Oorlis' gibriku Tbn
1
GRATIS
ALBERT HEIJN
STROOHOEDEN
4°|o
FRANS VAN CAMP
Hotel Lunchroom „HOLLANDIA"
KERMISKOEKEN
PRALINES
GOUDA
MARKT 51
OPRUIMING
Naar Indië.
T. GOEDEWAAGEN St ZONEN
SPAARBANK
Ruime Sorteering --
Fa. C. VAN TONGERLOO
Van Zaterdag 27 Juli t.m. Vrijdag 2 Aug.
Albert Heijn's LIMONADESIROOP
BEZOEKT gedurende de KERMIS
een GEZELLIG ZITJE onder genot van
AANGENAME JAZZ BAND MUZIEK
Ziezoo nu die boutade van ona hart ia,
kunnen wij gevoegelijk eindigen
Uw dienstwillige briefschrijver gaat ook
vacantie nemen en hoopt er zeer op dat een
poosje rust genot hem goed zal doen.
Den Haag is mooi en prettiger gaat eigen-
lijk niets bbven de residentie maar als je er
altijd ia zit, is het eena goed, een poosje
elders rond te dwalen.
Ieder die met vacantie gaat, wenschen wij
het zelfde dat wij zelf hopen: mooi weer en
veel genoegen. Als de volgende week uw
briefschrijver niet op het appèl ia dan weet
ge dat hij frissche luoht hapt en nieuwe
kracht op doet om u een jaar lang wekelijks
de gebeurtenissen van den Haag te verhalen
Eén maal in het jaar mag hij wel eens spij
belen.
HAGENAAR.
IETS NIEUWS!
Oranjemerk.
GEURIG SMAKELIJK
Prijs 36 cent.
Poëzie en Proza.
De Dichter.
Het woud omringt me, in heilig zwijgen,
Het loofgewelf is dicht;
ik voel mijn hart van weemoed hijgen,
Bij 't schemerachtig licht.
De Pioza-mensch.
'k Ontloop de regenvlaag hier even;
Deez' schuilplaats past my recht;
Maar 't bosch zal weinig eikels geven;
Dat komt voor 't mest vee slecht.
De Dichter.
Hoe lieflijk groen is gindsche weidel
Zy noodigt my tot rust:
't Is qf natuur een leger spieidde,
Van 's pelgrims wensch bewust.
De Proza-mensch.
Dit stukje wei staat schraal en pover
Eén koebeest graast het glad,
't Verwenschte voetpad loopt er over,
En ieder trapt het plat.
De Dichter.
Hoe zachtkens glydt die beek daarhenen,
Langs rykgebloeimien boord,
En kabbelt onder 't loof verdwenen
Zoo vloei myn leven voort
De Proza-mensch.
Men kon die troeble sloot best missen,
Die niet meer vlieten wil;
Men vindt er water in noch visschen,
En 't molenrad staat stil.
De Dichter.
Daar treft de bijl! De takken beven,
My welt een traan in 't oog.
Daar stort de stamo nietig leven
Ik hef den blik omhoog.
De Proza-mensch.
Zie zool dat 's weer een boom verslagen:
Daar "moet geen hout gespaard;
Zoo krijg ik in de winterdagen,
De blokken op den haard.
De Dichter.
Blijf; statig woud! blyf met uw lommer,
Waar Philomele in huist,
Een stille wijk voor leed en kommer,
Als 't koeltje vrede ruischt.
De Proza-mensch.
Hard ik dat bosch, ik liet het sloopen,
En maakte er graanland van;
Zoo won ik spoedig geld by hfiopen,
En 'k werd een schatryk man.
Een tooht naar en door troplaeh Nedorlend
T 4-s-K
Sjee-meiH - -
Toen wy eenigen tyd geleden vernamen
dat de heer P. E. van Bemmel„ leeraar aan
de R. H. B. S. en het Gymnasium zou be-
hooren tot het uitgelezen gezelschap dat
een studiereis zou gaan maken dooi tropisch
Nederland, en daarvoor verlof kreeg ook
van het Gemeentebestuur van Gouda, heb
ben wy gemeend dat onze lezers en leze
ressen het zeker interessant zouden vinden
deze belangwekkende reis van den heer Van
Bemmel in onze courant te kunnen mee
maken. De heer Van Bemmél was terstond
bereid de Goudsche ingezetenen op de hoog
te te houden van zyn wedervaren op zijn
viermaandschen tocht en zoo verschynt
dan heden, terwyl hy reeds dobbert in de
Middellandsche Zee, des heeren Van Bem-
mel's eerste bijdrage, die hopen we weke
lijks zal worden vervolgd.
Op het hierboven afgedrukte kaartje van
Indië, waarbij Nederland op dezelfde schaal
in een hoekje is ge teekend, om te doen zien
welk een klein land het is tegenover het
enorme Indische eilandenrijk, is de reisroute
heen en terug aangeteekend, zoodat ze ge
makkelijk is te volgen.
Wij laten thans den heer Van Bemmel
aan het woord:
De redactie van de Goudsche Courant zal
mij in de gelegenheid stellen, om eens in de
week een brief uit „de Oost" te publiceeren,
waarin ik dan myn leerlingen, oud-leerlin
gen en verdere belangstellenden van myn
ervaringen in de tropen kan vertellen.
Doch vóór de groote reis aanvangt, zal
ik in het kort het reisprogramma meedee-
len. Aan de hand van bijgaand kaartje is de
route gemakkelijk te volgen. Om tyd te
winnen gaat het «erste deel der reis met.
den trein, de speciale boottrein naar
Genua, by het stationspersoneel te Utrecht
beter bekend als het huiltreintje. Deze legt
het traject UtrechtGenua via Bazel in 24
uur af, In Genua wacht ons de Johan de
Witt, die den 16en Juli reeds van Amster
dam vertrok.
