AMSTEL
BOCKBIER
Adverteert in dit Blad
Bouwtechniek
A. BRINKMAN ZOON
HOUDT
WELIN'TOO*
CAMEL
GMtmcing „MM", (EilijSpicrii plr. 131,Tel. Ml
RADIO
SPAARBUSJES UITGEEFT?
TERMIJNBETALING
N.V. C. G. Schuiers Goederenhandel
118 (.01 IIS I'll 8 I'll li IT IIA Ut 81,
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 15 DEC. 1928 - TWEEDE BLAD
WISKUNDE
J. L. A. BRAAK,
S. S. van Dantzig
Joh. Bel|
Fa. P. i. Revet en Zonen
\fcl. BINNENDIJK
De hoogste prijzen
Abonneert U op dit Blad.
Verkrijgbaar zoolang de
I voorraad strekt I
Wij alleen
EERSTE NEDERLANDSCHE Mil. VOOR ZIEKENHUISVERPLE6IN6
gruis en steenvrije Anthraciet.
Wij leveren U uit voorraad vanaf f 1 per week
H.H. Winkeliers en Café-Restauranthouders
Halfmafendelijksch geïllustreerd tijdschrift
f 3.— per halfjaar(12 nummers)
DAT al is Camel een
Amerikaansche
Sigaret elke Amerikaan
sche Sigaret nog geen
Camel is.
DAT
DAT w'^ ech*e
Gemeenteraad van Gouda
Uit ons Parlement.
lessen aangeboden, op teer billijke woor-
Taarden, voor leerlingen H. B. S. en
Gpfnnasiuni, voor candidates BOUWKUN-
DIQ OPZICHTER, enz. door
P. S. DAUVILLIER.
761 10 B-MABTENSSINGEL 12
Botkhoudan - Handalsrekenen
HandaLkannls Handelsrecht
Opleiding voer practljk en examen
Learaar M. O.
Burg. Marlaneslngel 94
N. W. O. joadaran
JANSEN TILANUS
FRIEZENVEEN
Radio Electr. Tschn. Bureau
BlauWatraat 12 Tel. 66
H. BROUWER OE KONING
Spieringstraat 153 Gouda.
Uns brood werd bekroond:
Arnhem 1923, 'B-Bosch 1924, R'dain 1926,
Dordrecht en Utrecht 1927.
J z.per week. GEHEEL COM
PLEET GEPIaAATST 125.—.
HAPPEL, Snoystraat 69, GOUDA.
GRAFZERKEN GRAFKRUIZEN
I SCHOORSTEENMANTELS,
in alle stijlen.
Beleefd aanbevelend, 2526 10
Firma J. M. van Buursn
üteenhouwarii
VIJVERSTRAAT 12, GOUDA.
BRONCHITIS - Hoast - Asthma
ünelle verlichting en genezing door nieu
we geneesmiddelen uit plantenextracten,
blykend uit volgend attest:
„ik ben met Uw behandeling sedert 6
dagen begonnen, ik hoest minder, haal
vryer adem en voel my krachtiger. Toch
ben ik zeer ernstig aangetast, want ik
heb myn beroep op last van 3 genees-
heeren moeten opgeven. De minste bewe
ging was my venboden, doch in die vyf
dagen ben ik een geheel ander mensch
geworden.
„A. D., te Seraing (België)".
Vraagt circulaire met bewijzen aan den
uitvinder dezer geneesmiddelen zelf, den
dokter in de medicijnen G. DAMMAN, aar.
de firma J. H. I. SNABlLIé (afd. P 85)
Groote Markt 7, Rotterdam.
VERZOEKE DE ZIEKTE DUIDELIJK
AAN TE GEVEN, want er is een speciale
brochure voor elke ziekte.
Schilders, Oosthaven 65, Tel. 280
GOUDA.
Boorwater
Boorzuur
Boorzalf n,
Directeur der Begrafenissen
Belast zich ook met
Crematie op Westerveld
Bouwt 228 Talsf. 822 Bouds
wbrden betaald voor HAZEN-
en KONIJNENVELLEN,
LOMPEN en METALEN door
J. Scharrenoerg,
SptldamakurssUeg 4—7. 10
SP'CIAAL ADRES IR
Hy^iroisihe artikelen en
Pateotgeneesmiddelen
Consult ook per brief.
Mevr. J. DANI
Goudschestraat 7 - ROTTERDAM
Kerstmis 1927Sneeuw
Kerst«»i8 1928:
De mooiste winterfoto is een sneeuw
landschap. Zorg dus Platen en Films
in voorraad te hebben.
TUUT PRIJS zonder eenige rerpllcliling uwerzijds
FOTOHAND) L NYMAN,
Visschsrsdljk lOlz ROTTERDAM. Li
Boskoop: P L. BINKEN, Telef. 124
GoudaT. POELENIÜE, Telef. 480
Waddlnxveen: IA. JANMAAT.
Onze Contributie bedraagt ZES cent
Kinderen TWEE cent per week.
geven ACHT WEKEN verpleegkosten
en de kosten ontstaan door het gebruik
der Operatiekamer en Verbandmiddelen.
