f
Bouwtechniek
A. BRINKMAN ZOON
rda^t
VANYiENDYKr5
KOFFIE
en THEE
misoÉniisg „Mll", (C.O.E.) Spiplr. 131,1Tel. 440
EERSTE NEDERLANDSCHE MIJ.
VOOR ZIEKÈNHUISVERPLEGING
N.V. C. G. bchuler's (joederenhandel
DE GOUDSCHE MUITIIANIIEL
RADIO
Nutsspaarbank te Gouda,
TERMIJNBETALING
gruis en steen vrije Anthraciet.
IVoor Lips' brandkasten en SlitsnfalrieR
IS DE AGENTP. BOND Pz~ GOUDA. I
4'|a °/a Pandbrieven a 99%
Adverteert in dit Blad.
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 8 DEC 1928 - TWEEDE BLAD
De Gemeentebegrooting 1929.
Openbare
Vrijwillige Verkooping. i
„Werry Hoeve"
Mfeilandf
S. S. van Dantzig
De hoogste prijzen
Fa. P. J. Revet en Zonen
TH. BINNENDIJK
Stormschade
J. L. A. BRAAK,
Joh. Bel|
Abonneert U op dit Blad.
VOLGT het voorbeeld van vele honderden en
sluit U aan bij den Ophaaldienst der
Onze contributie bedraagt ZES CENT
Kinderen TWEE CENT per week.
60000 contribuanten
G. GABRY
H.H. Winkeliers en Café-Restauranthouders
Wij leveren U uit voorraad vanaf f 1 per week
Goudsche Dienstverrichting
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar aüe plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
Zwartef, Gekleurde- en Boterballen
Halfmaandelijkseh geïllustreerd tijdschrift
f 3.— per halfjaar(12 nummers)
Utrechtsche Hypotheekbank
PAKJE5
F* RENEMAN VAN DER HEIJDEN, GOUDJ
Symen: betaal! betaal! betaal!
Mevr. Riesz en Mr. de Witt Wijnen over de
Gemeentehuishouding van Gouda.
Notaris J. VAN KRANENBURG
te Gouda, zal op DONDERDAGEN 20
DECEMBER by uiaet en 27 DECEM
BER d.a.v. by afslag en combinatie,
telkens des morgens elf uur, in hotel
„de Zaim" a. d. Markt te Gouda, ten
verzoeke van den eigenaar den heer
R. DOORNENBAL, publiek verkoo-
pen:
De door eigenaar bewoonde, in zeer
goeden staat zijnde ruime
HOFSTEDE
met goed ingerichte stallingen voor
55 sltuks hoornvee, brongas-installa-
tie, diverse schuren, 2 hooibergen,
arbeiderswoning, boomgaard en di
verse peroeelen best
in den Zuidplaspolder van Schiieland
en wel:
aan den Zuidelijken dwarsweg
onder WADDINXVEEN, groot 27
Hectaren 66 Aren 60 centiaren,
en aan den Vijfden Tocht onder
MOORDRECHT, groot 3 Hectaren 47
Aren 60 centiaren.
Te veilen in elf perceefen, combina
ties en massa.
De gebouwen zijn te aanvaarden 30
Aprilv a-s. of zooveel eerder als met
eigenaar wordt overeengekomen en
de landerijen op den betaaldag der
kooppenningen 25 Fabruari a.s.
Alle werkdagen te beaichitigen en
breeder by notities met kaart, welke
gratis by den Notaris verkrijgbaar
zyn. 2562 55
N. W. O. Ooadapan
VAN
JANSEN TILANUS
FRIEZENVEEN
worden betaald voor HAZEN-
en KONIJNENVELLEN,
LOMPEN en METALEN door
J. Scharrenoerg,
IpaManihanaUB, 4—7. 10
Sahllders, Ooathaven 65, Tel. 280
GOUDA.
Sloans Liniment
Thermogene watten
Sanatogen r u
Directeur der Begrafenissen
Belast zich ook met
Crematie op Weeterveld
Bauwt 221 Telaf. 122 Beuila
Verzekert U tegen
by
H. VAN DER GRAAFF
Blauwatraat 19 Tel. 763
STEENHOUWERIJ
A. ROODBOL
HARDSTEEN ZANDSTEEN
SCHOORSTEENMANTELS
GRAFWERKEN.
ACHTER DE KERK - GOUDA.
Boekhouden - Handoltrokonon
Handelskennis - Handelsrecht
Opleiding veer praetljk en examen
Leereer M. O.
■upfl, Mapt«nsslng«l 84
H. BROUWER DE KONING
Spieringstraat 153 Gouda.
One brood werd bekroond:
Arnbeee 1923, 's-Bosch 1924, R'dam 1921,
Dordrecht en Utrecht 1927.
1 z.per week. GEHEEL COM
PLEET GEPLAATST f 125
HAPPEL, Snoystraat 69, GOUDA.
