JAARLIJKSCHE
OPRUIMING
FIRMA B. DE JONG
SPAARBANK
4
BCif
kW
mjBL
„Meer en meer wordt het duicteiijK,
c.at het buitengewoon moeilijk gaat
worden, om aizetgehieden te krijgen.
Weliswaar heen DuitsctilaiKi den iaat
s.en lijd weer groote hoeveelheden op
allerlei gebied gekocht maar dat land
werkt inmiddels aell hard: in het be
lang van zijn eigen landbouw en eigen
pro luetic (lateral nog alti/1 de
muren van lieechexmende rechten.
„In verband met'een en ander js
de toestand voor ons toch alles beha»,
ve vrooüjk heit aantai landbouwers
neemt steede toe, er is gebrek aan
cultuurgrond, boerddrijeii worden ge
splitst en dte cultuur steeds intensie
ver, de productie steeds meer opge
voevd «n.... «r is geen voldoende al-
zetgehiedr/.iöovend'ieti komt daar nog
bij. dflit deijprodiuioUekosten hier hooger
zijn danmi buiten-Kuropeesche landen
met intensiever, cultuur.
MODEPRAATJE.
Nieuwe Complét^' Wandelcostumes en
Namiddagjaponnen.
Ofschoon hét nog lang geen lente is en
het grillige jreÖer'spot met alle voorbereid
selen daartoe", begint men zich in Parijs toch
gereed te maken orh de nieuwe collecties
voor het a.s. voorjaar te lanceeren.
Lichtere mantels verschijnen al reeds. Ze
zijn van een luchtiger genre, waaraan min
der zware stoffen van kennelijk nieuw genre
verwelkt zijn en die, schoon ze nog ietwat
wintersch van allure zijn, toch reeds open
kragen of lanjgé shawlrevers vertoonen.
Weliswaar zijn ze alle nog gegarneerd
met bont, maar ook dit is van een ander,
luchtiger gfenre, geschikt en voorbestemd,
om tegen de eerste zoele lentedagen gedra
gen te worden.
Nog duidelijker demonstreeren de eerste
aardige mantelpakjes de voorjaarsverwach
ting die het moderayon beheerscht. Hunne
mantels of manteltjes varieeren tusschen
het geheel-, het driekwart- en het half lange
formaat. Gewoonlijk worden zij met een ge
heel japonnetje eronder gedragen en zijn
dus feitelijk deux-pièces, of, waar dit kleed
je uit rokje met jumper bestaat, worden dit
trois^-pièces. Waarmede blijkt, dat ook dit
veelgeliefde ensemble nog niet van het mo
deprogramma verdwenen is. Ze zijn dan bij
zonder aardig de nieuwe complets en hebben
gemeenlijk den rechten slanken vorm, die
van de winterkleeding welbekend is. Soms
is het een reèht doorgetrokken borstnaad
met aangeknipt ceintuurtje, dieeenhalflang
jasje vorm en bekoring geeft. Soms, by een
kasiha pakje met geplisseerd rokje en gladde
jumper, is het de stijlvolle omranding van
jasje, rokzoom en mouwen, die de note-gaie
s ?n losse bontkraagjes, die by
kouden luchtstroom de punten -over elkaar
slaan, wy^en op de bedoéling: geschikt voor
alle weergesteldheid! Beide genoemde com-
i behooren wel tot de allereenvoudig*,
Er zijn er, wier mantels langer en pom
peuzer vjüï vorm zijn, wier lange shalwl-
revers, luikende tot aan den mantelzoom,
met zwart-gevlekte pumahuid bedekt zyn en
die een kleurig^rijk geborduurd vest dragen,
welks decoratie prachtig ujtkomt bij de don
zige huidvlekken van het bont.
Een ander type, donker van stof, vertoont
witte of zilvergrijze vos, die fraai afsteekt
tegen het zwart-wit geborduurde vest, dat
als inzet dient van de voluit-hmge shawl-
By dit complet vertoont de mantel een
paar ingelegd^ plooien op de heup, welke
door een getande j^kklep bijeengehouden
len. Oneindig ^P^der zijn de wandel-
ïmes, Ze zijn gemaakt met een breeden
overslag naar links en alzoo Russisch van
sluiting.. Een bruinbont colletje met afge
rond uiteinde werkt de hoes af, terwijl bij
het smalle ceintuurtje een paar van derge
lijke randjes aan het voorpand zijn aange
knipt.
Ofscfe&l qpk met breeden overslag, kan
een robe-mpnteau ook den langen shawl
kraag vertoónen, die natuurlijk van luchtig
ZHmZ GOUWE 89
Van Maandag 16 tot en mat Za
terdag 21 Jannari,
91 20
zomerbont voorzien moet zyn. Byna is zulk
een robe niet van een voorjaarsman
tel te onderscheiden, doch de reep-
garneering op de heupen, de kokerige vorm
van het onderstuk brengen weer de/japon-
«chtige belijning aan.
Enkele reeds verschenen namiddagjapon
nen laten ons de nieuwe garneervormen voor
het voorjaar bewonderen. „Bewonderen" is
hier het rechte woord, want bij uitersten
eenvoud, is het kleedje van wprme wollen
stof, dat voor het vroege voorjaar bestemd
is, zóó gracieus en zoo geraffineerd-voor-
naam van werking, dat wy het wel bewon
deren moeten. De neiging voor diagonale
garneering bestaat nog en ook de nervures
worden nog aangebracht. Zy woraen echter
meer groepsgewijze toegepast, waardoor zy
de te versieren vlakten beter vullen en daar
des te aantrekkelijker door worden.
Gebogen lynen by de garneering „in de
stof" brengen den nieuwen toets aan.' Niet
zelden vormen zy heupstuk met voortzetting
op het lyfje en waar1 men houdt van invul
ling met borduurwerk van de ontstane boog-
vlakken, wordt een rijk en aesthetisch -aan-
Zeer nieuw is ook de breede, spepcerach-
tige ceintuur, die haar bjeedsten punt op
de linkerheup heeft, smal toeloopt naar
rechts om daar door een gewone gesp tot
de gewone ceintuurbreedte te geraken. Een,
in over-elkaar gelegde pandjes verwerkt
rokdeel, een vierkant halsje, lange mouwen,
zyn de simpele détails, die zulk een kleedje
verder overvloedige attractie geven.
GRAjCE ALLAN.
MEDISCHEBRIE VEN.
Dispositie.
III.
Wij zijn in het diagelijksch leven,
ik reeds heb aangestipt, ge
woon nu en aam te spreken over
„constitutie en aruiskem wiji ons meest
ai aJuus int: Mijnheer A. heeft een
sterke constitutie ot eeal „zwakke
CocfeLtuiia' al naar gelaipg onze iu-
z, ctiten kijn. Wij wkl«en tiuermeue
eigennjk zeggen, oat zijn lichamelijke
gefetelüheiü een zeer steme qi zwanke
ns, 'diifi raw die vutomirlmoi voor net
krijgen vam eén oi aimer© ziektd groot
of kteun is. Die 'ziekte nu kan van
ierrói ig,en aa/rd1 z,jn, doch kan ook zeer
Lictttt zjijn, ja aeils kan het voorkomen,
aat wij niet eens een bepaalde aan
doening ,op het oog hebben, doch de
algemeen© toestand meer in ©ogen
schouw nemen.