TURFMARKT 120
GOUDA
60000 CONTRIBUANTEN
Vraag onze Prima
VooralWales Importnootjei, een ideale brandstof.
Firma A. VI9CGERL.IKG - Spoorlaar. - Twl. 33.
LADE PNIJZCN. 20
Is het U bekend, dat de N UITSPA ARB ANK te
GOUDA, Oosthaven 12, fraaie nikkelen
Vraagt inlichtingen ten kantore der Bank.
WOLLEN- en GESTIKTE DEKENS, BEDDEN, MANUFACTU
REN, HEEREN-KLEEDING, WINTERJASSEN,
- JEKKERS, MEUBELEN.
GOUWE 34.
Brengt cachet aan Uw etalages en voorziet deze van
SPIEGELS EN gTALAGEPLATEN.
Tevens leveren wij stofdichte Etalages.
Laat Uw gebroken etalageplaten bijslijpen en Uw
verweerde Spiegels opnieuw verzilveren bij de
Firma Wad A. Rletvald.
LANGE TIENDEWECï 27
BLAUWE DRUIVEN.
SINAASAPPELEN
CITROENEN
MANDARIJNEN
TAPELPEREN
TAFELAPPELEN
BANANEN
TOMATEN
TELEF 313
in voorraad
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNISDADELS
DOFFE KASTANJES
STUDENTEN HAVER
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutela)
Voor Architect en Ingenieur, zoowel als voor
den Bouwondernemer en den goeden
Ambachtsman is van groote waarde
het zoo juist verschenen
nieuwe tijdschrift
voor Techniek, Constructies, Materialen enz.
- voor de Bouw- en aanverwante bedrijven -
onder hoofdredactie van Architect L. ZWIERS
te 's-Gravenhage en met medewerking van
vele Ingenieurs, Architecten
en mannen van de practijk.
Het nieuwe nummer bevat degelijke artikelen
van bekwame hand over
BETONNEEREN IN DEN WINTER. WEER
STAND VAN GEWAPENDE BETONWERKEN
TEGEN ORKANEN. IS EEN PARKEERVERBOD
WENSCHEI.IJK? BOUWKOSTEN VAN MINI
MALE ARBEIDERSWONINGEN TE AMSTERDAM
VENTILATIE. BEITSWERK. VERWAR
MING. DORPELS EN LATEIEN VAN BETON.
NORMALISATIE VAN BEKISTINGEN VOOR
BETONWERKEN. HET LOSDRAAIEN VAN
VERROESTE SCHROEVEN EN SPIJKERS.
KORTE MEDEDEELINGEN. BOEKBESPRE
KING.
Het fraai verzorgde tijdschrift is met tal van
Foto's en Planteekeningen versierd en kost slechts
Vraag nog heden4 een proefnummer
ter kennismaking bij de Uitgevers
MARKT 31 GOUDA
lllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllHlllllilllllllllIHlUiiniii
f////*m
F) AT Camel in Ame
rika een grootere
verkoop heeft dan alle
andere Sigaretten.
DAT ^aar na<uur''jk
wel een goede
reden voor zal zijn.
een Camel
versch moet
zijn en daarom door ons
direct van de fabriek in
gesloten blikken kisten
wordt geïmporteerd.
HAT dit alléén door
ons geschiedt,
omdat wij de alleenver
tegenwoordigers voor
Nederland zijn en
als garantie waarvoor,
onze naam op de
banderolle staat.
D A T er ook we^ eens
Camel aan de
markt komen van zoo
genaamde ra msch par
tij en, oude en verlegen
restanten uit 't buiten
land opgekocht, waarop
echter onze naam niet
staat en voor de kwaliteit
waarvan, wij geen enkele
verantwoordelijkheid op
ons nemen.
versche door
ons geïmporteerde
Camel rooken en het
genot smaken dat Ge
verwacht, waarvoor Oij
betaalt en waarop Gij
recht hebt, gij onvoor
waardelijk steeds eischen
moet dat onze naam op
de banderolle van elk
pakje voorkomt.
""rzr1"- ALVANA - DEN HAAG
PA Elk pakje heeft een banderolle van 60 ct*
llllllllllllllllllllllllllllllMIIIIIINijnilllllllNllllillllllllllllllllllliliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiniiill
Vergadering van Vrijdag 16 Dec.
8 uur des avonds.
Gisteren (Vrijdagavond) is de
raad onder voorzitterschap van Burge
meester Gaarlandt in voltallige vergadering
bijeen geweest.
De notulen der vergadering van 25 Nov.
lijn vastgesteld, die van 10 Dec. aangehou
den.
Mededeelingen.
Door Ged. Staten zijn goedgekeurd
raadsbesluit tot wijziging der begrooting
1928 en het raadsbesluit Van 17 Oct. 1923
tot aankoop van een huis en erve aan de
Gouwe.
B. en W. zullen ten spoedigste een voor
stel indienen tot wyziging van de opcenten-
heffing op de hoofdsom der Personeele Be-
Ingekomen.
liet voorstel van B. en W. tot huurver
laging van de I -woningen van het 2e
complex gemeentewoningen.
Ter visie.
Het voorstel betreffende herziening
der overeenkomsten met de woning
bouwvereeniging „St. Joseph".
x Ter visie.