Radio Eleetr. Techn. Bureau
Blauwatraat 12 Tel. 66
OOSTHAVEN 12
Vraagt inlichtingen ten kantore der Bank.
WIJ ALLEEN GEVEN ACHT WEKEN VERPLEEG-
KOSTEN EN DE KOSTEN ONTSTAAN DOOR HET
- GEBRUIK DER OPERATIEKAMER EN -
- - VERBANDMIDDELEN - -
TURFMARKT 120
GOUDA
2563
30
WESTHAVEN 44
GOUDA
MAGAZIJN VAN PIANO'S EN ORGELS.
VERHUREN HUURKOOP INRUILEN.
ALLE SOORTEN SNAREN, PIANOSTOELTJES, BANKEN, ENZ. ENZ.
WERKPLAATS voor RÉPARA TIEN VAN ALLE INSTRUMENTEN.
GEBRUIKTE PIANO'S VOORRADIG.
STEMMING PER KEER EN BIJ ABONNEMENT.
CONCERT-VLEUGEL „GROTIAN-STEINWEG" TE HUUR.
Brengt cachet aan Uw etalages en voorziet deze van
SPIEGELS EN ETALAGEPLATEN.
Tevens leveren wij stofdichte Etalages.
Laat Uw gebroken etalageplaten bijslapen en Uw
verweerde Spiegels opnieuw verzilveren bij de
WOLLEN- en GESTIKTE DEKENS, BEDDEN, MANUFACTU
REN, HEEREN-KLEEDING, WINTERJASSEN,
- JEKKERS, MEUBELEN.
GOUWE 341.
B4U.H uuibevelend. L. N. POLDERVAART,
Vraag onxe Prima
Vooral: WGUMi lmportr\ooljea, een ideale brandstof.
Firma A. VINGERLING ai Spoorlaan. Tal. 33.
LASE PRIJZEN,
Vraagt UW Grossier of Winkelier
Anijetabletten - Suikerbeestjes - Haverstroopitten
van CORNELIS BROËR
28 LAGE GQUWE 242 f- GOUDA
Firm.
LANGE TKNDEWEG 27
BLAUWE DRUIVEN.
SINAASAPPELEN
CITROENEN
MANDARIJNEN
TAPELPEREN
TAFELAPPRLEN
BANANEN
TOMATEN
ia Wad A. RlRtvRld.
TELEF 313
ia veerrted
NIEUWE VIJGEljr
DOOSJES TUNISpADELS
DOFFE KASTANJES
STUDENTEN HAVER
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN' (Merk Sleutel»)
Voor Architect en Ingenieur, zoowel als voor
den Bouwondernemer en den goeden
Ambachtsman is van groote waarde
het zoo juist verschenen
nieuwe tijdschrift
voor Techniek, Constructies, Materialen enz.
voor de Bouw- en aanverwante bedrijven -
onder hoofdredactie van Architect L. ZWIERS
te 's-Gravenhage en met medewerking van
vele Ingenieurs, Architecten
en manned van de practijk.
Het nieuwe nummer van heden bevat degelijke
artikelen van bekwame hand over
BETONNEEKEN IN DEN WINTER. WEER
STAND VAN GEWAPENDE BETONWERKEN
TEGEN ORKANEN. IS EEN PARKEERVERBOD
WENSCHEI.IJK? BOUWKOSTEN VAN MIM
MALE ARBEIDERSWONINGEN TE AMSTERDAM
VENTILATIE. BEITSWERK. VERWAR
MING. DORPELS EN LATEIEN VAN BETON.
NORMALISATIE VAN BEKISTINGEN VOOR
BETONWERKEN. HET LOSDRAAIEN VAN
VERROESTE SCHROEVEN EN SPIJKERS.
KORTE MEDEDEELINGEN. BOEKBESPRE
KING.
Het fraai verzorgde tijdschrift is met tal van
Foto's en Planteekeningen versierd en kost slechts
'■SF Vraag nog heden een proefnummer
ter kennismaking bij de Uitgevers
MARKT 31 GOUDA
Verzendt Uw goederen per 4
2 x dugsche Autobaataldlanst J. VAN DE MEER v.h. J C. da Man
GoudaMoordrechtNieuwerkerk■Rotterdam
RotterdamNieuwerkerkMoordrechtGouda WoerdenUtrecht.
Adres te GOUDA: Bodehuis: „HET CENTRUM" Nieuwe Markt, Tel. 677.
Adres te ROTTERDAM: Bodehuis: Grootekerkspleir lefoon 4279.
UTRECHT
PawdbriiHfen f 47,000-000.—
De BANK stelt beschikbaar:
in «tukken van f 1000.f500.— en f 100.
40 D e Di re c t i e
Mr. A. J. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG.
