*W
Rhéumath
pijnen
Raadsels voor de Jeugd.
geheele jaar groen, maar dit groen is niet
pittig frisch, dbch eerder geelachtig.
Het interessantst zijn misschien wel die
glazige bessen, die een ronden vorm hebben
en waarvan heli „vruchtvleesch" kleverig ia;
dit geldt vooral met betrekking tot de pit
ten der maretakken. Zy hechten zich met
de lijmachtige kleefstof aan den snavel van
den vofel, Lc. ae mistellyster; deze heeft
hier last van emj wrijft den snavel langs den
eenen of anderen tak. Het gevolg daarvan
is, dat de kleverige pit daaraan blijft hech
ten. Als dit gebeurd is, kan één der voor
waarden van dej ontkieming der pit vervuld
zijn. Maar dat dit geschiedt, is nog niet
zeker. Een eerste eisch is, dat de tak, waar
van de kleverige pit is afgestreken, dun is.
Het jaar na de vasthechting schiet het
maretakpitje portel; dit worteltje streeft
er nu naar om vfia de bast de waterbanen te
bereiken van den boom, die als gastheer
fungeert, teneinde er voedsel op te nemen.
Er moet echter na de ontkieming eerst weer
een jaar verstrijken, voordat de jonge ma
retak een strengeltje met zaadlobben kan
vormen. En opnieuw is er %en jaar mee
gemoeid, voordat een paar blaadjes tot ont
wikkeling komeni. Daarna gaat de groei wat
vlotter en zoetjesaan krijgt de plant een vry
grooten omvang.
i
Een andere plant» zonder welke men zich
Kerstmis bezwaarlijk kan denken, is de
hukt. Wat een decoratieven sier, dank zij
de pracht van blad en vrucht, verleent zij
aan onze tuinen) en hoe accentueert zij de
fijne frischheid vjan den winter. Want even
als coniferen zyn hulsten winterhard en zij
blijven steeds groen. Dit voortdurend-
frissche verzinnebeeldt de eeuwige jeugd.
Hoe is de hutet ook gezien by de vogels,
wien zy een prachtige schuibstee biedt, dank
zy het doornig verzet der puntige blèren.
Vooral het kleine vogelgrut dat toch al
minder weerbaar ia, brengt er gaarne den
nacht in door of I ontwijkt er het gevaar
voor katten, roofvogels, enz. Bovendien is
de bodem onder den struik bezaaid met het
doornig blad, zoodat poesen zich er niet
wagen. Maar ook de roode bessen lokken de
vogels. Met name, wanneer het geducht
wintert en de vogels moeite hebben aan den
kost te komen, vórmen die bessen een ver
rukkelijke versnapering; vooral merels en
lijsters, kransvogels en houtduiven en ook
nog wel andere vjogelg doet zich dan in
de hulst te goed.
De kweekkunst heeft zoo langzamerhand
het aanzien gegevèn aan de meest frappant
en curieuze hulstvjormen, maar het aardigst
vind ik steeds de [normale"hoe mooi pittig
groen zijn de blaqereii, welk een prachtige
glans ligt er ovef en hoe juicht tusschen
deze frischheid dé blije roode bessenkleur.
En omdat de plant daardoor zoozeer jong
leven suggereert, vind ik, dat zy zoo won-
dergoed bij het Kerstfeest past Trouwens,
ook in folkloristisch opzicht zou, in verband
met Christus' levfm, allerlei interessants
van de punt kunnen worden gezegd. Dat de
stekels aan Christus' doornenkroon doet
denken en de roode bessen 'aan de bloed-
druppelen. bekend uit Christus' wonden,
ligt voow hand. (Er Zit stellig een ontroé-
rend elenfent in dejze volkspoëzie, die de
mooie plant op deie wijze betrekt in het
leven van den Man van Nazareth.
Plumpudding.
ift is nu wel eoht de tijd van srauLte'
ea goede sder. Al die feesten in huise.i,1-
keu kringen I en dan daarbij nog de Kerst-
vaountie! Prachtiger gelegenlieid ia er niet
om de tafel eens extra eer aan te doen!
Het jaargetijde brengt mee, dat wij meer
en steviger voedsel kunnen verdragen d< n
's zomers, zoodat zelfa de zware plumpud
ding,, die Kerattaart par excellence niet él
te zwaar op do maag behoeft te vallen, -
als wij er inaax geen él te groote portie a
tegelijk van verorberen.
De plumpudding is wel speciaal de En-
gelsohe Kerstfletoloernijmaar - hij burgert
zich toch ook al aardig in onze feestkeu-
ken in en vlamt vroolijk op den feest-
disoh
Misteltoe on hollij met kaarslicht hebben
ziöh immers óók wel een blijvend plaatsje
weten te veroveren in onze Hollaudsohe
binnenkamerI Dus waarom dan niet de
eohte oude plumpudding Hij zal onze
Hollandsclie oliebollen geen concurrentie
aan doen. Die kotmeax met Oudejaar wel
op de proppen. Maar met Kerstmis is het
parool Kalkoen en plumpudding! Wilt
go het echte Engelsoho recept! Doe dan
volgens de hier ncergesoliireven raad en -
smul or van 1
250 grom kalfsvel, 180 gram bloem, 180
gram oud brood, 260 grom zure appeieu
(geschild en in kleine stukjes gehaat of
gemalen)250 grom krenten, 250 gram
bruine suiker, 100 gram oranje marmelade,
do geraspte schil en sap van 1 citroen, 4
eieren, 1 kleine lepel ge) naden kruiden
(kruidnagelen, kaneel, gember en noote-
mnsoMkt)5 giram zout, 30 gram stroop,
1 d.L. rum.
Maak allo ingrediënten, die daarvoor in
aanmerking komen, schoon en hak ze fijn
Verdeel vooral het vet, nadat bet van vel-
leitjes en vllesje» is bervnrijd, in kleine
plakjes. Wrijf het oude brood zonder korst
door oen zeef, zoodat de kruimels heft!
klein worden.
