ra.
HEDENAVOND
Mevr. Joha. Westerman
de heer C. J. van Kempen
„De Reünie".
rechtzaken.
LAATSTE BERICHTEN.
bears van Amsterdam.
zuivering gehouden, waarbij alle leden der
regeerende partij, die de leiding der party
om de een of andere reden ongewenscht
vindt, uit de party gezet worden. Dit jaar
heeft Stalin besloten een groote schoon
maak te houden, in de hoop op deze wyze
allen uit de party te kunnen zetten, die deel
hebben genomen aan de oppositie-groepen
of die er aan deel zouden kunnen nemen;
lüleen zy, die onder alle omstandigheden
aan de leiding trouw waren gebleven, moe
ten gehandhaafd worden. Speciale commis
sies, door Stalin en zyn trawanten benoemd
onderwerpen alle leden aan een verhoor,
waarby het geheele verleden van ieder hun
ner, zyn afkomst, de sociale positie en het
gedrag van de ouders en de overige familie
leden enz. onderzocht worden. Wie uit de
party gezet wordt, verliest tegelijkertijd zyn
btrekking, zoodat het een levensquaestie
wordt. Bovendien is iemand, die geroyeerd
is, een paria, staat htf in sommige opzich
ten op een nog lagere trap dan de „bour
geois", wordt hy als in politiek opzicht ver
dacht beschouwd.
De Sovjetbladen geven uitvoerige be
schrijvingen van den gang der „zuivering"
en van de ontelbare misbruiken, die daarbij
plaats vinden of ontdekt worden. Natuur
lijk moeten de bladen de zuivering goedkeu
rend als het middel tot den opbouw van
het socialisme voorstellen.
BINNENLAND.
Prinses Juliana.
Het eerste tentamen afgelegd.
In verband met den wensch van prinses
Juliana om by het einde van haar Leidsche
studiën in enkele vakken een tentamen af
te leggen, is gisteren ten overstaan van
prof. Christensen het eerste dier tentamens
gehouden. Het tentamen ,dat uitnemend is
geslaagd, betrof de geschiedenis der gods
diensten.
Het Leidsche stadhuis.
Een rapport van de aldeeiing B.
der Rijkscommissie voor de Monu
mentenzorg.
De voorzitter en de secretaris van de af-
deeling B. der Rijkscommissie voor de Mo
numentenzorg hebben vanochtend aan den
burgemeester \pn Leiden ovcrhanuigd het
met drie teekehingen toegelichte uitvoerige
fupport van die afdeeling over den bouw
van het Leidsche stadhuis. Zy hebben daar
bij het voornemen te kennen gegeven, het
rapport mede te deelen aan de pers ter pu
blicatie, voor zoover het dageiyktch De-
stuur van Leiden daartegen geen bezwaai
zou maken. De afdeeling is tot het besluit
gekomen, dat de toren niet in zyn oude ge
daante kan worden gebouwd, docli dient
vervangen te worden een nieuwen, in de
vormen van onzen tijd.
Ten aanzien van den gevel bestond in de
afdeeling geen volkomen eenstemmigheid.
Het dienaangaande met 10 tegen 2 stem
men vastgestelde advies heeft de volgende
strekking:
Aan een onzer beste ^axc hitecU n worde
opgedragen, schetsontwerpen te maken
voor een nieuw stadhuis ter plaatse van hét
oude, met een nieuwen toren en een nieuw
front aan de Vischmarkt en met behoud
van den te restaureeren ouden voorgevel en
het daarbij aansluitend dakvlak, voor zoo
ver die van waarde zyn, dus met prysge-
ving, desgewenscht, van de gedeelten uit
1662 en 1786. Aan dezen architect worde
volkomen vrijheid gelaten, zoowei wat de
afbakening en de al- of niet vrylegging van
het bouwterrein en de plaats van den toren
betreft, als ten aanzien van de vormgeving.
De restauratie van den gevel geschiedde
onder toezicht van den architect H. van
Heeswyk en den beeldhouwer prof. A. W.
M. Odé, die zich daartoe belangeloos be
schikbaar stellen.
Tegen behoud van den voorgevel ver
klaarden zich de heeren dr. Brei age en dr.
Pit, vóór het behoud stemden de heeren jhr.
mr. dr. van Beresteyn, Hanrath, van Heqs-
wyk, dr. Kalf, Leeuw, prof. dr. Martin,
prof. Odé, prof. Sluyterman, prof. ir. van
der Steur en prof. dr. Vogelsang.
De Radioconferentie te Praag.
De Nederlandsche omroep.
Vragen van Dr. Vos.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
den heer I. H. J. Vos inzake de door de
radio-conferentie te Praag aan Nederland
toegewezen twee golven voor den radio-om
roep, heeft de minister van Waterstaat ge
antwoord, dat de conferentie te Praag een
bespreking was van de Europeesche admi
nistraties om zich te verstaan over de con
crete toepassing van hetgeen de wereldcon
ferentie te Washington over het gebruik
van golflengten in het algemeen had vast
gesteld.
Hoe moeilyk het ook was, de door Was
hington in verband met de openbare en an
dere diensten voor den omroep beschikbaar
gestelde golflengten te verdeelen over de
aanwezige stations, zoodanig, Uat ieder zoo
veel mogelyk storingvry zou werken, toch
is het gelukt, dat die besprekingen met een
stemmigheid ten einde zijn gebracht. Waar
dit het doel en het resultaat der besprekin
gen was, verdient het aanbeveling, dat de
administraties zich dienovereenkomstig ge
dragen, om hetgeen als oplossing werd ge
dacht, aan de practyk te toetsen. Kan er dus
met dit voor oogen niet gesproken worden
van toebedeelen, zooals in de vraag is ge
daan, juist is, dat de lange goif van 1875 M.
en de korte van 298 M. voor de Nederland-
sche algemeene omroepstations zyn be
stemd.
Van een genoegen nemen door de Neder-
landsche delegatie aan welke ook deel
namen een vertegenwoordiger van de om
roeporganisaties en een vertegenwoordiger
van den Radio-Raad met een toewijzing
van golflengten, kan niet worden gespro
ken. By een vergelyking van verschillende
zendgelegenheden mag voorts niet uit het
oog worden verloren, dat het aantal niet
evenredig is aan de hoedanigheid, en dat,
wanneer op deze laatste wordt gelet, ver
gelyking in het algemeen niet ten nadeele
van Nederland uitvalt.
De golflengte van 1072 valt in een serie,
welke ingevolge de Conventie van Washing
ton niet meer voor den algemeenen omroep
is bestemd. Dienvolgens verviel deze golf
automatisch ook voor den Nederlandschen
algemeene omroep; zy zal door den Ryks
zakelyken omroep worden gebezigd, zoodra
met voorbehoud van eenige afwy king,
indien tijdelijke voorziening deze noodig
mocht maken de voorstellen van Praag
in toepassing zullen komen.
De minister is van meening dat door den
gang van zaken de ontwikkeling van het
radio-wezen in ons land niet wordt geschaad.
Pro». Stitan van Zuld-Helland.
Geneeskundig schooltoezicht.
Gisteren is de zitting^ der Prov. Staten van
Zuid-Hollund voortgezet. Aan de orde was
de niededeeling van Gedep. Staten betref
fende geneeskundig schooltoezicht.
