CJ
KrESIVAL stPOOP
Nieuwjaarswenschen.
Nieuwjaarswenschen
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.'
arbeiders in de steenkolenmijnen der V. S.
een grondtoon van 7% dollar per dag of
L08 dollar per ton. Na den oorlog trachtten J
z\j dat hooge loonpeil te handhaven en toen
begon een reeks conflicten. In 1924 werd er
te Jacksonville een overeenkomst getroffen
waardoor het peil zou worden gehandhaafd;
Hoover speelde bij het tot stand komen er
van een groote rol. Toen weigerden de
mij nmaaft schappijen zich aan de overeen
komst te houden. Stakingen in Pennsylva-
nië, West-Virginië, Ohio en Iilinois waren
er het gevolg van. Het werd een bittere
strjjd. De eigenaars zetten de arbeiders uit
de aan de maatschappijen toebehoorende
woningen en bij de mijnen werden bewakers
geplaatst.
In Juli kwam het eerste toeken van de
nederlaag, doordat het hoofd van den mijn-
werkersbond, Lewis, aankondigde dat men
de overeenkomst van Jacksonville prijs gaf
en dat het elk district vrij stond met de
eigenaars te onderhandelen. De arbeiders
lieten geen tijd verloren gaan t>m het met
de eigenaars eens te worden. In West-Virgi
nië capituleerden de mijnwerkers eenige
weken geleden. Thans is Pennsylvanië aan
de beurt gekomen. Weliswaar zijn tal van
mijnen voorgoed gesloten maar hiertegen
over staat dat twee derde der mijnwerkers
den bond heeft verlaten en elders werk
heeft gezocht.
CHINA.
De nieuwe verdragen.
Nederland en eeaige andere landen
geven hun exterritoriale rechten op.
Volgen» den tekst der verdragen met Ne
derland, Zweden, Denemarken en Portugal,
die pas zijn gepubliceerd, doen deze landen
met ingang van 1 Januari 1930 afstand van
him exterritoriale rechten.
De verdragen bevatten een aanhangsel,
waarin wordt verklaard dat vóór 1 Januari
1930 China een burgerlijk wetboek en een
wetboek van koophandel zal uitvaardigen.
ZWEDBN.
Zweedsch hotel afgebrund.
Zeven personen omgekomen.
Te Thidaholm is een groot hotel door
brand geheel in de asch gelegd.
Zes leden van het hotelpersoneel zijn in
de vlammen omgekomen. De gasten konden
alleen worden gered.
BINNENLAND.
Met Belgische kroonprinselijke paar
in Indië.
Een telefoongesprek ZwedenJava.
Prins Karei van Zwodea heeft gis.are®,
naar Kouten meldt, op het kasteel Frldhen»
toielonisah gespreken met prinses Astrid,
de gemalen vuü den Belgischen kroonprins,
die to Bandoeng vertoefde. De totale af
stand betLraagt 13.500 K.M j 1500 K.M.
W-tenten per dread, 12000 via radio-Koot
wijk-Java gesproken. Men heeft ekaur
uitstekend verstaan. Prinses Astrid Ver
slaande zich zeer ingenomen met de reis.
N.V. De Arbeiderspers.
S.-d. combinatie van dagbladen, een
uitgeversmaatschappij en boek
winkels.
Zaterdag is, naar Het Volk meldt ton
kantor van het Ned. Verb. v. jVakvereeni-
gingen te Amsterdam de eerste vergnde-
ring gehouden van den nieuwen raad van
conuidssaiiissBn van de 'N.V. De Arbei
derspers (in oprichting)Deze raad van
coiiimdseanteaen bestaat uit 12 leden, waar
\an 6 aungefw-ezen door het N.V-V. en G
door de SLD.A.P.
Annweeig waren de commissarissendr.
F. M* Wib&ufe, J. Oudegeest, Dreea,
nir. E. Ribbiue Pelctier, J. v. d. Kielt,
A B. do Zeeuw, allen aangewezen door
de S.D.A P., eg E. Ku.peoraK S. de-la Bella
L v d. Wal, Berti. van Praag en H. Lin
deman vo^gp het N.V.V. Met kennisgeving
wias afwezig J. Brauttgam. Aanwezig
was ook de directeur van de beide socia
lietisohe dagbladen IJ. G. van der Veen.
Tot voorzitter van d^n raad van com
missarissen werd benoemd de heer Wibaut.
Tot gedelegeerde commissarissen werden
benoemd do hoeren Oudegeest e®> do la
Ball*.
Do statuten voor de nieuwe N.fV werden
door de vergadering in ontwerjp vastge
i steld. Die Koninklijke goedkeuring zal wor-
ipa aangevraagd, zoodik ook de vergade
ring van aandeelhouder» zich met deze
statute® voreenigd zal hebben. Een verga*
dering van aandeelhouders zal plaats heb
ben, zoodra verschillende juridische moei
lijkheden uit den weg zijn geruimd.
In de nieuws statuten wordt uitgegaan
van de gedachte, dat M do bestaande par-v
tIjjbedrijven, die voortaan, dOor 3-D A.P
ep N.V.V. saliaen zullen worden beheerd,
in één N.V. worden vpreenig*!. Het nieo-
w© bedrijf zal dan omvatten de dagbladen
Het Volk en ^Voorwaarts, de drukkerijen
Vooruitgang en Voorwaart», de uitgevers-
maatschappij Ontwikkeling en de boelcwio
kejs in de veretohdllende plaatsen van het
land.
Op de voordracht voor algacneen direc
teur van de N.V. werd met algemeene
stemmen de heer van der Veen geplaatst
EW benoeming geschiedt evenleens door de
vergadering van aandeelhouders.
Metriietrekking tot d« administratieve in-
rirhting van de nieuwe onderneming wer-
èau verschillende besluiten, genomen.
Voorts hadden uit voer'ge Iwsprpfting»
plaats over do toekomstige ontwikkeling
van de arbeiderspers, zulks aan de hand
van een Rapport vunj den. directeur, In welk
rapport in groote lijnen do <uitwikkelings-
gnng voor de komende ja^en «p aangegeven
cD»t rapport werd door de vergadering aan
raard en In, vtnfcand met de uitvoering
Warden reetf» eenigf voorivvwidende beslui
ten genomen In het rapport wnrdt de op-
rich'in? van plaatselijke of gwwestelijke
dasfdaden bepleit. In verband met techni
set» en financieel© moeilijkbeden z«ft| d©
I
Botstaandoenlhgen
Heeschheld- Hoesten,
verdwijnen en de
SUjmafscheiding
wordt bevorderd door
Bij apoUukm m te*»»* vwfcfiigbMh
uitgave van deze Ifladan voorloopigbeperkt
moeten blijven tot enkele gewesten. Met
do besturen van deze geweeten zal ten
spoedigste in, verder overleg worden, ge
treden
Voofts werd besloten de fiuanöioele mo
gelijkheid te onderzoeken van de uitgave
var. een eigen blad voor den Haag. Inde
volgende vergadering van den raad van
commissarissen zal hieromtrent een defini
tieve beslissing worden genonten.
Aan een kleine oomhuasie, bestaande uit
do hear em mr. van. den Bergh, van der
Veen en Lindeman, werd opgalrageh een
ontwerp te maken voor dp invoering van
de medezeggonsclliap van laat personeel
Het orgaan der Staatkundig
Gereformeerde Partij.
De Staatscourant van 19 December bevat
do statuten van (te N.V.1 Nieuwsblad -n
Drukkerij De Banier te Rotterdam. Onder
comparanten komt voor het Kamerlid
G. H. Keften. Het maatschappelijk
kapitaal bedrabgi f 100.000. Voor de eerste
maal wordt tot bestuurder aangewezen de
heer C. N. van Döa, scheikundig ingenieur
te Zeist. Voor de eerste mtaal worden tot
commissarissen aangewezen de heeren G
H. Kersten, zijn ambtgenoot ds. P. Zandt
en de lieer E Kuyk, partij secretaris.