Naast deze ïnzaehteaukenneii wij ook,
een Rubriek van aandoeningen, welke
wij bestempelen miey de naam van
Constitutie z ek'Len Hiertoe Lehoo-
ren die ziekten,wélke het geheele
lichaam in i eerder oï ntóndter mate
plegen te ondermijnen, doch waarbij
wif niet in staat zijn een localisatio
aan te geven. Enkele voorbeelden zul
len in staat zijn u hieromtrent ,n ty
lich.en. Zoo ebben 'wij b.v. bij het
bekende drietal n l. de suikerziekte,
do jicht en de vetzucht te doen met
zg.n «jpstitutie ziekten. Wij zijn n.
heden ten diage nog net in staat bij
deze aandoeningen, wellfe ons orga
nisme schaden, een bepaalde plaats
aan te wijzen, wanwaar uit die funeste
inwerking op ons lichaam' aanvangt.
Het is duidelijk, dat. naalr wij ■'Allien
~alte goM.
Het zal nu duidelijk woxderlKwaarom wy
lreic^®| gevaar.
hier te
jkword
spraken van een drei^®| 'ge'
Door de intensieve kuituur, waardoor in
onze poldersrgeen hoekje ongezien of onge
bouwd bfy'ift, zal de Bisam-rat, niet veel ge
legenheid vinden haar hierboven beschreven
nest aan de oppervlakte te bouwen en is dus
de aangewezen plaats de dijk. Voor de ster
ke dieren ^net hun krachtige pooten en
scherpe tanden is geen dijk'te hard. Waar
schijnlijk zal de dyk aan de polderzyde wor
den aangevallen en het fcest, ongeveer in
de kern van den dijk worden gemaakt. Het
feit nu, dat de toegang, naar het nest onder
water is, doet die werkzaamheden Van jiet
graven van gl^ig en hol meestal aatftiet oog
ontsnappen. De dijk wordt dus geattaqueerd
van uit de ajoot die er langs loopt. Is het
nest gereedf dan zal de aanwezigheid vjin
wat^r a|| de andere zyde van den dijk nel
dier &|jn besluiten ook naar dat water een
py® te graven. Is deze pijp eenmaal een-
wmg, dan zyn de poppen aan het dansen
en stroomt het water den polder binnen.
Wordt dit tijdig ontdekt, dan kan het door-
strooraen nog belet worden, door een zeil
voor de doorstroomings-opeiïing te trekken.
Het gat moet dan worden afgpdamd en zoo
goedmogelijk opgevuld,
Geschiedt het laatste deel der doorgra
ving des. nachts, dan is het mogelijk dat het
euvel niet meer te verhelpen is en men voor
een ecHt&'dijkbreuk staat. Men ziet, dat be
trekkelijk kleine oorzaken ontzettend grooie
gevolgen kunnen hebben. |-
Zooais wij hierboven zeiden is de Bisamk
rat, nu reeds aan de bevers van den Ryn
waargenomen.
De Rijn is lang, dus is het niet onmoge
lijk, dat er nog, eenigen tyd za? verstrijken
voordat de vijand over onze grenzen komt.
Het is daarom nu tijd, dat maatregelen
worden genomen. Het is dus noodig dat ons
gouvernement zich in verbinding^ stelt met
de verschillende oeverstaten aan den Rijn,
teneinde zich regelmatig op de hoogte te
houden van den voortgang van den vijand.
Intusschen moet hier te lande de bevolking
goed en grondig op de hoogte worden ge
stéld van den aard en eigenschappen van
dit dier.
Niet alleen dijkbesturen, maar ook jagers,
en vooral de jeugd moet weten wie en wal
de Bisam-rat is. Op de scholen, in publieke
lokalen, postkantoren enz. moet nu reeds
een goede afbeelding met korte beschrijving
hangen. Een flinke premie moet worden ge
steld op het ontdekken van het dier en een
nog grooter premie op het dooden ervan.
Met een goed jachtgeweer kan in som
mige gevallen, voor een enkel exemplaar,
veel worden bereikt, maar met het qog op
het buitengewoon snelle duiken van het dier,
zal het gebruik van een kogelgeweer meer
aanbeveling verdienen, omdat een kogel uit
een modern gpweer geschoten, veel snellter
loopt dan hagel uit een jachtgeweer. Intus-
schen Ls een moderne karabijn geen gereed
schap, dat veilig is in veler handen en moet
dus de jager een prima schutter zijn en te
vens een goed jager, hetgeen niet altijd
samen gaat.
•Klemmen kunnen misschien worden toe
gepast, doch zootfenig, dat deze te water val
len als het dier er in zit. Dit om snel ver
drinken te bevorderen. Weliswaar loopt men
de kans, dat het doode dier door zyn kame
raden wordt opgegeten, xmaar allicht zal ér
nog genoeg overblijven, om den vanger zyn
premie te doen verdienen.
1 Het werken met gift is steeds gevaarlijk
nopen spoedig, in ue loop oerjaryn
ïie, atuiiui coitetiiuut latWui aai in
arm ,peo. innners met ue vermetcue-
ruig van onze Kennis e>n ooze nuicu-
lexi zuLen dan aairooeiiingen, wc.ke
vroeger ais constitutief. ©Ai©n wpruen
aungemerat, mei weer onder die
uriea aunneci ^ordien onuergeoraciu.
in a lietgeen tn er Doven nucdegeaeeU
■ï- uehoeit heit aan ook geen oeioog
uat die naam constitutie zieaten >een
>jeer traaie blaümijde vormi in Jvei
uoea der medische wetensc ap, aan
ke&ien, zij eerst recht het ,icht iaat val
len op onze onwetendheid.
voorzooveir nu ae aispoenie van er-
ieiiijke invloeden afhankelijk is, wordt
zij op de» te jeugdigeü- ^eeaiju auiat
iijh en apeubearc zij zich dies te vroe
ger naar mate de erieLjke uelasiiuj
zwaarder is, terwijl zij aaairetitegen op
laterem leeftijd en vooral op dein ouden
d££ ai oh veel em veefl m.iider doet ge
voelen, als de persoon in kwestie be
houden eai wel tijdiens zijn jeugd en
ook op middelbaren leeftijd de ge-
vfi„r,ijke klippen heot weten te om
zeilen.
Niet alleen kennen wij de ups en
dows bij d'e z.g.n. „pathologische dis-
po&it.e' dus bij die vailbaarheidi waar
bij wij het oog gericht hebben op ziek
letoestanden, doch ook ondier normale
onibtanidiighetden dus bij die z.g n. ,,phy-
sio,logische diapositief vinden wii, ver
schillen, 'waarbij de leeftijd een oe-
l&ngrijke rol speei't naast het geslacht
en het ras. Immetrs wij weten, dat de
kinderlijke leeftijd en die oude dag de
grootste gevaren opleveren en de mid
delbare leeftijd de grootste waarborg
geeltHiertoe heeft men sjechis de
sterftest©,'istLek maar na te s.aan voor
&!ke wiliekenirige stadi oi efiir wille-
i.eurig latnd.
Behelve de leeftijd spreekt ook lie
geslacht, zij het in vedl minder mate,
een woordje mede. Wij zien n.l. d-1
meer jongens dan meisje» getboren wor
den, terwijl het eindresultaat is dat er
op dezen aardbodem meier vrouwen
dan mannen romdwamdieien. Het man
neflijL geslaohit wordt dlue zwaairdler 7-
troien Hoor den dood dan de vrou
welijke sexe.
