GOELINGH'S DEVENTER ONTBIJTKOEK Victoria Muurvlakte Glasonderoemisg „SOIIDi", (G.01) Spierinplr. 131, Tel.440 DE iiOUIStllfi FRUIÏUAKDEl FOTO LUXy Kleiweg 80, Gouda, Boekhandel VAN BURK SPEELKAARTEN H. P. Herfst Jn RADIO GEVESTIGD Levertraan Hoestmiddelen P£J. Revet en Zonen VICKS VAPORUB ANTON COOPS Goudsche Vraagbaak JAARBOEKJE GOUDSCHE COURANT ZATERDAG 20 OCT. 1928 - TWEEDE BLAD Hoog In kwaliteit, Laag In prl|o. A. Vingerling, Brandstoffenhandel Spooriaan Bloedarmoede - Zenuwzwakte - Algemeene verslapping G L AS VERZIL VERING L. METTAU Herstelling van Verweerde Spiegels LEVERING VAN GLAS, Süü:,,rzll"rd' °n«"l""n- S. S. van Dantzig H.A.V. BANK TH. BINNNEDIJK VERWACHT l)W BABY! Joh. Bel| J* La A, BRAAK) WISKUNDE Zoete en Me Krakelingen. Gekruid SI. Itieolaai ID en 16 cenl per ons. Doler SI. Hiceiaas 18 ten! per us. HET BESTÉ" W.Vermij&Zn. Motorbootdient Gouda-Oudewater- Utrecht tortuur: Maandagavond 7 uur Woensdagmiddag 2 nnr Donderdagmiddag 12 nur Goudsche Vraagbaak PRIJS 25 CENT. Heeft Reeuwijk belang bij de droogmaking der Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen? Uit ons Parlement. DE PIANO. "t-u EngrosFIRMA RENEMAN VAN DER HEIJDEN GOUDA. 1762 100 QBVESTIODi in welke onderneming van af heden wordt vervaardigd Geslepen en Ongeslepen, Verzilverd en Blank Spiegelglas in de meest moderne uitvoeringen ten dienste van de Meubel-Industrie, Carrossiers, Scheep- werven, Café- en Winkelinrichtingen etc. Autoruiten kunnen direct geleverd worden. 20b0 30, Opnieuw verzilveren van verweerde Spiegele. Mevr. Degelijk„Ik vind het een pracht van een haard. Je hebt je naam wel eer aangedaan, Mannie. nsaioo Die haard maakt onze gouden bruiloft mee!" B E C M T «S. DVSEWINCK In Gouda verkrijgbaar bij de Firma: P. ROND PZNZeugstraat 96. ANTHRACIET 20/30 2.30 (groot van stuk) ideiji 30/50 2.50 idem 20/30 30/50 speciale kwaliteit 2.90. Prima WALES Importnootjes 20/40 f 3.20. Allies per H.L. franco huis, alhier. 26 Gruis en steenvry. By grootere kwantums reductie. In alle gevallen van bloedarmoede, zenuwzwakte of algemeene slaptetoestan- óen, is de Sanguinose het middel dat snel en afdoende verandering brengt. Een groot voordeel van de Sanguinose is, dat zij ook door de zwakste gestellen verdra gen wordt en geen schadelijke bijwerkingen vertoont. Neem er de proef van. Maar zorg dat gij de echte Sanguinose hebt. WAGHT U VOOR NAMAAK. Sanguinose kost: per fl. 2.—, 6 fl. 11.—, 12 fl. 21.—. Met duidélyke gebruiksaanwijzing. Verkrijgbaar by alle Apothekers en voorname Drogisten. VAN DAM v Co. De Riemeratraat 2 c/4. - Den Haag. In divans pp||zan - WHIST- «n BRIOGEBLOCS Handleidingen voor Schaken - Dammen - Whist - Bridge enz. Werkplaat»: Spierlngetraat 1439171 20 BRONCHITIS - Hoift - Asthma Snelle verlichting en genezing door nieu we geneesmiddelen uat plantenextracten, blykend uit volgend attest; „lk ben met Uw behandeling sedert 6 dagen begonnen, ik hoest minder, haal vryer adem en voel my krachtiger. Toch ben ik zeer ernstig aangetast, ^ant ik heb myn beroep op last van 3 genees- heeren moeten opgeven. De minste bewe ging was my verboden, doöh in die vyf dagen ben ik een geheel ander mensen geworden. „A. D., te Seraing (België)". Vraagt circulaire met bewijzen aan den uitvinder dezer geneesmiddelen zelf, den dokter in de medicynen G. DAMMAN, aan firma J. H. I. SNABILlé (afd. P 8j) Groot© Markt 7, Rotterdam. VERZOEKE DE ZIEKTE DUIDELIJK AAN TE GEVEN, want er is een speciale brochure voor elke ziekte. N. W. O, Goaderan VAN JANSEN TILANUS FRIEZENVEEN SPECULAASJES12 ct. p. ous DIK SPECULAAS 12 ct. p. ons AMANDELSPECULAAS 16 ct. p. ons HEERLIJKE BOTERSPECULAAS 20 ct. per ons. v.h. L. Boogaerdt, L. TIENDEWEG 43, TELEF. 777. Hoofdvertegenwoordiger voor Gouda en Omstteken H. VAN DER GRAAFF Blauw.traat 19 Tel. 763 Heeren Ziffscheerders I Laat Uw haar vakkundig knippen by C. GORISSEN, Kapper, Gouwe 30. Alleen Heerensalon. Directeur der Begrafenissen Belast zich ook met Crematie op Westerveld Gouwe 228 Talof. 