AMSTELBIER
T
Nederlandsch-Duitsche Modevakschool
Adverteert in dit Blad
PHILIPS
GEBMPAAS,
NEDERLAND
Dauwworm
Zeer Hoofd
ALVANA CAMEL
RECLAME
m i 1
Qn Maison Para
ÜT
n.v. Utrechtsche Hypotheekbank
Ml! tam iü hl MAATKNIPPEN
Loop niet langer met pijn,
Abonneert U op dit Blad
DRINKT
U NATUURLIJK OOK'
UW GEBIT
5 Pandbrieven a 100'|2
4%% Pandbrieven a 98'|2
ALLE DRUKWERKEN
A. BRINKMAN ZOON
WORDT THAN
VERAL
PHILIPS
LGENS HET
YSTEEM VA
MAKKELYKE BETALING
GELEVERD
Genezing door de Planten
MAGERHEID
Sftirösol-,
GOUDSCHE COURANT
ZATERDAG 6 JULI 1929 - TWEEDE BLAD
G0EDK00PE TREIN
rp<i
i>n«i
standaard combinatie.
RA D
ZW/I/IR HERSENWERK
WIE PROEFT DIE ROEMT
laat bij ons Uw schoenen maken 20
G. v. d. LINDEN Zn. - Tel- 6740
PRIJSVERLAGING
Na den Uitslag.
MARKT 16
GOUDA
GEVRAAGD
Goed kunnende politoeren.
Hoog loon. Vast \yerk.
In een Carosseriefabriek in Zuid-
Holland.
Aanbiedingen met opgave van refe
rentiën en verlangd salaris onder No.
210.9 bureau Goudsche Courant, Markt
31, Gouda. 17
(met regenverzekering)
den Haag
Va" Leiden m' U,rech'
naar Apeldoorn t. m. Lochom
Zie aanplak- en Strooibiljetten
WACHT NIET LANGER MET
iai
Wij leveren U een prima
gebit f70.— met 5 jaar volle
garantie. U betaalt hiervoor
12 maanden achtereen f5.84
Koeteloos inlichtingen.
C
BUREAU VOOR HNDHEELKUNDIGE
■I MIDDENSTANDS VERZEKERING
»g«nt«: Mevr. H. HOLMAN.
FluwaelaiHingal 103, Gouda
Rotlardam
Hoofdsfeeg 7
Varploglngurtlkolan, Coriati, Gummlkouion, Brtukbandon
Warmwatorzakkon Galll. prijscourant gratia
Pandbrieven f 49.000.000.—
De BANK stelt beschikbaar:
stukken van f 1000.f500.— en f 100.
40
De Directie:.
Mr. A. J. S. VAN LIER Mr. P. R. HOORWEG.
Grootste en meest bezochte school over geheel Nederland.
Gevestigd te GRONINGEN, hoek Ebbingstraat—Groote Markt.
Bijkantoor: Van Welderenstraat 128, Nijmegen.
Jaarlijksche opleiding van ruim 2000 leerlingen door beroeps-leeraressen.
Directrice: P. BOLZEN-PRENGER,
Directie, Centrale en Correspondentie voor alle scholen
V1SCHMARKT 31. GRONINGEN, TELEFOON 4218.
zuiien voor Gouda en Omstreken beginnen op 9 Juti a.s. in de zaal van de
Sociëteit .ONS GENOEGEN".
MIDDAG- EN AVONDLESSEN.
Voor inlichtingen en prospectus wende men zich tot
de Sociëteit „Ons Genoegen". 50
l Boskoop: f». L. BINKEN, Telef. 124
Oouda: T. POELENIJE, Telef. 480
Waddinxreenr A. J. JANMAAT.
80
voor den Handel, Vereenigingen én voor
i Particulier gebruik worden tot zeer billijke
prijzen accuraat en vlug door ons geleverd.
van alle hieronder vermelde ziekten, nieuwe en oudere gevallen,
zelfs wanneer ongeneesbaar verklaard.
BEN SPECIAAL
en verschillend geneesmiddel voor elke ziekte.
Suikerziekte Onmacht Bloedarmoede, Zwakte, Bleekzucht
Eiwitziekten, Nephritis Asthma, Hoest, Bronchitis Maag of
ingewanden (slechte spijsvertering, verlies van eetlust, zwaarten in
de maag, krampen, beladen tong Huidziekten (uitslag, roode
puistjes in 't aangezicht, ekzema, jeukte, steenpuisten enz. op elke
plaats, baard, haren), Spataderachtige zweren Rheumatiek,
jicht, zenuwpijn Slagaderverkalking Pijn aan de levet, leverstee-
nen, nieren of blaas Aambeien Verstopping Alle ziekten van
de waterwegen en de blaas Het keeren der jaren.