Éotte rest ons nog het ras. Het
te vdr voeren hiier alle ras
revue te laten passeeren>Tocn
ïfoter één, niet voorbij gaan en
Joodlsche ras- Het is een be
it, dalt speciaal dit ras zoo
troffen wordt door hei hderbo
ven genoemid tri as e|* de opeenvolgen-
dé geaieira'ies getrbffen worden afwis-
eejlend door suikerziekte, jioliit en vet
zucht. waarvoor ongetwijfeld een ze
kere voorbetechikttte'id bestaat.
Eeuwfeest Laadsdrukkérij.
Blijkenè mededeeiinigen in hetjRap-
port over die Lands^ebouwem afimVen
toeumaiigen Mjuister van Watew^ait,
Handen en Nijverheid, uatpie-bradhit dkor
den Rijksboiuiwimieeater, den heer O.IH.
peters, is de LandsdftiKkexij in het
jaar 1828 van de pisuasie&traat over
gebracht naar deel Fluweel en Burgwal
en wel bij acte van den ödlan Apin
van dat jaar.
Nu h)et dus binnegakbrt-éen eeuw gei
leden zaïl zijn, dat dit bedrijf in Eet
tegenwoordige pand werd gevestigd,
laten wij hier hat een en ander uit
de merkwaardige^ geschiodletois der
Landsdrukkerij, aHsmed® oenige dies be
troffeiKle) ainieedotisdiie bijzonderheden
volgen.
De Landlsdlnikkeirij, die met één ma
chine van zes paatrdetórachten, één zet
machine, 17 snelpersen, twee snijma
chines en twee vouwmiaichines werkte',
hWt wei] in den loop. der jaren meni
ge verandering ondlergaaai.
In 1849 as direc.eiux C. G. WLt-
huys, ais dichter nieit onbekend, due
zooois uit een z jner brieven blijkt,
reeds gopensionneerde van d-en Staat
en alleen vry veilig in geoefende handen.
Met fretten en gedresseerde honden heeft
men in Duitschland dikwijls goede resultaten
bereikt. Het is düs ook hier te probeeren.
Rest dus nog het vangen met fuiken, ver
vaardigd van stexik ijzergaas, welke fuiken
men plaatst voor de opening van de pijp
onder water.
Niet onmogelijk is het ook nog; dat men
de dieren in hun hol zal kpnnen dooden door
het gebruik van cyanansWe.
Dit is een poeder- of korrelachtige stof,
die in een vochtige atmosfeer heti daarin
gebonden cyaan (blauwzuur gas) ladfaat.
Het wordt in Amerika toegepast tot h«t doo
den van alle mogelijke ongedierte als schild
luis en andere insecten, ratten, konijnen,
krabben, schildpadden enz. De moeilijkheid
intussahen is, dit poeder in de pyp of gang,
boven den waterspiegel in te Spuiten. Heeft
men de g^ing eenmaal ontdekt en is men in
staat deze gedeeltelijk bloot te leggen, dan
kan men met een soort blaasbalg het poeder
in dien gang Mazen. De vochtigheid van de
wanden doet het ontbipden, het giftige gas
komt vry en de dieren zijn na inademing
daarvan in enkele seconden dood.
Intusschen mag dit cyanamide alleen door
geoefende mensehen worden toegepast.
Evenals het cyaangas voor de dieren abso
luut doodelijk is, zoo is het dat ook voor den
mensch.
Over deze manier van uitroeïng van de
Bisam-rat is schrijver dezes nog in corres
pondentie met de fabrikanten van dit ge
vaarlijke goedje. Is omtrent de toepassing
zekerheid verkregen, aan zal het resultaat
op passende wijze worden gepubliceerd.
was, toen hij benoemd werd. Zijn be
uouiung haa piaats gevonden op aan
drang van anaeren, blijkbaar om <lo
Algemeen© Landbctru^Kenj te hervor
men. Zijn voorganger wao de neer u.
Vosmaer, stadsdrukker, diie venpoeüe-
V'.j" reeas bij de opneming der -~vige-
meene LanasdruKkerij dtijrecteur is ge
worden. Wi.nuys scnreet van new
„Mijn voorganger in de aireetie was
een hoogst geacht en acbteuBwaaroig
man, drukker van beroep, maak 2©en
gewoon drukker. Hij was, hoewel zijn
gejeerdiheid voor de wereld verbergen-
ue, een geteerde, en wel een Klassie
geleende; maar juist de klassieke rich
ting van zijn geest werkte nadieeiig op'
d-o Landsdrukkerij, ajn ingenonnenheid
miet die oud© schil vers maaiate hem
ingenomen met alles wat oud was, eu
dieed hem' de verdienste van het nieu
wt niet opmerken.'
Onder het bewind van eerstgenoem
de teddle de Landsdlrukkerij 99 zetters
en drukkers, verdeieid oveT twee groo
te werkplaatsen, waar ruim 50 kaar
sen en even zooveel lampepitten brand
den. Er waren 24 gewone persen,
handpersen. Op die begroeting 1
1851 werd voor het eerst eieai snelpers,
aangevraagd met dleae woorden: ,Het
is beneden die waardigheid! van het
land, dait in zijne drukkerij, die druk
kerij van de Staatscourant geen snel
pere is". Op particuliere drukkerijen
waren wel snelpersen.
Na hem trad als directeur op Carl
Wilheilp Mieling, die op hei Ziftte
een met onvennaarde steendruUKerij
bad geihad. In "N jaar 1,902 werd hij
op 80-jarigen leieitijd eervol uit den
dienst onteigen. Heit personeel
stond tenen uit ongeveer 150 man,
handpersen waren op een heel enkele'
na door snelpersen vervamgeu.
heersohten toen nog heel huishoude
lijke opvattingen. Een barbier kwam
de zetters en drukkers van den Staat
scheren en knippen. Hij bradh. Zater
dags en Woensdags een bediende me
de Welhaast die meest werklieden
droegen nog een luoogm hoed en
en dan kW am een oud moedertje, wier
zoon hoeden opmaakte, ter Landbdruk-
kerizy haar opgeknapte, hailf vergieten
hoeden verkoopen.
Er gaat nog een verhaal, dat Z, M
de Koning, die s morgens vroeg dik
wijls wandelingen, maakte, eens de
Korte Poten doorkwam. Een hocgge-
hoeflie zetter, op weg naa)r de Lands
drukkerij, zag onverwachts Z. M. aan
komen en nam den hoed af tot zijn
schrik viel daaruit zijn roiode aakdoek
een paar boterhammen en een cou
rant. Maar d© zei ter niet spoed'g van
zijn stuk gebracht, nana (voor de in
houd „van zijn hoed) de militaire po
sitie aan en de Koning, dli© het geval
gezien haid, passeerde, (hartelijk la
chende, den kordaten landsdienaar.
In 1902 trad alls directeur op de
heer H. C. van Woerden, Adie in Sep
tember 1912 overleed Onder zijn be
wind kwam het nieuwe gebouw toi
stand, dat in 1910, in tegetflwoordjg
beid van den Minister van Binnenlana
se1 e Zaken, Dr- A. Kuyper, en ande
re autoriteiten officiéél werd geopend
Door zijn krachtig pogen werd het
personeel, dat apiétreeksj hiet jala;r 1850
reedis in het Burgerli'-k Pensioenfonds
deelgerecihtigd was, doch later een on
derling pensioenfonds had, v-edier ir
het Burgerlij! c Pensioenfonds opgeno
men. Met het nieuwe gebouw kwam
ook eene belangrijke uitbreiding van
pur^oneefl en ma chinas
De heer H. C. van Woerden werd
in 1912 in de directie apgfkofgd doior
deri heer G. A. Jon^Sse/. die van 1902
tol 1912 onderdirecteur geweest was.
