gram or-
dien op den voet dik thans gebruike
lijk tegelijkertijd mét de brieven ver-
hundieu en verzande».
Voor de tweede categorie kon' een
tariefsverlaging vBlfr 25 dus 11/2 ct
voor die eerste 50" gt. De aildlus gefran
keerde stukken men dienke aan
groote partijen chtallogi, ander recta
memateriaal en diergelijke worden
in die „rustige uren behandeld. Zijn
dergelijke stukken b.v. in den iaten
namiddag of 's avonds ter post© oe-
zorgd, dan volgt, tenaij ue overige
dienst liet eerSfer toelaat, verzending
den volgend**» morgen.
De postadministratie hoopt op deze
wijze het pubhek door inschakeling
var het eigen belang te bewegen het
zijne bij te dragen tot een meer ge
lijkmatige arbeidjsverdieteling op de kan
toren.
Wie zal Commissaris der Koningin
in Zuid-Holland worden?
Verscheidene namen genoemd.
Y\ie zat wijlen baron Sweerls de
Lahdias Wyborgh opvolgen in het noo-
ge aniot van commissaris der KoniU
gun in Zuid-liailand Een viraag v. aar-
over velen zich het hoofd pijnigen,
misschien niet het minst die munster
\an Rnmeniaitdisoha Zaken Mr. Kan.
hoewel het in de historische lijn der
laatste benoemingen zou liggen, dat de
huiduge burgemeester der residentie
Mr. J. A. N. Paitijn zou worden be
noemd, wiens naam dain ook reeds
wardit genoemd, evenals die van Yijü
voorganger Jhr. H. A. van KhrnebetJk.
Naar Wij vernamen moet ook Mr.' '0r
F. A. C. graaf van Lymjien viam&ui-
den burg oud-oonumitssaris dier KorilöJUB
in Utrecht, die thans in Den Haag
woont ernstig in aanmerking komen
terwijl node oud-minister Mr. V. H
Kutgers, die voor de belangen dier pro
vincie ZuidrHov,land nog al eens is
opgekomen, genoemd1 wordt.
Het aatntal inwoners van den Haag.
In 1927 met ruim 750Q vermeerderd.
Het aantal inwoners van 's-GFhven-
hago bedroeg op 1 Januari jl. 416.108,
t.w. 189.561 mannen en '226.607 rVïou
WOp 1. Januari 192/ was het tötóle
aantal ingezetenen 408.633, waaïvain
186.393 mannen en 222.240 vrouwéd
Het zielental der gemeente is teïf-
1 alve in 1927 met 7535 vermeerderd.1^
Een onderscheiding van den üostenrijksclien
gezant.
Voor metQBchlievfSnd hulpbetoon.
Bij koninklijk besluit is de bronzen
eerepenning voor menscliiieveaid hujp-
boioon en een lolïelijk getuigschrift
toegekend aan den heer A. Duf lek,
buitengéfcoon gezant en gevolmachtigd
minister van Oostenrijk, bij het liof
van H. M. de Koningin.
Het was de heer Dulfiek, die 27 Aug.
1927, een meisje van 9 jaar, uit Sclie
veningen.- afkomstig, gered heeft uit
den vijver in den Westbroekpolder,
waarin bet,kind was geraakt.
De minister van BuitenlandSche Za
ken, jhr. ntr. Beelaerts van Blokland
heeft gistermiddag ten Depar temen re
van Buitenlandlsche Zaken den beer
Duffok den ©erepenning en het diplo
ma udtgereilw.1
Ned. Natuui^% Geneeskundig Congres.
Hot 22o Néderlandsclie Natuur- e"
Geneesk. Congres zal 2, 3 en 4 April
1929 te Botterdam worden gehouden.
Het bestuur is samengesteld als
volgt Prof. dr. P. E. Verkade te Kor
tterdami, voorzitter dir. H. K. de Haas
te Rotterdam, errtor-voorzitter; dr. D
Coelingb te Busspni, le secretaris; d
B. K. Boom te Amsterdam, 2e secrp
taris prof. dr 9lL. P. de Bussy te
Baarn, penaiingnneesiier prod. dr. M.
die Haas te Delt,.|dr. A. C. van Kos
sem te Rotterdam, prof. dr. A. D. to-
ker te Santpoort. voorzitter djer le ai-
deefing, dr. L.E. J). E. Lotirens te
Hotte. dam. voorzitter - der 2e afdeel mg,
dr. H. Burgerhout te Rotterdam, voor
zitter der 3e afdeel ing en Prof. W. E.
Boerman te Rotterdam, voorzitter der
04e afd-eeling.
Vergadering van het Partijbestuur van
de^S. D. A. P.
I)e heer Oudegeest toegpyoegd aan f
verschillende commissies.
Aangezien het partijbestuur van de
S.D A.P.. toén het aan het congres de
beiioemnng van een vooratter voorstel
de die zich geheel zou kunnen wijden
aan de belangen der partii. daaroij
ook op het oog had de vertege^itor-
dicring in de instituten, die van Partij
en" N'V.V. tezamen uitgaan, had de
beer A. B. Kleerckoper diens plaats
te liet dlagehjkscfa bestuur van het In
stituut voor Arbeidersontwikkeling n
die in liet bestuur van die V.A.R.A.
ter beschikking gesteld van den '"eer
Uudogeeut. liet partijbestuur heeft zich
dlaar in zijn Zaterdag getbjouiden verga
üering mee vereenigid die heer Oude-
^east zal dup voortaan la het Instituut
voor Arbeidersontwikkeling en in de
V.A.R.A. die S.D.A.P. vertegenwoor
digen.
Tevens besloot het partijbestuur, den
heer Oudegeest te benoemen in de
cao missie vaat beheer voor Het Volk
ei'. Ontwikkeling, hem toe te voegen
aalt [die oamimdssie, weikei het onder
heup mot het gewest Noord-Brabant
zal voeren en tevens aan de commis
sie van tien in de plaats van dien heer
Honxi Polak.
De voorzitter werd opdracht gegeven
zoo wordt verdör in Het Volk meege
deeld, Stich met de gedogende personen
en instanties in verbinding testellen,
teneinde maatregelen te beramen om
de pogingen tegen te werken, die van
katljolieke zijde worden gedaan, om
de niet katholieke radio-luisteraars te
schaden. Tevens werd den voorzitter
opdracht gegeven te onderzoeken in
hoeverre liet wenschelijk zou kunnen
rijn een krachtiger actie te voeren in
verband met plannen tol opheffmg vani
de mairinewert te Willen eoord».
Inzake de afwijkende meeningen,
welke tusschen de afdeeling Apeldoorn
en beekbergen bestaan ten aanzien
van een wethoudersbenoenning, werd
besloten, döt het partijbestuur zou vast
houden aan de resoluties welke daar
omtrent vroeger zijn gesteld, zoodat de
maatregelen, genomen door de aWee
ling Apeldoorn, Ms juist werden aan
goir.erki
Ten aanzien van die vergaöeriiu,
welke dm Uden Februari gehouden
zal worden met het N.V.V.. werden de
standpunten vastgesteld, imsake die pro
p^anda in het najaar era de maatrc
gelen, wellte genomen kuiuieti worden,
teneinde de werkl«»heidhverz»kerm6
beter te doen werken en cteregeenng'
wdt krachtiger te doen optieden inza
ke' werk,verruiming.
