Zit- ALIO-SPREE STRQOHÖED Adverteert in dit Biad. (jelcoven 9 fl.19 ANTON COOPS FRANS VAN CAMP 2e SORTEERM Abonneert U op dit blad. INDIEN U NU REEDS UW J. L. HULLEMAN GOUDA AUTO GARAGE „GOUDA" 4'|a °/0 Pandbrieven a 99'j2 GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 28 APRIL 1928 - TWEEDE BLAD AFWEZIG ALGEMEENE VERGADERING „DEHOLLANDSCHEIJSSEL" Dijkgraaf ea Uoogradaii van Kijulaiid 4 voorkomt motschado Kantoor „HET CENTRUM" koopt heeft men langer genot. Doe het vroeg. A. J. OPSTfiLTEN, Telefjail Rauwe Ham i Deli Zandblad I 10 oant kwaliteit I a nu 6 Cent 1 Aanherelend, L. BINNENOIji I DEMEITEEE T74A.1T5 XTTXZK Ieders toekomstige kooper van een Automobiel OFFICIAL FORD DEALER Bel op Telefoon 400 Utrechtso'he Hypotheekbank Eischt origineele ^^^^^^^BSèÊÈÊÊËÊÈÈSBêêèêSÈÈÈËSëêêrêêêêêêkêë)/ ZENUW- IRVING'S Uit ons Parlement VERLOOFD: KIEN v. DEEST AART v. d. GIESSEN Dir. der Pontschool P. C. Bothstr. 56 Westhaven 45 GOUDA. 29 April RECEPTIE Zondag 29 April van 2-5 uur a.m. P. C. Bothstraat 56. 15 Dame h. b. b. h. VRAAGT tegen 1 Juni een gestoffeerde 789 10 met volledig peneipn. Br. met prijsopgave onder No. 631 N.V. v/h BROESE PEEREBOOM, Breda. Dp. da RAADT) 7 van 98 April tol 18 Mal. van Aandeelhouders van de N. V. Machinefabriek voorheen de Jongh Co. te Oudewater op Maandag 14 Mei 1928 voormiddags 11 uur ten 'kantore van Mis, HEY- MAN, CROL, en JA LINK, Nieuwe Haven 94 te Rotterdam. De punten van behandeling liggen ten kantore der Vennootschap voor aandeel houders ter inaaige. Houders<van aandeden aan toonder i worden -herinnerd aan de bepaling i van Art. 31 der Statuten. I DE COMMISSARISSEN. 27 768 brengen bij deze ter kennis van ingelanden: ie. dat de vooiioopjg opgenomen rekening over het dienstjaar ïui ter Seci'etaiie van het iioogheemraau- j scihap (op eiken weiiKdag van dec morgens negen tot des namiddags i\z I uur) ter inzage van een ieder zal liggen van 30 April tot en met 13 Mei 1928 en aldaar tegen betaling van 50 cent in druk verkrijgbaar zal zijn; 2e. dat de ingelanden hunne be- zwaren tegen deze rekening binnen acht dagen nadat zy ter vosie heeft gelegen, en dus uiterlijk op 21 Mei j aan de Vereenigde Vei-'givdering moe ten hebben ingebonden; 3e. dat de Vereenigde Vergade ring op Woensdag 6 Juni 1928 in het openbaar zal overgaan tot de behan deling van bovenbedoelde rekening. PIJNACKER, Dijkgraaf. J. SLAGTER, Secretaris. Leiden, 25 April 1928. Drogist - Gouda „JS OTTERDAM, T.l. 13678. Kral..,,.., 26 (hoek DierfaarkeUan) Effecten, Hypotheken, Credieten, Administratien, Belastingzaken en verzekeringen voor Brand, Onge vallen enz. enz 799 90| Boter, Kaas, Eieren FIJNE Vleeschwaren Voor HEDEN speciaal aanbevokj 32 cent per ons Kslfsvleesch Croquettes warn, 20 cent per stuk J 15 Klaiweg 87 - Telof. 617*1 N.V. HET NIEUW ROTTERDAMSCH TOONEEL DIRECTEUR F. H. TARTAUD SOCIËTEIT „ONS GENOEGEN" GOUDA _DONDERDAG 3 MEI 1928 - 8 UUR «03 36 "ETvm^.NaSt?,P,5 SUCCES-BLIJSPEL IN 3 BEDRIJVEN 803 36 VAN MAURICE HENEQUIN EN PIERRE VEBER --REGIE: JULES VERSTRAETE. JULES VERSTRAETE DE MENEER ■telden werd in een Schouwburg zoo gelachen .Ia om dit Geeatig Blüapel Prijzen der pL.uenLeden Z.al f l.50, Beloon I I .00, Galerij I 0.50. Niet-Leden, Zaal f2.00, Balcon f 1.50. Galerii ffl^O PLAATSBESPREKING BIJ LOTING WOENSDAGAVOND 8 UUR. kan vanaf heden de nieuw Fordwagen berijden en op den weg beproeven bij snelheden tot 95 K.M. per uur. chrf.'i£U'.mt deze aaDbi«din« welke U geheel vrijlaat genruik te maken, alvorens een anderen wagen, van welke prijs- klasse dan ook, aan te schaffen. CRABETHSTRAAT LUXE VERHUUR t— Stalling en Reparation Ieder uur van den dag geopend. 355 4oN UTH8CH T Pandbrieven f 47.000.000.— De BANK stelt beschikbaar in stukken van f 1000.f500.- en f100.