Het
die mooie
FRANS
PETTEN voor 9S
CAMP
CENT en de
•drag verbiedt ons niet
lerne HOEDEN voor f 3.75 te verkoopen
Grootste Sneciaalhuis
DORLAS'
THEE
m mm
m wT
Wijziging der Ziektewet.
SPAARBANK
iüsb
'mm
mm m
I I nj
mm m
m—m m m
mmmm mm
M a m m
Raadsels voor 3e Jeugd.
Wordt koken ouderwetsch7
Eventjes lachen.
Prijsvraag No
A
uitgespaarde middendeel een ronden vorm
gekregen en wordt het oroampbt gevormd
door in-boogvorm-loopende-banden, met
smallere buitenlijstjes, welk ornament als
bogenrartd op het vierkant-vatlendq kleed
terugkeert.
Eengroot en geheel nieuw artikel bij het
moderne tafelgoed is het „z.g. zijden weef
sel", dat1 in werkelijkheid een mengsel is
van linnen-en kunstzijde. Daarin bestaan de
prachtigste garnituren, zoowel voor ontbijt,
Lunch als diner. Het ziet er zóó glansvoi uit
en het is zóó fraai van dessins, dat het zich
uitstekend leent voor feestelijke gelegen
heden.
Het' is zoowel in effen wit met tint-op-
tint dessin aanwezig, als in wit met ge
kleurde randen of dessins, of in gekleurd
met witte doorweving van figuren.
De dessins zjjn zeer sty 1 vol. Zij bestaan
uit karakteristieke bioempatronen, meest
ijle slingers of -palmachtige décors, en heb
ben ook wel als middenpatroon 4 enorme
cirkels, die met bloemen ingevuld- en door
bloemranken verbonden zijn. Een afgebro
ken bloemrand met uitspringend boekpa-
troon vormt er de afwerking van. Enkele
van deze glansrijke lakens hebben dicht in
een genaaide bloempjes als middendeel,
waarlangs wel drie vier zwaar gepatroon -
de randen zich uitstrekken.
Heel aardig is het effect, wanneer deze
randen alle even breed en telkens afwijkend
van dessin zijn. Maar de lakens wier ran
den nu eens breed, dan smal of nóg smaller
zyn, doen het ook bijzonder goed en de tel
kens wisselende zydegioed van het weefsel
komt daarbij haast nog beter tot zijn recht.
De zeer rijke tafellakens zyn van fijn zui
ver linnen en geheel effen gehouden, doch
versierd met de rijkste a jours en kanten.
Zooals by de voornoemde garnituren de
servetten en vingerdoekjes ook in damast
weefsel uitgevoerd zijn, zoo zijn ze hierbij
met jours bewerkt en met prachtige kan
ten, waaronder vele „echten" omlyet.
Het genre „Damiers" en de den telle
d'Alencon zijn voor 't moment een paar
van de meest gewilde kantsoorten. Vooral
ook als „theekleed" is het chique met kant
gegarneerde linnen kleed zeer gewild. In-
plaats van langwerpig is het dan vierkant,
terwijl het voor rotidec tafels, by eep. vier
kanten vorm meest een rond middenstuk
heeft. Ook linnen-batist is voor fijne thee-
kleeden een nieuw en modieus materiaal.
Als een aardige nouveauté geldt een
bontgebloemd fijn-linnen batisten theekleed
in hetzelfde dessin als het bijpassende thee
servies dat een fijn „Limoges" exemplaar
dient te zijn.
Een dergelijke combinatie is natuurlijk
zeer geraffineerd en kost dan ook ie samen
(servies met 6 kop en schotels) ongeveer
85.—,
De geheel kanten kleeden, bestemd voor
de eettafel, vormen een afzonderlijke cate
gorie. Het nieuwste genre is van Norman
dische kant, dat met rijke bloemslinger*
verbonden patronen vertoont. Ook kleine
-ierkleedjes, zoowel rond als ovaal, vier
kant of langwerpig, worden daarvoor ge
nomen. Voor deze kleeden is omberkleur
sterk in de mode. Daar het patroon prach
tig óp ligt op de fijne tulle, verlevendigt
zulk een brokje of groot brok kleurige kant
de tafel niet weinig. Dan zijn et nog won
der aardige nieuwe ta^plkleeden voor waran
da, serre- en tuintafels en deze hebben zóó
grillige of levendige bloemen- en arabesken
patronen in kleurenopdruk op wit fond, dat
het 41 te moeiiyk zou wezen om jjéarvan
«en beschrijving te geven.
GRACE ALLAN.
Aangezien de wyziging der Ziektewet,
waaraan wy onlangs een overzicht wijdden»
op dé agenda van <k- Tweede Kamer i- ge
plaatst, zijn eT in den laakten tijd tal van
beschouwingen gehouden en Adressen tot
de Kamer gericht over _dit onderwerp.
Van werkgeverszijde kun men zich in
groote lijnen wel atet het ontwerp vei-wil
gen. Dit neemt met weg, dat er verschil
lende bezwaren bestaan tegen de verhoo
ging van het percentage tfer uitkeeripg van
70 op 80 in het bijzonder voor Wat de
jeugdige arbeiders betreft. Men is van oor
deel dat het veel beter zou zyn, wanneer
deap uitfceering althans voor de jeugdige
personen belangrijk /au wotrien verlaagd,
teneinde simulatie te voorkomen. Kén be
langrijk bezwaar heeft men tevens teg"i, het
feit, dat het moederschap in deze Wet voor
komt. Veel beter zou men het achten, wan
neer deze moede r-ehapszorg in een geheel
afzonderlijke wet zon worden geregeld
Ook achtte men liet niet juist, dat bij de
vorming van afdeelingskassen een vooraf
gaande stemming van het personeel moet
plaats vinden en dot de arbeiderstee-tur-
ders van deze kassen slechts op voordracht
van de arbei<terKorganJ»atie.s kunnen wor-
aen benoemd. Tenslotte heeft men bezv.aai
tugen het feit, dat personen, die niet meet
in dienstetrekking rijn, nog een maand lang
verzekerd blijven, in het by'zondr. wanneer
deze personen zich al® zelfstandig gaan
v estigen en dus voor rekening van hun
vroegoron werkgever een uitfceering krijger,,
wanneer zy een maand na hun ontslagname
ziek worden.