822 Gouda 2.— per week. GEHEEL COM PLEET GEPLAATST 125.—. HAPPEL, Snoystraat 69, GOUDA. verhoogt uw geluk en koopt de luiermandbenoodigdhed en bij «J. C. SIBBES HOOGSTRAAT 7 TEL. 423 Radio Eloctr. Techn. Bureau Blauwstraat 12 Tel. 66 te GOUDA, Burg. Martenssingel 24 Leeraar M. O. Boekhouden. Opleiding voorliractyk en examens. H-BROUWER DE KONING Spieringstraat 153 Gouda. Ons brood werd bekroond: Arnhem 1923, 'u-Bosch 1924, It'dam 1926, Dordrecht en Utrecht 1927. lessen aasgeboden, op zeer billijke voor waarden, voor leerlingen H. B. S. en Gymnasium, voor candidaten BOUWKUN DIG OPZICHTER, enz. door P. S. DAUVILLIER. 751 10 B.MARTENSSINGEL 12. H. D. TAIWSE Naaierstraat 24. "O 1 O O Lifcvert tegen concurreende J» O prijzen 2062 20 GLAS voor 'Z WINKELPUIEN, WOONHUIZEN, DAKBEDEKKING, KIPPENHOKKEN, Taaie 10 OEBR. KAMPHUIZEN. Ons werk is en blijft Fabriek van gestoffeerde meubelen. Vrouwesteeg 22 GOUDA Telef. 419. 15 OOSTHAVEN 65 - TEL. 280 1963 15 groot ongeveer 9 X 2'/a Meter TE HU U R in het stadsdeel „Korte Akkeren". Te bevragenGOUWE 98. 2019 8 Tegen alle verkoudheden Verkrijgbaar bl| m 10 Drogist - Wijdstraat 31 Tel. 328 De Ondernemer: FIRMA WED. K. A. VAN qEN HEUVEL on uo Ligplaats i BOUWE bij do Groenondaal. Tol. 437 Goederen worden dagelijks aangenomen GOUWE 184. Firma Wad. 4. Rietveld. LANOE T1ENDEWEÜ 27 BLAUWE DRUIVEN, PERZIKEN. MELOENEN AALBESSEN. PRUIMEN SINAASAPPELEN, CITROENEN, TELEF 313 haef t in room ad TAFELPERflN, TAFELAPPELEN, TOMATEN. BANANEN, STUDENTENHAVER VRUCHTEN IN BLIK, VRUCHTEN IN GLAS By de Uitgevers A. BRINKMAN ZOON alhier is ter perse om binnenkort te verschijnen een voor iederen Gouwenaar onmisbare wegwyzer op alle gebied, die den titel zal dragen van DER GEMEENTE GOUDA voor 1928—1929. Bevattende alle inlichtingen betreffende Rjjks- en Gemeentediensten, Openbare en Bijzondere Instellingen enz enz. Uit officieele gegeven samengesteld. Dit boekje bedoelt telken jare den inwoners van Gouda in het kort in te lichten over al datgene wat ieder hunner eigenlijk weten moet, omdat ieder met al wat tot het Gemeentelijk- en het Rijksbestuur wat Gouda betreft, dagelijks te maken heeft. Waar moet ik hiervoor wezen? Wat moet ik in dit geval doen? Tot wien moet ik my wenden? Wat moet ik .betalen voor gas, voor electriciteut, voor water? Hoe hoog is de belasting Welke school moet ik hebben voor myn kind? Deo© en zoo talloos ander© vragen komen er telkens en telkens naar voren. Weet ge ook wat er by Politieverordening verboden is, waarvoor ge de kans loopt by overtreding te worden gestraftKent ge de regelingen van het verkeer in desze Gemeente? Weet ge welke formaliteiten er te vervullen zijn bij geboorte, huwelyk en dood Kent ge Uw stad in bijzonderheden en ook hare instellin gen? En weet ge wat er in Gouda bestaat op het gebied van gezondheidszorg, liefdadig heid, sport, kunsten en wetenschappen? De zal U op al deze dingen het antwoord geven en U een wegwyzer zyn, zooals U uit de hier volgende opsomming van don inhoud zal blijken. g^r* Ieder kan hierin terstond vinden wat hy noodig heeft. Bestellingen worden thans reeds aangenomen door den Boekhandel en de Uitgevers A. BRINKMAN A ZOON. Het adres voor Vereenigingen, Bruidsgroepen, Kinderfoto's enz Ruime sorteering bijbehoorende Lijsten Hebben wy vorige week de vraag onder de oogen gezien of Gouda oelang heeft by de droogmaking der Plassen, thans willen wij dezelfde vraag ook stellen en beant woorden ten aanzien van de gemeente Reeu wyk. De gemeente Reeuwyk, zoo ja er steeds in allerlei toonaarden beweerd, heeft groot belang by de droogmaking. Jarenlang heeft men den bewoners dat ingeprent en zoo is het voor een deel hunner zoo natuurlijk geworden als het opkomen der zon dat deze Piassen droog moeten. Immers, de voorvaderen hebben van land water gemaakt, hebben geld gestort in een droogmakingsfonds, wat is er nu vanzelf sprekender dan dat van dat water weer land wordt gemaakt? 