Na precies 19 dagen varen zetten we in
Belawan op Sumatra voor het eerst den
voet op Nederlandsch-lndischen bodem. Be
lawan is de belangrijke haven van Deli, het
bekende tabaksland met zijn bijna Europee-
sche hoofdstad Medan. Hier zullen we ken
nis maken met de voornaamste cultures van
Sumatra's Oostkust. Na een bezoek aan de
stad Medan en de haven gaan we de hergen
in. Via Brastagi naar het plateau van Tobi,
met het om zyn natuurschoon zoo berqpmde
Tobameer. Verschillende dessa's der Bataks,
de hoogvlakte, zullen bezocht worden, ter
wijl ook een kykjg^genomen wordt in die
dorpen waar de zending o.a. de Rheinische
met succes gewerkt heeft.
Na ongeveer een week verlaten we Me
dan om nu per boot van de Koninklijke Fa-
ketvaart My. vla Singapore naar Tandjong
Priok op het eiland Java te varen. Hier
krijgen we volop tijd om de oude stad Bata
via met haar vele interessante wijken, kan
toren en winkels, en de nieuwe stad Wel
tevreden te bezichtigen. In Batavia zal er
op 31 Aug., deh verjaardag van H.M. de
Koningin, gelegenheid Zijn de receptie, die
de Gouverneur-Generaal houdt, by te wo
nen dn die zeer merkwaardig moet wezen
om het ceremonieel vertoon van de talrijke
Inlandsche grooten, die allen iu statie-
costuum verschijnen.
Van Batavia gaat de reis naar Buiten-,
zorg. Na den beroemden plantentuin be
zocht te hebben, trekken we de Preanger
Regentschappen binnen, waar de groote
thee- en koffie plantages bezocht worden.
Tochten zullen ondernomen worden naar de
verschillende vulkanen, waaraan dit gebied
zoo bijzonder ryk is. Over de hoogvlakten
van Bandoeng en Garoet, welke beide plaat
sen door hun koel klimaat ons gelegenheid
geven om weer wat op ons verhaal te ko-
faien, gaat de tocht naar de residentie Djoc-
jokarta, waar de Boroboedoer, hèt schitte
rend gerestaureerde Hindoe-bouwwerk het
eerst aan de beurt komt. Om de schoonheid
van dit imposante monument ten volle te
kunnen gemeten, blijven we minstens één
morgen en één avond hier, omdat by de be
lichting van zons op- en ondergang het ge
heel met zijn indrukwekkend silhouet pas
goed tot zijn recht komt. In de hoofdstad
van de residentie Djokjokarto wordt een
geheel programma afgewerkt, o.a. de kra
ton, het verblijf van den Sultan, het Wa
terkasteel, Petronellastichtmg, School voor
nijverheid, Kunst etc.
^Van Djokja gaat de tocht via Prambanan
sn. Hier zal men ons alles van de
bekende proefstations voor suiker en tabak
laten zien. Ook worden van hier uit weer
verschillende vuikaantochten ondernomen,
o.a. naar den Merapi. Er zal dus nogal eens
gelegenheid z(jn, om, wat men in Indië
noemt, „een koude neus" te halen. Na Djoc-
jokarta komt Soerakarta aan de beurt. Ook
daar is een kraton, met paleizen en wonin
gen tusschen zpn muren van allen, die tot
de hofhouding behooren. Van Soerakarta
gaat de reis naar Soerabaya, het Indisch
Botterdam. Het moet interessant zijn de
drukte in een van de grootste havens van
het verre Oosten te kunnen gade slaan. Na
een achtdaagsch verblijf te Soerabaya gaan
we Java's Oosthoek in en zal een bezoek
gebracht worden o.a. aan Djember, Djati-
roto, en Malang. Eind September komen we
in Pasoeroean. Ter verademing gaan we dan
weer „naar boven" n.1. naar Tosari op de
helling van den Tengger. Ook de naburige
vulkanen als de Bromo worden nog beklom-
men.
Nu volgt een groote tocht door de Solo
vallei en bereiken we via Tjepoe Semarang.
Langs Java's Noordkust zetten we de reis
voort naar Batavia, waar we ongeveer half
October hopen aan te komen. Vanuit Ba
tavia wordt nu over gestoken naar Zuid Su
matra, waar de Lampongsche districten be
zocht worden. Langs den nieuwen weg door
het oerwoud bereiken we dan Palembang
aan den mond van de Moesi, vanwaar de
boot der K. P. M. ons weer naar Belawan
brengt. Van hier nog een kort uitstapje
naar Pangkalan Brandan om de petroleum
exploitatie te bekijken en dan volgt het des
sert van het omvangrijke menu, n.l. een
tocht door Atjeh. Vóór Atjeh ligt op het
eilandje Weh, de bekende haven Sabang,
waar de Insuünde van de Rotterdamsche
Lloyd ons 11 November oppikt om ons eind
November te Marseille aan wal te zetten.
De trein zal ons dan wel niet snel genoeg
rijden, maar in ieder geval toch wel zoo
hard gaan, dat we met St. Nicolaasavond
weer „thuis" zijn.
P. E. VAN BEMMEL.
BljMMK
■anklmrs an «isurantlabaxorgars.
Effeetin
Oaupona
Incasso's
Esn zeldzame vogel gekiekt'
Een succes ion, Strijbos.