Op 31 December 1922 verliet bij den
dienst wegens het bereiken van den
pensioienceireclhtigden leeftijd, en werd
opgevolg^pfdoor den heer C. J den
Brave.
De tegenwoordige directeur, deneer
C. J. dén Brave, onder wiens jetidir
verschillende hervormingen tot stand
l'wamen, waardoor dte Algettii. Lands
drukkerij een winstgevend Staatsbe
drijf is geworden, zorgt er voor, bij
gestaan door een staf van energiek
personeel, dat ziijn bedrijf die vergelij
king met particuliere bedrijven glans
rijk kan doorstaan.
EEN BELANGWEKKENDE
NIEUWJAARSREDE.
Evenals vorige jaren heeft de heer E.
Heldring als voorzitter van de Amsterdam-
schfe Kamer vaji Koopltfindel een Nieuw
jaarsrede uitgesprokeÉf waarin tal van be
langwekkende passages de aandacht trek
ken.
De wereldhandel aldus de heer Heldring
is toegenomen, en weL het aandeel van
Europa daarin in grootere mate, dan dat
van andere werelddeelen. Ongetwijfeld is
dit grootendeels te verklaren uit de stabili
teit van de wisselkoersen in de voornaam
ste landen, welke in de eerste plaats den
inter-Europeeschen omzet heeft vergemak
kelijkt. In dit opzicht zyn de moeilijkheden
voor het ruilverkeer geringer dan voorheen;
om ook de kunstmatige belemmeringen uit
den weg te mimen, welke de landen doel-
Vfcewust tegen elkaar in het leven hebben
gé*mtpen en hun welvaart grootelyks sch»-
den^sjjg^m het afgeloopen jaar ernstj-ge
pogingen ondernomen.
De voornaamste verdienste van den Vol
kenbond in 1927 ligt op dit terrein. Spr.
herinnerde in dit verband aan de Economi
sche Conferentie.
Wanneer deee gunstige abrooming aap-
houdt en geen nieuwe financieele storingen
zich voordoen, kan ipen de voortzetting van
de ontwikkeling van de handelsbeweging
volgende jaren tegemoet zien. Zoolang ech
ter het vraagstuk van de internationale
schulden en schadevergoedingen niet een
duurzame regeling gevonden heeft, welke
met de normale uitwisseling van goederen
en diensten en hun verrekening tusschen de
verschillende landen vereenigbaar is, blyft
de economische verhouding van land tot
land aan ernstige verstoring blootstaan.
By èen beoordeeiittg van den economi-
schen toestand van Nederland dient niet uit
het oog verloren te worden, dat het zich
nog evenmin als andere Landen geheel aan
de gevolgen van den wereldoorlog onttrok
ken heeft. Dit in aanmerking genomen ii
de aLgemeene toestand, welke zich in 192'
geleidelijk verhief, niet onbevredigend z»
die een snéllere vooruitgang zouden wen-
schen, hebben te bedenken, dat de te rus
slag, ..dien men ook hier na de jaren van
kunstmatigen voorspoed na den oorlog
gekend, minder catasbrophaal dan elderg ii
geweest en dientengevolge de lyn hier ook
niet zoo sterk als daar kan stijgen. Dat
trots alle moeilijkheden verdere, zy het ook
geringe beterschap is, moge ons verblmu,
Ernstig is de toestand der nyveiW
welke met uitzondering van enkele bubji-
ven niet alleen niet bloeit, maar inkrial
en vervalt. Nauw verband hiermede houdt
de hier bestaande werkloosheid, die welis
waar van den laatsten tyd in verband met
meer levendigheid in de bouwvakken er het
diamantbedrijf afnemende, maar toch ern
stig is. Een Gemeentelijke Commissie var"
onderzoek beveelt nader onderzoek aan
naar „de bedrijfsomstandigheden, de werk
loosheidsoorzaken en du8 ook naar de daar
mede verband houdende middelen tot be
strijding van de werkloosheid in de ver
schillende branches van het bedrijfsleven".
Enkele van deze aanbevelingen zyn zon
der twijfel nuttig, andere acht spr. in eco
nomisch opzicht bedenkelijk, maar zonder
hierop verder in te gaan, meent hij toch als
zijn meening te kennen te, moeten geven
dat deze maatregelen den belangrijksten
factor onaangeroerd laten; het peil der ge-
meenteloonen waartegen die in de particu
liere bedrijven zich opbouwen, beide hooger
dan elders. Daar verandering in'dien toe
stand onwaarschijnlijk is, zyn de vooruit
zichten voor de ontwikkeling der plaat*-
lijke nijverheid weinig hoopvol.
RECHTZAKEN.
Niet eervol ontslagen en uit Japan gtul
Vorderingen van een NederlaahA
ambetnaar te Tokio. Grootendeels
door de rechthpnk afgewezen.
De civiele kiameir dier Haagsch© rettx-
baink heett thians vonnis gewesjen in
de mak tustichm W. H. .W., ihai» ie
s-Graweoihjage em den Staat der Neder
landen.
He heer W. was vroeger be»last tei
dé waarneming vam de aeirekiKing vin
kanselier bij het Netüerlandecti gezaat.
schap <e Tokio
Op 20 waart 1926 is vanwege den
nimsiter vam Buitenilamdsclie Zaken
een schrijven uitgegaan, waarbij
heer W. met ingang van 1 Januari
1826 niet eervol werd ontslagen.
Dit schr jven bereikte den heer W>
op 21 Maart 1926, d<cfi zijn salaris en
v erbl ijlsiv erg oeding werdlem sledbf» un-
betaajldi tot 31 Deo. 1926.
Voorts dteelde W miede, dat to De
oeunber 1925 oneemtighieftd wa» ontstwu.
tusschen hem em dien geaant, weiKe
tem getvolge had, dat de geaamt aan Vi.
'bevel heeft gegeven binnen den korte!
nyagelijiken lijd Japanse verlaten, en
hem ap 2 Januav IÖot miet aijin eent-
genoote onder poiitiegeleidle hjeeft doen
btremgen aam boord' vail eeh voot Ned -
Indië bestemd stotK echjip ondter mede-
deeling, dat zij zouden worden' door-
onden naar Nederland',
degens te weinig betaald' salaris co
verblijfsvergoed ng en wegens dloor de
hamdielingerk van den gezang geleden
schade, vorderde W. thans van den
Sl aat betaling van f 24.999.48 en 567.ÜU
yen, terwijl hij bovendien rekening ec
verantwoording vorderde-ter zake van
hiet féit, dait de geaamt hiem ondter De
dredging met arrestaitie heeft cfloen nood
zaleeh oen- goederen etc. tem verkoop
acht«cte la^em.
Déplbchtbank overwoog o.m; dat het
volkomen begrijpelijk is, na (te reeks
vam ernstige misdrijven, da|t die gezant,
dfie hiet prestige vam htet gezantschip
hall hoog, te houdiem, dien heer W. mei
arrestatie dlreigde voor het gevalt tij
zich niet aan boord wenedftfé te bege
ven, em dat hi dteae bedlredging dan
ggK niets onrecv 'imatigs Ik te zien
Voorts achtte de rechtbank1 de groo-
te schadeposten vam atletn- grond! oot
bloot. Zij wees den heer W. alleen
toe zfijm vordering tot het afleggen' VP"
rekening em verantwoording.