Eere-promotie lr. N. Wing Baston.
I (j.suveri wera hl ötans poeien te
jUel.t een buitengewone aenauisverga
dering gehouden ter viering, van oea
Oedmtuag der lectaiscne aooge
school, en hau tevens d» eere-pron.o
tie plaats van lr. N.Wing Baston.
Prof. Molengraat voerde Pij dew
eerevprofflotia het woord. Hij wees er
op diait ruim 50 jaar geleden, in ltS7ts,
Wing Baston aan de Polnechniscne
School als mijHDOuwkundig student in.
geschreven werd. Op 16 Februari lööb
v erwiiorl hij te Deltt het diploma van
mijningenieur. Hij werd' op 10 Uacein-
ber 1864 ter beschikking gestef.d vaa
den Gouverneur-Generaal van Nederl.
India om te worden benoemd tot in
genieur bij het Mijnweden aldaar, in
Februari begon a-jn wietemstohappedjk
werk in Ned.-Indië, dat l»e|ur zoovele
jaren zou boeien, doordat hij toege
voegd werd aan den ingenieur Van
Scheld®, die destijds met het onderzoea
der erts, roet natne goudvindplaatsen
in de z.g.n. Chineescfoe districten was
belast.
in 1887 wwd Wing Baston naar Ba
tavia verplaatst en werd in de gehei
men der administratie logelwljd. Hij
heeii toen tevens medegewerkt aan ©en
herziening der Indische Mijnwet; deze
is weliswaar toen niet to; stand geko
men, maar dat werk beeft hem toen
de gelegenheid geschonken zich een
zoo helder oordeel van deze materie
te vormen dat later, bij de samen
stelling van een nieuwe Mijnwet die
tr 1889 lot stand kwam, z.jn mede
werking in vele gevallen van beslis-
sendeo invloed is geweest.
In 1890 werd hem opgedragen na te
gaan oi te Makassar een artesische
watervoorziening mogelijk zou zijn. tip
geologische gronden oordeelde hij dat
niet mogelijk.
In 1892 werd hem' een onderzoek
opgedragen naar het voorkomen van
bismuth op liet schiereiland Saimosir in
bet Tobanmeer-
In 1898 keerde Wlllg Baston naa
Borneo terug om een geologisch r ijn-
bouwkundige opname uit te voere'-
vian het .noordwestelijk deöl van de
Westar-aideellng van Borneo, roet na
me van de landschappen Barobas, Mem
pawa', Latidak en Pontianak.
Niet alleen evenwel, wat de geolo
gie betreft, maar niet minder wat de
petrographie aangaat, staat zijn onder
zoek in Bornea op een koog peil.
De eerste goede verbgheidsvoor-
sehriften bij mijnbouw dankt ludie aao
Wing Easton.
In 1906 nam Wing Easton ontslag uit
9 land» dienst en trad op als tecn-
niHoh leider 'on vertegenwoordiger r
I orditsche Pelroleum-MaeDciiappij en
daarmede verdwijnt hij achter den
sluier, die het doen en later der groo
te particuliere bedrijven aan bet oog
onttrekt. Maar toch vernam de buiten-
Wereld. dat Easton in zijn nieuwo
W er.di.ring hoogelijk werd gewaardeerd
De studie van vulcaniscbe verschijn
selen bracht hem in 1906. op theo' e-
rirtch gebied, tot een herziening van
het oaldeira probleem en tot opstelling
van een oorspronkelijke1 verklaring van
bet* ontstaan der merkwaardige kra-
t(wormen, die CaldenraJ's worden ge
noemd. Maar daarnevens leiddp die
studie een practisoh man als Easton
ook tot practise" e Teöultafen.
Naasj Junghuhn en Verbeek behoo t
i^aeion genoemd tot worden als een
geoloog en mijningenimix van groote
ve ejlzijdigheiidl, oorspronkelijkheid en
bijna ongeëvenaarde welrkkraclU.
Het is dain op grand van al wat de
wetènschap aait Wiing Easton te ^an
ken heeft, maar meer in het bijzonder
wegens zijn baanbrekend werk op geo
logisch en mi jnbonw kundig gebied,
vooral in bod en bouw van Ned. Oost-
Indnö, aldus besloot spr dat ik thans,
namens dien Senaat der Technische
Hoogeschool. U, Nioalalas Wing Easton.
verklaar to zijn doctor in die techni
sche wetenschappen. Ivonoris causa.
De Java-suikerindustrie en haar
beteekenis voor land en volk.
door
Mr. J. J. TICHELAAR.
I.
Geen tak van nijverheid heeft in ons ko
loniaal leven zóózeer en zoo dikwijls de
aandacht getrokken als de suikerindustrie.
Vooral sedert den tijd, dat de Gouverneur-
•Generaal Van den Bosch zijn Cultuurstelsel
invoerde, heeft zij de belangstelling gehad
van zeer velen, eene belangstelling waarin
zy aich dikwijls mocht verheugen, doch die
zy ook even dikwijls,had te verduren.
Zoowel de Indische als de Moederland-
sche wetgever hebben regelingen in het le
ven geroepen speciaal haar betreffende, en
lang is de lijst van wetten, verordeningen
en besluiten, waarmede zy by de uitoefe
ning van haar bedrijf rekening heeft te
houden.
Doch niet alleen de Overheid bemoeide
zich met het doen en laten der industrie,
ook van particuliere zyde was de interesse
in haar zeer groot. Zoowel van den kant
dengenen die onmiddellijk of middellijk bij
haar geïnteresseerd waren, als van de zyde
van hen, die met haar overigens geenerlei
relatie hebben, ia op vergaderngen, in dag
bladen en in tal van brochures op soms
hartstochtelijke wijze de industrie bespro
ken, en nog steeds houdt de belangstelling
aan.
Hoog is de industrie geprezen en diep is
zij verguisd. Naast degenen, die haar de
kurk noemen waarop Java dry ft, zijn er die
niet schromen haar een vloek te heeten voor
deze gewesten. Zijn er enkelen die meenen,
dat het een zegen zou zijn voor Java, in
dien de suikerindustrie verdween, anderen,
en deze vormen de overgroote meerderheid,
zyn er van overtuigd, dat hare verdwijning
eene onherstelbare ontwrichting van het
economische leven op dit eiland tengevolge
zou hébben en van niet te berekenen na
deel zou blijken te <zyn, óók voor het moe
derland. v
De suikerindustrie staat vooral daarom
in het centrum der publieke belangstelling
omdat zy is een landbouwbedrijf, dat door
Westersche energie en met behulp vau
Westersch kapitaal wordt gedreven op aan
de Inlandsche"bevolking toebehoorende en
van deze gehuurde gronden.
iDe omstandigheid, dat de industrie nood
gedwongen immers wettelyke bepalin
gen maken het haitr onmagelyk grond in
eigendom te krijigen den voor de uitoefe
ning van haar bedryf noodigen grond moet
huren van de eigenaren, d.i. van de Inland-
sche bevolking; de omstandigheid, dat zij
aanspraak doet gelden op een deel van het
voor de uitoefening van haar bedryf onmis
bare water; de omstandigheid, dat zy tal
van werkzaamheden in betaalden loon
arbeid moet doen verrichten door Inlanders
dat alles was en is nog voor velen een
rijke bron, waaruit tal van grieven tegen
de industrie werden en worden geput.
