wVpï?
LIMONADE SIROOP
HS T - v-
i mm mm
Reddingius Vruchten Saus
A. PERDIJK,
BAHLMANN Co.
TOTALE UITVERKOOP
65 cent per groote flésch.
Fa. C. VAN TONGERLOO,
HEDEN OPENING
G. A. BELONJE
C. A. B. BANTZIUGER, larkt 18-19
Van oude Ordonnantiën
dezar stede van der Goude.
Zal Ter Halls revue-gezelschap uiteen gaan?
Wat gaat Buziau doen
J ^TneTd^r VS
eeSSi'^W^'z''""
Me
Sol6 z,etTDaarb(i moeöt™ seen
Raadsels voor de Jeugd.
j,i mm
Drogisterij „De Goudsche fisper"
JAGER, Kleiweg 37 Gouda
Een feit is
GOUDA.
SPOTPRIJZEN in Mantels,
Japonnen, Hoeden enz. enz.
m Reis- en Regenmantels
ELECTRO TECHNISCH INSTALLATIE BUREAU
A. HOLLANDER - GOUWE 22
Groote Uitverkoop
En dan zynnog aU-anlei kleinigheuen
waarmee de pronkende sfcrandwandelaarstei
haar Juchtiik-gehouden toilet optooit, i's
tiaar zyn: keurige gummi- en zanelia bad-
schoentjes. bont opgetuigde gummimutsen,
gummi-écharpes met zilveren patronen in
Japansche stiyl, armbandjes en sierlyke
cousagebloe men van gummi, een snoezig
papieren of cretonnen parasolletje met een
maLentje van vele blanke (houtjes.
Set hed aonvoudige ibadcostuum is noch
aan mode nochaan weedde onderhevig. Iiet
is van effen, zwaar wallen tricot en daar
het bedoeld is, om werkely kin zee te gaan
en daar te duiken en te zwemmen, heet het
„een zwempak" of „een duikpak", zoodat
reedis die naam het van de elegant- strand
pakjes onderscheidt
Dez estandpakjes zijn van zydcn tricot,
van fil d'écosSB, van fjjn zyden Müanaise
en ails ze heel geraffineerd zijn van „Jersey-
Veiours", een Jerseyscott waarop zich een
fluwaetyg laagje bevindt, dat er dus als
fluweel uitziet, of ook wel, omdat het ge
spikkeld is, aan chenille doet denken.
Prachtig zyn de nieuwe vormen der
strandpakjes. Op z'n eenvoudigst hebben
ze meestal een fantasie-bovenstuk en een
danker broekje, hetzy glad of gepoft, dat
door een naad onder het losse ceintuurtje
met het bovendeel verbonden is. Soms is het
pakje gohQël in streepen gehouden. Witte
en pastelkleuren wisselen elkander nf en
geven het pakje een uiterlijk dat niet onge
lijk is aan het kleurig hulsel van een kemii-s-
aarobaat. Geruite bovendeelen, zigzag-, ge
streepte-, gevlamde-, varieeren het pakje
telkens, terwyfl het ook wel geheel effen en
met kleurige broderie op de zijkant' n be
werkt is.
Een enkel strandpakje heeft sportieve
allures. Dan heeft liet een tamelijk los wit
bovenstuk met een in motief gezet mono
gram. Het rokje is donkerblauw, want zie,
het heeft over het korte broekje ten rokje,
waardoor het eenigszins het aanzien van
een tennispakje krijgt.
Zeer decente badpakjes (of liever strand
pakjes) hebben schootjes, die los over het
broekje vaillen. Enkele diezer pakje* zijn
war ecréaties te noemen. Zoo eentjes van
zwart Jersey-velours dat geheel bewerkt is
met zilveren schichten, die straalsgewijze
uit één punt uitschieten. Van een ander
elegant modelletje is het broekje geheel
met stermotieven bezaaid, zoodat het niet
voorniets den naam van „Etoile-d.f-Mer
draagt Weer 'n ander heeft schuine ruiten
van witte tresjes over z'n schootje gestikt.
De „chac" der pakjes zrt ook in den vorm
van het décolleté, dat meest V-vormig is en
welks punt soms zeer diep daalt. Ronde
décodleté's en schouderbandjes worden by de
gewonere soorten aangetroffen.
Eén pakje „Le Parisienne au bain" ge
naamd, had een diep V-vormige verslering
in dubbelle try aangebracht, teirwijl ale om
lijstingen ook door wit waren aangegeven.
De pracht der badmantels en cape* is in
derdaad vorstelijk. Groote exotische bloem-
patronen, wedijveren in kleurenpracht met
ruiten, met yacquard-motaeven, met weelde
rige randen en kleurrijke franjes. Badstof
is ajweer haast een te gewoon materiaal
voor hein. Ook zy worden uitgevoerd in
cheniille- e» fluweielstoffen, wier rijken glans
de kleurenorgie van strand, lucht en zee
verhoogt.
GRAGE ALLAN.
WIE ZIJN ZAKEN
WIL POUSSEEREN
MOET IN DIT BLAD
AD VERTEEREN!
Gevaren aan het genot van fruit
varbonden.
Hoe gezond fruit ook is en hoe aanbeve
lenswaardig voor iedereen, jong en oud, als
aanvulling van eiwithoudend voedsel, zooals
Vleesch en eieren, door zyn gehalte aan
vruchtzuren, mineraalstofen en vitaminen,
toch bergt het gebruik Van ooft, vooral in
den zomer, gevaren in zich, waarop het noo-
dig is de aandacht te vestigen, aldus lezen
wy in „De dokter in Huis", uitgave van La
Rivière en Voorhoeve te Zwolle.
Onrijpe, wrange, bedorven, door ziekten
of schimmel minderwaardige, met ziektekie
men behepte of met chemische stoffen be
handelde vruchten kunnen maag catarrh en
gistingsprocessen in maag en darm veroor
zaken, die niet van ons<^huldigen aard zyn.
Men lette er dus op, slechts rijpe, niet te
zure, gave en reine vruchten te gebruiken.