'Zoo redeneert men. En dat lijkt wel aar dig. Maar wie de moeite wil nemen deze droogmaking eens onder de cogen te zien, zal dra tot de conclusie komen dat wanneer die plassen zouden worden drooggemaakt, dit tot een groote teleurstelling zou leiden. De gemeente Reeuwyk heeft voor deze droogmaking een halve ton als bijdrage be schikbaar gesteld. Dat bedrag is de gemeen te kwijt. In de meerkosten der droogma king, dan die welke zyn begroot, draagt de gemeente Reeuwyk niet by. Met die 50 mille is de gemeente er als b ij d r a g e af... maar dan is ze er nog niet. Maar daarover straks. Wanneer tot droogmaking wordt besloten, moet er worden onteigend volgens het daar voor opgemaakte onteigeningsplan. Er zal onteigend worden 738 H.A. water, 92 H.A. land en 8 huizen. Hierby moet er rekening mede worden gehouden dat men onteigent zonder de op de perceelen vastgezette droog- makings- en andere fondsen. Trekt men dus van de H.A 5.rente dan zal, al staat dit nergens in een Rapport, de verkoopwaarde met 100.verminderd worden, trekt men 25.af, dan gaat er 500.van de ver koopwaarde af. Voor het water zal men practisch gesproken niemendal krygen. De 92 H.A. land, dat zyn dan de damhoeken met rozen, het aardappelland, de bleekveld- jes achter de huizen, waar men kippen houdt, zullen voor een krabbel moeten wor den afgestaan. Dit is heel duidelijk wan neer men weet dat voor de geheele onteige ning drie ton is uitgetrokken, dat wil zeggen van die drie ton zal twee derde ge deelte worden uitgekeerd. Op de lyst van de in elk geval te onteigenen perceelen is als gezamenlijke waarde uitgetrokken 213.075.86, de bedrijfsschade daaronder begrepen. De lyst daarvan berust by den Directeur van het Bureau voor Ontwatering. Stemt het onteigeningsbedrag zeker niet tot geruststelling van de by de onteigening betrokkenen, de opbrengst van het land na eenige jaren wordt by verkoop op 2300.— 2600.— getaxeerd, een bedrag dat zeker geflatteerd is. Wie in het rapport van het biervoren ge noemde bureau van Hasselt en de Koning leert wat omtrent de huizen- wordt ge zegd welke binnen de omringing komen te liggen, zal zich daarover niet weinig ver bazen. Daarin wordt verhaald dat men aan den Tempel kan zien hoe weinig de huizen er van lyden als de grond waarop ze staan, buiten zyn grondwater komen te liggen. Wat is nu het geval? Er staat nog één huis, dat 2 M* gezakt is... maar alle andere huizen, die er hebben gestaan, zyn afge broken. Een prachtig motief. En daarop is dan nog. het voorstel gebaseerd om de bin nen de omringing liggende huizen wel te onteigenen, maar de eigenaars daarvan een schadeloosstelling aan te bieden. En zoo staat er: „wanneer zy dit billijke bod yiet wenschen te aanvaarden, kunnen zy, wan neer eventueel schade mopht voorkomen, een eisch om schadevergoeding by den rechter indienen". Dat beteekent dus dat wanneer de bewo ners het geboden geringe bedrag niet aan vaarden, zy dan voor den rechter bewij zen mogen dat de schade het gevolg is van de droogmaking en ook bewijzen hoe groot de schade in de toekomst wel zal zyn. Ten aanzien van het land, dat binnen de omringing Komt te uggen worut medtgt ueeki dat wei is waar net land slinkt, on- geiyk daalt, uit lyn grondwater komt te liggen... maar zoo staat er: „op achauevei' goeding door te groote drooglegging dei gronden behoeft niet te worden gereaenu' Wat dit zeggen wil wordt met een voor beeld verklaard: Jemand heeft een rozen tuin, waarvan hy kon bestaan. Nu wordt eerst de helft daarvan voor zeer ge ringen prijs onteigend, de rest van de grond droogt dan uit en wordt ongeschikt, het huis zakt scheef en wordt bouwvallig. Hoeveel huizen en land onder deze rege ling zullen vallen, kan ieder in Reeuwyk voor zich zelf nagaan, wanneer men weet dat de dyk vanaf de Reeuwijksche Brug tot het dorp Sluipwyk als een lus om de buurt schap heenkomt. De school van Sluipwyk valt binnen de omringing; het ineenvalten van dit gebouw is een fortuintje