De belangstelling in de suikerindustrie
wordt evenwel niet alleen in het leven' ge
roepen door de bijzondere verhoudingen,
waaronder zy als Westersche industrie in
onze Oostersche kolonie haar bedryf moet
uitoefenen; ook uit geheel anderen hoofde
trekt zij veler aandacht. Zij is een schitte
rend voorbeeld van hetgeen energie en we
tenschap vermogen tot stand te brengen.
Deze twee, gesteund door het onmisbare
kapitaal, hebben Java geplaatst aan de
spits dér rietsuiker-produceerende 'anden.
Wat honderd jaren geleden een kwijnend
bedryf was, dat op het punt stond te ver
dwijnen, is geworden tot een wereldbedrijf.
dat niet alleen door zijne resultaten, maar
ook 'door -het wetenschappelijk peil, waarop
het staat en de wijze, waarop het georga
niseerd is, de bewondering wekt van hen,
die het nader beschouwen.
Korte geschiedenis van de Suiker
industrie op Java.
Het i» een bekend feit, dat het suiker
riet op Java nergens in het wild gnoeit.
Hieruit maakt men op, dat het een inge
voerde plant ia, doch het tijdstip waarop de
invoering heeft plaats géhad, is onbekend.
Uit het feit evenwel, dat een naam voor
deze rietsoort reeds voorkomt in de oudste
bekende taal van Java, mag geconcludeerd
worden, dat zulks reeds zeer lang geleden
H geschied.
Het vaderland van het suikerriet Schijnt
Voor-Indië te zijn en van daar uit heeft het
zich verbreid. Aanvankelijk hebben de men
schep het suikerriet wel alleen gekauwd
fterwHlg van het zoete sap, terwijl de kunst
om uit dit sap suiker te bereiden vermoede
lijk pas in de zesde of zesvende eeuw na
Christus bekend dg<geworden.
Op Java is men met de fabricatie waar
schijnlijk in de achtste of negende eeuw be
gonnen, en dit begin houdt verbond met de
komst der eerste Chineezen In Indië. Zy
waren de eerste suikerfabrikanten. Uit hun
vaderland brachten zy de oude, gebrekkige
Chinee sche methode mede, waarbij zware
molensteenen werden gebruikt en verticale
houten cylinders die door karbouwen heel
langzaam in beweging gebracht werden.
Het beste sap bleef bij deze bewerking in
het riet steken, Men kookte in één ketel,
niet veel meer dan een open pan. Door d'e
gebrekkige fornuizen en doordat men tel
kens het sap koud liet worden, verloor men
enorm veel tijd. Toch is deze wijze van sui
ker maken met hoofdzakelijk dezelfde ge
brekkige instrumenten, de gebruikelijke
gebleven tot in de eerste helft der negen
tiende eeuw.
Na de vestiging in Jacatra, in 1619, nam
de Oost-Indische Compagnie dadelijk han
del en nijverheid in hare bijzondere be
scherming. Zij richtte daarvoor, althans
wat de suikerfabricatie betreft, het oog op
de Chineezen. Zoo maakte Gouverneur-
Generaal Van Diemen in een plakkaat van
7 November 1637 melding van een Chinees,
genaamd Jan Kong, die in de omgeving van
Batavia den suikeraanplant zeer had be
vorderd, waarom hem, teneinde hem in zijne
industrie een weinig tegemoet te komen,
vrijstelling van belasting gedurende tien
jaren werd verleend, onder voorwaarde ech
ter dat alle door hem gefabriceerde suiker
aan de Compagnie geleverd werd tegen den
marktprijs te Bantam.
Groot was de hoeveelheid suiker die
Bantam leverde evenwel niet. De eerste
lcVerantij^,van bovengenoemden Jan Kong
bedroeg i®638 slechts 22% picol. De Over
heid moedigde echter de teelt van suiker
riet zeer aan en getroostte zich daarvoor
vele en groote uitgaven, zooals voor het
graven van kanalen, het ophoogen van lage
gronden, enz. Uit het Moederland kwamen
orders tot aanmoediging der cultuur» en
zoo zien wy dat in 1710 het aantal suiker
molens alleen in de Ommelanden van Bata
via 130 bedroeg. Nu begon echter de Oom-
nagnie, te zeer gedreven door eigenbaat en
commercieel e overwegingen, weder een te
groote productie te vreezen. De groote fout
der Compagnie was, dat zy den alleenhan
del in suiker wilde blyven behouden, het
geen leidde tot allerlei willekeurige maatre
gelen.
Intusschen begonnen de politieke toestand
in Europa aan het begin der negentiende
>eeuw, Hollands gedwongen medegaan met
Frankrijk en de Engelsche kaapvaart hun
invloed in Indië te doen gelden. Vooral de
kaapvaart had tengevolge, dat het suiker
transport zeer gevaarlyk werd en dat het
product op het eiland werd opgestapeld.
Deze voorraad werd steeds grooter, en om
een dergelijk kapitaal niet langer renteloos
te laten liggen, verbood Gouverneur-Gene
raal Daendels (1808—1811) het verstrekken
van voorschotten.
Het Engelsche tusschenbestuur (1811-
1816) bestendigde dezen toestand, doch bij
de wederinbezitneming der koloniën had de
suikerindustrie een te grooten knak gekre
gen om zich weder spoedig te kunnen her
stellen. Toen in 1826 de Commissaris-Gene
raal Du Bus de Gisignies het bestuur aan
vaardde, deed hy vee! voor hare herleving;
hij begon weder met het geven van voor
schotten en zijne bemoeiingen hadden suc
ces.
Na Du Bus kwam het Bestuur in handen
van den Gouverneur-Generaal Var. den
Bosch. De koloniën waren zwaar, met schul
den belast, terwyl ook het Moederland, ten
gevolge van langdurige ongunstige politie
ke omstandigheden onder geldel ijken nood
gebukt ging. Het beramen en toepassen van
middelen, die een bankroet moesten voorko
men, was zeer urgent en Van den Bosch
meende die middelen gevonden te hebben.
Zyn stelsel, algemeen bekend onder den
naam Cultuurstelsel, was gegrond op het
beginsel „dat de Souverein-het recht heeft
om over den arbeid, zoomede over een vyp
de der gronden der inboorlingen te beschik
ken", en voorts op de bij Van den Bosch in
gewortelde overtuiging „dat de inboorlin
gen zonder dwang niet meer werken dan
yoodig is om in hunne geringe behoeften te
voorzien". Over geheel Java, a! naar gelang
zijne afdeelingen voor bijzondere cultures
geschikt worden geacht, werd de teelt van
producten voor de Europeesche markt be
volen. Op deze wijze werd binnen korten
tijd uitgebreid of ingevoerd de teelt van
suiker, koffie, indigo, peper, tabak, enz.