Aan den anderen kant vei heugt men zich
van werkgeverszijde over hét feit, dat de
collectieve verzekering mogely'k is gewor
den, en dat de Minister den kring der ver
zekering heeft beperkt tot de anbeidev* in
dienst van een onderneming en tot hen, die
minder <lan 3001).— per jaar verdienen. -
Tegen dit laatste hebben de arbeidsor
ganisaties echter bezwaar. Zij wensChen de
oorspronkelijke regeling, waarbij alle per
.-.«men in dienstbetrekking zonder inkomen-
grens verzekerd zijn. Verder wordt var. ar
beiderszijde er op aangedrongen, dat «Ie
werkgevers de volle premie moeten betalen
en niet/ zooals in het. ontwerp is voorgesteld,
dat de werkgever de helft san de premie
san het arbeidsloon mag afhouden. De M'-
nister heeft dat principe juist in de YVet-
Talma gehandhaafd, omdat hij het voor een
goede werking der Wet noodzakelijk acht,
«lat de verzekerden zelf bijdragen in de kos
ten. Het don ook te hopen, «lat d-* Mi
nuter niet zat zwichten voor de Amende
menten,-die zijn ingediend om deze bydrage
van de arbeiders af tc schaffen.
Tenslotte zij nog vermeld, dat liet Ver
bond van Ziekenkassen er tegen protesteert,
•lat deze kassen niet tot de verzekering zul
len worden toegelaten. De Minister heeft ze
echter geschrapt, omdat hij meende, dat bn
een collectieve verzekering voor deze insti
tuten geen pJaats was, zoodat ook hier moet
worden aangenomen, Jat de Minister iu deze
zyn standpunt zal handhaven.
Met belangstelling zien wij het resultaat
in de Tweede Kamer tegemoet.
VAN OE
HANDELS EN IANDB0UWBANK
Saldo inlet' 1 Juli 1927
1.981.153—
Saldo inleg 1 Jan. 1928
j 2.175.925
RENTEVERGOEDING 4
251920
Vrijheid van drukpers
Niet ten onrechte wordt de Pers „de Ko
ningin der Aarde" genoemd. Zij toch is het
machtigste middel tot de vorming van de
publieke opinie, tot verhooging van het
geestelijk peil Haar cuitureele waarde kan
in het algemeen hoog aangeslagen worden
en zij heeft den ontwikkelingsgang in gees
telijk en. stoffelijk opzicht weten te ver
snellen.
Toch zou onze Nederlandsche pers, welke
over het algemeen een goeden naam heeft,
zoowel hier te lande als in het buitenland,
niet dien grooten invloed bezitten, indien
zy niet haar kracht vond in de by onze
Grondwet gewaarborgde vrijheid van druk
pers gedachten of gevoelens te openbaren
Het voorschrift bestemd om de weder
invoering van de censuur te verbieden en
dus zijdelings de vrijheid van drukpers,
werd bij de Grondwetsherziening van 1848
.-.chier stilzwijgend voorbijgegaan. Aan de
verdediging a an die vrijheid verspilde men
geen woord. Wel verhief zich by de be
raadslagingen een enkele stem, klagende
over de uitspattingen van «Ie drukpers en
over het onvoldoende van onze wetgeving
op dat punt, maar die klacht leidde toch
allerminst toe bestrijding van het beginsel
in onze Grondwet neergelegd. Gelukkig ver
schijnsel inderdaad, aldus Buys, want niet
die rechten zijn het best gewaarborgd, wel
ke eerst na een langdurigen, en warmen
strijd in de Grondwet worden opgenomen,
maar de zoodanige, welker vermelding in
de hoogste .Staatswet byna onverschillig is
geworden, omdat alle vrees van ze te zullen
verliezen heeft opgehouden te bestaan. On
eindig meer dan iloor het kiesrecht zelf
oefent het volk door vrijelijk over de druk
pers te beschikken invloed op de Regeering
uit, yf liever eerst' door dat vrye gebruik
krijgt het kiesrecht zin en beteekenis. Zijn
de Sta ten-Generaal de vertegenwoordigers
van de politieke denkbeelden der natie, dan
moet h«it middel om die denkbeelden te ont
wikkelen, ook gegeven zijn; voor de Volks
vertegenwoordiging is volledige kennis van
de meeningen en wen&chen, welke in den
boezem van het volk leven, volstrekt on
misbaar, en al behooren Regeering en Volks
vertegenwoordiging elk in haar sfeer zelf
standig te handelen, toch ligt beider ka
rakter in de wetenschap, dat haar begin
selen voortdurend met die van het kiezers
volk samenstemmen. Zonder vrijheid van
drukpers zou ons huidige Regeering.sstelsel
een onding afin,een géboliw zonder funda
ment.
intusechen verbiedt het Grondwetsartikel
uitsluitend wat in den tegenwoordigen tijd
by een beschaafd volk zichzelf verbiedt, n.l,
wederinvoering van de censuur, en niet»
DE JEUOD VAN THANS.
Toen wij - helaas't is lang geleden
Als kind'ren speelden in hel veld,
En vele uren daar vergleden,
Maar tijd door ons niet werd geteld;
Toen wachtte ons bij 't huiswaarts keuren
Een hartig woordje van vermaan,
Hoe liep je vaak te medileeren:
Wat voer Ik' ais excuses aan
Het viel niet mee je schoon te praten
Je liadt je in den tijd vergist;
O} je horloge thuis gelaten.
Zoodat je heel den lijd niet wist.
je was met Jantje meegeloopen,
Die door zijn moeaér was gestuurd.