Getuige, die de dader bleek te zijn.
Ter zake vam zware mishandel®#
stond tte Maastricht terecht zekere Sn
uit Spapbeek. Aam hcam was tem laak'
'ellegd, (lat hij op 16 October, nae*®
deinie woardenwdaseimg met den 1»-
arigem Ritaeo, diezen op weg
ïuis ia gevolgd en hem orwerwam»
ediigej steken in borst em rug b®0»
toegebraxht.
D© aanvaller was in gezelschap vin
eemiee amdtere jomgeliedten. H. badiig
aanvaller niet herkend!, doch Sr wero
verdaidht, omdat hij de, woerdenwiw®*
ling met R. hadl gehad. Twee getuige»!
zekere O. en J werden tijdens de z>'
ting aks herdacht van me need in ot
reet gesteld.
Voor Sm werd vrijspraak geélswt-
daar haj znjji alibi kom bewijzen-
In dtem namiddag werd) O. aan
streng verhoor ondierworpen. Hli
kende weftdra Zich aan meineed te
hebben schuldig gemaakt. Voorts be
kende hij zelf dem aanslag te hebben
gepleegd.
Spoorwegongeval te Dei ft.
Geldboete geëiacht tegen een rem
mer en een machinist.
Voor de rechtbank te Den Haag heeft
gisteren terecht gestaan de arbeider-rem
mer by de Ned. Spoorwegen A. A. W., wo
llende te Rotterdam, wegens het aan rijn
schuld te wijten hebben, dat gevaar is ont
staan voor het verkeer door stoomvermo-
gen over een spoorweg der Nederlandsche
Spoorwegen.
Zyn roekeloosheid zou de reden geweest
zyn, dat een trein van /Delft naar Schiedam
op een stootvak getreden is, waardoor de lo
comotief zwaar werd beschadigd en de leer-
Ungmachinist J. Jaspers werd gewond.
Het O. M., het ten laste gelegde bewezen
achtende, meende, dat het, mede in verband-
met den toestand op het perron in dien
nacht, hier een grensgeval betreft tusschen
een disciplinaire straf en een strafrechte
lijke vervolging. Met het oog daarop edschte
spreker een geldboete van 40.
Vervolgens stond terecht de machinist A.
Gitter, wonende te Barneveld, beschuldigd
van een zelfde feit als de vorige verdachte.
De schuld van dezen verdachte, die maohi-
,nist was op-den in de vorige zaak bedoelden
trein, zou gelegen zyn in het doorrijden on
danks een onveilig signaal.
Tegen dezen verdachte werd 40 boete
subs. 20 dagen hechtenis geëischt.
iDe verdedigers in beide zaken, mr. Wil
ton en mr. Wieringa, vroegen vrijspraak.
Uitspraken 24 dezer.
RADIO-NIEUWS.
Programma van heden.
Hilversum (1060 M.).
A. V. R. O.
5.15—6.00 Duitsohe les.
6.00—7.14 Vooravond concert.
7.167.45 Tuinbouw halfuurtje.
7.45 Politieberichten.
V. A. R. A.
8.10 Concert met solisten, Jeanne Bacilek
sopraan.
A. V. R. O.
10.25 Persberichten Vaz Dias.
V». A. R. A.
10.30 Aansluiting Cinema Royal.
Huizen (1840 M„ na 6 uur 1950 M.).
7.00—7.30 Cursus Oud-Hollandsch.
7.30—8.00 Mr. F. Teulings over de R. K.
Staatspartij.
8.00 Stedenavond uit Bergen-op-Zoom.
Daventry (1604 M.).
7.36 Mozart's Vioolsonates.
8.06 Populair Concert van H. M. Royal
Horse Guards.
9.55 Variété.
10.5012.20 Dansmuziek van de Savoy
Königswusterhausen (1250 M.).„
7.209.86 Wiener-Avond uit München.
9.50 Dansmuziek.
Zondag 15 Januari.
Hilversum 1060 M.
if V. P. R. O.
10.30 K#kdienst, uitgezonden uit het ge
bouw der Vryzinnig,Godsdienstigen te Soest.
Spreker Ds. M. C. van Wyhe (Amersfoort).
A. N. R. O.
12A01.30 Lunohmuziek onder leiding
van den heer Is. Trytel.
1A0—2.30 Concert voor alt. Mevrouw Me-
ta van Tiel-Schmidtke, alt-zangeres; de heer
Huib. van den Bung (alt-viool).
Pianobegeleiding de heer J. R. Gravelotte.
2.30—4.30 Concert voor orkest van uit
sluitend Operette-muziek, onder leiding van
den heer Willy Ldbiszowski.
5.00__7,00 Voor-avondconcert door het
Omroep-orkesit onder leiding van Nico Tr^ep.
Soliste: Mia, van den Eynde (Sopraan).
8.00 Perp- en sportberichten van Vaz-
Dias.
8.10 Symphonie-concert d. h# Utrechtch
Stedelijk Orkest onder leiding van Evert
Cornelis. Solist: Stephan Bergjnann, piano.
Programma: 1. Ouverture „Conriolan", L.
i (1770—1827). 2. Concert No.
5 voor Piano en Orkest in Es-dur, Op. 73, L.
i. a. Allegro, b. Adagio un poco
Rondom Allegro. In de pauze:
Schrijfsters over haar eigen boeken. Anna
van Gogh-Kaulbach over ,;De groote vijand".
3. Symphonie No. 5 in e mol, Op. 64, P. I.
Tsjaikofski (1840—1893). a. Andante Al
legro con anima. b. Andante cantibile con
alcuna licenza. c. Wals. Allegro moderato,
d. Andante maestoso. Allegro vivace. De
- Bechètein-vleugel is welwillend in bruikleen
afgestaan door Kettner's Pianohandel, Am
sterdam, Utrecht, Hilversum en Arnhem.
Huizen, 1840 M. (na 6 uur 1950AL).
8.30—9.30 N.C.R.V. Morgenwijding, o. 1.
v. Ds. G. Laarman, Geref. Predikant te Hil
versum.
10.30 K. R. O. Uitzending v. d. Kerkdienst
in de Parochiekerie „H. Gerardus Majella",
te Amsterdam.
12.801.30 TL R. O. Lunchmuziek door
het Trio Winkels.
1.30—2.16 K.R.O. Godsdienstonderricht
voor ouderen door Prof. D. Bont.
2.304.00 K. R. O. Concert o. 1. v. F. v.
Diepenbeek in Artis te Amsterdam door de
^dfcnsterdamsche Orkestvereeniging.
■P4.00—5.00 K. R-JD^iekenuurtje met me-
aewerking van PaS^or L. Willenborg. Mu
ziek en zang.
5.00 N. C. R. V. Dienst in de Geref. Kerk
te Hoogeveen. Voorganger Ds. W. Faber.
7.308.00 K. R. O. Bjjbel-exegèse door
Pro. Dr. R. Jansen O. P. van de Keizer Ka
rei-Universiteit te Nijmegen.
8XJ0 K. R. O. Concert. Het K. R. O.-orkest
o. 1. v. Martin v. d. Ende. Mevr. B. Jonckers,
sopraan. Joh. Iseke, bas. Spr. pastoor L. J.
Boogman».
10.45 Epiloog door het kwartet o. 1. v. den
Seer Pickers. 1. Ave Verum, Stollwerck. 2.