Vooral vruchten, die men in winkels en
markthallen koopt, moeten vóór het gebruik
gewasschefx worden, terwyl men met vruch
ten uit eigen tuin of boomgaard in dit op
zicht niet zoo angstvallig behoeft te zyn.
Maar ook rype en onberispelijke vruchten
kunnen ziekte veroorzaken, als zij in te
groote hoeveelheid op eens genomen en niet
goed gekauwd worden, vooral voor men-
schen, die niet aan het gebruik van ooft
gewend zijn. Bijzonder gevaarlijk zijn in dit
opzicht kersen en pruimen, als men na het
gebruik er van water drinkt, daar deze
vruchten meer dan andere ooftsoorten zwel
len en uitzetten. Telken jare leest men in
de courant van sterfgevallen, die na het ge
bruik dezer vruchten by kinderen zijn op
getreden, waarbij gewoonlijk aan het drin
ken van water na het eten van kersen of
pruimen de schuld wordt gegeven. Deze
samenhang is volgens waarnemingen aan de
universiteit te Würzburg niet te loochenen.
Herhaaldelijk zyn aldaar in de klinieken ge
vallen van hevige maag- en darmcatarrhen,
van gistingsprocessen in de ingewanden by
kinderen in het heete jaargetijde, na het
eten van te veel vruchten, verbonden met
het drinken van water voorgekomen. Zelfs
de dood is in enkele gevallen ingetreden door
acute maagverwyding en daarmede in ver
band staande darmafsluiting (ileus) tenge
volge van verlamming.
wy i
vorigemaal gehau
over een antaieke Goudlsche brandverorpeiung
thans zal ik een paar curieuze kleinere or
donnanties bespreken, die in (iezeilde verza-
nleling, waar ik de vorige maal needs over
sell reet, worden aangetroffen.
Eerst wil ik liet hebben over de: „Keuiv
en'de Ordonnantie, aengaende Ue vreemue
personen, ende de gene üie stapels logeren,
binnen dei- Stede vancler Goude. Anno
1648."
De Magistraat ovei-weegt: „dat bevonden
weidt dat verscheyden vreemde Ambachts-
luyden, ende andere onnutte (sic) person?»
van buyten in komende, binnen de&er stede
ende vrijdom van dien, ha er ter neder siaen
ende metter woon begeven, sonde* al voren
daer toe consent of admissie verkregen te
bobben, waer uyt veile origerege 1 t heden ont-
staen, ende by af-lyvicheydt (ovarlyder.)
van de selve, de Godts-huysen ende anderé
Burgers, met hare kinderen belast ende be-
swaen-t worden".
Men ziet het: allerlei „ongewemchte (en
armlastige) vreemdelingen komen /onder
verlof de stad binnen, hebben de brutaliteit
in Gouda ziek te worden, een paar zyn er
gestorven, en nu kan die stad voor de wee
zen zorgen. Niemand maakt graag kosten
voor ongewensehte en oaigenoode gasten,
waarom besloot de Magistraat ér maatrege
len tegen te nlemen.
Het wordt den burgers en ingezetenen
van Gouda verboden huizen, kamers of an
dere gedeelten daarvan te Verhuren aan of
te laten bewonen door vreemde personen,
(.lie in den loop van de vier voorafgaande ja
ren van buiten de stad zyn ingekomen, tenzij
hun vooraf „by behoorlicke acte" is geble
ken, dat die vreemdelingen van Burgemee.--
teren verlof hadden bekomen zich in Gouda
te vestigen. En aan bedelaars en bedelares
sen mocht in 't geheel niet verhuurd wor
den, al hadden ze ook langer dan 4 jaar hier
gewoond. Alles op een boete van twaalf gul
den.
De vreemdelingen ajelf, die de laatste 4
jaar zich binnen de stad hadden gevestigd,
en neg geen toelating hadden gevraagd,
moesten binnen den tyd van één maand die
toelating alsnog verzoeken, op een boete
Wat er met de vreemdelingen gebeurt
als ze die toelating niet verzoeken, of als
deze wordt geweigerd, staat niet aangege
ven. Allicht zal het niet veel zachtzinniger
zijn geweest, dan wat in onze thans gelden
de Vreemdelingenwet is bepaald,dat n.l.
niet-toegelaten vreemdelingen, die geen
reis- en vaWjjfpas kunnen bekomen, over
de grenzen moeten worden gebracht. Zulk
eehreis- en varblyfpas kunnen ze o.a. niet
krygen als ze dreigen armlastig te zullen
worden.
Nog méér beperkingen woren aan het
verblyf van vreemdelingen binnen de stad
gesteld. Het wordt den burgers en ingceete-
nen verboden „vreemde slapers te logeren
ende te houden, voor ende al-eer zy daer
toe behooriicke acte ende consent van Bur
germeesteren sullen hebben verkregen, op
eon boete van sea. gulden". Onder het „hou
den van vreemde slapers" valt uit den aard
der zaak zoowel wat men tegenwoordig
noemt het hotelbedrijf als ook het pension
wezen. Voor geen van beide is tegenwoor
dig een „toelating" gevorderd, hoogstens is
men, als men het hotÜftMKtif gaat uitoefe
nen,, verplicht daarvan kennis te geven aan
Burgemeester en Wethouders. Dat het hui
dige stelsel van „paying-guests" toentertyd
niet gebloeid kan hebben, blijkt wel uit de
bepaling, dat men „gehouden ig sen teecken
uyt te hangen, daer op staet: Hier hout
men slapers om geit", als men van plan was
betalende huisgenooten op te gaan nemen.