Om héél-ver-weg iets te gaan koopen
En dat had o zoo l$ng geduurd.
Zou stond je dan te fantaseeren,
Je zoog je beide duimen uit,
Je ondergaig Pa's fulnUneeren
En 't einde was een braaf bestuit:
Je zou er voortaan goed voor waken,
Dat het niet meer gebeuren zou..
Maar och, in vuur van je vermaken,
Vergeet je zooiets weer zoo gauw.
Ik kan de jeugd Van thans benijden
Die op ds fiets de stad ontvlucht;
Zij kennen heef wat beter tijden,
Zijn vrij als vogels in de lucht.
Wanneer zij 's avonds huiswaarts kcerrn,
Al btéven z' uren langer weg,
(deen sterv'ling kan het controleeren:
ZE HADDEN REU ZE-B AN DEN PECH!
meer. Er zyn nog landen waar de stellige
beveiliging tegen het preventieve toezicht,
in die censuur opgesloten, nog geen vol
ledige vrijheid van drukpers verzekert.
Daarenboven blijft ieder en zeer natuur
lijk voor hetgeen hij door middel van
de drukper* openbaart, verantwoordelijk
voor de wet, en de wijze waarop deze die
verantwoordelijkheid regelt, zal dus natuur-
lyk over de vryheid of onvryheid van de
drukpers beslissen. Haar meer of minder
juiste opvatting van hoon en laster en be-
leediging, het stelsel van straffen dat zy
aanneemt, de waarborgen voor een deugde
lijke rechtspraak welke zy vestigt, bepalen
feitelijk de mate *Van vrijheid waarin de
drukpers zich mag verheugen.
Wy' leven gelukkig nog in een land van
vrijwel onbeperkte persvrijheid. Er zyn
landen waar het anders is, waar de pers,
de gedachténuiting zelfs wordt onderdrukt.
Geen land, waar dit in grootere mate het
geval is dan in Rusland; immers de onge
kroonde bolsjewistische koningen staan al
leen die uitingen toe, welke hun welgeval
lig zijn. Op de Pressa, de groote interna
tionale perstentoonstelling, in 1928 te Keu
len gehouden, bleek, in welke mate de Sov
jets juist door middel van de pers beslag
trachten te leggen op het geheelo geeste
lijke leven van het Russische volk. Een
groote landkaart, waarop verschillende ge
kleurde, beurt om beurt aan- en uitgaande
lichtjes de plaatsen aangeven, waar in het
vroegere tsaristische Rusland couranten ver
schenen en waar er thans verschijnen, was
uitermate leerzaam. De Sovjetbladen wor
den door millioesen meer gelezen dan de
vroegere bladen in tsaristisch Rusland; de
bevolking moet dag in dag uit de commu
nistische lectuur slikken, zonder kans op
eenige andere. De consolidatie van het Sov
jet-bewind, voor zoovelen een welhaast on
begrijpelijk geheim, blijkt voor een goed
deel te berusten op het feit, dat het de ge-
heele Russische pers in zyn macht heeft
gebracht.
De ongebreidelde pers het is ook in,
ons land wel eens gebleken moge haar
fouten en tekortkomingen hebben, een ge
bondenheid der pers als in Rusland bestaat,
is een groot gevaar voor de publieke mora
liteit en brengt de volksziel onherstelbare
schade toe. Een bewind als het Russische,
bereikt heeft, is Roeland gestorven. Karei
ondernomen onder de leus, dat aan het volk
meer invloed op het beleid van *'s lande za
ken moet «orden toegekend dan tevoren
het geval was, kon het recht van het volk
om ook door middel van de drukpers vol
komen vrij zijn meening uit te spreken,
niet miskennen. Het is een van de belang
rijkste eischen vöor een regeePlng, kenni9
te nemen van de volksziel, die zich uit
spreekt in de Pers, en vooral ook in wat
men noemt „de kleine Pers", die meer dan
de groote bladen in alle kringen doordringt.
Het is vooral om deze reden, dat de Pers
een hoog moreel standpunt moet innemen;
uitsluitend bevoegden tot medewerking
moet toelaten en met eerlijkheid en recht
schapenheid haar taak moet vervullen. Sen
satiezucht en speculatie op lagere begeer
ten zijn volstrekt uit den booze, kunnen op
den duur niets dan wrange vruchten ople
veren, en moeten dus de groote beteekenis
van de Pers ernstig schaden. In den vrijen
Staat behoort de vrijheid vat» drukpers,
maar in deze vryheid moet de Pers er zich
toe bepalen eenerzjjds om de Regeering en
de Volksvertegenwoordiging voortdurend
op de hoogte te houden van de behoeften en
wenschen der natie, anderzijds om het volk
een veel vermdgend middel te verschaffen
tot verdediging zijner rechten en belangen.
Treffend is dit tot uiting gekomen bij het
Belgisch tractaat, toen de volkswil, zich
uitende in de Pers, Regeeriyg en Volksver
tegenwoordiging tenslotte den juisten weg
heeft gewezen. Onze Pers staat zoo hoog
aangeschreven doordat zy een gepast ge
bruik heeft weten te maken van de bepa
ling in onze Grondwet, dat niemand voor
afgaand verlof noodig heeft om z\jn denk
beelden door middel yan _de drukjgtfs mede
te deelen.
BINNENLAND.
A rbeid she m i Ide li 11 g sw et
Wettelijke regeling der Arbeidsbe
middeling om verschillende redenen
gewenschl. Ken wetsontwerp bij «Ie
Tweede Kamer ingediend.
Bij de Tweede Kamer is een ontwerp-Ai-
beitfsbemiddelingsnvet ingediend, dat blijken-,
de Memorie van Toelichting allereerst be
oogt om aan een bestaand instituut een v/et-
lefijJcen grondslag te geven. De ontwikkeling
der optmbare a"beid -bemiddeling is tot
stand gekpmen zonder wetteflyjee regeling.