De heer Beekenkamp zei.de teleurgesteld
to zijn door de houding van Gedep. Staten
en vroeg zich af wat er nu toch tegen is
oiu, nu de voorbereidingen zoover gevorderd
zijn, één der moeilijkheden aan de totstand
koming van een provincialen dienst verbon
den, weg te nemen, nu de financieele moei
lijkheid is opgelost, kan de actie ten plat
teland© voortgang hebben, anders staat zij
stop. Spr. begrijpt niet, waarom Ged. Sta
ten zich beroepen op een rijksregeling, en
de gemeenten, die thans bereid zijn met het
Groene Kruis in zee te gaan, niet willen
steunen. Spr. diende de volgende motie in:
Do Staten van Zuid-Holland, gehoord de
besprekingen over geneeskundig schooltoe
zicht, gezien de verzoeken der raden van
Katwijk e.a. om toekenning van een pro-"
vinciaal subsidie van 15 pet. in de kosten
van een voor die gemeente in te stellen
schoolartsendienstbesluit de gevraagde
subsidie toe te staan, in afwachting van een
nudere algemeene provinciale regeling vun
deze zaak in een volgende gewone zitting
der Staten, aan welke algemeene regeling
ook de gemeente Katwijk e.a. zullen onder
worpen zijn.
De heer Werker critiseerde het botte ajitr
woord van het departement van arbeid, ban
del en nijverheid o pde motie van mevr. ,de
Vries—Bruins en drong erop aan, dat de ge
meenten, die thans genegen zijn mee te
werken, gesteund worden. Hij steunde dan
ook de motie-Beekenkanip. Het gaat om
een bedrag van f 5000.
De heer Hoffman beval aan, liet prae-ad-
vies van Gedep. Staten in deze materie te
volgen.
De motie om reeds nu het subsidie aan de
aanvragende gemeenten te verleenen, schijnt
een praecedent, datnu nog niet kan worden
aanvaard. Spr. zeide voorstander te zijn van
geneeskundig schooltoezicht, doch wenschte
eerst breedere voorlichting en vond die aan
gekondigd in het prae-advies.
Mevrouw de Vries—Bruins merkte op, dat
de voornemens van het rijk in September
bekend zullen zijn, wanneer de begrooting
verschijnt. Men kan niet vooruitloopen op
een weigerend of toestemmend antwoord van
het rijk, doch zonder bezwaar tot de najaars
zitting wachten met liet nemen van een be
slissing op het verzoek der gemeenten, dat
trouwens regelingen betreft, die de Staten
niet kennen. Spr. had daarom bezwaar tegen
de motie.
De heer de Kanter vond het antwoord
van den minister van arbeid, handel en
nijverheid nog zoo mal niet.
De heer Borghols, lid van Gedep. Staten,
was ontstemd over het gebrek aan vertrou
wen, door sommige sprekers getoond. Ged.
Staten hebben toegezegd, dat in de najaars-
zitting een prae-advies 7^.1 komen. Terug
krabbelen zou minderwaardig zijn, doch het
was onmogelijk nu reeds een prae-advies
gereed te hebben, terwijl het adres der ge
meenteraden niet urgent was. De aanvrage
geldt het jaar 1930. Nu reeds die aanvrage
inwilligen, zou consequenties meebrengen
tegenover andere gemeenten. Toekenning van
een subsidie voor één jaar is onvoldoende,
daarop kan geen schoolarts worden aange
steld.
De heer Borghols (Ged.) drong aan op in
trekking van de motie Beekenkamp.
De heer Beekeiikamp repliceerde en trok
zijn motie in.
De niededeeling van Ged. Staten werd voor
kennisgeving aangenomen.
Telefoon voor Ged. Staten.
Het voorstel betreffende telef oonvoorzie-
ning voor Ged. Staten op kosten der provin
cie werd bestreden door den heer Braat, die
meende, dat dergelijke uitgaven uit het sa
laris bestreden moeten worden.
De heer Kersten juichte het voorstel toe,
de heer v. Burink zeide ervoor te zullen
stemmen, al meende hij dat het principieel
onjuist is, dat deze uitgaven niet uit het sa
laris worden bestreden.
Het voorstel van Ged. Staten'werd aange
nomen z. h. s.
In de middagzitting heeft de heer A. J.
ten Hope zijn interpelatie over de Rotter-
damsche Tramweg Maatschappij ingetrokken
omdat hij voornemens is daaromtrent schrif
telijke vragen aan Ged. Staten te stellen.
Commissie Rotterdamsche Haven-
belangen. r
De heer de Bruin kreeg daarna het woord
ter toelichting van zijn gisteren ingediende
voorstel, betreffende de comtksie voor de
Rotterdamsche Havenbelangen. Hij merkte
op, dat dit voorstel op de door hem gestelde
vragen welke Ged. Staten niet behandeld
wensclien te zien, gelijkt als twee druppe
lenwater. Hij was van meening dat het af
wijzen van zijn vragen onrechtmatig was,
waarom hij een anderen vorm heeft gekozen
Het betreft hier een provinciaal belang
en volgens art. 162 van de Prov. Wet hebben
de Staten het recht om aart Ged. St. te vra
gen hoe zij die belangen behartigen.
De door drie ministers ingestelde commis
sie lijkt weinig op een commissie voor de
havenbelangen Zij moet niet alleen de ha
venbelangen van Rotterdam en de omgeving
nagaan, maar ook de kwestie dei industrie
terreinen, de verbindingen te land en te water
en de terreinen voor woningbouw om hen die
in industrie en havenbedrijf werkzaam zijn,
te huisvesten, te onderzoeken. Dit is een
zeer omvangrijke taak, waarbij de commissie
op het terrein der provincie komt. Zij is sa
mengesteld uit drie departementsambtenaren
vier Rotterdammers en een burgemeester
van een kleine gemeente. In Schiedam be
staat hierover algemeen verontwaardiging,
daar het negeeren van deze gemeente een
odium van minderwaardigheid op haar legt.
Zelfs werd een secretaris uit Arnhem gehaald
alsof er ter prov. griffie van Zuid-Holland
nieand voor adjunct-secretaris geschikt was.
Voor de provincie, die ook genegeerd is. is
dit des te erger, daar zij het vraagstuk aan
de orde heeft gesteld Men heeft de zaak
in handen gelegd van een éénzijdig samen
gestelde commissie.
De financieele positie van Ammcr-stol.
Aan de orde was vervolgens de interpel
latie-van Staal over de financieele positie
van Ammerstol en over de grenswijziging
dier gemeente.
De Voorz. achtte deze interpellatie ontoe
laatbaar op grond van art. 163 der Prov.
Wet, opmerkende, dat het toezicht op de
gemeentefinanoiën bij de jongste wijziging
dier wet juist aan Prov. St is onttrokken.
De heer van Staal meende,.dat de Staten
wel. bevoegd zijn het oordeel van Gedep.
St. te vragen en merkte op. dat de zaak van
buitengewone beteekenis is. daar in deze
noodlijdende gemeente de burgerij tot onder
gang is gedoemd. Is het nu een ruime op
vatting deze interpellatie over een zoo drin
gende formeele gronden af te wijzen?
De heer ter Laan bestreed het standpunt
van den voorziter eveneens, zich beroepen
de op de artikelen 143—148 der Prov. Wet.
De heer Werker meende, dat Gedep. St.
volgens de wet niet interpellabel zijn.-doch
een andere vraag ia. of Ged. St. niet bereid
gevonden zouden kunnen wordep althans
over het tweede punt der interpellatie me-
dedeeliiigen te doen.
De heer L. de Visser wees er op. dat er
bijna geen burgemeester is. die weigert aan
den gemeenteraad inlichtingen te geven
over zijn beleid als hoofd der politie, in
welke functie hij evenwel niet interpellabel
is. Spr. meende, «lat Gedep. St. hetzelfde
standpunt moeten innemen.
