Openbare Verkooping.
Vrij Huis met Tuin
Plaleelliahefij JIDHOLUIIB"
Een Gulden
Adverteert in dit Blad
Fa. STERNFELD, Gouwe 123
Q Mr.P JOUD,
DE G01DSCHE FRUITHANDEL
Wei en Hooilanden,
RADIO
OOSTHAVEN 12
M No, No, NANETTE -
OnkraukbarB Dissen f 2.50
Voor Lips' Brandkasten en Slotenfabriek
IS DE AGENTP. ROND Pz.. QOUDA.
Goudsche Dienstverrichting
J. HULLEM AN, Kleiweg 20
RODENT
bij ANTON COOPS
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 27 APRIL 1929 - TWEEDE BLAD
Belangrijke Vrijwillige
De bouwmanswoning
„ZUIDEROORD'
77 Hectaren.
VRIJZINNIG
DEMOCRATISCHE BONO.
J. L. A. BR*A AK,
hTbrouwer de koning
•Jongens en Meisjes,
Speciale Jazz Band o, I. v. L0BI8 METZ - Aan Je beide vleugels METZ en METZ
Meer dan «ijl maanden voor uilverkocbte zalen Ie Amslerdam in hel Grand Theatre opgeveerd
NIEUWE SCHOUWBURG - GOUDA
Bestel UWE MARKIEZEN aan hetconcurreerend adres
J. F. REVET ZONEN,
S. S. van Dantzig
I
Fa. P. J. Revet en Zonen
Verf, Lakken
Kwarten
Grondverf
Glansverf
VulcaDiseer-InriGbling Of HUI k
Hygiënische artikelen en
Patentgeneesmiddelen
TERMIJNBETALING
Dames-, Hearen- en Kinderkleeding
Karpetten, Vloerzeilen, Meubelen enz. enz.
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar alle plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
GOUDA
Official Dealer
(ter verdelging van. Muizen en Ratten
Het Waterleiding-Kabaai.
Uit den Goudschen Raad.
Uit ons Parlement.
Nieuwerkerk a. d. IJssel
De Notarissen R GALLAS te Ze
venhuizen (Z.-H.) en B. KUIPERS
te Dordrecht zullen op Donderdagen
23 en 30 Mei 1929, telkens voorin,
tien uur (Zomertijd) in het koffiehuis
„HET SCHAAKBORD" te QOUDA
aan den Kleiweg, bij opbod en afslag
openbaar verkoopen
met arbeiderswoningen, schuren, hooi
bergen, erven, werf en verder aanbe-
hooren, alsmede de daarbij en bij de
bouwmanswoning „Hendrika's Hoeve'
behoorende
Uitmuntende
grootendeels zeer geschikt voor tuin
land, alles bijeengelegen onder Nieu
werkerk a. d. IJssel, in den Zuidplas-
polder, strekkende van den Kanaaldijk
tot den derden Tochtweg, deels langs
den Nieuwerkerkscheweg, samen groot
ongeveer
In percelen en combinaties.
Verhuurd: De bouwmanswoning
„Zuideroord" en ruim 31 hectaren
wei- en hooiland, aan den heer A.
DE GROOT, resp. tot 1 Mei 1931
en 15 November 1930; en de wei-en
hooilanden van de bouwmanswoning
„Hendrika's Hoeve" aan den heer P.
C. DE ZWARI, tot 15 November
1930.
De opstallen van Hendrika's Hoe
ve", als begrepen in de onteigening
ter verbreeding van den Nieuwerkerk
scheweg, worden niet mede geveild.
De pachten en de lasten over het
loopend huurjaar komen voor de helft
voor rekening van de koopers.
Breeder omschreven in veilings
boekjes met kaarten, intijds veikrijg-
baar ten kantore van genoemde nota
rissen. 70
VNo. 2 van onze lijst van
Candidaten voor de op 3
Juli te houden verkiezing
I van leden van de 2e kamer
b'
de bekwame strijder voor
premievrij Staatspensioen
voor allen die op hun ouden
dag behoeftig zijn.
Kenner van onze sociale
wetgeving als weinigen.
Uitnemend bekend met ons belasting
stelsel, en steeds op de bres om te
bereiken belasting naar draagkracht
en dus tegen indirecte belasting.
Dit laatste jaagt de Rrijzen omhoog,
waaronder de armste het meest gebukt
gaat.
Maakt kennis mat onze beginselen.
Vraagt inlichtingen en brochures
Gratis verkrijgbaar
Antonie Heinsiusstraat 87 's-Gra-
venhage, en bij de basturen der
afdeelingen.
KIEST 3 Juli No. 1 van onze lijst
Marchant.
Boekhouden - Handelsrekenen
Handelskennis Handelsrecht
Opleiding voor practijk en examen
Laaraar M. O.
Burg. Martensslngel 14
Spieringstraat 153 Gouda.
Uns brood werd bekroond:
Arnkem 1923, 'a-Bosch 1924, K'dam 1926,
Dordrecht en Utrecht 1927.