Het geteelde suikerriet moest aan het Gou
vernement worden geleverd. Doch al kreeg
dit op deze wijze de beschikking over de
grondstof, voor de fabriekmatige bereiding
van het product was de "hulp ""an particu
lieren noodig. Daartoe moest getracht wory
den met de particulieren contracten aan t
gaan, waarbij dezen op zdch namen uit het
riet suiker te bereiden. Aanvankelijk kostte
het groote moeite contractanten te vinden,
en het was daarom gebruikelijk, dat van
Gouvernement swege voorschotten werden
verstrekt voor de oprichting van fabiieken.
Tot de verplichtingen van den contractant
behoorde o.a. het betalen van plantloon,
doch de voornaamste was, dat hy de ver
vaardigde suiker moest leveren tegen een
bepaalden prijs.
GEMENGDE BERICHTE»!.
Een mooie opdracht.
Twee mailschepen voor de Rott.
Lloyd aan de „Schelde".
De Rotterdamsche Lloyd' heeft aan
die Mij. ,.De Schelde' te Vlissingen
opgedragen het bouwen vain 2 nieuwe
dubbelischroef motor-m&ilgchepen, me
tende ongeveer 18.000 ton. Daar de
nieuwe sluis te Vlissingen niet tijdig
gereed aal aijn voor het doorlaten van,
het eerste schip, aal de caöco van dat
schip warden gebouwd op de werf
„Feyenoord
De overplaatsing der kantoren van Jurgens
rtpar Rotterdam.
Naar de Maasbode verneemt) worden
d)e afdeelingen in- en verkoop vau de
firma Jurgens met Ingaing van 15 Fe
bruari a.s. uit Oss naiar Rotterdam
overgebracht. De chefs der afdeel in
gen hebben opdracht gekregen aich
met hun personeel binnen drie maan
dten te Rotterdam te instalteeren. Het
tjetrefi nier in totaal 42 personen, ver-
moedeuijik volgt dan binneiiKort ook de
«Kieau-atdeeling.
iiei staat thorns ooik vast, dat de
Ki'n.oren uit Nijmegen »u|Ueii overgaan
cenigi© aldeoiiiiigen kregen rweus op
korten termijn aanzegging van over
plaatsing.
Huisvesting tijdens de Olympische Spelen.
De hotels zyn reeds vol;
Gistermiddag is ten stadihjim© van
Air sterdam ondier voorzitterschap vau
den burgemeester een bespreking ge-
nouden over de op.ossing van liet
huisvestingsvraagstuk tijdens de Ulym
pische Spelen.
Deae bijeenkomst, welke behalve
door wethouder Abrahams, bestuursle
den van het N.O.C. en den heer Dei
Ion, directeur van liet Hui^vestmgsbu
reau door een aauital hotel- en pen
sion houders werd bijgewoond, was
eigenlijk eert vervol? ap de onlangs
onder vooratteiipchap van Prins Hen-
ank te s-üravenihage gehouden con. e-
remtie.
Bijna alle aanwezigen zegden zoo-
veelmogelijk medewerking toe. V oor
de hotelhouders staat de zaak zoo^
dal »ij dezen zomer reeds geheel ,.vote-
zLlleni Waar de nog beschikbare ho- j
tol ruimte grootendeels wel voor offici- 1
als zal gereserveerd moeten blijven,
zullen de bezoekers der spelen ui.er
aard in hoofdzaak bij particulieren o»
in groote gebouwen tijdfelij!'. moeten,
worden ondergebracht.
Poging tot moord en zelfmoord,
v li ster avond laat heeft in een' wonin0
aan den Houtkoopersioiurgwal te Am
sterdam* de 39-jarige koopman Jozet
Dagloonen getracht bij een twist zijn
17-jv.rige eöhtgenoote met een mes -e
doorsteken De virouw werd' slechts
licht gewond, 'loen hij haar zag val
len heeft hij zichzelf niet het mes van
het leven beroofd.
De Veendammer Hypotheekbank.
Mr. Kokofsky en Mr. Muller Massis
treden als verdedigers op.
Naar wij vernemen zal de Uerr Mr.
Ferd. Kokofsky te Amsterdam optre
den a.s verdediger in de zaak tegen
den directeur van de failliet verklaar
de Yoeaidammer Hypotheekbank Moh-
nn?, terwijl Mr. Th. Muller Massis '.e
Amsterdam de beide oud-directeuren
dei Bank J. J. en J. P. WoHman als
iraladsiiiian zal bijstaan.
Verder verneniten wij dat de Justitie -
gisteren een bezoek heeft gebracht aaii|
de kan laren van de Central e Bankver-
eeniging te Hilversum, waatvan de
heerem Woltman thans directeur zijn.
Paalr zijn de Grossen van de Hypo
thuken van de Veendanumer Hypo
th eek bank dde alle aanwezig waren in
bepiag genomen.
Kan gee rende wagens losgeraakt.
Een ongeluk dat goed afliep.
Gister oen Lend tusscnen 16 en iuy2
uur lijden» het rangeerem op ue spoor
baan, te Leeuwarden, tusschen hei aia-»
dor en den overweg bij de Sc' rans
iiad een ongeiuK piaiaits, dat geluKk.g
Ooed is afgeloopen.
Voor de b.oK-oveirwegwachter in de
gelegenheid was de boomen neer ie
la.en, schoot de trein ouuetlreeiKs twee
wagonl engten door, met heit gevolg aa.
d'e heer Bchaiaisma van die Waeae zijn
tie;s zag stuk rijden hij zielf wist net
gevaar te ontkomen. Dit ongeval was
voor een autorijdetr, dlie argeloos zijn
weg vervolgde, een waarschuwing om
te stoppen.
01 de machinister niet tijdig kon
reui'ir.iein, ot dat er te laat geseind is,
moet nog worden uitgemaakt.
(LeeuWCt).
De moord bij Herzogenrath.
De vrouw van den verslagetoe in het
complot.
G: storen heeit de vrouw van Lijnen,,
die in Aken in arrest is gestedd, be
kend dat N. den moord op haar man
beeft bedreven.. Zij was van alles op
de hoogte gesteld, de moord geschied
de miet haar goedvinden.
Kap. Smoolenaars nog meer gphuldigd.
Kap. Smoolenaars is gisteravond door
ue V eireemging voor die Zeevaart en
door de Gezagvoerdersolub tijdens een
feestavond in Tivoli te Rotfer^am ge
huldigd1.
1 e Bond van Vereemigde Vrijwilli
ge Brandweerlieden bracht gem geda-
rende het feest een ovatie,
Hedendaagsche vrouwenkleeding.
Waarom een geestelijke van een
Roomsch-Katholieke festiviteit
wegliep,
Dei R. K. MiddienfltamdFvereeimgiiM
tc Rotterdam heeft haar twinügiat4
bestaan gpvierd. Het teiest', dat begon
met eera mis, tot intentie van de leden
opgedragen door den geestelijk' advi
seur paiijr W. v d. Bosch, werd des
avonds voortgoseL in die Groote Doe-
ler.aaal. waar „The Dedio Follies'", oil
der leiding van de» heer Lou d» Groot
voor een «abaretflrogralmma hadden
;©«org<l.
Onder het verslagje over een^ en
ndck- in de Maasbode plaatst pater
W. van den Bosch de volgende ver
klaring, getiteld „Waarom ik gister
avond -wegliep."
