Kresival
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
f
held te brengen. Het betreft voornamelijk
particuliere peraonen die voor taken in Af
ghanistan vertoeven en buitenlandsche in
structeurs, die op verzoek van Amman Oel
lah naar Afghanistan gekomen zijn.
Te Kaboel verluidt verder dat Amman
Oellah en Inayat Oellah de Russische regee
ring om steun in den s-trtjd tegen Habib
Oellah hebben gevraagd. Of deze geruchten
juist zijn, staat evenwel niet vast.,
V
Uitbreiding General Motors
te Antwerpen.
In de nabijheid van het dorp Eeckeren bij
Antwerpen krygt General Motors nieuwe
fabrieken met een eigen aanlegplaats Voor
trantsatlantische booten en met een spoor
wegemplacement. De oppervlakte bedraagt
66.000 M2.
De fabriek te Eeckeren wordt twee ver-
diepingen hoog. Bijzondere vermelding ver
dient nog de aanleg van een eigen race-baan
in den trant van het bekende General
Motors-proefterrein by Detroit waar
de te Antwerpen in eikaar gezette wagens
aan veelzijdige proeven zullen worden onder
worpen. Over een deel zal deze baan worden
voorzien van eeh bijzonder slecht wegdek,
teneinde koetswerk en chassis aan bijzonder
zware proeven te onderwerpen.
ROEMENIë.
Ernstige treinramp.
Waarschijnlijk 40 personen gedood.
Uit Boedapest wordt gemeld, dat nabij
Turnu-Magurele in Roemenië tengevolge
van het opstuiven van Sneeuw een personen
trein is verongelukt: Veertig personen zou
den hierbij z«n omgekomen.
ZUID-SLAVIë.
Een interview met Koning Alexander.
Een bijzondere correspondent van Reuter
heeft te Belgrado een onderhoud met kqping
Alexander gehad. Deze zeide dat hij ge
tracht had den thans gevolgden weg te ver-
mijden, maar dat het de eenige was, die
tenslotte openstond, Radfcsj zelf had den
huidigen minister-presiuent aanbevolen. De
koïiing wil tot den normalen staat van zaken
terugkeeren, zoodra het reorganisatiewerk
net toelaat maar „ik moet eerst de hinder
nissen opruimen, welke hot mecanisme hin
deren, moet maken, dat er orde heerscht in
mijn huis en een eind maken aan de partijen,
die zich voor alles haastten oneenigheid te
zaaien en geschillen te doen ontstaan tus-
schen volkeren, die in werkelijkheid naar
hart en ziel één zijn. Kroaten, Serven, Slo-
wenen behouden hun persoonlijkheid, maar
alien behooren tot één familie er» een repa-
ratistische neiging bestaat niet."
Wat de buitenlandsche betrekkingen be
treft, zei de koning: we willen getrouwelijk
onze verdragen naleven en vermijden een
oorlog uit te lokken. Dat zou een nationale
en internationale ramp zijn. Onze eenige
wensch is de wegen des vredes te gaan en
orde op de biimenlandsche zaken te stellen,
om onze hulpbronnen te ontwikkelen en de
productie aan te moedigen.
BINNENLAND.
trte.d al» volgt rund- on k&lfsvieescn,
vorsoh of gekooid, 100 Kg. f 80, Panrden-
vleeeoh, verweb ot gekoeld, 100 Kg. i 40.
(i 'durende do niUun Februari 1939 zal
mitsdien liet injvoerreclit voor do hierboven
bedoelde vleceohsoortrn bedrogen 10 pet.
van do hiervoor vermelde waarden.
Dr. Aug. Borms.
Op mediated advies input dr. Aug. BojhP-
zioh den eersten tijd niet te veel ver
menen. Vandaar, dat hij van zijn aanvan
'keiijk plan oin heden naar Den Haag ie
reizen teneinde een bezoek te brengen au
zijn broeder^ geen gevolg zal geven. Hij
wordt oerat.a.s Zatenlog in do residentie
De Kamerverkiezingen.
De partijraad van de Liberale Staatspar
ty De Vrijheidsbond heeft j.l. Zaterdag in
zijn politiek advies als no. 1 aangewezen
voor de kieskringen Groningen, Leeuwar
den en Assen dr. S. E. B. Bierema;
voor de kieskringen Amsterdam, Zwolle,
Den Helder, Haarlem en Maastricht, dr. L.
H. J. Vos;
voor de kieskringen Rotterdam, Utrecht,
Leiden, 's-Hertogenbosch en Tilburg mr. H.
J. Knottenbelt;
voor de kieskringen Arnhem en Nijme
gen mr. A. G. A. Ridder van Rappard;
voor de kieskringen Dordrecht en Mid
delburg mr. G. A. Boon;
Gelijk men weet zal de kieskring den
Haag afzonderlijk ten stryde trekken (al
worden natuurlijk alle lysten verbonden).
In verband hierme? heeft de partijraad
ten opzichte van den Haag geen advies uit
gebracht: echter is meegedeeld, dat de
Haagsche afdeelingsraad voor de plaats
van no. 1 de voorkeur heeft gegeven aan
prof. ir. C. L. van der Bilt.
De verlaging van de» gedistilleerd-accijns.
Memorie van Aatwoord op het Ver
slag der Eerste Kamer. Waardee-
deering voor den arbeid der drankbe
strijding.
Blijkens de Mhutoiie van Antwoord op
het V. V. deir Eer4e Kamer inzake he*
wetsontwerp tot verkaglug van don accijns
op gedistilleerd en vau dien op houtgeest,
'%.lwm<xle van het specifieke recht, dat ln
4 n^verbamd niet oio accijnzen volgens de Ta-
f Mfcolwet 1924 geheven wordt van sommige
^"■jjroducten, vqrklanrt de Minister van Fi-
nanoifin zich in hqt bijzonder erkentelijk
voor den. steun van de leden, die, hoewel
zioh stellende op het UuidjpunL van die
genen der drankbestrijders, die vreeeen dat
accij na verlaging hét drankgebruik zal doen
tornooien, niettemin de moreele voordooien,
welke van de verlaging worden verwacn*,
zwaarder hebben doen wagen De minister
is overigens van oordeel, rte-t vtee» voor
groote toemd ning van hot drankgebruik, na
invoering van do norijn^verlaging, niet
gewettigd is.
Verder verklaart de minder, dot ook nij
van oordeel is dat de beweging ddr drank
bestrijders krachtig heeft medegewerkt tol
vermindering van het drankmisbruik en
daardoor tot verheffing van het zedelijk
peil Bij de lodeto, die bij de behandeling
van dit ontwerp "hing hebbón gegeven
aan hun gevoelens van wauw-doering voor
den arbéid dpr drankbestrijding, sluit de
minister zich derhalve volgaarne aan.
Een sociaal democratisch burgemeester
te Koog aan de Zaan.
Naar de Maasbode verneemt is dezer «la
gen do benoeming te verwadhten van den
heer H. G. A. Verstegen (s.d.a.p.) wel-
hou I-u* van den Helder, tot burgemeester
van Koog aan de Zaan.
Dr. WILLEM ROYAARDS. t
Dr. Willem Royaards
te Menton in het Zuiden van Frankrijk
overleden.
Volgens een hedenmorgen te Amsterdam
ontvangen bericht is hedennacht te Menton,
waar hy voor herstel van zyn gezondheid
vertoefde, overleden Dr. Willem Rooyaards.
Met dr. Willem Royaards, die 21 Januari
1867 te Amsterdam werd geboren, is een
onzer bekwaamste tooneelspelers en regis
seurs heengegaan, de man, die zich by zon*
der verdienstelyk heeft gemaakt door zijn
Vondel- en Shakespeare-opvoeringen, door
de wijze, waarop hy deze, opnieuw ensce
neerde en tot uitvoering bracht.