BOUWKUNDIG BUREAU
J. 0. HENRI vAN INGEN
Rotterdam - Vlietatraat 8b - Tel. 11748.
Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin
derwet, Drankwet, enz. Alles tot het vak
behoorend.
f 2.per week. GEHEEL COM
PLEET GEPIiAATST 125.—.
HAPPEL, Snoystraat 69; GOUDA.
Voor buitenmenschen zeer billijk een BURGERWOONHUIS TE
HUUR, bij eventueele koop is slechts f 1000.— noodig. ao
Te bevragen J. v. d. BERG, Zwarteweg, Huize Marjo. Telf. 809
In verschillende afdeelingen worden GEVRAAGD
ook voop opleiding schilderen
Aanmelden bij den portier, Verlorenkost 7.
40
Berthe
Verswijver
Odette
Ramone
Henk
Didame
Matthieu van Eijsden
Cor Smit
Corry Pinksen
NELLY ERNST, BERRY KIEVITS, LIA BOS, WILLY RIEDEL enz. enz.
GROOT KOOR en BALLET
REGIE: SYI.VAIN POONS
Prijzen der plaatsen: Loge en Stalles (1.50, Balcon f 1.Galerij (0.50
per persoon. Plus rechten.
Plaatsbespreken bij loting Donderdag 2 Mei van 12 tot 2 uur a f 0.10 per plaats.
AANVANG DER VOORSTELLING 8 UUR PRECIES
per-week naar de Spaarbank groeit aan tot:
f 280.-
605.-
981
1419.
1925.-
2513.
na 5 jaren
10
15
20
25
30
Breng HEDENAVOND tusschen 8 en 10 uur Uw eerste
storting naar de NUTSSPAARBANK,
Stel niet uit tot morgen, wat gij .HEDEN verrichten kunt!
HALT
iDE KAMPIOEN'
HALT
verkoopt bijna voor niets zijn Rijwielen en onderdeelen.
1ste klas rijwiel, met orig. lreewheel, bandrem en kettingkast
Buitenbanden, prima. f 1.25
Nikkelen sturen 1.29
Celluloid sturen 1.75
Pedalen, prima per paar 1.10
Bellen, reclame 0.19
Binnenbanden0.65
Kettingen0.98
Kettingkasten1.49
Reparatie vorken, prima 1.75
1 jaar garantie f 39
Spatborden per stel
Orig. Michelin buitenb.
Orig. Michelin binnenb.
1 jaar garantie
Solutie per tube
Lederen Heerenzadel
Gloeilampen van 5 tot
50 kaars met volle ga
rantie
0.65
1.40
1.20
,0.06
1.95
0.39
Verder zijn al onze artikelen tegen de scherpst concurreerende prijzen.
Let vooral op het JUISTE ADRES
„DE KAMPIOEN" 88 GOUOSCHEWEG 88, Rotterdam
3e huis vanaf Lange Warande
H.H. handelaren genieten groote korting. 665 50
Hollandsch Operette Gezelschap
Diraotia I SYLVAIN POONS an KEES VAN WEERDENNUN6
Ter gelegenheid van hel 75-jarig, bestaan der Socieleit „ONS GENOEGEN"
DONDERDAG 2 MEI 1929, POPULAIRE VOORSTELLING VAN
De Wereld-Succes-Operrette
SYLVAIN POONS")
lillIHMII van UJItUtlliniflHI
inniiHinuimn van luiiUHlillillUA
Veerstal 30 Telefoon 494 Gouda
20
Firma Wad A. Rietveld.
LANGE TIENpEWEG 27
TELEF 313
BL/yuu
I WA A
WE DRUIVEN.
SINAASAPPELEN
CITROENEN
MANDARIJNEN
TAPELPEREN
TAFELAPPELEN
BANANEN
KAAPSCHE PRUIMEN
in voorraad
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNISDADELS
POMPELMOES.
STUDENTEN HAVER
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
Nieuwe Zending
H. VAN DER GRAAPP
Blauwatraat 19 Tel. 763
Hoofdagent
H. A, V.-Bank.
BOTEKJANHAGEL 20 cenl per ons.
WITTE JANHAGEL 12'/, ct. per ons.
BRUINE JANHAGEL 10 ct. per ons.
Prima HONINGKOEK 40 ct. p. stuk.
Zuivere NATUL'RHONING
15 cenl per ons.
SIROOPWAFELEN 6 cent per stuk.
10 Oebr. Kamphuizen
Schilders, Oosthaven 65, Tel. 280
QOUDA.
28 in 30 standaard kleuren. I
IMP FOTOGRAFEER!!!
Nu met het mooie weer is het
tijd om te*beginnen!
Groote sorteering Camera's, Platen,
Papieren Films, enz.
Koopt uiteluitend bij de goedkoopste
Fotohandel NIJMAN
Visecheradijk 101g Rotterdam A
Telefoon 56046
STEENHOUWERIJ
A. ROODBOL
HARDSTEEN ZANDSTEEN
SCHOORSTEENMANTELS
GRAFWERKEN.