CROSSIER VOOR ZUID HOLLAND
Mi rrur M>.n ifcipd tuaachen
Burgemeester en Wethondets «n den Raad
in de af ik 41—rr begin dezer «eek ia ge-
ipeeld» jzal Maandag a.s. de openbare be-
handelkw in den JUad aanvangen.
De behandeling der begrooting De tee kent
dtjjd b* inluiden van een nieuw gemeente-
jsar, het bepalen van de richting van het
(Udsbestuur in de komende periode, het
unvragu van «Mm ter verwezenlijking
v*n nieuwe dankbeeld» en planum of wel
uitvoering van datgene, waartoe reads eer
der besloten wewL
Sinds in den Raad door den uitslag der
verkiezingen zoo onderscheidene stroomin-
pn zich doen gelden, vangt de behandeling
der begrooting als regel aan met algemeene
beschouwingen, welke in vele gevallen
slechts zijn politieke redevoeringen, welter
inhoud in verwijderd verband staat met de
gemeentelijke zaken.
Of dit ook thans het geval zal zijn We
hopen het niet, wijl de waarde van derge
lijke be too gen in de raadzaal, voor zoover
deze tot heden plaats hadden, vrijwel nihil
k geweest, slechts tijd- en geldverspilling
was.
Onnoodig zyn deze betoogen ook, wijl de
begrooting op zichzelve veel stof tot be
spreking geeft
In de begrooting komt het geheele leven
der gemeente tot uiting: de bevolking, haar
geringe toename van jaar tot jaar doordat
de geboorten het aantal sterfgevallen over
treft, waartegenover echter het aantal ver
trokkenen dat der gevestigden overschrijdt,
de totaal-uitgaven der gemeente, die elk
jaar toenemen en de schuldenlast die met
geweldige bedragen vermeerdert, met het
noodzakelijk gevolg dat de belastingen stij
gen in onverminderde mate, dat tal van wel
gestelde inwoners bnze gemeente verlaten,
en de welgesteldheid der blij venden daalt.
Het beeld dat deze begrooting biedt is
Mn en al tegenstrijdigheid. Tegenover een
dalende volwassen bevolking met een sinds
de laatste zes jaren aanmerkelijk gedaald
belastbaar inkomen: in 1922/23 10.187.050
en in 1927/28 8.968.498 - een vermin-
dering van 1.218.552 staan belang
rijk verhoogde uitgaven, die tot aanmerke
lijke verzwaring der belastingbedragen aan
leiding hebben gegeven, terwijl ook het aan
tal aangeslagenen is verminderd De be
grooting van zes jaren terug, die van 1928,
als raming aan van de opbrengst
ran het geheele hoofdstuk belastingen
f 722.733.48 en voor 1929 is geraamd
f 942.378.86 of 219.645.— meer. Het aan
tal aangeslagenen in de plaatselijke inkom-
stenbelasting, in 1928 nog 7891, is terug-
geloopen in 1927 tot 6586.
Het verschil van het hiervoren genoemde
belastingbedrag vindt mede zijn oorzaak in
de sindsdien verdubbelde opcenten op de
gebouwde en ongebouwde eigendommen, de
verhooging der opcenten op de Personeele
belasting (van 50 op 60/100) en de invoe
ring van 100 opcenten op de vermogensbe
lasting. De vrees, die is uitgesproken dat
men de kip die de gouden eieren legt, ging
dachten, blijkt niet ongegrond te zijn. Gou
da telt nu eenmaal geen aantallen inwo
ners met groote inkomens. Twee vijfde van
de belastingbetalers heeft een inkomen van
8001400, nog geen derde der aange-
•lagenen heeft een inkomen van 1400
f 2000, een vijfde gedeelte heeft een inko
men van 20005000 en nog geen twintig
je gedeelte heeft meer dan 5000 inkomen.
Met de vermogens is het precies zoo ge
steld. Bijna de helft der 650 aangeslagenen
heeft een .vermogen van 16,00030.000;
een vierde gedeelte heeft een vermogen van
80.000—50.0^0, nog geen zesde gedeelte
is in het bezit van een vermogen van
50.000-/ 100.000 en nog iriet een achtste
gedeelte bezit meer dan 100.000.
Hieruit blijkt wel hoezeer het uit een be
lasting-oogpunt gewenscht is de weinigen,
die over grootere inkomens en vermogens
beschikken, ia Gouda te houden. Wanneer
enkelen van deze Gouda verlaten, beteekent
dat direct verzwaring van belastinggelden
voor hen, die blijven, aangezien er slechts
by hooge uitzondering plaatsvervangers ko
men voor hen, die Gouda verlaten.
Waaneer sóó de toestand ia, en deze is
al geruimen tyd bekend, dan is het toch wel
heel dwaas dat deze begrooting wederom
staat in het tee ken van verhooging, zóó dat
van eenige belastingverlaging geen sprake
is; op deze wjjze werkt het gemeentebe
stuur bet vertrek in de hand van hen, op
wier aanwezigheid het om fiscale redenen
alleen reeds |>rjjs moest stellen.