Hy was soms een geweldenaar, maar die
hechte eenheid bracht jn het gezelschap,
waarvan hij de leider was, vandaar dan ook
de bewering, dat hy van zijn acteurs kleine
Royaards maakte.
Begonnen by het gezelschap van Charles
de la Mar, leerde hy het melodrama ken
nen, het breede spel, dat niet naliet van
gunstigen invloed te zijn op zyn later werk.
Na vervolgens een kleine studie in de
letterkunde aan de Amsterdamsche Uni
versiteit, kreeg hy engagement by Gebroe
ders van Lier. Toen trok hy naar het bui
tenland, waar hy als „Svengali" in Trilby
van de Maurier zeer veel succes had. Hij
keerde naar Rotterdam terug en vond daar
den bekenden en grooten meester Jan C.
de Vos, een der meest bekwame regisseurs
en tooneelspelers, welke ooit het Nederland-
sche tooneel heeft kunnen aanwijzen. Deze
leerde hem eenvoud, het sobere gebaar, de
kunst van zeggen. Lang duurde deze sa
menwerking niet, want Engeland trok hem
aan, het land van Shakespeare, maar ook
hier bleef de rustelooze Royaards niet te
lang. De Kon. Vereeniging „Het Nederland-
sche Tooneel" nam hem in zyn gezelschap.
Slechts voor een jaar, want Royaards kon
zich met het systeem en de wijze van too-
neelspelen van dit gezelschap, dat wat al
te veel de oude tradities volgde, niet ver
eenigen.
Hij kwam vervolgens bij het Deutsche
Theater van Max Rheinhardt. Daar bleef
hy twee jaar, keerde naar ons land terug,
verbond zich met Eduard Verkade; zijn la-
teren tegenstander, wat betreft de regie en
de aankleeding, en ze gaven de z.g.n. zo
merspelen als Lancelot en Sanderin, Elcker-
lick.
Toen stichtte hij het Tooneel, het gezel
schap, waarbij hy de grootste triomphen
wist te behalen. Beroemd zyn zijn uitbeel
dingen van „Mercadet", „Warenar" van
Hooft, Markies de Seigliere, van Jules San-
deau, John Gabriel Borkman van Ibsen,
Violier, Adam in „Adam in Ballingschap"
van Vondel, zijn Falstaff in „De Lustige
Vrouwtjes van Windsor" van Shakespeare,
enz. enz.
In 1920 werd zyn gezelschap in dat van
het Nederlandsch Tooneel opgenomen, van
welk gezelschap hij directeur en leider werd.
Zijn verdienste voor het Nederlandsch Too
neel werd ook officieel erkend door zijn be
noeming tot doctor in de letterkunde hono-
Verleden jaar herdacht de thans overle
dene zyn zestigsten verjaardag. Hy was
toen reeds lijdende* doch vond nog de kracht
om in een van zyn glansrollen „Mercadet"
op te treden.
Bekend was zijn geweldig geheügen,
waardoor hy in staat was groote dichtwer
ken uit het hoofd voor te dragen, met een
voordracht, welke zoowel meesterlijk van
dictie, als van het weergaloos zuiver naar
voren brengen van dichters bedoelingen.
Schitterend was de wyze, waarop hy bij
voorbeeld „Zueignung" van Goethe's Faust
voordroeg. Dat was niet meer Royaards,
dat was de oude Goethe, in weemoed den
kende aan vroegere tijden.
De thans ontslapene, was drager van de
onderscheidingen: Officier Oranje Nassau
Orde, Huisorde van de Koningin en Ridder
in de Orde van het Legioen van Eer van
Frankrijk.
In den Koogsohen raad In-zet S.D.A.
P. vijf van do elf zetels.
A. Hoeslaken overleden.
Te Ammerzodon i« lieden overleden op
91-jar'gen leeftijd de lieer A Hoeslaken,
OudMiotaris en oud-lid der Prof. Staten in
Gelderland. Hij Was ridder in;die orde van
Oranje Nassau.
Invoerrecht op vleesdh.
Do Mtaister van. Financiën brengt ter
keunis von tsilanglinWieniden, dat do Com
missie van deskundigen voor do samen
stelling van de prijscourant ter bereke
ning van het invoerrecht op verseh of ge
koeld vleesfch In har» vergadering van 29
dezer bedoeld? prijscourant heeft vastge-
Mr. J. G. Schürinunn uit de advocatuur.
•Naar de 'lol. v.arnejmt li.-ejt air. j. n
Scliürroauu te Rotterdam de vongc wee a
ziju ontslag, als advocaat genomen, door
kciinisgevinjf aan de grif ie en aan de
urde van ^vocalen aid aar. De bekende
n' benrtenisieoa van het vor.ge jaar in er
band niet de Veeujiammeir-altaire lioiben
mr. Schürmwui dermate lood gedaan, oo
z«gt hij, dat hij, mede op aandringen zij
ner vrienden, er de voorkeur aan heelt
gegeven zioh uit de praktijk terug te trek
ken Hij hoéft zijn praktijk aan zijn zoon,
mr, 0. W. A. SehUrmann en aan zijn
vroegere-medewerkers mr. N. C. van Mas-
trigt en inr Ph. N. A Houwing overge-
Mr. SohttHnann is voornemen» te Den
Haag Ie blijven wonen en zioh geheel ve
wijden aan do verdere functies, die nij
huilen de advocatuur bekleedt. Ook blij't
hij do lezingen over handelsrecht, die hij
geregeld in de Handels Hoogeeohool houdt
voor do Vereeniging voor voorige- t Han
delsonderwijs, voortzetten Ten slotte zal
hij zich wijden aan de studie en liet is
zijn voornemen een nieuwen druk het licht
te doen zien' van zijn bekend werk over
liandelsreoht
Mr. Schormaan promoveerde 26 Februari
1901 op 23-jarigeu leeftijd op stellingen.
Hetzelfde jaar vestigde hij zioh als advo
caat te Rotterdam en al aanstonds had hij
een zeer drukke praktijk. In den loop ('er
jaren moest hij niet miivtar dan vidr me
dewerkers nemen. In 1902 verscheen dc
uitgave van zijn „Handleiding voor
waarvan later zes nieuwe
drukken het lioht zagm. In 1908sohraet
hij een werk over burgierlijk recht dat
veneens herhaaldelijk henjmkt werd.
Mr. Sohttrmann is president-commissaris
van de N.V Frank Rijndijk s Industrieel*
van do Nedla, van de N.V.
Ketting- e>n Aulmrfabrflek, van de N.V
Tisseria en van de N.V. Alg. Centrale
Handel Mij. te Rottewtam, benevens' com
missaris van de N.V. Intern. Scheeps
bouw Mij. te Maassluis.
De crisis in het Leger des Heils.
'Voor het Nederla i'lsehe Leger des Heils
heeft commandant G. Maslo gisteravond in
het i&ebouy. de Dögeraad aan do Asaen-
delftstraat ,1e 'sHGtfavenhago gesproken over
do crisis in het Leger de» Heils iii ver
band met het Néderiandscflie Leger des
Heils.
Allereerst besprak spreker de Stagnatie,
wefko iu den arbeid van liet internationale
leger ontstaan is» ten glevolge van do ziek
te van generaal Booth. Deze stagnatie h
een gevolg van een te groote macht van
den generaal, die alleen te beschikken
heeft. In 1921 werden iu onte land al be
zwaren tegen deze ntoclit gemaakt Gevolg
dezer bezwaren* was tenslotte de stichting
van oen Nodorlandsfch legpr, onafhankelijk
van do Salvation Army.