Het U. D. heeft indertyd vermeld dat
Rinke Tolman na twee jaar zoekens begin
Juni van dit jaar er eindelyk in slaagde in
de Soester verstuivingen het nest met
eieren te ontdekken van de kleinen plevier,
die nog maar een paar keer in on3 land
heeft gebroed. Den natuurfotograaf Stry-
bos lukte het den vogel en zyn jongen, die
nog nooit tevoren in ons land in beeld zyn
gebracht, te kieken. Zoowel Tolman als
Strijbos geven nu by een reeks schitterende
foto's een uitvoerig relaas van hun avfantu^
ren in het maandblad „De Wandelaar". Aan
dat van Strybos is de volgende passage ont
leend:
Des Zaterdag's weer naar Soerf. In een
stroomenden regen, die later in een plens
bui ontaardde. We kwamen niet verder dan
's-Graveland, waar we bij kennissen onder
dak en droge kleeren vonden. Eerst een te
lefoontje naar Bentveld om te zorgen, dat
onze bedde spruitèn onderdak kregen en te
vertellen, dat pa m ma niét thuis kwamen,
maar een kleinen plevier gingen fotogra
feeren. 's Avonds zat ik in een keurig col-
bertcostuum, met zyden sokken en witte lak-
pumps, welke de ingenieur my leende, in
een snikheete kamer, tusschen een ^collec
tie droogrekken met natte kleèdingstukken
myn kijker, die droop van «het water,
schoon te maken. Tegen negen uur werd
het droog en een half uur daarna had ik
Soest bereikt. M'n vrouw bleef dien nacht
in 's-Graveland.
Den volgenden morgen gingen we ge
tweeën naar het broedterrein. We waren
buitengewoon benieuwd hoe het met ons
legsel gesteld zou zyn. Intuïtief voelden we,
(lat we de eieren niet meer zouden zien.
En zoo was het, het nestkuiltje was leeg.
klei
Bij het uitblazen van het zand i
grind daarvan werden echter een paar z«,r
igmenten ontdekt, die on*
verschaffen, dat er jongen
waren geboren. Maar hoe die te vinden'
We verschuilen ons achter een heuvel
weldra verschijnt er een pleviertje op het
tooneel. Telkens drukt de vogel zich in he:
zand, maakt de beweging van kuiltje»
draaien. Op verschillende plaatsen Würdt
deze manoeuvre herhaald. Eindelyk bljjft
onze vogel zitten en als we scherp toe-
k ij ken, meenen we iets naast den vogel te
zien bewegen. Dat kon niet anders, het
moest één der pasgeboren -jongen zyn. E,,
waarlyk, na eenig zoeken, staan we plot-'
skiing voor twee jonge pleviertjes, die zich
neerdrukken op het kale zand. Wat een on-
geloofelyk mooie, teere en kleine wezentjes
zyn dat! De kleinste nestvlieders ter we
reld. In houding en wyee van doen, in tee-
kening en kleur 1 ijken ze zeer veel op jonge
uontbekpleviertjes, alleen zyn ae aanmer
kelijk kleiner. We durven geen stap meer
doen uit vrees de twee andere jongen t
vertrappen. Tenslotte worden ook deze ont
dekt en bij de eerst gevonden hummeltjes
gelegd- Eén ervan draagt nog den eitand.
Dan komt de camera op de proppen e..
wordt op plm. 75 c.M. van de jongen opg*
steld. We zullen probeeren den ouden vo
gel by zijn kinderen te fotografeeren. Spoe-
dig is de draad uitgelegd en een gevuld
chassis in de camera geschoven; een laag
zandheuveltje moet ons aan het oog van
den vogel onttrekken. Sneller dan we ooit
hadden durven hopen, is één der oude vogels
|in het schootsveld van de camera en vo<
dat we eigenlijk goed beseffen wat er g
belurt, heeft de vogel op de jongen plaats
Diit kostelyk familiebeeld wordt fotogra
fisch vastgelegd. We steken een feeslsigaar
op. en voelen ons gelukkige menschenkinde-
ren. In minder dan geen tyd zyn er een half
dozijn,platen verschoten en als we tegen de
koffie huiswaarts keeren, zijn we een macht
heerlijke herinneringen rijker. In de beste
stemming reed ik naar 's Graveland; zelfs
de drie tollen, welke ik passeerde, kortdeu
myn humeur ndet bederven. Met een onge
kende welwillendheid overhandigde ik den
gaarder myn hydrage, knoopte zelfs eeh
praatje aan over het weer en zoo... Oe
goede man keek me verbluft en mede
lijdend aan. Die is een beetje getikt, zal hjj
gedacht hebben. Mijnentwege, maar fk kon
hem toch moeilyk gaan vertel'en dat het
ons 's morgens gelukt was ('haradrjüs
dubius met zyn jongen te kieken
VU* DE
HANOELS EN LANDBOUWBANK
INGELEGD OP:
RENTE
1 Jan. 1927
f 1.973.859.—
1 1928
f 2.175.411
1 1929
f 2.314.114-
Slnt Margriet (20 Juli)
Sint Margriet wordt herdacht op 20 Juli
dat wil zeggen dat zy Zaterdag j.I. herdacht
is. Dit alles volgens de degelijke en onbe-
"twyfel-, onbetwistbare mededeelingen van
den Enkhuizer Almanak, waar immers
alles, ieder feit en ieder ding
Is voorbeschikt en komt precies op tijd
En vindt zyn plaats en raakt zijn plaats
weer kwjjt.
En zoo is Sint Margriet ook haar plaats
al weer kwyt geraakt voorgoedalthans
voorgoed voor de almanak van 1929. Vol-
Aan boord van de „Meerval".