ACHTER DE KERK - GOUDA.
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobanden,
2e Weenastraat 28, Tel. 43929, R'dam
SPECIAAL ADRES IR
Consult ook per brief.
Mevr. J. DAM
Goudschestraat 7 - ROTTERDAM
bericht de ontvangst van een RUIME KEUZE
Beleefd aanbevelend. L. N. POLDERVAART.
De enorme vraag naar Ford-Automobielen over de geheele
wereld, bewijst de goede hoedanigheden dezer wagen.
in doozen van 50 cents en f 1.—.
Drogist - Wijdstraat 31 - Gouda
40
Van Staals oude plunje weer opgehaald.
Betichting weer schering en inslag.
Hallucinatieseen Verordening behalve de
Concessie bestaat niet.
Er is wederom een papierlawine ever
Gouda neergedaald, dank zy de aanheuden-
de pogingen van den wethouder Van Staat
om zijn houding als gecommitteerde by de
Waterleiding-My. te verdedigen.
In een extra-editie van het „Goudsch
Volksblad" wordt in een ongeteekend arti
kel, dat reeds een leugenachtig opschrift
draagt, het oude lied van den gecommitteer
de opnieuw gezongen, waaruit blijkt dat de
schrijver onverbeterlijk is in het betichten
van anderen en het neerhalen van hen, om
zich zelf te plaatsen op een voetstuk om
vandaar zijn demagogisch geschreeuw te
doen klinken over de menigte.
Wij hebben dat zelfde lied, zy het in wat
gecomprimeerden vorm ook als Goud-
sche correspondentie in de Telegraaf ont
dekt. En in de Nieuwe Zuid-Hollander, wel
ker nieuwe redactie nog niet gewend is aan
deze tactiek, zyn mede de reeds tot in den
treure herhaalde beweringen als waren deze
geheel nieuw, verschenen, zij het dan, ont
daan van al het gezwets, waarmede het in
het „Goudsch Volksblad" is opgesmukt.
Merkwaardig is het dat in de N. Rott.
Crt. een bericht verscheen, waarin wordt
medegedeeld dat de wethouder-gecommit
teerde Van Staal zich naar aanleiding van
het verweerschrift van Dr. van Rietschoten
met een schrijven tot den Raad heeft ge
wend.
Dit laatste zal wel een fantaisie zijn van
de N. Rott. Crt .-correspondent, daar hier
van niets bekend is.
Opmerkelijk is het dat van het verweer
schrift van l>r. van Rietschoten geen letter
verscheen in het Dagblad van Gouda, noch
in het Goudsch Volksblad, terwijl wy in
verschillende bladen ook buiten Gouda daar
van uittreksels zagen opgenomen.
Waar de Volksblad-schrijver zich niet
alleen richt tegen de Directie der Water-
ieidingnMy., maar tevens ons beticht van
liet opzetten eener nieuwe campagne tegen
den gecommitteerde, om van de domheden,
die wy volgens hem begaan, maar te
zwijgen, daar meenen wy, hoewel onze
lezers nu zoo langzamerhand wel over
tuigd zijn van het feit dat de door den
yheer van Staal opgezette Waterleiding-
affaire niets anders is dan een lawaai-zaak
zonder eenige beteekeriis, waarmede de
heer Van Staal zich telkens in het middel
punt der belangstelling poogt te plaatsen,
toch nog wel eenige kantteekeningen op
zijn epistel te moeien maken, die het wat
meer met de waarheid doen overeenstem-
Vmjttaal doet
voor Ken, dié zulks nog niet wisten, kennen
als een geraffineerd man, die poogt hen, die
van een ander inzicht in deze Waterleiding
affaire hebben blyk gegeven, beet te krijgen.
Dat noemt deze gecommitteerde tactiek. De
Van Staalsche tactiek bestaat dan hierin
om de tegenpartij in haar hetze (notabene,
Van Staal verwijt anderen een hetze tegen
hem!) zoover te laten gaan dat zy a-b-a-d
en e zou zeggen en daardoor den gecommit
teerde den wethouder de gelegen
heid geven, ook de overige 21 letters van
het alphabet uit te sprekem.
Dat heet in den Van Staal-term: tactiek!
Wanneer de gecommitteerde zegt dat aan
zyn verantwoordelijkheidsgevoel niets mag
tnankeeren, dan is dat volkomen juist uitge
drukt maar weet toch ieder behalve dan
de heer Van Staal, dat zijn verantwoorde
lijkheidsgevoel in deze affaire er een is van
een bijzonder soort en een bijzonder gehalte
dat men in een behoorlijken maatschappely-
ken kring tevergeefsch zal zoeken.