De gemeentelijke uist"Hingen zijn veda' in
gesteld krachtens raadsbesluit en gerego <J
door verordeningen; een wettelijke verplich
ting tot oprichting oestaat niet. Evenzeer
berust weer de jamc «werking dor plaat re-
lyke instellingen op ue vrij vil %e medewer-
k,ng der gemeentebesturen, in do eerste
plaats van de besturen der gemeenten, die
goedvinden, dat haar arbeidsbeurzen levens
uk. distri ets-arbeidsbeurzen optreden. Het
ontbreken van elke wettelijke regeling
brengt een element van onzekerheid in de
ontwikkeling en do werking, dat behoort te
worden weggenomen. Een wet is voort?
noodzakelijk om de vernoudinjg tusschen dv
plaatselijke organen der arbeidsbemiddeling,
te districtsorganen en de centrale leiding te
regelen, welke verhouding, tegelijk met den
opbouw der organisatie ontstaan, Wt dus
verre geen andere saactioneering bezit dan
een algemeen gedeelde meeniryj omtrent do
wyze, waarop zij, zal de organisatie doel
treffend werken, behoort te zijn geregeld.
Wettelijke regeling der arbeidsbemidde
ling is eveneens noodig, om de financieele
verhouding tussehen gemeenten en Rijk
vast te leggen. Tot dusverre werden de ge
meenten door het ltijk wel gesubsidieerd,
doch zonder dat hierbij een vaste regeling
berftond. Noodig schijnt een eenvoudige sub
sidieregeling «welke zoowel het belang van
het Ryk als dat van de gemeenten voldoen
de doet uitkomen en oen goede inrichting en
taakvervulling der bemiddelingsorganen
waarborgt.
Wettelijke regeling is wijders zeer ge-
wemscht om eenige hoofdbeginselen vast te
leggen, die bij de uitoefening der arbeids
bemiddeling door haar organen moeten wor
den in acht genomen en enkele regelen te
«tellen, die den noodzakelyken invloed der
bij de bemiddeling- betrokken partijen waar
borgen. Wat het eerste punt aangaat, is
vooral gedacht aan de houding der arbeids
bemiddeling bij «taking of uitsluiting- en
haar standpunt ten opzichte van arbeids-
ooiwaarden.
In de laatste plaats is wettelijk* rege
ling- vereischt om verzekerd te zyn van een
organisatie van stabiel karakter, die mede
voor het internationaal verkeer op de ar
beidsmarkt geschikt is. Hierby wordt opge
merkt, dat het ontwerp voldoet aan de ver-
eischten, gesteld in art. 2 van de ontwerp-
conventie der Internationale Arbeidsconfe-
rentie te Washington 1919.
In het ontwerp zyn geen bepalingen opge
nomen omtrent de werkzaamheid der orga
nen en de uitoefening der bemiddeling.
Daaromtrent zullen in de gemeentelijke ver
ordeningen regelen worden getroffen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Om haar kleinkind te redden.
Dinsdagavond werden te Roosendaal mej.
Beenss en haar driejarig kleinkind door een
auto overreden Het kind liep dwars de
straat over, toen grootmoeder het nog voor
de auto vandaan wilde trekken. Zij moest
deze poging met haar eigen leven betalen.
Ernstig gekneusd is zy naar het ziekenhuis
gebracht. Voordat zij daar aankwam was
ze overleden. Het kind kreeg geen letsel
In gelukkige onwetendheid gestorven.
Nooit geweten dat haar zoon g«>-
vneuveld was.
Te Brooklyn is dezer dagen eon moeder
overleden die tot het eind toe in den ge
lukkigen waan is gelaten, dat haar in 1918
in Frankrijk gesneuvelde zoon nog leefde.
Zy had een slechte gezondheid en niemand
heeft haar ooit de wreede waarheid van
den dood van haar lievelingszoon verteld.
Hy was haar held, zy bewaarde zijn brie
ven als schatten en het vooruitzicht, dat hy
zou terugkomen, gaf haar kracht.
Toen het officieele bericht van zjjn dood
het Amerikaansche departement van oor
log bereikte, werd het door toedoen der
familie vernietigd en liet men er de moeder
onkundig van. Dat was echter niet genoeg.
Het plotseling ophouden der brieven zou
voor de moeder haast nog erger geweest
zijn dan dat men haar had verteld dat hy
dood was. Daarom werden er brieven ge
schreven, met „Parijs" er boven, op papier
weten te krijgen, brieven waarin verteld
werd dat de zoon gewond was en langzaam
aan herstelde. Zyn arm was gekwetst, zoo
stond er in de brieven, zoodat zyn moeder
zich er niet over moest verwonderen, dat
zyn handschrift wat verdraaid was... Do
wonden waren ernstig zeker, maar hy was
aan het opknappen en zou weer spoedig
thuis konien.
Tien jaar lang lukte te list. De brieven
uit Parijs te Brooklyn geschreven, kwamen
met geregelde tusschenpoozen aan Zy ver- i
telden van de behandeling in het zieken
huis, van zyn kameraden daar, van <te vrien-
'delykheid van de verpleegsters eïi de dok
ters en van genezing, steeds mauc genezing,
langzaam maar zeker...
Een brief in den kinderwagen,
lnplauts van babj.
In Amsterdam heeft zich Mlaandog naai
het „Hb)d." meldt, een niol allodancg^rti
voorval afgespeeld.
In de Burgermee ster Reiger-straat wandel
de een moeder die haar baby van ruim een
j.*ar in een kinderwagen voortduwde By
een bakkerswinkel gekomen werd halt ge
houden, en mama verdween in het Inwendi
ge van den winkel, teiwijl zij den vagen oui-
Iöïi liet staan. Plots lead een auto voor, een
heer stapte uit, nam de baby u t den wageu,
om daarna full speed weer te verdwijnen.
Toen de, ontstelde coder, the met haar lebui
van haar man was weggeloopen, weer naar
buiten kwam, vond zy in pigats van hna
j' ngen, slechts - en brief in den wagen,
waarin de motive»ri.ig- van de daad wei
meegedeeld.