Zelfs indien gij alle vertrouwen verloren hebt in de geneesmidde
len, moet gij niet aarzelen een der kostlooze brochuren te vragen aan
den uitvinder dezer behandeling, G. DAMMAN, doctor in de Medicij
nen, bij firma J. H. J. SNABILIE (Afd. D 85) Groote Markt 7.
ROTTERDAM.
Men gelieve precies aan te geven aan welke ziekten men lijdt.
bchooiie, volle Lichaamsvormen door D. Fi.
STElNER'i OOSTERSGHE KKACHTPIL-
LEN voor Damea. Wonderbare Bustes. Ook
voor herstellenden en zwakken. Bekroond
met gouden medailles en eere-diploma's. Is
68 weken tot 80 pond toeneming. Gega
randeerd onschadelijk. Door Artsen aanbe
volen. Streng reëel. Vele dankbetuigingen.
Pril" per doos van 100 stuks 8.50, 200
stuks 5.50, franco thuis onder rembouri
of na ontvangst vmn postwissel.
ril,T \U, OTTRSTT 7«eetr. 11. Den üaaK.
ondermijnt Uwe gezondheid j„ Cen iapld tempo,
wanneer hart en zenuwen telken* op
nieuw opgezweept worden door coffeïne-
bevattende dranken. De coffeïne-
vrlje koffie HAO spaart hart
en zenuwen en verschaft
U, wat aroma en
smaak betreft,
hetzelfde
I
Qoudsche Singel 239, Rotterdam (bij de Boschjeskerk)
Rheumatiek
kan chronisch «vordcn!
Dat kan U voorkomen dooi ie tor
gen steeds Spirosal-oplosslng
In huls te hebben, om bij hel eerste
teeken van rheumatische pijnen de
pijnlijke plekken mei Splrosal-
oplossing, die diep tn dc huid
en spieren dringt, In te wrijven.
TURKISH O DOMESTIC
BLEND
^CIGARETTES
Wilt gij spoedig baat vinden, probeer dan eens
D.D.D. Het is tooh zoo gemakkelijk aan te
wenden, een zuivere vloeistof, geen vette of
vkelige zalf. Het zinkt weg in de huid of in
de hoofdhuid en gij voelt U direct opgelucht.
Puistjes, roos, blaren en jeuk worden door doze
verzachtende vloeistof in een enkele nacht
;enezen. Nog altijd heoft het den lijder hoel
•■at verlichting van zijn kwaal bezorgd.
1) D D. infi d f 0 71 tnf. t.K D.D.D. t*tp 4LStf
iUt apoth. tn drog.
f#
Ondergeteekenden waarschuwen m dc
eerste plaats, dat zij als officieele agen
ten de ecnige zijn, die de versche Camel
sigaretten direct van de fabriek importee
ren, welke aldaar machinaal gebanderol-
leerd worden.
De soort „Camel" die men in sommige
valuta zaken vindt, werden in naburige
landen opgekocht, hier gebanderollecrd
d.w.z. elk doosje met de Rand geplakt en
gedroogd, weer ingepakt, alles in ver
warmde lokaaltjes en ieder kenner van
„Camel" begrijpt, hoe „VERSCH?" zulke
sigaretten zijn, om van het „Hygiënische"
niet te spreken.
Intusschen hebben wij den handel in staat
gesteld, onze „Camel" sigaretten belang
rijk lager te verkoopen dan tot heden en
is het dus nu meer dan ooit in 't belang
van serieuze rookers, die hetwolle genot
van hun „Camel" verlangen en tevens
voor hun gezondheid het hygiënische
artikel, uitsluitend ALVANA Camel
tc eischen en toe te zien dat onze naam
op de banderolle staat.
