„HIENTOl HOEDEN"
DRAAGT
CAREL KROPMAN.
Beurs van Amsterdam.
Voorts lieeft
oificier jhir. mr. R. E. W. van Woed© 'er
In-schikking guwtold van de koningin-moe
der uJm wuarnomonct hofmaarschalk van do
koiuingiin-uiodor, terwijl do gjroot officier,
ter h schikking van de koningin-moedor,
jhr mr A G. SohmwneipaonAnak, benoemd
is tot WAora.-amvnd grootmeester.
De financ. verhouding tusachon
Rijk en Gemeenten.
Het onderzoek in de afdeelingen
der Tweede Kamer.
I>e Contrei© Af deeling van do Tweedo
Kamer heeft besloten liet wetsontwerp bè-
treffende do financieel© verliouding tus-
sthen Rijk eu Gemeenten in de afdalin
gen te doen onderzöefcen op 15 Noverobor.
Nieuwe wetsontwerpen,
Douaneverdrag met Duitschland en
onteigening van perceelen voor een
haven te Ridderkerk.
Ingediend in een wetsontwerp tot goed
keuring van het op 28 April 1928 te Ber
lijn gen-oten verdrag tuflschon Nederland
en Duitechland over samenvoeging van de
douanei^hanth-ling aaa de grens- in het
scJieep vaart vork eer <j|p den Rijn eu ein
wetsontwunp houdetiJe verklaring van hel
niveau/een nut der ontoijgening van percee
len, erfdienstbaarheden) nimtetw zakelijke
redh/ten, noedig voor den aanleg van een
liavon met bij belioorondo werken in de ge
inoMito Ridderkerk.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 7 November.
Algemeene beschouwingen.
Wis gemeend mocin hol)ben, dat bet al
gemeen politiek debat over de' Ryksbegroo-
ü..g veer VM), tolweg gteterou eoti aan
vang genomen hoët, meerdere klaarheid
zou hebben gel vracht inzake de voornemens
der drie groote partijen ter rechterzijde,
voor het gevidl zij ook in 1929 weder de
«eerderheid moclUen brfhalea, zad, wau-
neer hij de discussie beeft bijgewoond, be
drogen zijn uitgekpiiMv. Weliswaar hebben
nog Slechts twee reclrtsdh© fractieleiders,
de ltóeren Heemskerk (s.-r.) m Dr. de
Visser (o.-h.) gesproken, dooh hot ia niet
te wachten wat Dr- Notens
de Kathol ie'tew in liet mid-
oni te oonstateeren, dat
zijde oogetwijfxld wel ge-
i«t om de coalitie te herstel-
dat men dienaangaande zich voor
hlik liefst van positieve verkla-
iht te onthouden. De heer
Heemskork zoido het vele malen eerst na
de verkiezingen zal moeten blijken of wl'
de omstamjiigjuedien van een roohtsoh Kabi
net aaaiww.ig aoh'len En Dr. do Visser
hulde zioh in nog grootud vaagheid, al
verklaarde .hij zeker een cliristelHjke por
tiek voor on* land te wenschen. Do lie -r
Heemskerk heeft er den nadruk op gelegd,
dat het onjuist is den wil van de moer
derheid met reebt te verwaarloozen ontlat
het de plicht en de roeping vau Rogeering
en parlement is de geestelijke vrijheid der
minderheid piet te onderdrukken. Een an
dere opvatting achtte hij val solve democra
tie Dit standpunt kwam volkomen over
een met dat, hetwelk door den vroegeren
f'bepalen leider, wijlen Mr DresBelhu.vs,
gehuldigd is in zijn brochure „Om de de
mocratie." En toen later kite heer V n
Gtjn namens de liberale fractie aan het
woord kwam, betoogde deze o.m. dat iu de
toekomst de strijd zal gaan tusschcn hen
die al dan met erkennen de vrijzinnige
gedachte op geestelijk gebied, d.i. dus de
geestelijke vrijheid en de economische self-
verantwoorlelijkheid op s o/felijk gebied
Beide beginselen eohijnen door den heor
Heemskerk te wonden aanvaard.. Zou hi -
in een mogelijkheid zijn geopend voor een
eventueel samengaan van de liberalen en
antirevolutionnalren, indien de rechtsohe
coalitie op niets mocht uitloopen? Ook in
de rede van Dr de Visser waren soortge
lijke klanken te beluisteren. Hij kwam Im
mers sterk op voor do n ittonal© eenheio
en een saanenwerking vaai veraolüllende
richtingen, mits /fletclhts net getornd wem
aan de christelijke grondslagen van het
volkeleven. Daarbij verklaarde hij zioh te
verheugen over twee din,jen vooreerst «lat
zelfs de vrijzinnig-doinocrater- niet meer de
abciale wetgeving opvatten al zuiver staats
zaak, doch aan de organen, gegroeid 'n de
vrije maatschappijeen belangrijk aandoe,
in de ut voering daarvan willen toeken n -u
en ten tweede, dat de t'jd voorbij is, dat
de liberal w liet: recht Aan d|en staat \an
dn religie scheidden.
De luw Van Gijn verklaarde een parle
mentair kabinet slechte dan to pivfereereu,
als liet op een gwzonde basis berust. Zij
kan dit met een rechtsoli ooadttle-kablnet
het geval niet zijn, omdit (te verlangens
der drie redittfche groepen te veel uit.-en
loopen. Die hoeren Heemskerk, Dr de Vis
ser en Van Gijn waren hot hierover eens:
de uitbreiding van het kiezerscorps eo het
evorxredSg kiesrecht hebben de versnippe
ring dep partijen en de mogelijkheid een
parlementair kabinet tie a ormen in do hand
gowqrkt.
De heer Albcvrda bel oogde dat de nadoe
len van een extra-parlomentaire regeering
in dit tijdperk wel duidelijk aan het licht
zijn giet reien i Regepriixg en Kajmcr zijn
thans alleen sterk in het negatieA*e. Spre
ker kwun op tvjeri do opnieuw in het
voorloopig verslag gegeven voorstelling,
alsof het viradhljnen van het kabinet-De
Geer in Mhart 1926 door de sociaal-demo
craten met gejuich werd IK-groet W%ar go
juich klon'< was dit om het verdwijnen
van 'het Icrfbitet-Colijf». De py-ogramma's
van da heer°tl Oöl i jn en De Geer verschil
len zeer verfvan elkaar. Fr was alle
riten het kab*net-De Geer te verkiezen
hoven het kabineteColijn. Thans moet na
2k jaar gezegd worden, dat het A'ersohil
minder groot wae dan zich Het aanzien.
Vffl-soHltado ppoffwmiwntm op het gebied
van sooiale ell jwlitslre politiek zijn niet
uitgevoerd. De Maatingpolitiek heeft ook
gieon verbetering gebracht en was reactio
nair
GEMENGDE BER1C1
MTfcN.
Geyaendorffer en Scholte naar Amerika.
Do hoeren Geyssondarffur, Webor ei
Schojte, de bokondb vliegers van de Ko
ninklijke Luchtvaart Maatsoliappij pijn gis
termorgen mot de Nieuw-Amsterdam vau de
Hollamd-Amerika lijn (het sc/hip is tenge
volge vgo den dikkfli mist 13 uur te laai
vertrokken) 'naar Amerika gegaan, waar
zij een bezoek zullen brongen aan den hoor
v*<m Lear lUaok en aan do Wrightmotoren-
fabriek, ter bestudeer ing van deze. moto
ren,
Doetinchem's gasdirecteur voor de
rechtbank.
Op 20 November hm.
Naar do TeJ. verneemt zuilen do direc
tour en do opaiohter het gomoeiUegM-
bodrijf to Dootijiahem op 20 November s
\oor de roohtbnaik te Anihem terecht slaan.
D« direoteur wordt, Itesohuldigd, in 1920
enkete gastoi-fltellon door het ondtfr hom
Wörkend personeel te hebben laten wegne
men
Do porsouon, aan wie die toestellen ca
itóni zijn gedaan, allen gasvetbruikers der
bud tengemeenten, zijn mede gedagvaard.