«pr. weee or op, dat volgons de statuten
(lo Hooge Raod do bevoegdheid mist oen
generaal to kieeon, dim alleen in het ge
val dnt er geen goiM-raol is, welk geval
rich nu niet voordoet. Trouwens, de sta-
tuten zoggen dat do generaal zelf zijn o
volger of opvojgder kieet.
Waar hot do Hoogo Raad om gaat is tl«
macht van. dan generaal verkleind te krij
gen. Dat streven is het Noderlandsohe le
ger zeer synv«ltiek, immors, door dit
streven is het ontstaan.
Tenslotte wot» «preker er qp, dat er hij
de oplossing in do huidige crisis twee mo
gelijkheden zijtn de generaal krijgt gelijk
ea do toestand blijft hetzolidM, dus voor
do nationale legers slecht en onvoordeellg
op finnncieel geJnel, ot de Hoogte Iiaad
gaat met de eer strijken Gebeurd dit dan
zal Nederland cm leger krijgen met eigen
soldaten c«i eigen officiaren. Het bestaande
Neierlftndseh© Lqgcr dos Heils zal trach
ten met dit nieuwe leger dc besprekingen
welke in 1921 tot een negatief resultaat
hebben geleid weer op ie vatton en spre
ker twijfelde er niet ann of wet Gods hulp
en zogen zou do uitslag voor ons land
een heerlijke zijn, die dbn arbeid van het
Het
van de P.H.-A.E.N. te Praag.
Een tegenspraak.
De legatie van Tsjeoho-Slowakljo deelt
iftedo, dat volgeh» bericht van de dircc'ie
van het vliegveld te Praag, do berichten,
-welke in de Nedwla.ndsche dogblndi-n be
treffende hut vliegveld te Praag en de
vliegtoodsen aldaar, waarin zioh de P.H.-
A.E.N. bevond, werden gepubliceerd door
haak worden tegengesproken.
Volgens de directie van bet vliegveld is
•het oponthoud van het Nrdartaidsohe vlieg
tuig veroorzaaikt door een tout in de mag
neet en in geen geval is het opD|dhoud
aan de vliegloodfl be wijten. Deze. hoewel
niet verwarmd, was toch heel droog en
goed in ordo. Als bewijs daarvan geldt de
omwtaiidfi Kheid, dat do andere magneten van
hetzelfde vliegtuigdie ook aldaar in be
waring warm, ntet door vooht zijn aan
getast. Het -slechte opwinden van den mo
tor mede ooreaak van het oponthoud,
daar deze motor roede twOe maal .was ge
bruikt en er onvoldoende ooinpresnio aan
wezig was.
het beste middel btj I
katarrhate aandoteiiwen mit
de ademhatingswentutoen,
is een „»oyc% product.
j apotheker» en drogisten verkrijgbaar.
10
De iuchlvaartvwenigling Lufthansa en
Oidna, die gedurende het gohoele jaar, da
gelijks transporten via Praag moeten voe
ren hebben tot nu toe niet de geringste
lasl van de loodsen ondervonden.
Herziening Gemeentewet.
Ouior voorziMersctiap van den hei-r J.
jJtyor u gisteren te üirecnt «si vergade-
ïiug gehouden van d«o vera-nigiing van go-
n» «en/io-aocountants, waar.ai prol. mr. ür
J. v. d. Grioten t>eu l«ziag heelt gehou
den over bat door do regeering ingediende
wetsontwerp tot herziening der Gemeente
wet.
Hij onderwierp daarin, de volgende pun
ten aan een liescliouwing*
waraktor vau het ontwerp-Kan
Enkele punten zijn lea onroahto niet uit
het ontwerjp-iRuy» overgenomen enkele
andere punten zijn daaruit ten onrechte
wel overgenomen.
Beaipreking van liet ontworp-Kan.
Daarna werd gelegenheid tot gedacliton-
wlsseling gegeven.
Ford's uitbreiding te Rotterdam.
De Gemeenternad keurt het voor
stel tot verkoop van gronden goed.
Uivdiaiiks tegenstand van den wethouder
var. plaatselijke workon nlr. A. de Jong,
beeft de UotterdaniBohe raad met 28-11
8temmen aangenomen het voorstel om met
do Ford 'ompany do reeds gemelde trans
actie aan te gaan. Daardoor krijgt Ford
de beschikking ov\?r een terrain van 15-000
vierkante meter aan den reohtor Maasoever
iu Rotterdam togen een prijs van. f 18 nket
een optie voor de rcs'toeronde 13.000 %ier
kante meter.
Het voorstel tot het aangaan van een
nieuwe Rotterdmnsolie leening van tien
miJlioenf guld)?>n tegen een rente van 4^
pet. tot oonsolidatie dier vlottende schul'1
is ovtmeenei na heftige doba/tten, die deels
in geheime zitting, deels ln openbare zit
ting plaats hadden, aangenomen met a'gé-
nieeoe etemmKeii.
GEMENGDE BERICHTEN.
De „beroofde" banklooper.
Nieuw licht.
Hot is gelukt oenig nieuw licht be bren
gen in do raadselachtige zaak van, de be-
rooving van den kwnboortxxlionde S. Ie
Deventer. De poliü.0 lieeft Jianledding ge-
vonden om H., don zwager van den kan
toortbediiendo in voorloopigo liechtenis
stellen
te Grootegast.
Yrouw Wobbes opgenomen in een
der huizen van het Leger des Heils.
Under jiolitiegieileide is vrouw Wobbefl„dio
Igieduirende den loatsten tijd met Wijkatra,
den moordenaar van de vier veldwaoldera
samenwoonde, ludenutorgen naar Amster
dam vertrokken, wa/ar zij in een der te
huizen van het Leger dés Heils' zal worden
opgenomen. Haar zes kinderen zijn in nnt
Werkhuis te Ojiende ondergebracht.
Spring nooit op een in beweging zijnde tram
of trein.
Hedenmorgen is te Amsterdam een 34-
jarige man, die in de Klerkstraat op een in
beweging zynde tram wilde springen, ge
vallen en met zyn rechtervoet onder den bij
wagen van den motorwagen geraakt, waar
door dit lichaamsdeel werd verbrijzeld.
De schouwburgplannen
van den heer G. H. Koopman.
De heer Gu H. Koopman, Uio vroeger
directeur was van do Nederlandecho Opera,
heoft etui adres gericht aan het gemeente-
basiuur vau Amsterdam. In dit adr?s
wordt om steun gevraagd voor Schouw
burgplannen, door hem ontworpen aan het
Wetejringpliaijtsoen.
Gistermiddag heeft do liee* Koopman aaa
een klein gezelschap zijn plannen nader
uiteengezet.
Hij deelde mpde, dlat het kapitaal dat d.
W flgnerv eneeiLig'liig zal bij eenbren gen
f 1 200.000 bedraagt. Wanneer do schouw
burg gebouwd zal zijn, is van dit kapitaal
nog over f 800.000. Nu berekent men, dat
telkeffi jare f 125.000 op do exploitatie zal
toegelegd worden, wat zeggen wil, dat na
7 jaar het kapitaal zal zijn opgebruikt.
Dc gemeente zal dus gedurende 43 jaar een
dergelijk bedrag moeten bijpassen om haai
verplichtingm na to komen.