Wilhelm von;Bode en de
Berlijnsche Musea.
(Van onzen specialeti medewerker.)
Wilhelm von Bode, te wéreldvtmua&rdo
kunstkenner, «ie geniale organisator der
Beièyinsche Musea, die veertig jaai lang A
ueze Musea met liefde- en toewijding heeft
geleid, is niet meer. In de pers van üe gan-
sxhii wereld is hulde gebracht aan de ver
diensten vun dezen geleerde, wiens heei -
gaan onwillekeurig «ie aandacht vestigt op
de Berl ijnscho^rusea en op de vele schatten,
die zij bezitten. Wie weei eigeniyk, hoe rijk
deze Musea zjjn? Weet men, dat Baetekei
niet minder dan 28 schilderijen «i. beeld
houwwerken, die zien te Berlijn bevinden,
vermeldt met het bekende dubbele kruisje,
de-hoogste onderscheiding, die de vermaar
de reisgids verleent aan kunstwerken'/ Eeqi
enkel meseuin, het „Kuiser Fricdrich Mu
seum", een schepping van von Bode, bevat
vijf van de meest vermaarde werken van
Rembrandt, voorts het „Altaar" van van
der Goes, een werk van Rubens, heerltyJa*
port iet ten van Durer en HoUbijn, doeken
van Fra Aitgelioo en Botticelli, tapijten von
Raphael.
In het „Oude Museum", dat door Schin
kel in het begin van de negentiende eeuw
werd opgericht, bevinden zich twee kunst
werken, die door Baedeker met nadruk wor
den vermeld. Het eerste is het „Oud-Atti
sche Vrouwenstandbeeld'- uit de eerste helft
van de zesde eeuw voor Christus. Drie jaar
geledien heeft het „Oude Mluseum" dit bééld
verworven voor den prijs van een millloen
mark. Het uitstekend geconserveerde beeld
vervaardigd uit gekleurd marmer, is ze*
vóét hoog. Het tweede beeld is de „De troo-
nende Godin", een mqer dan levensgroot
beeldhouwwerk, dat wellicht Aphrodite
voorstelt en dat vermoedelijk dagteekent
van ongeveer 480 jaar voor Christus*.
Het „Oude Museum" bevat nog vele an
dere schatten, die een bezoek aan het ge
bouw in elk opzicht aanbevelenswaardig ma
ken. Vermelden wij slechts de wereldbe
roemde „Zilverschal van Hildesheim", die
in 1868 nabij Hïldesheim werd opgegraven
en die wediicht nog een deel is van den buit,
gemaakt in den grooten slag in het „Teuto-
fcurger Wald".
In de Egyptische afdeel in g van het „Nieu
we Museum" vindt men het heeriyke in eb
benhout gesneden hoofd van Koningin Te je,
de echtgenoote van Amenophis ÜI, die dén
vermaarden tempel van l.oeksor bouwde.
Het onvergelijkelijk mooie beeldje, dat nau
welijks 10.7 c.M. hoog is, dagteekent van
ngeveer 1600 voor Christus. Iets hooger is
de buste van de tot dezelfde dynastie béhoo-
rende koningin Nefrelete, de schoonmoeder
van Toetankhamen. De buste is gehouwen
uit kalksteen en daarna geschilderd en D
zeker een van de meest interessante voor
beelden van Oud-Egyptische kunst. In "het
nieuwe gebouw, dat voor dit Museum wórdt
opgericht, zal men ook deelen van het groo
te altaar van Pergamon /ongeveer 180 jee'
voor Christus' geboorte) kunnen bewonde
ren.
Het „Kaiser Friedrich Museum" verheft
zich aan de overzijde van de Spree. Tiet
werd gebouwd in de jaren 18971903 in
Italiaansche barokstijlHet bevat, zoowel
quaütatief als quantitatief, een van de
fraaiste verzamelingen schilderijen van de
geheel© wereld. Wy vermeldden reed? de
„Aanibadding der Koningen", het midden
stuk van het na 1746 ontatane alte*
Hugo van dér Goes. i
AMBRIKANRN TE PARIJS.
BIJ HET GRAF VAN DEN ONBEKENDEN SOLDAAT.
U? UI l£J lilUJ V2U i2j v.jlcj
Ik vraag mii af hoe het mogelijk ia «lat luen «u nog niet weet, wie (ie „oiioe-
kende" aoW»at wee. Bij otis zou dat niet rnogeltik ziin.
\oor dit werk, dat eerst in 1909 werü ont
dekt, werd eveneens een millioc-n tetania.
Vim onschtttbure waarde is ook het „Por
tret van Giovanni Amoifïni" van Jan van
Lyrit, nat omtrent 1440 moet zyn ontstaan
«•n door de stad Berlijn in 1880 op een U
Londen gehouden veiling werd verwoicen.
tiet portret von den koopman Jörg Git-ze uit
Uazól, vervaardigd door Ham* Hwibein ten
Jongere, is algemeen bekend als een van de
heerlijkste portretten, die de wereld b-zit.
Het maakte eens deel uit van de verzame
ling van den Engelschman Edward Soly,
«tie het in 1821 naar Duatschland bracht, in
dien men nagaat, dat de „National Ca.ery'
te Londen in 1909 voor het door Holbein ge-
K-hikterde beroemde portret van Prmse*.
Christine van Denemarken 60.000 l\>nd be-
taaide, kun men ongeveer de waarde v.ui dit
werk schatten.
Een verder kostbaar portret, dat zich in
het bezit bevindt van het „Kaiser Friedrich
Museum" is het door Durer geschilderde
portret van Hieronymus Helzsch'iher,
Raadslid te Neurenberg. Het dagteekent uit
het jaar 1606. Het werd in het jaar 1884
door het Museum gekocht van de familie
Holaschuher zelf. Rubens' „Diana aangeval-
ion door Saters", kwam in de zeventiende
eeuw in het bezit van te Hohenzollem. Het
werd door Wilheim 11 aan het Museum ten
geschenke aangeboden. De vier beroemde
Rembrandt's die zich hier bevinden rijn.'