De heer Schouten vreesde, dat men op
deze wijze in moeilijkheden 7.al komen. De
Prov. St. hebben een en ander maal te ken
nen gegeven wat naar hun meening tot de
taak der Staten behoort. Het gaat niet aan
op dëze uitspraak telkens weer te trachten
inbreuk te maken. De Staten kunnen op het
verzoek van den heer v. Staal slechts toe
stemmend beslissen als Zij daartoe rechtens
bevoegd zijn. Dat is het eenige punt, dat
in het geding is. De heer v. Staal kan
schriftelijke vragen stellen en Ged. Staten
kunnen overwegen of zij daarop willen ant
woorden. Beslissen Prov. St. dat de vragen
mondeling moeten worden toegelaten, dan
spreken zij uit, dat Ged. St. daarop moeten
antwoorden. En een dergelijke uitspraak
wenscht spr. niet.
De Voorz. merkte op, dat de artikeLen
143—148 dei* Prov. Wet niet relevant zijn.
Art. 162 beslist hier en na de laatste wijzi
ging der Prov. Wet is elk dubium te dezer
zake weggenomen. Spr. gaf in overweging
zich aan de wet vast te houden.
Na repliek werd met 47—13 stemmen be
sloten de interpellatie niet toe te staan.
De Reeuwijksche en Sluipwijksche
plassen.
Aan de orde was de vraag van den heer
Hoffman of Ged. St. bereid zijn mede te
deelen in welk stadium zich de kwestie der
drooglegging van de Reeuwijksche en Sluip-
wijksche plassen bevindt.
De heer Von Fisenne. lid van Ged. St.
deelde mee, dat Ged. St. nog altijd op het
standpunt staan, dat wanneer het tekort
van f 800.000 overschreden wordt het risico
voor de helft door het rijk zal moeten wor
den gedragen, hetgeen aan de regeering is
meegedeeld.
De zitting werd tè 4 uur gesloten.
GEMENGDE BERICHTEN.
Het Bioscoopconflict in het Zuiden.
Het beroep ongegrond verklaard.
De Bioscopen in Eindhoven en Tilburg
worden heden gesloten.
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant
hebben ongQgrond verklaard de beroepen
vah de Tilburgsche bioscoopexploitanten,
wier bioscoopvergunningen voor den tyd
van zeven dagen door B. en W. van Tilburg
zyn geschorst, in verband met het vertoo-
nen van films, welke niet voorkomen op de
lysten der Zuidelijke Keuringsvereeniging.
Verwacht wordt dat de bioscopen in Til
burg morgen allen zullen sluiten.
In Eindhoven zullen alle bioscopen heden
gesloten worden in verband met hot besluit
van het gemeentebestuur ten opzichte van
de Cinema Palace aldaar.
Geen twee centrale keuringen.
Aan één keuring hebben wij meer dan
voldoende.
Splendeur et misere der filmcensuur.
Luc. Willink schryf in het „Vaderland"
een beschouwing over den filmstrijd in het
Zuiden, waaraan door oris het navolgende
is ontleend:
De heele filmkeuring die van het Ryk
en die van alle eventueele nakeurders -c-
heeft ons volk koud gelaten. Deze censuur
interesseert het publiek niet. En waarom
niet Omdat de bioscopen „toch wel draaien
zullen", omdat in de leege plaats van elke
afgekeurde film, wel automatisch een an
dere komt, die we wel mogen zien. Pas als
rie bioscopen geheel en al gesloten zouden
worden maar zou het ooit zóóver komen 1
zou er een storm van protest opgaan.
Het publiek als zoodanig interesseert zich
niet voor het film-répertoire, vraagt zich
niet af, of de films gehavend en verknipt
op het doek komen. Het is een avondje uit
en als de film bijgeval niet mooi is, dan
weet men niet te zeggen, waaraan dat
ligt.
Ik wil hiermee volstrekt niet beweren dat
coupures, door de Centrale Filmkeuring
aangebracht, élke fibn verknoeien zouden,
dat de films wel mooi zouden zyn, als er
geen stukken uit werden weggesneden,
maar enkel, dat ten eerste de filmcensuur I
natuurlijk uitsluitend een zedelyken maat
staf aanlegt en zich dus nooit bekommert
om het logisch verband of om de aestlieti-
sche waarde en ten tweede, dat het publiek
daar gedachteloos genoegen meeneemt en
zelf niet op het idee komt, zich af te vragen
of ooit die blinde knippery een film schaadt
en wélke films ons heeleméal voorbygaun.
Blinde knippery 1 De censoren zullen deze
uitdrukking wel niet aanvaarden, maar wie
zich enkel zorgen maakt over een diep de
colleté, een dreigenden dolk, of... tja ik
wéét niet wat daar allemaal taboe is, (want
we krygen er natuurlyk nooit weet van,
óf het moet by toeval zyn), wie zich uit
sluitend zorgen maakt over de „volksgeva
ren", die snydt zonder aanzien d^r film in
de beteekenis van haar dramatisch verband,
haar cinematografische en haar -aesthetT-
eche kwaliteiten. Bovendien verbiedt de
Bioscoopwet, de aangerichte schade, waar
mogelyk, eenigermate te herstellen, door
het geknipte wat b(j te vijlen. Heeft de cou
pure een filmbeeld, gekuischt en onlogisch
gemaakt wat natuurlyk niet altijd behoeft
samen te gaan, maar heel dikwijls het geval
kan zyn), dan is het soms beter, de bloe
dige stompjes óók maar te amputeeren en
de hééle scène ook in haar van rijkswege
erkend zedelijke gedeelten er uit te halen.
Maar dat mag niet.
Goed. Ik herhaal: ons volk trekt zich daar
niets van aan, denkt er nooit over na en
dank zy dit laisser aller bestaat de bios
coopwet. Dat is tot daar aan toe, want na
tuurlyk blyft het niet zoo. En zelfs niet
lang. Alle teekenen wyzen er op. Wanneer
b.v. een kantonrechter, zooals onlangs, zich
met den ambtenaar van het O. M. gaat
vroolyk maken over een „eng" plaatje van
twee mannen met dreigende ponjaards, dat
volgens de overtuiging der zeventig even
redig vertegenwoordigers consoren onzede
lijk is, dan is dit het eerste groene kopje,
het schuchtere sneeuwklokje, de lieve lente
bode, opkiemend in de zwarte aarde der po
litiek uitgebalanceerde censuur.
Och, een kantonrechter^ ke beslissing in
direct tegen een zotternytje van de bios
coopwet heeft niet zoo héél veel te bedui
den. Dat kan bij élke wet gebeuren. Maar
er is veel méér en juist dat meerdere is van
volstrekte beteekenis voor de splendeur et
misère der filmcensuur. Dat meerdere ligt
in eerste instantie in den filmoorlog in het
Zuiden.
Men weet, waarom het gaat, de Rijks
keuring wordt te dunnetjes geacht door en
voor Noord-Brabant en Limburg. Dat kén.
Dat is redelijk. Dat ipoeten die menschen
zélf weten. „Indien Uw oog U knelt, ruk
het uit en als Uw verstand U plaagt: vraag
om censuur". A la bonheur. Ieder zyn vrij
heid en als de Brabanders en de Limbur
gers graag een beetje kort aan den ketting
liggen, dan moeten ze vooral hun zin heb
ben. Ware vryheid geeft óók het recht déér-
toe.
Maar dat vecht niemand aan. De bios
coopwet staat plaatselijke nakeuring toe en
als men daar gebruik van maken wil, dan
is dat recht. Onrecht is het echfir, als men
die plaatselijke nakeuringen, evenals de lan
delijke vóórkeuring centraliseeren gaat, zoo
als geschied is. Want dan heb je één landje
twee centrale keuringen. En waar er
twee zijn, komen er drie. En def rest. Die
gaan tegen elkaar opbluffen, maar zelfs al
deden ze dat niet, dan is het nóg anarchie.