— D e Di r e c t i e Mr- A- J- s- VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG. HOE DE VAKMAN EEN BEDRUKTE VLOER BEDEKKING KEURT! Hij buiat een stuk naar heide kanten Kraakt bet nier dan weet ht| dat de verflaag onafscheide- Hik met de massa verbonden ts cn daardoor waarborgen voor duurzaamheid geeft - Keur op dezelfde wt|ze alvorens Uw vloerbedekking 'e koopen' HOE DE VAKMAN EEN BE DRUKTE VLOERBEDEKKING KEURT! Hij neemt een krasproef. d. w z hij krast een gelijk aantal keeren dezelfde kracht over de ver schillende soorten vloerbedek king cn kiest die. waarop het krassen den geringsten invloed; uitoefent Overtuigt U op. deze wtize. alvorens Uw vloer bedekking te koopen! Ils een middel van wetenschap- pelijke samenstelling, dat del ziektekiemen doodt en de huid I geneest. Een proeffiaco» zal Ut overtuigen. •Voor Hnid aandoenlnim Gelooven op gezag is niet meer noodig U kunt zeer eenvoudig zélf beoordeeien of de vloerbedekking, die U zoudt willen aanschaffen, aan Uw eischen voldoet. Het is U duidelijk, dat de duurzaam heid van een bedrukte vloerbedekking afhangt van de kwhliteit der vert en vernislaag. Hoe vaster deze op de massa zijn aangebracht, hoe grooter de waarborg voor duurzaamheid is. U kunt dat zeil constateeren! Neem de hiernaast afgebeelde krasproef op alle bedrukte vloerbedekkingen, die Uw leverancier U toont en U zult uit eigen overtuiging Balatum verlangen. En het zal U tevens duidelijk zijn, waar om de Balatum-fabrieken van nu af aan. ondanks den lagen prijs, iederen koop van haar nieuw en verbeterd product schriftelijk kunnen garandeeren. Balatum is mooi, duurzaam en goed koop, gemakkelijk te onderhouden, tegen water ten volle bestand en in een groot aantal dessins, w.o. naar ontwerpen van Hollandsche kunstenaars, verkrijgbaar. Na L met schriftelijke garantie en weigert imitaties, die U als gelijkwaardig aan Bal&tum zouden worden aangeprezen. H. BROUWER DE KONING Spieringstraat 153 Gondi Ons brood werd bekroond: Arnhem 1923, 's-Bosch 1924, R'dam 1926, Dordrecht en Utrecht 1927. AANDOENINGEN Zenuwen doen zich te meer gelden als het lichaam verzwakt is; slechts een algeheele versterking zal dan resultaat hebben. Irving's Gist-Tamine Tabletten zijn ui hun uitwerking bijzonder krachtig, daar zij het bloed volkomen zuive ren en 'tgeheele zenuw gestel gezond en krach tig maken. De vitaroi- ^nen zijnbijz. heilzaam. Garantie.Probeei eendoog indien Uw zenuwgestel zich niet op wonderdadige wijze herstelt, betalen wij U Uw geld terug na ont vangst der ledige doos. Verkrijgbaar in doozen van f 0.75, f J.50 en 12.50 bljde voornaamste Apothekers en Drogisten Stuift Impt'ttmn r KV AL OEM. HOLLANDSCHE HANDEL- EN INDUSTRIE Mij (Aldaéllng „Yrasl Vilt"» Dennrwcg 140 - Den Haaf GIST-TAMINE TABLETTEN EEKSTE KAMER. Staatsbegrooting voor 1928. Het begrootingswerk is nu op een oor na gevild en zoo noodig zou heden, Zaterdag, het restant worden afgedaan, om de Staats- begrooting vóór 1 Mei in het Staatsblad te krygen. Wat is de spreeklust in onzen Senaat toe genomen! En ia het niet hoogst merkwaar- dig te moeiten constateeren, dat juist zy, die altijd zoo tegen de Eerste Kamer fulminee- ren, die haar overbodig en schadelijk achten en dit college dus gaarne zouden afschaffen, de groots-te babbelaars zyn en telkens weer den tijd van den Senaat verpraten: het over- groote dleel vart het aantal redevoeringen by IMWNNW, e en van de vol geprate „Handelingen"! socialisten en vrijzinnig-democraten. En in stelde de gryze Voor premie op het wegioo- pen uit de vergaderingen, door het zonder linge verzoek, dat hy meende Woensdag middag ir. de Murolt te moeten doen. De liberale senator besloot toen zyn bespreking van het gevaar van de onbewaakte over wegen, een gebaar, dat hjj zeer ernstig acht, met de indiening van een motie en een be dreiging met tegen de Waterstaatbegroo- ting te aulil'en stemmen, indien de Minister hem niet een bevredigende toezegging zou doen. Men herinnert zich nog wellicht, dat de Tweede Kamer in December jj. met alge- meene stemmen een motie van mr. Boon heeft aangenomen, waarin de instelling van een commissie van deskundigen werd ge vraagd tot het instellen van een onderzoek naar de veiligheid op de overwegen en tot het aangeven van