„Het vizioen van Daniël", „Susanna en de
beide Ouden", „De Mennonitenpreliker
Anslo en zijn gemalin" en ten slotte de we
reldvermaarde „Man met den gouden
Helm", dat llembrandts broeder -voorstelt.
Ongeveer twintig verdere werken van Item-
brandt kunnen in dit Museum worden be
wonderd.
De ItalLaansche meesters zyn vertegen
woordigd door Fra Angelioo („Het laatste
Oordeel1"), door Donatefflo's bronzen borst
beeld van Markgraaf Lodewijk- 111 en het
bronzen beeld van Johannes den Dooper,
aisook door Botticelli's „Madonna niet En
gelen". Een enkele zaal is gereserveerd voor
«ie negen tapijten van Raphael, die in 1516
te Brussel in drie exeinplaren werden ge-
weefd en voor Paus l«eo X bestemd waren.
De beide overige exemplaren bevinden zich
in het Vatikaan en te Mhdrid. Zij behande
len de geschiedenis der apostelen. Hun kleu
ren z(jn helaas reeds sterk vergaan. Ver
melden wy ten slotte nog het „Portret van
een jonge Romiednsche vrouw" van S'ebn.-
tiano del Piombo, het „Portret van'de Hei
lige Magdalena" en „De onttroonde Madon
na met de zeven Heiligen" van den Vene-
tiaan Carlo CriveMi, „St. Aavthonius van
Padua met het Christkind" van MtiriWo en
«m „Vrouwenportret" van Velasquez.
Het Ethnologische .Museum bevat een bui
tengewoon kostbare verzameling antiquitei
ten uit Toerfan (Chineeech Turkestan), die
eveneens door Baedeker met twee dorren
wordt vermeld. Als laatste „dubbele rter"
vermeldt Baedeker voor Beriyn het Slot van
San&souci by Potsdam, de heeripe zomfr-
i'ésddentie van Frederik den Grooten. Dits
Slot, dat in de jaren 1745—1747 werd ge
bouwd door Knobèlsdorff v<%erts plannen
van den Koning zélf, is een van de fraaiste
rocooo-gebouwen der wereld en bevat een
^atertsaant* verzameling kunstwerken.
Weervoorspellingen van de
Enkhuizer Almanak.
De Enkhuizer almanak v> o<«L *-'t kern
weer gebleken oen goede weewooi>peiler te
rijn.
Voor Januari luidde liet:
•'.■ViATj.t
De eerste maand vun 't jaar
la thans voor ons weer daar
Heerscht winter in natuur
In 't hart gloei' levensduur.
Voor
Februari
Februari ale de tweede
Brengt nog geen herleving moe,
Al W\jft hot echter dor en dood
Tevreê van hart, kent men «een nood.
Yoor Maart;
Maart, in 't jaar de derde maand,
Die ons de Lent' te brengen waant,
Komt op dit punt nog al te kort
Maar ook wordt vaak te veel gemord.
Voor April:
April, de vierde in de ry,
Is zeker niet van nukken vrij.
Maar toch ontlhiikt het jonge groen
En kan men zich mar buiten gpoèn.
De Almanak heeft echter ook in elk op
zicht een meer in bijzonderheden afdalende
weersbeschryving en deze is wel zeer tref
fend. Zoo lezen w\j: 1 Januari: prachtig
vriezend winterweer; 10 Januari: goed win
terweer met weinig vorst; 17 Januari: re
gen, .sneeuw en wind; 25 Januari: winter
weer met weinig vorst; 1 Februari: veel re
gen en wind; 9—11 l-abruari: vriezend, 12
—15 vorst; Hf Februari: hekiet vriezend
weer; 24 Februari: goed weer met weinig
vorst; 1 Maart: de lente is in aantoéht.
De Enkhuizer profeteert verdter: 11—15
Maait regen en wind, 17 Maart prachtig
lenteweer, 25 Maart goed weer maar ver
anderlijk; 1 April: zacht groeizaam weer;
2—6 regen', 6—8 goed weer; 9 prachtig len
teweer; 15 regen en wind, 22 goed weer met
weinig regen. 1 Mei prachtig lenteweer,
goed weer met buien; 9 droog weer maar
veranderlijk; 15—17 Mei regen en wind; 18
1 --21 mooi weer; 22 prachtig lenteweer; ?0
regen en wind.
Jufti: zomerweer dat niets te wenschen
overlaat; 6 goed weer maar met buienj 13
warm met onweer; 22 prachtig zomerweer;
29 doorloopend goed weer.
Juli: prachtig zomerweer met weinig re
gen; 5 goed weer maar winderig; 12 zeer
warm met onweer; 20 goc-d weer maar ver
anderlijk; 29 goed weer maar buiig.
Augustus: prachtig zomerweer, 5 goed
weer met buien, 11—15 regen en wind, 16-
18 goed weer, 19 warm met onweer, 26 goed
weer maar veranderlijk.
September; prachtig herfstweer maar
veranderlyk, 2 regenachtig en winderig, 17
goed weer maar regenachtig, 25 steeds nog
goed weer.
October: steeds mooi hesrfatweer, 1 goed
weer met buien, 10—12 regén en wind, 14—
16 goed weer, 17 goed weer maar verander
lyk, 24 regen en wind.
November; veel regen en wind, 9—12
guur en winderig, 1816 goed weer, 16
goed weer met weinig vorst, 22 regen en
wind.
December: goed winterweer met weinig
vorst, 8 sneeuw met vorst, guur en koud, 15
helder vriezend weer, 22 prachtig winter
weer, 30 sneeuw en vorst.
Heeft de Enkhuizer lente en zomer even
goed voorzien als den winter die achter ojw
ligt, dan krijgen we dus een moode lente,
een prachtigen en langen zomer en ook nog
een mooien herfst.