voor de gemeente. Hoe groot de schade naar bil lijke berekening, aan huizen en land zal be dragen kan niemand zeggen. Billijkheids halve moest de Overheid, indien tot droog making wordt overgegaan, alles gaan ont eigenen. De huizen, welke buiten de omdyking komen te liggen, zullen ongetwijfeld, wan neer in den dyk een zandberm wordt ge stort, zooals langs bovengenoemde „lus", daarvan hebben te lyden. Wordt er geen zand gestort en komt de dijk vlak langs het huis, dan zal dat zeker in korten tyd scheef liangen. Volgens het Rapport-van Hasselt eïi de Koning slinkt de dijk over land ge jogd 300 in. Ligt een huis verder van den 'dyk af, dan is dat er vanzelfsprekend beter aan toe. Maar aan scheuren ontkomt het niet met als einde bouwvallig worden. Wie de gevolgen goed nagaat, moet vree- zen dat 'Reeuwyk éin ruïne zal worden. Ook de huizen in den Platteweg, liggende op den achterkant van de Willens, en in de Twaalf- morgen op den achterkant van Stein wor den niet veilig geacht. Het feit is er dat het IZomerhuis van Tines Koster, -wel 10 minuten gaans van Vettenbroek af liggende, by droogmaking van dien polder uit elkaar scheurde. De ervaring met land in oud-Bodegraven was dat het zakte bij de droogmaking van den Tempel; het land ten Oosten van Vet tenbroek (ten N. van 's-Gravekoop) werd na de droogmaking van Vettenbroek zóo laag dat men 's zomers soms op bloote voe ten in het water liet gras maaide. Overal waar geen klei is, het land tusschen Ravens- berg en de Breevaart, de Achterwillens, het Land van Stein, ten Noorden van den spoor lijn, het zakt overal. Het land klinkt in en komt te laag in eigen poltferpeil te liggen en wordt daardoor drassig. Het zyn alle bezwaren van practischen aard, die zich zullen openbaren. En ten slotte: komt de droogmaking tot stand, maakt men de Plassen, die reservoirs zyn van goed drinkbaar water, maalt men met het nieuwe gemaal, kwelwater in wete ringen en slooten van Reeuwyk, dan moet noodwendig worden overgegaan tot den aanleg van'een Waterleiding, welke by be houd der plassen overbodig is. Een Water leiding, die slechts voor een gedeelte der ge meente bereikbaar zal zyn, doch waaraan ieder zijn deel zal hebben op te brengen. Wanneer men de kosten voor de gemeente nagaat buiten de bijdrage van 50.000 en gaat nadenken over de financieele schade aan eigendommen van de bewoners door en als gevolg van de droogmaking veroorzaakt, dan kan men soch waarlyk niet optimistisch tegenover de droogma kingsplannen staan. Het slechte rendement van het landbouw bedrijf is thans reeds oorzaak dat er ver scheidene boeren zijn, die nü geen gemeente belasting betalen. Men mag zich afvragen hoe het dan zal zyn als in de nieywe Zout manspolder een 50 boerenbedrijf jes worden gevestigd zooals Vettenbroek die heeft? Van deze zal de gemeente zeker geen inkom sten kunnen halen! Ziehier de ernstige schaduwzijden die aan de droogmaking der Plassen in het byzonder voor de gemeente Reeuwyk en haar bewo ners verbonden zijn. Bij de agitatie voor de droogmaking viert de politiek hoogtij. Bat men deze toch uit- echakele in deze zuiver technische en finan cieele zaak! Het is van veel grooter belaug voor Reeu wyk de Plassen te behouden. En wan neer dat vaststaat, dat men dan overwege ook in samenwerking met anderen, op welke wyze de productiviteit der Plassen kan wor den verhoogd. De Plassen zyn een kostelyk bezit, dat goede rente geven kón! TWEEDE KAMER. Herziening van de Indische Staatsregeling. Een oude interpellatie. Drie dagen heeft de Tweede Kamer een over het algemeen op hoog peil staand de bat gevoerd over het wetsontwerp tot wij ziging op enkele punten van de Indische Staatsregeling. De communist zorgde voor een rumoerig begin: in zyn ontstemming over een hem geweigerde interpellatie stond hy er op, dat nu opeens met spoed, d. i. vóór de Staatsbegrooting, een hem ruim 2*6 jaar geleden toegestane interpellatie zou worden gehouden. In die 214 jaar had hy er