Het voorstel tot den bouw ecner school
voor g. 1. o. aan de Eerste Kade.
Zal Maandag a.s. worden beüandeld.
Aan Mej. F. G. L. VaLstar, onüerwyzores
aan de openbare school no. 3, is op 'haai
verzoek met ingang van 8 Jan. 1929 eervol
ontslag verleend.
Het verslag van den Armenraad over 1927
is voor kennisgeving aangenomen.
Op een subsidie-aan vraag van de Kon.
Ned. PoHtiehondvereeniging is afwijzend
beschikt.
Van Regenten van het Vereenigd Wees-
en Aelemoezeniershuis is ingekomen een
schrijven waarin wordt medegedeeld dal
door dit college op de begrooting 1929
slechts een bedrag van J9.225.14 is ge
raamd, terwijii de verhooging van dit be
drag met 4129.69 door B. en W. is ge
schied.
Dit schrijven wordt behandeld by den be
trekkelijken begrootingspost.
Benoeming:
Tot lid van het Scheidsgerecht voor de
Gemeentewerklieden voor 1929, 1930 en 19.51
is benoemd de heer L. D. Martens en tol
plaatsvervanger de heer C. van Koot en.
Door de werklieden zyn benoemd tot lid co
heer F. Hoek en tot plaatsvervangend lid
de heer A. Redegeld, terwijl door B. en W.
zijn benoemd tot lid de heer P. B. Sips en
als plaatsvervanger de heer F. Ekstein.
Aan de orde zijn gesteld:
Het voorstel tot toekenning eener ver
goeding als bedoeld bij art. 100 der
L. O.-wet.
Aangenomen.
Het voorstel tot overplaatsing van den
onderwijzer M. A. Hansen van school
4 naar de Centrale Kopschool in de
vacature-T. J. Zijlstra.
Aangenomen.
Het voorstel tot wijziging van het
stroomleveringscontract met de ge
meente Woerden.
Aangenomen.
De Qemeentebegrootlng 1929.
Replieken.
De Replieken worden voortgezet.
De heer Mu.lwyk repliceert.
De heer MU'YLWtlJK (a.r.) merkt op dat
hy geen bezwaar gemaakt heeft tegen de
verlaging van den stroomprys voor de
groot-industrie, maar het onbillijk heeft ge
acht dat de kleingebruikers die verlaging-
niet zullen ontvangen.
Spr. vraagt of de overheid verlaging mag
toestaan, als er door de groot-industrie mei
gebruik van ruw-ohemotoren wordt ge
dreigd. Dat de heer Fokkers daaraan mee
doet, noemt spr. „kapitalistische politiek
Spr. merkt mede op dat wethouder Don
ker zich van den domme houdt omtrent de
sterk opgevoerde winst der Centrale.
Spr. meent dat wethouder Van Staal ten
aanzien van de grondprijzen te ver gaat, om
daarop alle kosten te verhalen. Die pry zen
zijn begrensd. Ook wethouder Bokhoven ver
disconteerde de kosten.
Spr. zegt dat de heer Meijer heeft aan
bevolen centralisatie van bedrijven, die bij
Spr. kan zich er niet mede vereenigen
dat de Voorzitter den heer Polet tot de orde
heeft geroepen toen deze de S.D.A.P. een
anti-chriatelyke partij noemde.
Spr. houdt onder talrijke en heftige inter
rupties allerlei beschouwingen om aan te
toonen dat de christelijke grondslagen niet
veilig zyn bij de SD.A.P. Spr. haalt ver
schillende voorbeelden daarvoor aan uit
binnen- cn buitenland. Ook de christelijke
en neutrale kindervoeding wordt daarbij
door spr. aangeroerd.
Repliek van Mr. de Witt Wijnen.,
Mr. DE WITT WIJNEN (lib.) merkt op
dat Van B. en W. het beleid van overspan
ning in den zin, zooala die by de Electr.
Centrale wordt bedoeld, ook-door anderen is
gevoeld.
Spr. acht het noodig te zeggen dat de
voorstellen en stukken een betere juridische
verzorging behoeven.
Spr. wijst hierop omdat een pas van B.
en W. uitgegaan stuk wederom ook buiten
Gouda zal worden besproken.
Waar wethouder Van Staal met betrek
king tot de Centra'e Administratie heeft
aangehaald het advies van Prof. Poelje zegt
spr. dat deze autoriteit aan het slot van zijn
betoog alleen de sobere mededeeling doet
dat het voor grootere steden in overweging
kan worden genomen.
Spr. citeert tot staving van zijn opvatting
een uitspraak uit een beoordeeling in „De
Gemeentestem" waarin wordt gezegd dut
een afwijking in de wet, zooals is voorge
steld, ontoelaatbaar is, zoodat daarover
niet verder in beschouwing behoeft te wor
den getreden.
Spr. wil nog iets zeggen naar aanleiding
van de opmeten van wethouder Van
Staal over de uitspraak van den President
van de Ned. Bank. Wanneer de heer Keeg-
stra over de uitspraak van de Ned. Bank
heeft geschreven, dar, blijkt daaruit dat hij
die uitspraak kende. Waar dit het geval is
had de heer Keegstra dit den Raad behooren
mede te deelen. Het is geen objectieve be
oordeeling, die door hem aan den Raad is
verstrekt.