Men knippe dit lyst.ie uit en houde boek
van „mfc" of „raak" ïa voor«p«U,
DAMRUBRIEK
Onder redactie van de Damclub „Gouda",
Secretaris de la Reülaan 14, lokaal der club
Markt 49.
Probleem No. 023.
mMmm
M Bj|
Zwart sch(jven op: 3, 7/10, 17, 18, 20, 22,
28, 25, 26, 86.
Wit sch(|ven op: 30, 82/86, «38, 41/44,
48, 50.
Probleem No. 624.
'8 li
Zwart schijven op: 3, 6, 8/10, 12, 14.
dam 46.
Wit schijven op: il, 28, 24, 27, 29, 32,
33, 39, 42.
Oplossing van Probleem No. 619:
Wit speelt38—32, 36—81, 49—48,
32—28, 22 24, 26 8.
Oplossing van Probleem No. 620:
Wit spéélt: 41—36, '38—33, 28:37,
86 9, 26 23.
LAND- EN TUINBOUW.
Waarheen met beeroren' aardappelen?
Wasacben, koktn, «tampen en in
kuilen.
Ken lezer van hel Al*. Ned. Kanbuun-
weekblad had de vraag gesteld, \vat er ge
beuren moet met .le enorme hoeveelheden
bevroren aardappelen. Ken der mederverkere
Van het b.ad geeft deur antwoord op. Ktf
raadt den boeten in de streken, wanr geen
aarcktppelmeelfabrieken riin, aan, dn knol
len af te wasschen en wanneer ze goed
schoon zijn, zoo spoedig mogelijk gaar te
koken of te stoomen.
Het Inkuilen.
Dan graaft men een rechthoekig®! of
vierkanten kuil in don grond, die rnen maakt
met afronding aan don bodem en de hoeken,
om straks de massa beter aan de wanden te
doen statten. Het verdient aanbeveling dene
wanden zoo goed mogelijk dicht te slaan ol
to stampen. Do diepte van den kuil moot
uien regelen naar den stand van het grond
water: dSt mag niet zoo hoog zijn, dot het
in den kuil zou willen dringen.
Onmiddellijk na het koken of stoomen der
aardappelen, worden deze b.v. in <»n groote
tobbe tot moes gestampt en daarna in den
kuil geworpen. Hierbij wordt er zorgvuldig
voor gewaakt, dat nergens een kleine holte
blijft, want dit zou tot schimmelvorming en
rotting in de massa aanleiding geven. Daar
om is het aan te bevelen, telkens na het in
den kuil brengen van een nieuwe hoeveelheid
fijn gestampte aardappelen, deze aan te
trappen, nadat de uitvoerder plankjes onder
de klompen heeft geslagen. Op deze wijze
gaat men voort tot de kuil vol is of de te
behandelen aardappelen alle gekookt, ge-
t, tampt cn in den kuil gebracht rijn.
Het afdekken.
Dan maakt men de bovenlaag; geheel vlak
door aantrappen of slaan met de achter
zijde van een spade, waarna een houten dek
sel, volkomen aansluitend op de aardappel
massa, wordt gelegd. Op dit deksel, - 'lefst
van niet tc dik hout - komt dan een laag
klei of leem ter dikte van dén voet, die zoo
wordt aangetrapt, dat er nergens tocht»!*
ten Zijn. Bij gebrnik van zand moet de laag
wel 60 h 70 C.M. dik zijn. Scheuren mogen th
de lang niet ontstaan.
Urootte van den kuil-
Bil het berekenen van de grootte van den
kuil moet men aannemen, dat voor elk MB-
of 10 H.L. bevroren aardapelen angvvvor
0.0 a 0.7 MS. kuilrulmte noodig is. Het ver
dient sterke aanbeveling de kuil onderdak,
b.v. in een schuur te maken, om zoo het m-
dringen ook van regenwater geheel te voor-
Na
tyd is de mafia in d«sn kuT
ur van wnaak geworden. Ze
levert dan een gmtd voeder op voor jonge «t
otitere varkens, ja ook kan men gerust er
van^voeren aan dragende zeugen. Naann-e
het bederf aan de zijwanden van den kuil
behoeft m» toet veedeftog
der aarduppMaet mtader h*»* «e maken.
Oploveingett ran de raad*')»
van vorige week.
1. Zus
u U r
m a T
a P a Kutphen.
Fee
b E l
a a N
2. Zou er gauw sneeuw komen?
8. De andere helft, want die is precies zoo.
4. Staal, stoel, steel, steil.
5. Tuinpoortje (tuin, poort, je).
ti. PletaJfMPf
Ër was dit keor geen enkele goeds oplos
sing. Was het zoo moeiiyk? Zyn ze dit
keer beter?
Nieuwe raadsels.
L. Welk spreekwoord staat hier:
Ve— h—n—e— i— d—r a- c—
2. Ik ben hetzelfde als aoliede of stevig,
verander m(jn kop en het gebeurt op
dezelfde tyd.
3. Mijn eerste en mijn tweede z(|n allebei
4 verleden tijden van werkw., m(jn geheel
gebruik je by één vak op school.
4. Met b ftaan /.e boven werklieden.
Met h kunnen ze heel hard loopen.
Met k zyn ze rond en lokker op je bo
terham.
Met v wordt er voofal 's zomer» wat in
gezet.
5. Ik ben een krant van 11 letters.
110—3«11 is een lichaamsdeel.
5—6 is een maat.
ft92-107doe je als iets warm is.
4—5—8 is een altyd groene boom.
6. Ik ben iets dat je 'a winters in je bed
legt, verander m(jn lichaam en je hoort
het als je een noot stuk maakt.