Wanneer de Volksblad-schrijver zegt zich
alleen tot de hoofdzaak der quaestie te zul
len bepalen en daarvan eenige markante
punten wil noemen, en ei volgt dan een co-
pie van de correspondentie en de raadsbe-
sussing inzake wat de heer Van Staal ge-
lielt te noemen de rteds van ouds bekende
zaak der „valsche notulen en vervolgens
het eveneens bekende verhaal over de com
missie van onderzoek, dan is het toch wel
heel armelyk met hem gesteld.
De hooiuzaak is en blyft: Voldoet de Wa
terleiding My. aan de'' door de gemeente
Gouda verleende concessie-voorwaarden?
Komt de Waterleiding My. haar i'inan-
cieele verplichtingen tegenover de gemeente
na?
Op deze beide vragen moet een toestem
mend antwoord volgen, anders zou de Wa
terleiding My al direct in gebreke zyn ge
steld, want de bepalingen daarvoor zyn
streng gesteld. Wat ook noodig is by een
geconcessionneerd bedrijf.
Al die verhalen over de vervalschte notu
len, het klinkt werkelyk zeer romantisch, ze
zijn van geenerlei werkelyke waarde.
Wanneer de „echte" naast de „vervalsch
te" notulen zouden worden gepubliceerd,
dan zou daaruit blyken dat van verval-
sching geen sprake is. Evenmin behoeft aan
de samenstelling der commissie van onder
zoek zuik een romantisch verhaal te worden
geweven. De zaak is toch doodeenvoudig.
Wanneer het gemeentebestuur in overleg
met de Wateneidüig My. een commissie van
bt oordeeling wil samenstellen en men gaat
accoord met de namen der afgevaardigden,
vooraanstaande respectabele en volkomen
onafhankelijke personen, Uan gaat het niet
aan dat de wethouder Van Staal of wel het
College van B. en W. overstag gaat en nu
Mr. Jan Duys, het soc. democratisch kamer-
i u, dat het Waterleiding bestuur in Dec.
1926 hier op de meest grove wijze heeft be-
leedigd, terwijl hy notabene zelf heeft ver
klaard van die zaak niets af te weten, wil
tusschen schuiven om op deze wyze de ge
legenheid te geven inplaats van een serieus
onderzoek een nieuw kabaal te laten maken.
De Waterleiding My. en ieder ander in
zoo'n geval zou er feestelijk voor bedanken
om zoo n commissie-lid te aanvaarden en te
ontvangen.
En nu de conclusie van 's heeren Van
Staal's betoog zonder inhoud.
Wij ontleenen het aan het Goudsch Volks
blad:
„Burgemeester en Wethouders hebben
nu samen met hun juridischen Raadsman
Mr. Montyn, de door de Waterleiding
Mij. geschapen situatie opnieuw onder de
oogen geaien.
- ~BiH«w»r~»er korten tij<i nullen den
Raad zeer verstrekkende voorstellen be
reiken betrekking hebbende op de ver
ordening, die de verhouding tusschen
Waterleiding Mij. en Gemeente tot dus
ver regelde."
Die conclusie is precies als de rest. Een
vuurwerkbom. Een knal, wat rook en weg
is ie!
Een Verordening regelende de ver
houding tusschen Waterleiding Mij. en Ge
meente bestaat niet. Er zijn alleen
Concessie-voorwaarden. En wanneer de ge
committeerde Van Staal daarin wijzigingen
zal willen aanbrengen, dan zal daartoe toch
ook zeker de medewerking der Waterleiding
Mij. noodig zyn.
Om deze te verkrygen is de methode van
den Voiksbladschryvtr, alias den gecommit
teerde en Wethouder Van Staal niet de
juiste.
Niettemin, de binnenkort te verwachten
voorstellen, zien we met belangstelling
tegemoet.
Hoe eer hoe beter!
Een schoonheidscommissie ingesteld.
De brand bij Gemeentewerken en de
assuiantie-afwikkeling. Herschat
ting gemeente-eigendommen. Tot
welke dwaasheden de Wethouders-
salarissen en pensioenen leiden: één
jaar in functie kost de gemeente
4400.Overhand by de S.D.A.
P.-groep uit de gratie. Heel bijzon
dere afschi yvingsmethoden. Om
de feestviering van den Landstorm.
Toenemend vertrouwen in het Zie
kenhuis. De Snoystraat-misère;
geen grond, maar grog van grond!
De gemeenteraad heeft deze week een
zwaar beladen agenda te verwerken gekre
gen, waarvoor dan ook een middag- en een
avondzitting noodig bleek.
Dank zy een vraag door den heer Polet
gedaan, is thans bekend geworden, dat we
in onze gemeente een schoonheidscommissie
hebben, bestaande uit den ingenieur van ge
meentewerken, den chef van dien dienst en
den chef van het Bouw- en Woningtoezicht.
4>
Was de heer Kamphuizen van oordeel dat
het uitgekeerde assurantiebedrag voor de
brand van het gebouw van gemeentewerken
aan de Nieuwehaven met de daarin aan
wezige materialen, maar heel matig was, de
wethouder van gemeentewerken bleek juist
van een tegenovergestelde meening te zyn.