verbeteringen. Deze com missie is nog altyd niet benoemd, maar dit zal dan toch „eerlang" geschieden. En nu was ir. de Muralt van meening, dat men het af te wachten alvorens tot verdere ophef fing van bewaking van overwegen mag worden overgegaan, terwyl hy de Kamer tevens in zyn motie wilde laten uitspreken, dat de bewaking van overwegen weer moet worden ingesteld in de gevallen, waarbij naar de meening van het Rjjkstoezicht op de Spoorwegen gebleken is, of zal blijken, dat door opheffing van de bewaking van overwegen de veiligheid van het verkeer ernstig is geschaad. Op verzoek van den Voorzitter moest de heer dé Muralt, die zyn motie uitvoerig had toegelicht, den volgen den ochtend nóg eens een toelichting ten beste geven, omdat niet alle senatoren by zijn rede aanwezig waren geweest. Welk een gevaarlijk precedent! Kort daarna ver scheen een tweede motie ten tooneele, waar van de heer Moltmaker de geestelijke va der wias. Ook toen waren er vele absenteïs- l bij Deze motie wil den Senaat een uitspraak vragen voor een zelfde systeem van stand plaats. Classificatie voor het Rijks- en gen door overleg met de spoorwegdirectie een eind te maken aan de achterstelling van het spot Over Zaken is niet gestemd. Beide begrootingen werden z. h. et~ aangenomen. Eerst kwam Buitenlandsehe Zaken aan de orde. Daarbij kwam de spreeklust al da nig opzetten en waarlyk, alles was niet- gloednieuiw... Het antwoord van minister Beelaerfcs was beknopt en stelde vooral ge rust wie twijfel hadden uitgesproken ter zake van 's Ministers Volkenbondspolitiek. Niet zonder belang was de verklaring over de 'verhouding tot België, waarin een zeer genove Zelfs kon het initiatief voor een nieuw verslag volgens minister Beelaerts van ons land uitgaan en wat voorts opviel was de spoed, dien Z. Ex. wil maken met het nieuwe verdrag. Alles is nog in studie en overweging; van her opende onderhandelingen is nog geen sprake. Toch hoopt de Minister een verdrag te kunnen sluiten en dit door de beide Ka mers der Sta ten-Generaal aangenomen te krygen vóór de stembus van 1929. Wóji hel pen het den Minister wensehen. Maar zal uit raogelyk tnyjien 's Munsters taak is even moeiiyk ails delicaat. Overtuigd van net, groote beiang van de totstandkoming van een nieuw verdrag (na de verwerping door onze Eerste Kamer van het verdrag van 1926), zal hy tusschen twee klippen moeten doorzeilen: België moet bevredigd worden, maar de concessies aan ons Buur land mogen niet zóó worden opgedreven, dat ons eigen volk zich benadeeld acht. Niets zal ons liever zyn, dan dat onze Minister moge slagen; een behoorlyke verhouding tot België is zeker eenig offer waard. België overvrage echter niet en onze Kegeering miskenne niet de mentaliteit van eigen volk. Bmnenlandsche Zaken volgde. Het leverde geen nieuws op. De verlaging van het sub sidie voor de burgerwachten werd betreurd en door andere met instemming begroet. Daatstbedoelden willen deze vrijwillige pe titie-reserves heaiemaal weg hebben. Zoo vergaat de Kegeering niet. Zy heeft den burgerwachten een aderlating doen onder gaan om het vrykomende geld voor den landbouw te kunnen aanwenden; verhoo ging tot het oude bedrag laat de financieels situatie niet toe (de a.s. begrooting schijnt tegen tp auilen vallen), doch een nieuwe vermindering ia evenzeer uitgesloten. Over de begrooting van minister Kan is evenmin gestemd als over de onderwjjabegrooting van minister Waszink, clie flink van zich af beet tegen de onbillijke critiek van de socia listen. Aan goeden wil ontbreekt het deze Minister niet, maar ook hy heeft moeten bezuinigen en men kan niet tegelijk den be lastingdruk verlagen en allerlei verbeterin gen invoeren, (Le veel geld verslinden. Over verlaging van de leerlingenschaal heeft de Minister zich met het oog op het aanhan gige wetsvoorstel-Zijlstra niet willen uit laten. Van intrekking van de nieuwe rege ling voor toelating tot de Hoogere Burger school heeft de Minister niet willen weten. Voorts zyn nog aangenomen de begroo