ALLEENVËR-riÊGENWGOROiaERS: "ALVANA"
PLEIN 81 DEN KRAS
"ALVA
HAAG
Dat bij het huidige kiesstelsel de verkie
zingen geen groote verschuivingen in de
politieke partijen meer veroorzaken, is bij
de stembus van Woensdag j.l. weer duidelijk
gebleken. Zn de etembuscyfers is weliswaar
verandering gekomen, maar het beeld dat
de nieuwe Kamer heeft gekregen, wykt toch,
al heel weinig van dat van de oude Kamer
af. OndankB het feit dat het stemmental der
R. K. Staatsparty, de gtootste in ons land,
van 888.333 stemmen in 1928 is gestegen tot
boven het millioen, is het aantal R. K. ze
tels hetzelfde gebleven, n.I. 30. Hetzelfde
geldt voor de S. D. A. P., weiker stemmen
tal van 706.689 opliep tot 804.818. Hun zetel
tal is 24 gebleven. En zoo is het ook met
andere partijen. Dat komt omdat de kies-
deeler van 30.858 in 19<!5 door de toene
ming van het aantal uitgebrachte stemmen
thans geworden is 33.802. Het verschil tus-
schen de nieuwe en de oude Kamer bestaat
slechts hierin dat de op de bylyst van oen
Vrijheidsbond in 1925 gekozen lieer Staal
man, die uit die partij is getreden, is ver
vangen door den man van de Middenpartij
voor Stad en Land Floris Vos, cen politiek
avonturier, die zijn verkiezing dankt aan
zijn heldendaad inzake den Muiüertol, dat
voorts een nieuw lid van de groep-Ds. Ker
sten een zetel inneemt van de A. R. partij en
dat Mr. P. M. Arts van de R. K. Volkspartij
zijn plaats heeft moeten afstaan aan den
communist Wijnkoop. In de politieke ver
houdingen in de Tweede Kamer'brengt dat
zoo goed als geen verandering.
Toch is deze uitslag niet zonder beteeke-
nis. En wel hierom. Bij deze verkiezingen is
èn door sociaal-democraten èn vrijzinnig-de
mocraten een overweldigende actie gevoerd
voor de nationale ontwapening. Onder den
invloed daarvan is zeker mede het stommen
tal dier groepen omhoog gegaan, maar niet
voldoende om op duidelijke wijze in het par
lement te demonstreeren dat de gedachte
van nationale ontwapening Lij het volk
leeft. De daarvoor onvoldoende aanwas dier
partijen toont aan dat de massa van het
kiezerskorps het politiek ontwapeningsspel
heeft begrepen en doorvoeld.
Of deze uitslag een wijziging van betee-
kenis zal brengen in de samenstelling der
Regeering is thans nog niet te zeggen. Wel
iswaar is de mogelijkheid van een coalitie
kabinet niet uitgesloten, er is een rechtsche
meerderheid van 53 leden, maar dat bij de
Christ. Historische groep, groote geneigd
heid zou bestaan daartoe mede te werken,
al heeft de leider der R.K. fractie in zijn
verkiezingsrede te Venlo gehouden, de hoop
uitgesproken dat het hem mogelijk zou zijn
de christelijk-historischen figuurlijk te om
helzen, daarvan is nog niets gebleken. En
gegeven het feit dat van r. k. zijde een
samengaan alleen zou worden gëwenscht
onder scherp accQord op een scherp gefor
muleerd program, zooals de Maasbode het
provincie en der gemeente kan zulks zeker
wel tot uiting komen.
Daarotm willen wij de stemmencijfers
van onzp gemeente even nader bezien.
Bij vergelijking van de stembuscijfers
van 1929 met die van 1925 is de S.D.A.P.
het sterkst van alle partijen in stemmen
toegenomen: van 3159 op 3956. Ban volgt
de R.K. Staatspairtij van 2845 op 3178 en
daarna de Christ. Hist. Party van 701 op
827.
De toeneining der stemmen van de Libe
rale partij en van de A! R. partij bedraagt
resp. 73 en 61, is dus van geen beteekepis.
De V. D. Bond liep terug. Hieruit blijkt ook
dat de actie voor Nationale Ontwapening in
Gouda den vryaannig-democraten geen
stemmenwinst heeft opgeleverd.
Merkwaardig is het zeker dat bij verge
lijking van de cijfers van de gemeente
raadsverkiezing van 1927 met die van thans
geheel andere conclusies moeten worden
getrokken .In de laatste twee jaar bedroeg
de toename van het stemmental der S.D.A.
P. maar 73 op de 3963, terwijl de toename
tij de R.K. was 163 op de 3026, bij de A.R.
136 op de 2518 en by de Liberale partij
201 op de 1282 stammen. De stemmen der
V. D. liepen op van 342 in 1927 op 610 in
1929. Hieruit blijkt dat er, rekening hou
dende met den natuurlijken aanwas van kie
zers, een teruggang is te bespeuren by de
S. D. A. P. sinds de raadsverkiezingen van
1927 ,dus nadat de S D. A. P. met haar
versterkte fractie van 8 man in den Raad
is gekomen en de beide soc.-dem. wethou
ders Van Staal en Sanders zijn opgetreden,
terwijl daarentegen de toeneming Ï3 geko
men voor het overgroote deel aan de libe
ralen en daarna aan de vrijzinnig-demo
cratische party. De politieke barometer in
Gouda is voor de S. D .A. P. aan het dalen
en voor de liberalen gaat ze omhoog.