Deze was zeer tevreden over het uitbetaalde
bedrag en over de coulante wyze waarop
de assuradeurs deze zaak hebben afgewik
keld.
Niettemin is deze brdnd aanleiding ge
worden tot een herschatting van de
gemeente-eigendommen, welke in dezen tijd
van we mogen wel zeggen, „willig" bran
den, wel wenschelijk ijji geacht.
Het besluit van B. en W. om aan den af
getreden wethouder A. Heerkens een ver
goeding te verleenen van 60 van diens
genoten jaarwedde ad 2000.— waarop deze
krachtens de thans geldende regeling aan
spraak kan maken, stelt scherp in het iicht
tot welk een dwaasheid ook de huidige
regeling leidt. De op 6 Maart 1929 afgetre
den wethouder werd benoemd op 14 Mei
1928 en heeft dus nog niet eens één jaar
die functie vervuld. Behalve het salaris voor
een jaarperiode van 2000.komt nu ten
laste van de gemeentekas voor een zoo
korte ambtsperiode voor 1929 60 ''o of
1200.— voor 1930 40 of 800.— en
voor 1931 20 of 400.^- of nog 2400.—
aan toelagen over drie jaren te verdeelen.
Bij de vaststelling dezer regeling hebben wy
op deze o.i. ongemotiveerde hooge uitkee-
ring gewezen, maar daarop is toen geen
acht geslagen, wellicht omdat een geval als
dit dat een wethouder na een zoo korte pre-
riode van 10 mnd. aftreedt, niet mogelyk is
geacht. De practijk van thans doet echter
zien dat de consequenties van dit raads
besluit de gemeente duur te staan komen.
Een geval als dit kan zich herhalen!
Door af- en overschrijving is zeker thans
het bedrag weer gevoteerd.
De ri o J eeringss peciali tei t van de S.D.A.P.,
de heer Overhand heeft zich b(j de behande
ling van het adres van de bewoners van de
Prins Hendrikstraat en het Moordrechtsche
Verlaat, waarin intrekking is verzocht van
de aanschrijving van B. en W. d.d. 16 April
j.l. tot hen gericht dat zy het riool daar ter
plaatse moeten reinigen, daar anders van
gemeentewege op hun kosten zulks zal ge
schieden, beklaagd, dat hij den laatsten
tijd, niettegenstaande hij zich voor die rio-
leeringsaangelegenheden interesseert, nog
al eens wordt gepasseerd.
Uit die klacht en de wyze waarop de heer
Overhand zich daarbij uitliet, is op te maken
dat hij allerminst tevreden is over de frac
tie waartoe hy behoort. Het wekt den
schyn alsof de heer Overhand by de S.D.A.
P.-groep of althans een deel daarvan niet
meer persona grata is. De komende tijd
zal wel leeren of dit juist is.
De Raad heeft een stevige greep gedaan
in de gemeentekas om Gemeentewerken een
nieuw gebouw te geven aan de Nieuwe
haven, dat dienen moet voor werkplaatsen
en bergplaatsen en tevens voor brandvrije
huisvesting van het brandweermateriaal,
dat nu ook flink is aangevuld.
De meeningen over de eischen, die aan
de brandweer in Gouda mogen worden ge
steld, waren verdeeld. De heer Kamphuizen
ging wel wat heel ver met te» beweren dat
waar tegenwoordig een ieder wel tegen
brand is verzekerd, brand niet meer zoo'n
ramp is en dat daarom het aanschaffen van
zooveel nieuw materiaal niet noodig is.
Dat brand geen ramp is zal wel niemand
willen onderschrijven dan alleen dezulken
voor wien het spreekwoord zou gelden: in
den brand, uit den brand. Maar daaraan
mag niet worden gedacht. Door brand heeft
vernietiging plaats. Vernietiging betoekent
verlies. Dat moet zooveel mogelyk worden
voorkomen. Terecht merkte de heer Over
hand op dat de consequentie van 's heeren
Kamphuizen's standpunt moest zyn, dat
geen nieuw materiaal zou behoeven te wor
den aangeschaft. Mr. de Witt Wynen en de
heeren Muylwijk, Verkerk e.a. vonden
het gevraagde bedrag van 42.000.met
het oog op de gemeente-financiën wel wat
erg hoog. De heer Mr. de Witt Wijnen was
van oordeel dat, waar by ernstige branden
hulp mocht worden verwacht van de omlig
gende gemeenten, eenige beperking op deze
groote uitgaven wel wenschelyk was. Naar
zyn meening moet het tot de onmogelyk-
heden behooren dat in geval van brand geen
telefonische aansluiting kan worden verkre
gen met het naburige Waddinxveen, dat
zich bereid verklaard heeft op oproep direct
hulp te zenden. Wanneer daarin niet zou
kunnen voorzien, zou hy zich niet tegen het
voorgestelde kanten. Aangezien echter door
den Voorzitter werd medegedeeld dat de
medewerking van Waddinxveen wèl kan
worden verkregen, meende Mr. de Witt Wy
nen op dit oogenblik een beperkingsvoor-
stel te moeten indienen. De Raad heeft
zulks in meerderheid niet gewild, maar het
volle bedrag toegestaan. i
Zoo terloops is de vraag géhoord waarom
B. en W. niet gebruikmaken van een
langrijk goedkoopere aanbieding van de
Fiat-fabrieken. Het antwoord daarop is niet
tot ons doorgedrongen. Het ware toch wel
juister dat aan den Raad precies de reden
wordt medegedeeld waarom een spuit, die
goed heet te zyn, maar zeer belangrijk
goedkooper wordt aangeboden, niet wordt
aanvaard. Het bedrag van naar we meenen
10 mille verschil, is toch wel een mededee-
ling waard. Misschien hooren we daar nog
wel van, tegelijk met het denkbeeld door
den heer Van Wijnen geopperd, dat de in
dustrie een deel zou bijdragen in de onder
houdskosten van de brandweer, wyl de in
dustrie het allergrootst belang bij
goede brandweer heeft.