„Voor haar en hen, d'.e niet begre-,
pen, waarom ik gisteralvtmd uit de
Doelenzaa1 ben weggeloopen, het vol-
g<Tuepweg:
1. Om de etrgerlijke kleeding ^an
een aantal dames, waarvan ik er ze
ven (alleen nog maar d'e ergstew) vooi
dei. aanvang gelast heb de zaal te
verlaten
2. om die schaiamtelaoze uitstalling
bdj het eerste het beste nummertje
reeds, dat werd gegeven.
Daarom stond ik vijf minuten n
tien aanvang vpn de ieestvergadering
der R.K Middenstandsvereeniging op
straat."
STADSNIEUWS.
GOUDA, 11 Jan. 1928,
Hii\derwet.
en Wethouders brengen
U»~ algemeene kermis, dat op de Secretarie
ter visie is gelegd een verzoek met bijlagen
van de Fa. P. J. van der Want Azn., Pla
teelbakkerij en Pypenfabriek „Zenith" al
hier, om vergunning tot het uitbreiden dei-
fabriek door oprichting van een gebouw en
plaatsing daarin van een electromotor van
3 PJC., drjjvende een luchtcompressor in het
perceel gelegen Prin.s Hendrikstraat no. 99,
kadastraal bekend sectie E no. 2781.
Dat op Dinsdag den 24en Januari 1928,
des namiddags ten 2 ure op het Raadhuis
gelegenheid is om bezwaren tegen de ge
vraagde vergunning in te brengen en dat
gedurende drie dagen vóór dien dag op de
Secretarie der Gemeente van de ter zake
ingekomen schrifturen kan worden kennis
genomen.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie niet
tot beroep gerechtigd zyn zij, die niet over
eenkomstig artikel 7 der Hinderwet voor
het Gemeentebestuur of een of meer zijner
leden zyn verschenen, teneinde hunne be
zwaren mondeling toe te lichten.
Duitsche Handelscorrespondentie.
Vóór het examen Duitsche Handelscorres
pondentie (Mercurius) is geslaagd de heer
W. Verpchut, leerling van den heer C. J,
v. <1 Putte.
Examen Fransche Handelscorrespondentie,
Voor het vanwege de Vereeniging van
Leeraren in Talen en Handelswetenschap
pen (L.I.T.E.H.) op 20 December j.l. te Rot-
teixlag gehouden examen, ter verkrijging
van het Practykdiploma Fransche Handels
correspondentie, slaagden o.a. onze stadge
noot, de heer H. P. Korevaar, voor dit exa
men opgeleid door Mej. A. C. de Mink, te
dezer stede.
Een talentvol kunstenaar.
Men schrijft ons:
Het werk van den Kunstschilder B. H.
Stomps, Gouwenaar van geboorte, wordt
zeer uitvoerig besproken door jjen Fran-
schen Kunstcriticus René Trades in het
nummer van 25 Dec. '27 van de Revue du
Vrai et du Beau. Trades bewondert zyn
frissche inspiratie en zyn warme kleuren en
zegt onider meer: „Zyn werk verraadt zeer
opmerkelijke gaven van den kunstenaar, als
teekenaar en colorist, en vooral een uiterst
bestudeerde kunst, een streven naar ver
fijnde compositie.
Reeds als jongen teekende Stomps graag
idden waarvan hy is opge
groeid, daar zijn vader en grootvader bloe
misten waren (te Gouda). Hy kende ze
door en door, behoefde ze nauwelijks te be-
studeeren om ze zonder gevaar voor ver
gissing weer te geven met de kleuren van
de waarheid en het leven. Zyn ouders lieten
hem le8 geven door den zeeschilder Schütz
te Middelburg,'daarna was hy op de Ryks-
r.ormaal school voor teekenonderwijzers te
Amsterdam en had vervolgens schilderles
van Huiben. Tenslotte werkte Stomps op 't
atelier bij Ferd. Oldewelt te Groningen om
zich verdier zelfstandig te .ontwikkelen: de
kunstenaar stond alleen tegenover de na
tuur. Hij schildert landschap, stilleven, en
vooral bloemen, die hij zelf kweekt. De
meeste zorg besteedt deze schilder aan de
compositie.
Is het moment bereikt waarop het geheel
hem grijpt, dan zet hij zich aan den arbeid,
en dat levende bloeien wordt geboren, dat
het werk uitmaakt van dezen talentvollen
kuns'
„De Rechte L«n".
Wy herinneren er nog even aan dat he
denavond in den Schouwburg de N.V. „Het
Nieuw Rotterd. Tooneel" directeur de heer
F. Tartaud een opvoering zal geven van
„De Rechte Lyn het bekende tooneel spel
van Jan Fabricius waarin de heer Frits
Tartaud reeds vele malen met groot succes
de rol van Wilko de Hond vervulde, deze
ook hedenavond zal spelen.
Met den heer Tartaud, treden op de da
mes Alida Tartaud—Klein, Sophie Stein,
Mieke Verstraete en de heeren Bob Clerx,
Eberhard Erfmann, Adolf Rykens, Richard
Flink, Wouter van Riesen en Jan Theulings.
Het stuk speelt naar men weet in Ned.
Indië.
Rijkspostspaarbank.
Aan het Postkantoor Gouda werd, in den
loop der maand,, op spaarbankboekjes inge
legd 43421.75 en terugbetaald 42298.79,
derhalve meer ingelegd dan terugbetaald
1127.96. Het aantal nieuw uitgegeven
spaarbankboekjes bedroeg 46
Door tusschenkomst dezer kantoren werd
ter Directie op staatsschuldboekjes inge
schreven nominaal f 200.en afgeschreven
5000.derhalve minder in- dan afge
schreven 4800.
Instituut voor Arbeidersontwikkeling.
Gedurende 4 achtereenvolgende Donder
dagavonden zal voor het Instituut spreken
in „Ons Huis", de heer H. Lindeman uit
Haarlem, over het in arbeiderskringen zoo
actueele onderwerp: „Het collectief con-
Agenda.
U Januari 8 uur Nieuwe Schouwburg N.V.
Nieuw Rotterd. Tooiteel „De Rechte Lijn".
16 Januari, 8 uur, Zaal Sec. de Rdunie, Mij.
van Nijverheid. Bezing van dr. L. T. v. d.
Wal over de Zuiderzeewerken.
18 Jan. 8 uur Gebouw Daniël, Cursus E.H.
H O. o. 1. van Dr.
lederen Dinsdag des avonds te 8 ifur, in de
Sociëteit „Vredebest" Schaakclub „Mes-
se maker", Clubavond.
Agenda Padvinders.
Vrijdag 8 uur Alg. avond.
Zaterdag 4% uur gymn. voor Welpen.
5 uur gymn. voor Padvinders.
8 uur Patr.-avond Otters.
De apotheek van den heer F. A. Dee,
Westhaven Js tot en met Vrydag 13 Januari,
benevens den daarop volgenden nacht ge
opend na 8 uur der avonds (des nacht echter
alleen voor recepten).
UIT DEN OMTREK.
BERGAMBACHT.