tingen van Marine en Oorlog, beide met de stemmen van socialisten en vryz. democra ten tegen. By Marine heeft minister Lam- booy verklaringen afgelegd over het oude meeningsverschdl over besparing op de ma- rinepersoneelssterkte, ten gevolge waarvan men hopen mag, dat de strijd tusschen den Minister en penige marine-officieren en oud officieren udt de wereld zal zyn. Bij de behandeling van de Waterstaatsbe- grooting heeft Minister v. d. Vegte geant woord op de vragen gesteld door den heer de Muralt. Min. v. d. Ve* amusant over de De „beruchte" overweg by Ril land Bath by-woorbeeld is in de oogen van den Minister een van die overwegen, welke het eerst voor niet-ibewaking in aanmerking, kwamen. Meende ir. de Muralt» dat van het ongeval op dit punt nauwelijks melding was was, precies omgekeerd redeneerde minister van der Vegte: alleen door den persoon van den gewonde was er ophef van gemaakt! En evenzoo ging het met Kethel; zien de burgemeesters het ge vaar in hun gemeente door een vergroot glas of is de Minister op dit punt wat bij ziende? Reden voor een onderzoek acht Z. Exc. niet aanwezig. Ir. de Muralt kreeg ech ter de toezegging, dat aan de te benoemen coanmissde een speciaal advies vooraf zal worden gevraagd over Kethel, Rilland Bath en Akkrum (waarover de heer Fransen ge klaagd had), terwyl in 't algemeen werd toe gezegd, dat hangende het onderzoek gepn bewakingen zullen worden opgeheven. Toen kon de motie teruggenomen worden. Met de motie-Moltmaker liep het anders. De Minister zette uiteen, dat men er met deze motie niet kwam. De eenige weg was z. i., dat het,personeel weer in overleg met de Directie trad, maar de Personeelsraad is naar 's Ministers overtuiging eenigsizins ziek en daarom wordt de betere weg niet in ge- Wij zyn thans tot de begrooting van Ar beid genaderd, waarvan het debat werd in gezet met het eerste deel van een klaagzang van den 'heer Danz, voorzitter van een socia- lastischen vakbond, en dus ontevreden over het beleid van minister Slotmaker de Bruine, dien hy schilderde als een saboteur van de motie-van den Tempel inzake wettelijke re geling der Werkloosheidsverzekering; de eenzijdigheid zyner critiek werd eenigszins vergoed door de verblijdende mededeeling des heeren Danz, dat htf verschillende on derwerpen (oooals medezeggenschap en be drijfsorganisatie) niet zou behandelen. De toelating tot de Openbare en Bijzondere H.B. Scholen met vtyfjarigen cursus. Ondeir leading van dien Inspecteur van het L. O. in de Inspectie Gouda, had Zaterdag 21 April j.l. te Gouda een byeenkomst plaats ter bespreking van het Koninkl. Besluit van 7 Februari 1928 tot vaststelling van de eisdhen voor de toelating tot de Openbare en Bijzondere H. B. Scholen met vijfjarigen Aanwezig waren de Directeur en eenige Leeraren van de R.HiB-S. te Gouda, eenige Leeraren van de Bijl, H.B.S. te Woerden, de Rector en eenige Leeraren van het Gym nasium te Gouda en een aantal Hoofden van Scholen, uit de Inspectie Gouda. De Direc teur van de Byz. H.BjS. te Woerden had be richt van verhindering gezonden. De Inspecteur L. O. opende de bijeen komst en zette 't deed ervan uiteen. Het ligt niet in de bedoeling, «oo zei spr., over de meerdere of mindere wenschelijkheid van het afkomen van dit KjB. van gedachten te wisselen. Te dezen opzichte loopen de mee ningen uiteen, doch het heeft geen 'zin, daarover te debatteeren. Het KiB. is er, en op den basis daarvan moet zoo mogelijk dezen middag een gebouw worden opgetrok ken. Laten we alvast vooropstellen» dat in de eischen voor de toelating geen noemens waardige verandering ia gekomen. Wel m de inrichting van het examen. Van hee] veel belang is, dat, waar vroeger de verantwoor delijkheid voor de toelating geheel rustte op de Lagere School, doe haar leerlingen op een verklaring van geschiktheid tot de Mid delbare School zag toegelaten, deze verant woordelijkheid voortaan voor een groot deel mede gedragen worat door de Middelbare School meer in 't byzoim-er door de Com missie van