Bond van Ned. Onderwijzers.
55e algemeene vergadering.
Gisteren is te Arnhem de tweciiaag«o..e
ttlgoui. vergadering van den Bond van Nu-
üorl. Ünderwijzer» bcyomnon. A
Openingsrede.
LM voorzitter, de hx* J. J. Lam era,
constateerde bij da opening van de öêe
aitgcmoeeoe vergadering mot \oldoening, dat
de girocd van dca bood, liet vorige jaa'r
begonnen met een toeneming van 340 leden,
in 1920 krachtig is voortgezet door "en
ledenwinst van 453 leden, zoodat men 1929
ingaat met ruim 7000 leden. D© Bond is
en blijft daardoor de grootst» onderwljzera-
oïganiaatie in, Nederland. Sedert de Bond
het vorige jaar bewioot om ook die hoofden
vim scholen toe te lalen, zag het N.Ü.G
zich den geregelde® toevoer van zijn beste
levenssappen afgesneden. Het tracht zicb,
zeide spr., door een niets ontziende cam
pagne tegen don Bond staande te houden.
Spr. wees er op, dat de .roodheid.van
deu Bond hot meeat goliefile wapen ia om
vreesachtige zieltjes af te schrikken. Rood
d de Bond genoemd van het oogenbllic
uf dat hij zich deed gelden. Zoodïa men
ons," aldusi spr., in hcjt kamp onzer tegc
standers niet meer ,,rood zou noemen,
zouden wij onze strijdbaarheid, hebben pio
ten prijsgeven .en heMbeo opgdioudeu In
werkelijkheid een vakbond van onderwij
zer© te zljif.
Ons groote werk voor Volksonderwijs ou
-ouderwijzer is nog sieohts begonnen. Het
tfieine «tapje vooruit, door de L. O.-wet
1920, is door de readtlo daarna, nagenoeg
geheel te niet gedaan. De tot in uiterste
consequentie doorgevoerde .gelijkstelling"
bleef ten volle gehandhaafd, millioeneo zijn
geofferd aan de® wadozin der seholeosplit-
sing door de 101 godsdienstige gezindhe
den der oudere in ons theblogC (toerend Ne
derland, eüle^ in do hand gewterk*. door
koninklijke besluiten e® partijdige regee-
rings-interpretatiee, indie® ee»» ee® enkel
gemeentebestuur met de wet in de hand
aan dezdn waanzin paal en perk meende
te moeten stellen.
Spr. juichte van liarte toe beft herstel van
den zevenjarigen leerplicht, al heeft he*
heel wat moeiti gekost om de Regeering
zoover te brengen.
Spr. mees op het verzot van de® Bond
tegen do wederinvoering van de toelatings
examen Voor de middelbare scholen. Het
heeft niet mogen baton. Het ergste is, dat
te® slotte de lagere school zich daarop
weer zal moeten gaan instellen en dez©
«yer zal worden), gedegradeerd tot
dressuur-fceUtaut.
Het zal, zeide Spr., in de eerste jaren
onze taak zijn, in woord en geechrift tot
do oudere te doen doordringen het besci
dut hier wear ee® groot© paedagogischc
m'edaad aan hun kind(?rer. wordt gepleegd,
opdat er een steeds grodond verzet komt
tqgm deze schandelijke kimdermartelarij
Spr? wees en op dat in den loop van dit
jaar do weerstandeka» van den Bowl do
f 100.000 overdctmeKdl. Tenslotte besprak
do voorzitter in zijn node de salarisactie.
Al was helt verloop der salaris-onderhande
lingen een hittere teleurstelling, het zal,
zefido spr., on» niet afhoudt® van ons
böWiswerk. Wij nemen onsi voor, verklaar
de hij mbt groote krtcht op te komeii voor
het goede redht der openbar© schooft, lr
we»*i db eenige christelijke school in Ne
flerland.
Na de opculngslrelc heette de voorzitter
de ^rensehillbhde autoriteate® welkom.
fhmens het Arnhenwclie gemeenlebestuur
sprak de wethouder van onderwijs, de heer
P, JIakker ee® wpord van welkom.
T> ter Klein, lid1 va® het Intern. Be-
roopweerctariaaü voor onderwijs, sohetste
hor-veel het kleine Nederlat*! ook in
o^brwiij swereld befteekent.
Nadat qok andere genoodignlen het woord
hadden gevoerd, ging de «TeW**®© verga
dering over in comité-generaal
C. Zanen. f
In den ouderdom van 74 jaren'ia in,den
Haag overleden de heer C. Zaïw®, direc
teur van d© Maatschappij Algemeen Grond
bezit en oormmisearia van de Bouwgrorid
Maatschappij Laaft van M«erd«rvoort.
^Goklrcnde^^i^ïangë^êS^mrjarê^ras
de ontslapene door het aandeel, dat hij
nam in groote bouwgrond-complexeneen
zeur SSucode persootkijkheid in de bouw
wereld
De teraardeb<!«telliog van het stoü-' k
overechot 'zal plaats bebbeft aaaataanden
Zaterdag, des middags ten 2 uur van hpt
sterfhuis aan de Tob. Aseerlaan 1 af naaT
de begraafplaats Oiïdi Eik e® Duinen.
Roemeensche onderscheidingen.
Blijkaos telegrafisch bericht uit Boekarest
i Ik A. F. Philips-, directeur der Phi
lips Fabrieken, benoemd tot Commandeur
in de Kroonorde ran Roemenië. Do heeren
IH. Gaurenstroomi en O. M. Loupartt
onder-diireoteuron, zijn reep. bevorderd en
benoeml tot Offloier in de Orde va® de
ster van Roemenië, terwijl de heer D.
Kuogt, procuratiehouder, is benoemd tot
Ridder in de Kroonorde.
Financieele verhouding tusschen het Rijk
en de Gemeenten.
Bespreking in de Ver. van Ned.
Gemeenten.
Ter v oorbereidinig van een uitspraak door
de vcreeniging van Nederlaodsebo gemeen
ten ten aanzien van hot wetsontwerp be-
Ireffcnde de financieel© verhouding tussohen
liet Rijk en do gomeenten hebben zinh j..et
dan voorstel achtereenvolgens bezig gehou
den een» door dl© vereemigiug ingestelde
oonmussie u't geaneen-telijkje® kring (van
welke 'ooiwnis«ie en liare subcoitUnississi
als \oorzitter optraden, mr. W-. C. Wende-
laar, voorzitter e® mr. A Jonker, direc
teur dor iVereuniging) e® daarna het be-
sihiur dêr vareeniging.
Onmiddellijk daarop is va®11 tot 2S
Dec. in elk der elf prroviruriale afdeelingen
de rarpenjging een vergadering van
de leden gehouden, girootenderis bij ge
woon 1 door mr. Wondelaar, waarin r
Jonker eeno uitvoerige critiacho uiteenzet
ting van hef wetsontwerp heelt gegeven
In bedoelde vergaderingen;, die in alle pro
vinciën zeer druk bezooht waren, maakten
do Irden in rudme mate gebruik van de
gelegenheid om ran luin inzkhte® t© doen
blijken, waarop mr. Joftker antwoordde.
Aan de rondreis namen mede döcl de boer
ran den Berg, docfc», h. adj.-direc-
teur en mej. mr.H. J. D. Revers, hoofd-
ambtonares der vorecnagfng1-
Do vereenaglng zal nu zoer weldra i.i
staat zijn haar ooritecf over het wetsont
werp kenbaalr te makten.
De Middenstandsraad contra de Handels-
kamer.