De begrooting, zooals die is ingediend,
biedt zeker alle gelegenheid om tot ver
lichting van lasten te komen. Maar B. en
W. willen er niet aan. De vorig jaar ge
kweekte reserve, die bestemd was voor een
deel in 1929 in den gewonen dienst te wor
den opgenomen, wordt door B. en W. thans
niet aangewend; de onnoodig vorig jaar op
geschroefde opcenten op de Personeele Be
lasting zijn ook thans weer gehandhaafd,
de onderhoudskosten van straten en plei
nen, al wat tot Gemeentewerken behoort,
net is met flinke bedragen aangedikt, alsof
de aangewezen werken niet over enkele ja
ren konden worden verdeeld. We weten wel
dat er in Mei van dit jaar een brief van den
w.n. Directeur van Gemeentewerken is ge
produceerd, waarbij een gedetailleerde lijst
fan werken is gevoegd voor buitengewoon
onderhoud, welker uitvoering noodzakelijk
(s geacht, maar daarmede is, aangenomen
dat deze lyst niet overdreven is we heb
ben meerdere deskundigen hooren vragen,
wanneer verfwerk, timmerreparaties e. d.
tot buitengewoon onderhoud wordt gere
kend, wat dan wel onder gewoon onderhoud
wordt verstaan toch zeker niet aange
toond dat al deze werkzaamheden per sé in
een kort tijdsbestek moeten geschieden.
Voor de instelling van een Geneeskundigen
Dienst wordt 10.000.gevraagd; voor
het carillon is ook 10.000.noodig, Zoo
komen B. en W. wel tot groote bedragen,
die de gemeentenaren maar hebben te four
neeren: de fcjeine man, die van zyn inko
men van 800.af meebetaalt, zoowel als
de rijkaard, die zijn inkomen bij vele dui
zenden telt. Een verlaging van de olectrici-
teitsprjjzen voor den klein-gebruiker ach
ten B. en W. ook niet mogelijk, want de
fiscus slokt de ongehoord opgedreven winst
van byna 160.000.— op.
Buiten deze uitgaven-cyfers rijzen vragen
omtrent de in studie genomen denkbeelden,
die er in het college van B. en W. nog tot
rijpheid moeten komen. We hebben in de
jongste raadszitting ook vernomen dat de
wethouder van Financiën een plan heeft
ingediend bij B. en W. inzake de droogma
king der Reeuwijksche en Sluipwyksche
Plassen. Op de begrooting is er geen post
te vinden, die daarop betrekking heeft, ten
zij het moest zijn de post, die reclame be-
oogst voor Gouda. Maar dit is moeilijk
denkbaar, daar deze immers bestemd is
voor de nieuwe industrieën, die Goud® tot
plaats van vestiging moeten kiezen, maar
moeilijk tot die keuze te brengen zijn. Dat
dit niet vlot gaat, is gebleken, daar de
mededeeling van toegezegde vestiging door
den wethouder Van Staal gedaan, nog
steeds op de begeerde bevestiging wacht.
Het beeld van de begrooting en wat
daarmede samenhangt is niet opwekkend..
Het is: Symen, betaal! betaal! betaal!
Gisterenavond heeft de afd. Gouda van
de Liberale Staatspartij „De Vryheids- 1
bond" een bijeenkomst gehouden in de
zaal der Soci«elt „ae Réunie", waarin
naast talrijk» leden een belangryk aantal
introducé'tf-aanwezig waren. De zaal was
geheel gevuld.
De bijeenkomst wend geopend door den
voorzitter, den heer A. Goedewaapen,
die na een welkomstwoord tot de aanwezi
gen, zyn dank en respect betuigde aan de
beide liberale leden van den Raad, Mevr.
Riesa en Mr. de Witt Wijnen voor de wijze,
waarop zy hun taak vervullen. Spr. wees er
op dat hoewel hun aantal in den Raad ge
ring is, de belangstelling in hun arbeid zeer
groot is.
De heer Goedeiwaagen gaf in korte trek
ken een inzicht in den algemeen economi-
schen toestand, vanaf den voor-oorlogschen
tyd tot heden. Spr. weea er op dat de ge
meenschap er niet is voor de gemeente
huishouding maar de gemeentehuj-shouding
is er voor de gemeentenaren. De party der
liberalen is niet alleen de party der bezui
niging; zy wil niet de klok terugzetten,
maar doen wat de huidige tyd eischt.
Volgend jaar is er weer terkiezing; daar
aan hebben de kiezers nu reeds aandacht te
schenken. Men zal dan hebben te beslissen
of het bedrijfsleven zal moeten worden ont
wikkeld, dan wel of daaraan een rem zal
worden aangelegd. Spr. uitte den wensch dat
het practisch inzicht in de maatschappelij
ke verhoudingen er toe zou leiden dat de
uitslag der verkiezingen velgend jaar be
vorderlijk zou zyn aan de harmonische ont
wikkeling der maatschappij.