Sinds het begin van deze maand ligt in
de Bleekerssingel, ter plaatse van de Nieu
we Veemarkt, gemeerd het Ryksonderzoe-
kingavaartuig voor de visschery' „Meerval".
Men heeft vroeger reeds in ons blad kunnen
lezen, dat hier ter stede gevestigd zal wor
den een der afdeelingen van het Rijksinsti
tuut voor Biologisch Visscheryonderzoek,
waartoe dit woonschip behoort. Ten behoeve
van dit instituut is aangekocht net bekende
pand Westhaven 42, waar tot op heden nog
de Goudsche Radiorlndustrie van de .firma
G. de Raadt is gevestigd. In 't begin van
Augustus zal het bureau van het Instituut
aldaar gevestigd worden, tèrwyl het hoofd
van de afdeeling Dr. H. C. Redeke, na zyn
verlof, dat tot 15 Augustus zal duren, er
tevens zal komen te wonen.
Donderdagmorgen zyn we eens een kykje
gaan nemen op de „Meerval", waiar we
werden ontvangen door mej. A. P. C. de
Vos, die als bioloog aan deze afdeeling is
verbonden. De „Meerval" is momenteel nog
niet geheel en al op orde gekomen, daar veel
materiaal, boeken etc., (tie naar het bureau
moeten worden overgebracht, thans nog in
het schip zyn geborgen. Verschillende ver
trekken konden daarom nog niet voor ge
bruik gereed worden gemaakt.
Het Rijksinstituut voor Biologisch Vis-
scherij-onderzoek heeft zich oorspronkelijk
vooral bezig gehouden met het onderzoek
van de zee- en kustvisscherij en was in ver
band daarmede gevestigd iu Den Helder,
waar de directeur Dr. ÏL C. Redeke op
volger van Dr. P. P. C. Hoek teven* het
directoraat voerde over het eveneens' aldaar
gevestigde Zoölogische Station van de Ne-
derlandsche Dierkundige Vereenigmg. Voor
zyn onderzoekingstochten had de directeur
de beschikking over een particuliere sleep
boot, de „Wodan", die daarvoor eeniger-
mate geschikt was gemaakt. Tijdens den
wereldoorlog kon de „Wodan" echter, met
't oog op 't mijnengevaar, niet uitvaren; dit
was de aanleiding ertoe, dat men zich meer
in het bijzonder ging bezighouden met de
zoetwatervisschery en de daarmee er bonden
problemen. Daar het instituut, in Den Hel
de*- waé gevestigd, een plaats, waar men
nielt voldoende contact had met de zoet-
wajtervisschery, werd besloten tot aankoop
van een drijvend laboratorium. Na veel ver-
geefsche pogingen werd ten slotte in 1917
hiervoor aangekocht de „Meerval", die in
1911 op de werf „De Klop" te Zuilen was
gebouwd als directie-schip voor een aan
nemersfirma. De „Meerval" is een stevig
gebouwd stalen woonschip, '25 M. lang en
ruim 6 M. breed. Midscheeps vindt meh een
ruim als laboratorium iygericht vertrek,
waar eenige werktafels staan, kasten met
boeken, reagentia en verzameld materiaal,
enkele aquaria» een centrifuge en al wat
meer behoort tot de inrichting van een mo
dern hydrobiologisch laboratorium. Men kan
zoowel van voren als vin achteren door een
gang in dit vertrek komen. Ter weerszijden
van die gangen vindt men de hutten van de
opvarenden; die natuurlyk alleen gebruikt
worden als de aanwezigheid van het vaar
tuig elders wordt vereischt, een eetkamer,
een keuken met pantry en een werkkamer
voor den directeur. Alles maakt een aange-
namen, goed-verzorgden indruk; in de hut
ten vindt men vaste waschtafels en overal
electrisch licht, wkt van de wal wordt be
trokken. Aan boord zyn nog een tweetal
tanks, die elk 1000 L. water kunnen bevat
ten. Voor en achter vindt men een paar,
door waterdichte schotten van de overige
scheepsruimte gescheiden, pieken, die ge
bruikt worden als' bergplaats voor allerlei
netten, glaswerk^ verzameld materiaal,
brandstoffen en andere scheepsbenoodigd-
heden.
In de twaalf jaren van haar bestaan als
laboratoriumschip heeft de „Meerval" al op
tal van plaatsen van ons land gelegen ter
verrichting van onderzoekingen van groo
teren of kleineren omvang ten behoeve van
de zoetwatervisschery. Op de wanden van
het laboratoriumvertrek vindt men de plaat
sen aangeteekend waar de „Meerval" in den
loop van dien tyd is geweest. Op de Frie-
sche Meren, de Noordhollandsche kanalen
de Waal, de Lek, de Vecht, de Eem, het
Zwarte Water enz.
Omvatte aanvankelijk, de onder directie
van Dr. Redeke door het Instituut verrichte
onderzoekingen alle onderdeelen van de vis
schery, later, by K. B. van 17 October 1922
(gewijzigd bij besluit van 29 Maart 1926)
zyn de werkzaamheden van» het Instituut
over 3 afdeelingén vérdeeld. Er is thans een
afdeeling Zeevisscherij, aan 't hoofd waar
van staat Dr. J. J. Tesch, gevestigd te
's-Gravenhage, een afdeeling Kustvisscherij,
onder leiding van Dr. B. Havinga te Am
sterdam en de afdeeling Rivier- en Binnen-
visschery, welke voortaan te Gouda geves-
tigd zal zyn. Zooals reeds is medegedeeld
f staat aan 't hoofd hiervan Dr. H. C. Redeke,
iemand met een internationale reputatie op
het gebied van hydrobiologische onderzoe
kingen.