Deze cijfers wijzen uit dat de sympathie
der bevolking voor de SLD.A.P., na haar op
treden in 1927 in den Raad, aan het tanen
is. Dat daaraan het agressieve optreden
van den wethouder Van Staal niet vreemd
is laat zich denken. En dat het stemmental
der liberalen zoo omhoog is gegaan, is on
getwijfeld te danken aan de groote activi
teit, die door de kleine liberale groep in den
Raad is ontplooid.
(Dat is voor Gouda het juiste beeld van de
stembuscijfers van 3 Juli 1929.
Nliniatar Handersan over dn nntruiaiing van hat
Rijnland.
ten, en Henderson sprak de hoop uit, dat
het Lagerhuis algemeen van meening was
litie-kabinet nog niet zoo «gemakkelijk ge
schieden.
Dat het geval van de „uiterste noodzaak"
zich thans zou voordoen, dat katholieken
en sociaal-democraten te zamen de regee
ring zouden vormen, is, gegeven tien stem-
busuitslag in het zuiden, waarbij de katho
lieken den sociaal-democraten duchtig heb
ben - afgetakeld en de volgelingen van de
R.K. Volksparty weder tot zich hebben ge
trokken, ook niet zoo licht denkbaar.
In de komende dagen zal wel blijken of
naar een oplossing der regeeringscrisis in
een dezer beide richtingen zal worden ge
streefd, welke elk voor zich door de ver
houdingen in de partijen zeer groote moei-
liikheden inhouden, dan wel dat deze zal
worden gezocht in een kabinet zonder be
paalde politieke kleur.
In elk geval is het te hopen dat de crisis
niet lang zal duren.
a
De verkiezing van 1929 kan ook worden
beschouwd als een wapenschouw der politie
ke, partij en, welke van beteekenis is voor de
over een paar jaar komende verkiezingen
voor de Staten en de Gemeenteraden. Want
al is dqpr de beduidende toename van den
kiesdeeler voor de samenstelling van <ie
Tweede Kamer geen resultaat daar merk
baar geworden door vergrooting van het
aantal zetels, in den kleineren kring der
In het Lagerhuis heeft gisteren een debat
plaats gehad over Buitenlandsche Zaken.
Chamberlain, die daarbij het#woord voerde,
weidde uit over de quaestie van de ontrui
ming van het Rijnland. Hij zeide, dat met
het terugtrekken van de Britsche troepen
niets zou worden gewonnen, indien de Fran-
schen en Belgen een zelfde gedragslijn vol
gen.
Met betrekking tot Rusland verklaarde
Chamberlain dat het hem met groote vreug
de vervulde, dat de regeering de andere re
geeringen in'-het Britsche rijk raadpleegde.
Hij zelf had nooit de deur gesloten voor het
hervatten van de diplomatieke Lefcrekkin-
gen eenerzij da,, het voeren van een vijan
dige propaganda, was geen loyale of eerlijke
handelwijze, en tenzij deze propaganda werd
gestaakt, konden de diplomatieke betrek
kingen niet worden hersteld.
Chamberlain drong er bij de regeering op
aan ,wat de teekening van de facultatieve
clausule in de statuten van het Wereldhof
betreft niet met overijling te werk te gaan,
of zonder ten volle haar aandacht te hebben
gewijd aan de vérschillende moeilijke quaes-
ties, die zij onvermijdelijk zou doen rijzen.
Groot-Brittannië had zich dubbel en drie
dubbel verbonden tot het op vredelievende
wijze regelen van internationale geschillen.
Arthur Henderson^ de nieuwe minister
van Buitenlandsche Zaken, zeide in zijn
antwoord dat de ontruiming van het Rijn
land zoo spoedig mogelijk diende plaats te
hebben uit een oogpunt van rechtvaajdjfe-
heid tegenover DuitschltCnd, -dat voor zoo
veel het.daartoe'bij «ïachfe was, alle vqor-
fkra&C'dië fret warén opgéïègd, Md -na
gekomen. Hij moest echter toegeven, dat het
niet in het belang van den vrede van Euro
pa zou wezen, indien deze stap in, étappen
zoü worden gedaan. GrootrBrittannië zou
pogen, er de regeeringen van Frankrijk en
België toe te bewegen, gezamenlijk met
Groot-Brittannië tot dezen stap over te gaan
en hij verwachtte niet dat deze regeeringen
ernstige moeilijkheden in den weg zouden
plaatsen.