Een enkel woord wilde spr. zeggen over
de begrooting. Spr. noemt dtze begrooting
zoo duur mogeiyk. De reserveeringtspolitiek
van vorig jaar besprekend, wees spr. er op
dat hoewel was toegezegd een deel der
reserve op 1929 in den gèwonen dienst te
brengen, dit niet is geschied. Van belasting
verlaging in 1929 is dan ook geen sprake.
Spr. gaf een uiteenzetting omttent den
vermogenstoestand der inwoners en de posi
tie der inkomens in onze gemeente. Gouda
maakt daarby een zeer pover figuur. Spr.
noemde frappante cyfers, waaruit spr. con
cludeerde dat het hoog tijd Is dat er ver
andering kome in den toestand, dat Gouda's
inwoners wat de belasting betreft, worden
gebrandschat.
Mlevr. Ries N oothoven van
Goor, die hierop het woord verkreeg,
ving aan met de mededeeling dat de som
bere voorspellingen vorig jaar geuit, in ver
vulling zyn gegaan. Gouda gaat op deze
wjjze niet vooruit, maar achteruit. Met
vreugde constateerde spr. allereerst dat het
voorstel tot reorganisatie rafl het Gemeen
telijk financieel beheer, dank zij vooral de
geargumenteerde bestrijding van Mr. de
Witt Wynen, is verworpen.
Spr. noemde de taak van een lid van den
Raad een moeilyke taak, die veler mede
werking behoeft. De vrijzinnigen moeten
daarby allen steun verleenen en e.v. kleine
verschillen over -het hoofd zien. Het toe
geven aan allerlei Wenschen is zeker gemak
kelijk, maar wie bedenkt dat het geld door
den Raad gevoteerd, het geld is van de ge
meentenaren, kan aan alle wenschen niet
gemakkelijk toegeven. Het uitgegeven geld
moet toch uit belastingheffing worden ge
vonden. Spr. herinnerde ook aan de toegeV
paste reserveeringspolitiek van het huidig
college, waardoor belastingverlaging is uit-
gefeloten, terwijl zulks toch mogelijk yare.f
Spr. bracht in herinnering hoe vorig jaar
door haar was gepleit tot verlaging van de
opcenten op de Personeele belasting. Niet
tegenstaande» de gedane toezegging is ver
laging nu niet toegepast, zelfs niet, nu
over dit jaar het binnengekomen bedrag de
raming verre overtreft. Spr. wees er op dat
aangezien de Minister het ontwerp betref
fende de classificatie der gemeenten heeft
ingetrokken, het beroep van (B. en W. op*
handhaving van dezen post tot het geraam
de bedrag niet kan opgaan. Op 5 Dec. heeft
s,pr. dan ook met Mr. de Witt Wynen bij
schrijven aan B. en W. op verlaging aange
drongen. Ten aanzien van het 'belastbaar
inkomen wees spr. er op dat weliswaar er
toename is geweest sinds vorig jaar, maar
vorig jaar was er een teruggang tot een
zelfde bedrag. Spr. gaf nog nadere uiteen
zettingen over de belaatingpositie van
Gouda.
Er is in de laatste raadszitting gevraagd
welk standpunt B. en W. innemen omtrent
het vraagstuk van de droogmaking der
Plassen, nu twee wethouders van het col
lege een actief aandeel hebben genomen in
deze beweging en vergaderingen ten stad-
huize daarover zyn gehouden. Spr. wees er
met nadruk op dat harerzijds alles zal wor
den gedaan tot behoud dezer Plassen. Er
moet veel meer propaganda daarvoor wor
den gemaakt opdat ieder zonder onder
scheid, van deze Piassen kan genieten.
Spr. gaf ten slotte een korte beschouwing
over haar pas aanvaardde taak in de com
missie voor de controlewoningen. Zy ver
klaarde er prijs op te stellen te mogen
medewerken aan de verbetering van de
woningtoestanden hier. De controlewonin
gen zyn bestemd voor bewoners, die later
weer in particuliere woningen komen moe
ten, wanneer zy weer tot goede bewoning
in staat zyn. Spr. hoopt dat van deze wo
ningen goede resultaten zullen komen.
Met den wensch dat de arbeid door spr.
en anderen in den Raad, met terzijde stel
ling van elk persoonlijk belang, en naar
beste weten verricht, zou mogen strekken
ten nutte der Goudsche gemeenschap, be-
spr. haar rede. (Applaus).
Als tweede spreker van dezen avond
kwam de heer Mr. H. P. C. M. de Wi11
W Ij n e n aan het woord.