Leeraren, met het afnemen van het toelatingsexamen belast. Voor een groot deel; niet geheel, want het advies,'door het' Hoofd der L. S. omtrent den candidaat af te, geven, zal misschien wei veel, in elk ge val eenig gewicht in de schaal leggen. Waar nu deze verantwoordelijkheid wórdt gedra gen door Middelbare School en Lagere School beide is de toestand, volgens spreker, goed te noemen. Door bot ipbjsek. tofljLjjmfit tic Jtlacht gehoord, dat de L. S. leerlingen heeft afge- I leverd, die niet geschikt zyn, het ouderwijs op de M. S. te volgen. Die klacht is niet slechts eigen aan -Gouda en omstreken, ze wordt geuit in de groote steden, zoowel a!s in de provincieplaatsen en klinkt van Noord tot Zuid, van Oost tot West. Daardoor kwam dit Koninklijk Besluit af met succes de school zullen doorloopen. Er zal een onderzoek piaats hebben, niet enkel een examen en dat onderzoek zal zyn zoo wel van de zijde van het L. O. als van het M. O. Immers de beslissing berust niet alleen door heit examen by de M. S., maar ook door rapport en inliohtingen by de L. S. Vóór 1920 waren de resultaten vrij gun stig. Toen is evenwel de toelating op ver klaring gekomen on zijn de resultaten on gunstig geworden. De toelating op verkla ring was paedagogisch onjuist, omdat de L. S. a.h.w. zei: .Klaargemaakt zym, is klaar zijn", en zich zelve daarmee dus een brevet van bekwaamheid verstrekte. Spreker heeft het hier niet over aanslui ting; nu de eenheidssohool er is, is er geen aansluiting. Er heeft geen aansluiting be staan; ze kan er niet zijn; ze moet er niet zijn. Immers de L. S. heeft andere doelein den, dan opleiding voor 4LB.S. alleen, niet alle leerlingen van de volksschool zyn. voor de H.B.S. bestemd. Er kan alleen dan aan sluiting bestaan, als de klove' overbrugd wordt door een voorbereidende klasse, die evenwel niet zal zyn de nieuwe zevende klasse. Deze toch zal een eindklasse zyn voor de leerlingen, dde geen verder onder- wijs-zullen ontvangen. legd, opdat. Lager- en Voortgezet Onderwijs zich met elkander zullen verstaan. Op deze bijeenkomst hebben de Leeraren der M. S. en de Hoofden der L. 5. gelegenheid, elkan der nader te leeren kennen, het onderling vertrouwen te sterken en kunnen de Leeraren uitspreken, in welk opzicht de L. S. naar hun meening is tekortgeschoten. De Voorzitten; gaf daarom het woord aan Dr. Hoogstra, Dir. van de R.HjB.S. te Gouda, die zich bereid verk'aard heeft, hierbij van te dii De heer Hoogstra begon met uiteen te zetten ,dat het do^l der byeenkomst niet is een debat te openen over de gebreken van het L. O. In het belang van de leerlingen is het noodig het KJ1. in te zien, om te ver nemen, boh de RH.B.S. meent, dat dit moet toegepast, opdat haar leerlingen a. de gebreken der L. S. b. de gebreken der M. S. c. de toepassing van het KH. In de eerste plaats dan levert <ie L. S. leerlingen af, die te jong zyn voor de H.B.S. Vroeger werden by voorkeur geen leerl ui- die nog geen 13 jaar -erendeel der leer lingen vóór dien tyd op de H.B.S. By een statistiek, opgemaakt door de Haagsche Commissie voor de aansluiting, is vastge- steld, dat de beste leeftyd van toelating Is tusschen 121% en 13 jaar. Komen de leer lingen vóór dien tyd op de M. S., dan z(jn ze nog niet ry-p genoeg; ze zyn niet alleen corporeel, maar ook intellectueel minder; ze zyn minder goed voorbereid. De L. S. zegt, dat de gevraagde hoeveelheid leerstof te groot is, maar spreker vindt hier de adhulu b(j d© eenheidssohool, die een zesjarige voor bereiding geeft, waar een zevenjarige nood zakelijk is en het Fransch dp de L. S. heeft afgeschaft Fransch geeft een beter inzicht in de Nederlandsche taal en dit beter inzicht Daarbij komt, dat verscheidene Hoofden van Scholen de eischen van toelating tot de HJJ.S. niet kennen en nooit moeite gedaan hebben, die te leeren kennen. De algemeene ontwikkeling der leerlingen is minder dan vóór 1920. Dat komt, doordat ze uit een ander milieu komen; als ze uit een beter milieu komen, brengen ze ook meer ontwikkeling mee. Velen der jongens spreken een bedroe vend dialect; het is zelfs wei eens noodig geweest, er een naar huia te sturen; hy had van het Nederlandsdh niet de minste Ahnung. In dit verband betreurt spreker I het, dat er nog te veel onderwijzers zijn, die zelf dialectisch spreken, zoodat de L. S. dit gebrek van haar leerlingen soms maar moei lijk kan verhelpen. 