IU Dl
HANDELS EN LANDBOUWBANK
Saldo inleg' 1- Juli 1927
f 1,981.153
I Sept. 1927
f 2.087.650.-
RENTEVERGOEDING 4
2519 20
Avondgebed, 3. Alle dagen met behagen,
oude melodie. 4. Zegen.
Daventry 1600 M. en Londen, 2 L O,
301.4 M.
10.50 (alleen Dav.). Tijdsein en weerbe
richt.
3.50 Orkestconcert door het Radio Orkest
o. 1. v.panfort Robinson. Leila Megane, alt.
Francis Russel, tenor.
5.40 Vertellingen uit het Oude Testament.
Arts and Grafts-Exodus, XXXV, 21 tot
XXXVI, 3.
5.506.20 Kinder Kerkdienst in St. John's
Ccurch, Westminster o. 1. v. Rev. Canon C.
S. Woodward.
8.20 Kerkdienst o. 1. v. Rev. Dinsdale T.
Young, D. D., gerelayeerd uit Central Hall,
Westminster.
9.05 Liefd. oproep ten bate van „Travel-
Iers* Aid Society", door Lady Frances Bal
four.
9.10 Weerber., nieuwAerichten, Plaatse
lijk nieuws (alleen Dav.), Scheepsberichten.
9.25 Avondconcert door het Casano Octet.
Megan Foster, sopraan. Eric Marshall, ba
riton.
10.50 Ppiloog.
Daventry 491.8 M. (Experimenteel Stat.).
3.50 Kamermuziek. Norman Allin, bas.
Het .^English Ensemble": Marjorie Hay-
ward, viool. Rebecca Clarke, viola. May Mu-
kle, violoncel. Kathleen Long, piano.
5.40 Vertellingen uit het Oude Testament
(zie Londen).
5.506.20 Kerkdienst voor kinderen (zie
Londen).
8.20 Kerkdienst uit de Birmingham Stu
dio o. 1. v. rev. W. Eric Hodson (van King's
Norton Songregational Ccurch).
9.05 Liefd. oproep (zie Londen).
9.10 Weerbericht, nieuwsberichten.
9.20 „Athalie", Oratorium van Mendels
sohn door het versterkte Birm. Studio Or
kest o. 1. v. Frank Cantell m. m. v. solisten.
Koor o. 1. v. J. Lewis.
10.50 Epiloog.
Radio-Parijs, 1750 M.
8.20 Nieuwsberichten.
12.20 Religieuse muziek, georg. door „La
Vie Catholkfye", met medew. van het gem.
koor van Parijs. Causerie door Aev. Père
Pade: Le Don de Dieu: La Communion de
Jésus.
1.06 Concert, georg. door La Parisienne
Edition.^
■L^Q^oncert door de Homonyme Jazz. In
■vWpauze nieuwsber.
8.20 Landbou/wfoer. en nieuwsber.
8.35 Circus Radi^Parii.
9.05 Mario Cazes en zijn Jazz-orkest, In
de pauze nieuwsber. -
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
V OM BAL.
Programma voor Zondag 15 Januari.
N. V. B.
Atüeelwg l le klasse,
i/en Haag i riuH—Mtoasior.
iuivfcimuin Hiivexaum—hou,
oen Haag v Ut—dFC.
Utrecht: UVVi—Aja,i
uaarieni RLllVoC.
Aideeajig 11 le klasse.
ZtanOani ZFL—ötomnvogei».
naurtea HhCr-ADU,
Ain.btfcrdauni Bpariaaiji'i Gooi.
u.o.ieirüam h eijemooru—ri v V
hüiiea-daxy öparta<—Bl. Wit.
3e klasse A.
JLej^éii» LFG—Lugctuinuini.
Hiilegom HilLuiemK V L.
Alpnen Alpnen—Sciueis/eiiungen'.
3e kfasse B.
Gouda Gqudia—Lonooirdïa.
3e klasse c.
DCM^SchiooinliovieKi.
't Noorden—ülyinpia,
4© klasse A,
VDS-Alpfaia.
Narvicu»—Vogel,
Goievaiaira—O VS.
4e klasse B f
uen Haag Laiakkwa|rtier—Sdiiedam
Den Halag De Jagers— MooirdredU.
Rijswijk Ri^wijkDVV.
Den Haag TOGO—HDV
Re». 2e klasse A.
Dein Haag BMT E—HBS 3.
Den Haag ADO 2—HVV 3.
Gouidla Olyrapia -2—ASC 2.
Re». 3© klasse A.
Dem Haag, RVC VIOS 2.
Den Haag HVV 4—VUG 2.
Res. 3© Masse C.
Goudla ON A 2—Feijenoord 4.
Rotterdam USC 2—Excelsior 3.
Rotterdam: VOC 3-Goudn 2.
AfdeeJdng III 1© ktesee.
Arnhem Vitesse—ZAC.
Deveanter DOTO—R«ft>. et Ved.
Apeldioorn AGOVV Wageningen.
Enschedé Ensctoedlé—Go Ahead'.
Almelo HetraelesFnsch Boy».
Aïdeeling iy 1© klfeee.^
Eindhoven
lll'burg
'shBoscb
Maastricht
Afdeeildng V 1© klasse."
Groningen GVVi—Be Quick.
Rotterdam.
Rotiendaim
i en Haag
Noordwijk
iJ«n Haag
Veend^u Veendan»—Aloides.
Fr'esiand;Friesiagd—Velocitas.
G. f. B.
le klasse.
\lpiiiia 2—Wadöiiixveesn 1
Bodegraven 2—Alphen 3.
Haastrecht 1—(WA 3.
feolioonhaven 2Oiynipda 3.
2e klasse.
ivau/ti 1—ALphia 3.
GB\ 3-ONA 4.
Moordrecht 2—Lekkerkerk 1
Gouda 4—Olympia 4, 12 tsur.
3e klasse A
Uphia 4—Waddinxveen 3, 12 uur
3© klasse B.
Gouderak 2—Moordrecht 3.
Lekkerkerk 3—Schoonhoven 3.
Olyir-pda 5—0NA 5, 12 uiur.
Haastrecht 2—Lekkerkerk 2, 12 uur
Overzicht.
In die meeste kiasseu aaderscheidcni
zien reeds de cluhs, die het meest in
aaruneifhing zUlen komen voor net
kampioenschap of, wat minder prettig
if, uie ziich in moeten spau&ieii Iet
degiwlatiespoak van het liji te houdeu
Elke wedstrijidi kan ochter de uoodige
punten opleveren om het beoogd© te
oeireókeai of" wat even goed mogelijk
is. 2© verdp^len om die kansen, dae uu
u.ooi 2,1 ju, piotseung te zaeii verciwij
nen. Deze wedstrijden prijken thaus
op de programma s en ureugen menig
dporien.nousiast diagen van t© voren in
ue war.
In die eerste klasse van aid. 1 taai
Ajax uumiiuer één, doch die plaats
wordit nog bedreigdi door D.F.C. Mor
gen kOjjien ueiüe voor een Lastig en
uifwedstriju te sUan, die die voor
sprong van d© Amsterdammers et
eens kon doen vermandietren. V.OC.
neeit nu nog een klednef kans op de
taaiste plaats te koonen.
in aid. II staat Feijenoord on be
üireigd bovenaan en het zou all tieei
g©K moeten looped als deze oiub geen
kuur,pioen wordt. In die onderste nelit
is cue strija spannender en voelt me
nig club d© krachtsinspanning van 11.