zelf nooit aan gedacht, noch over het onderwerp der interpellatie bij de Staatsbegrooting gesproken. Of sommige interpellaties ook noodig zyn! Het werd een geweldig rel letje, een geschreeuw en gehamer als in geen andere vergadering voorkomt en het eind was, dat onze revolutionair het goed vond om na het Kerstreces een beurt te krygen. Wat nu de partieele herziening van de Indische Staatsregeling betreft, deze betrof, in hoofdzaak de samenstelling van den Volksraad. Verder was van belang de uit breiding van den Raad van Indië met twee leden, waarvan de bedoeling is ook uit stekende inheemsche krachten in dit college (dat thans uit 4 leden en een vice president bestaat) te brengen, hetgeen do voeling met de inlandsche volksmassa zal bevorderen. Het groote debat concentreerde zich echter om eerstgenoemd punt. Aanvankelijk was het inlandsche element even sterk in den Volksraad vertegenwoor digd als het niet-inheemsche. In 1925 heeft minister de Graaff zich echter neergelegd by een amendement-Feber om de verhou ding te veranderen ten ongunste van de in landers. Daardoor werd in den Volksraad een Nederlandsche meerderheid verzekerd (30 Nederlanders, 25 inheemschen en 5 uit- heemsche niet-Nederlanders). Dit besluit moest wel in inheemsche (vooral in de in- tellectueele) kringen als een bewys van wantrouwen worden aaégevoeld en ont stemming in en buiten den Volksraad bleef niet uit. Reeds kort daarna bleek de Indi sche regeering, evenals de Nederlandsche, het gevallen besluit zeer te betreuren ©n thans kreeg de Kamer een wetsontwerp, waarby werd voorgesteld om de verhouding der zetels van het oorspronkelijke ontwerp Fock-de Graaff te herstellen: 25 Nederlan ders, 30 inheemschen en 5 uitheemsche niet- Nederlanders. De Volksraad had zich ten tweede male voor deze verdeel iog der zetels uitgesproken en het liet zich voorzien, dat al had het voorstel thans, anders dan in 1924, in'Indië eenige beroering in Europee- sche kringen gewekt de Tweede Kamer zich niet wederom zou verzetten tegen wat Minister van Koloniën, Gouv-Generaal en Volksraad in het belang van de goede ver houdingen in Indië achten. Het was voor de Kamer geen aangename positie om op haar meening van 1925 te moeten terugkomen, maar zy heeft terecht het zwaarste laten wegen wat den doorslag moest geven en begrepen, dat afwijzing voor den tweeden keer van het aan de inlanders toegedachte aantal zetels op de inheemschen in Indië een zeer ongunstige indruk zou maken. Daarbij kwam, dat velen, die drie jaar ge leden met ir. Feber meegingen, thans met hem van oordeel waren, dat de gevolgen van de door de Regeering voorgestelde ze telverhouding waarlyk niet zoo funest zul ten zijn. Zelfs de man van het groote amen dement van 1925, de heer Feber, ging over stag, wyl verwerping in de gegeven om standigheden onnoodig onaangenaam zou zijn voor het inlandsche element en met hem ging o.a. de geheele katholieke fractie met het regeeringsvoorstel mee. Voorts de liberalen, namens wie mr. Droogleever Fortuyn verklaarde, dat de Kamer in de ge geven omstandigheden niet anders kon doen dan het ontwerp aannemen, terwijl tenslotte de anti-revolutionairen gedeeltelijk vóór en tegenstemden, een houding, welke bU de eindstemming ook by de Christelyk-histo- rischen te constateeren viel. De communist de Visser ging geweldig te keer tegen het ontwerp, dat misleidend zou zijn! Deze af gevaardigde moet niets hebben van een goede verhouding tusschen Regeering en bevolking; een door hem voorgestelde, on mogelijke motie werd door niemand onder steund en kwam dus niet in behandeling. Minister Koningsberger had dan ook geen zware taak. Z. Exc. gaf de verzekering, dat de groote lijnen van de Indische politiek niet te Buitenzorg, maar in Den Haag vast- i gesteld worden en dat de koloniale belan gen op de arbeidsconferentie te Genève in 1929 behoorlijk behartigd zullen worden, waarna de bewindsman nog eens uiteen zette waarom de voorstellen t. o. v. Raad