Mr. de Witt Wynen, die zooals hij het uit
drukte, pas zijn halfjaars-juhitó herdenkt,
waarover hy zich ganaoh en al niet ver
heugt, ving zyn beschouwing over de ge
meentehuishouding aan met te wijzen op
het program van den Vrijheidsbond .ten
aanzien der gemeentelijke aangelegenheden.
Dat beteekent niet dat spr. is een verpoli
tiekt man, die zich aan een partyprogram
ma heeft geketend, maar dat het program
ma der liberale party niet anders is dan
éen richtsnoer in algemeenen zin, zooals
elke zakenman ook de richting afbakent
waarin hy zyn zaken dry ft. Wanneer spr.
voor de Goudsche gemeentepolitiek een ur
gentieprogram zou wenschen, dan zou dat
er een zyn waarop ais voorname punten
zouden moeten prijken dat een goede leiding
van een gemeentebestuur moet zijn een
rustige leiding en voorts dat ambtenaren ln
dienst der gemeente niet telkens moeten
worden lastig gevallen voor liefhebberijen
van het college van B. en W., of van den
voorzitter of van de wethouders afzonder
lijk. Daardoor %ordt rustige arbeid in hei
belang der gemeenschap onmogelijk.
De leiding, die gedurende de periode, dat
spr. zitting heeft, van B. en W. is uitge
gaan, is het tegendeel van een rustige iei-
ling. In overhaaste jacht worden allerlei
;en naar voren gebracht, die onvoldoende
•rbereid, aan het oordeel van den Raad
rorden onderworpen, zonder dat deze den
id voor behoorlyk onderzoek wordt gela-
Men wil maar, reorganiseeren, zonder
jiat in feite gebleken is dat een ongeorden
de toestand, de eerste aanleiding tot een
Reorganisatie, bestaat, en zonder nauwgezet
ie overwegen of de vorm van reorganisatie
zooals men die voorstelt, voor de gemeente
(Ie meest gewenschte is.
I De burgemeester heeft by zyn komst in
Gouda een beeld gebruikt" van den leider van
den trein, die op weg is naar de machine.
Spr. weet momenteel niet waar de burge
meester thans zit; in het remmershokje
heeft spf. den burgemeester nog niet aan
getroffen.
i Een opzienbarend voorstel van B. en W.
Was wel de oprichting van den ophaal- en
itortingsdienst, dat door den Raad aange-
omen is en de daarna gevolgde opzet tot
Reorganisatie van het financieel beheer en
centrale administratie. Spr. gaf een ult-
mzetting van hetgeen door B. en W. is'
•orgesteld en de geweldige bezwaren die
,raan zijn verbonden. Spr. voerde daarby
|e bezwaren aan, welke door hem ook in.
tn Raad naar voren zijn gebracht. Spr.
verklaarde van oordeel te zijn dat waar
hier het Nut die zaak te voren ter hand
nam, het ongewenecht is dat de gemeente
zich op dat terrein begeeft, te meer daar
hieraan voor de gemeente onnoodige kosten
zyn verbonden. Spr. ging na hoe in Zaan
dam, Leiden en dien Haag bij de behande
ling van een dergelijke aangelegenheid de
bezwaren overwegend zyn geacht, hoe alleen
Zwolle het kunststuk heeft klaar gespeeld,
dat een depositobankVis gekomen met een
millioenenomzet zonder noemenswaardige
kosten aan personeel en wat daar verder toe
behoort. Dat wonder is door niemand begre
pen, wie ook maar eenigermate als des
kundige op dat terrein kan worden aange
merkt
BI) de verdere behandeling der reorgani
satievoorstellen, welke ook beoogden de in
stelling van een centrale administratie is
ook de Zwolsche deskundige in Gouda van
het tooneel verdwenen en vervangen door
den directeur van het Ajnsterdamsche Giro
kantoor. Naar aanleiding van de betoogen
van dezen directeur, den heer Keegstra,
wilde spr. verklaren dat door hem aan diens
adviezen, die gesteund werden door den
Secretaris en den wethouder Van Staal niet
de minste waarde wordt gehecht, op grond
van de pertinente verklaring van den direc
teur van de Ned. Bank Mr. Vissering, dat
de Ned. Bank niet zal staan achter die giro
centrales en deze niet zal behulpzaum zijn
om hunne willens en wetens verspeelde li
quiditeit terug te geven. Spt. verheugde
zich er over dat na Prof. Van Poelje nu ook
„De Gemeentestem" zyn juridische bezwa
ren volkomen juist acht
Ten bewyze hoezeer B. en W. hier voereJi
een nerveuze politiek, voerde spr. ook aan
de voorgestelde reorganisatie vah het Van
Iterson=Ziekenhuis. Door al de daarvoor ge
voerde besprekingen is de tyd verstreken
dat de directeur der inrichting naar elders
is vertrokken, zonder dat gezorgd was dat
zyn opvolger was benoemd. Dat leidt tot
schade van het Ziekenhuis, ook al heeft de
w.n. directeur Dr. S. v. Woerden deze taak
op zeer te waardeeren wijze vervuld.