Spr. vraagt op welke wijze B. en W, nu
zullen verder gaan. Spr. heeft vernomen
dat in de commissie voor de Financiën ge
sprokén is over een chef van den dienst. En
er is slechts een bedrag van 250.— door
den Raad gevoteerd. Spr. vraagt op welke
wyize dat crediet is besteed-
De VOORlZ TTER merkt op dat B. en W.
bezig zijn met voorstelden, die aan de ge
meente geen geld kosten!
Mr. DE WITT WIJNEN (Jib.) herhaalt
te hebben vernomen dat er een nieuwe amb
tenaar moet komen van 4200.Spr. zal
nul afwachten. Wanneer men meent dat er
hier toch twee Ophaaldiensten moeten zyn,
dan wil spr. wel zeggen, dat wanneer er
twee moeten komen, het dan aanbeveling
verdient het voorbeeld van Leiden te volgen,
waar de verschillende bestuurder&bonden
met elkander met subsidie van de gemeente
zulk een dienst hebben ingericht. Dat is m
elk geval veel goedkooper.
Spr. zegt dat wethouder Van Staal de
conclusie uit het prae-advies van den heer
Meyer uit het verband heeft gerukt en
deze voor dit geval niet had mogen bezigen.
De heer Meyer heeft zyn stellingen opge
bouwd in een systeem van een geheel andere
gemeeentewet, dan waaronder wij leven.
Het standpunt waarvan hy is uitgegaan, is
ongeboren recht en is bij de hier aanhan
gige zaak dan ook absoluut niet te gebrui
ken.
Spreker is ook aangevallen over zijn op
merkingen over het Ziekenhuis. SprekJr
handhaaft echter dat door de voorstellen
van B. en W. aanvankelijk vele weken zijn
verloren gegaan. Tegen het advies van re
genten in hebben B. en W. willen reorganl-
seeren, zonder dat daartoe eenigen grond
aanwezig was. Dat heeft stagnatie veroor
zaakt. Later is gekomen het voorstel-Kot-
mans. Maar Wethouder Van Staal heeft op
gemerkt dat er geen constructieve bestrij
ding is geweest van de begrooting. Spr.
zegt dat de strijd tegen deze begrooting
niet kon zyn tegen groote zaken daar deze
er niet zyn, maar dat in 't algemeen i3 ge
wezen op de overlading. Spr sluit zich aan
bij den heer Middelweerd inzake den hoo-
gen post die voor 8traten en pleinen is uit
getrokken.
Het heeft spr. getroffen dat wethouder
Van Staal, die zoo beweerd heeft dat het li
berale spook verdwenen was en niet meer
zou terugkeeren een uur lang legen dal
spook heeft gevochten. Dat was er dus toen
en daarmede heeft wethouder Van Staal
zich tot Don Quichotte gemaakt, die ook
tegen spoken vocht.
Er is door spr., toen de wethouder Van
Staal heeft medegedeeld foto's te hebben
doen nemen van verwaarloosde gemeente
eigendommen gevraagd voor wiens reko
ning die waren. Toen is spr. geantwoord:
voor de gemeente^ Nu wil spr. die enkele
foto's'heeft gezien toch opmerken, dat het
wel heel vreemd is dat foto's voor rekening
der gemeente worden gemaakt, welke
klaarblijkelijk bedoeld zyn om te dienen als
agitatie-middel by verkiezingen.
Op een foto van do herstelde Havenbrug
heeft spr. deze aanteekening gelezen: „I)e
andere gesloopt veel te vroeg door ver-
waarloozing winkeliers Oost en West
haven gedupeerd door het z.g. zuinig be
heer van voorheen! Nieuwe brug afge.everd
Augustus 1929.
Zonder goedkeuring van iRegenten van
het Weeshuis zijn ook daar photo's geno
men. Het is spr. bekend dat van een trap
de dekplanken zijn afgebroken en gefoto
grafeerd, dat de treden van de trap ook voor
net maken van een foto zyn uitgebroken,
uit in de jongenszaal de heeie loer is uit
gebroken, en dat de pianken zyn omge
keerd en daarna geprtotografeerd. Dat
heet dan de verwaartoozing van het Wees
huis. (Uitroepen van verbazing!
Spr. wil wel verklaren dat toen vorig jaar
in zyn eigen huis dat goed is, een vloer
moest worden opgebroken, do planken
daarvan aan den onderkant ook zwam ver
toonden. Dat is in vele huizen het geval,
maar dat geeft zeker niet het recht om van
verwaarloozing te spreken. Wat buiten
medeweten van Regenten van liet Wees
huis is gschied, worüt door spr. op scherpe
wijze veroordeeld.
Spreker blyft bij zym meening dat het
dringend gewenscht is dat belastingverla
ging plaats heeft.
Spr. is van oordeel dat dit mogelijk ls
door de opcenten op do Personeele belasting
te verlagen, door het geraamde bedrag
„kwade posten" mei 10.000 te verminde
ren, door te bezuinigen op het onderhoud
van straten en pleinen.