Doo al de droge ingrediënten in 'u kom,
maak aon kuiltje in liet midden en doe
daarin de gekapte eieren, liet citroensap,
de marmelade en de stroop. Werk alle in
gradiënten grondig door elkaar en !aa* de
massa één nacht statin. Voeg er dan de
muil bij en vul nu den vorm waarin de
pruddjng moet worden gekookt. Volgens
ou/1-Engelsch gebruik moet ,de pudding in
een met meel bestrooiden doek worden ge
kookt als onze Jan-iu-den-zak, maar pret-
tigier is hot er een gewone ronde kom or
te nemen, die van boven een iets dikker
randje heeft. Besmeer de kom van binnen
feoed mei boter, vul daarna niet verder dan
tot pl.ro. 2 c.m. onder den rand.
Leg boven op de puddingmassa een be
boterd vetvrij papier en band de kom dicht
met een perkament of met een doek, die
goed vochtig gemaakt en met meel be
strooid is. Natuurlijk kan men voor dit
alles een warmen puddingvorm nemen maar
dan krijgt men niet den echten" ronden
vorm van pudding.
DE KERSTBOOM
Poê;i# tn Proza
De kerstboom stond in volle pracht,
De jeugd er om in blijde schare.
Ze zongen van den tillen nacht"
En van de eeuwig-groene blaren".
Elk vond den boom zoo schift'rend-mooi,
Zoo heerlijkstatig, vol ontroering,
Elk prees zijn groen, zijn lichten-tool,
En jong en oud was in vervoering.
„Wat gadd'lijk is zoo'n denneboom",
Zei zelfs mijn tante Pietekootje.
Zij lachte goedig tegen oom,
En hoopte op een mooi cadeautje.
De boom, de heros van den dag,
Op 't mooiste plekje in -de woning,
Werd aangegaapt met diep ontzag,
Vereerd, bewonderd als een Koning.
Toen kwam het groote oogenblik:
De „pakjes" mochten eind'lijk open.
Nu zei een ieder enkel „ik",
De rest kon naar de weerga loopen.
De boom verloor zijn koningspracht;
Zijn oogen zag je langzaam kwijnen,
Voor hem kwam nu de „stille nacht",
Hij deed ziin werk en kon verdwijnen.
„Breng nu de boel maar gauw op ree",
Zoo sprak thans tante Pietekootje,
„Wat brengt zoo'n feest een soesa mee,
En wat maakt toch zoo'n boom een
zoodje".
De dienstmaagd met haar bonte schort
Heeft zich toen van haar taak gekweten,
Ze heeft den kerstboom weggesjord
En achter in den tuin gesmeten.
Daar ligt de eens gevierde held
Verstooten als een arme drommel,
Daar sterft hij op de vuilnisbelt
Te midden van den ouden rommel
Het is het oud, bekend taf reel,
Een ieder zou het anders wenschen.
En 't ergste is, het scheelt niet veel
Van eigen lot, het lot dermenschen.
EEN CYNICUS.
Kook do plumpudding in een groot» pan
met ruim kokend water g*lu rende G 8
uur. Laat de pudding bekoelen en bewa.-r
hem in de kom tot Kerkmis.
Maakt men de pudding eenige weken te
voren, dan hebben de ingireiiënten vee',
boter gelegenheid den smaak van elkaar
aan te nemen, waardoor het geheel lek
kerder wordt.
Moet eindelijk do pudding op den kerst-
d'ifach veraohijnen, kook liaar dan nog i
uur, totdat de warmte tot binnen in 1»
doorgedrongen. Open den vorm of de kom,
laat de pudding even uitdampen en stort
hmnkh. pameer de pudding met een paar
takjes hulst met roode besjes. Wil men de
pudding brandende binnen brengen, dan
maakt men een klein gat boven in de pud
ding, giet hierin wat rum en laat dat met
een langs de zijkanten van die pudding
loopen. Zorg dat de schotel goed droog en
heet is, anders brandt die rum niet Steek,
vlak vóór de pudding gediend zal worden,
de riun aan en breng de pudding branden
de binnen. Presenteer oen flinke hoeveel
heid saus bij plumpudding, b.v.
eil
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
CML.
Speenhof gehuldigd.
Een man, die hH zeker wel eens ver
diende dat hij ecus wat vreugde iu zyn
raren kreeg en eens bespeurde dat zyn
work «iu ooteekenis heeft, is d«zer dogen
in dm Haag op verdliointclijke wijze ge-
huldigjl. We bedoelen onzen alom beken
den dichtor-zanger Spol-offwiens repu
taties tot in de uiterste hoeken va® ons
land bekeuid is. Speemhoff vertegenwoordigt
een typisch-Hoilandsch genre eo hij d«>d
het op «mi wijze die hem altujd boven al
zijn navolgers deed uitsteken. Hij wist
merkwaardig-raak do Hollaiuteche toon te
pakken, heef even aandoenlijk maar altijd
(jeestig, preciee zooals de beate liedjes zijn
uit alle eeuwen in onze geschiedenis, in
Rreêro heeft hij zijn voorganger gehad
maar helaas zijn diens liedjes niet meer
Het gaat nu eenmaal altijd zóó, dat een
dergelijk type spoedig een groote groep
navolger», krijgt, die hem niet evenaren
inner die hem wel eens te veel' wind uit
de zeilen nemen. Heel sterk is die navol
ging bijvoorbeeld geweest bij onzen ouden
Vader Gate. Tal van reapers heeft liij
gehad, maar niet één is er boven hem uit
gekomen alleen de echte Cats is bl.j-
ven bestaan, en zal blijven bestaan.
.Van Cats heelt Speefthoff die vervaarlijke
tocliniek van het liedje en van Bree-ro hoefi
hij de geestigheid uit zichzelf heeft hij
de kennis van ons volk en onze zeden w
heelt-hij het talent om de liedjes te zingen
en op te zeggen. Hot Franaohé genre is
,hean ijet vreemd vele ideeën heeft haj mei
do Fransche liedjes gemeen maar hij wist
'zo in echt Hoflandsoh kleed te steken.