Bfovendden wordt de directeur -nog, beechul
digtf gas en eleotnioitedt te hebben laten
gv.-bru'iken door den opzichter. De opzich
ter wor.lt van dezelfde feiten beschuldigd.
Personeel der ga&fabrdek en het gemeen
tebestuur zijn mede a>s getuigen gedag
vaard.
Particuliere detective mishandeld.
Afgeranseld door drie personen.
Een voormalig rechercheur van polite,
Vile thaaw Jiot beroep van particulier doa-c-
iïve uitoefent, is oouige iiatgy>n geledon door
een ptuar personen, met wie luj Mro ger te
maken had gwhad, afgeranseld.
Hij had vroeger in een adhtscbeidiuga-
zaa'k gewerkt. Vermoedelijk ie dit do oor
zaak geweest vau het gelieurde. Do partl
ouliere detective wJivl dezer dagen door
ooó man opgebeld, die hein vroeg, welke
prijs berokend werd voor het volgen van
eeu 'vromw De detective verzool* den an
der bij Iwin te koanen, dooh deze stelde
voor, dait de ex-pojitioniiui bij hem kwam.
Hij noemde een adres in de Jan Lieven-
straat (Z.) De detective ging ar heen,
doch vlak bij het huis werd lüj door twee
personen, aangesproken, vader en zoon, dio
de detective varweten, dat hij zich ploertig
iu de edhtsohatóngsiaffairfe 1^1 gedragen,
lipt tweetal -dingprde hem scheldwoorden
naar het hoofd en later kw.un een derd-
p°»rso>n zioh «net hett relletje bemoeien.
Verderop hebben deze menscheo hem afge
ranseld, waardoor eenige builen ontstonden
en de detective pijnïijk werd getrofea.
Mede ten gevolge van het frit, dat do
man door nheumatiek slacht ter been was
oa eenige ribtxm gekneusd werden, viej
bij op den grond. Door voorbijgangers
onderaïeumd, begaf hij zioli naar het bureau
Piet er Aertszstrafct, waar hij aangifte van
do mishandeling deed.
De Batavier V vlot gesleept.
Het stoomschip Batavier V is gisteren
avond om half dif, na een gederite der
lating gelos! te hebben, door de sleepboo-
tcsi Ganges, Blankenburg, Aohillee en At
las v!ot gesleept. Het nam de geloste lading
wederom in en zal van laag de m» naar
1 jon-len voortzet t «1.
Ken nieuwe kraan voor de „Schelde" in het
water gegleden en gezonken.
Een nieuwe kraan vau 35 ton die op een
zolderschuit werd aangevoerd voor de fa
briek „tlo Schelde" ie hedennacht bij de
schipbrug hij Vlissingen, doordat de zol
clerschu t lak geworden was, gaan over
hellen, van l««t dek gegleden, en gezonken.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Met kranen zal getracht worilen het gezon
ken hefwerktuig op den wal te brengen.
Waar men tyd aan besteedt.
Het jaarverslag van het Centraal Labo
raterium voor de Volksgezondheid meldt
iln-t de clu-n»isch-pharnocoiitischs- «fleeting
iu 1927 o a. een onderzoek heeft verricht
naar een stof, die aan de gom, dliè als
plakmiddel voor postzagels wordt gpbruikt,
kunnen wonten toogp-voegd, zonder dat
de gebruikers der postzegels, bij het met
dc lippen bevochtigen der gegomde postze
gels, eonlg lichamelijk nadeel zullen on
dervinden, dooh daardoor oen- onaang-nv
men smaak zouden verkrijgen en de ge
wconte om aan de postzegels te likken,
zouden afloeren.
Het Rijk is we-1 bezorgd voor ons.
RADIO-NIEUWS.
a voor heden.
Hilversum!:
6,.30 Voravond/ooncert. 6.45 Piano^reci-
tal. 7.15 Engelsclie le». 8.15 Aansluiting
Concert geitouw A'dam. 10.30 Dansmu
ziek.
Huizen:
D a v e n ty
6.20 Dansoriest 7.05 Ltelerenoyclus.
8.05 Omroeporkest. 10 55 Dansmuziek.
LUCHTVAART.
De PoBt vluchten.
Het vijfde vliegtuig. Te Medan
aangekomen.
Bij de K.L.M. is het volgende telegram
ingekomen van db bemanning van het 5o
liogtuig de H-NAEN
Vertrokken u t Baitavia 5 50, aangekomen
Palemliang 8.29; vertrokken van Palem-
l>ang 9.14, aankomèt Mle-dan 14.50 Gaan
morgen door naar Bangkok.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Verwachting matige tot zwakke noor'-
oostelijkfe tot oootelij ke wind. Half iot
zADiaar bewolkt.. Weinig of geen regen. Wei
nig verandering in temperatuur.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 8 Nov. 1928.
De Gemeente begroot ing 1929.
Burgemeester en Wethouders hebben aan
den Raad de Gemeentebegrooting 1929 toe
gezonden met een staat van het gemeente-
personeel, onder bijvoeging van een schrij
ven, waarin een beschouwing over de cijfers
is weergegeven.
Dit schrfjv^n luidt al
By de aamenatriimg van dit ontwerp
heeft ons College, althans in meerderhei
uLs richtsnoer genomen het by de opmakin„
der gemeente-begrooting voor 1928 ontwor
pen en zoowel in Uwe Vergadering als later
by Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland
verdedigde systeem van reserveering.
Het U thans aangeboden ontwerp moet
alzoo worden -beschouwd als een onderdeel
van het ook voor de komende jaren te volgen
werksysteem.
Ter nadere oriënteering mogen wy U
hieronder in het kort dit systeem in, herinne-
111 Vanr het -batig saldo «1926 ad
231.000.— werd op den gewonen
1928 gebruikt 111.000.— en het resteerend
aeel ad 120,000.—werd gereserveerd voor
volgende jaren.
Het batig saklo oer rekening 1927, over
te brengen naar den gewonen dienst 1929
bare gegevens geraamd op 173.000.zoo
dat by algeheele overbrenging van de be
staande reserve ad 120.000.naar 1930.
de dienst 1929 zou aanvange«i met een batig
saldo van vorige jaren, dat rond 62.000.—
hooger zou zyn dan dat waarover 1928 be
schikte.
Op de gedachte bestemming van het hoo
ger saldo komen wij nader terug.
Het aan den gewonen dienst 1980 ten goe
de komende batige saldo van den dienst 1928
wordt, in verband met de scherpe ramingen
der gemeente-begrooting zoowel in ont
vangst als in uitgaaf, geraamd op rond
f 73.000.—, zijnde 5000.— meer dan het op
1928 voor „onvoorzien" geraamde bedrag.
Uiteraard is een raming van het saldo
over een nog loopend dienstjaar Uitermate
moeilijk. In dit verband moet het geraamde
enter ook als zeer globaal worden geaccep
teerd. ws hebben evenwel de overtuiging
dat dit saldo bélangtijk minder zal zijn dan
het saldo 1927.
Onder gelijke omstandigheden als in 1929
en met handhaving van den thans geldenden
factor der Gemeentelijke Inkomstenbelas
ting op 0.62 zou men, teneinde een sluiten
den dienst te verkrijgen, in 1980 moeten
kunnen beschikken over een batig saldo van
vorige jaren gelijk aan dat van 1927, of zou
den er althans, wanneer het batig saldo van
den dienst 1928 niet een zoodanige hoogte
-zou bereiken, andere extra dekkingsmiddo-
len aanwezig moeten ziln gelijk aan het na-
deelig verschil tusschen de batige saldi van
127 en 1928.
Zooafs gezegd wordt het batig saldo van
den gewonen dienst 1928 geraamd op
73.000.— dat is dus 100.000.— minder
dan de aanvankelijke raming voor 1927.