De Middenstendsraad hee't zich tot den
minister va® Financiën gewetod met
adres naar aanleiding van het antwoord
an dien minister op de vragen va® het
Tweede Kamerlid) dr. ran der W-aorden in
zake haudrisjtransacticH' in peulvruchten
naar het bqitenlanjl door de Coöp. Groot-
lwa\del9vesree®iglftg De Haauletekamcr.
Mk.1t klem veraoakt adressant dm minister
de Handelskannfr voor de keuze te atellen:
óf de verleende faciliteiten bezigen voor
het doel, waarvoor zij gegeven zijnf> t.w.
bestrijding der duurte hier te lande ót wel
alzien va® Regeering»hulp bij handels
transacties op het buitenfcwud, evenals elk
part'ouHer hawleloairl dat döcai moet.
Herziening van de krankzinnigenwet.
Het Hoofdbestuur der Nederlandache Ver-
eeniging voor Psydidalrie en Neurologie
heeft een commissie benoemd met de op-
draclut vooiwteilen te ontwerpen tot alge
hei-Ie herziening van de Krankzinnigenwet
•zulks in verband met het feit, dat de meer
derheid der Ncderlandsche zenuwartsen zich
wiet kan vereemgen met de plannen van
M nister Ka® om die wet gedeeltelijk te
herzie® en meer waarborgen te scheppen
tegen onnoodig» krankzinoigverklaring en
vrijheidsberooving door onvrijwillige op-
nanne in ee® tawnkzinnigengeeticht.
De e oomméesie Ijestoat uit prof. dr. K-
H. Bouma®, Ijoogkteraar in de Psychiatrie
ra Neurologie de Universiteit van Am
sterdam, prof. mr. F. G. Schel tenia, juri-
dSfedh hoogleeraar te Leidm, arts H. Sap,
gp®ee»heer-direcft©ur van de Christelijke
Stidhtfngi voor krankzinnigen Bloeoiendaal
te Loosduinen, arte J Kat, geneesheer-di
recteur van het Imttelitisch krankzitmigen-
gestfoht Het ApddooroskAe BosriiteApd-
doorn, arte H J. Sriiim van der Loejf, ge
neesheer-directeur van hot R.-K. gesticht
voor vrouwelijke krankzinnige® te St. Anna
Als secretareehe de®«r commissie die met
bekwamen spoed haar arbeid aanvaard heeft
fungeert mej Ophoret.
GEMENGDE BERICHtPN.
Vermoedelijk een geval van misdaad.
Het te Nieuwer-Amstel gevonden
kinderlijk. O
In verhand met het vinden, ra® het kin
dtvlijkje in oen sloot griegm. onder de
gemeente 'Nieuwier-Aanstel, h^eft zich uog
geenoriri nieuw gezichtspunt voorgedaan.
Mot vrij groote zcklerheid kan volgens do
Tel. wordfn aangenomen, dat het stumper
de niet uit AmBifcélvec® afkomstig is. Do
Kleertjes wijze® er op dat de ouders
vttfepocgersf rani hot "wicht niet tot, de® mini-
der bedeelden stand béhooren.
Toen de boerenjongens het lijkje gevon
den heddorn^ werdl het dlajiellijk overge
bracht naar de kazerne ,der mhrechaussee
te Nieuwer-vlJnntol. Toen heft daar was,
was nog geen lijk verstij ving opgetreden
Wonden of beschadigingen) van de huid
werden niet waargenomen.
De sloot, getegen bij dén Middenweg to
'Nieuwer-^mstel, is breed m het lijkje
werd gevonden aa® den overkant randden
weg, aan de® kant der landerijen.
Hieruit zou kunne® worde® afgeleid, dat
het wicht ar niet ingevallen is, daar tóSt
dan onmogelijk de® overkant had kunnen
bereikeh. Het wafter is stilstaand e® het
kan dus niet meegesleurd zijn. Ook kan
het niet van oldeire zijn komen aandrijve,
wanneer het van ^n^SeTwaegritemen,
zou door het gemaal zeer zeker vermin
king zijn veroorzaakt. 4
'Men gelooft dus, Mat het kind erin ge
worpen is. De MHÜenweg wordt vanwege
zijn eenzaamheid bezocht door amoureusc
Alns-terUamsche paartje»; een misdaad is er
•vorigens zeer goed mtogelijk, zonder dat
roes voor ontdekking behoett te IJfestaan.
Hst waiter in de sloot is holder: de kleer
tjes van bot lijk wterca idus niet in ernsti
ge mate bovuild met modder. Mcrkteekoas
waren er niet op te ontdekken. De zolen
der schoentjes waren spiogdgiad; de rand
jes waren, vermoedelijk door het kruipen
van de kleine, eenigszina aan de voorzijde
afgeschaafd.
Toe® het lijkje ontdekt werd, aftak één
handje van het arme wicht boven water uit.
Een noodlottige vechtpartij te
4^ Vierlingsbeek.
Op doft avond vkn den lsften Kors/dag,
heett in Vlerlingsbeek een gruwel ij Wb moord
pliaatls g'hJid, meldli het „Hsgg. Ten hui
ze van P. C, nabij de Haageohe lioeve
a taxi een feest gegeven onder familieleden
o® kenndssen. Op een gegeven oogeublik
ontstond er twisi onder de gasten, naar
aaniciding van een liefdcegeechiedenisEen'
hunner, een 25-jarig© landbouwerszoon
braclit een andereü, ongeveer 20-jarigen
toindbouwerszoon, niet een mee een doode-
ÜjlKen steek, in den linkerhaftsslageder toe.
Ilct ongriukkige slaefitoffer wa» op slag
(tooi
Nog drie andere personen, alle® afkoait-
«tig uit Eindhoven, twee jongiemeoiaeii va®
20 jaar en een meisje werden gedurende de
vechtpartij gewond, de jongelieden nog al
zwaar, het meisje werd slechte licht ver-
vvpnd,
Do vermoedelijke dader van de® moord
werd onmiddellijk door de gemeentepolitie
in arrest gesteld) in het genteenteftljk cachot
D.> politie heelt dien datter wm ee® verhoor
onderworpen, maar tot nu toe Iveeft hij
nog njet bekend.
Het onderzoek der Justitie en het ver-
hoojr der getuigen diuurt nog voort.
De vermoedelijke dader zal heden naar
Den "Bosch worden overgebracht. Hij staat
minder gunstig bekend, terwijl het slacht
offer niet ongunstig bekend stond.
D? oorzaak va® dit verschrikkelijke dra
tea, dat bet geboefte dorp in*rep e® roer
bracht, moet gezocht worden i« drankmis
bruik.
Een zeer ernstig ongeluk.
Een 17-jarige jongen^gedood.
Een Urnstig auto-ongeluk heeït in de af-
gedoopeu nacht op den weg Oosterhout-
Riaamsdonivoor plaaitö gelaul Ee® viertal
bezoekers van de voorstelling Mar ij ut je
Gij zen s jeugd te Breda keerde per auto
naar hun woning te Raamsdonkveer terug-
Evon voorbij Ooeterhou't botste de auto
tegen een boom «net het treurig gevolg dat
do inzittenden eruit- gteBlingpfd werden,
waarbij cto 17-jarige P van Dongwn op
slag gedood wwrd. De drie andere inzit
tende® werden mdn of meer ernstig gr-
wood.
Een gelukkige vader.
In het stadij» Doebarn in Niederlausltz
trade® gisteren vier dochters van een
kleermaker in het la^welijk,, do Jongslp
bruid was 19 jaar oud!.
Nederlandsch bankier te Praag gearresteerd.