De Nederlandsche Bioscoopbond heeft be
grepen, dat hier onmiddellijk halt en front
gemaakt moest worden, wilde het bioscoop
bedrijf niet direct ten gronde gaan. En hy
sloot de Brabantsche en Limburgsche bios
copen. Dat was natuurlijk een heele opoffe
ring, maar we zullen aanstonds zien, dat
het de eenige en zeer betrouwbare kans op
overwinning is.
Het ligt niet in den geest van dit blad
noch van dit opstel of zyn schrijver, oproer
te prediken. De censuur is er, zooals er
dezen winter een koudegolf was en wy heb
ben haar ordelijk uit te zitten, tot zy weer
luwt. Maar ik zie niet in, waarom de Bios
coopbond zou berusten in twee centrale
keuringen. Vooral niet, omdat zoodra elk
Brabantsch ap Limburgsch dorp (excipe
Rucphen, want dat kan er heeleméél jiiet
tegen!) in eigen bebouwde kom aan 't keu
ren slaat, die practische onmogelijkheid ge
boren is, welke heerlyk haar eigen hals om
draait. En dan is het uit.
Het is voor den bond: even volhouden.
En degelijk! Bioscopen verkoopen aan jong
getrouwde menschen, die een autogarage
of iets dergelijks willen beginnen, en boven
den Moerdijk het bedryf voortzetten, 't Ia
makkelijker gezegd dan gedaan, maar 't is
secuur. En 't zou een lesje voor het land
zyn, dat zich een rykscensuur aanschafte,
waarin alle denkbare gevoelens mooi e\ en-
wichtig vertegenwoordigd werden, waarna
één van die denkbare gevoelensnog eens
voor zichzelf begon in een gecentraliseerd
filiaal voor twee der Vereenigde Neder-
landjes.
Een monsterkrentenbrood.
De twaalfde spruit in een gezin
wordt feestelijk bedacht. Een niet
nlledaagsche plechtigheid te Bar-
neveld.
Te Barneveld heeft een eigenaardige
plechtigheid plaats gehad. Den 88-jarigen
spoorweg-machinist, den heer G. L. Lam
me rs en zijn 36-jarige echtgenoote was na
melijk dezer dagen het voorrecht te beurt
gevallen, hun I2en spruit te zien geboren
wordn, welk heug'lyk feit het overige
spoorwegpersoneel daar meende niet onop-
gemarkt voorbij te mogen laten gaan. In
verband hiermede hadden zich esm aantal
spoorwegmannen naar een bakker begeven,
wien zy een reuzenkrentenbrood bestelden,
met het doel, dit op een met groen én bloe
men versierde ladder in optocht naar het
station te dragen, vanwaar het vervolgens
naar het woonhuis oer zoo ryk met kinde
ren gezegende ouders werd gebracht.
Het krentenbrood had een lengte van
2.20 meter en een gewicht van 22% K G.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 7 Juni 1929.
Openbaar Lager Ondcrwys.
Toelating van leerlingen tot de Scholen
voor Gewoon Lager Onderwijs, Nummers 1,
2, 4, 6, 7 en 8. Hoofden: De heeren A. van
Kersen, L. Verjaal, G. D. Hey, F. de Vos,
C. J. de Ruwe en H. van der Jagt.
Burgemeester en Wethouders van Gouda
brengen ter algemeene kennis, dat op
Maandag den lOen Juni 1929, des namid
dags vier uur, in de bovengenoemde scholen
inschrijving zal gehouden worden van de
kinderen, die met 27 Augustus 1929 op deze
scholen wenschen te worden geplaatst.
Toelating van leerlingen tot de
Centrale Kopschool (7e en 8e leerjaar).
Burgemeester en Wethouders van Gouda
brengen ter algemeene kennis, dat - in de
loop der volgende week in de Centrale Kop
school aan de Karnemelksloot (Hoofd de
heer J. J. Hogendoorn) inschrijving zal ge
houden worden .van leerlingen, die met 27
Augustus 1929 in het 8e leerjaar dpze school
wenschen te worden geplaalst.
Belanghebbende kunnen zich iederen dag
van de volgende week aanmelden aan de
Centrale Kopschool, alsmede ten huize van
het hoofd der Centrale Kopschool, Punt
No. 15.
Behalve de vakken, behoorendo tot het
Gewoon Lager Onderwijs, worden ook on
derwezen de vakken Wiskunde, Voortgezet
Hamlteekenen en de nuttige Handwerken
voor Meisjes (o.a. Machine-naaien en
Costuum-knippen en -naaien).
Beroep aangenomen.
Ds. J. P. C. ten Brinkj te Westzaan heeft
het beroep naar de Geref. kerk alhier aan
genomen.
Gemengde Zangvereeniging „Caecilia".
In de j.l. Maandagavond gehouden buiten-
gewone ledenvergadering, in verband Met
een by het bestuur ingekomen schrijven van
den directeur, den heer G. van Spengen,
waarin deze per 1 Juli a.s. ontslag verboekt,
is door de leden het door het bestuur in
deze gevolgde beleid goedgekeurd.
Tengevolge van deze ontslagname zal het
zomerconcert van „Die Zerstorung Jerusa-
lems" niet doorgaan en waarschijnlijk plaats
vinden in het a.s. winterseizoen.
Het bestuur werd gemachtigd stappen te
doen om in de directeursvacature per 1 Sep
tember a.s. te voorzien.
Aangenomen werd met algemeene stem
men een bestuursvoorstel om de contributie
der werkende leden te verhoogen.
De voorzitter memoreerde nog de vele
verdiensten van den heer van Spengen, die
vanaf de oprichting dirigent is geweest.
In de bestuursvacature .ontstaan door het
bedanken van Mej. R. C. van Djjk, werd
voorzien door de verkiezing van den heer
G. Zanen, die de benoeming eenigen tyd in
beraad wenschte te houden.
Het secretariaat zal vanaf heden worden
waargenomen door den heer I. Bik, Lange
Groenendaal 96.
Spaar- en Hulpbank Gouda.
Gedurende de maand Mei 1929 zyn inge
legd en terugbetaald de navolgende bedra-
gen:
Inleg in 2652 posten 1^.069.86
Bijgeschreven rente 5A)8
82.074.44
Terugbetaling in 565 posten 73.927.51
Meer ingelegd dan terugbetaald 8.146.93
Aan het einde der maand April was
ten name der Inleggers ingeschreven
1.432.256.9^14, zoodat hun tegoed uit. Mei
bedroeg 1.440.403.90%.
In de loop der maand Mei zijn 111 nieuwe
•boekjes afgegeven, 6 oude boekjes opnieuw
in gebruik gesteld en 24 boekjes geheel af
betaald, zoodat aan het einde der maand
Mei 6410 boekjes in omloop waren.
Bezoek aan de Plateelbakkerij Zuid-Holland.
Er komt weer veel bezoek in Gouda,
nu de zomer aanbreekt.
De Plateelbakkerij Zuid-Holland werd gis
teren bezichtigd door 15 Hagenaars, allen
lid van de R.K. Jonge Middenstandsver. te
den Haag en door 47 jongedames, leerlin
gen van de Huishoudschool aan de Laan
van Meerdervoort in den Haag.
Het bezoek der Finnen aan Gouda.
Plaatsgebrek noopt ons het vervolg van
de ontvangst varf het Finsch gezelschap
Woensdag 1.1. te laten wachten tot ona vol
gend nummer.