Deze 100.000zou worden gedekt door
te beschikken over de helft van het in 1928
gereserveerde bedrag ad 120.000.—, ter
wijl de resteerende 40.000.— zeu worden
gevonden in een hoogere rijksuitkeering op
grond van de door'de Staatscommissie van
Lynden van Sandenburg voorgestelde we
ging van de financleele verhouding tusschen
Kijk en gemeenten.
Het alsdan nog resteerende deel der reser
ve 1928 ad 60.000.— zou, bij gebleken
noodzakelijkheid, worden bestemd voor
1931.
Na 1931, wanneer dus de in 1928 ge
kweekte reserve waarschijnlijk zal zijn uit
geput, wordt eenige verlichting der lasten
verwacht als gevolg van het mogelijk dan
geëindigde extra ohderhoud van de verschil
lende gemeentewerken.
Bij de behandeling der gemeentebegroo
ting 1928 .werd de verwachting uitgesproken,
dat het in den gewonen dienst 1929 te ge
bruiken batig saldo van 1927 rond 62.000.-
hooger zou zjjn dan het op den dienst 1928
gebruikte saldo, welk bedrag echter zou
worden bestemd ter dekking van de kosten
der in 1929 uit te voeren extra onderhouds
werken van straten, kaden en andere ge-
1 rite-eigendommen, benevens tot dekking
van meerdere renten en aflossing ten gevol
ge van de in dit jaar aangegane geldleening
ad 600.000.
Deze verwachting is echter niet geheel
werkelijkheid geworden. Bij het samenstel
len van het z.g. vopr-ontwerp der gemeente
begrooting voor 1929 bleek, dat de verzwa
ring van lasten veel grooter was dan aan-
ankelijk was vermoed.
Op hoofdstuk II „Kosten van Algemeen
Beheer" werden de uitgaven verhoogd met
d 6000-
e weten:
Presentiegeld raadsleden 800.—
Druk- en Bindwerk 500.
Verteringen Huish. Bestuur 400.—
Kiesverrichtingen 1000.—
Kosten woonwagenkamp 400.
Pensioenen 1000.
Kosten officieele ontvangsten '11000.—
Kosten raadaverslag 1000.
Totaal
De .politie vroeg een m
van rond
6100.
lerdere uitgaaf
4000.—
In verband met den eventueel op te rich
ten geneeskundigen dienst op Hoofdstuk IV
is in uitgaaf geraamd een bedrag van
10.000.—
Wegens meerder onderhoud van straten,
einen, kaaimuren, en®, rond 25.000.—;
Meerder onderhoud gemeente-eigendom-
en 2500.—;
Ook het hoofdstuk „onderwijs" vroeg een
belangrijk hooger bedrag ten deele veroor
zaakt door meerdere personeelskosten en
ergoeding aan de bijzondere schoolbestu-
en van de jaarwedden van boventallige
leerkrachten en ten deele door meerder on
derhoud aan schoolgebouwen.
(Ook de subsidiën der Openbare Leeszaal
en Bibliotheek en de verhooging van het
per leerling van de btfzondere be
waarscholen (zie de memorie van toelich
ting volgno. 497) zijn in deae verhooging
begrepen) 15.000.
Verder werd de post ^Kosten van over
brenging, plaatsing en verpleging van arme
krankzinnigen" hoofdzakelijk in verband
met vertiooging van verpleeggelden in een
der gestichten, (in dit gesticht worden voor
rekening der gemeente 41 patiënten ver
pleegd) verhoogd met rond10.000.—;
Voorts ondergingen
Subsidie werkloozei
Verlies openbaar slachthuis (thans bere
kend over een vol jaar) 1600.
Rente wegens tydelyk opgenomen kas
geld 14.000.—;
Onvoorziene uitgaven 500O.
In verband met te voeren reclame voor in
dustrievestiging in deze gemeente werd in
gesteld een post „Kosten voor reclame-doel
einden" 1600.—!
Verder blykt uit een vergelijking met do
onder Hoofdstuk II der begrooting 1928
voor rente en aflossing geraamde bedragen,
en deze bedragen onder Hoofdstuk II van de
hierby gaande ontwerp-begrootmg 1929, dat
in totaal voor rente en aflossing hier onder
te brengen over 1929 een bedrag van rond
18.000.— meer benoodigd zal zyn, in ver
band met geraamde aflossing of reservee
ring van aflossing:
le. voor geldleening tot dekking dei-
kosten van reeds uitgevoerde werken;
2e. van geldleening tot dekking van
kosten van werken in 1929 uit te voeren
18.000.-;
Tenslotte dient het aandeel der gemeente
in de kwade posten gemeentelijke inkom
stenbelasting 10.000.— hooger te worden
gernamd dan in 1928 ÏO.ÜÜO.
Globaal berekend stond ons Ooilege dus
voor een verhooging der uitgaven van
rond 124.500.-
of rond 62.000.— meer dan aanvankelijk
werd verwacht.
Het spreekt van zelf, dat by een zoodani
ge verzwaring van Jasten, het sluitend ma
ken van de ontwerp-gemeentebegrooting
voor 1929 vele moeilijkheden met zich
bracht, temeer daar de meerderheid voorop
stelde, dat aan het vorig jaar aangenomen
reserveeringssysteem in elk geval de hand
als een nadeel, dat het
batig saldo der rekening «1927, dat zooals
hiervoor reeds gezegd, aanvankelijk op
173000.— geraamd, thans slechts
150.951,85 bleek te zijn, waardoor dus de
zoo juist berekende meerdere lasten ad.
62000.— met rond 22000.— moesten wor
den verhoogd. In totaal dus een bedrag van
84000.— waarvan dekking moest worden
gezocht.
Tegenover deze tegenvallers konden reeds
onmiddellijk enkele meerdere ontvangsten
worden gesteld, n.J.:
1. Opcenten op de Personeele Belasting
9.000.— Deze post is geraamd na ge
pleegd overleg met de administratie der
rijksbelastingen. De hoogere opbrengst
vindt hoofdzakelijk zijn oorzaak in de van
wege de administratie plaats hebbende her
schatting van 9000 huurwaarde en de in
het algemeen gestegen opbrengst dezer be
lasting.
2. Opcenten op de dividend- en tantième-
belasting 9000.
Deze hoogere opbrengst berust op gege
vens door de ryksbelastingadministratie
verstrekt. De meer gunstige economische
omstandigheden der industrieën enz. in deze
gemeente geven hiertoe blijkbaar vrijheid.
3. Opbrengst belasting op de openbare
vermakelijkheden 2.000.
Door de vestiging van o.a. eenige nieuwe
voetbalterreinen binnen Gouda kan deze
meerdere opbrengst worden geraamd.
Blykens de ingediende begrooting dei-
Lichtfabrieken voor 1929 kon voor het Elec-
triciteitsbedryf gerekend worden op een
meerdere winst vergeleken by 1928 van
13.500.—.
Voor de gemeentelijke gasfabriek was een
zelfde winstcijfer uitgetrokken als voor 1923
maar hiertegenover staat een mindere uit-
keering aan de gemeente voor recognitie
buizennet ad. 4500.—.
De meerdere uitkeering aan de gemeente
van beide bedrijven is dus slechts 9.000.—
hooger geraamd dan voor 1928 werd ge
raamd.
't otaal meerdere ontvangsten 29.000.—
Hierboven berekenden wij de ongedekte
meerdere uitgaven op rond 84000.— op
welk bedrag in mindering kon worden ge-
braoht de reeds aanstonds by de samenstel
ling der begrooting geraamde meerdere ont
vangsten ad. 29.000.zoodat als onge
dekt resteerde een bedrag van rond 55.000.
Bij het zoeken naar middelen tot dekking
van dit bedrag hebben we allereerst over
wogen of hierin wellicht kon worden voor
zien door een gedeelte der bedragen uitge
trokken voor extra onderhoud van openbare
werken, over te brengen naar den kapitaal-
dienst en zoodoende cte lasten over meerdere
jaren te verdeelen.
Reeds by de samenstelling van het voor
ontwerp heeft dit een punt van ernstige
overweging uitgemaakt en werden in dezen
geest bereids eenige besluiten genomen.