Belangwekkend js ook een ordonnantie
van het jaar 1655, die betreft: ,,'t Loon dei-
Bidders, 't Beschencken der Begraeffems-
sen, ende 't gene daer aen de.pendeert, bin
nen de Stadt Goude". Schout en Schepenen
geven in den aanvang van deze ordonnantie
als hun meening te kennen, dat er sedert
eenigen tyd binnen Gouda allerlei wanorde
hoeft plaats gehad „op ende omtrent de be-
graeffenissen dér afgestorven persooncn,
soo van bejaerde, onbejaenle, ende kinde
ren". Verder zijn er tal van klachten binnen
gekomen over misbruiken „op 't Bidden, als
mede op 's Schencken ende drinken ter Be-
graeffenis.se, tot merckelycke schade vas
vele arme Weduwen ende Weesen; Mitsga
ders over 't Pater-nosteren, ende over :t
branden van de Was-Kaerseen op 't uytha-
len van de afgestorvene personen, welke hij
die van de Roomsch-gesinde noch worden
gebruyekt ende gepleecht, streckende in t
gesichte tot argernisse van die van de Ge
reformeerde Religie". Hier komt de calvi
nistische aap uit den mouw der XV He
Eeuwsche onverdraagzaamheid kykem!
Er waren drie „geadmitteerde Bidders".
Bepaald wordt, dat zy in 't zwart gekleed
zullen moeten gaan, met een zwarten man
tel, en goed moeten kunnen lezen cn schrij
ven. Zy zullen het bidden en aanspreken
„fatsoenlijk" moeten döen, en wel aan de
huizen der ingezetenen, en niet zóo maar op
straat. Het ia hun verboden zich te laten
'gebruiken tot het bijeenroepen van oenige
onbehoorlijke vergadering, die bij (ie plakka
ten verboden is. Daaruit blijkt weer, dat dit
vóórkwam: anders.zou het niet met zooveel
woorden verboden worden.
Een geheel tarief wordt vastgesteld, naar
gelang van het aantal personen, aan wie het
sterfgeval moet worden aangezegd. Wil
men met een. „Rouw-mantel ende Rouw-
bandt" laten bidden, dan betaalt men daar
enboven één gulden extra.
Om beroeps-bidder te zijn, moest men Uis
vergunning van de overheid hebben. Edhter
is het niet verboden, dat de eene buurman
„soo dene uyt liefde voor den anderen, die
ile kosten van het bidden niet betalen kan,
wil aensprèken", het voor een enkele maal
een» doet. Deze mag daar dan geen loon
voor vragen, op straffe van de verbeurte
van zes gulden, ten behoeve van de aftlcieele
bidders (weer een boete ten goede komend
aan particuliere personen!).
Hierop yolgt deze merkaardige bepa
ling: „de bidders sullen metten anderen zyn
in eene Compagnie, ende het gene deselve,
ende ydeg van dien met bidden geniet bron-
gen in eene beuree, ofte bosse, om alle acht
dagen onder den anderen verdeelt tie wor-
:ks syn gerechte deel, aonder dat
Bidder misnaugen sal mogen heb
ben ofte toornen van d' andere, van dat hy
meerder heeft ingebracht dan den anderen".
Wait zal daar een inzie over ontstaan zyn!
Kenmerkend voor de zeden van den tyd
is, dat strenge straffen worden bedreigd
(resp. 100 en 50 gulden boete) teger. den-
gene, die vóór of na een begrafenis wijn of
bier schenkt of tabak verstrekt aan hen die
den overledene de laatste eer hebben bewe
zen. De ordonnantie geeft den wetgemeen-
den raad, de familie met haar verdriet
alleen (e laten: „dat een ygelyck die die he-
graiaffenisse vereert hebbende, elck sym af-
acheyt sal nemen, ende syns weeghs gaen
Dat het xntuaschen den „heere.i van den
Gerechte" nnet is gerukt het overoude ge
bruik van liet begrafenis-maal door deze te-
paling uit te roejen, blykt uit een „Amjlia-
tie" (aanvulling) van 1679. Ik lees daar
in, dat reeds in 1656 is toegestaan, na de be
grafenis wyn en bier te schenken aan fami
lieleden van den overledene, tot en met den
vierden graad, en in 1665 is deze disper.sa-
tie-bepaling uitgebreid „ten oensien van die
gene die 't Lyck ter hereto komen te dragen".
De Magistraat oveawqegt in 1679, dat hot
dikwyLs veel moeite geeft die fambie-rela-
ties op het beslissende «ogenblik afdoende
te controleeren, en dat er al heel wat on-
eenigheid en ruzie door die bèpoling is ont
staan. Niet alleen, zegt de stedelijke over
heid verder, geven deze verbodsbepalingen
den Schouten zyn dienaars handen vol
werk, maar ten gpyt van alle inspanning
worden ze dagelyks overtreden. Daarom
wordt eens voor all vastgesteld, dat voortaan
na dl begrafenis ten hoogste 60 personen
binnen genoodigd zullen mogen worden, 't
zy de begrafenis groot of klein is geweest,
en onversdhillig of'de overledene veel of
weinig familie en vrienden heeft gehad. De
allernaaste familie, vader, grootvader en
kinderen, wordt niet-meegeteld (vrouwen
staan er niet by: dezje namen dus blijkbaar
in 't geheel aan dat maal geen deel). Van
de personen, die men van plan was op t be
grafenismaal (mèt wijn, bier en tabak dus)
uit te noodagen, moest een lyst worden aan
gelegd, die aan den Schout moest worden
ingeleverd. Niemand mocht mede aanzitten,
als hij niet op de 'lijst stónd. Ja, men nam
de zaak zelfs zoo ernstig, dat men gehouden
verklaard werd als de Magistraat twijfelde,
onder eede te bezweren, dat men niemand
anders uitgenoodigd had, dan die of) de lijst
voorkwam. Op overtreding van deze bepa
ling werd weer een boete gesteld van niet
minder dan honderd gulden. Uit alües blijkt,
dat men er zeer op gesteld was, de begrage-
niissen zoo sober mogelyk te houden, Dat
men wilde verhinderen, dat de plechtigheid
in een drinkgelag ontaardde, en daarom
het schenken van wijn en bier by de begra
fenis zelf verbood, is begrijpelijk, maar
waarW die beperkende hepaüingen toe dien-
dera, als de eigenlijke begrafenis al was af-
geloopen, is mijl niet recht duidelijk. Zij vor-
nren weer een vwrbeeld te meer, ten Se-
wijae, dat de oveAeid toenmaals niet
schroomde in het patftonliere leven tater
burgers tamelijk dtap in te grópen.