Speenhof! is gehuldigdEerst officieel h
het deftige gebouw van Kunsten en Weten
schappen, mot een groot statig oomitó en
deftig» speeches, toen officieus en óiterst
genoegelijk door zijn gnbtabroeders van
allerlei kunst-genres in den Binnenlhof-
kelder van den Kunstkring. Hoe liet daar
tot» ging zul lm wij niet in details vertel
len wie de omgeving daar niet kent, nau
zich dat niet goed indenken. Hij werd ont
vangen door een jubelende mmigte die
hem op een van Zijn eigen wijsje» een
welkomstlied toezong. Tijdens het souper
iheaft cto jubilaris zelf een liedje gezongen
via de grammofoon, dio het voor hem over
bracht. Het was niet eeai gewon» grammo -
loon maar oen z.g. christophoon die door
middel van een verat ank ing en een luid
spreker het geluid eenige malen krachtiger
maakt. Natuurlijk maakte dat een grappig
effect en wie er zich wel het moest mee
vermaakte was de jubilairis zelf.
Hef jongere geslacht voelt zich niet meer
zóó tot dezen dóchter-zanger aaoget okken
uls liet geslacht dat met hom is opgv
groeid. Trouwens in dat, jongere geslacht
zit miserabel weinig fut en pit. Het is
afschuwelijk blasé en liet kan ".elf zeer
weinig. Dfct valt ons altijd wwV op hoe
er niets uitgaat van dat geslacht. Ze dnn-
sen, dansen maar verder is het niet er
mee geikuui. Het zijn do oudere die J de
stuwkracht vormen on do letting hebben.
Al'e pogingen om de jongeren daarin te
betrekken en aan hen dio taak te laten,
mislukken. Zij kannen niets, ze kennen
niets, zij weten niets en zij hebben geen
krocht om het te probeoran-
Men ziet het ook, om nu eens van de
huldiging van Speenhof! af te stappen, op
ander gebied. Eén der politieke leiders
klaagde onlangs zijn nood, dat bij de jon-
gielui geen belangstelling i» te vinden of
worden verzacht
obex* inwrijven
pijnlijke plekke
BAYER
oplossing
Rij cpothOkcrt on pttyton I
te wek.eu voor do poHlto! Er
g<dat djt hooi andore wd8 J.T
tijd scWjut voorbijNatuurlijk aij„ w
wol die or aan „doen" maar als „*„1
dal nat 1,'t geval. Het zijn ook daar i
ouderen, bij ka,» u de vorige «no™,:
die de kraoht ,noeten ontwikkelen Vejel
rein geneigd hierin „og een nawee vaal
oorlogsjaren te zien. M, getooven dat maa,
voor «mi klein deel die tijd er schuld i»«„
Is Hoofdzaak lijkt 1*4 on» dat alles «e
gemakkelijk te verkrijgen ia voor de j0n.
gHui en dat zij er geen moeite voor be"'
boeven te doen. Men zegt, dat het op ktoi
nere plaatsen nog wel andere is jlan in'da
groote steden en dat daar nog wel fut en
pit in do jongeren zit. Het is te liepen tn
het zou bewijzen, dot het niet alleen de
ellendige tijd d«r oorlogsjaren is, die hier
zijn invloed laat gelden. Het zijn de maat
schappelijke omstandigheden, waaronder
niet ill d» katsto plaat» hot onderwijs ge-
noomd moet worden, die het den jongelui
in vele opzicht™ to gemakkelijk 'maken
I'ae als zij aan den lijve hebben onder-
vonden hoo moeilijk het is zich een fe.
vens bes taan te veroveren, veram toren aij
geheel en al. Ook de veelheid der stroo-
uitingen werkt storend op hun vorming';
zij weten er don wqg niet in te vinden en
zij kiezen in den regel juist datgene wat
het minst reö-1 is en hot m»Mt ftutastiflch
Fon eigen karakter hettft dat geslacht van
laat ons zeggen 16 tot 21 jaar hoel<tnail
niet zij doen maar wat er de tijd moet
loeren wat ervan terechtkomt Wij zijn
heusch geen vereerders van (ton ouden tijd
als den besten die er was, maar 't wm
roogor anders.
Vroeger zou men er MJ.vborb ld eender
in liebben gestold om sommige instellingeu
zelf in s, and te houden en niet uit de ge
meentekas to plukken en te gappen mi ook
door anderen dan die er vrijwillig lust toe
hebben te laten betalen. De gemeenteraad
brnft de dertig duizend gulden voor het
Residentie-orkest grif toegestaan en met
moeite is afgeslagen do poging o. dé
7500 gid. die de Tweede Kamer geweigerd
heeft er ook nog bij te voegen. Er is geen
enkel verstandig woool bij liet debat er
over gesproken. Niemand lieeft iets van
liet schrijnende onrecht gjevoeld dat voor
vproj van kiput JKtovoql gold wordt
'gegeven, niemand heeft er een de aandacht
op ghvmtigd dat de gemeente andere artia-
ten, die zelfstandig een concert geven, b«-
Hite-lt met hauT I blasting op do vermake-
U.j kiiedenniemand hoeft gezien dat juUl
muziek en tooneel waarvan alleen 'oor
«ii zeer beperkt aantal mensdheu genoten
kan worden eu dat germ blijvende waarde
1 iceft in de laatste plaats guld gegewen
moet worden. Men. heeft eenivoudf'g
geld gesmeten omdat de hoeren zelf van
muziek houden - althans doen alsof zij
er van houden.
In 17 jaar tijd» is dót subsidie van tien
mille tot honderdtien. mille opgevoerd.
Meer behoeft niet gezegd te worden oui
duidelijk ie maken lioe gronnefoos onbillijk
tegenover alle andére kunst wordt gehan
deld.
HAGENAAR.
Ze^vaT^gauv^^dT^eur^nABapte^n^e^
handen, verheugd al|s een kind.
We komen maar even, zei de stief
moeder,, toen ze met Anneke uit de wagen
stapte. „Anneke moei zóó naar bed. Haar
vader zei, dat se nog even haar cadeau hier
mocht gaan halen."