Oplossingen inzenden aan de redactie van
de Goudscho Courant, Markt 31, Gouda
In één van San Francisco's drukste buur
ten, vlak by de echte oude „China twon"
staat een restaurant, zoooIb er in Amerika
en waarschyniyk in geen ander werelddeel
geen tweede te vinden 4s. Het heet: „The
raw food diningroom", een établissement
dus, waar men uitsluitend voedsel in na
tuurlijken staat te verwerken krijgt! Het is
in heel Frisco bekend en wordt door alle
klassen der bevolking gefrequenteerd. On
der de bezoekers telt men dokters, advo
caten en bankiers, schrijvers, artlsten, leden
uit He society, klerken en professoren, ar
beiders, toeristen, mannen zoo goed als
vrouwen. Sommigen komen omdat zij zich
ziek of zwak voelen, maar de meesten gaan
naar het zonderlinge restaurant omdat zij
geleerd hebben, dat het eten en kunst is,
die maar weinig menschenkinderen beoefe
nen, zooals dat behoort.
Het restaurant is niet groot, maar keu
rig en smaakvol ingericht. Het is rustig en
doet den drukken business-maff, de bezige,
werkende vrouw weldadig aun. Eén hoek
van He groote eetzaal heet „He bibliotheek
Daar kunnen He bezoekers zich verdiepen in
velerlei boeken en geschriften, Hie voorna
melijk tot onHerwerp hebben: He invloed
van rauw voedsel op de constitutie van den
mensch en andere quaesties, die op de ge
zondheid betrekking hebben. Iedere maand
worden gratis voordrachten gehouden voor
de stamgasten en hun introduces, en steeds
bestaat er gelegenheid om vragen betref
fende voedsel of gezondheid te stellen. De
directeur van dit modern koffiehuis begon
zijn loopbaan als praktiseerend goneeeheer,
maar zocht al spoedig een weg om riekte
niet te genezen, doch to voorkomen. Vol
gons zyn opinie nu is do mensch het meeat
gebaat by gezond, krachtig voedsel» in rau-
wen staat verorberd.
„Wordt koken ouderweUch?" vraagt
grappig wanhopig een Amerikaaneche Jour
naliste.die door het gebouw een rondgang
gewaakt heeft mot den gérant van dit mo
derne bedryf. Als men nagaat, hoeveel de
natuur-g«'neesheer hoeft aan te merken op
gekookte, gebraden, gesteriliseerde, in blik
verpakte, gedroogde en gerookte levensmid
delen, dan zou met zeker zeggen: „Onge-
prepareerd voedsel is véél gezonder."
Aan den anderen kant zal menigeen wri
even terugschrikken voor gerechten al#:
dadelpastei, vygentaart, groentebrood, ba
zclnootgehakt en célérie crème... En dan
zuilen er waarschyniyk zwakkelingen ayu'
die, in 't volle besef, dat zy hun gezondheid
schaden, toch torugkeeren naar eon chateau
brland garni of hors d'oeuvre varié's...!
„G\j zult niet veinzen."
„Gy zuit niet veinzen", luidde oen van d«
wijze zedelussen, welke men den jonge©
man had meegegeven op zyn levensweg en
daarom antwoordde h(j op de uitnootüging
van zijn tante, om Woensdag te komen eten
als volgt:
„BeBte tante! Gy vraagt my of ik het
niet prettig zou vinden om als van ouda op
ooms verjaardag ten uwent le komen en
ik moet eeriyk zeggen: ik doe het niet
graag. Hoeveel jaren kom ik nu niet den
13den September bij U dineeren en vrat
was het niet telkens een sof! Want ia het
niet een bezoeking ora te luisteren naar de
leugenpraat van tante Cor; de holle betoo-
gen en nietzeggende phrasen van oom Jo-
han aan te moeten hooren; de geestdooden-
do. gesprekken te moeten volgen der overige
familieleden!... „Hoe maakt u het mevrouw
Meyer? Nog altyd last van hoofdpijn?.-*
Heeft u al eens Phenacetine gebruikt?..."
Och, geloof my, tante, het kon ons nieta
schelen, wat ons betreft mocht het goede
mensch even goed aspirine slikken of pyra-
midoi. Wy kwamen slechts om te eten en
de hoofdpijn van mevrouw Meyer sou ons
een zorg zyij! Zy kón one gestolen worden
en de heele familie Meyer er by. En dau,
tante, al die onbenullige en onwaarachtige
sprekersl... „de gulle gastheer..." (het ia
een leugen: oom valt dood op een cent en
schenkt dan ook een wijn, waarvoor zelfs
myn verhemelte zich schaamt «n mee in
aanraking te komen!)... „de harteiyke gast
vrouw..." (tante, gy weet zelf, dat het niet
waar is: gy hebt ons nog nooit een twee
den borrel gegund voor het diner!). Neen
tante, nogmaals, wy neven en nichten kw«
men enkel en alleen om lekker te otöi
Dat kon gebeuren, want Kaatje kookte ver
rukkelijk. Nu is Ka getrouwd en gÖ, tsnte,
kooit zelf! Gij zult *t my ten goede houden,
ik kom Woensdag niet!"
Hij vm secuur.
Kolonel: T.'r wordt van u verteld, dokter,
dat u de man vóór een leversiekte behan
deld hebt en dat hy stierf aan emt maag
kwaal."
Officier van gezondheid: „Niets aasss*
dan laster, kolonel. Als ik iemand behandel
vooi een leverziekte, dan sterft hy aan
leverziekte, daar kunt u op aan."
De Ezel.
Dochter ^na haar huwelijksreis„O,
moeder, we waren bijna verongelukt. Toen
we den berg afgingen, werd de ezel plotse
ling koppig."
Moeder: „Wat? Daags na hat trouwen
al?"
Voor het geestigste onderschrift onder
deze teekening, wordt een bon uitgeloofd
ter waarde van 2.50, welk bedrag moet
v orden besteed in een der winkels, welke
in de Goudeehs Courant adverteeren, ln de
periode van 14 dagen na heden.
Op de enveloppe op dpn buitenkant var-
melden: „Prijsvraag".
Alleen abonné's op de Goudsche Courant
kunnen aan deze prijsvraag meedoen.