LU t r vog wordt aaft dk> (Jt. gemeld
Op ïi) dezer werd te dezer stede de door
de Nedeilandsche justitie gezochte yoonna-
iige bankier Engelberte gearresteerd. l>e
arrestatie vonl plaats in een café, waar
e)® reojvlrelwJr een vreemdeling opviel,
die hem veotkaht toeleek. De vreemdeling
legimileer^© zich al» Jaoobui Mleslier uit
Amaterdrin. Na ee® langdurig verboor be
kend» Jpj echter in werkelijkheid Aleid
Hu-lslAjy^Enigelberts te heetën c® te den
IJaa# woonachtig ,te zijn. Gecoustiateetrd
word, dat g-jarrertteerd» identiek is met
iirmant van hot baftkieiwhui» A. E. En-
griix,tte en Co., Prinsengracht 669 te Am-
stenlaia Dl* inideftliug is in don afgeloo-
pen zomer in staat van faillissement ver
klaard, waarna Engelberte wegens de ont
dekking van bedrieg»! ij ke manipulaties
werd gearresteerd. Na heft storten van een
cautie werd hij evenwol vooriooplg wee" op
vrije voeten gesteld. Hij verschafte Joh
echter een raladhc® pas te® name va®
hij einde
uitweek,
werdi verklaard.
naar Weeneu
in on senaten»
if hij zidh
|fc zijn
Meslier! met tehulp
Augustus naar het
waarna do dautïe
Allereerst Ijegaf hij
waar hij ruim
urn vertoe&le.
tiaar Praag, waar ihlj aian1
trok in eon liotol nam later betrok hij
daar oen woning. Op 21 dezer had hij naar
Ween en willen terugkoeron.
Twee „ouwe getrouwen'*.
Een familie zeven jaren lang door
dienstboden) bestolen.
Te Veenondaal heeft do gemeentepolitie
oen reeks van diefstallen ontjekt. Twee
zustere, waarvan de ©en» alö tMenstbode
«k de andere als werksters sinds1 dertien
jaren in lxteekkingwaren bij de familiw
Hardoveld aldaar, hebben aidh schuldig ge
maakt aan een aantal diefstallen te® na-
deole van gfcnoomdd fauidJlfto. Zaterdag
Werden do bride zuster© gieè^reeteord en in
voorloopige bewaring gesteld. Bij huiszoe
king in het oujlortljk huis der zusters ont-
ddkte men e»n groote partij gestolen goe
deren. bestaande uit allerlei huishoudelijke
artikelen, drankle®, tetz., do laatate in ver
band met het feit, dat naast de bestoten
familie een tapperij «n slijterij is geves
tigd van <te moeder van den bestolene
ReedS iet een groote autobus vól goederen
in beslag gonoro^n en naar het bureau van
popi1© overgriwachti. Heft, cmdorzook wordt
vofctrfoezet, ^aar roe® teven» vermoedt dat
ettelijke personen hierbij betrokken zijn.
Zaterdagnacht zijn de zusterts, na een
vooriooplg op vrije voeten geririd. LM
diefstallen loopt® naar dp meening der po
litie over ee® tijdvak ran ongeveer zeven
jaren.
Proces over een pruik.
Een kapper, teven» haarkundigje, aad
haarwerk, vervaardigd door een collega
reikis daJelij k algekourd en na onderzoek
gezegd, dat de pruU niet ziektekieurirq
«ais; dat hij voorspelde, daft, de draag^r
binnen een paar maanden onder zijn be
handeling zou moeten komen, dftt het ge
vaarlijk is te koopen in ee® zaak waar
cocotte© koopen on het gewetenloos ,s
iemand een dergelijke pruik op het hoofd
to zette®. Deswege wervl hij gedagvaarj
voor de rechtbank to 's-Grevenhage, dje
hem veroordeeld tot aohodevergoedlng we
gens onrechtmatige dftad
De* rechtbank wa» va® oordeel, dat déze
hanjflellwpjze in strijd was niet do zorgvul
digheid, die ine® in het' maatschappelijk
verkeer in acht heeft te nemen, te ni«er
waar de gedaagde zejf bad erkend, dat hu
teleurgesteld was door b.ft feit, dat de
pruik niet bij hem was gekocht, on hij
zich door nijd bad. late® drijven, terwij,
eifceher daar geen aanjedding toe had g>.
geven. Do rechtbank wees een bedrag van
f 250 als schadevergoeding too.
RAPIO-NIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum:
5.30 Radid-dokter.
6.— Dinermnziek.
7.15 Onderwijsfonds voor de Binnenvaart.
8J)1 Omroeporkest.
8.50 Lezing-cyclus ^A.V.R.0.Nut.
9.35 Vaudeville-programma.
Huizen:
K.D.O. 7.Cursus Paedagogie.
V.PJR.O. 7.35 Sprekers.
8.16 Cello-voordracht. v
8.55 V.P.R.0.-cur3us.
9.30 Cello-voordraclit.
Daventry:
7.05 Schubert-pianoduetten.
8J)5 Omroeporkest.
9.55 Toofteel.
11.20 Dansmuziek.
Langenberg:
7.20 Omroeporkest.
8.20 Oomedie.
10.30 Dansmuziek.
Parijs:
7.05 en 8^50 Concert.
Schoolradio in Engeland.
In Engeland genieten do rad'io-uitzendk-
geii voor de aöaoden een groote pppulari-
((alt. Ze zijn dan ook op voortwftfeiijko
wpjze v oorbereid door de Bijitish Broad-
oasting Corporation, welke een groot aan
tal cursussen over veracbiftlende zeer ult-
©enloopeude onderwerpen lieeft georgani-
«soeid.
Ten behoeve dezer aehoolmtzraéingsa
gééft de B.B.C. boekje» uit, in welker
kleurige uitvoering zich de zc*rg weerapie-
S^>h, welke as® <to irfteendSngeu wordt" ba-
steed.
De boekjes, meestal fraai geiilustreerd,
waarin oen beknopt overzicht wordt ge
geven van den to houden cursus, kosten
slechte een pehny per stuk en zijn van
grooto waarde voor hen, die de lezingen
volgen, zoo weft voor do leerlinge® als voor
de onderwijzend.
Zoo werd dit na-jaar een aardrijkskunde-
cursus gogtfven ,,De wiereld rond", die
twaftLf lezingen telde. Deze aureus was
ontworpen door ertu spdeialitett op geogra
fisch geb ed en biuneai de door hem aange
geven grenzen vertehlen een achttal we
reldreizigers van nanan over de door hen
op lui® tochten opgjedjaaie ervaring». En
het behoeft wiel geen nader betoog, dat
juist het feit, dat de sprekers het gebied
dat ze beschrijven, door en door kennen,
er zelf geweest zijn, de stof bij ultstok
kooiend e® belangwekkend, maakt.
Heit boekje, waarin deze cursus wordt
behandeld, geelt aardig» afbeeldingen van
ibropisohe landsobappen, van iuboorlln^n,
van dieren, voorts kwartjes ran grafische
voorstellingen. Bovendien bevat'het voor
iëdere lezing ee® aantel vragen ter beant
wjaowUng door dsn leerling, zoodht dezo
op sdSrift ka® vastleggen wat hij gehoord
heeft. Enkele opgaven kunnen worden be
schouwd al» rekenkundige vraagstukken,
waardoor een aankmoopingBpunt met het
valk rekenen" wordt vcrirrege®.
Nog wordt een lijst van boeken opge
geven, waarvan do lectuur van belang ls
zoowel voor leerling als voor onderwijm^
Een tweefie voorbeeld vormt de cur8^i j
waarin rmgdige kindleren geleerd' wordt
schilderij tjee te „rien".
Ajangjezien het #>relken over en «ie« ww
Ivseere® van schilderijen een methode
die in de® regel bij kinderen weinig
geen succas oplevert, zijn deze lessen
goten" in den vorm vnn verhaaKi» W
de mooie aïljeclddngen, die In heft
«taan, dat aan dezen ouroufl gewijd
Aldus wordt de «antaaie vao tel
geprikkeld, het bekijkt aaiidadhttg dö
Wdlng« en leert er «gene to
de «preker in de studio voor de tand»
ra® bpteeikeois acht.
