HET BURGERRECHT, dat de Nutsspaarbank te Gouda heeft is verkregen door DEUGDELIJK BEHEER Lewenstein's Rijks H.B.S. Gymnasium Boekhandel VAN BURK PlateelliakkBfij jlll-HWH" Firma G.SCHOTTELAAS I Zn. Adverteert in dit Blad ALBERT BEUN EAU DE COLOGNE n.v. Utrechtsche Hypotheekbank Toiletzeepen KLEIWEG 88 Te koop acht stuks goed verhuurde Burgerwoonhuizen DE 00UDSCHE FRUITHANDEL Goudsche Dienstverrichting Is U reeds gebruiker KOFFIE EN THEE 27 Tnlnilmr-lirichtlRi IE HUIZi. RADIO Lïttr p® woek' geheel com. PLEET geplaatst fm. lEEIEI'MlIUIMEI 4711 ANTON COUPS 4'|2 Pandbrieven a 98*12 ALLE DRUKWERKEN A. BRINKMAN ZOON GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 24 AUG. 1929 TWEEDE BLAD Mooi en goedkoop wonen Dat kan op het O.N.A. - terrein. Engilscbs liandelscorrespondeotie Duitsoh WISKUNDE Steno-T y pist(e) P0NTSCH00L, Westhavin 45, Gouda Wij staken niet Fa. P. J. Revet en Zonen Eau de Cologne Fraai Sterk Goedkoop Verzekering Geldbelegging Fa. A. VINGERLING, v.h. S. D, Boon, en Co., Spoorlaan ■evert U BESTE ANTHRACIET •Jongens en Meisjes, Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda Zeer ineOe verhuizingen met auto-verhuiswagens van en naar alle plaatsen. Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz. ALTIJD ONDER GARANTIE. Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling. ZATERDAG a.s I 24 AUGUSTUS PALEISBANKET ZANDRINGEN NOUGATBATONS ALLÉÉN DE N.V. EERSTE NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VOOR ZiEKE NHUIS- VERPLEGING Slagersjassen Koksbuizen „DE KLEINE WINST" BOERS Co. R'dam Hygiënische artikelen en Patentgeneesmiddelei S. S. van Dantzig Wijdstraat Gouda EEN NAKLANK Geen verwondering, maar ergernis. Een spel van politieke aspiraties. MODERNE FRISSCHE WONINOEN. Nog 7 van de 42 woningen disponibel. PRIJS f 3900.-. Benoodigd kapitaal in overleg. Te bevragen: G. J. v. Wingerden, R. v. Cats- weg 3, Tel. 99. G. v. d. Horst, Turfmarkt 42, Tel. 815. Op het werk. Tel. 840. Opleiding Praktyk-diploma (Vereen, v. Leeraren en Mercurius). Privé-iea 10.p. mnd. C. J. KNOP, Leeraar Engelsch M. O. Krugerlaan 197. Opleiding voor M. O. A., L. O., Mercu rius, Vereeniging v. leeraren enz. VELE GESLAAGDEN. Privaatles 7.50 per maand. W. J. D. S. VAN EIJK, Leeraar Duitsch M. O. A. en B., Krugerlaan 31. Uaaan aangeboden, op zeer billijke voor waarden, voor leerlingen H. B. 8. en Gymnasium, voor Candida tan BOUWKUN DIG OPZICHTER, tot door P. S. DAUVILLIER. 751 10 BMARTENSSINGEL 12 BOUWKUNDIG BUREAU i. C. HENRI VAN INGEN Rotterdam - Vlietatraat 8b - Tel. 11748. Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin derwet, Drankwet, enz. Alles tot het vak behoorend. nieuwe cursussen beginnen op 3 SEPTEMBER in Machineschrijveu, Stenografie, Boekhouden, Talen enz. Inschrijving op 30 Aug. en 2 Sept. a.s. Vraagt Inlichtingen en Prospectus gratis 15 Dir. A. v. d. G1ESSEN- doch hebben grooten voorraad PLATEEL tot lagen prijs. A. den Hollander, Turfsingel 40 A. Broekhuisen, Karnemelksl. 