F C. Morgen kan H.F.C weer ©en ruk
omhoog aoen, doch om de tweede sport
t© bereukem ml nog wei een weekte
autnioopen.
In oinzi© omgeving wordien enkele
wedsflrijden van veel «gelang gespeeld
In de aftf. vain O N.A, heeft voor de
(«ouwienaaxa geen bijzoiiiaere gebeurte
nis pl,aats. In ktas B prijkt 1 we<i
«.rijcf, diie Gouda twéé puinien op moet
leveren. Juist ©en jaar geleden be
haaide (<oudai bet kacipioeiischap van
haar afdeeling. Dit setiaben aait d©
sltssing eersi waarsahijnlijik in Hoek
vain Holland' op 29 Jam. ai.s. vaillen.
O'yimpia moet iootrgen winnen om op
het kanipioensohap kans t© blijven
maken. Een gelijk spel zou D.c.L.
welkom zijn. We vertrouwen dat de
roodzwarten geen hindJer van-r.onge-
oetenicllheiidi zullen ondervinden, tfiteen
op elkaar, geen inainicingen, die'nood-
lottig kunnen warden, dan hébben ye
goed© moedi.
Alphiia mag ook geen puntje meer
verspelen, aniders pikken die Ooievaars
die eerste plaats in. Moordrecht heeü
een goed© kans te wannen. G.S.V
map toekijken hoe Rijswijk zach zal
jioudeaj tegen DVV.
Olympia 2 moet ook nu weer van
A.S.N. 2 kunnen winnen, en zal
dam buiten gevaar stellen, Gouda 2
achten we eveneens ui staat miet een
overwinning terug te komien en als
O.N.A. 2 voor een verrass ng aqjgt
clan kap Gouda 2 ap 'de 'eerste plaats
komen.
Onze Kamerplanten.
Ieder heeft zijn eigen manier van kwee
ken; dikwijls met gelijk© goede resultaten.
Ieder heeft ook zijn eigen bezwaren te over-'
winnen en juist die verschillende omstan
digheden, waarin de planten opgroeien, ma
ken 't onmogelijk-ze vol-geins een recept te
kweeken.
Toch kan men in riiwe trekken een op?
gave geven over de temperatuur en het
gieten voor eenige kamerplanten.
Uit de warme khs 70 k 80° Fahr. komen
oa. de volgende varens: Venushaar en Nep-
hrolepis.
varens zijn de Pteris en Aspleniu%-
Van 'de laatste is- de Aspl. viviparum die
de jonge plantjes op het blad maakt alge-
licht eischt de
(sparretje), die
in een luchtige
open tent met zakkengoed bespannen, dus
Van de palmet is de Phoenix 't heel koud
ele graad
il beschaduwde 4
Van de palmei is de Phoeni:
wend; dié kan öesnoods een
vorst verdragen.
De Kentia's en de fijne cocospalm kannen
'warmer staan. Begonia's moeten warm ei
licht staan en flink begoten worden.
De Aspidistra, die 't beat in matige warm
te groeit, is wei een van onze dankbaarste
De.bontbladige is de mooiste.
Op de wortelstokken maken ze hunne
nieuwe bladeren, dje 't grootste sieraid van
de plant zijn. De bloemen, die zittend\d de
wortelstok voorkomen, zyn klein en vaH«ï
haast niet op.
De Clivia, die iyi t voorjaar met z*n rood-
goude bloemen prijkt en 'j overige deel van
het jaar als bladplant dient, overwintert
goed in een kamer waar niet gestookt
wordt.
In ieder geval moet het etr toch vorstvry
blijven. Wil men haar bloei vervroegen, zet
de plant dan eind Januari of Februari wat
warmer en giet langzamerhand meer. In de
rustperiode heeft de plant heeSjifceinig wa
ter noodig gehad.
De Cyperus en Carex e lachen veel water,
de eerste kan warmer staan dan de tweede.
De Azalia laat in de warmte al 't blad val
len en is evenals het ouderwetsche moeder
plantje, in een koude omgeving heel tevre
den.
Nu kunnen zulke planten wel aan een hoo-
gere temperatuur gewend \yorden en omge
keerd kunnen de warme kasplanten gehard
w&fcten.
(dte plant kan door warmte weer
opfleuren: is zulk een plant aan koude ge
wend, dan'moet ze kouder staay. Dikwijl?
ook heeft verpotten een heilzamen invloed
op hen. By die gelegenheid worden ze
schoongemaakt, ingekort, ode de wortels
nagezien en ze komen Kkieuw in voedza-
men grond, 't VerplantRi bevordert den
groei.
Ten slotte kan van de temperatuur en 't
waterverbruik gezegd worden, dat men
daarby in 't oog moet houden uit welk kli
maat de plant komt en in welke omgeving
ze oorspronkelijk gestaan heeft (boech, moe
ras, bergland etc.).
Véél water gebruiken planten die snel
groeien: ook planten met holle stengels en
een groot mergkanaal of die gladde en dun
ne bladaren hebben, daar dergelijke v,eel
water verdampen.
Naaldvormige bladeren (erica's) verliezen
weinig vocht, evenzoo de Succulenten (vet-
planten), die dikwijls een blauw waas er
over hebben en ook in de woestijn voorko
men; verder de planten met woLlige, be
haarde bladeren, die in een kouden streek
groeien (edelweisz).
Nu nog een raad, die mogelijk
van dienst kan zyn. Zet een plant,
die van vorst heeft geleden, niet
opeens bij een warme kachel, maar geleide
lijk warmer, anders is de overgang te groot.
De vorst bevriest het vocht uit de cellen die
daardoor uitzetten en de celwand doen sprin
gen.
Treedt na harden vorst plotseling de dooi
in, dan lijden de planten meer dan bij Lang-
zamen overgkng.
GEMENGDE BERICHTEN.
Verduistering.
By de Rott. Deposito- en Effeetén-
bynk; nadere bijzonderheden.
Naar aanleiding van de arrestatie van den
directeur van de Rotterdamsche Deposito-
en Effectenbank aan de Aart van Nesstraat
op £rond van verduistering van effecten,
kan nog worden meegedeeld, dat deze
bank in Juni van het vorig jaar
geopend. Al spoedig trok deze instelling de
aandacht van de centrale recherche door
haar handelingen en ook door mededeelin-
gen welke by de politie binnen kwamen.
Zoo is o.m. gebleken, dat een bewoner van
den Heemraadsingel en iemand uit Vlaar-
dingen op aandringen van den Rotterdam-
schen bankdirecteur als sub-leden zijn toe
getreden tot een Oestersyndicaat, dat hun
zegsman zeide gevormd te hebben met een
Amsterdamsch bankier. De naam van dezen'
bankier werd opzettelijk verzwegen?, omdat
de beide heeren dan steliig hun geld niet
gewaagd zouden hebben inr de onderne
ming.
In dat syndicaat heeft de Rotterdammer
als surplus 10.000 gestort en de Vlaardin-
ger 6000 nominaal aan effecten. De aan
deden van het syndicaat de „Ned. Mjj.
voor kunstmatige oesterteelt te Ierseke"
stopden destijds op 60 maar de Rotter
damsche bankier gaf als zijn meening te
kenney} dat de aandeelen ,wel tot 150 op zou
den loopen. Dan kon meq weer verkoopen.
Inderdaad liepen de aandeelen op tot 140.