Gisteravond is de heer A. v. V. doordat
een band sprong met zyn auto te water ge
raakt. Hy en Mej. T. O. die by hem gezeten
was konden zich redden. De auto is later ge
licht.
BOSKOOP.
Do heer R.' Kramer alhier is geslaagd
voor het examen Engelsche Handelscorres
pondentie. Hy genoot zyn opleiding by den
heer B. Kremer, lêeraar aan de Rykstuin-
bouwschool.
WOERDEN.
Paard en wagen te water.
De vier inzittenden gered.
Maandagavond geraakte te Linschoten
nabij deze gemeente het gerij van zekere C.
W. v. d. R., bestaande udt paard en rijtuig,
te water. In den wagen beyond en zich vier
personen die zich gelukkig allen spoedig
uit hun benarde positie wisten te bevrijden,
met behulp van een persoon die juist ter
plaatse was. Ook het paard en de wagen
werden spoedig op het droge gebracht. Om
trent de oorzaak van het ongeval vernemen
wy nog dat het paard geschrokken was,
toen van een andere wagen die langs den
weig stond, een baal stroo afviel.
KUNST.
Willem Mengelberg Doctor honoris causa.
ue Colunitoia Lniverwity te New-Y orK
verleende gisteren dien graad van doc
tor i'onoris cauaa aan Wlilem Mengel
berg ue plechtigheden, hieraan ver
bonden, zijn op indrukwekkende wij-
zo aangevangen.
Mengelberg, in toga, staande tus-
sclteai Clarence Maekay en professor
Mason, ontving uit handen van protes
tor Butter de universiteitabul en werd
net het teeken van zijn nieuwe waar
digheid omhangen. Mengeloerg hield
daarna een redie over het wezen en
Ue uitwer'ling vain de muziek
De gehoede plechtigheid was buiten
gewoon indrukwekkend.
Mrs. Alexander gaf daarna in haar
huis receptie voor Mengelberg.
LUCHTVAART.
De „Bed Rose" te Munt uk.
Het ongeval brengt ernstige stag
natie in de vlucht.
Oniuemi het ongeval die „Red Rose
overktamen, meldt Aneta nader uit
Muntak dat het toestel om zeven uur
opsteeg om de reis naar Batavia, voort
to zetten. Op ongeveer 50 M. boogie
brak een zuiger ai, ten gevolge waar
van het toestel neerstortte. Kapt. an-
caster heeft de onderlip gescheurd en
kireeg een lichte hersenschudding. Mrs.
Keith MilLer brak het neusbeen. H^t
toestel is zwaar beschadigd en de vlie
gers vertrekken Zaterdag met de „Op
Ten Noort naar Batavia.
Door de geraige hoogte, waarop het
toestel zich bevond, was ©eou bocht
draaien en het maken van een gewo
ne landing onmogelijk, daar de vlie
ger bevreesd was in een, dicht voor
de machine liggend, bosch te geraken,
waarop hij trachtte zijdelings te dalen.
1). schroef raiicle den grond etn het
toestel sloeg over den kop. Kapitein
ncaster en mrs. Keith MiMer ver
trekken - orgen naar Singapore. De
machine, die hopeloos beschadigd is,
wordt gedemonteerd.
RADIONIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum 1060 M.
7.15 Dr. G. Kapsenberg ,,Een en
ander over koepokinenting.
7 45 Politiebericht
8.10 Uitzending van dien avond ten
behoeve van „die JoodsChe invalide
m. m. v. Louis Zin n «»rman, koor van
die groote Synagoge. Spr. Dr. Vos, wet
houder van Amsterdam..
9 u. Prof. Dr. E. C. Jul. Mohr over;
„De bodlem vaui Ned.-ïndiö"
9.50 Voortzetting van hel concer'.
10 u. Persberichten.
Huizen 1840 na 6 u. 1950 M
7.30 Causerie over Pluimveeteelt.
8 u. J. M. A. Wijmaiendh* van Re
sandt „Een en ander over tropisch
Nederland", Ds. E. van Meer over
Moedier. „Sursum Cardla" vrouwenkoor
en „Kunst na Arbeid' mannenkoor,
soliston, tearna persberichten.
Daventry 1600 M.
5.35 Kinderuurtje.
6.20 Orgelbespeling.
7.35 Vioolsonate vain Mozart.
8.05 üatterall kwartet.
9.55 Variété-programma.
10.20 De Fransche opera bufta.
11.20 Dansmuziek door de Riviera
Club Damoe Band.
n radiolampen „verzilverd?"
In verband met het vacuum.
Menigeen zal zich wel eens hebben
afgevraagd, met welk oogmerk die Da-
lonnetjes van de radiotampen zoo mooi
verzilverd zijn van binnen en er zul
len ongetwijfeld entkelen zfijn die te
neeming huldigen, dat dit uitsluitend
ter veriraanng geüiaau is.
Hoewel mei otntaend Kan worden,
dial de iraaie gians het uaterlijK vau
uc tamp ten goeue komt, is het doe)
toch geueei anaers.
riet mag benend warden veronder
steld, dat in. die moderne radioiaj' pen
een zeer lioog vacuum bestaat, over-
óen.;amteu<ie met pi .ia. 0.000.0001 ïn.m.
kwiKuruK. Dit is ongeveer het hoogste
vacuum oat bij den huidig on stand
dei techniek' te bereiken is.
Dat voor het bereiken en in stand,
houden van zulk een uitersten graaü
van lucbtverdunuing speciale maatre
gelen noodig zijn, i,s duidelijk.
Zoo worden b.v. tijdens het pomp
proces alie metalen deeiem m de lamp
tot gloeihitte gebracht en de glazen,
ballen sterk verwarmd om de daarin
tjeslowen gassen uit te drijven, die aan
onmiddellijk door do pomp worden
weggezogen.
Bij do constructie vaar die lamp wordtj
op de plaat een klein shtijo vaar n
licht metaal aangebracht-
Indien tijdons het pompen het in
wendige van de laaup verhit wordt,
verstuitt het stukje metaal en slaat in
dier vorm van een spiegel neer op
dien glaswand. Een dergelijke spiegel
heed de eigenschap om aüe eventueel
Itrijkoinende gassen aan te trekken enj
er eau chemische verbinding mee aan
te gaan, waardoor die gassen onscna-
delijk worden gemaakt.
Het spreekt vanzelf, dat dit prueéde
bij sverlichtingsiampen niet gebruikt
kan worden, omdat het licht geheel
verduisterd zou wonden bij de ,,Min'-
wattlampen echter, welke zoo weinig
stroom verbruiken, dat zelfs als het
ware de gioeddraaid zichtbaar bijna
geen liichtiritstraling merkbaar zou zijn.
is deze werkwijze een zeer waardevol
mi del om het hooge vacuum, noodza
kelijk voor goede wetr' ing vam de
lamp in stand te houden.
RECHTZAKEN.
D. L. van Hoorn had op
van 21 November bij ae
De inbraak in de F. W. Keitzstraat
te Gouda.