van Indië en Volksraad aanbeveling ver dienen. Dr. Koningsberger heeft daarbij vooral den nadruk gelegd op de morcele beteeke- nis van dit ontwerp, dat herstelt de vergis sing van 1925, die in Indië als een donder slag by helderen hemel is aangevoeld. Die vergissing is voor de inlanders een bittere, grievende en onverdiende teleurstelling ge weest, ook voor zeer vele nationalisten in Indië. Deze fout is nu goed gemaakt en wel op een wijze die niemand kan misver staan. Een amendement om den Raad van In dië niet uit te breiden verkreeg slechts 12 van de 79 stemmen. Socialistische amen dementen betreffende ledental en zittings duur van den Volksraad werden verworpen of ingetrokken, waarna het wetsontwerp is aangenomen met 67 tegen 10 stemmen: die van den communist, ds. Zondt, ds. Ling- beek, 5 anti-revolutionairen en 2 chriat-his- torlschen. De Regeering kan dus tevreden zijn, al ware het nóg beter geweest, indien een der gelijk ontwerp met algemeene stemmen was aangenomen. Poalaoh-Uuitsona onderhancUlingan. De 1 attente jarou zijn er voortdurend door gedelegeerden van Dolen en Duiteohiand bospireiKdnfcon gevoerd, teneinde te komen tot een oëononiisoh vorgelijK. Deze ouder-, aanhalingen droegen aldoor oen zeer moei zaam'ktarakier. schoon tevde lauden, die buren aijn, er ten zeerste bij gebaat zou den zijn, wanneer hun handelsbetrekkingen rustten op een dagelijkon grondslag, viel steeds een ontstentenis van wederzij d- s»ch tegeiiKJotkonirjudheid vast t® stellen. De economische verhouding tusschen beidie landen liet in jle afgeloopen jaren aanhou dend te wenschen over. Zoowol Polen als Duitsdhland richtten, hoogo taiietinuren op om dit, terwijl bedde landen elkaar» pro ducten noodig haddlyn. Ondanks den scher pen eoonoandechen strijd had er tooh uog tusschen beide staten oen uitwisseling van voortbrengHolen plaate, die niet geheel en ai onbeto^koiiend was, lietgee® de conclu- (ade wettigt, dat betide landen, daar zij zelfs onder ongunstige bmstandighecten handel met elkaar dreven, feitelijk op elkaar aan gewezen zijn. Do ondorhandelingen hebben echter geen enkeden keer tot liet sluiten van oen verdinag geleid; alleen kwam op zeker oogehblik een voorloop',ge schikking tot stand, maar een definitief traotaat bleef tot dusver achterweg*». De politieke samen stelling At vorige DuRsche regieerlng was allicht niet bevorderlijk voor het bereiken van resultaten, daar het, aangezien: ver scheidene Duitsdh-raationalen er deel van •uitmaakten, thet een utl&sfepnoken rechts ka rakter droeg en kon beschouwd worden als een pleitbezorger, dor Dhitscho Jgrariftrs. Maar de rechtsohe regeering in Duitsch- land is weggevaagd en oen linkscbo onder sociaal-democratische leiding is er voor jn de plaate gekomen. Men zou nu zeggen dat er voorwaarden waren geschapen voor een vlotter verloop der economische be sprekingen tusaehen Polen en Du tschland, die sinds oenigen tijd weer zijn aange knoopt, mwatf do feiten toornen tlians aan, dat do ivgjeeringmvijzigiing in Duiisohltuyi do onderhandelingen in 't minst niet gun stig heeft beïnvloed. Gisteren zijn do be sprekingen voorloopig gestaakt, omdat er toch goen kans bestond, dat de belde par tijen het eens zouden worden. Aan wie de scnuld't Het is moeilijk uit lè maken. Wanneer men de Pdieu mag ge- looven, vormt do Dultóche hardnekkigheid #en beie.8cl voor t sluiten van een nan- delsacooord-, de Duiisohors willjm op geen enkefl punt, maar men liet te Warschau voorstelt, over de brug kojneu. De bezwa ren gelden vooral de houding van den leider der Duitaoho delegatie, dr. Hennes, waar de Polen blijkbaar niet erg moe op hebben. Hermes la, gelijk men weet, oud- minister en behoort tot het centrum hij moet volgens de Pooleche merledeellngen vooral de belamgeu der Duitecho agrariërs vwnledigon. Mliar er vaJt ook te beachik- kou over DuiUoha uiteenzettingen en wel van dr. Hennes self, die aan het kabinet- HCrinanu Muller verslag heeft uitgebracht