Over Rusland sprekende zeide Henderson,
dat de eenige stap, dien de regeering ge
daan had, was, besprekingen openen met de
Dominions. De methode, die de regeering
Zou volgen, zou tot zekere hoogte afhangen
van hun antwoorden, doch wat de quaestie
den: propaganda betreft had MacDonald
reedB is 1924 duidelijk doen uitkomen, dat
Groot-Brittanië geen propaganda zou dul
den, die zich bezighield met de inwendige
aangelegenjiedjen van Engeland df. eenig
ander deel van het Britsche rijk. Dit was
ook het standpunt van de regeering op het
oogenblik en zou het blijven. Indien het
waar was dat Rusland had geprofiteerd van
de ervaring en graag normale handelsbe-
tekkingen met het Britsche rijk aanging,
zoo wilde hij veronderstellen dat eerstge
noemd land bereid was, de meest-besliste
belofte te geven en er voor te zorgen, dat zij
werd nagekomen. Indien het dit deed, was
Engeland niet gerechtigd meer te verwach-
dat de regeering diende voort te gaan vol
gens de richtsnoeren .neergelegd in de
Troonrede, en 4e zien, of zij normale zaken-
en handelsbetrekkingen met dit groote land
kon tot stond brengen.
Wat de facultatieve clausule van de sta
tuten van het Wereldhof aangaat, zeide
Henderson dat de regeering niets zal doen
alvorens de Dominions te hebben geraad
pleegd. De regeering was van meening, dat
het Locarno en het JCeilogg-pact steeds reke
ning behoort te worden gehouden bij alle
handelingen tot liet vestigen van den we
reldvrede en hij besloot met te zeggen dat
het Lagerhuis er zich van verzekerd kon
houden dat de regeering al het mogelijke zou
doen, al haar moreele gewicht in de schaal
zou werpen, in het bijzonder op de aan
staande internationale conferentie inzake de
schadevergoedingen, om een spoedige l en
eensgezinde beslissing te verkrijgen ten gun
ste van de ontruiming van het Rijnland.
BUITENLAND8CH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Noodweer in Zuid-DuitSchand.
Het W. B. meldt uit Munchen, dat be
halve Franken en de Opper-Palts ook de
omgeving van Munchen en Needer-Beieren
door zware onwedors. gepaard gaande met
storm en hageljacht, zijn geteisterd. Ook
hier werd groote schade aangericht. Langs
den weg van Landau»uaar Btraubing wer
den lie Ijoomen ontworteld en de telegraaf
palen ojnverge^orjSen.*^
Hoogwater te Dresden.
Boven Bresden heeft zich gisteren naar
het W. B. meldt eveneens een hevig onweer
ontlast, dat groots schade aanrichtte. De
brandweer werd bijna 300 maal gealarmeerd,
daar ettelijke kelders waren rolgeloopen.
Sommige straten geleken wel rivieren. Zwa
re kastanjeboomen werden ontworteld en ver
nielden op vele punten de draden der elee-
tri8che tram, zoodat het verkeer gestoord
werd.
In het plaatsje Aldorf bij Neurenberg wer
den 20 personen door de hagelsteenen zoo
zwaar gekwetst, dat zij geneeskundige hulp
moesten inroepen.
Boven het Chimmeer in Zuid-Beieren was
de orkaan buitengewoon hevig. Het water
werd tientallen meters hoog opgezw.eept.
Een oneerlijk penningmeester.
De Duitsche Zangersband voor
900.000 mark benadeeld.
De Duitsche Zangórsbond heeft naar het
W. B. meldt te Neurenberg een buitenge
woon druk bezocAte bijeenkomst gehouden,
ter bespreking van de verduisteringen, ge
pleegd door den voormaligen penningmees
ter Redlin, ten bedrage van 900.000 mark.
Er werd felle critiek geoefend op het beleid
van het bestuur, dat iets dergelijks moge
lijk had gemaakt en er zal volgend jaar
dan ook een nieuw bestuur worden gekozen.
SPOTKOOPJES
Intusschen zal een commissie van vijf per
sonen, bestaande uit twee juristen, twee
zakenlieden en een acfountant, een streng
onderzoek instellen naar de handelingen der
tegenwoordige bondsbestuurders. Besloten
werd van alle leden een kleine bijdrage te
heffen, ten einde de financiën van den bond
weer eenigszins op peil te brengen.
FRANKRIJK.
V De Fransche huisvrouw.
Bezwaren tegen den woningbouw.
De Fransche vrouw is zeer vlijtig, zelfs in
haar vrijen tijd is zij nog bezig, en een ieder,
die in de morgen- of middaguren de Parij-
sche parken heeft bezocht, zal daar menige
vrouw gezien hebben, naaiende of breiende.