Een verdere doorvoering hiervan, waar
wy reeds grensgevallen op den kapitaal-
dienst brachten, bleek echter zonder in
stryd te komen met een juist financieel eco
nomisch beheer en zonder vrees voor het
niet sanctionneeren van een dergelijk beheer
van hooger hand niet wel mogelyk en boven
dien zouden alsdan de deswege verschuldig-
aflossingen ongeveer gelijk zyn met de
thans voorgedragen sommen op den gewo-
m dienst.
Hierna werd onder de oogen gezien het
beschikken over de meergenoemde reserve
van 120.000.
Afgescheiden nog van het voornemen van
de meerderheid van ons College om in ver
band met het by de behandeling der vorige
gemeente-begrooting ingenomen standpunt
van de reserveering dit bedrag
in 1929 onaangetast te laten, bleken er
thans nog meerdere motieven aanwezig te
zyn ter handhaving van dit reserveerings-
Uit het op 29 September j.l. door de Re
geering ingediende wetsontwerp tot wijzi
ging van de Financieel© Verhouding tus
schen Rijk en Gemeenten blykt n.l. dat In
afwijking van het aanvankelijk vermoeden
gewijzigde financieele verhouding op zijn
vroegst in werking zal treden op 1 Med 1913.
Op de door de betrekkelijke staatscommis
sie in uitzicht gestelde extra bate van 1 Jan.
1930 van 43.000.— per jaar zal niet kun-
Ten slotte bleef ons College niets anders
ontbrekende bedrag ad.
55000.te vinden in een hoogere winst-
uitkeering der lichtfabrieken.
Wat de Gasfabriek betreft bleek dit op
geen moeilijkheden te stuiten aangezien de
tarieven hier geheel buiten beschouwing
kunnen worden gelaten.
Tengevolge van een daling der kolenprij-
m sinds het voorstellen door de Directie
van de bedryfsbegrooting voor 1929 en in
verband met de op deze prijzen afgesloten
leveringecontracten voor 1929 kon op de be
grooting der Gasfabriek een hoogere winst
van 8600.— worden gecalculeerd, zoodat
om een sluitende begrooting te krygen uit
het electriciteitsbedrijf een hoogere winst
moet worden gevonden van 56.00 8500
is 46.000.
Op de oorspronkelijk by ons College inge
diende begrooting van het Electriciteitsbe
drijf voor 1929 werd de winst geraamd op
J 103.500 of 13.500.— hooger dan de ra
ming voor '1928, doch ruim 40.000.— lager
dan de over 1927 werkelijk gemaakte winst.
Deae lagere raming hield verband met een
door de Directie en commissie van bijstand
in de begrooting verwerkte tariefsverlaging
over de diverse afnemer».
Al was ons College van oordeel, dat uit
een oogpunt van gezond bedrijfsbeheer een
tariefsverlaging is toe te juichen en kan,
speciaal wat betreft de kleinverbruikers een
tariefsverlaging als een belangrijke sociale
maatregel worden aangemerkt, toch waren
wy aanvankelijk van meening, dat onder de
huidige financieele omstandigheden elke ta
riefsverlaging moest worden vermeden.
Na ampele bespreking van deze aangele
genheid in ons Coltge werd ten slotte beslo
ten de begrooting weder in handen van de-
Directie en de commissie van bijstand te
stellen ten einde de voorgestelde tariefsver
lagingen opnieuw te overwegen.
De voorgestelde tariefsverlaging betrof
de kleinverbruikers, de grootverbruikers zoo
wel te Gouda als daarbuiten, de kolenclau-
eule en de straatverlichting.
De verlaging van den stroomprijs voor de
kleinverbruikers met 1 cent per K.W.U be-
teekent een mindere ontvangst van 18*150
De tariefsverlaging van de grootverbrui
kers werd becijferd op 10.857.-
De verlaging van den grondprijs 'der
bteenkolen ter berekening van de kolen-
clausule gaf een mindere bate van ƒ8669.25.
De vermindering van inkomsten als ge
volg van een verlaging van het tarief der
straatverlichting kun buiten beschouwing
worden gelaten, omdat de eventueel min
dere winstuitkeering aan de gemeente en
de "deswege verminderde uitgaven voor
openbare verlichting op Hoofdstuk III der
gemeentebegrooting elkander geheel ophef
fen.
De voorgestelde tariefsverlaging betee-
kende dus in totaal voor de gemeente een
mindere inkomst van 37.676.25.
De commissie gaf daarop te kennen zich
ten slotte te kunnen vereenigen met een
uitstel der tariefsverlaging voor de klein
verbruikers, doch de overige tariefsverla
gingen (grootverbruikers in Gouda en bui
tengemeenten en kolenclausule) wenschte
zy onverkort te handhaven.
In bestendiging der bestaande tarieven
zag zy een gevaar voor een vermindering
van den afzet van stroom en tevens achtte
z(j het een belemmering van de zoo ge-
wenschte verdere uitbreiding van het be-
dryf.
Ten einde een oplossing te ver krygen,
heeft het College van B. en W. daarop be
sloten de tariefsverlaging voor de groot
verbruikers over te nemen, doch naast de
tarieven der kleinverbruikers ook den
grondprys voor de berekening der kolen-
clausule te handhaven, gevende dus meer
dere bate aan de ontwerp-gemeentebegroo
ting van rond 26.500.
Tengevolge van een en ander wordt het
ontbrekende bedrag noodig voor het sluitend
maken der ontwerp-gemeentebegrooting,
gederuceerd tot 46.600.25.600.— ifl
20.000.—.
Zy achten het evenwel mogelyk, in ver
band met de opbrengst der gemeentelijke
inkomstenbelasting over 1927/28 den betrek-
kelyken begrootingspost voor 1929 10.000
hooger uit te trekken en te rartien op
732.000.terwyl hoewel tengevolge
van de tariefsverlaging voor de grootver
bruikers electriciteit feitelyk oen mindere
ontvangst ad rond 10.000.zou toe
vloeien verwacht mag worden dat èn ten
gevolge van de normale toename van den
omzet in het algemeen èn ten gevolge van
meerder krachtverbruik in verband met ver
laging der tarieven de hiervoren genoemde
mindere ontvangst volkomen zal worden ge
compenseerd en deze dus in feite buiten
beschouwing kan werden gelaten.
De meerdere winstuitkeering blijft dus
gehandhaafd op een bedrag van rond
40.000. Een minderheid kan zich met deze
wyze van dekking niet vereenigen, maar
meende dat het meergenoemde bedrag ad
10.000.— moest worden gevonden door
beschikking hierover uit het in 1928 gere
serveerde fonds ad 120.000.Hierdoor
is dus de ontwerp-begrooting sluitend, en
ene verhooging van den belastingfactor
0.62 niet noodzakelyk. Wy meenen hoe
gaarne wy ook een verlaging van tarieven
voor alle afnemers van electriciteit hadden
doorgevoerd deze wyze van financiering
voor 1929 de meest juiste.
Ten slotte deelen wy Uwen Raad mede,
dat ingekomen zyn de volgende verzoekeii
ter verkryging van subsidies, die nog met
op onze begrooting voorkomen:
la. van de commissie voor vakonderwys
van den Algemeene Politiebond;
b. van het bestuur van de Politievak-
school van de Ned. R. K. Politiebond „St.
Michaël";
2. van de vereeniging van Nederland
sche Gemeenten ten behoeve van het fonds
voor de normalisatie.
Wy achten het evenwel niet gewenscht
in verband met den algemeenen ftnanciee-
len toestand toekenning van nieuwe subsi
dies althans niet bydragen die eenigs-
zins belangryke uitgaven eischen - te be
vorderen en stellen Uwen Raad dan
voor afwyzend op deze verzoeken te De
schikken.