Wat is nu eigenlijk de beteekenis van het
Instituut? Volgens het desbetreffend Ko
ninklijk Besluit heeft het Instituut „ten doel
liet onderzoek van de in het water voor
komende organismen en van hunne levens
voorwaarden, alsmede het verzamelen van
gegevens en voorwerpen op het gebied van
dat onderzoek, een en ander in het belang
van de visscherij eti de daaraan verwante
bedrijven". Dat is in algemeene lynen de
taak van 't Instituut. Zooals men zal be
grijpen is die taak een veel omvattende en
vaak hoogst lastige. Men heeft zich toch
bezig te houden met onderzoekingen, zoölo
gische, zoowel als botanische, uit alle deelen
van het door die wetenschappen bestreken
terrein. Om slechts enkele voorbeelden te
noemen: tot de onderwerpen, die onderzocht
worden behoortn o.a. het plankton van de
verschillende rivieren en binnenwateren.
('Zooals men weet, wordt hieronder ver
staan de mikroskopisch kleine, zwevende,
flora en fauna van het water, die geen
eigen beweging bezit), dat van zoo groot
belang is voor den vischstand, 't voedsel der
visschen, de leeftijd der visschen, parasieten
van visschen en allerlei andere onderwer-
werpen, ^oowel van practische als van we
tenschappelijke beteekenis. Over die onder
zoekingen brengen de hoofden der afdeelin
gen een jaarlyksch verslag uit aan den Mi
nister. Voor iedere reis met een onderzoe
kingsvaartuig en iedere indienststelling van
het drijvend laboratorium is de goedkeuring
van den Minister van Binnenlandsche Zaken
en Landbouw, waaronder de Dienst der Vis-
scheryen ressorteert, vereischt. By 't aan
vragen van de vergunning hiervoor wordt
door den directeur een reis- en werkplan
overgelegd en na 3 ^eken wordt bovendien
verslag uitgebracht.
Behalve ten behoeve van de Regeering
kunnen ook onderzoekingen worden ver
richt voor het uitbrengen van advies aan
particulieren.
Voor het verrichten van die speciale
onderzoekingen is telkenmale toestemming
van den Minister vereischt, die dan tevens
bepaalt of de particulier ten wiens behoeve
ze moeten worden verrieht, de daaruit
voortvloeiende kosten moet vergoeden. Deze
moet zich hiertoe schriftelijk bereid verkla
ren alvorens de toestemming wordt gege
ven.
In de laatste jaren lag de „Meerval" vaak
in de Vecht by Vreeland, aan den voet van
den bekenden molen. Hier werd onderzocht
in hoeverre het mogelyk was de fuiken te
beschermen tegen de z.g. zybyters, de
kwaadaardige larven van de Kokerjuffers,
die een ware plaag voor de visschers waren.
Dr. Redeke vertelt fierVan 't een en ander
in een interessant artikel in de „Telegraaf"
van 16 Juni 1929. We Kokerjufferlarven
komen in ongeveer alle zoete wateren in
ons land voor, maar op het Wijde Blik, een
der plassen beoosten de Vecht vindt men ze
al in zeer grooten getale. Iedereen, die
vroeger wel eens met een schepnet en een
blik met hengel langs de slootkanten is
gegaan en behalve naar stekelbaarsjes en
salamanders ook wel eens naar andere wa
terbewoners heeft gespeurd, kent die lar
ven natuurlijk; ze zitten in eenige c.M.'b-
lange huisjes, die ze vervaardigen uit aller
lei materiaal, dat ze maar kunnen bemach
tigen: plantendeelen, draadjes, schelpjes,
stukjes hout etc. Wkwjjls gebruiken ze ook
de zijden of katoenen draden, waarvan de
visscher z'n -fuiken breit. Meestal worden de
mazen daarvan, zoo vertelt Dr. Redeke, in
de buurt van een knoop doorgezaagd. Zoo
kan het net op beduidende Svjjze worden be
schadigd. Men heeft naar afdoende bestrij
dingsmiddelen middelen gezocht, bijv. door
de draden met verschillende stoffen te door
drenken, maar zonder resultaat. Zoo zal liet
vaak gaan! Een andere keer is men fortuin
lijker en komt de mensch als overwinnaar
uit den strijd tegen z'n belagers.
Er zyn vele quaesties, vaak zooals dete(
van groote practische beteekenis, die door
het Instituut op wetenschappelijke wij*®
moeten worden onderzocht. Allerlei proble
men doen zich voor bij deze onderzoekingen,
't Is voor een bioloog een mooie en nuttige
taak op deze wijze tfe kunnen meewerk»
aan de verbetering van de visscherij in ons
land.
Gouda is titans, door z'n gunstige ligging
ten opzichte van de groote rivieren, de
Reeuwyksche Plassen en de binnenvaarten,
gekozen als'het centrale punt, van waaruit
leiding zal worden gegeven by de bevorde
ring van de zoetwatervisschery en bij de
bestrijding van de euvels, waarmee dexe
heeft te kampen. In Gouda is men verheugd
dat een zoo belangrijk wetenschappelijk I®*
stituut daar is gevestigd geworden; aan de
„Meerval" en zijn bewoners wordt daarom
gaarne op deze plaats een hartelijk welkom
toegeroepen! A. S.
aenfi ],et eeuwenoude volksgeloof echter
ballen wy nog zes weken haar machtigen
invloed ondervinden. En wanneer dit
eeuwenoude volksgeloof een even hardnek
kige wet mocht blijken te zyn, dan zal zy
ons nog wel langer heugen ook. Den min
naars van de koelte weliswaar op andeue
wgze dan de caféhouders en ijscoverkoopers,
maar heugen zal het hun. Zelfs dien meneer,
die het Zaterdapivond zoo warm had, dat
bij zijn boordje thuis gelaten had en in
plaats daarvan met een halsdoek om en met
een vuurrood gezicht daarboven de amech
tige maar enthousiaste aanvoerder was van
een feestvierend clubje het vierde blijk
baar zelfs een examenfuifje.