Het denkbeeld van oen heer Muylwijk om
door een mindere reserve van de Electii-
sche Centrale te komen tot prijsverlaging
voor de klein-gebruikers heeft ook spr.'s in
stemming. Spr. gaai niet accoord met de
door den wethouder van Financiën gehou
den verdediging van de reserve.
Wanneer er 1-0.000 meer voor kwade
posten is geraamd omdat ook het door den
inspecteur geraamde belastingbedrag met
10.000 is verhoogd, dan is dat een aan
klacht tegen die hooge belasting, dan deugt
die heffing niet.
Wat de reserve aangaat, wanneer by ge
bruik van een derde deel daarvan in dezen
dienst, dit moet leiden tot belastingverhoo-
ging volgend jaar, dan had de wethouder die
mededeeling vorig jaar moeten doqn.
Met betrekking tot de door spr. en den
heer Overhand ingediende motie tot detail
leering van de af- en overschrijvingen zal
spr. gaarne het prac-advips van B. en W.
tegemoet zien.
Ook over de circulaire van B. en W. aan
ambtenaren wil spr. een en ander zeg
gen.
De VOOiRlZITTER merkt op dat deze cir
culaire staat buiten de begrooting. Eerst
moet deze worden afgedaan en dan kan de
circulaire worden besproken.
Uitroepen: Ze kan eerst worden in
getrokken. t
De heer KOEMANS (r.k.): De circulaire
raakt het beleid van B. en W.
De heer Mr. DE WITT WIJNEN (lib.)
wil van deze muilkorf-cireulaire toch dit
zeggen dat naar spr.'s oordeel B. en W. de
bevoegdheid missen om zonder den Raad
wijziging te brengen in de instructies van
ambtenaren. En dat doet deze circulaire'
Spr. acht het niet noodig zonder grond
wettelijke verplichting nog meer subsidies
voor bijzonder bewaarschool-onderwijs te
geven. Spr. zal voorstellen dien post terug
te brengen op het vorige bedrag. Spr. wil
erkennen het eerst verkregen recht, anders
zou hij voorstellen schrapping van den ge-
heelen post.
Waar de wethouder Van Staal heeft ge
sproken over homogeniteit van den Raad,
daar zegt spr. dat zoolang door den heer
Van Staal zoo persoonlijke zaken naar vo
ren worden gebracht, er van homogeniteit
en samenwerking geen sprake kan zijn.
Laat de wethouder het persoonlijk element
verdwijnen, dan zou hy een goed wetnouder
kunnen zyn.
Spr. zal zich verzetten tegen opdrijving
van uitgaven, maar spr. zal gaarne steun
geven voor het totstand brengen van be
tere toegangswegen tot de stad en ook naai
de Plassen.
Spr. heeft niets beluisterd hoe de bur
gemeester staat tegenover de economische
positie van Gouda.
De toestand is gedurende de 9 jaar dat
spr. in Gouda woont, niet vooruitgegaan.
In omliggende steden is belastingverlaging
mogelijk geweest, hier komt men niet on
der den druk uit. Spr. waarschuwt hier
tegen met klem.
Er dreigen hier nog ernstiger dingen, die
spr. alleen bereid is onder vier oógen aan
den burgemeester mede te deelen.
Mevr. Riesz repliceert.
Mevr. RIESZ (lib.) verklaart haar hou
ding in Nov. 1925, waarom zy toen voor
gasprijsverhooging was. Toen dreigde de
fabriek met verlies te werken Door mee
vallers kwam er een winst van 17.000.
terwijl er nu een winst van 66.000.— is
geraamd.
Spr. is tegen het r.iet-gebruikc-n van c-on
deel der reserve. Wethouder van Staal
heeft uitdrukkelijk voor Ged. Staten ver
dedigd dat een deel dier reserve zou dienen
voor herstelwerken in 1929. Nu worden wel
die werken op de begrooting gebracht, maar
van de reserve wordt niets daarvoor ge
bruikt. Dat is in stryd met de uitdrukke
lijke verklaring.
Het doet spr. leed dat wethouder Van
Staal van den burgemester de afdeeling
Volkshuisvesting heeft overgenomen, die
onder den burgemeester goed is waarge
nomen. Spr. begrijpt niet waarom zulks is
geschied en acht dit ook niet in het belang
van dezen dienst.
Repliek van den heer Verkerk.
De heer VERKERK (a.r.) sluit zich vol
komen aan by het betoog van den heer
Polet. Spr. zagt: wie niet vóór den Christus
is, is tegen den Christus. Spr. treedt hier
over in nadere beschouwingen. (Interrup
ties.) Spr. komt zoo tot bespreking van de
door de soc.-dem. gehuldigde begrippen:
vrijheid, gelijkheid en broederschap. Spr.
zegt dat de circulaire van B. en W. aan de
amb^n^en geïnspireerd .is door een ver-,
keerde vryheidsgedachte. De sociaal-demo
cratie heeft niet de ware vryheidsgedachte.
Onder talryke interrupties vervolgt spr. zyn
betoog over gelykheid en broederschap.