73 Sohilders, Oosthaven 65, Tel. 280 GOUDA. H. VAN DER GRAAPF Blauwatraat 19 Tel. 763 op elk gebied. a#in* kCj be^.n Zwarteweg welke onherroepelijk in stand vooruitgaan, door dat •lotendemping en wegverbetering plaats zullen hebben. en ztJn en op solide paalfundeering gebouwd, en gunstig SLdJL" l°raSte/ a3n onmiddellijke grens van de stad, geen last van over laat j f. re l sP°or» bruggen of pont. welke eeuwigdurend een groote last en tijdverlies bezorgen. De koopprijs is slechts 3BOO.- per stuk. voi,!VenS ai 'n aanbouw ziLni woningen, met groote sousterrain a.d. Bree- voor ,e somma van f 3800.- Benoodigd kapitaal desgewenscht eveneens nader overeen te komen. Te bevragen bfl KOOL, Zoutmanftraat 56, Tel. 817. 40 Voor de levering Uwer SCHOOLBOEKEN en TEEKENBEHOEFTEN is het adres: KLEIWEG 39 TEL. 287 Vlugge en accurate bediening. Laat in de vacantie Uw oude schoolboeken inbinden. Mijn binderij doet dit voor U tegen billijken prijs. voor Wintervoorraad. Ook WALES anthraclet. i Alle andere brandstoffen. Telefoon 33 Firma Wad A. Rlelvald. LANOE T1ENDEWEO 27 BLAUWE DRUIVEN. PERZIKEN. MELOENEN, PRUIMEN. bessen, tafelperen, TAFELAPPELEN SINAASAPPELEN TELEF 313 ia riarraal CITROENEN BANANEN TOMATEN. VRUCHTEN IN BLIK VRUCHTEN IN GLAS DIVERSE SOORTEN NOTEN STUDENTEN HAVER In verschillende afdeelingen worden GEVRAAGD ook voor oploldlng schilderen Aanmelden bij den portier, Verlorenkost 7. 40 B^e/d «awiead. L N. POLDERVAART. van onze ZOO NIET Probeer die dan eens en over de kwaliteit zult U tevreden zijn Markt Zoutmanstraat HEERLIJK per half pond. 35 per half pond. 25 per half pond. Iets fijns tot bijzonder lage prijs, Alleen ZATERDAG a.s. bij GOUDA Markt 51 R. 513 2583 50 TURFMARKT 120. geeft: le. Uitkeering gedurende 56 dagen. 2e. Vrij vervoer. 3e. Verbandmiddelen en ge bruik der operatiekamer. 75.000 contribuanten. Het adres voor en ia Korte Tiendeweg 22 GOUDA H. BROUWER DE KONING Spieringstraat 15 3 Goaia. On. brood werd bekroond: Amkem IMS, '.-Boich 1M1, R'dam 1126, Dordreckt ro Utrecfct 1827. Room Kilo Kaasjes voor I l.2o Kaashandel P. G. TEEKENS GOUWE 53-55 Stempel- en Naamplaatfabriek KEIZERSTR. 6 HAING so HilL 57134, (GEEN FILlfl! FBii Steeds voorradig alle maten prima gebruikte Autobanden, 2e Weenastraat 28, Tel. 43929, R'dam HAPPEL, Snoygtraat 69, GOUDA. GRAFZERKEN GRAFKKUIZEN SCHOORSTEENMANTELS, Ornamenten tn alle at(Jlen. Beleefd aanbevelend, 2526 JO Firma J. M. van Buuran SteonhouworiJ VIJVERSTRAAT 12, GOUDA. Alle soorten gebakjes 8 cent per stuk. V erschillende taartsoorten vanaf 2. Prima Honingkoek 40 cent per stuk. Gemberkoek 55 cent per stuk. Siroopwaf éls 6 cent per stuk. GEBR. KAMPHUIZEN. C. wan Lesusren Tuinstraat 85 Oouda In- en verkoop van alle soorten ledige vaten. smoiml adres ir Consult ook per brief. Mewr. J. DAM Goudschestraat 7 - ROTTERDAM Ruime Keuze Bij: Pandbriayen f 49.000.000.— De BANK stelt beschikbaar in stukken van (1000.—, f500.— en f 100. 