De Fransche huisvrouw heeft een huis
houding te voeren volgens de oude methode,
d.w.z. een omslachtige. Nu heeft de Vereeni-
ging van Fransche Huisvrouwen een ge
schriftje uitgegeven, waarin wordt aange
drongen, dat de architecten bij den bouw
der huizen eens wat meer rekening zullen
houden met de eischen. die een moderne
huisvrouw stelt aan een moderne woning.
Eischen van keukeninrichting, water-en
warmtevoorziening, grondbedekking,, slaap
kamerinrichting enz. De presidente. Mile
Bernège, die blijkbaar van statistieken
houdt, heeft uitgerekend hoeveel uren door
de onpractische woninginrichting voor de
Fransche vrouw verloren gaan.' En dit loopt
in de duizenden I Zelfs de parketvloer;, waar
op de Franschen zoo trotsch zijn, wil zij
vervangen zien door een practischer bedek
king.
ENGELAND.
Het testament van Generaal Booth.
HU is arm gestorven.
Omtrent den vermogenstoestand van gene
raal Booth, den onlangs overleden leider
van het Heilsleger, deelt een Londensch
blad mede, dat de generaal geheel arm ia
gestorven. Behalve zijn uniform en enkele
boeken heeft hij niets achtergelaten. De twee
huizen, welke door hem werden bewoond,
waren hem door zijn familie ter beschikking
gesteld en ook voor de opvoeding van zijn
kinderen heeft hij de hulp van zijn familie
moeten inroepen. Het testament van gene
raal Booth zal- dezer dagen openbaar wor
den gemaakt.
ITALIË,
Een tragedie.
Aan de „Piccolo" wordt uit Livor'no ge
meld, dat zich op het landgoed der familie
van graaf Malaspina by Livorno een trage
die heeft afgespeeld. De met kolonel graaf
Malaspina gehuwde markiezin Strozzi dood
de met revolverschoten haar beide kinderen
en pleegde vervolgens zelfmoord. Da reden
voor de daad is niet bekend. Men vermoedt,
dat de markiezin in een vlaag van zinsver
bijstering heeft gehandeld.
MEDISCH PRAATJE.
Maag en darm zyn weliswaar onttrokken
aan ons oog, maar toch kunnen wij uit de
verschijnselen, welke deze organen aan den
dag leggen een conclusie trekken en een
oordeel vormen aangaande den toestand,
waarin zy verkeeren. Speelt by de maag de
maaginhoud een voorname rol, zoo nemen
by den darm ook de stoffen, welke zich in
het darmkanaal bevinden, een eerste plaats
in. Het is u bekend uit uw schooljaren, dat
het darmstelsel ten deele bestaat uit den
dunnen darm, welke ongeveer 57 meter
lang is, ten deele uit den circa 3 4 4 meter
lange dikken darm. De voedselmassa, welke
in onze maag een voorbereiding a. h. w. on
dergaat en geschikt gemaakt is om in den
dunnen darm opgenomen te worden, blijft
in dit gedeelte van het darmstelsel onder
normale omstandigheden pl.m. 12 uren om
daarna over te gaan in den dikken darm.
Degenen uwer, die wel eens een afbeel
ding van ons darmkanaal hebben bekeken,
hebben zonder twijfel daarby gezien, dat de
dikke darm allereerst in de linkerbuikhelft
naar boven loopt, plots buigt de dikke buis
zich in een bijna rechthoekigs bocht om
dwars in het bovengedeelte van den buik te
loopen en in den linkerbovenhoek aangeland
zijnde, buigt de dikke darm zieh weer onge
veer rechthoekig naar beneden om als eind-
darm uit te monden.
In den dikken darm nu pleegt de bijkans
verteerde spysmassa zich in te dikken en de
passage van deze producten neemt ongeveer
20 uren in beslag.
Onze darmen nu zijn onder normale om
standigheden niet in rust. De geheele dunne
darm en het eerste gedeelte van den dikken
darm (ongeveer de opstijgende tak in de
rechter buikhelft) vertoonen een beweging,
welke geen ander doel heeft dan de zich
aaarin bevindende voedingsproducten innig
te vermengen met de darmsappen. Het zyn
een soort schuddende bewegingen dus, wel
ke wy b.v. maken, wanneer wij in een flesch
welke wy horizontaal houden, eenige stoffen
met elkander moeten vermengen. Daarnaast
maken onze darmen nog een andere bewe
ging. Het is noodig, dat de spysbrei voor
waarts geschoven wordt, immers de darm
moet te zijner tyd ontledigd worden. De
spieren, welke in den darmwand aanwezig
zyn, trekken zich nu en dan samen, de holte
van de buis wordt kleiner en de massa, wel
ke zich daarin bevindt, schuift langzaamaan
verder. Wij spreken van z.g.n. peristaltische
bewegingen (peristaltiek). Aangezien nu in
't laatste gedeelte van den dikken darm de
eerstgenoemde schuddende bewegingen geen
zin hebben, daar een vermenging van Voe
dingsproducten met darmsappen niet meer
kan plaats vinden, omdat het spijsverte
ringsproces in dit stadium reeds te ver is
voortgeschreden, vinden wij in dit gedeelte
van ons darmstelsel alleen en uitsluitend de
peristaltiek.