De herziening van de Rykstetefoontarieven.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Gouda en Omstr. heeft aan den DW-*
Generaal der Posteryen in antwoord op d
gestelde vragen bericht dat de Kamer
waardeering heeft uitgesproken over de
werkelijk belangrijke verlagingen voor l n
t e r 1 o c a 1 e gesprekken, welke in de M
staande tarieven worden voorgesteld en m
zeker een meerder gebruik van de teie
foon zullen ten goede komen.
Daartegenover was zij van meenmg,
de invoering van een gesprek e
tarief, zooals door U voorgesteld, togeu
een bedrag van 3 cents per gesprek, jmrt
de voordeelen, verkregen door de oveng
aan te brengen verlagingen zou te met doen.
Zij heeft sterk de overtuiging, dat Uwe Dl
rectie zal moeten ervaren, dat
van een dergelijk tarief ook voor de uitkom
sten van het bedrijf minder gunstig zal z«°'
Het is mogelijk, dat zij ten dei» eenlgs
I
zins pessimistisch is, doch kunnende de Mor
taliteit van een groot aantal telefoongebrui
kers, behoorende tot den middenstand, wil
het haar vooricomen, dat by de invoering
van een tarief van 3 cent» per gesprek, dit
voor velen dezer groep aanleiding zal zyn
hun telefoon abonnement op te zeggen, om
dat zy bevreesd zyn, dat de meerdere kos
ten toch weder door het publiek op hen zul*
len worden verhaald .Dit laatste bezwaar
ïykt der Kamer in het geheel niet denkbeel
dig, evenmin als het feit, dat door een min
der gebruik van de telefoon door hunne
cliëntéle het personeel dezer categorie van
neringdoenden zal moeten worden uitge
breid.
Het groote publiek heeft zich nu eenmaal
aan het gemak van het telefoonverkeer, zoo-
als dit thans in ons land geldig is, gewend en
het valt niet licht daarin met een enkele
wijziging verandering te brengen, zonder de
zaak zelve te schaden.
Bovendien, zoo heeft de Kamer zich af
gevraagd, is de noodzakelykheid wel geble
ken, om, in dien zelfs de diverse voorgestel
de verlagingen door gang vinden, een der-
geiyke tariefswijziging, die voor een groot
deel der telefoongebruikers een niet onbe
duidende verhooging beteekent, te wettigen
Wanneer men nagaat, dat voor den tele
foondienst over 1927 eert voordeelig saldo
van ruim 3 millioen gulden is geraamd, dan
mag er, naar de meening der Kamer, geen
aanleiding bestaan degenen, die thans de
zen dienst mede hebben groot gemaakt,
zwaarder te belasten.
Daarenboven meent de Kamer, dat door
de overige voorgesteide verlagingen, zeer
zeker een toename van abonné's kan worden
verwacht, hetgeen h.i. niet het geval zal
zjjn, indien degene, die zich wenscht aan te
sluiten, een tarief voor oogen heeft, waar
van het eindbedrag ongelimiteerd is.
De Kamer verwacht dan ook, dat de
wensch geuit, als zouden de economisch-
zwakkeren eerder er toe overgaan zich aan
te sluiten, niet ten volle in vervulling zal
gaan on dat door de beperking, welke in ze
kere mate aan de groot-gebruikers door de
invoering van een gesprekken-tarief opge
legd, de toename der geldel yke uitkomsten
niet in de hand zal werken.
Zy meent dan ook in ernstige overweging
te moeten geven om het voorgenomen ge-
sprekkentarief in het belang van de gelde
lijke uitkomsten niet in te voeren.
Herhaalde malen is door Handel en In
dustrie reeds aangedrongen op verminde
ring der tarieven- nu deze herziening wer
kelijkheid zal worden, blykt, dat de veel
sprekers (handelaren en yveren) worden be
last ten voordeele der weinig-sprekers
(meest particulieren), Jietgeen haar wil
voorkomen tgeen juist standpunt te zyn.
Bjj verschillende Gemeente-bedryven
voert men dan ook een tegenovergestelde
politiek en het is deze politiek, die de Kamei
U gaame ter overdenking aanbeveelt, nJ.,
die van het z.g. „vastrecht", waarby „groot
gebruikers", na storting van een grondbe-
drag, van een goedkooper tarief profiteeren
dan „klein-gebruikers".
In dit veiband zou de Kamer willen voor
stellen om van die abonné's, die den wensch
hebben te kennen gegeven tot de groot
gebruikers te willen behooren, een recht te
vorderen, gelykstaande aan een grondbe-
drag en daarboven een bedrag door de Di-'
rectie van de Posteryen vast te stellen en
berekend naar het aantal locale gesprekken,
dat door die aibonné gedurende het vorig
jaar was gevoerd. Het bedrag ware dan te
berekenen naar een tarief, lager dan
cent, welke bedrag eventueel voor klei
ne gebruikers zoude zyn aan te houden. De
Kamer zou voor bovenbedoelde veel-spre-
kers een bedrag van 1—1% cent per gesprek
en dit tarief tot een vast bedrag afgerond,
meer m overeenstemming achten met de al
gemeen gewenschte tariefsverlaging, dan
hetgeen thans door U wordt voorgesteld.
Het tegenwoordige systeem is ingebur
gerd, het bedryfsieven geeft er zich naar
gericht en, de Kamer zeide het hierboven
reeds het zal zeer moeilyk vallen het ge
wenschte doel, n.l. uitbreiding van het tele
foonverkeer, te bereiken, zoo niet door een
verandering tevens een verlaging der tarie
ven m uitzicht wordt gesteld.
De Commissie van Bystand in het
Woningbedrijf.
Burgemeester en Wethouders brengen
tot algemeene kennis dat de Gemeenteraad
m z0ne vergadering van 29 October 1928 in
zLZ," ™t3taal1 d"01 he' bedanken als
voorzit de" h(!6r M' A- Verkerk, heeft
1ST B^'uemen: in de commissie
C K p„™,let
Werkverschaffing in het Witteveen (I).).
van Z u 'tf'en de" Raad mede, da'
en T j^ dfer ym Binnenlandse!» Zaken
5 no fs,» scIu-Ü™a d-d. 25 October
king óntvlü t" ee" Kunstige beschik-
2in °P h8t ïera>ek wn den ton-
«Kefn ^°Ston lm tai3vesti'« der in het
ÏTLT Werk pekelde arbeiders uit
to gemeente van 30 op 35 te brengen.
ziinT verh°°<r"!g kan worden geacht te
'2 OctoberTlwerkweek' VrÜdag
moer 1.1. is aangevangen.
St. Nicolaasmarkt.
»v«refÏTk. aan de St' Nicolaasmarkt
gisteren ^f. utste verachtingen. Vooral
K ^mdt"? f" he' fe0ek St' Nico-
maatreSjm ?P enorm' dat extra-
S«00.t» "westen worden genomen, flo
Wste benoelcenster) wordt heden ver-
Berfsteen^Ïl-T d?me' dan "e" de heer
<U1 kan dezTbh' ,ea?'ikiofr' is he' een heer
van diens f.8.? v' d- Jagt een proeve
terwjjl de i, S (®tvmW8' hemen,
Oouda bÓveSn6r "V00""8' W«"1">»dei
aanbiedt v^, j <i®dkaror extra-merken
de fl™ °n 6000ste twister)
dotbcsvusv..?'. v:.Hoor" een telefoon-
«telt de f». (Mulder en Oom» een half anker
(24 fleaschen) roode wyn beschikbaar.
Behalve aJ deze prfo'zen zyn door den heer
A. L. J. v. d. Veer voor den 65O0en, 7O00en,
7500en, SOOOen, 8500en, 9000en, 9500en en
10.000en bezoeker nog belangrijke prezen
beschikbaar gesteld.
De 5000ste beeoekster, Mevrouw B. de
Jong, mocht hedenmiddag de haar toage-
dachte prijzen in ontvangst nemen.
De markt sluit Vrydagavond te elf uur.
De staking
in de Goudsche Aardewerkindustrie.
Een nieuwe poging van den
Kjyksbeimddelaar.