Begonnen wordt met het beirfjken v
t©ekeningen va® diere®, de mfee^ler i
re® zijn dierenvrienden en steJU»
verwtig belang in viertvoeftdre en voge
een belangeteftling, die i® deze oursuss»
n'euw voedsel vindt.
Uit em en ander blijkt duidelijk mri JJ»
groote nauwgezeftMd, mwt hoe groote
dfe het moeifijk vraagstuk der schoorn
zendingen door dH B.B.C. tó ft* to«d fi
nomen.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Woerden.
20 Dec. #- Aangevoerd 52 partyen. m
zen le kw. 49—61; le kW. m. r.m. f
56, 2e kw. m. r.m. 61—63. Handel vwg.
In het Nieuwjaairsnummer van de
Goudsche Courant, dat op MAAN
DAG 31 DECEMBER a.s zal ver
schijnen beataat gelegenheid tot het
plaatsen van
voor den prijs van
van 15 gewone tegels, meerdere
regels a 10 ct. extra.
Inzending dezer Nieuwjaarswen
schen kan plaats hebben tot en met
Zaterdag 29 December a.s. aan het
Bureau: Markt 31.
DE DIRECTIE.
STADSNIEUW».
GOUDA, 28 Dec. 1928.
Aangifte ter inschrijving voor den
dienstplicht.
De Burgemeester vanGouda heeft bij
openbare kennisgeving Élcend gemaakt,
dat in de maand Januarivfca. de aangifte
moet geschieden voor de inschrijving der
lichting 1930.
1® deze openbare kennisgeving, die ter
zijde van het Stadhuis is aangeplakt, is om
schreven, wie wel en wie niet voor den
dienstplicht moeten worden ingeschreven,
alsmede in welke gemeente des Rijks die in
schrijving moet plaats hebben.
In hoofdzaak worden ingeschreven de in
1910 geboren mannelijke personen.
Voor het doen van aangifte iwordt men in
de gelegenheid gesteld, ter secretarie op
eiken werkdag van de maand Januari tus
schen 9 en 12 uur des voormidags.
By de aangifte is tevens gelegenheid de
redenen op te geven, op grond .waarvan men
vermeent te kunnen worden" vrjjgesteld.
Zij die als reden van vrystelling, Broe-
derdienst laten geilden, moeten bij de aan
gifte de zakboekjes overleggen van al hun
broeders die dienen of gediend hebben, als
mede het trouwboekje hunner ouders.
Geneeskundig schooltoezicht.
Naar aanleiding van een op 24 November
te Gouda gehouden vergadering van leden
van gemeentebesturen, besturen van afdee-
ling|en van het Groene Kruis, medici
schoolbesturen, waarin de iwenschelykheid
is pitgesproken van de instelling van een
districtsachoolartsendienstX heeft de ge
zondheidscommissie te Schoonhoven een
brief gezonden aan verschillende gemeente
besturen in de Krimpenerwaard. Daarin
wordt de dringende noodzakelijkheid van
geneeskundig schooltoezicht betoogd en de
wenscheiykheid uitgesproken van het aan
stellen van een arts met bijzondere kennis
van de hygiëne in het algemeen en van
huid-, oog-, neus- en keelziekten, wieus taak
uitsluitend moet zij® het uitoefenen van ge
neeskundig toezicht op de schoolkinderen in
het daarvoor te vormen district.
.De gemeentebesturen worden ten slotte
ultgenoodigd in beginsel te besluiten tot de
instelling van het geneeskundig schooltoe
zicht pp een geraamd bedrag van 10 cent
per inwoner.
School-radio.
>|aar wij vernemen komt de Gerefor
meerde school, Keizerstraat 69, in 't bezit
•van een schooft-radiotoestel van de firma
Philips van Eindhoven.
iHet geld is door de leerlingen zelf bijeen
gebracht.
Expositie Henry Antheunis.
In het te Antwerpen versclnynende dag
blad „Matin" schryft J. Valdey over de ten
toonstelling van moderne kunst in de Feest
zaal op de Place de Mleir te Antwerpen.
Over het aldaar tentoongestelde werk
van onzen begaafden oud-stadgenoot Henry
Antheunis vermeldt hij het volgende:
„De jonge Nederlandsche schilder kreeg
een beurs van de Koningin van Nederland
om züm studies te Parijs te voltooien. Hij
heeft zich thans hier gevestigd om zijn ar
beid' voort te zetten met hardnekkigheid en
den zwjjgenden wil om uit den sleur te ge
raken.
'Van Partfs, hoofdzakelijk van den „Mou
lin Rouge", brengt hij notities van een dik
wijls verwonderlijk rhythme, zooals in het
doekje „Moulin Rouge" en in die „Negerin"
van denzelfden „Moulin Rouge", die char-
lestont op het tooneri boven de vroolyke
>fden van een ontketende jaaz-band. Al-
ademt hier de koortsachtige, 'n tikje
•rverse, schitterende en kunstmatige at-
isfeer van dergelyke plaatsen van plezier.
aandacht gevestigd op „Drie
Gratieën", die, naar de mode, wat mager
*ijin, maar waarvan het delicate rose zeer
^geslaagd doorschijnende vleezen zyn. Laten
wfj ook opmerken de.»eer doorwrochte en
zeer expressieve hallucineerendftfc. visie, die
getiteld is ,4>iseuse de bonye Aventune",
terwyl ook het tumult van een „Poérie de
Carneval" van een vermakelijke bonte men
geling en van een gedachte niet gespeend
van wysigeerigheid is".
1 P® °Penbare les.
Vrfidag 21 December had de jaarlyksche
openbare le» met prysuitdeeling plaats in
de Gereformeerde school, Keizerstraat 69.
Dat is altyd e'en dag, waar al weken te
voren naar uitgezien wordt
De prijs beslaat'uit een boekje,, terwijl
bovendien op sinaasappelen en koek ge
tenteerd wordt. Een groot aantal ouders en.
terangstel lenden had ook nu weer van de
uitnoodigjng gebruik gemaakt.
Welvoldaan keerden alJen huiswaarts.
De Openbare Leeszaal.
De Openbare Leeszaal en boekerij voor
wuda en omstreken, aan de Oosthaven 54,
zal Zaterdag 6 Januari, 'a middags 3 uur,
zonder eenige officieel» plechtigheid, voor
het publiek worden opengesteld met een
kort woord van den Voorzitter Dr. S. S.
H oogstra.
De Leeszaal zal geopend zyn, alle werk
dagen behalve 'a Maandags van 1012, van
86 en van 79% uur.
'a Maandags van 35 en van 7914 Uur.
Op Zondagen is de Leeszaal gesloten, even
zoo op Christelijke feestdagen.
De Leeszaal zal toegankelijk zyn, koste
loos voor' alle personen boven 18 jaar.
'Er mag in de Leeszaal niet gerookt of
gesproken worden, en er mogen geen ver-
verse hingen worden gebruikt.
De uitslag van de verkooping
gehouden door Notaris Kranenburg.
Ons bericht betreffende de uitslag van de
veiling van de Hofstede Werry-Hoeve met
landerijen aan den Zuidelijken Dwarsweg te
Waddinxveen en Vijfden Tocht te Moor
drecht, op 27 December j.l. gehouden door
Notaris J. v. Kranenburg te Gouda, opge
nomen in ons blad van gisteren, behoeft een
correctie.
Voor perc. 10 een perceel weiland stond
als kooper de heer G. Timmerman te Moor
drecht, voor 4800.Dit vervalt en moet
worden perc. 10 en 11, kooper de heer J. H.
van der Torren te Gouda, voor 8925.en
verder 2.20.40 H.A. weiland in den Tempel-
polder te Reeuwyk, kooper de heer W. van
Os aldaar voor 1500.
Twee minderjarigen aangehouden.
Twee minder jarigen, afkomstig uit Schie
dam die hier zwervende werden aangetrof
fen, zyn door de politie naar hunne oujlers
teruggebracht.