'Bil vele leerlingen ontbreekt de speciale schoolkennis; de scholen loopen nogal uit- hiervan in de methode te gemakkelyk gewoirlen; de moeilijkheden worden te veel opgelost én de leerlingen leeren niet zelf denken. De grammaticale kennis is totaal onvol doende. De Lagere Sohool verzuimt de grammatica. Wat ze dan wel doet, begrijpt spreker niet. Immers klank- en stylleer zyn op de L. S. ruet op haar plaats; daaraan durft de HH.S. zelfs in de eerste klasse niet het eenheidsprogram, den korten duur van het onderwijs en de afschaffing, van de op leidingsschool. Vóór 19Ê0 waren er scholen, die speciaal voor de fLB.S. opleidden, maar uit zuinigheid zyn deze afgeschaft Toch komt men hier en daar weer tot oprichting, maar dan alleen hij het Byz. Onderwijs, dat meer vrijheid heeft dan de Openbare School. De jongens kunnen, als ze op de H.B.S. komen, hun lessen niet leeren; ze kunnen niet zelfstandig huiswerk maken. H&m ge heugen is niet voldoende geoefend. In zyn jonge jaren moest spreker wel eens versjes leeren; ook wel eens versjes, die hij nier begreep. Maar dat was juist zeer geschikt. Wanneer de leerlingen soms een versje lee ren, dat ze niet begrijpen, hebben ze iets, om over te denken. Dat hebben ze noodig. Volgens de Haagsche Commissie is ook De boeken op de L. S. zijn te veel in kin dertaal geschreven. Men verbreedt er de taalkennis naet meer en het gevolgd is, int er een aantal woorden zyn, die de leerlingen niet verstaan. Zoo is het spreker o.a. voor gekomen, dat een jongen in de eerste klasse der H3H. het woord „onontbeerlijk" niet Er wordt te weinig gedaan aan cijferen. Vlug au accuraat kunnen cijferen is noodig voor het onderwijs in de algebra. Nauwkeurigheid en netheid ontbreken op de L. S. Er wordt door de leerlingen der L. S. te veel tyd besteed aan onnutte bijkomstighe den. Er zyn schoolbioscopen.; de kinderen schoolmuseum; ze bezoe- Er bestaat schoolvoeding. Al deze dingen zyn by het onderwijs ge sleurd, ze behoorén er niet bijl; ze nemen te veeL tijd in beslag en te veel .ernst. Daar door kennen de leerlingen, die op die H.B.S. komen, geen ernst. Ook het onderwijs in de gymnastiek en de handwerken behoort niet onder de gewone schooluren te vallen. iHet ambulantisme i8 afgeschaft, zoodoen de is er op de L. S. geen voldoende controls. Miaar ook de HjB.S. heeft haar gebreken. Doordat de H.BvS. zulke onvoldoende leer lingen kry'gt, is haar program te moeiiyk. Dat program heeft geen verandering onder gaan. maar het peil der H.B.S. is gezakt. De leerboeken der fLBJS. zyn soms in te moeilijke taal geschreven, vooral die in Ge schiedenis en Aardrijkskunde. Daardoor zijn de Leeraren dikwyls genoodzaakt, de les eerst met dp jongens door te lezen. Ook een bezwaar is, dat in de eerste klasse begonnen moet wordfcn met bet aan- leeren van twee vreemde talen tegelijk. Wanneer in het 7de leerjaar (voorbereiden de klasse) een cursus werd gegeven van 4 uur Fransch per week, zou aan dit bezwaar worden tegemoet gekomen. Zoo is dus door abnormale omstandighe den de HJB.S. overladen. Enkele vakken zyr. facultatief gesteld. Maar sinds '20 is in de jeugd een verkeerde geest gevaren. Wanneer men ze niet dyringt, een vak by te wonen, doen ze het niet. Hier aan heeft oók het hulsgezin schuld. De ouders oefenen tegenwoordig geert paedago- gisehe overwegingen, omdat ze de jeugd willen opvoeden tot zelfstandigheid. En er is by de menschen minder verantwoordelijk heidsgevoel dan vroeger. Men lapt de jeugd deelnemen aan jeugdbonden, jeugdcortferen- ties, pnz. Zulke dingen zyo alleen goed on der toezicht van de school. Ook het einddiploma werkt verkeerd. Het wordt