40 De Di r e c t i e Mr. A. J. S. VAN LIER, Mr. P. R. HOORWEG. voor den Handel, Vereenigingen én voor Particulier gebruik worden tot zeer billijk, prijzen accuraat en vlug door ona geleverd. Er ia in het Goudsch Volksbla d een naklank verschenen over onze beschou wing van de jongste raadszitting, welke door 8 leden van den Raad in de vacantie- periode van Burgemeester Gaarlandt, is ge forceerd. Wy hebben vorige week als onze meening uitgesproken dat het doen byeenroepen de- ter aparte raadsvergadering getuigde van niet één greintje begrip van hoffelijkheid jegens den burgemeester, waar deze raads- ritting betrof een dienstorder, door burge meester Gaarlandt ter uitvoering van een raadsbesluit voor zyn vertrek met verlof, uitgevaardigd. Verwacht had mogen worden dat deze aangelegenheid niet zou zyn be handeld dan in tegenwoordigheid en onder presidium van den burgemeester en niet onder leiding van den wethouder, die hem gedurende zyn vacantieperiode vervangt. Nu doet het „Goudsch Volksblad" bet voorkomen alsof wy onze verwondering, over deze geforceerde raadsvergadering zouden hebben uitgesproken en van meening zou den zyn dat „de heer Burgemeester „de Al machtige" is in Gouda en by zyn aanwe zigheid de vyf aanvragers zich nog wel een keertje zouden hebben bedacht." (Zulks is geenszins het geval. Verwonde ring over handelingen en daden van de aan vragers van deze raadszitting en over uitin gen van den Volksblad-schrijver, hebben wij geenszins. De ervaring heeft wel geleerd dat wy ons over niets meer behoeven te ver bazen. En dat deze zitting by aanwezig heid van den burgemeester niet zou zyn aangevraagd, daaraan hebben wy ook geen oogenblik gedacht. Overwegingen van anderen dan van poli- tieken aard, hebben by het besluit tot het doen houden dezer aparte raadszitting1 niet gegolden; ware de burgemeester aanwezig geweest, óók dèn zouden ze niet hebben ge golden. Onze critiek ging dus in dit opzicht niet allereerst tegen het byeenroepen der aparte zitting, maar wèl tegen het doorzetten daar van tijdens de afwezigheid van den burgemeester, die daardoor niet bij machte was ziqh ten volle te verdedigen tegen den blaam, die thans op hem is ge worpen dat hy het raadsbesluit van de ge wijzigde vacanüe-regeling voor het ge meente-personeel heeft gesaboteerjl, hetgeen neerkomt op een handeling in stryd met de wet. En nu maakt het Goudsch Volksblad er nog by dat de Burgemeester wel heeft geweten wat hij deed, dat hij „precies voor zijn eigen langdurig verlof de verkeerde dienstorder de deur uitgooide en wethouder Donker met de misère liet zit ten Ken moet wel een zeer bijzonders menta liteit hebben om* op dusdanige wijze den staf te durven breken over den burgemees- ter-voorzitter van den Raad, die niet is „de Almachtige" in een gemeente, maar die wel is de eerstaanwezende, aan wie de uitvoe rende taak is opgedragen, die aan zijn ambt krachtens de wet is verbonden. Indien de uitvoering van deze taak niet naar behooren geschiedt, dan zyn er andere wegen te vol gen, dan die welke liggen op het gebied der politieke machtssfeer, welke niet behoo ren te worden gebezigd. D* beteekenis dar Plas.an voor stadgenoot «n vreemdeling duidelijk gabl.ken. Toen nog maar korten tijd geleden by de pogingen tot behoud van de Reeuwyksche en Sluipwijksche Plassen ook het argument, werd aangevoerd dat deze mooie Plasser, een onschatbaar bezit beteekenen voor stad genoot en vreemdeling, om den rykdom dei natuur, die dit waterlandschap biedt, is door hen, die pm welke reden dan ook cieze Plassen willen'doen droogmaken, wat sma lend gezegd dat geen sterveling die Plasser, bezocht en dat een dergelijk argument