Want Zaterdag was het 91 graden in de
schauw en het weer van St. Margriet lioudt
ïes weken stand. Dat belooft wat! Het be
looft n.l veel ijs, veel bier en transpiree-
rende menschen. En talloozen bovendien
maakt zoo'n temperatuur querulant. Waag
het niet thans onverschillig welken buurman
op zijn eksteroog te trappen!
Intusschen: we hadden een onweer, de
temperatuur werd iets koeler en het weer
bericht is in deze richting veelbelovend.
'lal Sint Margriet toch haar woorJ hou
den?
In den tyd van den Romeinschen keizer
Lioctianus leefde in Antioehi». in Posidie
een heidensch priester, wiens dochter nog
eeuwen later zou worden vereerd als een
lioomsch heilige. Margarita was haar naam
dw. z. „parel". Haar voedster bekeerde
htmr tot het Christendom en dit was voor
Haar vader een reden haar te verstoeten.
Ook haar verdere leven is verre van on be
nogen geweest. De Kompinscho prefect Üly-
hrius was verliefd J aar en toen zy zijn
avarpes niet bleek f beantwoorden, werd
hjj hierover zoo vertoornd, dat hy haar in de
gevangenis liet werpen. Toen zy daar den
duivel by een poging, dezen ten opzichte
van Olybrius toegevensgezind te maken,
met voeten trad zooals Rafaël dit schil
derde werd zy ter belooning onthoofd.
Zoo stierf zy als martelares in 275 en later
is zy dan ook heilig verklaard. Daarom
beeldt men haar gewoonlyk met een kruis,
kroon of palmtak als symbool, terwijl de
parelen in het haar op haar naam doelen.
De voorsteldingswy ze is overigens zeer ver
schillend. In Duitschland bijvoorbeeld vindt
men haar dlkwyls staande op een draak af
gebeeld. Dit is hieraan toe te schrijven, dat
men haar daar houdt voor de maagd, die
bestemd was tot prooi te dienen voor het
monster van de Drachenfels. in de middel
eeuwen werd dan ook te harer eere in de
processies steeds een draak meegevoerd.
Aan Sint Margarita dankt de bekende
bloem haar naam, de „Bellis perennis", d.
w. z. het „Liefkruid", dat het geheele jaar
duurt.
Dat het eerste der beide woorden met het
Latynsche „helium", dat „oorlog" beteekent,
in verband is gebracht, vindt, behalve in
overeenkomst van klank, zyn oorzaak daar
in, dat, zooals Abraham Munting in zijn
beschrijving der AardgewasBen" ver-
Beidt, het sap der plant geaóht werd won*
den en koorts te genezen.
Van den naam „Madelief", onder welke
zy te onzent algemeen bekend staat, is het
eerste deel een verouderd woord, nog voort
levend in den plaatsnaam Alkemade, voor
het thans gebruikelijke „weide" De Engel-
schen noemen de plant „Daisy", d. w. z.
Day's Eye, oog van den dag, omdat de
bloem zich 's avonds sluit, waarin zij trou
wens niet alleen staat.
De straalbloempjes hebben het steeds
hard te verantwoorden gehad; volgens oud
gebruik trok menige teedere hand ze ach
tereenvolgens uit, onder het zeggen van „hy
bemint my", „hij bemint mij niet" enz.
Voor kleine tuinen.
Als we op tyd gezaaid en geplant heb
ben ,en ook verder1 alles naar behooren
verzorgd, oogsten we nu volop kropsla,
peen, erwten, peulen, tuinboonen, poste
lein, bloemkool, snybdet, zomerandijvie,
vroeige kroten,, en misschien hebt u nog
meer variatie. Maar by al dat oogsten ver
geten we niet om weer te zaaien en te
planten, opdat alle hoekjes bezet blijven
en het oogsten nog lang door kan gaan.
Nog zaaien we kropsla, mqar, daar deze
nu veel minder snel groeit, kunnen we
hiervan pas in den herfst oogsten. Kunnen
we zoodanig zadien, dat er, zoo noodig
een raam over kan gelegd worden, zooveel
te beter. Verplanten doen we niet, we dun
nen uit tot op pl.m. 25 cM. en zaaien dus
dun. Ook zomerpeen kunnen we nag
raaien, en aan het einde dezer maand win-
terapinazie, welke eigenlijk vóór den win
ter reeds wordt geoogst. We planten nog
onze laatste vroege groene kool, boerekool
en prei, alsook bloemkool, die laat in den
herfst geoogst kan worden. Van deee laat
ste gebruiken we daarvoor soorten als
groote late Utrechtsche en Lombokker alte
reuzen. We maken ook een begin met het
uitpfanten van winterandyvie. We plantey
uit op een afstand van 25 30 c.M. en zor
gen voor een goed bewerkten en vooral
vocdeamen bodem. Om nog laat in het na
jaar slaboonen te kunnen obgsten, zaaien
we nu in een leege bak, waarover we, zoo
dra dit noodig bl ijkt, de ramen kunnen
leggen. Sjalotten zijn nu aan het afsterven
en kunnen worden geoogst. We laten ze
in de zon narjjpe en droog worden, waar
na ze op een droge en koele plaats worden
opgeborgen. Op gelijke wyze handelen we
met inmaak-uitjes en poot-uien. Mochten
deze iaatsten te lang doorgroeien, dan
knakken we het loof, waardoor de groei
wordt gestuit en het loof spoedig afsterft
*n de uien kunnen worden geoogst. Nu ik
<fit schrijf is het droog en warm weer. Dan
m het een gunstige gelegenheid om onkruid
te verdelgen en ijverig maken we gebruik
van schoffel en hark, waarmede we in kor
ten tyd wonderen kunnen verrichten. Door
losmaken van het bovenste aardlaag ju
wordt bovendien het uitdrogen van den
ordei grond tegengegaan.