Het slot van de verordening bevat, naar
ik reeds opmerkte, bepalingen tegKn liet
verrichten van begrafenis-ceremoniën vol
gens den Katholieken ritus. Het is bekend,
dat de uitoefening van den Boomschen
godsdienst gedurende de Republiek met
meer of minder toegevendheid werd geduid,
maar dat daarvan, althans nóg in ileusn tijd
(1Ü55), in het openbaar in geen geval iets
mocht blijken. Langzaam aan werd men ver-
draagetamer, en werden ex- allleen nog weer
eens bepalingen tegen de Katholieken uit
gevaardigd als de Calvinistisohe predikan
ten, die in veel opzichten de baas waren in
de oude Republiek, 41 te lastig werden. Over
hdt algemeen achter werd aan bestaande
rigoneuae bepalingen niet zoo heei streng)
de tand gehóuden. Deze verordening echter
is van 1656, en toen schrijnde oud leed nog
well sterk.
Het wordt dan „scherpe!ijck geinterdi-
ceert ende verboden, dat de Roomsch-Ge-
sinde niet sullen vermogen over de afge
storvene te Pater-Nosteren, ófte daer over
lesen". Verder- gullen de
gaen brandendb vVas-
ofte ander licht om de kist van de
afgestorvene, mogen settcn als wannea- die
uyt den huyae sal worden geha,elt om begra
ven te worden, op een boete van vijftigh
gulden". Op gelijke straf wordt verboden
„op de kist van den afgestorvene eenigner-
Iry kruysen te leggen, om daer mode be
graven te weiden, van wat forme af mate
rie die soude mogen wèsen".
De Magistraat was blijkbaar de meening
toegedaan, dat de „Pauseiajcke superstitiën
bijgeloof) in de respective huysen veel-
vuldich werden gepleecht", en daarom
wordt de Sdiout bevoegd verklaard om
„synen Stedehouder aldnet te mogen stel
den", d.w.z. een inval te laten doen, a!s .men
vermoedde, dat in een of ander huis llóom-
sche godsdienst plechtigheden werden ge-
houden.
Als een bewjjs, hoe verschillende rechtf-
stof in,die dagien in één verordening werd
samengebracht, die hechts in een verwij
derd verband tot elkaar stond, diene nog,
dat aan het slot van de zooeven genoemde
„Ampliatie" of aanvulling uit het jaar 1679
bepalingen worden aangetroffen, waarin
wordt voorgeschreven, dat elk lijk op den
derden dag na het overlijden moet worden
begtaven. Althans het mag niet langer iton
drie nachten worden „overgehouden", be
houdens pionsent" van den Officier en van
Burgmeestoren. In hét aigemeen kunnen
eze autoriteiten één dag verlenging toe-
staan, in zeer bijzondere gevallen méér.
Maar „nochtans sal Wj tijden van Pest
nne gediaponeert worden als naer be-
m". Dan hield men zich dus de be-
desnoods onmiddellijk be
graving te gelasten. Een minimum-termijn,
waarbinnen het verboden was) een lijk te be
graven, zooals thans in onze Begrafeniswet
fe voorgeschreven) niet vroeger dan 56 uur
na het overlijden) bestond blijkbaar toen
BUZIAU THUIS AAN HET WERK.
Mén heeft in ons blad het bericht kunnen
lezen dat Ter Hall zich uit het revue-hedryf
heeft terug-getrokken. En dat dftarna door
Buaiau is getracht' in samenwerking met
anderen de onderneming van Ter H»!i in
een of anderen vorm voort te zetten, welk
plan evenwel ris opgegeven.
Gaat nu deze geheele revuerenderneming
verdwynen
Het U. D. heeft Zaterdagavond Buziau
opgezocht aohter het tooneel.
Op een kist met décors en costuums, ter
wyl de artiesten zich voor ihet tweede leei
van den avond aan het kleeden waren, heb
ben zy Buziau gevraag<i wat hy ging begin
nen.
Buziau antwoonkte op een toon van on
miskenbare deceptie: „Ik weet het iieusch
nog nriet. Er is een ooigenblik spralce van ge
weest dat Köttiler Jr. en ik de zaak zouden
voortzetten, maar daar komt niets van. Wat
er nu verder aal gebeuren wie za' het
zeggenZooals liet er nu voorstaat, wordt
de onderneming eenvoudig opgeheven aan
het einde van het nu nog loopende seizoen.
Wat ik ga dolen. Ik weet het werkelijk niet.
Ik heb nog contract voor een jaar. Métiers
als het onze liggen niet opgeschept. Je
stapt maai- niet zóó over in een ander. En
dat igeldt voor de andere leden van het ge
zelschap natuurlijk nét zoo. Het is liéél
jammer, want het gezelschap Ter Hall
hééft overal héél groot succes. Een nieuwe
combinatie? Het zou mogelyk karnen zijn,
maar er is op drit moment volstrekt niets
van bekend. Wiy voor óns leven maar jn het
vooruitzicht daJt het over eeniige maanden
gedaan is. Want dat zal wel het eim.fe we
zen.
De grapjes Buziau, om wrien men aan den
anderen kant van het tooneel zoo juisf ge
schaterd had, keek in zojn narrenpak den
verslaggever ernstig aan. .Geen enkel/- ge
dachte die maar een glimp van «pn lach kon
verwekken.
De tooneelJbel luidde.
De pauze was om.
Het scherm -was weer gerezen.'
En Buziau stond er weer ais de onbe
taalbare komrileik. De heel© zaal was tin en
al lach. Om den mensich, die diep in z'*> hart
dingen verborg van ernst.
Over enkele wekep zullen wy Buziau ook
weer in den Schouwburg kunnen zien, zal
liet V<x>r de laatste maal zyn, zal hy ons
land verlaten, wie zal het zeggen.
Buziau, wel de koning der clows genoemd
is ook in de revue 1928 van Ter Hn'l weer
kostely'k.