Naar wy vernemen heeft de Ryksbemid-
dclaar het bestuur der Algemeene Werk-
geversvereenlging en de directies der by de
staking in de aardewerkindustrie betrokken
fabrikanten opgeroepen tot een bespreking
op Dinsdag 13 Nov. te 10% uur in het De-
I partement van Arbeid te 's-Gravenhage.
Nooit-meer-üorlog Federatie.
Zondagavond wordt in de Remonstrant-
sohe kerk het feit van den wapenstilstand
door bovenstaande organisatie in een Wy-
dmgssamenkomst herdacht. Ds. Hugenlioltz
van Ammerstol, Voorzitter van genoemde
federatie zal de rede uitspreken, terwyj de
heer D. van Vreumingen bet orgel zal be
spelen en Mevr. Ntlly Soeters—van Balen
Blanken enkele verzen zal declameeren.
oort» verleent de heer J. Montague alhier
als zanger zyne medewerking. De toegang
is vry. Aanvang 8 uur.
De gerst uit Amerika.
Als varkensvoeder ongeschikt.
Op de vragen van den heer Lovink be
treffende het instellen yan een onderzoek
naar de uit Amerika hier te lande ingevoer
de voedergerst antwoordde de minister van
Binnenlandsohe Zaken en L„ dat reeds in
September j.l. zoowei door de Eijksserumm-
richting ais door het Rükslandbouwproe»
station voor veevoedoronderzoek en door de
mycolege van het Küfcsproefstation ,oor
Zaadcontrole te Wageningen een grondig
onderzoek werd ingesteld naar de solu.de-
tbkheid van de u,t Amerika ingevoerde voe-
dergerst.
Als resultaat van die onderzoekingen kan
worden medegedeeld, dat in de bedoelde
gerst geen schadelyke bestanddeelen konden
worden gevonden en dat niet is gebleken,
dat er een direct verband bestaat tusschen
bet sterven of ziek worden van met bedoel
de gerst gevoederde varkens en het voede
ren met die gerst. Wel is by microscopisch
ondenzoek de indruk ontstaan, dat zich uit
deze gerst meer schimmel kan ontwikkelen
dan gewoonlijk, maar daaruit mag niet de
conclusie worden getrokken, dat de oorzaak
van do schadelijkheid moet worden toege
schreven aan de aanwezigheid van schimmel.
Gok is geconstateerd, dat het gerstemeel
zulk een voor varkens onaangenamen smaak
en geur heeft, dat het als varkens-
voeder ongeschikt is
Het betalen van belastingt-n aan alle
postkantoren.
Naar wy vernemen zal met ingang van 1
Januari a.s. de gelegenheid tot het betalen
van belastingen aan de postkantoren, over
het geheele land worden uitgebreid.
Uitspraken Kantongerecht.
In de zitting van den Sen November wer-
den veroordeeld:
Wegens fietsen zonder licht: S. H. van
K. te Zevenhuizen 3 subs. 1 w. t D V
te Bleiswijk, W. L. te Nieuwerkerk, a' v'
te Boskoop, M. de G. te Bleiswgk en G. H.
te Bleiswyk, ieder 3 subs. 1 d.
Wegens overtr. pol. verord.' Waddinx-
veen: J. A. v. d. L. en K. van O., beiden te
Waddmxveen, een berisping.
Wegens overtr. motorwet: E. M. te Rot
terdam 20 subs. 10 d., toewyzing civiele
vordering ad 12.46; T. van V. te Alphen,
K. G. te Zoetermeer, beiden 5 subs. 2 d.-
C. de B. te Gouda 4 subs. 2 d.
Wegens overtr. boterwet: P. S. te Heken
dorp 6 subs. 3 d.
Wegens overtr. regl. van pol. voor rivie
ren etc.: P. P. te Broek op Langendyk 5
subs. 2d.
Wegens openb. dronkenschap: J. B. te
Leerdam 6 subs. 2 d.
Gereformeerde School, Keizerstraat 69.
Naar wy vernemen zal de Geref. School
in de Keizerstraat, die tot dusver alleen
lager onderwys gaf, worden uitgebreid tot
een Lager en U. L. O. school. De U. L. O.
omvat op het oogenblik klasse 1 en 2.
Burgeriyke Stand.
GEBOREN: 5 Nov.: Marius Anton August
Joseph, z. v. J. Kruft en C. J. van Dam,
Markt 45.
6 Nov.: Bertus, z. v. W. van den Broek en
C. Wiltenburg, Boschweg 3. Arie Mat-
thys, z. v. J. C. Thesingh en S. de Jong,
Bockenbergstr. 124. Cornelis, z. v. G. N.
van Leeuwen en G. Hoogendoorn, A. Vlack-
straat 7. Leendert, z. v. W. C. Gorissen
en W. B. Schouten, R. van Catsweg 59b.
7 Nov.: Truus, d. v. J. Boek*mp en G. C.
van Vliet, N. Haven 218. Maria Marga-
retha, d. v. J. Schouten en M. M. Schinkel,
Heerenstraat 78. Pieteniella Johanna, d.
v. I. van der Krek© en N. van Leeuwen,
Parkstr. 87. Johanna Jacoba, d. v. W. van
Wyk en J. elkert, Verlorenkost 2.
GETROUWD: M. C. Rademaker en J. C.
Boegiheim. W. Idenburg en A. Kleyweg.
OVERLEDEN: 5 Nov.: Dirkje Jannigje
de Jong, geh. met T. den Houdyker, 59 J.
060 15
BITIR zijn er niet.
UW DJ5N OMTKEK.
wuar er op het marktterrein zoovoe.
ruimte onbezet wao, terw(|l in de smalle
straten het vee stond opgepropt, dat de
aanvoerders Jhun vee niet op het markt
terrein plaatsten.
TOONEEL.
beiSLr opn een telef00n'
**r Fran^f!' 5'7500ste van den
Tuigt, v regenjas ont-
10.000ste bezoeker (ster) i
Agenda.
9 Nov. 8 uur. Soc. de Reünie. Volksuniversi
teit. Cursus over Goethe» Faust door Ds.
P. D. Tjalsma.
12 November 8 uur Soc. „Ons Genoegen"
Ledenvergadering.
14 Nov. 8 uur. Nieuwe Schouwburg. Gem.
Zangvereeniging „Caeeilia". Feestcon-
cert.
19 Nov. en 22 Nov. 7 uur en 8 uur Soc. „Ons
Genoegen" Biljart- en Kaartconcours.
ALPHEN a. d."ÏÜJN;
Afscheid Ds. E. J. Wientjea
Wegens vertrek naar Scheveningen waar
hy de vierde predikantspiaats gaat vervul
len, nam ds. E. J. Wientjes na een ruim
9-jarig verbiyf gisteravond afscheid van de
Ger. kerk van Oudshoorn, sprekende over
Ephese 3 16—19.
Handelend over Paulus" bede voor de
Epheeiërs, werd er in de predikatie achter
eenvolgens op gewezen, hoe deze bede zich
richt ule. op het geloof, 2e. de liefde, 3e. het
bekennen en 4e. het vervuld worden.
Ds. Wientjes werd toegesproken door
ouderling J. G. Baart namens den kerke-
raad, door dr. J. G. Ubbink van Zevenhoven
namens de classis Woerden; door ds. D.
Nauta van Woubruggen als consulent en
door ds. J. H. A. Bosch van Alphen a. d.
Ryn namens de naburige kerk.
Zondagavond 18 November zal ds. Wien
tjes door zyn zwager ds. W. van 't Sand van
's-Gravenhage-West, te Scheveningen wor
den bevestigd om op Woensdag 21 Novem
ber zyn intrede te doen.
BERKEN WOU DE.
Het wapen der Gemeente.
By Koninklijk Besluit van 22 October
1928, No. 21, i# aan deze gemeente een eigen
wapen verleend, met daarby behoorend
wapendiploma.