11
Ook in den fruittuin is er weer een en
ander, dat onze aandacht vraagt. Het is
nu tyd om den zoniet- of groensnoei toe te
passen by onze leiboomen. By de perenboo-
men worden de houtscheuten nu ingene-
pen tot op 3 a 4 bladeren. Daardoor bevor-
dei«n We de ontwikkeling der onderste
knóppen en by gevolg het ontstaan van
vruchthout dicht aan muur of schutting.
Het reeds bestaande vruchthout krygt
daardoor ook een betere belichting, wat de
assimilatie en vruchtknopvorming weer
ten goede komt. Waar teveel houtscheuten
zyn nemen we een gedeelte geheel weg.
By sterk groeiende leiboomen is het wen-
schelyk, niet in eens, maar in twee keer,
met een tusschenpoos van pl.m. 1 a 2 we
ken, de scheuten weg te nemen, daar by
een sterk ingrijpen, uie onderste oogen of
knoppen weer uitgroeien en nieuwe hout-
scheuten vormen, zoodat we dan ons doel
voorby streven. Op overeenkomstige wyze
handelen we met perziikboomen. Hier wor
den de scheuten ingenepen op pl.m. 50
c.M. en vervolgens aangebonden aan het
latwerk, waarvoor de boom geplaatst is.
Vooral in het hart dezer boomen ontstaan
hdei gewoonlyk vee! forsch groeiende
scheuten, welke geheel worden weggeno
men om den groei der vleugels of zy-armen
te bevorderen. Het teveel aan scheuten
wordt geheel weggenomen, en hoe eerder
dit gebeurt, hoe beter voor een regelmatige
omwikkeling van den boom. De gespaaido
scheuten moeten op een afstand van pl.m.
15 c.M. geplaatst zyn. Aan de verlengend
aer geateltakken wordt nu niet gesnoeid,
dit geldt voor ale leiboomen. Aan struik-
vorm appel en peer wordt in den zomer
gewoonlyk niet gesnoeid. Toch kan het bij
jonge exemplaren wel eens noodig zyn om
door het wegbreken of innypen van en
kele scheuten, den groeiin de gewenschte
richting te ledden. Ook gebeurt het wqL
dat jonge boomen geheel of gedeeteiijk
te veel met vruchten beladen zyn, waar
door de ontwikkeling van den boom ge
heel of gedeeltelijk te wenschen overlaat.
Het uitdunne der vruchten is dan nood
zakelijk. Daardoor oogst men bovendien
mooiere vi
Ruilbureau voor bons en plaatjes
We beginnen met de correspondentie:
D. v. d. N. te Gouda: U 31 leaver's bons
gezonden.
C. A. te Gouda: Aan Uw verlangen kon-
den we direct voldoen.
Mej. C. .G. te Gouda: Aan i! 14 Ver-kade s
Kamerplanten verzonden.
Jan JC te Gouda: Zat li in de warP Bij Uw
ruilaanvrage was de 10 cents postzegel niet
aanwezig, hebben deze later wel ontvangen,
toen de copie reeds was verzonden. Hebben
thans voor V genoteerd 30 Lever's bons.
Nog ongeveer 200 stakB af te zenden, voor
U aan de beurt komt. we zullen onze uiter
stebest doen om een ieder ten spoedigste te
helpen.
A. d. K. te Gouda: Kunnen niet alle plaat
selijke bons en plaatjes opnemen,, voorlooplg
alleen de meest courante en de meest alge
meene Uw plaatjeB worden verhandeld in
Uw omtrek. Het spijt ons, inaar er waren
voor U reeds meerdere met dergelijke voor
stellen, die ook zijn afgewezen.
Mevr. M. te Gouda: Voor U, op verzoek
50 Lever's bons genoteerd.
De diverse schenker8(sters) onze harte
lijke dank
Zoo de getrouwe lezers van onze rubriek
reeds hebben kunnen bemerken is de aan
vrage van de Lever's bons t.w. Sunlicht-,
Vim-, Rinso- en Lux bons zoo groot, dat we
niet een ieder direct kunnen helpen. We heb
ben zelfs een groote achterstand en nog
steeds vraagt men haast bij elke aanvrage
naar deze bons.
Jammer genoeg komen deze veel gezochte,
thans de meest populaire bons, veel te wei
nig binnen. Gaarne zouden we hierin veran
dering brengen, maar dwangmiddelen kun
nen we hier niet toepassen, men zou er zeer
terecht niets om geven.
We willen het probeeren met een zacht
lijntje en wel het navolgende-
Degene die gedurende de week van 29 Juli
tot en met 3 Augustus a.s. het grootst aan
tal Lever's bons inzendt, ontvangt als pre
mie een c«ppleet album Verkade's kamer-
platen.
Het minste aantal, wat hiervoor in aan
merking komt, is 25 stuks.
Dus een ruiler die een zeker soort bons of
plaatjes heeft te ruilen zendt deze aan het
ruilbureau als altijd, vraagt datgene, wat er
voor in de plaats gezonden moet worden, en
ouvangt, als de gezonden Lever's bons het
meest in aantal zijn van alle ruilen» het Ver
kade's album cadeau.