Het is met de voorgestelde afschrijvings
percentages van de .JLichtfabrieken gegaan
zooals we hadden verwacht. Het voorstel
ongewijzigd aangenomen. Wel heeft het
verbazing gewekt dat de Voorzitter het
heeft toegelicht en verdedigd en dat noch
de Wethouder der Lichtfabrieken, noch die
van Financiën een kik hierover hebben ge
geven.
Terecht heeft Mr. de Witt Wynen zyn
bevreemding doen kennen dat een wijziging
in de administratie thans aanleiding gi
tot een veranderde afschrijving niet alleen
voor de komende diensten, maar ook voor
de diensten 1929 en 1928, terwyl van een
waardevermindering van de afschryvings-
objecten niet is gerept. Over de afschrij
ving ook op de diensten 1928 en 1929 is de
Voorzitter heengehuppeld zonder eenig ar
gument daarvoor aan te geven. Dat de
afsluiting der rekening 1928 der Lichtfa
brieken w^cht op de wijziging van het af
schrijvingspercentage kan toch zeker niet
als argument gelden. De bemerking door
Mr. de Witt Wijnen gemaakt dat destijds
geen tariefsverlaging kon plaats hebben,
maar nu wèl de winst wordt gedrukt, was
dan ook volkomen op zyn plaats. De mede-
deeling van den Voorzitter dat onder den
post gasbuizen ook dienstleidingen zijn be
grepen, die elders wel met 10 worden
afgeschreven en dat daarom het afschrij
vingspercentage van het buizennet van
2% c/c op 4 is gebracht, had niet de ge
ringste waarde. Die mededeeling toonde
toch juist aan dat het thans voorgestelde
percentage van 4 over het geheel
onjuist is en dat had moeten worden
behouden 2% voor het buizenet en dan
zoo noodig 10 voor de dienstleiding.
Straks, wanneer de rekening: der Licht
fabrieken gereed is mag de Wethouder van
Financiën komen verklaren dat op het bui
zennet der Gasfabriek krachtens raadsbe
sluit van 22 April 1029 het afschrijvings
percentage van 2 Vi op 4 ia verhoogd,
ook voor de diensten 1928 en 1929. Wan
neer die wethouder als gecommitteerde by
de Waterleiding Mij. dan ook dét percen
tage noodig acht voor het buizennet van het
watec, dan kan hy zich beroepen op het
raadsbesluit van 22 April 1929 onder mede
deeling waarop dat besluit steunt'
Er is een langdurig debat gevoerd over
m subsidie vdn 100.— voor den Nat.
Landstorm voor de viering van z(jn 10-jarig
bestaan. i
Die subsidie is er precies gekomen met
Het heeft verwondering gewekt dat Mr.
de Witt Wynen, die gansch en al niet tegen
het instituut van den Landstorm gekant is,
zyn stem aan dit voorstel niet heeft gege
ven en het sterk heeft bestreden. Voor die
verwondering is geen enkele reden aan
wezig, want de bestrijding geschiedde op
zuiver logische gronden. Het ging hier niet
om steun te onthouden aan het instituut,
wat een principieele beslissing zou zyn,
maar aan een feestviering, waarvan hem
end was dat deze niet een nadeelig saldo
heeft opgeleverd. Wanneer voor alles wat
niet noodzakelijk is, bezuiniging wordt' be
pleit, dan mocht z.i. voor dit geval niet een
beroep worden gedaan op de gemeentekas.
Een standpunt dat volkomen verklaarbaar
is. Dat de wethouder Van Staal de gelegen
heid aangreep een fel betoog tegen het in
stituut van den landstorm te houden, laat
zich begrypen.
De enorme toename van het aantal pa
tiënten in het Van Iterson Ziekenhuis heeft
het noodig gemaakt dat nog een assistent
geneesheer wordt aangesteld. Spoedshalve
zal dit door Regenten geschieden.