Op de details der begrooting 1929 wilde
spr. niet ingaan. In t algemeen heeft spr.
den indruk dat de 'begrooting sterk is opge
voerd. En niet alleen, wat men van dat col
lege zou mogen verwachten, in democratl-
schen zin. Het eenige feitelijk sociale werk
dat wordt voorgesteld is de instelling van
een genee.4mndigen dienst; wat zeker ook
van sociaal belang is: de verlaging van de
electriciteitspryzen voor de kfceinvepbrui-
keife heeft men achterwege gelaten, maar
die van de grootverbruikers heeft men wèl
verlaagd. Dat is wel bijzonder democra
tisch!
De totaal uitgaven der begrooting zijn
voor 1929 2 ton hooier dan voor 4928 is g*v
tiWHËf fflt bedrag is over onderscheidene
hoofdstukken verdeeld. In 't bijzonder wees
spreker op de sterke stijging der Secre
tarie-Uitgaven gedurende een aantal jaren
en op de groote verhooging der uitgaven
voor „Gemeentewerken". Dat bedrag acht
spreker ongemotiveerd. Den vorigen wet
houder van Openbare Werken, de heer Bok
hoven, die zoozeer door den huidigen func
tionaris Van Staal is verguisd, bracht &pr.
alle hulde voor zijn nauwgezet werk, het
welk hem uit alle hem ter beschikking ge
stelde/stukken is gebleken. Wat wethouder
Bokhoven met belangrijk minder uitgaven
heeft gedaan, heeft in meerdere mate spr.'s
waardeering dan het geef-maar-uit-systeem
van den wethouder Van Staal.
Door de relletjes-politiek en de sterk
verhoogde belastingen der latere jaren is
Gouda naar buiten in discrediet geraakt,
hetgeen van hoogst nadeeligen invloed is
voor de gemeente, maajr ook voor vele par
ticuliere belangen.
De uittocht van vele ingezetenen leidt
mede tot waarde-daling van eigendomman
en tot nog zwaarder druk der belastingen.
Dat deze toestand gekomen is heeft de
meerderheid van Gouda'a bevolking aan
zich zelf te wijten. Die meerderheid heeft
by de verkiezingen het hare bijgedragen om
de lust tot sensatie-politiek te kunnen bot
vieren. Thorbecke'a woord geldt ook voor
Gouda: Het volk krygt de regeering, die
het verdient.
De bevolking heeft het in handen de toe
standen te doen wijzigen. Spr. besluit met
JOODSCHE HUMOR.
Er is indertijd een aardig boekje ver
schenen, Het Joodsche Witsenboek, door
M. Nuél, vrij vertaald door D. Klein Jr*
(Amsterdam, 1908). f
Dit boek zegt de échrljver in zijn
voorrede verhaalt „ghjjntjes", en wel
die, welke al sedert vel® jaren van vader op
kind in de Joodsche gezinnen zijn overge
gaan, en toen Ik se schreef, was het me
•laof weer de stemmen van gestorven
vrienden of verwanten weerklonken, alsof
grootvader op Sjabbes-avond, wanneer wij
het eten gezellig bijeenzaten, weer zijn
lugen witten baard streelde en begon:
Was in Posen" enz., of: „Van Polaken
gesproken..."
Aan een bloemlezing uit dit aardige
boekske is het volgende ontleend:
In kleine Poolsche gemeenten wordt by
twisten de rebbe vaak ate arbiter gekozen,
en evenzeer is het zijn taak, by oneenig-
keden tusschen man en vrouw, als scheids-
f redhter op te treden.
Zoo komt op zekeren dag by den rebbe
VM1 de gemeente X een echtpaar, en de
man onderwerpt het volgend geval aan zyn
beslissing. H« had 's morgen» b« den sla-
t twee pond vleesch gekocht eh naar huis
-racht, opdat zyn vrouw er het middag
maal mee zou bereiden. Daarop was HJ uit
gegaan voor zijn zaken. By zyn thuiskomst
was er voor geen middageten gezorgd en
sat zyn vrouw luid te schreien. Na veel
moeite vertelde zy hem, dat de kat stille
tjes in de keuken was geslopen en de twee
pond vleesch had opgepeuzeld. Maar hy
geloofde laar geen woord van en ver
trouwde zyn vrouw niet, die een eerste
snoepster was.
En toch heeft de kat de twee pond
vleesch opgegeten! schreeuwde de vrouw.
Zoo waar als ik hier voor u sta, rebbel Het
is nog geen half uur geleden, dat zy het
opgegeten heeft 1
Haal de kat! zegt de rebbe nu tot de
Zoodra zij het rabinaat heeft verlaten,
zegt hij tot den man: Haal hiernaast in den
winkel voer mij even schaal en gewicht
Als man en vrouw het verlangde ge
bracht hebben, legt de rebbe de kat op de
schaal en ziet dat het dier precies twee
pond weegt.