Een geldkistje gevonden. 0
Door twee jongens werd aan de sloot
kant nabij het Reeuwyksche sluisje, een
ijzeren geldkistje gevonden .hetwelk blijk
baar met geweld was opengebroken.
Zij deponeerden het kistje aan het bureau
van politie alhier. De politie ontdekte dat
zich in het kistje waardevolle papieren be
vonden en dat het toebehoorde aan zekere
v. W. wonende te Reeuwyk.
Uit een ingesteld onderzoek bleek dat tij
dens de afwezigheid van den bewoner men
by V. W. te Reeuwyk had ingebroken en dat
men zich van het geld in het kistje had
meester gemaakt.
Door de Reeuwyksche politie wordt een
verder onderzoek ingesteld.
Appelendieven.
Door de politie zyn gisteren eenige jon
gens aangehouden die op de Markt bezig
waren appelen te stelen.
Een aanrijding.
Omstreeks half twee heeft Donderdag op
de Oosthaven nabij de Noodgodsteeg een
aanrijding plaats gehad tusschen een auto-
en een wielrijder.
iDe wielrijder kwam by de Noodgodsteeg
de haven oprijden, hoorde de signaUen blijk
baar niet die de bestuurder der auto gaf,
met het gevolg dat hy tegen de auto bot
ste. De wielrijder bekwam geen letsel, doch
zyn rijwiel werd totaal ingedrukt.
Verhuring van Volkstuintjes en perceelen
weiland.
By de heden door Burgemeester en Wet
houders gehouden verhuring werd inge
schreven voor:
le. een perceel grond, aansluitende aan
de z.g. Volkstuintjes, ter grootte van on
geveer 1100 M2. door K. M. v. d. Berg voor
22,50 en W. v. d. Weer<j voor 15.
2e. eenige perceelen grond, gelegen
langs den straatweg Gouda/Bodegraven,
groot ongeveer 71000 M2. door W. v. d.
Weerd voor 500.K. M. *v. d. Berg voor
250.H. C. Zeegers voor 620.A.
Straver voor 625.C. Slappendel voor
726.en M. Moons T50.
3e. de in de „Korte Akkeren" gelegen
perceelen weiland, s»ctie F nos. 718, 719,
720, 721 en 1440, groot 32290 M2. door H.
de Heer voor 400.P. v. Vegten voor
430.— en J. Matse 615.—^-^"
4e. de in de Korte Akkeren" gelegen
perceelen weiland sectie F nos. 730, 731 en
14412, groot 24000 M2. door A. Poot, Moor
drecht voor 381.en P. van Vegten voor
402.—; d
5e. de in de „Korte Akkeren" gelegen
perceelen weiland sectie F nos. 714, 715 en
716, groot 31090 M2. door P. van Vegten
voor 3130.—; H. de Heer 400.— en J.
Matse 466.
6e. de aan de Gouwe gelegen perceelen
wei- en hooiland,, sectie G nos. 1110, 986,
1022 en 1101, groot 26610 M2. door C.
Blommenstein voor 213.-- en P. van Veg
ten voor 360.—;
7e. de aan de Gouwe gelegen perceelen
weiland, sectie G nos. 1117, 794 en 983,
groot 20465 M2. door C. BQommenstein voor
160.H. Vreeswijk voor 300.P. van
Vegten voor 275.H. Ganzeman voor
f 326.en J. A. Mulder voor 345.
8e. de aan de Gouwe gelegen perceelen
weiland, sectie G nos. 1109, 1027, 1026, 978
en m, groot 17700 M2. dooÈ C. Blommen
stein voor 211.—; H. VAeswyk voor
240.—; D. Zuydam voor 350.— 4m A.
Rykelykhuizen voor 250.—;
9e. een perceel land, grenzende aan de
in aanleg zijnde gemeentelijke voetbalvel
den aan deil Graaf Florisweg, groot onge
veer 11681 M2. door W. van der Weerd voor
200-—; J. van der Starre voor 241.50;
W. Kastelein voor 275.—; D. Pallsgraaf
voor 462.L. van Leeuwen, Reeuwyk
voor 203.50; A. C. Waardenburg voor
420.W. Both voop 488.M. v. d.
Meer voor 225.—. P. van Vegten voor
220.-—; C. Both voor 310en J. v. d.
Starr^ voor 241.50;
10e. een perceel grond, gelegen achter
de aan den Zwarteweg gebouwde controle
woningen, groot 6550 M2. door J. Mynheeren
voor 100.—; D. Speksnijder voor 90.—;
W. v. d. Weerd voor «5.—; J. J. Hollander
voor 60.A. Straver voor 101.
A. van Dyk voor 81.—; M. v. d. Meer voor
80.—P. Roos voor 60.— en H. C. Wa
genaar voor 66.
11e. een aan den Boachweg gelegen per
ceel land, groot ongeveer 8700 M2., »ectie E
2622 door de Stearine Kaarsenfabriek Gouda
voor 100.en A. van Ek voor 56.50.
Ingeschreven werd door J. Matze voor
perc I, II en III tezamen voor 1020.
door iH. C. Wagenaar voor perc. VI en VII
tezamen voor 845.
door H. van Dijk voor perc. VI en VII, te
zamen voor 720.15.
Verder waren ingekomén een inschrij-
vingabiljet van J. van Roon en een van D.
J. Hofstede, ieder k 25.— voor het uit
sluitend recht tot visschen met palingfuiken
en dobbers met levend aas (een en ander
voor zoover de wet het toelaat) in de stads
grachten.
De gunning geschiedt later.
Intercommunale Arbeidsbemideling.
Aanbiedingen van werkzoekenden.
Lijst van 19 Dec. 1928.
1 mach. draaier, 2 afwerkers, 4 aardewer
kers, 3 pypmakera, 5 drukkers, 5 letterzet
ters, 21 ti maner heden, 3 witters, 1 aanko
mend teekenaar, -14 schilders, 1 rietdekker,
17 grondwerkers, 1 yzervlechter, 15 heiers,
1 bouwkundig opzichter-teekenaar, 22 opper
lieden, 2 hulpstraatmakers, 1 houtdraaier,
2 kistenmakers, 1 behanger, 3 machinale
houtbewerkers, 1 stoffeerder, l scheepstui
gerger, 1 schoenmaker, 2 bleekersknechts, 1
slagersknecht, 2 scheepsklinikers, 2 meubel
makers, 1 kleermaker, 1 zeilmaker, 1 machi
nist, 3 stokers, 1 bankwerker, 1 kopergieter,
9 textielarbeiders (7 ged.), 3 tuinlieden, 1
aut. lasscher, 1 tuinder, 6 brood- en banket
bakkers, 23 pakhuisknechts, 5 suikerwer
kers, 42 sigarenmakers, 5 sorteerders (1
ged.), 4 boerenknechts, 9 schippersknechts,
3 reizigers, 6 kantoorbedienden, 2 kelln^rs,
6 koetsiers, 1 winkelbediende, 4 boekhou
ders, 1 bleekersmeisje, 119 transport- en
fabrieksarbeiders, 3 chauffeurs, 2 werksters,
1 stripster, 34 arbeiders door vorst werkloos,
64 sigarenmakers gcdeeltelyk werkloos.
Agenda.
28 Dec. 7 uur Holl. Mij. van Landbouw leden
vergadering Café Schaakbord Kleiweg.
Apotheken.
De apotheek van den heer A. H. Teepe,
'Gouwe, is tot en met 28 December, benevens
den daarop volgenden nacht, geopend na
8 uur des avonds (des nachts echter alleen
voor recepten).
UIT DEN OMTREK.
HAASTRECHT.
Burgerlijke Stand.
ONDERTROUWD: Jan Doeland en Wil-
helmina Petronella Scheer.