Het is verblijdend voor het Van Iterson
Ziekenhuis en de daaraan verbonden dok
toren dat na een lange periode van matige
belangstelling thans opname in het zieken
huis zoozeer wordt gewenscht. Meer dan 100
patiënten worden daar thans verpleegd en
behandeld.
Of dit zoo blijven zal, als weldra het
nieuwe R. K. Ziekenhuis zal worden ge
opend, zal moeten worden afgewacht.
Het is met de rioleerings- en bestratings-
werken in de Snoystraat nog maar treurig
gesteld. Nu is er weer 3300.voor uitge
trokken, maar zonder dat men weet of
het veel helpen zal. Er is over die riolee-
ring en bestrating in den slappen bodem
daar al heel wat te doen geweest; er zyn
al heel wat klachten geuit over hen, die het
mogeilyke hebben geprobeerd om daar af
doend verbetering te brengen, zonder eenig
succes. Dat het thans een goede toestand
zal worden, neemt men ook nu niet aan.
Vele jaren geleden, bij een feestvergade-
ring van de Holl. My. van Landbouw heeft
nu wijlen Mr. Schim van der Loeff een rede
gehouden, waarin hij heeft gesproken over
de bodemgesteldheid van Gouda. Toen werd
die bodem aldus gequalificeerd: het is geen
grond, maar grog van grond. Deze qualifi-
catie verklaart alles.
EERSTE KAMER.
Ook de Senaat heeft zich, gelyk te ver
wachten was, vereenigd met het wetsont
werp betreffende wijziging in de zetel ver
houding in den Indischen Volksraad. Tegen
hebben gestemd de christ historischen en
anti-revolutionairen, benevens één Katho
liek. Wat hierbij het meest de aandacht
trok was de oppositie van den heer Coljjn.
Het resultaat was voor den a.r. leider geen
succes. De Premier stond hem krachtig te
woord en ten slotte bleef er van de heele
oorlogsverklaring aan dit en volgende Ka
binetten slechts over, dat de Volksraad niet
verder mag worden uitgebouwd, vóór de
z.g. regionale ontvoogding is aangevat. Heel
deze oppositie was wel wat opgeblazen, wat
ons nu juist niet tactvol lykt, met het oog
op de gemoedsstemming onder de inland-
sche bevolking.
De Eerste Kamer is thans tot 7 Mei uit
een. Dan wacht haar o.a. het afdeelings-
onderzoek van het Suikerwetje-van den
Heuvel en van de Ziektewet. Zy heeft o.a.
nog aangenomen de begrootingen van Pos
terijen en Staatsmijnen en het Kellogg-ver-
drag, welks behandeling door den Ameri-
kaanschen gezant is by gewoond. Er i3 niet
over gestemd en minister Beelaerts had dan
ook een lichte taak om dit tractaat, dat zoo-
als men weet den oorlog als instrument van
nationale politiek uitbant, in veilige haven
te brengen.
Namens de liberalen heeft de heer vbn
den Bergh de warme instemming van zyn
groep met dit verdrag uitgesproken. De
liberale woordvoerder heeft daarby hulde
gebracht aan Kellog, aan Briand en aan
onze regeering. Het verdrag heeft zi. meer
dan moreele waarde. Het is een goede stap
in de richting van het einddoel: den vrede
en een uitbreiding van den kring der naties,
die den oorlog principieel veroordeelen,
heeft ongetwijfeld groote waarde.
TWEEDE KAMER.
Financieele verhouding tusschen
Ryk en Gemeenten.
De Tweede Kamer houdt zich thans met
een zeer belangryk wetsontwerp bezig: de
herziening van de geheel verouderde rege
ling betreffende de financieele verhouding
tusschen Ryk en Gemeenten.
De Ministers de Geer en Kan hebben een
gedurfden greep gedaan. Zy hebben de oude
wet van 1897 niet maar wat opgekalefa
terd, maar een geheel nieuw systeem aan
gedurfd, dat van moed getuigt. Dank zy
een vernuftig gevonden systeem, waarby
met draagkracht en behoefte wordt reke
ning gehouden, zal een meer gelykmatige
verdeeiing van den gemeentelyken belas
tingdruk worden verkregen, waardoor de
hoogste belasting-vluchtheuvels zullen ver
dwenen en anderzyds de zwaarst belaste
gemeenten door hoogere uitkeeringen uit
den druk worden geholpen.
Wy zullen ons hier van details onthou
den, nu de Kamer midden in het ontwerp
zit en er nog allerlei kan veranderen.
Over 't algemeen is het ontwerp niet on
gunstig ontvangen. Een groote meerderheid
zal er ten slotte ongetwyfeid haar steun
aan geven, al heeft het niet aan critiek ont
broken en al is er een regen vaft amende
menten op het ontwerp neergedaald. De
Regeering wil zoo veel mogelyk aan wen-
schen uit de Kamer gehoor geven, maar
wat h. i. de wet zou denatureeren, zal zy
onaannemelijk verklaren en daartoe zal
waarschijnlijk'ook behooren een poging om
een eigen gemeentelijke inkomstenbelasting
(zy het ook een gelimiteerde) te behouden.