Het kind was opgewonden. Ze had thuis
een mooien kerstboom, vertelde ze. Waarom
kwam grootmoe toch niet eens kyken naar
alles wat ze gekregen had? Evg nieuws
gierig was ze naar hpt presentje van groot
moe. Of ze er mee épelën kon, of was hel
om op te eten
Moeke jubelde in
Kom maar mee, schatteke, zei ze. Koih
mee, Anneke, kind. ik zal het je laten zien;
ja, je kunt er mee spelfn, natuurlijk... en
zoo dribbelde ze met üe kleine het kamertje
in, waar de lamp al aangestoken was.
Anneke's stiefmoeder volgde met dien
mertowaardigen glimlpch, terwyl Moeke de
lade van de oude kast opientrok en het kind
het pakje gaf. Dat liejp vlttg er mee naar de
tafel, onder de lamp) Moeke ptond naast
haar, vol spanning wachtende op een harte
lijke omhelzing, die ^1 do uren van arbeid
vergoeden zou.
Het kind zag de pop, (tie niet de vormen
had die Moeke er aan 'had willen geven. Het
was een vrij armelijk bundeltje; Moeke
wist dit niet, daarvoor) ha<|l ze er te lang aan
gewerkt. Maar het kyid zag het wel. Ze
keek vragend naar héar stiefmoeder, die
spottend lachte. Toen begpn het kind ook te
iachen, verlegen.
O moeder, wat een dwaze pop!
Ze schudde het ding heen en weer, draaide
het om en legde het néér. Ze heeft in plaats
van oogen een paar zwarte kralen! En niet
eens een mond! De pop, die het kerstman
netje my gebracht heeft, i is veel mooier,
grootmoe. Die heeft een{!mooi steenen ge
zicht en echt haar, een mond, met kleine
tanden en mooie oogen, die dicht gaan, als
ze wordt neergelegd. Ze kan „Mama" zeg
gen ook, en ze heeft onderkleeren met kant
Grootmoe zei niets. Haar dunne lippen
trilden; er was alleen en schuchter verwijt
in het zachte schudden van haar hoofd, toen
ze Anneke's stiefmoeder in de donkere
oogen keek.
Grootmoe huilt, zer het kind bedrem
meld.
Kom, gebood de vrouw; niet begrij
pend, teleurgesteld, gaf het kind haar een
hand en ging met haar de kamer uit.
Toen het rytuig w^is weggereden, stond
het oude vrouwtje nog steeds te kijken naar
de pop, voor haar op tafel. Haar kleine
lichaam trilde alsof het geslagen Was. Toen
strompelde z(j naar haar stoel en liet er zich
in vallen.
Urenlang was er in de kamer geen ge'uid
aan het tikken van do klok. Moeke bemerk
te niet dat het vuur in de kachel langzaam
verdofte. Ze staarde voor zich uit, zonder
iets te zien. Op haar schoot lag de pop, in
het minst niet beleedigd dat ze was ver
smaad. In de zwarte kraaloogen lag alleen
verwondering te glanzen.
Moeke droomde smartelyk, terwijl ze
star voor zich uitkeek. Ze droomde dat de
stilte haar te drukkend werd, nu er op de
wereld niemand meer was die' haar noodlg
had, niemand die haar meer iets vriende-
lüks zeinpm zou. Ze verliet haar huisje en
liep huiverend door den strengen winter
avond naar het dorp, haar pop tegen ?Jch
aangeklemd. Misschien was er wel ergens
een kind dat er mee gelukkig gemaakt kon
worden.
Maar de kinderen waren binnen by de
brandende lichten van den Kerstboom, en
zongen liederen.
-Moeke ontmoette alleen groot menschen.
Deze keken naar de pop, die zy tegen haar
hart gedrukt hield, en lachten. Hoe meer zij
in het drukke gedeelte van het dorp kwam,
hoe meer menschen haar nieuwsgierig be
keken en uitlachten. De boeren en boerin-
ne»i vormden groepjes om haar heen en zy
lachten, lachten, totdat hun de tranen uit de
oogen sprongen. De boerinnen wierper. het
hoofd achterover en sloegen zich op de buik
van pleizier. De boeren waggelden heen en
weer en trappelden van pret. Beschaamd
liep zy den weg naar de stad op, in de hoop
dat de menschen haar daar in de drukte niet
zouden opmerken. Maar toen zy in de win
kelstraten gekomen was, zag zy met schrik,
dat daar de voorbygangers, beladen met
pakjes, bleven staan en elkaar de oude
vrouw met de pop wezen; zy lachten achter
hun handen. Toen sloeg zy een donker"
straat in, niet wetend waarheen; plotseling
bleef zy staan. Een breede deur stond noo-
dend open, in een groote corridor brandde
stil een licht Daar was een kerk. Zy liep
er binnen .Niemand zag zy in de groote,
schaarsch verlichte ruimte. Hier was de
eenzaamheid en tegelyk de rust.
Zy zonk op de knieën en schreide, alsof
haar hart gebroken was.
Opeens voelde zy dat iemand haar nader
de. Ze hief het hoofd op en zag een kleinen
knaap, met oogen zoo vriendeiyk, dat zy de
pyn in haar arm hart voelde stillen. Hjj
droeg het hoofd onbedekt en zijn voeten
waren ongeschoeid.
Geef my die pop, zei hy zacht en
strekte zijn kleine handen verlangend naar
het speelgoed uit.
Moeke glimlachte, ondanks haar wee
moed. Beschaamd zei ze:
Het is maar een pop, die ik van oude
lappen gemaakt heb, m'n kind. Hy is niets
waard, je zult hem weggooien als je hem
bekeken hebt.
Ik heb de pop goed gezien, zei het
kind ernstig. „Hij is meer waard, dan alle
poppen die in winkels te krygen zyn. Want
deze pop heeft een hart."
Hy heeft geen mooi hoofd, de oogen
zijn van kralen!
Ik heb er tranen in gezien, zei hei
knaapje. „Uw oude handen hebben een werk
gedaan, dat meer lof en meer dank verdient
dan iemand u zeggen kan."