Telkens weer zet hy je voor een verras
sing, waar je van staat te kijken er bj
o ogenblikken overtreft hy de stoutste her
inneringen, welke je van hem had. H/e+ ia
waar, je aanschouwt hem slechts ééns in
het seizoen. Dat geeft hem ongetwijfeld een
benijdenswaardigen voorsprong op bijkans
al zyn broeders van de planken!
Hoe beheersdht Buziau toch zoo zrijn pu
bliek.
Door erg grappig te doen of een gro ite
stem op te zetten? Neem, door de stilte, die
Jiy van zich laat uitgaan óór hy de zotter
nij zegt of het malle gebaar maakt, concen
treert hy de aandacht op zich.
Dit doet hy op de tooverachtrige, niet
nader aan te duiden wyize, allen grooten ar-
tisten eigen, en dit is het groote geheim van
zijn kunst.
Zoo verschijnt hy in de revue 1928 als ze
nuwpatiënt en zyn tic's (hij hfei't, door ('en
Olympiade-roes bevangen, te veel aan b.xk-
sen gedaan) ayn zóó dwaas, dat de halve
ggk je nog dagen bij blyft. Dan is h;j .-te
lollige „studi", die allergezelligst pn met
groote zelfingenomenheid zwamt en je .'iet
den „le-jaars" van onze universiteiten. H(p
ontpopt ziidh als handel® reiziger met een
flux de bouche, welke je naar je hoofd doet
grijpen, en als de wanhopige klant, dien hU
beizoekt, hem ten einde raad een kogel door
het hoofd jaagt en uitschreeuwt: „Dat doe
ik door mijn zenuwen!", dan verryst de
hardnekkige aanbieder van nuttige artike
len uit den doode pn zegt aanbevelend:
„Daar heb ik óók een uitstekend middel
voor!" En Buziau treedt ten tooneele als
leeuwentemmer en geeft daarmee een kolo
saal staaltje vén z(jn mimisch kunnen. In
deze scène wordt geen woord gesproken.
Buaiau awygt in alle talen en... «preekt
daardoor tot iedereen! Doofstommen zullen
er zelfs volgens de H. P. hun vreugd aan
behalen en mogelyk is deze scène, met nog
tori van andere tafreeltjes, waarin byna
geen dialoog voorkomt, er in gebracht vcor
het vreemdelingenheir dat momenteel ons
land overstroomt.
Utrecht, Juli 1928.
Mr. L. J. C. den HARTOG.
Voor kleins tuinen.
Uitgebloeide bloemen. Frambozen
plukken. Roode en witte bessen.
De bloementuin is nu zoowat op haar
mooist. Vele vaste planten bloeien thans,
welke aangevuld met tal van pot- en zaad-
planten, en, niet te vergeten de by een ieder
zoo geliefde rozen, onzen tuin tpt een lust
hof kunnen maken. Het spreekt vanzelf, dat
nu vooral de tuin vry van onkruid moet
zyn. Ook moeten steeds alle uitgebloeide
bloemen en verdorde plantendeelen tijdig
weggenomen worden, opdat alles frisch en
fleurig blijtft. Waar dit noodig iè, voorzien
we de planten van steunsel. Dit opbinden
van planten is een moeilijk werk. Over 't al
gemeen gebruikt men te lange stokken, die
men bovendien nog te veel aan den buiten
kant van de plant plaatst. Men bindt de
stengels vaak ook te hoog vast, vergetende,
dat de meeste stengels even boven den grond
vooral steun behoeven. De stokken moeten
stegds tusschen de plant geplaatst worden.
Bovendien moet een aanbonden plant haar
natuurlyken vorm behouden. Omstreeks half
Juli is het tjjd voor het zaaien van viooltjes.
Velen ondervinden moeilijkbeden bij het
zaaien van bktem- en andere zaden geduren
de den zomer. Dit is ook het geval by viool
tje*. Bijna altijd is de oorzaak te vinden in
het onregelmatig vochtig houden van het
gezaaide. Door veel gieten wordt het zaad
hloot gespoeld. Ook dit is dus niet wensche-
iyk. Het beste resultaat bereikt men, wan-
tegen fel uitdrogen, door het aanbrengen
van schermmateriaal. Het verdient voorts
aanbeveling aan de Noordzijde van een
schutting of een muur te zaaien, of wel tus
schen heesters, wanneer deze althans den
grond niet te veel doorwoekerd hebben met
hun wortels. De onlangs gezaaide campa
nula, hesperis, duizendschoon, digitalis en
dergelijke, worden nu verspeend, en de eer
ste dogen geschermd, om het aangroeien te
bevorderen. Zoo zorgen we reeds weer voc
het volgende jaar. Intuaschen genieten v
ylkn al
volop
1 al het schoons, dat ons nu om
Denkt u er aan, dat uw pyramide-vrucht-
boomen ook in den zomer gesnoeid moeten
worden, en dat dit nu kan gebeuren. De ge-
steJtakkln worden ingesneden; men laat ze
ongeveer 5 k 6 oogen op t jonge loot be
houden, de zijloten wordeh ingekort op 2
3 oogen. Met het insnijden der gestel of
hoofdtakken moet er op gelet worden, dat
ze ingesneden worden by een oog, dat aan
den buitenkant van het hout zit; doet men
het bij het tegenovergestelde oog, dan zul-
groeien, waardoor de vorm van den boom
zou vergroeien, en juist dit moet by den
pyrami3evorm in het oog worden gehouden,
t Zal wel plaats hebben dat de boomen na
deze snoeiïng weer gaan uitbreken en weer
jonge loten maken; ook deze knypt men dan
in Augustus nog eens in.
De leiboomen worden nu ook gesnoeid, de
gestel- of hoofdtaken binds men in. Is het
zoover, dat de booanen in eflkander beginnen
te groeien, dan kan het geen kwaad deze
takken ook in te snyden, evenals by pyra-
midevörm op 2 3 oogen. Vele soorten van
appel- of pe re boomen leenen zich echter niet
om alls lei- of pyramideboom gekweekt of
behandeld te worden, zoodat het goed is bij
een bekenden kweeker soorten aan te schaf
fen, welke voor beide geschikt zijn. Het kan
veel teleurstelling veroorzaken, indien bij de
beste behandeling geen vruchten worden ge
oogst.