Spr. bespreekt vervolgens de algemeene
financieele politiek van den heer Coiyn om
den gulden veilig te stellen. De rekensom
van den heer Fokkers uit de periode van
1921 acht spr. misleidend.
Spr. meent dat de wethouder van Onder
wys niet op de hoogte is van de bovental
lige onderwijzers. Spr. is van oordeel dat
de boventallige onderwyzers automatisch
vervallen, zoodat ze niet worden afgeschaft.
Dat geld komt dus vrij.
Spr. had verwacht dat waar het bewaar-
schoolonderwys in breeden zin als onderwijs
is opgevat, er een andere beoordeeling zou
zyn gekomen. Spr. weet dat zyn standpunt
niet door de liberalen wordt gedeeld, hun
steun had spr. ook niet verwacht.
Spr. komt ook thans tot de bespreking
der reserve. Er wordt door B. en W. precies
gedaan alsof de' geheele bespreking voor de
vorige begrooting niet bestaat. Er wordt
van de reserve niets gebruikt. Dat is on
juist.
Spr. zal een motie indienen tot amovee-
ren van het gebouw van de Arbeidsbeurs
ten behoeve van de marktruimte.
Met het standpunt van den wethouder in
zake de kwade posten gaat 3pr. niet mee.
De 10.000.hoogere raming van de kwa
de posten op de 35.000.is onjuist. Dat
bedrag wordt nooit bereikt. Spr. zegt dat
er niets geen narigheid meer aan de lucht
is en de raming van den inspecteur veilig
is. Onder dat bedrag zit ook de restitutie
van forensen-betalingen. Het werkelijk be
drag oninbare posten was f 2513.op een
belastingbedrag van 7 ton. Dat wyst er op
dat er geen enkele reden is voor den wet
houder tot verhooging.
Spr. vraagt of door de verwerping van
voorstel van November alleen de stortings-
dienst is overgebleven. Spr. acht het ge
wenscht hierover den Raad te doen beslis-
Opmerkingen van Mevr. van Dantzig.
Mevrouw VAN DANTZIG (s.d.) zegt dat
by de neutrale kindervoeding ook niet-so-
ciaal-democraten lid zyn van de commissie.
Alleen de kookster en de schoonmaakster
worden betaald, zulks in antwoord op een
opmerking van den heer Muylwyk.
Het Burgerlijk Armbestuur treedt aan
vullend op waar de diaconale arbeid tekort
schiet, door onmacht of om welke andere
reden ook. Daar jprdt geen onderscheid
gemaakt. De sófflffil-democraten en de
waarlijk belijdende christenen kunnen wel
samenwerken.
Repliek van den heer Polet.
De heer POLET (a.r.) verklaart na de
toelichting van den wethouder van onder
wijs op practische gronden niet tegen den
post te zullen stemmnn voor de inrichting
van bewaarschoolhouderessen.
Spr. handhaaft zyn standpunt ten aanzien
van het by zonder bewaarschoolonderwys.
Spr. acht ook de uitgaven voor het onder
wys m 't geheele land te hoog.
De inrichting van een geneeskundigen
dienst zou spr. om financieele redenen wil
len uitstellen tot 1931.
Wat den carillon-post aangaat, spr. kan
zich begrijpen dat de melodieuze klanken
op het mooie marktplein te Brugge den
heer Overhand, die altyd in de „kwesties"
zit, in poëtische stemming hebben gebracht.
Spr. weet dat er in België tal van carillons
zyn, die ook reparaties behoeven. Daar gaat
men er niet zoo snel toe over. Wellicht kan
ook hier nog even worden gewacht. Spr.
heeft in een rapport van Jef Denijn gelezen
dut eigenlyk de structuur van den torun
niet deugt voor een goed carillon.
Spr. dringt ook aan op de verlaging der
stroompryzen voor kleingebruikers. Het
vastrecht-tarief voor gas moet z.i. worden
•teruggebracht op 1.50, wyi er velen zyn,
die geen verbruik van 50 M3. hebben en
dus van het vastrecht-tarief geen gebruik
kunnen maken.
Spr. is zeer huiverig voor den door den
heer Fokkers aangegeven weg om tot ge
meentelevering te komen van gas- en elec-
triciteitskachels enz.
Spr. zou wel kunnen medewerken tot
demping van grachten, teneinde aan het
groote onderhoud van kaden te ontkomen.
Voor hét Goudalite wegdek op de straat is
spr. sceptisch. Spr. beveelt aan de ^bree
ding van den weg onder de Boompjes en
een goeden toegangsweg tot de Zwarte
Weg. Spr. is het eens met de grondpoiitiek
van het college om gronden in de directe
omgeving aan te koopen. Eenvormigheid
voor den bouw juicht spr. niet toe.
De critiek van vroeger van het raadslid
Van Staal bemoeilykt het werk van den
wethouder Van Staal. De eerste heeft de
geesten opgeroepen, die nu niet zyn te be-
zweren. Spr. noemt de door Mr. de Witt
Wynen geleverde critiek op «ie foto's van
gemeentegebouwen zeer ernstig.