Met den Amsterdamschen bankier en de bei
de syndicaatsleden is de directeur wan de
Rotterdamsche d^jpositobank toen overeen
gekomen de aandeelen te verkoopen.
'De verkoop geschiedde tegen een koers
van 140, maar de verkooper maakte1 zijn
Klanten wijs, dat hij ze slechts voor 125 van
de hand had weten te doen. De Rotterdam-
mer nam ,met deze koers genoegen, de Vlaar-
dinger bedong echter eey kpers van 135, om
dat de procuratiehouder van de Dëpo'sito-
bank hem een tip had gegeven, dat hy meer
^an het gebodene bedingen kon.
De directeur van deDepoaitobank, die op
zeer gropteh voet léefde hy trok in de
stad langen tijd zeer de aandacht met een
grooten, lichtgryzen auto raakte, nu het
op betalen aankwam, danig in moeilijkheden.
Hij vroeg nu by den Amsterdamschen ban
kier betaling voor den vervaldag en kreeg
van dezen 2500 onder bedtng, dat de rest
van het geld 15.000) in ejen nieuw syitoi-
caat, het „syndicaat-Moli" feou worden in
stort. De Rotterdamsche bankier stemde
"hierin toe en zoo kwam tét^geld vast te
staan en kon hy daardoor zijn' verplichtin
gen per 1 Dec. tegenoyeq zijn Mjënten niet
nakomen.
Dezen trachtten toen Hun geld los te krij
gen, hetgeen niet gelukte. Toen hun bleek,
dat het geld in het syndicaat-Moll was'ge
stort, hebben zy de politit gewaarschuwd,
waarna o.m. aan het licht is- gekomen, dat
de 5000 nominaal aan effecten, welke de
bank in onderp^pj had, verkocht waren. Dit
feit, gevoegd b^'-hydete door de bank bedre
ven onnauwkeurigheden, is aanleiding ge
weekt dat tegen den directeur een strafver
volging is ingesteld.
Irvitotaal Ls komen vast te staan dat voor
10.000.is benadeeld. Er zyn nog andere
schuïdeischers, die een advocaat in den arm
hebben genomen.
Uit de in beslag genomen boeken der bahk
^s o.m. gebleken, dat begin December van
hét vorig jaar de bank is gesloten.
Verduisteringsdrama.
Het geval van dén verdwenen em
ployé der NJ.G.M.
Dat oen Europeaan zich op Java vry ge-
ruimen tijd schuil weet te houden voor de
politic, die hem zoekt en naar alle kanten
is een zeldzaamheid. Dit was het geval met
S., een employé der N. I. Gas-Mij. te Ba
tavia, die op een kwaden dag plotseling
verdwenen was met medeneming van een
som van ruim 13 duizend gulden, die hij
voor zyn maatschappij moest storten. Aan
vankelijk meende meii dat hem een ongeluk
overkomen was, daar niemand aan ver
duistering dacht. Te Soerabaja kreeg ein
delijk de politie aanw ij zingen omtrent zyn
verblijf en arresteerde hem. Vandaar werd
Wj naar Batavia gebracht en voor den offi
cier va* justitie geleid. u
De politie nam na het bcteHW) worden van
zyn vlucht, zyn goederen in beslag w.o. een
cello. Te Soerabaja had hy zich een nieuw
instrument aangeschaft. Zijn eerste vraag,
toen op het hoofdbureau aangebracht werd,
was of zijn cello er nog was.
Een paar dagen voor zyn vlucht, vertelt
de Java-Bode, plaatste hij een advertentie
in het Soer. Hlbd. waarin hij een dame voor
de huishouding zocht. Hy kreeg daarop een
brief van een dame aldaar, waarmede rij
nader in correspondentie trad. 1 Hij moet
eerst het idee gehad hebben haar naar Ba
tavia te doen overkomen. Toen h$ dan de
groote som gelds voor de N, I. Gasmaat
schappij storten moest, kreeg hy, op Noord-
wijk loopende om yaar^le Factorij te gaan,
het idee er met het geld tusschen uit te
trekken. De eerste ingeving volgende stap
te hifiin een leegstaande taxi, die hem waar
Buitenzorg bracht. Togen Ï2 uur van den-
zelfdien dag stapte hy te Buitenzorg op den
trein naar Soektboemi, waar hy dien avond
in een klein Chineesch hotel logeerde. Den
volgenden dag ging hy verder Soerabaja-
waarts. Het eerste, wat hy op Soerabaja
deed was de bewuste dame zoeken. Daar
na huurde hij een huis, dat hij geheel van
meubilair voorzag. Ook koefct hy kleeren,
daar hy niets by ziqh had. Éy hy kocht zod
at s gezegd, een nieuwe oeRo. Het contante
geld, dat hy by zich had, hiqld hij eerst
angstvallig vast, daar hij plannen had om
naar Holland uit te wijken.
De damie voor de huishouding, die wel
licht de herkomst van het geld niet wist en
,S. bovendien onder den naam van Van der
Heyden had loeren kennen, wilde hem ke
ver niet laten gaan. Om haar zyne eerlijke
bedoelingen te toonen, kocht hij een wissel
op haar naam by de N. I. Egcomptof groot
8600. Hierop werd door de politie beslag
gelegd alsmede op het meubilair dat ook
op den naam der dame stond.
36 uren voor zyn arrestatie bad S. niets
meer gegeten. Hij scheen d© komende ar
restatie te voorvoelen. Als uitgehongerd
viel hy op eenige boterhammen aan, die de
politie hem verstrekte. De man/v&s by zijn
aankomst zeer overstuur.
Het gerucht verspreidde zich alg zou S.
te Soerabaja den diefstal ontkend hebben.
Dit is niet waar. Direct by zyn^rrestatie
erkende hij het béd rag van ruim 13 mille
te hebben gestolen.
LUCHTVAART.
De heer Van Lear Black
LondenKaapstad met dé K. L. M.
Een Reuter-telegram uit Londen meldt
dat de heer Van Lear Black een Fokker Ju
piter verkeersvliegtuig van de Koninkly'ke)
Nederlandsche Luchtvaart-Maatschappij
heeft gecharterd voor een vliegtocht van
Londen* naar Kaapstad en terug, een af
stand van bijna*20.000 mijl. Als piloten gaan
Geysendorfer en Schol te mee.
WAT IS EEN MATERIALIST
jan Rap verklaart: Ik ben een chemisch
praeparaat.
Vriend Spiritualist deswege maakt zich
kwaad.
Ik niet; mij geeft' dit licht. Ik dacht toch
vaak voor dezen:
Wat zou zoo'n smeerpoets toch wel
P.A.
wezea
de Oenesjet.
pv
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris K Tiendeweg 28, loMaal der club
Markt 49.
n Probleem No. 613.
Zwart schijven op: 3, 4, 6/9, 11, 18/19, 23,
26.
.Wit schijven op: 26> 27,-30, 31, 33, 35/39,
41/43, 46, 48, 49. iw
'robleem No.- 0l4.
Zwart schijven op: 3, 10/16, 17, 19, 21, 26.
Wit schyvep op: 22, 23, 28, 32, 34, 37, >1,
44/46, 48.
•iM
Oplossing van Probleem No. 5Qp.
Wit speelt: 33—28,28—22,32 23,37—31,
49—43, 30 8, 35 4, 4 39.
Oplossing van Probleem No. 510.
Wit speelt: 46—41,20—14,34—80,37—82,
86—31, 44-40, 60: 28, 47—4< 33:11, 49f 16.