't Plukken van frambozen is een zeer
voorzichtig werk. Als men ze plukt tusschen
duim en vinger, en ze worden eenié^zins ge
drukt, dan zullen ze spoedig kwetsen. Ze
moeten goed rijp zyn. Dit zijn ze, wanneer
ze een donkerrood*: Meur hebben en bij de
minste aanraking in de hand vallen; 'doen
ze dit niet, dan zijn ze nog niet ryp. Wan
neer de frambozen verzonden moeten wor
den, is het edhter beter ze niet al te ryp te
plukken, daar ze bij overrypheid veel te
lijden hebben.
Aan de morellen komen nu ook al eenige
rype vruchten. Ze moeten ook donkerrood
zyn; om ze niet te kneuzen knippe men
met een schaartje af. Morellen en bei
dient men vaak tegen de vogels te bescher
men: men doet dit door netten er over te
hangen. De bessenstruiken kunnen ook in
den zomer wel 'gesnoeid worden. Kort
de loten nu wat in, dan zal de zon des te
'beter de bessen kunnen beschijnen, wat de
vruchten ten goede komt. Ook de zware aal
bessen worden of zyn nu goed; denk er aan
ook deze zyn door de vogels erg gewild,
halve dat ze vermengd met roode of witte
bessen, een heerlijke en gezonde lekkernij
zyn, kunnen ze ook tot gelei worden bereid;
deze gelei is een uitstekend middel tej
verkoudheid.
Vacantia.
Waar we wel en waar we niet aan den)
moeten.
Meer of minder bewust haken wy allen
naar verandering.
Sommigen wórdt dit verlangen tot obi
sie; hun Jeven mislukt, vaak, omdat zy het
heden niet weten te vatten met 'levenskunst
en gedurig wachten op het „morgen", dat de
emdelyke bevrijding moet brengen uit
burgerlijke eentonigheid.
In anderen weer leeft het verlangen latent
maar ook voor hen zouden de lichtzijden van
het leven onmiddellijk versomberen, indien
zy vooruit konden zien dat de toekomst hen
iiet op de plaats, in den werkkring, in de
levensomstandigheden, die mep iij baloorige
stemrrtihg „sleur" pïeegt te noemen. Als sur
rogaat van die „groote1' verandering, dient
ons de vacontie. En zóó soepel ïs de men-
schelyke geest, dat zy geheel erop is inge
steld de vacantie als de bevrijder uit d<
sleur, te aanvaarden.
Het is niet de rust van dagelyksche be
slommeringen, waarnaar wy haken, het is
naar de verandering.
Op welke wijze wy ook denken onze vrye
dagen door te brengen vacantie is aller
eerst: verandering van het gebonden lev<
in het vrije-
Voor den geest heeft de vacantie daarom
meer beteekfnis dan voor het lidhaam.
Zy zet de poort open, waarachter het vrye
leven ons lokt, van onbekommerde dagen in
gouden zomer tyd. Het werk, dat we gewoon
zyn, doen we niet meer en dit gevoel van
losse zorgeloosheid is de bron van de kracht
die we opdoen om het leven van alledag zoo
straks weer te hervatten. Haar voorwaarde
is ook, dat ge die' bron' vry in uw ziel laat
opborrelen. Vrouwen, die haar «zorgelijkheid
meenemen op reis, kunnen beter thuis blij
ven. Vergeet dat ge zorgen hebt, door niet
aan hen te denken.
Vergeet dat uw zoon niet over gaat, dat
uw huur is opgeslagen, dat uw dienst
meisje heeft opgezegd, dat er nog een be-
lastingpost te betalen is, dat...
Zoekt u zelf, de vrye mensch in de schep
ping, onder de zon, die voor allen schijnt, in
de zomerschoonheid, die ook voor u is open-
gebloeid.
Het ongebonden dwalen door het koele
bosch, dtoor de warm'begroeide, stille duinen,
langs het wyde eenzame strand, over de
zilverblanke, droomende wateren van Hol-
and of oneigen sfeer van het vreemde
land, vol wonderlijke verrassingen van land
schap, luchten, taal en gewoonten het
sdhept het vrye contact tusschen ziel en na
tuur te meer volkomen, naarmate men het
minder doelbewust nastreeft. Bindt u in de
vacantie aan niets dan wat ge aangenaam
vindt. Doch om alle zorgen behoorlijk te
Kunnen vergeten, moet ge voor ge heengaat
aan alles denken.
Vergeet niet:
Voor uw huisdieren in uw afiwezfgheid be
hoorlijk zorg te dragen; geen gedachte ia,
ondragelijker dan vreugde te koopen met
het van anderen die ook „maar" de stomme
vrienden zijn die tov dagelykseh lever met
bun trouw vermoeden-
wv geldelijke aangelegenheden te regelen
en uw leveranciers op de hoogte te brengen;
uw gas- en waterkraan behoorlijk af te
sluiten en uw huis zoo in orde te breng
dat het bij uw thuiskomst behaaglijk is.
Uw adresverandering tijdig op te geven
aan hen, met wie men in contact moet blij
ven.
Vergeet niets voor ge weggaat, vergeet
al'es als ge weg zijt
Bagage. Maakt een tyst van alles wat ge
meenemen wilt.
Pak daarna al deze voorwerpen succes-
Stovelijk in.
Het zware toiletgerei, schoenen, boeken,
enz., wordt onderin de koffer gepakt, alles
in soepel papier gewikkeld.
Daarop wordt het ondergoed gepakt, bo
venaan de bovenklpeding. Hebt ge veel kof
fers, dan verdient het aanbeveling, behalve
uw visitekaartje en adfts (men weet nooit
hoe of waar een koffer wegraken kan) er
oen Uiltje bovenop te leggen van wat de
koffer bevat.