A oor de Rotterd. rechtbank heeat
terecht gestaan de 26-jarige stukadoor
A P., thans gedetineerd, wien ten
laste was gelegd, dat hij op 20 Nov
j.l. ingebroken had in de woning van
Ouweneel aan de F. W. Reatstraat
te Gouda, waar hij eetroge bankbiljet
ten van f 10 en wat zilvergeld' had
V
I]
den av'
verlooide van verdachte een drietal
'bankbiljetten van f 10 in beslag, geno
men, die zij zeide van verdachte te
hebben gekregen.
De inspecteur had daarna verdaente
een verhoor aigencmeii, waarbij ver
dachte had bekend den diefstal ge
pleegd te hebben.
Verdachte 'beweerde, dat hij die be
kentenis alleen maar had alfgelegè o
op vrije voeten te komen.
Up de vragen van den verdediger
vertelde die inspecteur nog dat men
S.ech.'s zeer onduidelijke vingerafdruk
ken had gevonden, waarunt niets viei
at te 1-
Geituige I. Ouweneel vertelde dat hij,
zijn vrouw em zijn kind op 20
Novembër te ongeveer 6 uur was uit
gegaan. Toen zij om 9 uur terugkwa
men, ontdekte zijn vrouiw, dat de ruit
vun de achterdeur was ingedrukt Naar,
de slaapkamer gaande, onlde'Uen zij,
oat uit het laodje van een nachtkastje
het geld verdwenen was.
Getuige vertelde verder nog dat ver
dachte voor den diefstal een tijdlang
b:,i hem als kostganger m nu is was
geweest. Ook toen was er wel eens
geld vermist.
Mej. G. Ouweneel, ale getu-ge ge
hoord verklaarde dat verdachte ver
schillende keeren gezien had dat zij
haar geld in het nachtkastje opborg,
waarop verdachte antwoordde dat h:j
een keer gezien had dat mej. Ouwe
neet haar broer een tientje ip de hand
siojpte, terwijl ze naderhand beweerde
dat ze twintig gulden miste. B
De chauffeur H. W. A. de Waal had
verdachte op den avond van 20 Nov.
van Gouda naar Utrecht gebracht. Vert
dachte had hem nog verteld' dat bij
stukadoor wa» Verdachte ontkeude
dfit pertinent. Hij was diien avond ab-
soluut niet in Gouda geweest.
Getuige J. Broere. vertelde, dat hij
op den avond van 20 November in dt
garage van zijn oom was geweest Ver
dachte was toen gekomen en had ge-
p.egdr, dat bij abeofluut nog naiatr Utrecht
moest, omdat hij den volgenden ocb
tend den trein naar Gronjigetn moest
halen. Getuige herkende verdachte di
rect.
Verdachte vroeg, hoe ot het moge
lijk was, dat getuige hem herkend had
Het was in de garage dien avond
De President: „Hoe weet u dat, dan
bent u er dus toch geveest?
Verdachte vertelde, dat hij dit bij
den Rechter Coramïssaris hald' verno
Het O. M., waargenomen door Mr.
J G. Holstèin. bracht allereerst hul
de aan het optreden van den inspec
teur D. L. van Hoorn. Vervolgens
ging sipr. d'e feiten nog eens na en
eeaude, dat deze een genoegzaam ue
wijs voor vördachte's schuld vormen.
Veirdachte is reedis enkele malen we-
gen§ vermogensdelicten veroordeel''.
Ook nu neemt hij de houding aan van
een vol'eerdien inbreker, die tot hei
laatst blijft ontkennen. Spr. vond. dat
iveirdachte ernstig moet gestraft worded
*i requireerde terzake van diefstal 1
aar gevangeuisgtral.
Verdachte s raadsman, mr. A. iieyn
sius meende, dat uit die getuigenver
klaringen met is karnen vast te staan,
uat verdachte liet misdrijf gepleegd
heeft. Aan die bekentenis voor den
Rechter-Lomaiiissaris moet men niet te
veel waarde hechten. Spr. oonciudeer-
ue tot vrijspraak en riep subsidiair de
c'ementio der rechtbank ui.
Uitspraak 24 Januari a.s.
Overtreding van de Leerplichtwet.
In eeui zaak van J. D dtie in hooger
beroep terecht stond wegens eten over-
treding vaai de Leerplichtwet ver
dachte had zijn dochtertje zonder ken -
nhgeving aan het schoolhoofd gedu
rende enkele dagen thuis gertoudeu
heeit liet O. .M. van de Rotterdamse' e
Rechtbank geoischt bevestiging van hot
vonnis vam dien kantonrechter te Gou
da 110 boette, sube. 5 dagen hecn-
temois.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Woerden.
11 Jan. Aangevoerd 125 partyen, le
kw. 49—54; le kw. m. r.m. 53—56 2e
kw. m. r.m. 60—52. Handel matig.
Coöperatieve Tuiniersvereejiiffing
„Gouda en Omstreken".
Veiling; van 10 Jan.
Spruiten le srt. 15.90-31.10, id, 2e srt.
7.50—18.50; Witloof le 8rt. 26.06-^30.00,
id. 2e srt. 13.00—1^.00; Uien 8.1(^-11-90
per 100 K.G.; Selderie 2.90—7.30; Prei
0.90—4.50; Peterselie 2.30—6.20 per 100
bos; Groene kool 3.90—1.70 per 100 stuks;
Boerekool 0.28—0.42 per kist.
ONDERWIJS.
Lector in 't Ituliaansch aan de
Amsterdamsche Universiteit.
Op voorstel van curatoren dier uni
versiteit stellen B. en W. van Amster
dam den raad1 voor, den heer R. Ü*u-
arnieri te benoemen tot lector in de
Italiaamaohe taal.
DRAADLOOZE DIENST.
Een gevecht aan de Bulgaarsche grens.
SOFIA, 11 Jan. Aan- de Grieksch Bulgaar
sche .grens heeft een gevecht plaats gehad
tusschen Bulgaarsche Komitadja en de
Grieksche grenswacht. Vyf Bulgaarsche
Komitadji werden gedood en verscheidene
gewond.
Naar gemeld wordt heeft de Grieksche
Regeering te Sofia een protest laten over-
Het water valt.
LONDEN, 11 Jan. Het water van de
Theems valt en het gevaar voor verdere
overstroomingen wordt algemeen geweken
geacht.
Ministerieel bezoek aan de kantoren van
AtMSTERDAM, 11 Jan. Minister Lambooy
en Minister Dr. Koningsbergen hebben een
bezoek gebracht aan de Stoomvaart Mly.
„Nederland".
De Ministers die door den directeur, de
heer W. Koning, verwelkomd zyn hebben
in oogenschouw genomen de acomodatie
der 4e klasse v. d. motorschepen Christiaan
Huygens en P. C. Hooft en van de J. P.
Coen. In deze klasse worden de schepelin
gen en korporaals der Kon. Ned. Marine
naar Indië overgebraiht.
De moord te Herzogenrath.
Uit Kerkrade wordt gemeld:
Na de verklaring van vrouw Lynen voor
de Justitie te Aken, dat Nusser den moord
op haar man heeft gepleegd, heeft Nusser
thans ook tegenover den rechter van in
structie te Maastricht een volledige beken
tenis afgelegd. Hij heeft verklaard dat dé
verslagene niet om drank was uitgegaan,
maar om groenten te halen.