Is nu de massa tenaltftte aangeland in
den einddarm, het rectum, dan pleegt de
kringspier rich te verslappen en de zoo even
genoemde peristaltiek, geholpen door een
samentrekken van de buikspieren, draagt er
zorg voor, dat dit gedeelte van het dikke
darmstelsel ontdaan wordt van zyn inhoud.
De indikking van de spysmassa vind dus
plaats in den dikken darm; heeft dus iemand
geen gebonden faeces, zooals normaliter het
geval behoort te zyn, doch een vloeibare of
dunne faecaalmassa, dan weten wy met ze
kerheid te zeggen, dat zijn dikke darm niet
in orde is. Hiermee willen wy natuurlijk
niet zeggen, dat zyn dunne darm wèl nor
maal is. Het kan zyn, dat juist in de pro
cessen, welke zich in het dunne-darmstelsel
afspelen, de oorzaak moet gezocht worden.
Een gebrekkige, onvoldoende spijsvertering
in den dunnen darm kan oorzaak zyn, dat
ook de dikke darm niet naar behooren
werkt, in een ietwat ontstekingsachtigen
toestand geraakt.
Wanneer wy nu weten, dat de geheele
binnenwand van ons maagdarmkanaal met
hetzelfde soort slijmvlies is toegerust ,zy
t dan ook met hier voor ons onbetee ke
nende variaties, dan valt het niet moeilijk
in te zien, dat voor een darmkatarrh vrij
wel dezelfde oorzakelijke momenten moeten
vyorden aangevoerd als voor een maagka-
tarrh en zoo wordt het ook begrijpelijk
waarom de maag- en de darmkatarrh zoo
vaak hand in hand gaan. Prikkelende stof-
„VRIJKAARTJES"....
Ik liep in de stad met myn vriend Har
ry, toen deze weer een anderen vriend ont
dekte, „Hallo!" riep Harry; „Hallo" riep
de ander...
En zoo begon het. Ik werd door Harry
voorgesteld aan den kennis; hij heette
Vermeer. Een aardige, spraakzame man,
die er later rond voor* uit kwam, dat hij
zich met ons beat had geamuseerd en
hoopte zoo'n praatavondje te mogen her
halen.
Toen Harry en ik alleen waren vroeg
myn vriend: „Weet je wie dat is."
Ik antwoordde: „Ja, dat iwas een van de
Vermeer's hè."
„Niet één van, maar dat was „dé" groo
te Vermeer!"
„Sapperloot!" zei ik, en hield my ver
bluft om niet te toonen hoe onwetend ik
was.
Maar Harry vulde zyn woordep. reeds
aan: „Ja, dat is nou Vermeer, de directeur
van de opera."
„Sapperloot," herhaalde ik en ik had dat
prettige gevoel, van een boerenzoon, die
zich in een groote stad thuis begint te voe
len. Ik vroeg mijn vriend nog wat bijzon
derheden over de opera, of „Carmen" en
„Faust" er de vorige week waren opge
voerd, etizoovoort. Al sprekend kwamen wy
thuis «si namen afscheid.
Toevallig had ik thuis logé's uit de pro
vincie; menschen, die graag opsnijden en
van alles denken te profiteered Nu echter
was het myn beurt.
„Wat ik zeggen wil," sprak ik larigs
myn neus weg, „ik heb zoo juist eens even
zitten praten met Vermeer. Je kent hem
toch, Vermeer?"
„Vermeer?" informeerde mev rouw-logé-
uit-de-provincie.
„Dè Vermeer," verbeterde ik, „de groote
Vermeer. Kom, kom, dien ken je toch wel.
De directeur van de groote operal"
„Oh, ken jij die persoonlijk? Hemel zeg,
wat aardig; dan hoor jij natuurlijk alle
opera's voor niets?"
„Wel, hy heeft mij nog nooit een vrij
kaart je geweigerd,'antwoordde ik en het
was beslist de waarheid.