Benoeming.
De heer W. J. Beenen, onderwijzer aan
de lagere school der Neutrale Schoolvereeni-
ging. alhier, is benoemd tot hoofd van de
hijz. neutr. school te Luinjeberd.
Een goedkoop® trein naar Arnhem
en Nijmegen.
Zondag 16 Juni zal weer een goedkoope
trein rijden naar Oosterbeek, Arnhem en
Nijmegen.
De verkoop der plaatskaarten tot een be
perkt aantal heeft plaats van Zaterdag 8 o
en met Zaterdag 15 Juni a.s., ten 15 uu« of
vroeger, indien het vastgestelde aantal
plaatskaarten is uitgegeven."
Met dezen goedkoopen trein mogen ook
rijwielen vervoerd worden met gewone rij-
wielkaarten.
De Kamer van Koophandel
voor Gouda en Omstreken.
Middenstand.
Deze tijd, waarin een ieder voor zijn da-
gelyksche leven grootere behoeften heeft,
dwingt velen tot het koopen op crediet, op
soms zeer langen termijn. Dat daarby
vele opzichten de middenstander het kin
van de rekening wordt, is licht te verklare
Aan de eene zijde zijn leverancier, die eve r
eens door allerlei maatregelen daartoe ge*
KWART OVER ACHT
SPREKEN
Lid van de Tweede Kamer
en
Oud-Gouverneur van
Sumatra's Oostkust
in
dwongen, van hem vergt, dat hy binnen
een maand, soms korter, aan zyn verplich
tingen voldoet; aan de andere zyde de koo-
per, die (gelukkig niet alle) geen bezwaar
maakt jaar- of half jaarlyksche rekeningen
na een dikwyls behoorlijk tijdvak te vol
doen, aan welk euvel ook wel overheidsin
stellingen door de vele phasen, die beta-
iingsbevelen moeten doorloopen, mank gaan.
En daartusschen de middenstander, die toch
immer gereed moet blijven zyne zaken op
peil te houden, zyn voorraden aan te vul
len; steeds moet trachten de eindjes aan
elkaar te knoopen en daarby toch moet zor
gen zoowel met zyn leveranciers als afne
mers op goeden voet te blijven. Dat elke ver
meerdering van lasten voor deze categorie
hare moeilijkheden vergroot en «Ie lust tot
ontplooiing belemmert is niet tegen te spre
ken, al mogen oogenschynlyk er zich feiten
voordoen, die deze bewering zouden logen
straffen.
Spaar- en Hulpbank te Gouda.
Gedurende 1928 werd ingelegd een be
drag van 677.019.45, terwijl terug werd
betaald een bedrag van 473.886.5!, waar
onder begrepen de aan inleggers uitbetaal
de rente groot 1708.63. Het totaal tegoed
der inleggers bedroeg aan het einde van
dit boekjaar 1.351.782.77%, dit is gemid
deld per inlegger 240.83.
Het actief der Bank beliep 1.717.734.46%,
terwijl het reservefonds een bedrag ver
meldt van 365.951.69.
Sigarenindustrie.
Tydelyke oplevingen buiten beschouwing
gelaten, was het jaar 1928 voor wat het
geb'ied der Kamer betreft niet beter dan
de laatste daaraan voorafgaande jaren.
Het schijnt dat deze industrie zich meer
en meer naar het Zuiden des lands ver
plaatst; daarop wyzen trouwens ook de
deels uitgevoerde planneh om Amsterdam-
sche werklooze sigarenmakers met steun
der gemeente in Eindhoven te werk te stel
len.
Daarenboven is een streven waarneem
baar naar concentratie tot een klein aantal
groot-bedrijven.
Toch kan niet worden gezegd, dat, over
het geheel genomen, de fabrieken in het
Zuiden floreeren. De prijzen der grondstof
fen, voornamelijk van het dek-materiaal en
meer in het by zonder van het Sumatra-
zandblad, dat favoriet is, zijn te duur.
Het ontbreken van export van beteekenis
speelt een groote rol. Vergeleken by een
aantal jaren terug is het aantal arbeiders in
deze industrie aanmerkelijk teruggeloopen.
Tuinbouwveilingen.
Omzetcijfers der by het Centraal Bureau
van de Veilingen in Nederland aangesloten
veilingsvereenigingen in het district der
Kamer:
Gouda 1926 1927 1927
401.995.20 426.885.36 529.182.59
/Woerden 1926 7927 1928
47.000.— 52.500.— 79.737.54
Het totaal-cyfer voor Zuid-Holland be
droeg:
1926 1927 1928
36.318.946.63 42.670.064.96 52.182.510.15
De druk der Duitsche invoerrechten heeft
zich op den export der goedkoopere pro
ducten weer zwaar doen gevoelen. Dit land
heeft geen percentage van de waarde, zoo
als Nederland, doch een vast bedrag per
gewicht. Zoo bedraagt byv. het invoerrecht
op komkommers 300.per wagon, onver
schillig of het eerste dan wel derde soort
betreft, en dat op sla 420.per wagon,
onverschillig of het kasproduct dan wel
opni-gronds artikel is.
Op deze wyze vormen de Duitsche in
voerrechten vaak een belasting van 100
en meer der gemiddelde marktwaarde,
waardoor de exportmogelijkheid naar
Duitschland onder normale omstandigheden
aanzienlijk wordt verminderd.
De totale waarde van onzen tuinbouw-
export naar Duitschl'and beliep:
in 1928 55.888.000.—;
1927 43.718.000.—;
1926 36.410.000.—;
1925 53.359.000.—.
In vergelyking met 1927 nam de waarde
van onzen export naar Duitschland in 1928
derhalve met ruim 26 toe; in vergelyking
ri:et 1926 nam zy zelfs met 52 toe en in
vergelyking met 1925 steeg zy met nog
geen 4 Hieruit blykt wel heel duidelijk,
welken invloed de Duitsche invoerrech
ten op den export onzer producten uitoefe
nen.
De export naar Engeland is in verhouding
tot onzen totalen uitvoer regelmatig ver
minderd. De waarde van onzen tuinbouw-
export naar Engelandbedroeg namelijk in:
1928 28.588.000, d.i. 29 v. d. total, exp.
1927 26.085.000 d.i. 33 v. d. total, exp.
1926 24.493.000 d.L 36 v. d. total, exp.
1925 23.669.000 d.i. 28 v. d. total, exp.
Zwitserland betrok in 1927 voor een waar
de van 387.000.aan groenten en fruit,
tegen in 1928 1.173.000.— uit ons land.
Ook naar de Vereenigde Staten van
Amerika vond in 1928 een belangrijke ex
port plaat», in het bijzonder van uien, sluit-
kool en peen. Tegen het einde van het jaar
bereikte den exporthandel de onaangename
mededeeling, dat van 20 Januari 1929 af
het invoerrecht op uien met 50 zou wor
den verhoogd, en derhalve voortaan, in j
plaatsvan 555.per wagon 883.per
wagon zou bedragen, terwijl nader bekend
werd, dat een algeheele herziening der Ame-
rikaansche invoerrechten zou plaats hebben.
Het jaar 1928 kenmerkte zich voor den
tuinbouw in Zuid-Holland als een vrij voor-
rieelig jaar. De styging van den omzet was
voor een groot deel te danken aan de betere
pry zen, doch vooral ook aan de uitbreiding,
die in 1928 aan de bedrijven was gegeven.
Vee- en varkenshandel.