Ik durf hem niet geven! stamelde de
oude vrouw. „De menschen hebben allen ge
lachen toen ze hem zagen."
De menschen lachen om wat zy niet
begrijpen, zei het kind nadenkend. „Hoe
kunnen zy weten wat deze JJbp alleen aan
liefde waard is. Geef hem my. Ik zal er u
dankbaar voor zyn."
Toen, gelukkig dat zy een kind gevonden
had, dat prjjs .stelde op haar geschenk, nam
zy de lappen pop en legde die in de hander.
van het knaapje, dat met een gezicht, glan
zend van vreugde en ontroering, eerbiedig
de pop aannam en kuste.
Moeke voelde haar hart kloppen van
vreugde en ontroering. „Hoe heet je, mijn
lieve jongen?" vroeg ze.
Ik ben het kind Jezus! zei het knaapje
zacht. „Kom, ga met my. Ik zal u naar uw
woning leiden!"
En terwyl de Kerstklokken luidden, «n
haar pover lichaam ineenschrompelde in de
koude, verlaten kamer, wandelde Moeke
den hemel in.
BINNENLAND.
Accynsverlaging.
De meening van den heer B. de Brey.
Gevaar van het gebruik van „demo
cratische wynen".
pa Tel. hooft den heer B. de Broy, den
inspecteur van de Volksgezondhéid, belast
niet de afdeeiin*? Dronkbceérijdinjg, voordien
voorzitter van (ton Raad' van Arbeid te
Gouda, gevraagd wat zijn oordeel is over
het wotsoabwerp tot verlaging van den
aocijns op gedistilleerd en houtgueet.
Do heer de Brey zeide de voorgestelde
acoijuaverlagiug van harte toe te juichen
Tea aerate omdat do huidige hooge ao-
oijns een funeeteu invloed gelnad heeft op
de vodksgecandheid, de moraliteit, den re
eelea handled en ,,Ia»t not leaetf' op.... d(
schatkist
Op de volksgezondheid, omdat de hoog.
accijns oorzaak was dat er erg geknoeid
werd met het gedistilleerd, door toevoogiug
van brandspiritus, tot zelfs methyl toe
door deti enormen smokkelhandel en clan.
dic-tteme aanmaak, een bederf der uvorali
Jeit, de moordende concurrentie van den
reëelen handel onderlinghoe de schat
kist benadeeld werd, daarover zijn voldoen
de oijfere gepululioeeni.
Dit kan gerust verklaard worden, dat de
clandestiene verkoop geweldig» afmetingen
beeft aangenomen, dat wij er eenvoudig
■aachteloop tegenover staa.ni
Door de verlaging van den acoij ns hoopt
men hier voor een groot deel er een eind
aan te maken, omdét het smokkelen dan
niet meer loonend is.
Waarom geen algeheele afschaffing^
Er is gezegd, waarom de accijns nir*
geheel en al radios al afgeschaft V Men ziet
daarbij een kleinigheid over het hoof<£ nl.
dat men dan eeu looDienden smokkelhandel
vanuit ons land naar de omringende lan
den zou uitlokken, waar wed accijns wor
den geheven.
Een groote onju.&theid is liet, aldus de
heer de Brey, te meeijen, dat door de op
richting der Centrale Vereeniging in dea
Gedistilleerdihandet, de prijs per glas uie'
zal worden verlaagd en do accijns ver lag1 ng
dus uitsiuiteud aan den handel en fabri
kanten ten goede zon komen.
Er zal wel degelijk een verlaging vou
den prijs per borrel uit voortkomen. De
Centrale Vereenigdng ia Gedistilleerd kan
zoor nuttig werk verrichten en de rege
ring bij maatregelen in het algemeen bt
lang te nemen, krachtig steunen. He* ia
onjuist te meenen, dot zij werd opgericht
met hot doet de belangen van den drank
handel te bevorderen. Daarvoor moet de
iineüewerking, dia Üe lieer De Brey, a's in
specteur daarbij verleend», wel het beste
bewijs worden goaoht. De vereeniging kan,
ate de leden (tor aangesloten organisaties
zich achter haar stellen, een grooten in
vloed ten goede in one land uitoMenen
ln do eerste plaat» door z.ch te keereu
togen de excessen in don drankhandel, o-a
hel funeste cadeaustelsel, de concurrentie
vail don grooten borrel tógeu den goedkoop-
aten prijs, waardoor het drankmisbruik
wordt "vaaigenvoedigd.
De prijszetting eventueel door de er-
oeniging vast te stellen, is van groote bt-
teekenis ten aanzien van "bestrijding der
uilwasseu, als drankmisbnmk an clandes
tiene verkoop. Het toenemend gebruik va®
z.g. democratische wijnen door kruideniers
e.d. beschouwde de heer Dte Brey, even-
e?ns als een gevaar, daar ten eerste niet
alleen d|e man, maar ook de overige fami
lieloden, do kinderen, aan het drankge
bruik warden gew»nd. Bovendien heeft dit
geleid tot clandeetienen verkoop van gc-
(Hfti.leerd op groot» schaal. Uiteraard is
het moeilijk hier Oijfere te krijgen, doch
het is in enkele gevallen toch gelukt, en
wat bleek, dat er kruideniers waren, die
clandestien.vart 500-1200 liter gedistil
leerd per jaar verkoopen.
Eenige voorbeelden.
Het groote gevaar, dat heit gebruik der
z.g. democratische wijnen biedt, illustree-
ren de volgende voorbeeddecGemiddeld
eit er in één glas 40 gram jenever, met
een gemiddelde sterkte van c.a. 35 pot.
alooliiol, wat dus circa 14 gram alcohol per
glas geeft tegen f 0.20 in volkszaken, in
verlofzaken dnnkt men een gla» port ge
middeld yan 100 giradn, van 22 pet. alco
hol, wat dus 22 gram aloobol geeft, in
doorsnee ook tegen 20 oent peèr glas in
volkszaken. In kinawijn, welke meeval in
grootere glazen wordt geschonken, wordt
het zelfs wed 24 grom alcohol per glas.