„Ik zei juist gister tegen Frits, dat ik
toch zoo dolgraag eens „Carmen" wou
ziön^'- begon mevrouw-logé, „het zou zoo
jammer zyn als wq overmorgen vertrekken
en dan niet eens een opera hebben ge
hoord."
„Misschien zou je voor myn vrouw en
jny wel een paar vrijkaartjes kunnen be
machtigen," stelde mijnheer-logé erg zoet
sappig voor, „je vriend Vermeer «al ze je
niet weigeren!"
„Oh, natuurlijk,' meesmuilde ik en be-
loofde mijn beat te sullen doen. Wat bleef
er anders over 7
Ik ging den volgenden dag de stad in,
naar de opera, en vroeg aan het loket naar
mijnheer Vermeer. Hij kwam onmiddel
lijk en ik liep hern joviaal tegemoet. „Bon
jour zeg, hoe gaat het?"
Vermeer keek mij beteuterd aan: „Dag
meneer, ik heb niet het genoegen U te
kennen. Vergist U zich misschien?"
„Ik werd gister aan U voorgesteld door
mijn vriend Harry Holst. Uw eigen dier
baren vriend Holst!''
De opera-directeur dacht na.
„Ach ja, ik herinner me al. Zoo, heet
die man Holst... och ik ken zooveel men
schen, hé.
„Het is warm vanmorgen, vindt U
niet?"
Hij vond het ook.
„Ik... eh... ik... kwam U vragen...
eb... of U mischien lust hebt om met my
ce gaan lunchen. Ik 'ben alleen."
Hij zei, dat het hem waarlijk aange
naam zou zyn.
Wij gingen samen naar een restaurant
niet mijn gewone, maar werkelijk een
zeer voorname gelegenheid en ik bood
hem een lunch aan.
„Bent U nogal tevreden over het be
zoek in den schouwburg?"
,yOh jao wij mogen niet klagen. Een
werk als „Carmen" of „Faust" trekt na
tuurlijk altijd."
„Ja, ik heb tenminste altijd gehqord,
dat „Carmen" weikelyk een zeer bijzon
dere opera is."
„Oh, zonder twijfel."
„Ik heb „Carmeu" nooit gezien. Och,
ik ben niet zoo'n dolle opera-liefhebber
en bovendien, de zaken laten niet toe, dat
je veel tijd onbenut laat, hé. Maar myn
vrouw is een verwoed opera-liefhebster."
„Dat is prettig. Spaart je zoo'n hoop
moeite by het arrangeeren van een uit
gaansavond. Heeft zy ook nog nooit „Car
men" gezien?"
,,Neen... eh-., dank U... nog niet!
Toevallig sprak zy er vanmorgen over, dat
wij er toch nog heen moesten gaan vóór
onze logé's weer vertrekken."
„Komen Uw logé's uit de provincie?
Heerlijk! Ik houd van de provincie; een
stad gaat vervelen, maar de vrije natuur
nooit!"
Hij begon toen een boom op te zetten
over leven in de provincie, landbouw,
veeteelt en dergelijke en ik was mijn waan
zin nabij. Op een bepaald moment, echter,
toen mijn Bpraakzame gast over komkom
mers begon te dazen, viel ik hem wild in
•Je rede:
„Ja, ik ben overtuigd, dat de opera goe
de zaken maakt. Ivfaar, natuurlijk, als er
bij toeval eens een) paar vrijkaartjes over
zijn..."
„Oh, praat over wat anders," antwoord-
Gouwsluis.
de hij, „ik ben wee van al dat praten over
zaken!"
Ik sprak weer mee over komkommers en
onrype pieterselie tot Vermeer plotseling
van zijn Btoel opsprong,
„Daar gaat oude Wim... ik moet hem
even hebben hartelijk dank voor de lunch,
tot kijk hoor... eh... houd moed!"
En hy rende weg, oude Wim achterna
op straat. Ik liet Gen ober komen en be
taalde, verliet dan liet restaurant met een
soort van morfine-verdooving!
's Avonds stond ik terwiile van myn
gaeden naam tegenover de logé's in de
queu voor het schouwburg-loket. In stilte
vervloekte ik den opera-directeur. Daar
kwam hy echter juist van de trap en met
een laatste concentratie van mijn zenuwen
rende ik op hem af en vroeg:
„Kun je me niet even aan drie vrij
kaartjes helpen, zeg? Voor vanavond?"
Hij keek mij smeekend aan.
„Hemel, wat jammer, zeg. Waarom heb
je me vanochtend niet gevraagd bij den
lunch? Voor vanavond is alles nu uitver
kocht."
Meteen was hij weg en ik ook, maar een
beetje andera, zoodat er Hofman-druppels
en Amoniak bij moesten komen 1