De doelmatigste koffers zün dio, welke
uit twee losse over elkaar sdiuifbare dek
sels bestaan, evenals de moderne, welke on
verschillende grootten uitsoliuifbaar
afgesloten kunnen worden. 2iJ"
Al hebben wy, met onze weinig omviuur-
ryto Weeding niet meer den rompslomp Zi
vroeger noodig, we moeten' toch zorgen be
hooriyk van het noodig* voorzien te zijn
De vrouw, die op een gezochte badplaats
haar huiselyke plichten verwisselt voor dt
„mondaine", moet uiteraard veel meer mee
nemen, dan haar gelukkige zuster, wie
natuur alleen genoeg is.
ton^ e2Lneemt tolir mee «Ui
tend-, middag- en avondtoiletjes, met b«-
JmXL'e" VErBdlille'"te hoeden
De tweede vergenoegt zich met een paar
Zlttende losse, eenvoudige jurken en
onderkleeding, een paar sandalen of schoe
nen met lage hakken, een zonnehoed
een regenmantel.
Automatische Dienstboden
remando-s, bewegingen uiteo^n 5^3
krege,
tadlrt automatische dienstbode
<kL"u'a-nktlurter Umsohau" worden
«-ft geen
Bij de vriendin, waar de huisvrouw op
op
ver-
ue mui
bezoek ie, roept deze het telefoon-
en laat zich met haar eigen
wordt li'!?;! da°r vergaat,
m beveSr a r ee" relais fafcreehakal,
AJn getik wordt hoorbaar: S"tateekent:
keut¥?^S----
wimÏÏ1 ten: VOTl>Mt me met de ver-
warmrng en geef de temperatuur op. Vier
getoet: Hier is de verwarming. En nog
wee Signalen: Ze is tametyk koud. Een
paar andere fluitstooten: Verbind nbe
den regelaar! Dat gebeurt en woo-dt door
•ndere signalen me
Draai den regeJaar ooen.
dTrertSi 1"rde! Tae'v'è™orbre*l
de verbmdmg. De fluit is in staat 3 ver-
schillende tonen te geven.'
albLT werielijk M ver? Of zyn dat
slechts toekomstdroomen?
I^li bestaat 'taendaad. Wens-
ley heeft ze aanvankelijk bedacht, om od
electrische hulpstations motoren of dynamo'
van deverte uit in werking te stellen of
"orden aangelegd, maar
voor het overbrengen van de beveJen kon
de gewone tolefoonleiding dienen, waar
voor alleen de menachelijke stem of andere
tonen woiden overgebracht. De opiTsïig
van het probleem zat hierin, dat Wensley
bediende van een
gevoelige relais, die als reactie op verschil,
lende combinaties van klanken electrischf
Het is theoretisch mogelyk, zegt Wensley,
relais te vervaardigen, die voor Mank ge
voelig zyn em die op het gesproken woord
reageeren. Zoo hebben we in de laboratoria
te Pittsburg een deur, die aHeen opengaat
op den roep: „Sesam, open u!" en naar
geen andere combinatie van klanken „luis
tert". Een dergelyke overbrenging van be-
practasch leiden tot zeer ingewikkeJde con
structies; Het is veel eenvoudiger, een fluit
met drie tonen te nemtm. Deze-drie tonen
makein zooveel combinaties mogelyk, dat
ter beschikking zyn.
In plaats van de fluiten, die by de Tele-
vox worden gebruikt, kunnen ook eleatrisch
gedreven stemvorken: worden toegepast.
Een Hondenschool.
Dicht voor de poorten van Berlijn, eer.igs-
zins verscholen in een dennen bosch je, liigt
de dresseer schooi voor jonden voor 't Duit-
sche leger, in de nabijheid van de schiet
plaats Kumraetrsdorf, waar <lag en nacht die
De inrichting is reeds in 't jaar 1919 in 't-
geroepen. Elk infairterk-regiment
in Duitschlund 24 en e>k artillerieregi
ment 12 honden, die a/gericht zijn voor den
berichtendienst. Ztf, die met de lpiding en
ng der honden by de regimenten be
last zyn, moeten vootraf op dttee school een
cursus van 12 wekem doorraaiken. Op deze
school worden de honden, volgens geheel
nieuwe methodes afgericht, w.warmee men,
zooais t heet, aantneikiUÈk be tel e resuijüT
ton bereikt. de oude metJiouf, zoo wordt
beweerd, schrydt men dek hond al te zeer
menschelyke hoetlamgihedeti toe en er wordt
zoodoende teveel aan tip tferen gevergd.
Maar met alleen dooir jhtouwe methodes
aoekt men het kunnen fier hónden te ver
beteren maar n*m prol&ert ook door aller
lei kl-uisingen oen betere hondensoort voort
'te brengen. Het ziyrn dan joms ook vreemde
di-Ugen, die er van de vierbeeiuge soldaten
veriangtl worden. Ze mogen by t overbren
gen oer belachten zich piet laten aifschi ik-
ken door t donderen der kanonnen en t
knetteren vier nmchinogewercn. Daarom
ontvanigeii ze hun onderricht op de nuby-
zynde adhietplaats. Ze moeten zoo afgericlit
zyn, dut men ook in ooriogstyU zich ten
vuile op de dieren veridten kan. Ze worden
er zelfs aan gewend om gasmaskers te dra
gen.
Jn de dienstsciiool zyn ook alle honden
rassen. vertegenwoordigt!Men houdt zelfs
een echte wolvin, die met een Pommerschen
herdershond: een vreedzame», maur tot nog
toe kinderloozen echt voert- ütk vossen
mankeerein niet. Klaarblijkelijk wil men
ti-achten iets van de bekende schranderhejd
dozer dieven op de honden over te dragen.
Met wilde konynen en fazanten wordt, de
speui'rin der hondten ontwikkelt en verbe
terd.
Eveneens zyn hier d#^x>stduiven talryk
vertegenwoordigd, daar de honden leeren
moeten, deze in de voorste loepgraven af te
leveren.
Ook mankeeren niet een hondonkeuke»,
een operatiezaal en een apotheek voor hon-
denmediioymen.
Omtrent den speurzin dei- honden worden
allerlei interessante experimenten uitge
voerd.
En open vyaag was 't.nog steels: Waarin
bestaat de spieuran van den hond? Doo-
welken reuk wordt de hond geleid, als h(j
een menschelyk spoor volgt?