Bij don schouwburg, dien de heer Koop
n.an wewteht te bouwen, is dfit geheel r
ders. liet gebouw zal ruim l>erekend niéi
meer kosten dan f 2,500 000. Zulk eeui
theater met '2000 zitplaatsen behoort geheel
afzonderlijk te worden geadministreerd en
niet verbondon te worden aan een toonee'
gezelschap. Dit nieuwe operagebouw zal
worden uitgerust met het allernieuwste op
het gebied van tooneolspeelkunA1 Aan zulk
een onderneming zal de gemeente gemak
kelijk rente en aflossing dier obligatiele*-
ning kunnen garandeoren. Na 50 jaar wordt
dc gemeente zonder koopprijs eigenares
van hot theater. De to stidhten naamlooze
vonTibotschap staat er voor in, dat in het
gebouw zullen optreden Do Wagjnervjr-
ooniging, eon te vormen Nelerlandsche
Opera, NedorlanJsche tooneel-, operette- cn
revue-gezelschappen, Italiaansclie, Duitsolie
en Franscbe opera-gezelsoliappen-groote
balletten,bultenfandBoho, opew^te-geïel
schappen, gezelschappen voor ,,kleinkun
ertz.
Elke week zal minstens één volkavoor
stelling worden gegeven.
Alle gezelschappen zullen in een grout,
goodkjoop en van do modernste teohniaoh®
hulpmiddelen voorzien theater om strijd
willen spelen zegt de hoor Koopman
Ook het publiek zal or gaanue koroon want
een groot theater stelt elke diroctio m
staat hart? voorstellingen togen lager toe
gangsprijzen toegankelijk te stollen dan iQ
een theater «net minder zitplaatsen.
RADIO-NIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum
4.30 Gramofoonplaten.
6.30 Radio-dokter.
6.01 Dinermuziek.
7.16 Onderwijsfonds voor de Binnenvaart
8.01 Chopin-piano-recital.
8.30 Omroeporkest en Jan van Riemsdjflt.
Huizen:
7.00 Vooravond-concert. K.R.O.
6.45 Radio-praatje.
7.00 Cursus paedagogie. V.P.R.O.
8.15 Concert.
8.50 Lezing Klaas de Vria» („Volksonder
wijs").
9.10 Concert.
10.00 Spreekbeurt.
10.20 Concert.
Daventry
7.05 Beethoven's'strijktrio's.
8.05 Omroeporkest.
10.35 Uitzending uit Glasgow.
11.20 Dansmuziek.
Langenberg:
7.20 Omroeporkest.
8.20 „De Duitscho sympronie", omroep
orkest.
Plm. 10.00 Dansmuziek en concert.
Parys:
7.05 en 8.50 Concert.
De aanduiding der stations met
„Kiloperioden."
Sedert cenigen tyd wordt bij de opgave
van de golflengten der stations naast die
in meters ook opgegeven het aantal „kilo-
hertz" of „kiloperioden". Vooral in Ame
rika en Engeland wordt deze methode
ssteeds meer gebruikelijk. Het Engelsche
woord Voor „kiloperiode" is „kilocycle" en
hoewel dit de eenvoudigste aanduiding ij,
blykt, dat het woord „kilohertz" m»er in
gang in het dagelyksche leven vindt. Kilo-
hetz duidt het aantal kilo perioden per se
conde aan.
Wat is nu echter een kilocycle, kilo
periode of wel kilohertz
Het aantal kiloperioden en de golflengte
van een station houden ten nauwste ver
band met elkaar. De snelheid, waarmede de
golven zich in de ruimte voortplanten, is
voor alle golven de zelfde, n.l. 300.000 km.
per seconde. Kent men dus een zekere golf-,
lengte, dan weet men ook hoeveel van delK
golven er per seconde worden voortgebracht
m.a.w. men kent de frequentie, d.i. het aan
tal perioden, of stroomwisselingen per se
conde. Het woord „kiloperiode" nu betec-
kent „duizendperioden", dus: een wissel
stroom van één kiloperiode per secunde
heeft '1000 perioden per seconde.
WelHcht doet het eenigszinö vreemd asn,
by het aanduiden van de hoogfrequente
wisselstroomen, welke in ons ontvangtoe
stel binnenkomen, te spreken van „kilo
perioden". Toch is dit niet het geval, In
dien men even bedenkt, dat wy den wissel
stroom van onze huisverlichting eveneens
aanduiden met een zeker aantal perioden.
Het gemakkelijke van het gebruik van
het woord kiloperiode springt vooral in het
oog by de aanduiding van de juiste plaats
van een station in den aether. Een meter
golflengte verschil bij ultra-korte golven
byv. bestrijkt een zeer groot aantal kjlo-
perioden, zoodat de aanduiding „meter"
hoogst onvoldoende zou zyn. Maken we dit
duidelyk door een voorbeeld. Het verschil
tusschen 1000 en 1010 meter golflenten be
draagt ca. 3 kiloperioden, tusschen 20 en4
30 meter golflengte echter 5000 kilo perio
den, bij een gelijk verschil van 10 meter!
'Hieruit blijkt dan ook inderdaad, dat bin
nen den 20 en 30 meter-band veel meer
stations kunnen worden ondergebracht,
der dat zij elkaar behoeven te storen, dan
tusschen de 1000 en 1010 meter!
KERKNIEUWS.
De predikantsvacaturen in de Ned. Herv.
gemeente te 's-Gravenhage.
Gisteravond hooft in de Zuidevkerk de
olficleuzu samonsproking plaats gehad tui
de-lieu den kei*araad on heti kleecoltqgo v»
do Nedètflnndaohe Hervormde gemeente l«
Dm llaag in verband met de vacature ori-
staan door de emeri'twring van de prodi-
kotefea da. IT. L. Walter, dn. A. J. k
Verlam- en prof. dö. Joh. de Groot-
De vergadering word geprafideent to»
da. A, 1!. te Winkel, aaingdri»» B
Setiokking, do voorzitter van den kerkaM»
door een lichte omgwteMhoid verhindert
wafl aanwezig te zijn. i
Na een breede, in broederlijken zin F
voerde, discussie besloot dB verged»""»
de aandacht van lvet kiescollege dot D»
derdag 1 Februari a.s. bijeenkomt, tot
formoeren van officieels drietallen, te
tigen op de navolgende predikanten i
In de vacature de. IV. L. Writer:
fobetisch) ds. H J. WjckinieeBter,LM»
den, d' C. J. vau Paaatwi te ZatpW
de G.rtjan Ramühoret te Brummeu ea
A. K. Wraatsraa te Zandvoort.
In de vacature de. A. J. A. V
(alfabetiaoh) ds. S. F. H. J. Berïel»«
van de Spimkel te Rotterdam, d». J-
Egging to Delf shaven, ds. G. van WJ
borat Ie Drummen en do A K.vanatn-
bor»t to Brummen en dé. A. K. v.
In do vacature prof. de. Joh.
(alfabetieoh) d«. J. t. van Beeuwm
Haarlenr, dk. C. M. Lufheyn te ApeW»»
de. d. 'HoMahr to droning»,
rte, Vey .Mestdogh to Rot'erdW» 6»
J. de Wille te PH-W*.
STADSNIEUWS.
V
GOUDA, 25 Jan. 1929.
Gemeenteraad.
De Raad dezer gemeente zal worden ojj-
cengeroepen op Maai .dag 28 dezer, (les
avond te 8 uur.
Benoeming leeraar electro-technisch
teekenen avondschool ambachtslieden.
B. en W. berichten den Raad dat in ver
band met een mededeeling van den heer J.
J Lankhorst d.d. 12 dezer, dat hy is be
noemd tot leeraar in de electro-techniek aan
de ambachtsschool te Bergen op Zoom,
waardoor hy zyn benoeming aan de avond
school voor ambachtslieden niet kan aan
nemen, het desbetreffend voorstel van 5
Januari als vervallen kan worden be
schouwd.