Deze handel is over 1928 bepaald ongun
stig geweest. Naast het mond- en klauw
zeer en de geringekans tot export waren
voornamelijk de hooge voederpryzen oor
zaak van den slechten toestand, waarby
voor een niet gering gedeelte de factor
gold, dat men voor den handel geheel was
aangewezen op het binnenland.
De prijzen waren tamelyk vast.
De collecte voor het „Hoogeland".
Met verwijzing naar de advertentie, voor
komende in dit nummer, betreffende het
houden van een bloempjesverkoopdag, met
toestemming van Burgemeester en Wethou
ders der gemeente Gouda, voor den arbeid
der Vereeniging „Het Hoogeland", willen
wy gaarne iets mededeelen over het werk
in de drie kolonies der Vereeniging „Het
Hoogeland" te Beekbergen, „Filadelfia" te
Vries Dr., en „Wilhelminahoeve" te Opende
Gr.
Over 1928 bedroeg het aantal verpleeg-
dagen 35273, totaal aantal verpleegden 278,
nieuw opgeiiomen 167, door de vereeniging
in de maatschappij teruggeplaatst 81.
Door het Reclasseeringsbureau der Ver
eeniging werden in behandeling genomen
155 gevallen.
Van de verpleegden behoorden tot de Ned.
Herv. Kerk 197, Koomsch-Katholieke Kerk
39, Geref. Kerken 28, diverse Protestanten
8, Israëlieten 2, zonder kerkgenootschap 4.
De verpleegden waren afkomstig uit de
volgende provincies: Groningen 31, Fries
land 51, Drenthe 23, Overjjsel 22, Gelder
land 26, Utrecht 20, Noord-Holland 24, Zuid-
Holland 59, Zeeland 7, Noord-Brabant 9,
Limbuj»g 4 en Duitschland 2. Uit boven
staand overzicht blykt, dat over 1928 weer
een groot aantal personen uit alle provin
cies des lands en van alle gezindten in de
stichtingen zyn opgénomen en dat door be
middeling der vereeniging weer ve'en in de
maatschappij zyn teruggeplaatst.
Om dezen geestelyken en maatschappe-
lyken arbeid in stand te houden en uit te
breiden houdt de afdeeling Gouda op Za
terdag 8 Juni tot steun van het werk een
bloempjesverkoopdag in het vertrouwen dat
allen van het nuttige en noodzakelijke van
dezen arbeid overtuigd zyn en da vereeni
ging in ruime mate met hun geldelijke bij
dragen zullen verrassen.
Een groote zeldzaamheid.
Reeds eenige dagen houdt in den tuin
van het van Iterson-Ziekenhuds een koek
koek zijn verblijf. Dit is een groote zeld
zaamheid, te meer daar deze vogel zich op
ongeveer 30 Meter afstand van de patiën
ten heeft vertoond.
Agenda.
7 en 19 Juni, 8 uur. Gebouw Daniël. Cursus
E. H. B. O. onder leiding van Dr. Mon-
tjigne en Ds. Evers.
722 Juni Openbare Leeszaal. Tentoon
stelling van werk van den heer H. v. d.
Jagt.
7 Juni 8% uur Soc. „de Réunie" Vrijheids
bond Liberale Staatsparty. Sprekers Mej.
Joh. Weaterman, lid van de Tweede Ka
mer en de heer C. J. van Kempen, oud
gouverneur van Sumatra's Oostkust. Toe
gang vrij.
7 Juni 8% uur. Bovenzaal Soc. „de Réunie"
Alg. Ledenvergadering afd. Gouda v. d-
Volksbond tegen Drankmisbruik.
8 Juni. Gemeentelijke Sportterreinen.
Schoolsportdag.
13 Juni, 8% u. Sociëteitsgebouw Kattensin-
gel. Ledenvergadering Soc. „Vredebest".
UIT DEN OMTREK.
AMMERSTOL.
Gedurende de afgeloopen week wepdei
aan de zalmmarkt alhier aangevoerd 2*
By een aanbesteding vanwege de com
missie van beheer der waterleiding „Lek
èn Ussel" voor uitbreiding van het bedryf
waren laagste inschrijvers, de heeren W.
Bakker te Gouda en B. Rietveld alhier, voor
1800.
De begrooting van den polder Roozen-
daal, is vastgesteld in ontvangst en uit
gaaf op 5025.20.
CAPELLE a. d. IJSSEL.
Een roeiboot omgeslagen.
Een der mannen verdronken.
Ter hoogte van de scheepswerf van de
N.V. van der Giessen is een roeiboot, waar
in 3 personen zaten, omgeslagen, toen
de inzittenden) een passeerende motor
boot trachtten te grijpen, om zich te
laten sleepen. De boot is daarby gekanteld
en de drie inzittenden zijn te water ge
raakt.
Zekere C. Hoogerwerf, uit Ouderkerk
aan den IJssel, Is verdronken.
Van de beide anderen heeft één zich drij
vende weten te houden, aan de omgeslagen
boot, terwijl de andere bleef zwemmen, tot
dat hulp is kotnen opdagen.
HAASTRECHT.
Gemeenteraad.
Vergadering van Woensdag 5 Juni 1929
voormiddags 10 uur.
Aanwezig met den Voorzitter, G. V. W.
Baron van Hemert tot Dingshof, aMe leden.
Secretaris de heer A. de Groot.
Na opening der vergadering worden de
notulen der vorige vergadering gelezen,
welke worden goedgekeurd.
De Voorzitter üoet mededeeling vau een
aantal ingekomen stukken betreffende
goedgekeurde raadsbesluiten enz. welke
worden aangenomen voor kennisgeving.
Tot stemlokaal in district 111 (Sto'wyKer
smis) wordt aangewezen het perceel D No.
65
Verder wordt medegedeeld dat de 6% Vo
leeningen ten behoeve van het Waterlei
dingbedrijf Per I Januari a~i. kunnen wor
den geconverteerd, waarvoor reeds een aan
bieding a 5 is ingekomen.
Aan de gewezen schoolschoonhoud&ter
wordt een jaarlyksche gratnicatie toege
kend in plaats van een toeslag op haar
pensioen, zulks in verband met een opiper-
kmg van de Gedeputeerde Stacen.
Hierna heeft herstemming plaats over
het ai'wy zend voorstel van B. en V/. inzake
bet adres van Volksonderwijs over het in
stituut Schoolartsendienst, welk voorstel
wordt aangenomen met 4 tegen 3 stemmen,
die van de heeren Reneman, Scheer en
Dogterom.
Komt in behandeling het voorstel van B.
en W. tot vaststelling van a. verordening
op de commisie voor de electriciteits- en
waterleidingbedrijven; b. verordening op de
commissie voor de electriciteirs en waterlei
dingbedrijven; c. instructie voor den opzich
ter der bedryven; d. instructie voor den
geldophaler van het waterleidingbedrijf.
De heer Scheer maakt een aantal opmer
kingen ten aanzien van e onder a. genoem
de verordening, waarby hij o.a. de vrees uit
dat aan de hand van de ontworpen verorde
ning het mogelyk zal zyn dat eer. batig
slot van het eene bedryf gebiuikt kan wor
den tot dekking van een nadeelig slot van
het andere, zoodat de bedryven ineen zou
den vloeien, welke opmerkingen door den
hoer van den Berg worden weerlegd. Aan
artikel 20 wordt op voorstel van den Voor
zitter een kleine redactiewijziging aange
bracht, waarna de verordening zonder hoof-
delyke stemming wordt aangenomen, even
als de verordening subs b.
Ten aanzien der mstructie voor den op
zichter merkt de heer Scheer op dat de op
zichter ter zake niet deskundig is op water
leidinggebied, waarop de heer Reneman
vraagt of er aanmerkingen /.yn en de za
ken niet goed behandel worden.