In deze geheimenis meent men licht ge
bracht te hebben). Men hééft met nieuwe
middelen drit raadsel zoekj'm op ie lossen,' en
de uitkomsten waren verrassend. Men heeft
een z.g, „sporenrad" vervaardigd. Aan
dit rad zyn voeten van ponqeloin. Als drit
rad ronddraait, laat 't dus een spoor na alsof
een mensch daar langs gegaan ir, maar er
is natuurlijk geen menschelyke reuk aan
verbonden. Bovendien maakt men de proe
ven op een harden bodem, waar geen voet
afdrukken aohtemblyven.. 't Onibegryuelyke
was, dat honden, die er op afgericht waren
menschelyke voetsporen te volgen, even ge
makkelijk in staat waren ook de sporen der
porseleinvoeten te volgen, hoewe' deze spo
ren op den grond niet zichtbaar waren.
Waaruit nien besluit, dat de hond nriet ge-
Letdwordt door den leuk des menschen en
nog veel minder door d^p, eigen bijzonderen
reuk, drie by eiken menoph verschillend zyn
zal. Men neemt veeleer oftti, dat van de aarde
die altijd door de voetstappen oen beetje
omgewoeld wordt, een bijzondere reuk uit
gaat, evenzoo van het onder de voetstappen
gebroken gras en kraidett.
Als venier bewy's voo* de opvatting dient;
nog 't volgende experiment: Men heeft éen
z.g. zwevende zitplaats» vervaardigd. De
mensch gaat over den grond naar deze /Jt-
plaats. Dan zweeft hy <MWMdde."yk boven
len beganen grond weg, doch zonder dezen
nog verder aan te raken. Den hond laan men
't spoor volgen maar ais hy zoover komt,
waar de mensdh op de zwevende zitplaats
heeft plaats genomen, dan verliest de hond
iladelyjc 't spoor.
De pry® is by loting ten deel gevallen aan
WILLY VAN DER VUST Je Alphen a. d
Ryn.
Nieuwe raadsels.
1, 2, 3 is in 't algemeen de naam
een 'land.
Waar mensehen zyn met beschaving en
verstand
Daar kan de 17, 25, 7, 6, 9, 26, 16, 12, 13
niet falen
De banden nauwer toetehalen:
Snel tydiing te brengen over en weer,
Van ouders en vrienden, ja nog voql meer.
9, 8, 7, 24, te 14, 10, 2, 9, 8, 16 is een
14, 23, 16, 4, 17.
Het to 21, 22, 23, 24, 6, 16 is oen 9, 23,
16, 4, 17,
Die niet ieder is beschoren:
Veelal gaat het toch venloren.
9, 10, 11, 12, 13 is een titel; 4, 7, 11, 12,
13 een naam,
Dien nooit iemaml zal begeeren,
Drie de vrijheid kan waardeeren.
Kent ge nog sprookjes? Haast durf ik
't niet vragen!
Zoo er ooit een was die my kon ibehagen
Was het voorzeker de 9, 25, 7, 12, 11, 26,
4, 24, 8, 14, 15, 5,
O! wat heb 't daar een 9, 8, 16, J8, 17
van 9, 6, 21, 12, 24,
Doch nu zal' Tc u maar niet langer ver
velen.
't 14, 16, 16, 17, 18, 19. 20 dient tot wer
ken; een zonde is 4, 5, 26, 7, 6, 16.
Schrijf nu maar vlug myn geheel even
Zes en twintig letters precies op zyn kop;
't Is een betrekking, niet zeer lucratief.
Maar van algemeen nut, tot veler gerief
Men Vindt den man meerendeöls op het
platteland,
Wjn titel prykt dikwijls in onze Staats
courant.
Mijn geheel bestaat uit twee doelen.
Mijn eerste, zoowel als irtyn tweede deel
rs een verkorte vrouwennaam.
Te «amen vormen aai) een artikel dat in
eiken kreidemerswinkói te vinden is.
Oplossingen inzenden aan de Redactie
van de Goudeche Courant, Mlarkt 31, Gouda.
voor Woensdag 25 Juli.
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris K. Tiendewofc 28, lokaal der club
Markt 4».
Protteeta No. 567.
1 aBI IBI
Zwart schyven op: 15, 21, 22, 24, 27, 31,
5.
Wit schijlvan op: 38, 34, 38/40, 42, 48.
Probleem No.
KURKEN
AZIJNES8ENCB
BRUISPOEDER
FLESSCHENLAK
ZWAVELSTOKKEN
PERKAMENTPAPIER
INMAAKKRU1DEN
ENZ. ENZ.
Markt 6 Tel 762 Oouda
me eo
Zw. 5, 8/10, 12, 14, 17, 18, 26, 36.
Wit schijven op: 16, 23, 24, 28, 30, 32,
.35, 42, 46, 47.
Oplossing van Probleem No. 563.
Wit speelt: 44—39,23—19,29—23,35—30,
33 11, 36:7.
Opflossing van Probleem No. 564.
Wit speelt: 26—21,21—17,30—25,25 12,
27 9, 4943, 31—26, 26 17, 36 3.
10'
in Diverae Smaken
38 ct. per fletchje
Aanbevelend
J.C. FICKWEILER Tel 549
Alléénverkoop van de Gerhard Adam
Zeer billijken prijs.
STEMME^ SCHOONMAKEN.
Een gebruikte Piano f250.—.
dat vakkundige Schoenreparatie
het voordeeligst is, en den duur
vaij het schoeisel verlengd.
Aanbevelend, "5J
F. W. REITZSTRAAT 22.
WerkplaatsAaltjabakstaag.
Valencia, Sinaasappel, Citroen, Frambozen
en Ananas.
GROENENDAAL 4 TELEF 755.
DER WINKELZAAK VAN HET
VAN
LANGE TIENDEWEG 96 - GOUDA - TEL. 728
I
Goad work ■llll|ko ppljzon
Telefoon 878
=r
I
lièi lo
Op alle artikelen die niet in de Uitverkoop
zijn lO korting A Contant os
Zlo do Klalagos zia da Ilalages