OVERLEDENGysberbus Jozef Straver,
1 jaar. Theresia Maria Kompier, 11
maanden.
De Burgemeester heeft ter openbare ken
nis gebracht dat in de maand Januari a.s.
vóór de® dienstplicht moeten worden inge
schreven, personen die geboren zyn in 1910.
Daartoe ial in het bijzonder gelegenheid
worden gegeven ter gemeentesecretarie op
Woensdag, 9 Januari a.s,, voormiddags van
1012 uur.
Wjj vernemen dat in verhand met het
overlijden van den heer A. Muurlmg, gedu
rende de maand Janaari &s. in het Sport
gebouw Concordia geen uitvoeringen enz.
zullen plaats vinden. r
RECHTZAKEN.
De ontvluchting van vier gevangenen.
Een gevangenbewaarder voor de
rechtbank.
De Haagjsche rechtbank heefit gisteren de
zaak behandeld tegen een 39-jarigcn, thaya
gedetineerden gevangenbewaarder, die ere
van verdacht wordt, oat hy te '^Graven-
hage in het tijdvak tiisschen 1 Januari en
20 September op verschillende tijdstippen
van Rudolf Maas en Eduard Maas, althans
van een hunner, twee schilderijtjes aLs gift
heeft aangenomen, wetende dat deze hem
wera gedaan ten gevolge of naar aartleiding
van het feit, dat verdachte, in stryd met
zyn plicht, op verschillende tijdstippen tel
kens een hoeveelheid tabak heeft verstrekt.
Voorts wordt hy ervan verdacht de gevan
genen J. Geudens, J. Kraayenhof, F. F.
van der Meer en M. van den Brandc by hun
bevrijding behulpzaam te zyn geweest door
ter beschikking van gemelden Van der Meer
twee zaagjes te stellen.
Er bestond veel belangstelling.
De rechtbank bestond uit mr. Bynen, pre
sident, mra. De Kuyper en jhr. Feith, rech
ters. Het O. M. werd waargenomen door
mr. Enger.
Vamyege het Openbaar Ministerie waren
in deze zaak veertien getuigen gedagvaard.
Daarnaast had (fe raadsman van den ver
dachte, mr. T. Mobad., dertien getuigen op
geroepen, onder wie tal van gedetineerden.
Met het oog op de behandeling van deze
zaak was zoowel in de zaad zelve als op de
publieke tribune een bijzondere politie
macht aanwezig.
Het getuigenverhoor.
Als eerste getuige werd gehooid de in
specteur van politie, de heer Van den Heu
vel, die inzake de ontvluchting der gevan
genen een uitgebreid onderzoek heeft inge
steld. Getuige heeft geconstateerd, dat op
zaal II der gevangenis een spijl was doorge
zaagd op verschillende punten. Voorts heeft
getuige nagegaan dat de gevangenen eerst
over een dak moeten zyn geloopen, daarna
over een muur geklommen en ten slotte
zoodoende hun vrijheid hebben verkregen.
De rechercheur Van der Ploeg heeft ten
huize van verdachte twee schilderyen
thans ter terechtzitting aanwezigin be
slag genomen,
De directeur der bijzondere gevangenis te
Scheveningen, de heer Gijzen Weenink, ver
klaarde, dat de vier laatste in de dagvaar
ding genoemde mannen in de gevangenis ge
detineerd waren. Alle vier waren tdt gevan
genisstraf van eenige jaren veroordeeld. In
den nacht der ontvluchting sliepenzy op de
ziekenzaal. Ook getuige heeft gezien, dat
er drie spijlen van een der ramen waren
doorgezaagd. Aan getuige is een stukje van
een zaag ter hand gesteld, dat door een
rechercheur in het raamkozijn is gevonden.
Later ia aan getuige nog een dergelijk
stukje zaag aangewezen door Van den Bran-
de. Dit stukje was begraven in den tuin.
Ook was er een atuk verstopt op zaal II.
Dergelijke zagen zyn in de gevangenis niet
aanwezig. Zij moeten er derhalve van bui
ten af ingebracht zyn. Verdachte is 16 De
cember 1924 als gevangenbewaarder aan
gesteld en toen beëedigd. Eveneens te hij
in kennis gesteld vah de verschillende^ regle
menten. Hy heeft het eerst de ontvluchting
ontdekt. (Getuige vond zyn houding toen
eveneens vreemd. Trouwens verdachte ging
op zeer famitiairen voet met de gedetineer
den om. Van der Meer heeft naderhand aan
getuige medegedeeld, dat hy de zaag van
verdachte had gekregen. Hij heeft daarbij
geheel uit zichzelf de.i naam van verdachte
genoemd.
De president: „Verdachte doet liet voor
komen, dat er onder de gevangenen een
zekere veete tegen hem bestond, in verband
met een rapport, dat hij zou hebben uitge
bracht naar aanleiding van een beraamden
aanslag op een brandkast in de gevangenis."
Getuige deelde mede, dat er inderdaad
eens een aanslag op de brandkast is be
raamd; dit was ongeveer een jaar te voren.
Verdachte heeft by het rapport maken hier
over niet den gebruikelijke® weg gevolgd.
Hy wilde als rapporteur geheim Wijven
tegenover de gedetineerden. Verschillende
gevangenen waren nadien zeer gebelgd
tegenover den -verdachte.
Getuige Bleyenberg uit Rotterdam, die
ook gedetineerd is geweest in de Byzondere
Strafgevangenis te Scheveningen, ver
klaarde dat hy getracht had een en ander
van den verdachte gedaan te krijtgen. Dit is
hem echter niet gelukt.
Voorts deelde getuige mede, dat er bij be
zoeken en op andere wijze veel contrabande
in de gevangeni» werd binnengesmokkeld.
kamer. De president^dêéS? vervolgens
mede, dat de rechtbank verdachte'» invrij
heidstelling gelastte.
De uitspraak werd bepaald op Donder
dag 10 Januari a.s.
LUCHTVAART.
Het Kerstvliegtuig aaar Indië.
Te Bangkok aangekomen.
Volgens bij de K.LjAL ingekomen bericht
ïs de PH-AEN gistermorgen. 6.46 u, (pi
uit Akyab vertrokken e® J5.16 u. (pl t.)
te Bangkok aangekomen. Allee wel.
Ueysendorffer en Sc holte in dienst van
Van Lear Black.
.Naar het „Jiuftd.' vemeemtt, heelt da
heer Veu Lear Black ck® Nederlandeohcu
vliegers Geyaeudorlter eu t>choite, dje mo
incuterl in Amerika vertoeven, aangezocht
in zijn particulieren dienst over te gaau.
D» vliegers hebben toegeeftcual, doch do
ondiTlkdndelinge® met do K.L.M. in wier
vatten dienen GtyaondorUer ou ticbul te
zich, zooal» bekend, bevinden, rijn nog
gaand».
Dat ging soms
tegelijk.
Verdachte heeft
groote hoeveelheden
(egen getuige, by een
zijner pogingen ony iets van hem gedaan te
krijgen, gezegd, Aat, wanneer hij nog weer
zooiets probee/de, hij verdachte er
melding van zou maken.
Getuige juffrouw Woltering uit Rotter
dam, wier zoon gedetineerd is geweest te
Scheveningen, deelde mede, bezoek gehad te
hebben van drie rechercheurs, die haar een
foto van verdachte toonden en haar vroegen
of zftj dien persoon nief kende. Getuige ant-
(voordde ontkennend. De rechercheurs zei
den daarop: maar u hebt hem toch wel eens
tabak gegeven by een bezoek aan uw zoon.
Ook spraken zy nog van het geven van ham
en worst. Haar zoon zou dat zelf erkend
hebben. Getuige ontkende het echter ten
stelligste, omdat er nooit zoo iets had plaats
gehad.
Mr. Feith: Dus zy wilden u er in laten
vliegen.