over de jongste onderhandelingen te War schau Naar de oud-minister te kennen gaf, viel er met de Polen geen land te bezei len, omdat zij, al waren de Duitechers in menig opzicht buitengewoon toegeeflijk met name op hot stuk der douane-tarieven slechts te vinden waren voor oonceeafas, die geen naam mogen hebben. Bovendien stonden de Polen op., de inwilliging van nieuwe belangrijke eiaöhrn, die door poli tieke motieven waren Ingegeven. Men ziet duo: over en weer geeft men elkaar do schuld van 't mislukken der on derhandelingen. Het gevolg hiervan ia on- 'lartusschen, dat beide staten doorgaan el- knar economisch te banadeelen en middel lijk is hiervan het gevolg, dat ook in po litiek opzicht de relaties er voortdurend onprettiger op worden. BUITENLANDSCH ÏUEUWS. VER. STATEN. Hoover Britsch onderdaan? Aan Herbert Hoover wordt hot recht ont zegd, aanspraak te maken op hot pres.den schap dor Voroenigde Staten. Hij zou uj. het beltin dezer eeuw, bij een bezoek Transvaal, dcedgonomun hobbeu aan daar gehouden, verkiezing ein zodoen de de Briteche nationaliteit hebben aan vaard. Dit is n.l. de inhoud van een brief, de burgemeester van. Johannesburg heelt ontvangen vaa* een Amerikaan, die verzocht de juistheid van deze bewa- fce willen voriheoren. De kiezenslijs van bedoedde periode blijken: echter niet verkrijgbaar, zoodat de buigemaester een uitsluitsel kan geven. Uit New-York wordt intusechen gemeld, dat Hoover zelf nadrukkelijk ontkent, dat hij oodt in een ander land dau de Ver- eemigd© Staten aan oen verkiezing heeft rieelgmomein. iHlj verklaart, dot bij in zijn lieele leven slechte drie weken in Transvaal Is geweest en daarom met geen mogelijkheid daar zijn domicilie kan heb ben gehad of wettig aam een verkiezing kaai hebben deed genomen. Hooiver »yst er verder op dot hij, indien hij als Amerl- khansch burger aan verkiezingen in oen vreemd land zou hobben deelgenomen hij deswege zou zijn gestraft- Vorder verklaart hij, dat gedurende zijn kort verblijf in den Transvaal daar geen verkiezingen hebben plaats gehad. Indien Hooveg: zich aan het geïncrimi neerde feit zou hlöbben schuldig gemaakt, zou hij krachtens artikei 2 van do Ameri- kaansohe Constttutio niet die functie van Ze waren jong getrouwd en smachtten naar een piano, hun eenig ideaal. Maar een piano is duur, en de duiten, cL duiten Neen, het kón niet. In hun aardige, gezellige, warm-gebouw- de nestje hadden ze het wel heerlyk, maar ze hielden zooveel van muziek, van zingen. Herhaaldelijk hadden ze zitten rekenen. Maar die na-oorlogsche piano's zyn zoo pepe^ duur. En hóe ze rekenden, het kon i toen... Toen kwam op zekeren morgen het dag meisje binnen en vertelde dat er een heer was, die mevrouw wilde spreken. Een heer? Over haar perzik-wangen vloog een blo», alssrossig dons. Een net- visite-kaartje gaf het meisje af. „Baron J. G. van der Ee van Horst." Een heer. Een baron. Het dons op haar lieve wangen kreeg de kleur van een papaver. „Laat mynheer binnen." En mijnheer kwam. Een correct-gekleed, uiterst beschaafd persoon van een jaar of veertig, die met een elegante buiging haar e groette. En haar aanstonds uit den droom juelp. Hy kwam voor een goed doel. Hy was stuurslid van een philantmpische vereeni- ging, die, tot styving van de kas, een lotery op touw had gezet. Met slechts één pry's: een piano. Een schitterenden vleugel. En alle bestuursleden en hun vrienden hadden op zich genomen 50 loten te plaatsen. Juist dien ochtend was hy begonnen: hy had de loten van nummer 1 tot nummer 50 by zich, de overige loten waren in handen van de andere heeren. En zou mevrouw nu ook niet een lot wille nemen? Vyf giulden. Maar dan ook de kans op een pracht-piano. Kende mevrouw hem niet Hy' woonde toch in de zelfde straat? Slechts een paar huizen van haar af. En daarom had hy besloten by „de buren" te beginnen. Mevrouw was de eerste diè hem ontving. Ze zou hem toch niet te leurstellen Ze durfde niet weigeren. Hij, was zoo