M.a.w het gevaar voor drankmisbruik
met z.g. democratische wijnen i» grooter
dan met gedisflalleerd. Vooral ook waar
een Hoflanitor nu eenmaal niet gewend is,
hét bij één glas port of wijn te laten
De bona fide handel, die vergunnings
recht bdtealt en op hoogp lasten zit, wordt
door den ofandeetienen verkoop natuurlijk
zeer benadeeld. Deze bona fidte handelaren
zullen met een prijszetting door de Cen
trato voor gedistilleerd, zoowol voor den
groob-, tusschen- eu kleinhandel niet an
ders dan gebaat zijn. Waar deze belangen
van den drankhandel parallel loopen met
'Ie algnmeene belangen, die de Volksge
zondheid bij de bestrijding van 't drank-
ptehruik nastreeft, spreekt het vanzelf,
®oo besloot de heer De Brey, dat wij de
samenwerking der belanghebbende groepen
om te kamen tot één Centrale gesteund
hcfoben Het geldt hier de bevordering van
een sociaal belang.
Wijziging der ziektewet.
Vereclwmen is heit Verslag der Coramis-
eie van voorbereUing met bijbebooreod
»ntwoord van dien minister van Arbeid, H.
toi N. en een nota van Wijzigingen betref
fende hét wetsontwerp tot wijziging der
Ziektewet.
Daaruit blijkt, dat sommige leden er de
voorkeur aan zouden gewen dat de beetaan-
4» wet-Talma werii ingevoerd, anderen zou*
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
I Secretaris K. Tiendewe* 23, lokaal dar 6Uk
Probleem No. 607.
Onze Goudsche tennis-ster
Mej. NEL SPIT
die in den wedstrijd Amsterdam—'Rijnland
op den voorgrond trad. Mej. Spit was de
jongste speelster van de groep.
Zy sloeg in het enkelspel de Duitscto.
speelster Mevr. Vormann met 6—4 6—2 en
was ook in het dubbelspel zeer op droef.
tor
den een regeling w
Aalberso hol voorgesteld.'
Sommigen legden ar deu nadruk op,
dat men zi,oh met langer moet verüeaen ra
'nopejooze pogtugxm, een volmaakte rege
ling te vinden, die alle Nederlanders ge
heel zou bevredigen. Zij spraken da hoop
uit, dat thans niet meer politieke verschil
len ot goed bedoelde nieuwe plannen een
spaak in het wiel zouden steken. Andere
leden merkten op, dat indien de onderha-
vüge poging tot het zoeken naar een op
lossing opnieuw mocht mislukken, de vraag
rU of liet niet de voorkeur verdient van
verdere pogingen af te zien en de voor
ziening bij ziekte aan de vrije maatschap
pij over te laten. Verschillemde leden merk
ten daartegenover op, dat hetgeen in de
maatschappij tot stand is gekomen ton
mienmale onvoldoende ie te achten.
Volgens sommige leden zou kunnen wor-
d ,n volstaan met een uitbreiding van da
verplichting, neergelegd in art. 1639 C.
van het B.urfc. Wetboek tussohenkomst van
een verzolceringsinstttuut is dan niet noo-
dig:
De minister deelt mede, door helt overleg
er nader toe te zijn gebracht mede te ga ra
met l*et door de groote meerderheid d.'r
commissie aanbevolen denkbeeld om de or
ganisatie te vereenvoudigen door als oasiB
daarvoor aan te neroeu de bedrljïevoreert-
gingm en de raden van arbeid naast ol-
kaar. Daarbij is het voor den minister,
naai» deze verklaart, niet giemakkelijk ge
weest de bijzondere z.ekwukaseen los le
De aangebrachte veranderlngon zijn ne
dergelogd in de Nota van Mj zigingen er-
een gewijzigd wetsontwerp.
Aanmelding en inschrijving van alle ver
zekerden bij de Raden van Arbeid, zooa s
door somnrige leden werd beplcat, zou -
naar de minister lietoogit - de uitvoering
der verzekering noodeloos omslachtig en
kont baar maken.
De oezwaren, ontwikkeld tegen voorge
stelde u.tbreidiing Van den kring der per-
ecn.Mi, die onder de wet zullen vallen,
heeft den minister ertoe geleid om terug
te nemen het voorstel om ook personen,
niet werkzaam in een onderneming, onder
de erzekerlng te brengen. De huisdienst-
bolen en in hét algemeen de arbeiders, in
dienst genomen voor persoonlijke diensten
(naaisters, werkvrouwen e.d.) zulil n der
halve - evenial» de bestaande Ziektewet
bepaalt - buiten de verzekering blijven.
De minister deelt ook de bezwaren tegen
de opneming in dte verzekering ,mede \au
et personeel met boogere inkomens.
Het gewijzigd wetsontwerp beschouwt
mitsdien niet als arbeider (tongenen wiens
overeengekomen vast 'loon iu geld meer
bedraagt dan f 3000 'per jaar.
De vraag of loese arbeiders in onderne
mingen onder de wet vallen, beantwoord
de de midi ster bevestigend.
Na ampele overweging van het vóór en
tegen van de in het wetsontwerp voorga-
stelle moederschapsvoorziening zoowel voor
de gehuwde als voor de ongehuwde moe
der heeft de minister gemeend, ondanks de
geopperde bezwaren, het door hem voorge-
Na overfag heeft de minister zich bere.i
verklaard het percentage van het dagloon,
als ziekengeld zal worden genoten, te
verhoogen van 80 tot 100.
Ook op enkele punten van minder belang
beeft dit wetsontwerp wijziging ondergaan
STADSNIEUWS.
GOUDA, 22 Dec. 1928.
Vertrokken uit dese gemeente.
Vertrokken: A. H. Hermsen, schil
der uit F. W. Reitzstraat 61 naar Nijme
gen, IJselstraat 14; K. van de Bunt wed.
van H. van Maanen uit Zrwarteweg 8 naar
Vleuten, Julianalaan C 61; C. van Winger
den geb. J. J. Knegt uit iZoutmansplein 22
naat- Schipluiden, Dykhoarnsweg 126C; K.