Verkoop van grond
aan de fa. E. Sanders en Co.
Bij Raadsbesluit van 29 Augustus 1927
werden verkocht aan de firma E. Sanders
en Co. alhier, eenige perceelen bouwgrond,
van het bebouwingsplan Korte-Akkeren
Zuid, en wel de helft voor een som van
4.25 en de wederhelft voor een som van
5.per M2.
Inmiddels werd met koopster overeenge
komen, dat in dezen grond een gemeente
riool zou worden gelegd en de daarvoor be-
noodigde strook grond eigendom van de ge
meente zou blyven.
AanvankeHjk verzocht de firma E. San
ders en Co. haar het recht van uitgang en
overpad op bedoelden strook grond te ver
kenen; later verzocht zy evenwel den grond
alsnog te mogen koopen, naar aanleiding
waarvan de Raad op 13 Juni 1928 besloot
aan verzoekster te verkoopen het perceel
grond sectie E no. 3100, groot 337 M2.
(poort) voor een som van 5.per M2.
Het is evenwel gebleken, dat in het be
trekkelijk voorstel d.d. 9 Juni 1928 een fout
is geslopen. De fa. E. Sanders en Co. vei-
zocht n.l., en het lag in-flfEettóelmg van B.
en W. de voldoening van dit verzoek te be
vorderen, ook dezen grond te verkoopen voor
een som van respectievelijk 4.25 en j 5.—
per M2.
In verband hiermede stellen zy thans den
Raad voor het raadsbesluit van 13 Juni 1928,
hetwelk door de Gedeputeerde Staten dezer
provincie is goedgekeurd op 9 Juli 1928,
onder nummer 88, zoodanig te wyzigen dat
voor „zulks voor een som van 5.per M2."
wordt gelezen: „en wel de helft voor de som
van 4.25 en de wederhelft voor een som
van 5.per M2."
Aanvrage ex-artikel 72 der lager onderwijs
wet 1920 (radio-installatie).
Bij schrijven van 15 December 1928 vei-
zoekt de vereeniging tot stichting en in
standhouding van christelijke scholen voor
L O. en U. L. O. de medewerking van den
Rpad om iangs den weg van artikel 72 e.v.
der Lager onderwijswet 1920 te komen tot
aanschaffing van een radio-installatie ten
behoeve van haar Prinses Julianaschool,
speciaal voor de school, voor uitgebreid
lager onderwijs.
Met den Inspecteur van het L. O. kun
nen B. en W. vooralsnog de wenschelykheid
niet inzien, om dergelyke experimenten op
onderwijsgebied als „Radio op school" van
gemeentewege financieel te ondersteunen.
Hier betreedt men het terrein, dat voorloo-
pig nog is aangewezen voor particulier ini
tiatief. Deze opvatting wordt in onderwijs
kringen hier ter stede gedeeld, getuige de
actie die gaande is onder de voorstanders
van het onderwijs, gegeven aan de Gerefory
meerde school in de Keizerstraat alhier, om
die school een radio-toestel aan te bieden.
Blijkens mededeeling van den Inspecteur
mag deze actie als geslaagd worden be
schouwd.
Afgezien voorts nog van de wenschelyk
heid om radio-lessen op school te geven,
moet de noodzakelijkheid voor gemeentebe
sturen om hieraan krachtens art 72 e.v. der
I,ager-onderwyswet 1920 hunne medewer
king te verleenen, ten stelligste ontkend
worden, gezien het meeningsverschil dat om
trent deze zaak heen cht onder deskundigen,
die alles wat op dit gebied geschiedt, als
proefneming beschouwen, omdat dit onder-
wys nog in een stadium van wording ver
keert.
Op grond van 't bovenstaande kunnen B.
en W. geen vryheid vinden den Raad vooi te
stellen de gevraagde medewerking te verlee
nen. Zy beroepen zich hierbjj op de gang
bare juriprudentie te dezen opzichte, laat
stelijk neergelegd in de Koninklijke beslui
ten van 11 Maart 1927, no. 7 en 12 April
1927, no. 36, inhoudende o.m. de overweging,
dat het buitengewoon recht, dat art. 72
der lager onderwijswet 1920 den schoolbe
sturen ten aanzien van aanschaffing van
nieuwe schoolmeubelen, de leer- en hulp
middelen daaronder begrepen, toekent, een
strikte interpretatie vordert en derhalve
moet worden geacht beperkt te zijn tot uit
gaven, die noodig zijn ter voldoening aan de
normale eischen, aan het geven van lager
onderwijs te stellen.
Aangezien door inwilliging van het onder
havige verzoek deze eischen h.i. zouden wor
den overschreden, stellen B. en W. den Raao
voor, op het verzoek afwijzend te beschik
ken.
De Rijzende Kerk.
Zaterdagmiddag 13 Januari vergaderden
in het Remonstranten huis te Gouda de afge
vaardigden van enkele Vryz. Herv. jongens-
en meisjesclubs uit den omtrek, om te komen
tot de oprichting van het gewest „Gouda en
omstreken" van de Rijzende Kerk. Ds. O.
B. Burger, de leider dezer jeugdbeweging,
woonde de vergadering by. Na een korte
uiteenzetting van het doel der jeugdbewe
ging; werd het gewest „Gouda en omstreken"
opgericht met voorloopig als leden Stolwijk
en Berkenwoude. De toetreding van Am-
merstol wordt spoedig tegemoet gezien;
Lekkerkerk gaf zich eenige dagen na de
vergadering op. Twee afgevaardigden uit
Jtdere gemeente en de correspondent Ds. L.
R. van den Broek zullen de zaken verder
regelen.
De Ijsbaan
aan den Rotterd. D«k weer open.
Men meldt ons dat het, dank zy den in- 1
gevallen vorst, wederom mogelijk is ge-
weest hedennamiddag ae Ijsbaan aan den
Rotterd. Dijk open te stellen. De baan zal
ook vanavond open zyn en verlicht worden.
Dat is nu de derde maal dat gelegenheid
tot Ijsvermaak wordt geboden.
Vrijzinnige Hervormden.
Men schryft ons van Vryz. Herv. zijde:
Gesteund door de belangstelling van
velen, gaat de Vereeniging van Vrijzinnige
Hervormden alhier, zoolang de kerkeraad
der Ned. Herv. Gemeente alhier weigeren
blyft in de vrijgekomen vrijzinnige predi
kantsplaats opnieuw een vrijzinnig predi
kant te beroepen, voort met het organisee-
ren van godsdienstoefeningen, die zooveel
mogelijk des Zondagsmorgens om de 14 da
gen gehouden worden, treden uitsluitend
Hervormde predikanten of emeriti-predi
kanten van elders op. De tweede sprekers
lijst, die gaat tot 30 Juni a.s., vermeldt o.a.
de namen van Ds. J. N. van der Heyden,
Ned. Herv. predikant ie Lekkerkerk, Ds. J.
P. de Graaff, Ned. Herv. pred. te Naald
wijk, Ds. L. R. van Broek, Ned. Herv. pred.
te Berkenwoude, Ds. J. B. Th. Hugenholtz,
Ned. Herv. pred. te Animerstol, Ds. G. West-
myse, Ned. Herv. pred. te Drachten. A.s
Zondag 27 Jan. des voormiddags half elf,
hoopt op te treden Ds. H. W. Bloemhoff,
van Hillegersberg, een der beste vryzinnlge
kanselredenaars en ook in Gouda welbekend
door zyn stichtelijke artikelen in „Kerk en
Volk". Ds. Bloemhof f, die als opvolger van
Ds. Westmyse, Ned. Herv. predikant te
Warfhuizen is geweest, is thans als voor
ganger der Vrijzinnige Hervormden te Hil
legersberg werkzaam en zal a.s. Zondag
hier optreden met het onderwerp: „Alleen"
(naar aanleiding van Gen. 22 5b).