Een dochter van de vorige getuige ver
klaarde, dat zy op gelijke wijze is onder
vraagd. 4
Getuige May, eveneens gedetineerd ge
weest te Scheweningen, deelde mede, dat er
by een schoonmaak in de gevangenis zaag
jes, als ter terechtzitting aanwezig, gevon
den zyn. Onder de gevangenen zyn meer
dere dergelyke zaagjes in omloop geweest.
Getuige beschouwde den des morgens ge-
hoorden getuige de Roller als zeer onbe
trouwbaar. Vuiler smeerlap was er niet
onder de gedetineerden, aldus getuige.
Voorts deelde getuige mede, dat er dik
wijls en veel goederen in de gevangenis kon
den worden binnengesmokkeld. Hy vertelde
een staaltje van het binnensmokkelen vatt
een groote hoeveelheid tabak, sigaren ei^,
van alles en nog wat tusschen een paar tee-^ 8ez<Jt,
kenborden.
Getuige heeft van verdachte nooit tabak
of iets dergelijks gekregen.
Ook nog eenige andere getuigen schet
sten de 'Roller als zeer onbetrouwbaar.
Getuige Sparrenburg (gedetineerd), die
by zyn binnenkomen in de zaal zyn kornui
ten begroette met een: dag beste jongens,
verklaarde, dat de Roller zich tegenover
hem wel eens in dien zin had uitgelaten,
dat het hem niet kon schelen wat hy ver
klaarde, wanneer hy maar gratie kreeg. Ge
tuige heeftv^ok eens cognac in de gevange
nis gezien; dit was echter niet afkomstig
van verdachte, maar van zekeren gedeti
neerden Bleyenburg. En hier heb ik het
fleschje nog, voegde getuige er aan toe,
terwijl Hij triomfantelijk een fleschje uit
zyn gevangeniskleren te voorschijn haalde.
Verhoor van den verdachte.
Hierna werd de verdachte gehoord. Hy
erkende zyn beëediging als gevangenbe
waarder en zyn bekend-zijn met de regi
menten. Hy ontkende evenwel ten stellig
ste, dat hy zich aan de telaste gelegde fei
ten zou hebben schuldig gemaakt. Het gaat
hier alleen om een wraakneming. Er moest
een slachtoffer vallen in de Byzondere ge
vangenis. Waarom men hem ter eigenlijk
vpor uitgezocht heeft, wist verdachte feite
lijk niet. Vermoedelijk echter, omdat hy nog
al eens rapport over het een en ander op
maakte. Dat moet men in de gevangenis
niet doen.
Het requisitoir.
Mr. Enger, vervolgens requisitoir nemen
de, betoogde, dat het een zaak van buiten-
gewonen ernst is, welke aan het oordeél der
rechtbank is onderworpen. Alles is gedaan
in het voor-onderzoek om de waarheid aan
het licht te brengen. Spr. weet^dat men in
een zaak als deze zeer voorzichtig moet zijn
met de getuigenverklaringen en met het oog
daarop zeide spr. zeer kort te kunnen zyn.
Naar apr.'s meening is het overtuigend be
wijs voor het telastegelegde niet geleverd
en zal derhalve daarom reeds geen veroor-
(leeling kunnen volgen.
Spr. eindigde met vrtfapr'aak vm
den verdachte te vragen met Iftst tot
invrijheidstelling.
De rechtbank begaf zich hierop in raad-
ONZE KOLONIËN.
Kroonprinselijk paar in Indië.
Het kroonprinselijk oeftrtpaair ra® België
zul 12 Januari te ttotuarongj arriraereu ou
diaur twee dagen blijven teu huizo vpn den
wanrnwnend consul va® België, den heer
iSeetera. Voorts staak een bezoek mo da
houtvester# fctaradian op het programma.
KERKNIEUWS.
Da. B. Wieling», t
lu do Nieuw» Kerk t» Utrecht ia Zo®-
dagmvond even vóór begin ra® don dienst
d©. B. y^eleoga, eineritlua-predftknnt, plot
seling overleden.
DRAADLOOZE DIENST.
De atryd in Kaboel.
Naar uit Kaboel gemeld wordt hebben de
regeering8troepen Donderdag by hevige
koude, de opstandelingen in de nabijheid
van Kaboel aangevallen.
Na vier ure® van hevig oorlogvoeren ge
lukte het de regee ring stroepen, de opstan
delingen op de vlucht te drijven.
Meer dan vierhonderd rebellen werden
krijgsgevangen gemaakt. Twee leiders der
opstandelingen pleegden by hun gëVangen-
moord.
neming zelfm
Een Engelsch militair vliegtuig geland.
Naar uit Moskou gemeld wordt is volgens
officieel© berichten uit Kaboel, Donderdag
ee® Engelsch militair vliegtuig in de nabij
heid van Kaboel geland. De bestuurder van
het toestel begaf zich onverwyild naar den
Engelschen gezant en overhandigde hem de
laatste post met diplomatieke instructies
uit Londen.
Vrijdag zal de Engfcfsche avi&eur naar
PeSchawar terugkeeren e® een/aantal Zwe
den en Franachen meenemen.
De Ontwapeningscommissie lif April 1929
bijeen.
BERLIJN, 28 IA». Va® ^voegde rijde
Wowil medegedeeld dat de/ontwapenings
commissie van den Vojkeuttoud waarschijn
lijk in April llfc}9 zal bijeuukouiuu. E»u
vroegere termijn va® bijeenkomst der com
missie was pracbisob niet .mogelijk daar de
lijd voor Februari/'t» kort wa» en ia Maaxt
de zitting van don raad van den Vo'ken-
bond heft houden van ontwaponingebespre
kingen onmogelijk zou maken,
j Het vaccinatiewetje.
f Do Eerste Kaai lor heeft Utile® aangeno
men het w.o. waart)ij wederom vxnor een
de vacdnatievarpllohtim® wordt atop-
WISSELKOERSEN.
27 Dec.
28 Dec.
Officieel.
Londen
12.07»/»
I2ffluln
Berlyn
59.25**
59.25
Parijs
9.74*
9.74%
Brussel
34.64
34.64*
Zwitserland
48.01*
48.01*
Wecnen
35.07*
36.07*
Kopenhagen
66.47*
66.40
Stockholm
66.76
66.75
Oslo
66.42*
66.40
New-York
2.48%
2.48u/m
Niet-officieel.
Praag
,7.38
7.87*
Madrid
40.68
40.67
Milaan
13.03*
18.08
Prolongatie 4ft4
Not. 8 N.WJ3. 77*
Beursoversieht.
Op den laatrtien beursdag vain bet jaar
liad d» IKluns »e® levendag voorkomen en
daarbij bestond «m vaste mteuÉning. In
divers» ialusbrëeelea vonden groote orozot
ten plaat». Margarinewaarden werden op
nieuw iKJogujr genoteerd en van Berkeis
kwamen boven 300 pot. De kunstzijde-am-
deelon waren gloed gedtepofteerd. Op de
mijnaidrefting ontwikkelde zich een drukke
affaire In Boeten» die vast gestamd wa
ren en in algemeene exploraties dto op
nieuw hooger werden genoteerd.
Voor "wiieepvaartaandeeften bestond goede
vraag, in het bijzonder voor de Indisch»
lij non. Aandeele® robber ware® goed van
toon, doch weide® slechts op kletne sahaal
verhandeld. Ol'.awaanfcu wegen bij kalme
oiwretten goed prij©houdend. Suikerwaarden
)hafkleii een beperkte markt, doch bléven op
peil. De Amorikaianedbe afdeebng had een
rust kg verloop.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
28 Dec.
Hoogste stand 767.7 te La Corona.
Laagste stand 787.7 te Helsin^fors.
Verwachting: Matige wind uit zuidelijke
richtingen. Betrokken of zwaar bewolkt.
Waarschijnlijk nog eenige regen. Iets zach-
ter' 1-