De besohryving van dit wapen luidt als
volgt:
In zilver een dubbelataartige leeuw van
sabel, gekroond van goud, getonigd en gena
geld van keel, in do schildhoeken. vergezeld
van drie wassende manen van sabel. Het
schild gedekt met eene gouden kroon van
drie bladeren en twee paarlen. Het ambacht
Berkenwoude, of Bercoude, heeft oorspron-
kelyk deel uitgemaakt van de heerschappy
van der Lecke, hetwelk voerde :in zilver een
dubbelstaartige leeuw van sabel, gekroond
van goud, getongd en genageld van keel.
I Dit wapen kon echter niet zonder meer
aan deze gemeente worden toegekend, daar
dit tot verwarring aanleiding zoude kunne
geven.
BODEGRAVEN.
Het auto-ongeluk.
Prinses Juliana bezoekt den gewonde.
Vrydagmiddag is tusschen Bodegraven en
Woerden een 16-jarlge knaap uit Bodegra
ven door een auto overreden. Ky kreeg een
ernstige beenfractuur. Achter de auto reed,
de auto der Prinses, die op weg was van
Leiden naar Het Loo. De jongen is in het St.
Elisabethsgasthuis te Leiden opgenomen en
maakt het thans vry goed. Het is echter
zéér de vraag of hy zyn been zal kunnen be
houden.
Gistermiddag na afloop van één der col
leges heeft de prinses een bezoek aan den
jongen gebracht. Zy onderhield zich gerui-
men tyd met hem, bracht hem bloemen en
overhandigde hem tevens eenige geschenken
en versnaperingen.
WOERDEN.
De Veemarkt te Woerden.
Een concurrent voor de Woerdensche
markt is de vóórmarkt te Hoorn.
In de zoo juist verschenen „Vee en
Vleeschhandel" troffen wy een geïllustreerd
artikel aan, gewyd aan de Woerdensche
markt. De schryver ervan zegt o.m.:
„Hoe staat de rundermarkt er nu
voor?
Deze is niet zoo snel aan 't tanen als
de paardenmarkt en we zagen den aan
voer dit jaar 1460 runderen niet
verminderen by 't vorige, maar indien de
concurrent van deze markt Hoorn
blyft doorgaan om de „voormarkt" op
denzelfden datum te houden, zal de
Vroedschap van Woerden het besluit
van zyn voorvaderen van 2 eeuwen gele
den moeten herzien en den' datum wyzi-
gen, want zeer zeker is de Hoornsche
voormarkt een afbreuk voor Woerden. Er
zyn in den loop der tyden echter meer
dere oorzaken te voorschyn gekomen, die
de jaarmarkten in het algemeen afbreuk
doen.
Wat waren er nog voor kort niet vele
tuinders, die juist het guste vee, wat
meest op deze markten wordt aangebo
den, kochten. De tuinders hielden de
beesten om de mest en hielden tevens,
wanneer voorjaar» weer werd geruimd,
nog wat winst over. De tuinders zyn re
gelmatig anders gaan werken. Door 't
gebruik van kunst- en broeimest worden
er door hen weinig 'beesten meer „opge
zet Te meer daar een stuk vee op stal
mesten, de laatste jaren steeds minder
winst, of beter gezegd, verlies geeft. Te
vens mist de Woerdensche rtiarkt al se
dert eenige jaren de „Langstraters". Die
kochten als regej een goede 200 beesten
en thans geen enkele meer. De Spoeling-
veemesters zyn tot op den huidigen dag
nog trouwe afnemers van de Woerden
sche jaarmarkt gebleven, maar toch ook
in wat mindere mate. De vorige week
werden er ongeveer 100 stuks voor
„Overschie" aangekocht. Het bezoek op
de laatste jaarmarkt was niet zoo groot
als we anders wel eens hebben geaien.
»>e' «1 ü«ta»!r van het
vdk m de hoofdstraten en deze „opstop
ping hebben we dit jaar niet kunnen
waarnemen. Het is ons echter een raadsel
„Hééft Constance geiyk?
door W. Somerset Mangham.
Het Vereenigd Tooneel.
Als tweede aboiuiementsvoorsteliing ging
gisterenavond in den Schouwburg „Hééft
Constance gelijk!" het met aooveel euccea
door het Ver. Tooneei reeds in tal van
P aatsen ten tooneele gebrachte geestige
blüspel van Somerset Maugham, den schrii-
ver van „Pen".
Constance en John Middleton sjin ainds
Vijftien jaar getrouwd en hun huwelijk is
volkomen gelukkig. Het blééf gelukkig toen
JU berden, na vijf jaar, tot de ontdekking
Kwamen, dat de wederzydsche hartstocht
geen rol meer speelde in hun leven; dat zy'.
sooals Men dat zou kunnen noemen, niet
meer verliefd op elkaar waren. Het was
tan geluk, dat die zinnelijke hartstocht l>4j
beiden gelpktudig is uitgedoofd. De vriend-
schappelyke genegenheid, de wederzijdse!»
waardeering, de harmonie der karakters
21) werden er niet minder om. En waarom
2ou Constance het dan John euvel duiden,
ais ny aan een andere vrouw en hier
aan haar beste vriendin, Marie-Louise
een vorm van genegenheid schenkt, die zy
zelf van hem niet meer begeert en trou
wens met beantwoorden kan?
Heeft Constance gelijk als zü John geen
verwp ten maakt wanneer zy de verhouding
tusschen hem en Marie-Louise ontdekt, als
zy mets wil weten van een echtscheiding
en de toestand aanvaardt zooals deze nu
I eenmaal is?
Constance, het charmante geestige vrouw
tje, maakt onderscheid tusechen goede ka
meraadschap en liefde. De liefde bracht
haar en John tot elkaar nu vyftien jaar ge
leden. Na vyf jaar is daarvoor goede ka
meraadschap in de plaats gekomen. En als
John dan nog eena hunkert naar en toe
geeft aan de bekoring van de liefde, aan
het avontuur, dan maakt Constance hem
geen verwijten, maar zij neemt maatregelen
om zelfstandig te zun, haar eigen brood te
kunnen verdienen. Een vrouw die zich door
haar man laat onderhouden als de verliefd
heid voorby toen voordeel blyft trekken van
een vroegere passie zonder daarvoor iets
van beteekenis in de plaats te geven, is in
de oogen van Constance niet meer dan een
parasiet, die profiteert van den tydeiyken
toestand, waarin de man, toen hy haar Bef
kreeg, verkeerde.
Heeft Constance gely'k als zy zich, van
deze overwegingen uitgaande, maatschap-
peiyk onafhankelyk maakt?
Heeft Constance geiyk, wanneer zy
Johns voorbeeld volgt: een vacantiereiaje
gaat maken met Bernard Kersal, een van
haar vroegere aanbidders?
Het Ver. Tooneel heeft van dit biyspel
met zyn geestige dialoog, een magnifieke
opvoering gegeven. Vera Bondam speelde
de rol van Constance met intelligentie en
voortvarendheid, vol geest en charme. Bet
sy Banucci-Beckman was, als de verstan
dige schoonmoeder, onweerstaanbaar, door
haar humor, die als altyd echt en spontaan
is. Cees Laseur gaf een uitnemende uit
beelding van de verliefde Bernard Ker
sal, Dirk Verbeek was de luchtig flirtende
John Middleton, die de weinig benydens-
waardige Don Juan-ro) heel overtuigend
speelde. Minny ten Hove vermaakte als de
domme maar tegelyk geslepen coquette
Marie-Louise en Mies Elout was de strijd
lustige zus Martha. Nel Knoop was een
lieve Barbara en Cruys Voorbergh toonde
zich de ietwat verlegen echtgenoot van de
coquette Marie-Louise.
De kamer van Constance was met veel
smaak gearrangeerd. De dames, maar voor
al Constance en JVfarie Louise, droegen zeer
modieuse toiletten.
Het was een uitnemende vertolking van
een echt-geestig stuk.
RECHTZAKEN.
Verduistering in dienstbetrekking.