Daarin ziet de Minister den kiem voor her
leving van het oude euvel en er zal dus
naast de Gemeentefondsbelasting (waarop
de gemeenten ten hoogste 80 opcenten mo
gen leggen) geen gem. inkomstenbelasting
meer bestaan wanneer dit ontwerp in wer-
De kosten voor het Ryk zullen 18 mil-
lioen bedragen. Of daarvoor een nieuwe be
lasting zal noodig zyn, is nu nog niet te
zeggen. Daarvoor moet men over allerlei
cijfers beschikken tot 1931 en over het pro
gram van het nieuwe Kabinet.
Minister de Geer hoopte met de Kamer
een echt-nationale wet tot stand te kunnen
brengen en daartoe schynt het wel te zuilen
komen, ook al zal de nieuwe regeling niet
volmaakt zyn en allerminst overal bevredi
ging wekken.
Tot dusver zyn door de Kamer de vol
gende wijzigingen in het ontwerp gebracht.
Ie. zuilen de gemeenten uit het te stichten
Gemeentefonds niet doch van de jaar
wedden van burgemeester en gemeente
secretaris ontvangen, tot een maximum van
3000.—; 2e. zullen alleen de volgens de
Lager Onderwijswet verplichte L. O.-uit-
gaven voor de berekening en de uitkeering
in aanmerking komen; 3e. garantie- en
limietbepaling zullen voorloopig voor slochts
p jaar gelden; gemeentelijke opcenten op
de vermogensbelasting zuilen eveneens bij
de garantie- en limietbepaling meetellen.
En ten slotte vermelden wy, dat in het ont
werp de gemeenten in klassen waren inge
deeld (Gouda in de le), waar voor le
vensonderhoud voor de fondsbelasting vry
zou zyn een inkomen van 800.en voor
ongehuwden 700.—. De Regeering heeft
nu echter den Gemeenten de bevoegdheid
gegeven zich zelve in een der 3 klassen in
te deelen. Wat door zich in de 2e of 3e
klasse in te deelen de fondsbelasting meer
zal opbrengen, zal rechtstreeks aan de ge
meente worden uitgekeerd. Het ontwerp
stelt in de 2e klasse van belasting vry
700.— resp. 600.— voor gehuwden re«p.
ongehuwden, in de 3e klasse resp. 600.—
en 600.—.
In art. 15 der wet, dat wijziging brengt
in art. 240 van de Gemeentewet (dat de ge
meentelijke belastingbronnen opsomt) is de
Kamer blijven stekken.
Met warmte, doch vruchteloos, heeft mr.
Kortenhorst zyn amendement verdedigd om
de Zakelijke Bedrijfsbelasting als bron te
schrappen. De voorsteller heeft er zeer goe
de argumenten voor aangevoerd, doch Re
geering en Kamer wilden er niet aan.
Het tarieff voor de fondsbelasting is on
gewijzigd gebleven. Een poging van mr.
Oud om het tarief van de Rijksinkomsten
belasting over te nemen, heeft het niet tot
een stemming gebracht, wyl men vreesde,
dat de Gemeenten dan niet genoeg zouden
hebben aan de in het ontwerp neergelegde
80 opcenten. Door overneming van een ge
wijzigd amendement-van Gijn zullen nu ook
in het buitenland wonende aangeslagenen
in de Rijksinkomstenbelasting in de fonds
belasting (niet in de gemeentelijke opcen
ten)
Op 17 Mei a.s. gaat de Kamer op zomer
reces, anders gezegd: „den boer op".
Mog niets bereikt.
Hoe staat het met de vermindering: der bewapening?
Men praat maar..
Ondanks de krachtige actie door de Ne-
derlandsche delegaties te Genève gevoerd,
is de internationale vermindering van be
wapening nog weinig gevorderd.
In de Eerste Kamer constateerde prof.
van Embden onlangs, 21 Maart j.l., dan ook
terecht: „In de beraadslaging der ontwape
ningscommissie te Genève zijn reeds boeken
volgeschreven, Feeds bibliotheken vol ge
rapporteerd. Tot Augustus 1928, zoo luidt
een malicieuze (ondeugende) statistiek, wa
ren er over de internationale ontwapening
gehouden der Volken-
lil resoluties aange-
waarvan 63 ten
(de algemeene vergadering), 58 in het cre
dit van den Raad staan... Er is geen enkel
resultaat, niets hoegenaamd bereikt... Het
gaat te Genève, als gelyk de fabel luidt
op de ontwapeningsconferentie der die
ren, waar de buffel voorstelde de tanden
en de klauwen af te schaffen, doch de tyger
alleen gevoelde voor een verbod der ho-
Aldus prof. van Em
zinnig-Democratischen
bden van den Vrij-
Bond in de Eerste
De „Haagsche Post" geeft thans enkele
cijfers omtrent den stand der bewapening
in «en aantal 1