N. Muytwyk, opr. ambten, uit Crabethstr.
54 naar Apeldoorn, Stichting „Hoenderloo";
J. Verduin, coupeur-tailleur uit Bleekeros-
singel naar 's-Gravenhage, Hooft skade 94a;
C. P. van Leeuwen, kapper uit Keizerstr.
naar Haarlem, Generaal Cronjéstr. 20;
J. H. I. Beekman, arb. Ned. Sp. uit F. W.
Reitzstr. 23 naar Tilburg, Voetbalatr. 2; H.
Th. J. Burgers, koopman uit Kruideniersstr.
19 naar Rotterdam, Delftschevaart 8. L. H.
Bol, winkelier uit Vierde Kade 52 naar
J. F. A. Kouiwenberg uit Kattensingel 84
Zwart schyiven op: 1, 3, 5, 6, 10, 13 14,
18/20, 23, 29, 36, 40, 45.
Wit schijven op: 16, 27, 28, 90, 32, 37/39,
42, 48, 47/60.
Probleem No. 608.
Zwart schyven op: 2, 6, 6, 9, 10, 14,
18/20, 23/25, 29, 35.
Wit schijven op: 11, 27, 31, 32, 34, 37, 40,
41, 44, 45/47, 49, 50.
Oplossing van Probleem No. 603.
Wit speelt: 28—23, 23 32, 48 39, 33 14,
19 8.
Oplossing van Probleem No. 604.
Wit speelt: 31—27, 29—24, 28 8, 36—31,
41 1.
's-Gravenhage, Rembrandtstr. 166; M. C.'
Verwey, naiyste uit Kleiweg 82 naar Am
sterdam, Spreeuwenpark 7 (Noord); J. van
Bergen, banketbakker uit Hoogstr. 23 naar
Boskoop; P. A. Hornes, echtge. van P. de
Bruin uit Krugerlaan 130 naar Ammerstol;
C. B. Bakker, onderw. uit Krugerlaan 51
naar Ned. O.-Indië; M. J. Moons, echtge.
van P. G. H. Veedenturf uit Gr. Floris.veg
69 naar Bodegraven; L. Térlouw, beambte
N. S. uit P. C. Bothstraat 99 naar Ruurlo;
J. C. Fitter, kantoorbediende uit Erasmus-
straat 1 naar Tilburg, Lange Nieuwstr. 38;
M. Kuipers, arbeider N. S. uit R. van Cats-
weg 46 naar Zevenbergen, Zevenbergsche-
hoek 186; A. Schlingmann, klompenmaker
uit Zwarteweg 9 naar Woerden; J. Vermeu
len, schipper uit 3e Kade (>5 naar Rotter
dam, Gelderschekade 20; A. Steensma,
kweeker uit Gr. Floriaweg naar Reeu-
wyk, 's-Gravenibroekscheweg 325; C. de
Jong, kapper uit Groeneweg 13 naar 's-Gra-
\anhage, Schenkweg 42; H. J. van Range-
broóy, reiziger uit Gr. v. Bloisstr. 13 naar
Rotterdam, Groenhilledyk 238a; A. Ver-
hart uit Nieuwst. 6 naar Nymegen, St. Ja-
cobslaan 161; M. Andrufs wed. 1'. Geirnaart
uit KarnemelksJoot 113 naar Voorburg, Wü-
lemstraat 39; K. Beinohr, dienstbode uit L.
Tiendeweg 88 naar Visbev (D.)*; M. Schnei
der, dienstbode uit Krugerlaan 12 naar
's-Gravenhage, Wagenstr. 167; A. Kraaijen-
brink, reiziger uit Vyverstraat 14 naar Lel
den, Zylsingel 10; J. P. iBoom, boterbezor-
ger uit Keizerstraat 23 naar Rotterdam, Ba-
jonetstr. 78a; J. Ingelse uit Vyverstr. 7
naar Sint Laurens, Noordweg B 155; J. E.
S. Besuyen, verpl. uit Westhaven 11 naai
Voorburg, Heeswjjkstr 31; P. J. Van Wichen
kaashandelaar uit Gouwe 66 naar Reeuwyk,
Zwarteweg 670; N. Poot uit P. C. Bothstr.
68 naar Boskoop, Burgemeester Colynstr.
288; A. M. van den Tooren, boekhandelaar
uit Karnemeltosloot 26 naar 's-Gravenhage,
Kaapstr. 252; J. F. van Huls van Taxis uit
Krugerlaan 87 naar Leiden, Marienpolstr.
33; P. P. Evers, vol. kaashandel uit KLeiweg
81 naar Emmerich (D.), Steinstyasse 20;
C. SAappendel geb. C. van der Byl uit Gr.
Florisweg 72 naar Rotterdam, Busken
Huetstr. 69; E. G. C. Janssen uit Crabeth-
straat 5 naar 's-Gravenhage, Leuvenschestr.
77 (Scheveningen); B. W. J. Kok, student
uit Zeugstr. 84 naar Rotterdam, Hondius-
Btraat 27b; F. Egeter Uit Crabethstr. 16 naar
Rysenburg (U.), Pr. Hendriklaan 4; J. J.
J. van der Draay uit Gouwe 109 naar Haar
lemmermeer, Zwanenburg IJweg 8h; C. K.
Molenaar, slager uit Cronjéstr.l naar Hel-
lendoorn p. a. B. Krukkert; P. Verhoef, stu
kadoor uit Spoorwegstr. 51 naar Den Helder,
Dykweg 55; W. Toet, schoenmaker uit Bo
gen 55 naar Rotterdam, Polderlaan 78b; A.
Verlaan, beeldhouwer uit Tuinstr. 53 naar
Wadinxveen, Kerkweg 76d; Wed. P. Huls
man geb. Mooy uit Peperstraat 86 naar Hoo
gveen, Prins Hendrikstraat 40; H. Th.