Voor do KotterRunsohe rechtbank luwt
tenwlrt g»8K«ii H li u.t CapeJ* aan don
IJsBol, wien verduistering ju dienstbetroz-
king wtw ten laste gelegd. In n©t tijdvak
iaa 1 Méi tot 18 September zou verdaohte
te Gapelle a.d. IJsoel een bedrag van ofi-
geveer f 390 hebben veitiuiatecd Urn na
I deetb Van B. P. van Kleef, welk geld ny
uit hoofde van zijn pewoonJJke dienstbe
trekking ouder zioli had.
Verdaoble ontkende zich aan verduiste
ring te hebben schuldig gemaakt. Hy waa
nooit in dienst geweest bij van Kleef maar
betrok vleesdi van hem, dat hij dan weer
aan zijn klanten verkdcht. Ter zekerheid
had hij aan Van Kleef een borgtooht ver
strekt van. ruin» f400.
Getuige Van Kleef ontkende ook een borg
tool* te hebben gekregen van verdachte
Ali* vendaohtet in zijn in bsrfaggedooien
boekje wil aantoonen dat dit bedrag inder
daad aan van Kleef's boekhouder liad af
gedragen, bleek, dat verdaohte dit bedrag
er later moet hebben in geplaatst Ook de
boekhouder A. B.iMroenweg heeft nootfc eeu
borgtocht van verdachte ontvangen. Beide
getuigen verklaren, dat verdaohte bij Van
Kleef in dienst was op een vlast salaris
van f 20 per week en 2 pet. van den ver
koop. De schade die Van Kleef geleden
heeft bedraagt ongevear f417.
Er worden nog eenige getuigen gehoord
waarna het O. M. wijst op het lage ver
weer van verdoohtd, die van do gelegen
heid, dat de rechtbank zijn preventieve
hechtenis! niet verlengde heeft gabmik ge-
mnakt, om in z'n boekje te veranderen
Eisch 6 maanden gevangemisrilraf.
De verdediger, mr. P. A. Hubere van
Beusekom, refereerdo zioh voor wat de
schuldvraag, heil reft aan het oordeal van de
rechtbank. Overigens pleitte hij clementie
Uitspraak 20 November.
WETENSCHAPPELIJK NIEUWS.
Een nieuwe behandeling van
beendertuberculose.
Met rauwe zwezerik.
Zaterdag heeft in de vergadering van het
Geneeskundig Genootschap te V? oenen dr
FUegel, assistent aan het universtteitsin-
sfcituut voor orth>pa*ilischo chirurgie, ver-
.rassondo uitkomsten medegedeeld over een
nieuwe behandeling van beender- en ge-
wrlchtstuberouilose. Ook in zeer ernstige
gevallen waarbij gemengde infecties met
ettervorming voorkwam en meestal groote
operatie* noodig waren, om dien patiënt in
het loven te houden, slaagde dr. Fllegel
arin don patiënt met kalfszwezerik te ge
nezen. Do zwezerik wordt weken lang in
rauwen toestand aan de patiënten toege
diend. Als men do nbodigo voorzichtigheid
in acht neemt, verdragen do patiënten dit
diëcï hooi goed en het belangrijkste la dat
hun een zeer ernstige operatie bespaard
wordt Dr. Fllegiel legde er nadruk op dat
dit zwozerlk-diëet eenigszins te vergelijken
is met de nieuwe levcrkuur bij pernicieuze
amende
Bij de discussie werden de schitterende
uitkomsten die dr. Fliegol vericregen heeft,
drkend.
LAATSTE BERICHTEN7
DRAADLOOZE DIENST.
Senator Bqraki StaatHsecretari».
WASHINGTON, 8 Dec. Naar verluidt
moet Hopver voornemens zyn Senator Bo
rah voorzitter van de Senaatscommissie van
Buitenlandsche aangelegenheden te benoe
men tot-Staatssecretaris. Terwyl Borah en
de nieuwe president volkomen overeen stem
men zyn hunne inzichten in de buitenland
sche kwesties tamelyk uiteenloopend. Borali
b.v. is niet afkeerig van de erkenning van
Sovjet-Rusland, terwijl Hoover hiervan
niets wil weten, terwyl de meeningen om
trent Centraal Amerika eveneens verschil
len.
marktbehichtbn.
Veemarkt Gouda7
8 Nov. Aangevoerd in totaal 2568
stuks, waarvan 262 slachtvarkens. Prijzen:
vette 0.360.37 per pond leven met 2
korting; Londensche 0.26—0.28 per pond
levend met 2 korting; Zouters 0.30—
0.32 per pond levend met 2 korting; 594
magere varkens ff 25—40; 1299 biggen
10—16; 18 runderen 175—275; 31 nuch
tere kalveren 10—17, 831 schapen f 20—
30; 23 bokken en geiten 36.
Handel in vette varkens, Londensche en
zouters vlug, magere varkens matig, big
gen matig, nuchtere kalveren vlug, schapen
en bokken en geiten vlug.
Kaasmarkt Gouda.
8 Nov. Aanvoer 880 partyen. Prijzen
le kw. m. r.m. 0.68—60, id. 2e kw. 54—
57, le kw. z. r.m. 5256, zware 61,
extra zware 62.
Handel matig.
BOTER: Aanvoer 873 ponden. Pry zen:
Goeboter 1.16—1.25, weiboter 1.06—1.15
per pond.
Handel vlug.
EIEREN: Aanvoer 167 partyen'. Pry zen:
Kipeieren 10—12.60, eendeieren 7—8 per
100 stuks. Handel vlug.
Graanmarkt Gouda.
8 Nov. Tarwe 11.75—12.25; Rogge
11.25—11.75; Gerst 11.25—1L75; id.
chev. 12—12.50; Haver 11.25—11.76;
Erwten 19—28; Bruine boonen 43—45,
per 100 K.G.
Coëp. Varaan. „Da Boakoapscha Vailing"
te Boakoop.
Rozun le kw. Ophelia 99, Golden Ophe-
Ka 107—139, Marcel Kou ver 161, Hadley
13*7-189, Claudius Fernet 117—132, Colum
bia 141-167, Butterfly 121-135. Mao Kei
ler 113, Mme Jules Bouohé 97, Rosalindia
84-131.
DiversenChrysanthemum groptbloemig
16-18, id. (tros) 21-38.
7 Nov.
8 Nov.
Officieel.
Londen
12.08%
12.08'A,
Berlyn
69.38
59.35%
Parys
9.73%
9.73%
Brussel
34:66
34.63%
Zwitserland
47.97%
47.97
W eenen
36.07%
35.06
Kopenhagen
66.45
66.42%
Stockholm
66.62%
66.62%
Oslo
66.45
66.42%
New York
2.497,.
2.49%
Niet-officieel,
Praag
7.39
7.38%
Madrid
40.20
40.17%
Milaan
18.06
18.06%
De pel roieuiuw aarden voerden heden 0(p de
Amstordameohe effectenbeurs nog verreweg
den boven/toom. In oude en de uieuwc aon-
deelen Koninklijken alsmede de claims vou-
I den groote omzetten plaats Na vaste ope
ning vied een inzinking te oonstateeren,
later trad een herstel in Op de Indusfcrie-
afdeeljng werden de Philipsnandeelen wat
hooger in gezet, in verband met de nieu
we emissie, doch spoedig voltrok zi6h een
daling De kmiatzajde-aandeeleo en Marga.
riiie Unie waren voronaolitzaamd Van de
builenlanvisalie soorten waren Kali-intlus-
tric zeer vast gestemd De nieuwe aande
len Rukkenen©'ster behaalden mi aanzien
lijk agio.
Rubbeiraaiideelen on tabakken «trokken
slechts geringe attenke en waren niet noe-
Imewrwaardig verariderU. Ü.V.A.'s waren
aan den gednikten kant, In zooverre d.e
onder beurstijd een bönedenwaartsch© rion-
ting volgrien. In soheepvaartpapleren gmg
zoo goed als niets om Op do Yankeemarkt
ontwikkelde zich nogal wat affaire in di
verse specialiteiten. Over het algemeen
viel de stemming niet