Spr. bespreekt daarna ook de circulaire
van B. en W. Spr. herinnert aan liet stand
punt van de soc.-dem. leden in 1926 in de
waterleidingquaestie, waarby de heer San
ders zoowel als de heer Van Staal het on
juist achtten om namen te noemen. Spr. wil
thans ook geen naam noemen van zyn zegs
man.
Spr. houdt een uitvoerig betoog over 's
heeren Fokkers bestrydmg van sprekers
uitlating over de anti-chnsteiyke positie
van de S. D. A. P. Waar de heer Fokkers
ook den heer Schouten uit Rotterdam in de
bat heeft gebracht, wil spr w.el mededee-
dat de heer Schouten hem heeft gezegd
zich nooit door den heer Van Staal te moe
ten laten intimideereh,
Spr. vindt het niet consequent dat de S.
L>. A. P. blijft hengelen naar de arbeiders
van positief-christelyken en R. K. huize.
Aan het eind van zyn betoog vraagt spr.
tenslotte waarin nu by dit college de demo
cratie is te ontdekken.
De heer Koemans aan het woord.
De heer KOEMANS (r.k.) betreurt net
dat Dr. Hoffman weer een dissonant heeft
laten hooren; Dr. Hoffman wil altijd room-
scher zyn dan de Paus.
Spr. zegt dat het amoveeren van de Bank
van Leening niet voldoende ruimte geeft
voor de inarkt. Het gebouw zelf kan wel
licht nog wel eens' noodig zijn voor de
markt.
gehad een wethouderscrisis. Waar de uit
slag der stemming in het Goudsch Volks
blad geweten is aan de R. K. democraten,
wil spr. zeggen dat de wethouder Van Staal
te voren wist by liet indienen zyner finan
cieele nota dat spr. niet was voor den stor-
tingsdienst en'spaarbank. Spr. is met wet
houder Van Staal en den heer Heerkens
daarop meegegaan naar Zwolle en toen
heeft spr. zich daarvoor gewonnen gegeven,
mits de dienst volkomen zou worden inge
voerd als in Zwolle. Wanneer de wethouder
V an Staal eerst by de indiening van het
voorstel in Mei, later by den aankoop van
het gebouw zyn nadere bedoeling had mede
gedeeld, hadden spr. en de zynen daaraan
hun stenlmen nie t gegeven.
Wanneer het juist is dat er nu weer amb
tenaren worden opgeroepen, dan is dat
weer buiten de gemaakte afspraak met den
Raad. Spr. gelooft niet dat de heer Zand
bergen hier is geweest voor de oprichting
van de ophaal- en stortingsdienst.
Van de muilkorf-circulaire zegt spr. dat
wanneer die circulaire een paar jaar gele
den was gekomen, het van de zyde van den
heer Van Staal in den Raad zou hebben
gedaverd. Spr. begrijpt niet, nog daargela
ten de juridische bezwaren, hoe men den
Raad zoo poogt te intimideeren. Spr. be
grijpt niet hoe het geheele college zijn sanc
tie aan die circulaire heeft kunnen geven.
Het heeft spr. perplex doen staan, inzon
derheid voor den heer Van Staal.
Repliek van den heer Overhand.
De heer OVERHAND (s.d.) vraagt in
zyn repliek nadere toeelichting waarom de
gasdruk na 5 uur grooter is dan overdag.
Gaarne zal spr. ook nog inlichtingen ont
vangen over de verwarming ten Stadhui'.e
en de andere door spr. naar voren gebrach
te punten. Het praeadvies over de motie tot
het ontvangen van details by de af- on
overschrijvingen ziet spr. gaarne tegemoet.
Spr. houdt zyn opmerkingen over de Gouda-
lite-dekking staande. Hy vraagt nadere uit
eenzetting hoe B. en W. denken den grond
bouwrijp te maken. Spr. meent dat dit niet
is werkverschaffing, doch werkverruiming.
Het toegezegde praeadvies over de inrich
ting van een geneeskundigen dienst is nog
niet verschenen.
Spr. meent dat het noodig is, dat ten aan
zien van de rioleering eenheid van werken
wordt verkregen. Het is spr.'s aandacht niet
ontgaan, dat er met de rioleering in de
Korte Akkeren wat aan de hand was. Spr.
heeft gezien dat de vlotters in het pomp-
gernaal 30 a 35 c.M. z(jn verhoogd. Spr.
vraagt inlichtingen daaromtrent en vindt
het vreemd dat hy als lid van de commis
sie voor de reinigingsdienst niets weet. Spr.
vraagt is dat in- en uitlaatsysteem toege
past- met medewerking van de beide wet
houders
Spr. vraagt ook nog nadere mededelem-
gen of openbare behandeling van het rap
port over de vervuilde rioleering in de bin-
Hebt ge U al voorzien
van de
Dit practische jaarboek is
voor ieder inwoner van
heel veel nut, feitelijk
heeft ieder het noodig.
Het sprekendst bewijs is
dat in
8 dagen tijds
1000 ex. zijn verkocht.
100 pags. f 0.25.
in eiken boekhandel en bij de
Uitgevers A. BRJN KM AN Zn.
Z= Markt dl verkrijgbaar. ZZ
Spr. zegt dat waar de S. D. A. P. be
schikt over 8 zetels, er zeker nog wel 11
leden tegeli zyn. Spr. stelt vast dat de S.