Wethouder van den Berg antwoordt dat
bij de oprichting van het electriciteits be
drijf de o-pzichter evenmin deskundig was
doch zich goed heeft ingewerkt terwy-l zyn
adviezen steeds goed zyn, zoodat men daar
op aan kan. Bovendien hebben we voor bij
zondere gevallen steeds de directie, der
Goudsche Waterleiding-Mij. achter ons.
Voorgesteld wordt ten slotte den heer
Jansen aan te stellen als opzichter voor «le
gemeèntewerken, het electriciteits- en het
waterleidingbedrijf met ingang van i Juli
a.s. op een salaris resp. van 600, 700 en
300, waarmede de Raad zich vereenigt.
De instructies worden hierna ongewijzigd
vastgesteld.
Besloten wordt het pakhuis aan het
Marktveld aan de bedryven te verhuren
voor 50.— per jaar.
Wordt vastgesteld eep besluit tot wijzi
ging der begrooting, diénst 1929.
By de rondvraag informeert de heer
Scheer of de bestaande brandbluschmidde-
len voldoende zekerheid bieden, waarop be
vestigend wordt geantwoord.
Sluiting der vergadering.
Eierveilnig.
Aangevoerd 6100 kipeieren en 800 een
deneieren, pryzen resp. van 5.106.00 en
5.10-5.40, alles per 100 stuks.
KUNST.
Boor B. en W. is aan het bestuur van den
polder Vlist-Westzyde vergunning verleend
tot den bouw van een motorgebouw en
machinistwoning aan den West-Vlisterdyk.
Auto-ongeluk.
De heer van S. uit Gouda(, die met zyn
auto in Boven-Haastrecht reed, bemerkte
plotseling dat zyn stuurinrichting niet
meer werkte, waardoor hij van oen dijk
reed en by den landbouwer Th. v. D. in de
boomgaard terecht kwam. Daar hij niet
met groote snelheid reedj, werd de auto niet
noemenswaard beschadigd en kwamen ook
de inzittenden er zonder eenig letse! af.
Vleeschkeuring.
Een in nood gedood rund van dtn land
bouwer J. B. werd ter afslachting r.aar het
abattoir te Gouda vervoerd.
SCHOONHOVEN.
De uitslag der aanbesteding van de nieuw
te maken veerstoep te Gelkener voor het
Gemeentelijk Schoonhovensche Veer is als
volgt:
A. Zanen Pz., te Ammerstol 31.740
(zand 1.08 per M2); H. J. Scholten Jz.
30..200 (zand 1.30); P. Stigter, te Ammer
stol 29.988 (zand 1.02); G. Zanen te Am
merstol 29.890 W. A. de Waard te
Lékkerkerk 29.843 (1); D. N. de Bout te
Brielle 29.500 (1.60); P. v. d. Dool te Am
merstol 29.344 (1.20); J. M. Dekker, te
Rotterdam 28.840 (1); P. de Waard te
Ammerstol 28.790 (0.95); J. de Vos te
Ammerstol 28.760 (0.95); J. W. Verheul
te Rotterdam 28.383 (1.40); H. de Jong
Cz. te Ammerstol 28.000 (1.20); G. J.
Boon te Bergambacht 27.702 (0.85); J.
Kamsteeg te Giessendam 27.100 (0.80);
G. van Kekem te Hardingsveld 36.300
25.890 (0.80); H. de Jong te Hardings
veld 25.800 (0.85).
In de besteding is begrepen bylevering
van 4000 M3. zand.
De gunning is aangehouden.
WADDINXVEEN.
Beroepen by de Ned. Herv. Kerk Ds. J.
J. Timmer te Ermelo.
SPORT BN WEDSTRIJDEN.
SCHAKEN.
Richard Réti. f
De bekende schaakspeler Richard Réti is,
naar Wolff meldt, te Praag in den ouder
dom van 40 jaar overleden.
Het eeuwfeest van Toonkunnl.
Uit Amsterdam wordt gemeld, dat het
Te Deum van Diepenbrock op de feestvie
ring onder de enthousiaste leiding van Men
gelberg op aangrijpende wyze is uitge
voerd, op het talrijke publiek diepen indruk
heeft gemaakt, evenals de medewerking
der solisten, de dames Noordewier en Lu-
ger en den heer Van Tulder.
Dat Beethoven'» Negende een magistraal
besluit van dezen eersten feestavond zou
wezen, was te verwachten. En alle bezoe
kers „uit de provincie" en uit het bu.ten
land, zullen zich allerminst te beklagen
hebben gehad. Want een „negende' zóó te
hooren onder Mengelberg met het Concert
gebouworkest, het Amsterdamsch? Toon-
kunstkoor en het geykte solisten-kwartet
Mia Peltenburg, Meta Reidel, Jac. Ur-
lus en Thom Denys is altoos een muzi
kaal festyn. De suggestieve uiting van ge
juich en ovatie der Finale wordt snel over
geplant op de liysterende meelevende me
nigte, het lijkt één golf, die niet kan wor-
"Aan bloemen en kransen, gaiuch niet
overbodige complimenten op feestavonden
gelijk deze, was ook ditmaal allerminst ge
brek.
Opening der tentoonstelling.
In tegenwoordigheid van den minister
van Onderwys, Kunsten en Wetenschappen,
mr. Waszink, den w.n. Commissaris der Ko
ningin in Noord-Holland, den heer Hendrix
en vele vooraantsaanden uit de muziekwe
reld, is gistermiddag in het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam de muziek-historische
tentoonstelling geopend.
In een rede ter officieele opening der ten
toonstelling, schetste de onder-voorzitter
van de Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst, de heer J. C. Tadama, het doel
der expositie die, zy 't onvolledig, betrek
king heeft op de muziekgeschiedenis der
laatste eeuw.
De voorzitter van Toonkunst, jhr. Van
Beresteyn, bracht een woord van dank aan
de leden der tentoonstellings-commissie
voor het tot stand brengen dezer expositie,
die een waardig deel is van de fee. tviering
van het eeuwfeest van Toonkunst. Voorts
huldigde hij minister Waszink, die steeds
groote belangstelling voor Toonkunst aan
den dag heeft gelegd.
Na bezichtiging der tentoonstelling werd
in de Suasso-zalen kamermuziek ten ge-
hoore gebracht.
450e STAATSLOTERIJ.
5e klasse. Trekking van Vrijdag 7 Juni.
Hoofdprijzen:
1000 met premie van 30.000.- 18935
7301 met premie van 3000.—.
200.—: 1405
Prijzen van 70.
254 496 789 993 1004 3025 3482 5121
5195 5232 6964 7524 8363 11642 12079
12416 13673 14344 14589 15123 16Ó18 16881
17201 17494 18794 18927 19453 20774
Nieten:
528 593 619 762 901 1193 1666 1678
1774 1846 2649 2696 2903 3002 3016 3030
3223 3458 3621 4012 4251 4623 4631 4880
5010 5019 5201 5307 5348 5381 6558 6009
6196 6609 7018 7099 7913 8775 9532 9687
9694 9940 10199 10903 11174 12323 12328
13266 13610 13872 14116 14211 14539 14610
15404 16808 16891 16937 17694 17599 17904
17977 18248 18931 19046 19379 19999 20469
20831
De viervoudige moord te Grootegast.
Ye Wijkstra 20 Juni voor het Ge
rechtshof te Leeuwarden.
Ye Wijkstra, de moordenaar van de vier
veldwachters te Grootegast, wordt naar liet
„Leeuw. Nieuwsbl." verneemt. 20 Juni a.s.
door het Gerechtshof te Leeuwarden ge
hoord.