Aangehouden.
Verdacht van valschheid in geschrifte.
Door de politie is gistermiddag alhier
aangehouden de beëedigde makelaar J. 0.
J. alhier, verdacht van het plegen van
valschheid in geschrifte en verduistering.
Verdachte is ter beschikking van de Justitie
gesteld.
De Htads-Autobusdienst.
Het bericht over de positie van den onder
nemer van de autobusdiensten in Gouda en
Zwolle, hetwelk wy eergisteren aan een der
bladen ontleenden, blykt de meening te heb
ben doen postvatten dat de autobusdienst
hier ter stede dezer aagen zou worden
stopgezet.
Wy vernemen nu dat een dergelijk voor
nemen bij den ondernemer, den heer
Donckers, niet bestaat. De exploitatie van
den dienst laat hier weliswaar te wenschen
over, er wordt niet voldoende gebruik van
gemaakt om dezen dienst rendabel te doen
zijn, maar een besluit tot opheffing is niet
genomen.
In verband met de onvoldoende resulta
ten van dézen dienst heeft de heer Donckers
zich tot het gemeentebestuur gewend mot
het verzoek te willen bevorderen dat, waar
deze dienst voor velen in de gemeente in een
behoefte voorziet, van gemeentewege een
subsidie wordt toegekend.
De moeilijkheden welke den ondernemer
dezer dagen in Zwolle zyn veroorzaakt, zyn
rêeds tot oplossing gekomen.
Mgr. P. St roomer, t
Pontificate H. Mis van Requiem op
gedragen door Mgr. Aengenent.
Naar de Maasbode verneemt, zal Maan
dag a.s. het stoffelijk overschot van den
hoogeerw. heer mgr. P. Stroomer, in leven
deken van Amsterdam, op het kerkhof „St.
Barbara" aan den Spaarndammerdyk ter
aarde worden besteld.
Zaterdag- en Zondagmiddag, telkens van
half drie tot half vier zal in de Profundis-
kapel van het Maria paviljoen de profundis
worden gebeden.
Zondagavond om hall' 8 beginnen in de St.
Willibrorduskerk, binnen de veste, waar
heen het stoffelijk overschot zal worden
overgebracht de metten.
Maandagmorgen om tien uur zullen hier
de Lauden worden gezongen; waarna om-
steeks half elf Z. D. 11. Mgr. J. D. J. Aen
genent, bisschop van Haarlem, de pontifica
le H. Mis van Requiem zal opdragen. De
hoogeerw. heer, kanunnik G. C. van Noort,
waarnemend deken van Amsterdam en
pastoor van de St.Willibrorduskork zal on
der de plechtigheid, de lykrede uitspreken.
Na afloop van de H. Mis za! de rouwstoet
van de kerk vertrekken naar het kerkhof St.
Barbara, waar hy te ongeveer één uur zal
aankomen en waar het stoffelyk overschot
zal worden by gezet in den priester-grafkei-
van auteursrecht.
Het gerechtsrof te Arnhem heeft uit
spraak gedaan in de zaak van den directeur
van de Arnhemsche plateelfabriek die zich
te verantwoorden heeft gehad wegens het
doen nabootsen van het z.g.n. Argosdecor
van de Plateelfabriek Regina. Hy werd daar
voor door de rechtbank veroordeeld tot 25
boete of 25 dagen hechtenis wegens schen
ding van auteursrecht.
Het hof reeft, met vernietiging van dit
vonnis, den verdachte tot dezelfde straf ver
oordeeld.
Hoe kunnen we een kunstwerk ten volle
leeren waardeer en?
Over dit onderwerp spreekt in de 17de
Zondagmorgenbyeenkomst der afdeellng
Gouda van het Instituut voor Arbeidersont
wikkeling in den Nieuwen Schouwburg op
Zondag 27 dezer de bekende heer Otto van
Tussenbroek uit Utrecht.
Het gesprokene wordt met lichtbeelden
van den epidioscoop der afdeeling verduide-
Hjkt.
Agenda.
26 Jan., 8 u. Gebouw Daniël. Cfcr. Jonge!.
Ver. Daniël. Voordrachtavond over de
biologie, de anatomie en de leefwijze van
bijen.
26 Jan. 8 uur. Zaai Kunstmin Ons Genoegen
Uitvoering „Crescendo'.
28 Jan. 8 uur Raadzaal Stadhuis Gemeente
raad.
29 Jan., 3 uur. Hotel de Zalm. Ver. van
Huisvrouwen. Lezing over beroepskeuze
voor jongens.
29 Jan. 8 uur Soc. „de Réunie" Lezing voor
de My. v. Nijverheid Dep. Gouda door
Prof. Dr. Mohr.
30 Jan. 8 uur precies Zesde abonnements
voorstelling Tooneelgezelsch. „De Speel
doos".
31 Jan. 8% uur Kerkgebouw Remonstrant-
sche Kerk Ledenvergadering Rem. Geref.
Gemeente.
Apotheken
De apotheek van den heer A. H. Teepe,
Gouwe, is tot en met 26 Januari, benevens
den daarop volgenden nacht, geopend na
8 uur des avonds (des nachts echter alleen
voor recepten).
UiT DEN OMTREK.
HAASTRECHT.
De Burgemeester, G. V. W. Baron van
Hemert tot Dingshof, heeft het Eere-Voor-
zitterschap van de Pluimvee-vereeniging
aanvaard.
Vergadering van het Departement tot
Nut van 't Algemeen op Donderdag 24 Jan.
nam. 8 uur in het Nutsgebouw aan de Hoog
straat.
De Voorzitter, Dr. Hakkenberg, herdenkt
in zyn openingswoord het overlijden van den
heer A. Muuriing, die geruimen tyd be
stuurslid en de laatste jaren Secretaris van
het Departement is geweest.
Ingekomen is een rapport van het ac
countantsbureau voor at Ned. Spaarbanken
betreffende de rekening euz. over 1927/ 2S,
waarna op voorstel van den Voorzitter ae
Directeuren worden gedechargeerd.
Na diverse stemmingen en herstemmin
gen worden tot bestuursleden gekozen de
heeren P. Luteyn en E. Muuriing, die deze
benoeming aannamen.
Tot mede-directeur der Nutsspaarbank
wordt benoemd de heer A. van Genderen.
Het bestuursvoorstel tot opheffing van de
Naaischoolcommissie wordt aangenomen,
terwyil onderzocht zal worden of hiervoor
reglementswijziging noodzakelijk is.
By de rondvraag worden enkele mededee-
iingen inzake de a.s. Nutsavonden gedaan,
waarna de vergadering wordt gesloten.
STOLWIJK.
Loop der bevolking over 1928.
Op 31 Dec. '27 bedroeg het aantal inwo
ners 1260 mannen, 1278 vrouwen, totaal
2538, vermeerdering door geboorte 30 man
nen, 37 vrouwen, vestiging 91 mannen, 106
vrouwen, totaal 121 mannen, 143 vrouwen
Vermindering wegens overlijden 13 mannen
10 vrouwen, vertrek 100 mannen, 108 vrou
wen, totaal 113 mannen, 128 vrouwen.
Bevolking op 31 Dec. '28 1268 mannen,
1293 vrouwen, totaal 2561, één persoon is
als levenloos aangefeven, terwijl over 1928
22 huwelijken werden voltrokken en 2 echt
scheidingen plaats hadden.