Ernst, los werkman uit Bockenbergstr. 111
naar Barsingerhorn (N.-H.), Café „Nieuw
leven"; H. Broekhuyaen, banketbakker,
Westerkade lk naar Reeuwyk, Zwarteweg
684; S. van Vliet, stucadoor uit Boschweg
94 naar Reeuwyk, Zwarteweg 683; D. De-
genhardt, meubelmaker uit Walvisstr. 1
naar Waddinxveen, Pr. Hendrikstr. 46; H.
Nieuwveld geh. met H. van Eyk uit Boc
kenbergstr. 108 naar 's-Gravenhage Pauhis
Potterstr. 22 (Loosduinen); Wed. P. Lie-
pelt geb. A. Verwey uit Jaagpad 21 naar
Reeuwyk, Nieuwdorperweg 274; Joh. Blonk,
visehhandelaar uit Boschweg 58 naar Vei-
sen, (IJmuiden), Hugesstr. 45; W. van
Scheppingen uit le Kade 4 naar Waddinx
veen, Noordkade 416; C. Verburg uit Peper
straat 30 naar onbekend; N. Schouten, tuin
der uit le Kade 4 naar Wadinxveen 415; C.
Verwaal, voorman arb. N. S. uit C. Ketéi-
straat 47 naar Doetinchem, Linzebosch 186;
PRIJ8VRAA0-HOEKJE
Op onze tweede prijsvraag kwamen than heel wat meer brieven in, rnaar werkelijk
geestige onderschriften waren er niet veel. Het grappigste vonden w(j liet hier onder
staande dat wjj dan ook den prijs hebben toegekend.
Zeg vriend, nou je toch ligt, kyk eens even naar mijn achter-aal Gaat ia
moeite door.
De naam van den inzender zullen wy op zaken, die
zijn verzoek niet bekend maken. We zullen
hem op zjjn verzoek noemen meneer X. Hij
kan aan ons bureau in ontvangst nemen
een Bon, ter waarde van 2.50, welk bedrag
moet worden besteed in een der Goudsche
Thans volgt
PRIJSVRAAG No. 8.
vorige week in de Goudsche
Courant hebben geadverteerd.
Mej. ABERSON, die de eerste maal een
prys behaalde, wisselde haar bon in bij de
firma LUYERJNK aan den Kleiweg alhier.
Voor het geestigste onderschrift onder
deze teekening, wordt een bon uitgeloofd
ter waarde van 2.50, welk bedrag moet
worden besteed in een der winkels, welke
in de Goudsche Courant ad verteeren, in de
periode van 14 dagen na heden.
Op de enveloppe op den buitenkant ver
melden: „Prysivraag".
Alleen abonné's op de Goudsche Courant
kunnen aan deze prijsvraag meedoem'
naar 's-Gravenhage (Loosduinen), Oud Ro
zenburg; M. G. van Stapele, klerk notoris-
kantoor uit Bleekerssingel 15 naar Ensche
dé, Hengeloschestr. 59; B. A. A. Visser,
monteur uit Karnemelk»!oot 98 naar Rot
terdam, Wynstr. 29a.
(Zie verder Eerste Blad.)
NIEUWE UITGAVEN.
Letterkundige Almanak ERTS 1929.
Verzen, proza, drama, essay.
By den uitgever A. J. G. Strengholt te
Amsterdam is weder een letterkundige al
manak voor 1929 verschenen, zooals die
voor 1928 het licht zag: een verzameling
van ongepubliceerd werk onzer jonge, op
den voorgrond tredende letterkundigen, die
zelf uit hun eigen werk van het laatste
jaar een keuze daarvoor hebben gedaan. Er
is hier werk bijeen van een 60-tal jonge
schrijvers, door een uitgebreide redactie
daarvoor uitgenoodigd.
Deze Erts-almanak bedoelt een vry vol
ledig beeld te geven van den stand der hui
dige litteratuur in Nederland. Aan de be
oordeeling dier litteratuur heeft de redactie
zich in haar inleidend woord niet gewaagd,
maar dit den lezer overgelaten; 7.y noemt
den almanak een chaotisch geheel in een
onvoltooide, doch reeds kernen aanwijzende
formatie.
Onder Vondel's Toets-steen ziet deze al
manak het licht:
„Indien hier Roorasch of Onroomsch
dicht
„Dezen lezer sticht, of hem ontsticht,
„Men schell' mijn pen die vlacken qujjt;
„En toets' de stof naer heuren t(jt."
De almanak is met tal van portretten
naar foto's, caricaturen en met vignetten
versierd.
Oplossingen vsn de raadsels
van vorige week.
1. Als het sneeuwt. Jl°'
2. Een handschoen. ^3
3. Een speldekussen.
4. Kerstfeest.
5. Een bonte kraai maakt nog geen winter.
6. Aal, bal, dal, hal. i
De prys viel by loting ten deel aan DIRK
STUURMAN, P. C. Hooft straat 8 te Gouda.
De extraprys verwierf GHRIST1 AAN
VAN HOFWEGEN, P. 0. Hooftstraat 9, die
zijn goede oplossing Zaterdag ƒ.1. reeds oni
half vyf in onze brievenbus deponeerde. Hij
was de eerste!
Nieuwe raadsels.
1. Ik besta uit elf 1 etters en ben een boek
voor kleinere kinderen.
5375 is een huis van linnen.
86—1011 is een kleine rivier.
59i is hetzelfdê als een vat.
2936 ia zwart.
1105 is een kleedingstuk.
2. Welke mannen staan hier. Ze looper.
allebei met een soort wagentje door do
plaatsen:
aceehilnp r s k.
aaadegilmnjorr.
8. Waarom kijkt een koekebakkersknecht
altyd door het venster.
4. Welk kleedingstuk bezat een schip ook
5 Wie leeft van rook?
6. Li rum, lorum, f aide ra. Hoe schrijft men
daf met 3 letters?
Oplossingen inzenden aan de Redactio
van de Goudsche Courant, Markt 31.
Meisjes en j'ongens moeten opgeven hoo
oud zij z(jn.