Er zijn geen getuigen gedagvaard.
RADIO-NIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum:
5.Gramofoonplaten.
6.01 Vooravond-concert.
7.15 Radiodokter.
8.01 Operette „De lieve Auguatija".
1111.30 Gramofoonplaten.
Huizen:
5.Concert.
7.Tuinbouwhalf uurtje.
7.3510.20 Sprekers en concert.
Dav entry:
7.05 Pianowerken van Scriabin.
7.35 Pianospel.
8.05 Concert.
8.50 Orkest.
9.55 Opera („Loye in a village).
11.20 Verrassingsnummer!
11.35—12.20 Dansmuziek.
DRAADLOOZE DIENST.
De ontwapening ter zee.
NEW-YORK, 7 Juni. Kort voor het ver
trek van den nieuw benoemden ambassadeur
der Ver. Staten te Londen, Generaal DaweB,
had een langdurige conferentie plaats tus-
schen hem, President Hoover en Staats
secretaris Stimson, waarby Generaal Dawes
nauwkeurige instructies kreeg, welke hou
ding hy by de onmiddellijk na zyn over
komst te Londen te beginnen besprekingen
over de ontwapening ter zee diende aan te
nemen. In officieele kringen te Washington
hoopt men algemeen dat het persoonlijk
contact tusschen Dawes en MacDonald, ook
de kwestie van het bepalen van het tijdstip
waarop de ontwapeningsconferentie zal
worden gehouden ten goede zal komen.
Mussolini op het Vaticaan.
De uitwisseling der verdragen.
ROME, 7 Juni. Hedenmorgen betrad Mus
solini voor de eerste maal het Vaticaan, ten
einde daar met den Staatssecretaris kardi
naal Gusparn de op 11 Febr. jj. gëteekende
verdragen uit te wisselen.
Mussolini overhandigde den kardinuul
het door Koning Victor Emmanuel getee-
kende en gezegelde stuk, teneinde het den
Paus ter teekening voor te ieggeh, terwyl
hy het zelf door Z. H. Paus Pius XI getee-
kende stuk in ontvangst nam om het door
Victor'Emmanuel te doen teekenen.
Mussolini werd verwelkomd door Mon-
signeur Nardone en door leden van de Pau-
selyke garde. De Duche met zym gevolg
werd de eeretrap opgeleid naar de congre
gatiezaal. Mussolini werd daar begroet door
Mgr. Borgongini Duca.
Mussolini werd naar de werkkamer van
Kardinaal Gaaparri geleid. De overdrachts
ceremonie duurde slechts kort. Het protocol
bevatte slechts de bevestiging van de rati
ficatie en de uitwisseling der verdragen.
Daarna werd Mussohm weer naar de auto
teruggeleid.
De Veendammer affaire.
De aanklacht tegen Liebermann.
Terwyl de belangstelling uiterst gering
mag heeten, trad op de tweede dag van het 9
strafproces tegen S. Liebermann als eerste
getuige de accountant A. C. Mohring voor
het hekje.
Möhring is, naar men weet, iu verband
met de Veendammer affaire in hooger be
roep door het Amsterdamsch Gerechtshof
veroordeeld tot 1 jaar en 3 maanden ge
vangenisstraf, met aftrek van, 6 maanden
preventieve hechtenis. Zyn cassatieberoep
is op 27 Mei j.l. overeenkomstig den eisch
van den procureur-generaal verworpen.
De president van de rechtbank ging met
getuige de geheele geschiedenis, betrekking
hebbende op de Veendammer Hypotheek
bank, na. Uitvoerig verdiept de president
zich dan met getuige op de wtfze, waarop
Liebermann zich de kas der Veendammer
heeft toegeëigend. Verdachte maakt gedu
rende dit verhoor geen enkele opmerking,
doch luistert aandachtig toe.
De zitting duurt voort.
N.V. Handelsvereeniging Amsterdam.
Naar wy vernemen zal aan de op 26 Juni
te houden algemeene vergadering van aan
deelhouders worden voorgesteld het divi
dend over het afgeloopen boekjaar te be
palen op 30 7c, waarvan reeds 15 op 2
Januari j.l. als interum-dividend betaalbaar
gesteld is.
Koninklijk bezoek aan Groningen.
GRONINGEN, 7 Juni. Wy kunnen thans
mededéelen dat het voorgenomen bezoek
vart H. M. de Koningin, vergezeld van Prins
Hendrik en Prinses Juliana aan Groningen
aan de academie aldaar, ter gelegenheid
van het lustrum der universiteit zal plaats
hebben op 1 Juli a.s.
Tjalkschip op de Zuiderzee gezonken.
ENKHUIZEN, 7 Juni. Gisteravond onge
veer 10 uur is door den opkomenden storm
tusschen den vuurtoren b\j Enkhuizen en
het Krabbersgat, gezonken het tjalkschip
„de Hoop", geladen met schelpen, komende
van Terschelling, met bestemi|ning naar
Valkenburg (Z.-H.).
Schipper R. Kok en zyn knecht J. Hof
wisten zich na veel inspanning in de sloep
te begeven en werden ira 1% uur opgepikt
door den motorbotter U. K. 39 ^chipper G.
Bakker, en te Enkhuizen binnengebracht.
H. M. de Koningin te Soestdyk.
H. M .de Koningin kwam hedenmiddag te
half één ten paleize Soestdyk aan. H. K. H.
Prinses Juliana wordt heden ongeveer zes
uur eveneens aldaar verwacht.
De Koningin en de Prinses vertrekken
morgenochtend vroegtydig naar Amster
dam.
..AAADLOOZE DIENST.
6 Juni.
Officieel.
1. ouden
t»erlijn
I'arijs
Brussel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Oslo
New-York
12.08
59.40%
9.74
34.59%
47.95
35.00
66.32%
Juni.
12.08%
59.41
9.74%
34.61
47.96
35.01
66.35
66.62%
66.37%
2.497.»
66.37%
2.49%
Niet-officieol.
Praag 7.38 7.38
Miadrid 34.67 35.20
Milaan 13.03% 13.04
Prolongatie S!4
Beursov er zicht.
Op de Aui8terdani8che beura was de af
faire in Calvé Delft zeer druk en bij groote
posten gelijk werd het fonds uit de markt
genomen, waardoor de prijzen opliepen.
Ook Margarine Uniea werden op ruimer
sohaal omgezet en zij konden wederom 47U
pet. bereiken. Fovdaandeeleu ontmoeten
vraag en bewogen zich in overeenstemming
daarmede. Philipsaaudeelen behaalden op
nieuw een koerswinst. Anienis lagen vast in
de markt. Kunstzijde-aandeelen waren
eenigazins in reactie doch herstelden zich
sp.»edig en stegen tot boven de koersen vaii
gisteren. Opnieuw werd een groot gedeelte
van de publieke attentie vast gelegd door
Boetons die bij stijging verv-Jgden doch
daarna van aanbod te tijden hadden.
Alg. Exploraties waren goed van toon.
Oostkusten verkoerden eenigazins in reactie
in verband met het passeeren van liet divi
dend. Op de seheepvaartafdeelen ontstond
een l»ew«|ing iu Claiuis Java—-China -Ja
pan-lijn. die 20 a 24 gulden noteerden, 1,1 oyd
waarden eerder iets zwakker. H.V.A.'s lie
pen na hooger opening iets terug, ondanks
het onveranderde dividend van 30 pc-t.
Yankees waren onregelmatig.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Verwachting: Matige tot zwakke weste-
lyke tpt zuidelyke wind. Afnemende be
wolking, weinig of geen regen. Weinig ver
andering in temperatur.