Nusser is Lynen op den voet gevolgd éft
heeft met een gummiknuppel, waaraan
een ijzeren moer was, Lynen vier slagen op
het hoofd toegebracht
Na den eersten slag viel Lynen, de drie
andere slagen verbrijzelde hem de hersens
totaaL
De knuppel is door Nusser weggeworpen,
maar door de politie van Kerkrade gevon
den. m
Mej. van Mierop de eenige geredde bij het
auto-ongeval in de Haarlemmermeer
heeft het ziekenhuis hersteld verlaten.
AM1STERDAM, 11 Jan. Mej. Liet van
Mierop, de eenige geredde bij het tragisch
auto-ongeval in den Haarlemmermeer, op
den len Kerstdag, waarbij haar moeder en
vader, alsmede haar oudere zuster om het
leven zijn gekomen, heeft dezer dagen weer
geheel hersteld het Wilhelminagasthuis,
waar zij sindsdien verpleegd is, verlaten.
Een aanvaring op de Lek.
LANGERAK, 11 Jan. Gistermorgen heeft
op de Lek onder de gemeente Lange rak
een aanvaring plaats gehad tusschen de
motorboot „Zuiderzee", geladen met koffie,
thee en stukgoederen en de Duitsche motor
boot „Markgraaf". De geheele voorsteven
van de „Zuiderzee" werd ingedrukt.
Het schip maakte veel water. Men kon
het bij een krip op de hoogte zetten, de la-
ding kon men evenwel niet met eigen midr
delen droog houden. Er kwam daarop een
boot uit Rotterdam dié het schip zal leeg
pompen. Men hoopt het gat te dichten en
het zoover te brengen dat het schip naar
de werf kan worden gesleept
Een aanklacht tegen een Amsterdamsch
onderwijzer.
AMSTERDAM, 11 Jan. Een bewoonster
der Sumatrastraat heeft by de politie aan
gifte gedaan dat een onderwijzer haar
(Harige zoon in de school c.a. 9 weken met
een "liniaal heeft gegooid. De liniaaJ'trof
deal penhouder waarmee de knaap schreef,
waardoor de pen in het rechteroog drong.
Teng rvolge hiervan is de jongen, die vier
weke l in het Wiüielminagasthui8 verbleef,
aan Hef óog blind geworden.
De Jbpidsche Effectenbank heeft haar
betalingen gestaakt.
LEIDEN, 11 Jan. liet trok heden
morgen d£ aandacht dat het kantoor
van Jcte N.V. Löidache effectenbank aan»
de Breesiraal te Leaden gesloten bleet.
Bij onderzoek bleek dat deae bank
heden haar betalingen heeft gestaaki.
Commaseamsen zijn die heeren W.
de Kleirk, Pb, A. Goelinga te Leiden
en de heer t,nfaiian te Den Haag.
Het passief hedjraagt f 80.000 bet ac-
tiet is c.a. 8000,.
Al» recfUskundige treedt op Mr. Nort
Thomson.
Vrijdag zal een vergadering worden
gehouden en zal eeq^ooretel tof, liqui
datie worden gedeaih,
Een leening van 13 i«illioen voor de
gemeente Amqf^rdam.
AMSTERDAM, 11 Jan. ^e Gemeenteraad
heeft hedenmiddag aangekomen een voor
stel van B. en W. waarby aflosbaar wordt
gesteld op een nailer te bqp#len datum, de
5% geldleening van 4 October 1922 thans
per resto 12.750.000 en aan te gaan een
nieuwe leening tot een bedrag van 18 mii-
lioen gulden nominaal, renfcjcoers en ver
dere voorwaarden zullen doorjiB. en W. wor
den vastgesteld in overleg met) Je commis
sie van bijstand in het beheer, van finan-
WISSELKOERSEN.
10 Jan. ,li Jan.
Officieel.
Londen 12.097i« £2.09"/u
Beriyn 69.07 59.08%
Parijs 9.75% ,Sk76%
Brussel 34.61% 34.61%
Zwitserland 47.82 47.82%
Weenen 36.06 36.06
Kopenhagen 66.45 66.^7%
Stockholm 66.77% 66.77%
Oslo 65.96 66.96
New-York 2.48'/* 2.4aV*
Niet-officieel.
Pi|*g 7.35 7.36%
Madrid 42.78 42.68
Mlaan 13.12 13.12%
prolongatie 3%3%
Nok 3 N. W. S. 76%
tly, Beursoverzicht.
l)q, igatste dagem was die handel op
de AfflBj/erdaiDBohe eliewteobeurs reeds
v«n kjleine afmetingen, doch heden
was d» aftaire nog verder ingekrom
pen. Zelfg voor JnduBtnespapieren was
de animo bijna geheel verdwenen. In
Philipswahrdesn ging bijna niets meer
cm. Ook de kunatzijde-aaiuleeleni gaven
maar weuug betweging te aanschou
wt». Een kleine afiaine ontwikkelde
zich in de Furneeswaarden die licte
gestemd wqre». Enkele tondeeu. ver
keerden in reactie in verband met dt
kleine iu#nking van die rubberprijzen.
Vootr jtybakkem word bijna tin bet ge
heel g^tn belangstelling aan den dag
gelegd. De Sumatraeoorten golden hier
en diAfg eerder iels tagea*.
Sqbécpvaatrtpapiere» '*vairen op den
achtergrond geraakt.
Op de suikeratdeefling bestond» een'g
aanbad in H.V.A 's, en deze» werden
dan ook beneden, de koersen van, gis-
térën afgedaan.
f Petroleumwaarden hadden een kalm
vèrioop. Toch vormde zich een hoek
in Kaninklijken, dfie op ongeveer, de
vórige koersen werden afgedaan.
De Yankeemarkt was verlaten.
KADI O-TEBEGRAFISGH WEERBERK'ÜT
11 Jan.
Hoogste stand 767.3 te Zurich.
Laagste standi 731.8 te Thorshavea
Verwachting Aanvankelijk meest
matige zuid westelijke tot Westelijke
lateT krimpende en waarsdbijnj'tjkweer
toenemende wind. Licht bewolkt, en
koudier 's nachts. Overdag toenemende
bewolking met later weer kans op re
gen. Zelfde temperatuur. na
ADVERTENT»^.'
Alfremeene kennisR^vinR.
Heden overleed na eon'Khrtstondig
smartelijk lyden, onze '^éKfefde Man,
Vader, Behuwd- en' Grootvader,
de Heer
tot
Marinus Binnendijk
in den ouderdom validé jaren.
Den Haag, 10 Jan.tl928.
2e Adelheidstraal-flO. 167.
Mevr. de Wed. J. OjSINNENDIJK—
<t BAfllfc.
Gouda,
C. M. L. BINNENDIJK.
TH. J. M. BINNENDIJK.
0. BINNENDIJK—GKAAFLAND.
Dordrecht»,
J. BERKHOUWER.
JOH. BERKHOUWER—
BINNENDIJK.
M. J. BINNENDIJK
B. BlNNtoNDIJK—KLEEFSTRA,
t> en Kleinkinderen.
De begrafenis zal plaats hebben op
a.s. Vrijdag 13 Jan. dea, namiddags 2
uuji <rp-de Atgemeene Begraafplaats
«ub te Gouda.
tfpi
li 88