Op 5 Febr. a.s. zal door de Stolwyksche
Amusante Club in de zaal van den heer Ko-
meijn een uitvoering worden gegeven ten
bate van de nagelaten betrekkingen van de
verongelukte redders te Hoek van Holland.
Opgevoerd zal worden ,yDe Fabrieksbaas,,
drama in 4 bedrijven. Ieder steune dit doel
door tegenwoordig te zyn,
ONDERWIJS.
Unie „Een school met den Bijbel".
Gisteren heeft te Utrecht de herdenking
plaats gehad van het gouden jubileum dei-
Unie „Een school met den Bijbel". Ter
feestvergadering waren o.m. aanwezig de
ministers Donner, v. d. Vegte en Beelaeris
van Blokland. Oud-minister A. W. F. Iden
burg sprak de herdenkingsrede uit.
De ry der sprekers werd geopend door
den heer P. Wielenga, hoofdinspecteur L. O.,
als vertegenwoordiger van den minister van
Onderwijs, K. en W. Spr. herinnerde aan
den strijd voor de vrijheid van geweten door
de Unie gevoerd en trok een parallel tus
schen de oprichting der Unie cn het heden,
mede in vergelijking van haar verhouding
tot de regeering. Na langen atryd kwam.
mede dank zy het werk van de Unie, het ver
langen op naar pacificatie. De geesten wer
den wakker geschud en men zag in dat het
niet was overeenkomstig het karakter onzer
natie, wie de vrijheid zit in het bloed, ande
ren te onderdrukken in hun vryheid van het
onderwijs, dat zij begeeren voor hun kinde
ren.
Met de bede, dat de Unie nog vele Jaren
moge arbeiden tot heil van het Chr. onder
wijs, Vorstin en Vaderland, besloot spr. zijn
gelukwensch.
Mr. dr. E. J. Beumer sprak hierna na
mens de a.-r. Tweede-Kamerclub, waarvan
hij vice-voorzitter is.
Oud-minister mr.» dr. J. Schokking, het
woord voerende namens de Chr.-«Hist.
Tweede Kamerfractie, constateerde, dat het
werk der Chr. politieke partijen, die kracht
en bezieling uit den schoolstrijd hebben ge
put, voor de Unie niet zonder resultaat Is
gebleven.
Dr. K. Dyk sprak hierna namens den
Schoolraad en wees er op, dat er steeds wae
een hartelijke samenwerking tusschen Unie
en Schoolraad, die men zich zonder elkaar
niet kan indenken. Spr. herinnerde aan dc
groote beteekenis van de namenDerksen
en Pierson in het leven der Unie.
Spr. hoopt dat de Nie onder Gods zegen
steeds de liefde voor de Chr. school mag blij
ven aanwakkeren.
Voor de Vereeniging van Chr. Onderwij
zers enz. voerde de heer J. Hobma het
woord, de gelukwenschen van bykans 6000
Chr. onderwijzers overbrengende, er een
woord van felicitatie namens het locaal
comité te Utrecht aan toevoegende.
Ds. M. van Griekenryan Rotterdam Bprak
voor de Vereeniging voor Chr. Nat. School
onderwijs, terwijl de heer J. C. Ligtvoet dit
deed voor de Vereeniging voor Chr. Volks
onderwijs.
Prof. dr. A. Noordtzy, het woord voerend
namens het Ger. Schoolverband, sloot de rij
der sprekers.
In de middagvergadering hield Z. Exc.
A. W. F. Idenburg, oud-gouverneur van Ned.
Indië de feestrede.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
ATHLET1EK.
Herleving van de Wandelsport.
Zondag a.s. houdt de Amsterdamsohe
Void Athletiek Club een ufstandsmarscb
over 15 K.M. waarvoor veel belangstelling»
bestaat Niet mirfder dan 40 deeluemers
hebben i ngosohroveh
De start is bepaald op 1 uur on gaat
vanaf die Sintelbiaan (Olymplapleinnaar
de Kalfjeslaan, AnwÜeldljk naar den Zui-
deHjkrn wandielweg.
Een wandeltocht van 25 K.M.
Te Rotterdanu hoeft Zondag a.s. een wan
deltocht plaats over 2) K.M. Eed zeer
groot aantal deelnemers zal aan de start
-wolk"! is gelegen ln den Haag aan de
Groe markt tegenover „Het Gouden Hoofd"
veraohijncn, uit Rotterdam alleen schreven
pl.ra. 46 deelnemers in.
De nanvang is op 12 uur vastgesteld.
Graaf Willem II.
Du bekende Ilaagsolio Athleti»?k Vereent
ging „Grat^. Willem II" heeft op Zondag
3 Februari a.s. een viertal voldtoopen uit
geschrevenwelken te Scheveningen tul
len plaatsvinden. Voor de A en, B-kl&aso
v(5 K.M.) en de f-klasefc (3k, k.M.) kun
nen alleen K.N.A.TJ,-loden iiwohrijven, de
D-kiasse K.M.) is opecig«*#e4d ook
voor niet-ledên der K.N-A.U.
RECHTZAKEN.
Oplichting.
Twee meineeden.
~1)e rechtbank te Rotterdam heelt gisteren
een zaak behaudold togen een koopman en
een caféhouder, die op 5 Maart j.l. zeke
ren De Wit voor 1 700 zouden hebbon op
gelicht. DV» v«jdachteu zouden tegen Dc
Wit hebben gojgtfil dat hun geld ln ver
band met de fllules, welk» indertijd «ijn
gepleegd óij de Iivcassobank te Botterdam
vaststond). Zij liaklden, evenwel dringend
geld noodig en voor de leeniugp zouden c»j
10 biljetten van honderd dollar in onder
pand geven. Later is gebleken dat de bank
biljetten valsch waren.
l>e verdUdnten ontkenden ter terechtzit
ting iets te weten \un een leening, noch
van een onderpand van 100 dollar. Wel
hau De Wit hen naar een adres gevraagd,
waar cocaïne te krijgen was en dat adres
haddon ze hem gegeven. Ook hadden ze |u
het oaié wel gezien dat De Wit een baak-
biljet van f 1000 had.
Uit het oddjwrvoek dat iu deze zaak is
ragwteli is MS M B8t loee"
ment vim den vadnohte ran DuiJMlKr en
een Ru» hebben vatteeld, die grein*
den wegens het nrvnlsohen vnn dollMbt,-
letten Zij [.lukten over 1-doliartjlljetten
L papiertje meü l>et grial 100 en
ook gebeurd met de biljetten welke De Wit
26gt ontvangen te hebben.
Ter terechtzitting kwamen twee getuigen
verklaren dat nij grenen hebben dat Do
IV,t in het oaié van de» vardaohteo loge-
vnenthouder een bankbiljet van 11000 ra
zijn bezit had. Nadat De Wit deze verkla
ring stellig had tegengesproken zijn de
b*e getuigen gearresteerd ter zake van
uiieiuieod.
Mr. E. D. H. Schutter requireenle ca
getuigenverhoor tegea ieder der verdachten
een gevangenisstraf voor den tijd van two®
jaar, met last tot onmiddellijke gevangen
neming. f
De rechtbank gelastte daarop d© onmid
dellijke gevangenneming van de beide ver
dachten, voor wie mr. W. de Groot vrij
spraak bepleitte.
Uitspraak 7 Fébruari a.a.
MARKTBERICHTEN.
Coöperatieve Tuinierevereenifing
„Gouda e» Onutreken".