knap en zoo beschaafd. Hy deed het toch óók voor anderen. Het zou zoo bekrompen staan om nee te zeggen. Tegen een baron. Die in dezelfde straat woonde. En dan, de kans op een piano. Him lievelingsdenk beeld. Moest je toch óók nietwegpoetsen. Ze deed he).. Ze nam vjjf gulden van haar huishoud geld en gaf ze den baron, die vriendelijk dankte. Wilt u zelf een lot nemen, mevrouw? vroeg hij, toen hij haar het stapeltje vóór hield. Och, zei ze blozend, „geef u er my maar eenl" Nee nee mevrouwtje. Doe het zelf. Zoo- reel te prettiger als u het wint. Weet U wat? Kies u het nummer van uw leeftyd uit u bent nog zoo jong. Omdat u de eerste bent en omdat ik alle loten van 1 tot 50 by me heb, kunt u precies uw leeftijd-lol krygen. Ze vond 'm bepaald een aardige kerel. En wat een charmant idee. Ja, dat zou ze doen. Haar leeftyd. Ze noemde hem dus het num mer dat ze hebben wou. Hy' zocht het lot. Verrukkelijke leeftyd, mevrouw, zei hij hoffelijk. „Een bloem in het veld." Hy ging... Toen Herman, haar man, thuis ksvam, vertelde ze hem het geval in kleuren en geuren. Enthousiast over haar lot, en over het charmante denkbeeld van den baron, om als nummer van het lot haar leeftyd te nemen. En heb je dat gedaan Ja Hér, natuurlijk. Hy kneep haar in de perzik-wangen, z"n kleine kokette vrouwtje. Vyf gulden was niet weinig, maar de kans op een piano stond er tegenover. In spanning verbeidden ze den trekkings dag. Stel je voor: een vleugel. Een vleugel voor 5.Wat een jubel zou dat geven in hun huis. En ze hadden toch precies even veel kans als andere menschen, nietwaar? „We hebben 'm toch niet," zeiën ze tegen mekaar, maar in hun hart dachten ze: „Als we 'm eens hadden 1" Toen hy uit kantoor kwam, dien middag 1 van de trekking liep hy by z'n boekhande laar aan, die hem beloofd had den uitslag te zullen aanvragen. Herman wilde het weten, vóór z'n vrouw het wist. De trek- kingslyst was er nog niet, maar om Her doen, telefoneerde de n met het bureau der vereeniging. En? De piano is gevallen op nummer 25, meneer! Herman sprong óp. - Zeg het nog eens, schreeuwde hy heesch. „Op nummer..." 25. Met één sprong was hy' den winkel uit. Buiten ging een taxi voorby. Hy nam die. Kon er af, nu. Hy kwam aan het hoofd van een echten vleugel te staan, ad vijfhonderd koperen centen, en dan mocht ie toch wel een taxi nemen. Ze stond voor het raam, toen hij er uit sprong en den chauffeur een royale fooi gaf. Verbaasd keek ze toe. Herman, dn een auto? We hebben 'm, schat, riep hy buiten zich zelf. ,We hebben 'm!" Wat, Hér? De piano! Ze wilde mee-jubelen, maar een verschrik- kely'k vermoeden weerhield haar. Op welk nummer is ze dan gevallen, Hér? Nummer 25, hoera! We hebben 'm, we zetten 'm dóór, kyk.-. j We hebben hem niet, schreide ze zachtjes, „dan hebben we 'm niet." Hij stond verpletterd. Hebben... we... 'm... niet? En je zei me toch, dat je het nummer van je leef tyd hadt genomen? Ja Hér! Nou dan! Ja maar Hér! (en de tranen liepen over d'r perzikwangen), „toen die baron zei dat ik het nummer van m'n leeftyd moest nemen, kon ik toch niet laten blijken dat ik al 25 was? Zoo oud al! Wat zou die man wel gedacht hebben! *lk heb toen 22 geno men. Ik heb het je nog niet durven zeggen, omdat ik er heelemaal niet op rekende datnie juist op 25 zou vallen. Wie had nou ook gedacht dat het zóó zou loopen?" Als een mislukte slagroom-pudding zak- hy in mekaar. Hy wees naar een hoek van de kamer en zei: „Wat zou hy dóór mooi gestaan heb ben... als jy... ate jy... heusch je leeftyd-.. had gezegd...!" Ze snikte hevig. Dat had ze nu. Van d'r ydeLheid. Als ze zich nu niet drie jaar ihad vergist, dan hadden ze nu een vüeUgel. Plotseling stond hy op, pakte haar be traande hoofdje en zei„Huil nou maai- niet langer, malle meid, je bent nog zoo heer lyk jong." Toen lachte ze. Maar ze keken allebei nog telkens naar de plaats... waar de piano zou hebben ge staan.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1928 | | pagina 3