We hopen op een stroom zoo groot, dat
alls achterstallige posten in één week tijd
vereffend kunnen worden.
Vergeet s.v.p. ook niet de veel gevraagde
linnenkastbons, we kunnen ze zoo fijn go-
bruiken.
Wat we wel direct kunnen leveren?
725 'stuks Verkade's bona en plaatjes
„Kamerplanten" (8), 240 Klaverblad vogel
en bloemen plaatjes (6), 4 Van Houten bons
(70) 66 Donzelman's bons (15), 76 Molen-
bons(16), 126 Kofie Hag bons en wapenzegels
(11),. 32 Van Nelle's achteretiketten (20)
Dub o.i. is er voor eik wat.
Hebt ge Droste's bons of plaatjes, Erdal
pelikanen, Van Leupen's bons en plaatjes?
Geon bezwaar, we zijn hierom ook ten
zeerste verlegen,, kunnen er massa's gebrui
ken. Nooit te veel.
Vergeet voor de goede orde niet de bijvoe
ging van 10 cent postzegel.
Vermeldt ook het juiste adres, waar de
gevraagde bons en plaatjes naar toe gezonden
moeten worden, men kan nooit te duidelijk
en te volledig zijn, het voorkomt onaange
naamheden en vertraging.
Doe bij elke aanvraag een klein briefje,
waarop vermeld staat hetgeen U zendt en
wat er voor in ruil gezonden moet wordeui
Zij, die reeds een of meermalen ruilden ge
lieve gebruik te maken van het ruilbriefje
bij elke terugzending in gesloten
Laat. de aanstaande week een record week
zijn van aanvragen en ook van binnenko
men, vooral van de meest gevraagde bons.
Denk om de Lever's bona en dus aan de
extra premie, het complete Verkade's al burn
HET RUILBUREAU.
Raadsels voor de Jeugd.
Oplossingen van de raadsels
van vorige week.
1. Ken, knots, knot, kent, kon, koets, kost,
koe, koen, kets, koest, knoet, kosten,
noest ,nek, nok, nest, nekt, net, os, ons,
es, en, sok, stok, stok, stonk, ten, ton,
toen.
2. Appingedam (aap, pen, den, Dina,
maag).
3. Pot, lood (potlood).
4. Druif, ruif.
5. Want, wand.
6. Luik.
De prjjs viel by loting ten deel aan M.
VAN EJJK, Gr. v. Bloisstraat 26.
Nieuwe Raadsels.
1. Wie leven altijd ip de open lucht?
2. x eeB^ medeklinker.
x een boom.
x een boom die als struik
groeit.
x x x x x x x het. gevraagde woord.
x wat je in zee doet.
x wat om ieder mensA zit
x een medeklinker.
Het gevraagde woord is een dier dat
vliegt en toch geen vogel is.
8. Welke negers maken de hamer vuil 7
4.
stad in Overijsel.
stadje in Gelderl.
stadje in Drente.
dorp in Utrecht.
stad in Z.-Holland.
dorp in Drente.
De plaatsnamen moeten jullie maken uit
de volgende letters: acddeeeeeee
eehilllllmmmmnnnooooo
p p r s.
5. Welke steen heeft twee stemmen?
6. Wat heeft men altijd aan zyn rechter
hand als men wandelen gaat?
Oplossingen inzenden aan de Redactie van
de Goudsche Courant, Markt 81.
Meisjes en jongens moeten opgeven hoe
oud zij zjjn.
Prijsvraag No
Voor het geestigste onderschrift onder
deze teekening, wordt een bon uitgeloofd
ter waarde van 2.50, welk bedrag moet
m order, besteed in een der winkels, welke
la <fc Goudsche Courant adverteeren, In da
periode van 14 dagen nabeden.
Op de enveloppe op deh buitenkant ver
melden: „Prijsvraag".
Alleen abonné's op de Goudsche Courant
i aan deze prijsvraag meedoen.
Kandij, Sucade en Gember
Prima Wijnaoorten vanaf 60 cent
Limonade siroop 60 eti, per fleich
GROENENDAAL 4 TEL. 755
AL ONZE KLANTEN
POND
PRALINES
CADEAU
SLEOHTS EEH WEEkl I
geven wij iederen kooper, die een bedrag van
f2.— besteedt, (suiker en roomboter uitgesloten)
- EEN HALF POND -
Een welkome gelegenheid om Uw
kinderen eens extra te tracteeren.
Heerlijk verfrisschend
Diverse amaken p. groote fleschf. 0.70
Defijn8teTroebeleSinaasappelLimonadep.gr flesch f 0.95
Om mode te nemen op Uw uitstapjes naar Botch of Zaa
Onze overheerlijke DRUPS CREAM CRACKERS p. blik 125, 135
per Zt pond vannf IT VRUCHTEN-IJSWAFELS
IJSBONBQNS per onB 12. 14. 16 p. pond 29
VRUCHTENKOEKJES per one 13 KLEINE CAKES T voor 25
BISCUIT Zaansche Molen per half pond 18 cent
De aUvrtiJnete GEMBERJAM
GOUDSCHE KAAS p. p. vanaf 60 iets fijns p. pondepot 12
LEIDSCHE KAAS 10 Znivere BIJENHONING p. pot. 55,75
EDAMMER KAAS p. stuk 155 ENGLISH MARMELADE p. pot 68
DELMONTE ZALM p. blik 80 PINK ZALM p, bltk 3d—50
Het ADRES voor uitsluitend prima kwaliteit
R. 410 ISO
KLEINE MATEN
40