25 Jan. Witlof I 24.06-27.00; id. U
13.06—17.00; Spruiten 1 15.6026.00;
id. II 6.96—12.50; Peen 3.96—14.70;
Kroten 3.904.90 per 1700 K.G.; Piei
1.30—7.80; Selderij 0.80—2.90 per 100
bos; Groene kool 1.70—4.40 per 100 stuks;
Boerekool 11 —19 cent per kist; Eieren
6.50—7.50 per 100 stuks.
DRAADLOOZE DIENST.
De Nobelprijs voor den Vrede.
KOPENHAGEN, 25 Jan. In een gisteren
gehouden vergadering van de Interparle
mentaire commissie onder voorzitterschap
van Dr. Malthesen, den Deenschen Minister
van Buitenlandsche Zaken, werd het voor
stel van de voorm. soc.-dem. minister-pre
sident Stauning om voor den Nobelprijs
voor den Vrede voor te stellen Herriot en
Ramsy MacDonald, aangenomen.
Groote thcaterbrand in Boekarest.
BOEKAREST, 25 Jan. Uit Tecuciu wordt
gemeld dat het Stadstheater aldaar, waarin
ook een bioscoop is gevestigd, gisteren tij
dens de voorstelling tot aan den grond toe
is afgebrand. Er ontstond een paniek waar
bij veie menschen onder den voet werden
geloopen.
Onder de gewonden bevinden zich vele
kinderen.
De oorzaak van den brand is nog niet be
kend.
Het fonds voor dc noodlijdende
mijnwerkers.
LONDEN, 25 Jan. Het Mansion House
Fund, het door den Lord-Majoor van Londen
gestichtte fonds tot het verstrekken van
steun aan de noodlijdende mynwerkersbe-
volking in de kolendtetricten van Engeland
en Wales, was gisteravond gestegen tot
667.000 pond sterling.
Een Griekach stoomschip gezonken.
LONDEN, 26 Jan. Uit Lissabon wordt
gemeld dat het Griokscho a.s „Ponelopi
ten gevolge van dun diohtcsi mist in bot
sing is goloomeu met bet Kngelittlie s.s
De ..Pcnalopó" zonk spoedig, twee man
vau de bemanning verdronken, terwijl d»
overig© 28 koppwn van do l'anelopé aaa
boord van hot Engi<jsohe s.s. konden ko
men. Hoewel do ..Heathnldw" zwaar be
«chadigd wnrd, kon het zlju reis naar Lis
sabon voortzetten.
De kruiserbouw in Amerika.
VV AüU 1NGTON, 25 Jan.. In den Senaat
bugonnon gistereu de beraadslagingen over
een voomtol tot aanbouw van nieawe krui
sers Senator Borrah oisChlte opnieuw 'at
de Ver. Staten mot andere mogendheden
overeenstemming zullen traohten te berei
ken over het aan,teel in do bewapening co
in zak© liet vraagstuk vau de vrij beid ter
zee.
Senator Ilaei, die het voorstel verdedig
de, verklaar Je zioh voor de door Borrah
voorgestelde wijziging onn de rechten der
neutralen in oorlogstijd vaat te leggen.
De Krakatau.
MED AN, 25 Jan. De Krakatau heeft in
het algoloopen ©tmaal 1190 kleine erupties
te zim gegeivett. Er werden 385 opwel lin
ger geconstateerd en 820 knadlen gehoord.
Een groote bierbrouwerij.
SOEUABAJA, 25 Jan. liet Soerabajaach
JiaiutelsbJ. uieldi dat oen gemengd Duiteeii
-Ncdorlaudaeth-Zwtitsoreoh c©uc©m he»t voor
nomen heoft een groot» bierbrouwerij te
Soorabaja op te richten naar eeo» gehes'.
nieuw brouwüysteem, waterkoor het mog*
lijk is onder tropische invloeden bier l«
kunnen brouwen.
fint concert vroeg optie aan de grens in
Nyagol, welke optie gisteravond door d,
geirwonteraad werd verleend.
Koningin Soera ja schonk het leven
aan een zoon.
DELI, J3 Jan. Koningin doeraja, da
gemalin van A man Oellah, is te Kandahar
bevallen van oen zoon.
Brand to Gernert.
HELMOND, 26 Jan. Gisternamiddag om
streeks half 4 brak brand uit in een blok
van 5 arbeiderswoningen, toebehoorend*
aan Mej. de Wed. B. v. d. A. en gelegen aan
het Binderseind te Gemert. Het vuur greep
snel om zich heen. De brandweer van Ge
mert was spoedig ter plaatse en mocht er
nr eenigen tijd in slagen, het vuur te be
dwingen. De huizen, bewoond door M. v. G.
en F. St. waren echter reeds binnen een uur
geheel afgebrand. Vah den inboedel kon
niets worden gered. De inboedels van de an
dere drie huizen waren tengevolge van da
ernstige waterschade geheel bedorven. Ver
zekering dekt de schade.
De oorzaak van den brand is onbekend.
Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Veroordeeld.
ASSEN, 25 Jan. De rechtbank te Assen
veroordeelde W. Prins, arbeider te Nieuwer-
Oord, die in het jachtveld van Oost er
HensseLer een schot hagel lostte op den Ma
rechaussee van Dyk, die hem achtervolgde
tot 2 jaren gevangenisstraf. De eisch van
het O.M. was 4 jaren geweest.
Veroordeeld wegens brandstichting.
ASSEN, 25 Jan. Do rechtbank te Assen
veroordeelde P, A. Klaassen, verpleegde te
Veenhuizen, wegens brandstichting, tot 2
jaren gevangenisstraf.
WISSËLKOËUSSN.
24 Jan. 25 Jan.
Officieel.
Londen 12.09 12.09'/.,
Berlyn 59.28 59.26
ParÜs 9.75 9.75
Brussel 34.66 34.G6
Zwitserland 47.98'/a 47.99
Weenen 86.05 35.06
Kopenhagen 66.65 66.55
Stockholm 06.67 Mi 66.70
Oslo 06.50 60.50
New-York 2.49'/., 2.49'/i,
Niet officieel.
Praag 7.38 V» 7.88 Mi
Madrid 40.74 40.73
Milaan 18.05)4 18.05 V4
Prolongatie 4)4
3 N. W. S. 78.
Be ursover zicht.
De beurs had heden een tjNMVg verloop.
Do linndel wan vun boschedden proporties
en do stemming! was vonleqld. Door do
rubber waarden werd profijt getrokken va»
de stijging der prijzen en d© koersen ate'
den zich veelal boven die van gisteren-
Tabakken war<n bij kalm© omeetteti prijs
houdend. In IiKlusLriepapieren ontstond
een vrij drukke affaire. De Philipeaandee-
len waren weer aan den rtteten kant. Mar
garine Unie liepen onder beiurstijd iets
terug A na «iu» en aandcejqn Nod- Ind. C-
Mij. waren prijslioudénd M5j nwaardeo la
gen meerondoels zwak in do markt Boa-
tons en Algemeene Exploraties waren aan-
01'.©waarden trokken eleëhte matige ftti
lentie Koninklijken golden eerder iet» la
ger. Suiker-waarden werden liler en daar
wat liooger genoteerd.
De Am. markt bad een stil verlörp.
Op de scheepvaartmarkt waren Nedeil.
Scheepvaart Unie wederom aangeboden.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
25 Jan.
Ver wu cl Ring: Zwakke, verander lij ke wind
Aanvankelijk meest uit westelijk» richting,
betrokken tot half bewolkt, waarschijnlijk
met eenige sneeuw). Lichte, wellicht "nati
go Vorst des-, nachts. Overlag meeet licht#
vorst.