Dit tiende, roept hy woedend tegen de
'vrouw: De twee pond vleesch zyn er dus,
staar waar ia nu de kat?
Een jong koopman, die een rijk huwelijk
gedaan heeft, gaat met zyn vrouw wan
delen en ontmeet een handelsvriend, dien
hy aan haar voorstelt.
De vrouw is echter sóó afscjéweiyk lee-
ïyk, dat de vriend niet nalateï? kan den jon
gen man io bat oor tel fluisteren:
ixu* '3'VTïiv J
Om je de waarheid te zeggen, Max,
mooi is ze niet!
Nee, zegt Max, mooi is ze niet...
En tanden heeft ze ook niet meer,
voegt de vriend er heel zacht by.
Die zyn in de maak, zegt Max fleg
matiek, overmorgen krygt ze tanden...
En erg scheel is ze zoowaar óók! lis
pelt de vriend.
Nu kijkt de jonge man hem lachend
aan en zegt Je kunt gerust hardop pra
ten... stokdoof is ze óók!...
Op een dorp in Oostenryk inspecteert de
bisschop de openbare school.
Hy is met den uitslag van het in zyn
tegenwoordigheid gehouden examen ten
zeerste tevreden en verklaart ten slotte aan
de hoogste klasse, waarin jongens van
twaalf- en dertienjarigen leeftyd zitten, zelf
een vraag te willen stellen.
Zyn hoogeerwaarde zal er een prysvraag
van maken. De knaap die het beste ant
woord geeft, zal een Reichstaier voor zyn
spaarpot als belooning ontvangen.
Nu, ikinderen, vroeg de bisschop, wien
behooren wij het meest van allen lief te
hebben
Na een poos stilte steekt de eerste van
de klas zyn vinger op.
Nu, primus? moedigt hem de bisschop
aan.
We behopren onze ouders het meest
I Van allen lief te hebben, zegt de knaap.
De bisschop knikt goedkeurend met het
hoofd.
Dat is een zeer goed antwoord, myn
z|oon! Aan onze ouders zyn wy het leven
verschuldigd; zy verzorgen en koesteren
(ris, zoolang we zwak en hulpeloos zyn; zy
vloeden ons op... Zeker behooren wy hen
ojprecht en innig lief te hebben... Maar toch
is er nog iemand, dien wij nog meer moe
ten liefhebben dan onze ouders... Nu, twee-
Ndje?
Wy moeten onze onderwyzers het
rieeBt van allen liefhebben, zegt de tweede.
Braaf zeer braaf, m*n jongen! Dót
is ook een mooi antwoord... Aan onze on
derwyzers zyn wy in menig Opzicht nóg
meer dank verschuldigd dan aan onze
ojuders. ZD kunnen onB dan ook zeer dier
baar zijn... En er kunnen zich gevallen
Voordoen,dat wy hen nóg liever hebben dan
(rize ouders... Doch ook de onderwijzers be
doel ik niet Er bestaat nóg iemand, dien
wy Hever moeten hebben... Bedenk jelui
eèns goed!
De bisschop laat zyn oogen over de klas
gaan en ontdekt ten slotte een kleinen jon-
g|en die den vinger opsteekt
Nu, myn zoon, zeg jy ons dan eens,
ien wy het liefst'van allen moeten heb-
91?
Het jongetje gaat op de bank staan en
róept: Het meest van allen moeten wy
liefhebben den Heer Jezus Christus!
De bisschop klapt zacht in zijn handen
en zegt: Zóe is het goed!... Zóó is het
goed!... Dat is het beste antwoord... Kom
eens by me, m*n zoon.
De knaap komt op een draf by hem. De
geestelyke streelt hem over den zwarten
krullekop.
Zeg me eens: hoe is je naam? vraagt
de bisschop op zeer vriendeiyken toon.
Jacob Cohen, meneer, antwoordt de
knaap.
Als hy dót hoort, trekt de bisschop y lings
zyn hand van den zwarten krullekop terug
en zegt hy verbaasd:
Dan ben je zeker een Israëliet, myn
zoon; Cohen?... dan ben je zelfs een af
stammeling van Aóron
Ja, meneer, en ik word de volgende
maand kerkelijk meerderjarig.
Hoe komt het dan, herneemt de ge
moedelijke oude heer, ten zeerste verwon
derd, hoe komt het dan, dat jy, een joodsch
kind, denkt dat we onzen Heer Jezus Chris
tus het meest van allen moeten liefhebben
De kleine Jacob Cohen staat even ver
legen. Doch ten slotte schept hy moed,
houdt zyn hand op cn segt: Dat denk ik
ook niet, meneer, maar voor een
Reichstaier 1...