geeischt, waar het niet noodig is. Dat men het b.v. vraagt aan de Twentsche Bank acht spreker niet goed. Het gevolg is, dat allerlei leerlingen op de HjB.S. komen, die er niet thuis behooren. (Spreker gaat nu over tot de behandeling van het K.B. Veel verandering is er'niet ge komen, maar iets moeilijker i$ bet ^el ge worden. Behalve in Nederlandsch en Rekenen moet nu ook schriftelijk examen worden af gelegd in Aardrijkskunde en Geschiedenis. Bij de examoneischen voor Rekenen en Nederlandsen leest men: „Eenige bekend heid met". Maar de aanwezigen moeten goed begrijpen, dat dit door de H.B.S. wordt opgevat als „Grondige kennis van". Het onderzoek voor Aardrijkskunde en Geschiedenis zal zich bepalen tot de hoofd zaken; in het eerste jaar zal dit onderzoek zoo kalm mogelijk wonden aangelegd. Daarom stelt spreker na overleg met den Inspecteur van het L. O. voor, een Commis sie van Hoofden van Scholen aan te wijzen, die een stel examenwerk zal ontwerpen, dat den Leeraren tot leidraad! zal kunnen dienen Da gebreken In de volvette boerenkaas. Het is vooral in de laatste jaren geweest dat in ibyizondere mate de aandacht geves tigd is op enkele gebreken in de volvette kaas, waarvan het zoo veelvuldig optreden een ernstige bedreiging vormde voor deh goeden naam Van het product. De boeren kaas werd aangetast in een van zijn meest karakteristieke en waardevolle eigenschap pen: opgelegd te kunnen worden, en daar door by doelmatige verpleging ten zeerste in kwaliteit te stijgen. Kaas, die volkomen gesloten in de pakhuizen kwam, ging na en kele weken of soms eerst na maanden ern stige gebreken vertoonen, door het ontstaan van vrij groote hoeveelheden gas in het zui vel Werd door het optreden van dit z.g. laat-los vooral de handel getroffen, hetzij direct, (hetzij via den buitenlandschen af nemer, door het in talrijke gevallen voor komen van het vroeg-los ,bol of heft werd het is overbekend door de kaasberei- ders zelf de meeste schade geleden. Van- wegede zuivelvoorlichtingsdjcnsten zijn tal- looze pogingen in het werk ipsteld om deze gebreken te bestrijden, zonder dat echter in het meerendgel der gevallen (afdoende hulp kon worden geboden. Deze moeilijkheden waren aanleiding dat door toedoen van den Bond van Kaas- producenten een Oommissie in het leven ge roepen werd bestaande uit vertegenwoordi gers van organisaties wier leden by de pro ductie van of den handel in de volvette boe renkaas betrokken zijn, alsmede uit de zui- velconsulenten en hunne assistenten, der provincies Zuid-Holland enUtrecht. Namens de aldus tot stand gekomen „Commissie tot Onderzoek der Gebreken in de Volvette Goudsche Kaas" brengt thans de door de Commissie aangestelde ambtenaar Ir. Ghr. P. G. J. Smit, onder den titel „De Bestrij ding van overmatige gasontwikkeling in vol vette Goudsche kaas rapport uit over de in 1927 verrichte onderzoekingen, waaraan wy een en ander ontleenen. Om een indruk te krygen van de mate waarin de -bedoelde gebréken in 1027 voor kwamen, werden uit de keuringsrapporten van verschillende kaasdagen en -keuringen gegevens verzameld. In Zuid-Holland was in 1927, 13 vroeg-los, 6 laat-los en 1 was knijper of knijperig, in Utrecht reap. 15 5 en 3 Ook al geven deze cij fers nog een te gunstig beeld van den toe stand, zoo blijken toch tusschen beide pro vincies geen belangrijke verschillen te be staan. Om meer dan een reden werd allereerst het onderzoek van het vroeg-los aangevat, waarby vooral aandacht werd besteed aan de herkomst van de besmetting mede op grond van de ten deze geldende opvattingen. Als bronnen van besmetting zyn vooral onderzocht: lo. de melk zooals ze uit den uier komt, 2o. het gereedschap en het bedrijf swater, 3ö. de sian de kaasmelk toegevoegde stoffen, meer speciaal zuursel, karne melk, zure wei enz. Bij het onderzoek onder lo genoemd is niet gebleken dat er reden is om met het oog op het vroeg-lus koeien op te ruimen.