D. A. P. niet den klassenstrijd predikt,
maar dien voert. Dat is een groot verschil:
die klassenstrijd is er. Spr. geeft dan be
schouwingen over het politieke christendom.
De protestantsch-christely ke heeren vech
ten elkaar de kerk uit...
De VOORZITTER: Laat de kerk nu rus
ten.
De heer OVERHAND: Neen, om een
slang, die spreekt, jagen ze elkaar weg!
Dr. HOFFMAN (r.k.): De ezel van Bi-
leam! (Gelach.)
Mr. DE WITT WIJNEN (lib.): 't Is hier
geen dierentuin!
De VOORZITTER: Het behoort een
raadsvergadering te zyn. Spr. hamert en
verzoekt niet op deze wyze voort te gaan.
De heer OVERHAND (s.d.) zet zyn be
toog voort. Hij hekelt opnieuw onder hef
tige protesten der hechterzyde de kerke
lijke coalitie. (DeVOORZITTER hamert
telkenmale.) Spr. keert zich tegen de poli-
tiek-Colyn. Vervolgens betoogt hy dat b(j
de roomsch-katholieken in die streken waar
zij heer en meester zyn, den klassenstrijd
volkomen heerscht. De roomsch-kathplieken
zyn bewegelijker geworden naarmate de
moderne vakbeweging in macht is toege
nomen. Spr. citeert meerdere gevallen van
klassenstryd uit het rapport van het R. K.
Werkliedenverbond.
Bij het oplezen van een verhhal uit Maas
tricht, waarby de moraliteit in 't geding
kwam, acht de VOORZITTER ingrijpen
noodzakelijk. De heer OVERHAND wil zyn
verhaal juist eindigen, wyl wat er verder
zou volgen, nog minder voor mededeeling
in den Raad vatbaar is. (Hevige
ming, vooral by de R. K. leden.)
De VOORZITTERR verdaagt daarop de
vergadering tot Maandag 19 Dec. te 2 uur.
Nad ie middagzitting zal de Raad weder
bijeenkomen op Maandagavond 8 uur en
vervolgens op Woensdag 21 Doekte 2 uur
en zoo noodig ook te 8 uur.
TWEEDE KAMER.
Staatsbegrooting.
Het gaat nu hard op het Binnenhof. Hoe
wel er bij de meeste hoofdstukken der
Rij kabegrooting een groote aandrang van
sprekers is, weet de waarnemende Presi
dent dr. de Visser met krachtig rantsoe
neeren van den spreektyd en langgerekte
vergaderingen op te schieten en de begroo
tingen (ook de Indische) voor de Kerst-
vacantie afgedaan te krygen. Terwy'l wij
dit schrijven is men reeds met Defensie
begonnen, waarna, om van kleingoed te
zwygen, alieen nog de begrooting van Ned.
Indië de aandacht zal vragen. Afgedaan
werden nog Onderwijs, Waterstaat en Fi
nanciën, waarbij tal van quaesties, o.
vele oude bekende, besproken werden.
We zullen ons tot enkele punten bepalen.
In de eerste plaats heeft zeer de aan
dacht getrokken het votum van de Kamer,
waarby afgestemd werd een po§t van
10.000.— voor de roomsch-katholieke Han-
delshoogeschool te Tilburg. Deze afstem
ming heeft in r.k. kringen groote ontstem
ming gewekt, zóó zelfs, dat verschillende
r.k. persorganen het openlijk uitspraken dat
dit voor de Katholieken de deur heeft dicht
gedaan en de kans op herstel van de oude
coalitie met de Christ.-Historischen tot een
minimum heeft teruggebracht. Toch had
men dit kunnen voorspellen en het is ons
een raadsel, dat de Minister van Onderwys
niettemin een nederlaag heeft geriskeerd,
welke hy zeer wel had kunnen v oorkoraen.
Het standpunt van de Christ-Historischen,
is toch al sedert jaren bekend: voor ver
brokkeling van onze universiteiten voelen
zy, evenals de linkergroepen, niets. By het
Lager Onderwijs is daaraan niet te ontko
men geweest, by wetenschappelijk onder
wijs staat het geval ook voor hen anders.
Daar staan zy, anders dan de Katholieken
en anti-revolutionairen, tegenover confes-
sioneele hoogescholen en zeker tegenover
Rijksgeld daarvoor. Niettemin had minister
Waszink.zich daaraan gewaagd. Niet aan
een algemeen herziening van onze Hooger
Onderwijswet; dat heet niet te liggen op
den weg van dit extra-parlementaire Kabi
net. Maar wel had de Minister van Onder
wijs gemeend dit subsidie te kunnen voor
stellen, omdat ook de neutrale Rotterdam-
sche H ande 1 sho ogeschool gesubsidieerd
wordt. Deze poging is echter mislukt. Na-
is de christ-historischen werd er de na
druk op gelegd, dat men geen llykssteun
voor confessioneel hooger onderwijs wil,
wyl dit, gebonden aan een dogma, niet vry
is. Daartegen kwam men van r.k. zijde in
verzet, doch dit mocht niet baten. Het werd
ten slotte een krakeel tusschen de leden