„ Het melk- en kaasgereedschap bleek in een zeer groot deel ,der gevallen de veroor zakers van het vroeg-los te bevatten vooral wanneer dit gereinigd was met ongekookt slootwater, terwyl het op een bepaald be drijf waarschijnlijk werd dat tengevolge van de reiniging" van het gereedschap met ongekookt slootwater in een aantal ka zen na 8 maanden in sterke mate laat-los optrad), terwijl bij een juiste reiniging de kaas volkomen gesloten bleef. Het rapport komt dan ook tot de conclusie dat de stryd tegen gebreken van deze 9oórt voor alles gericht moet zyn tegen het gebruik van ge reedschap, waarin naden voorkomen en van slecht water. Met nadruk wrdt betoogd dat uit zuiver economische overwegingen de aanleg van waterleiding in de zuivelberei- dende streken een dringende noodzakelijk heid is. Over de zure toevoegsels wordt medege deeld dat aan het Rijkslandbouw proefsta tion te Hoorn een nieuw zuursel is samen gesteld uit bacteriën uit Zuid-Hoilandsche kaas en 'wei gekweekt, met welk kaaseuur- eel, zooalls uit proeven bleek, zeer veel gun stiger resultaten verkregen werden als met de vroegere zuursel s. Was tot nu toe de algemeene opvatting geweest dat er een vrij sprekend velband zou bestaan tusschen de besmetting en het optreden van het vroeg-loe, op grond van verschillende onderzoekingen wordt in-dit rapport de veronderstelling dat andere invloeden groote beteeifénis veronderstelling, die indruischt tegen aUes wat tot nu toe verkondigd is, werd tot zeker heid door een reeds van proeven waarbij de in Zuid-Holland gangbare methode van kaasmaken vergeleken werd met de van wege het Utrecbtsche Zuivelconsul entschap steeds toegepaste methode, bij welke laatste ren bezigt dan 37° C., terwyl men in Zuid- Holland gewoonlijk bij het opwarmen tot 40—42° C. gaat. De meening van. den Utrechtschen Zuivelconsulent dat deze me thode zoo gunstige resultaten opleverde bij de bestrijding van het vroeg-los werd wyze bevestigd. De algemeene toepassing en op een 40-tal be drijven waar men met het gebrek te kam pen had in praktijk gebracht en steeds was het resultaat een volkomen gesloten pro duct, zoodat het rapport concludeert dat de bestrijding van het vroeg-los in de onder zochte gevallen is teruggebracht tót de toe passing van een bepaalde bereidingsmetho de. Het ziet er inderdaad naar uit alsof de moeilijkheden daarmede grootendeels voorgoed van de baan zullen zijn, de bestry- dingsmethode van dit zoo schadelijke ge brek waarnaar door velen reeds langen tyd met groote belangstelling is uitgezien is dan eindelijk gevonden. De onderzoekingen die in verband met het later optredende loa zijn uitgevoerd dra- rakter zoodat ten het kader van dit overzicht valt 1 dit laatste in een volgende proefperiode nog nader zal worden nagegaan zoo zijn de verkregen uit komsten ten opzichte daarvan tesamen met ervaringen op kaaskeuringen opgedaan en opvattingen uit de practijk aanleiding ge weest om het opwarmen met water te ver vangen door opwarmen met wei, waardoor de gewijzigde Utrechtsche methode gewor den is tot de thans overbekende „nieuwe me thode van kaas maken" zooais die ook op de verschillende demonstraties is voorge daan. Tenslotte wordt in een nabetrachting ge wezen op de behoefte die er bestaat aan een proefbedrijf voor de Goudsche kaasberei ding waar voortdurende proefnemingen kunnen worden uitgevoerd met uit versche melk bereide kaas, welk terrein eigenlijk 'nog byna geheel braak ligt en waarbij zich behalve de hier aan gesnedene dagelijks nog tal van andere vraagstukken voordoen. De onderzoekingen worden in 1928 voort gezet. Het bijna 70 pagina's bevattende rapport is typografisch zeer goed verzorgd en voor zien van een moderne omslag van een voor treffelijke verdeeling. De verkregen uit komsten worden door een vijftal kaasfoto's duidelijk gedemonstreerd. Ht verslag is 1.50 verkrijgbaar na toezending van dit bedrag aan of door over schrijving of storting daarvan op postreke ning no. 52534 van den heer Ir. W. J. Huis man, Rijksziuiveloonsulent, te Gouda.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1928 | | pagina 3