niet de minste waarde hebben mocht. D« Raman van de eheque. Ik w^s pas gehuwd, eenige maanden slechts, toen ik op een barren winteravond' op m'n kamer zat en de meid aanklopte. Ja. Deze dame wenscht U te spreken, mynheer 1 Ik keek verrast op, nam het visitekaartje en las: Mevrouw Verborch van Versande. Ik kende haar niet, maar zei natuurlyk haar binnen te laten. Ze kwam. Ze had een flink gebouwd, maar slank figuur, was stemmig en elegant gekleed, en haar gelaat drukte één en al verslagenheid uit. Ze bracht telkens een zakdoek naar de oogen Ik stond aan stomme verbazing ten prooi, maakte een buiging en gaf haar een stoei. Mevrouw. Slechts een onderdrukt snikken klonk. Nooit had ik zoo melodisch hooren huilen. Ik werd er wit en week van. Plotseling scheen zij zich te beheerscher. en sprak zachtjes: „Mynheer, ik kom hulp inroepen!" Ik was één vraagteeken. Ja, mijnheer, ik heb heel veel van u gehoond, en u bent myn laatste redmiddel. Alles aan me werd vraagteeken. Maar teven* ontroering. Want de stem klonk epgelrein, en de smart lag er op als dauw °P een bloem. Ze wachtte even. Ik zal het u zeggen, mijnheer. Myn man is m\j ontrouw. Door deze wijze van behandeling der zaak hebben de aanvragers der aparte zitting het respect uit het oog verloren, dat zy aan den burgemeester als voorzitter van den Raad verschuldigd zijn. Dit is ook zoo juist door den presideerenden wethouder Donker ge voeld en gezegd. Welk verschil van mee ning ook over het raadsbesluit zelve en de uitvoering daarvan mochtAhebben bestaan, tijdens de afwezigheid van enkele weken van den burgemeester, had deze zaak moe ten rusten. Wat geschied is, is volgens de wet en dus formeel juist, maar in wezen is hier jegens den burgemeester een daad gepleegd, die in beteekenis aan een beleediging gelijk staat. Dat geeft reden tot ergernis. De discussie welke is gevoerd, waarbij de wethouder Van Staal de leiding nam om op de meest onheusche wijze des burgemeester's daad te qualificeeren, vermag ook geen an deren indruk te geven. De verhouding tus- schen dezen wethouder en den burgemeester, het is reeds by andere gelegenheden geble ken, is die van een vredestoestand, waarby beiden telkenmale de wapens tegen elkan der keeren. Het blijkt ook thans, zooals het tegenover anderen reeds zoo vaak is geble ken dat de wethouder Van Staal het stand punt huldigt: Wie niet vóór mij is, die is tegen my. En wie tegen my is, tegen dien gebruik ik alle wapenen. De naklank in het „Goudsch Volksblad" op de zitting van 12 Aug. is het begin van een nieuwen strijd, in een andere richting, dan die welke tot nu is gevolgd. Nu de r.k. wethouders in het college en de r.k. leden in den Raad als één phalanx front hebben gemaakt tegen de agressieve strijdmethoden van de S.D.A.P.-sche leiders, wier beleid thans door hen als „bestuursloos- heid" wordt aangemerkt, nu wordt de aanval ook op die zijde gericht en met grof geschut geschoten, totdat zy weer voor de „volle „honderd procent kunnen meedoen aan de „herstellende, opbouwende saneerings- en „sociale politiek", zooals in de gezwollen S.D.AJP.'sche tale in het roode dagblad het werk wordt betiteld dat de SJD.A.P. in Gouda zich tot taak heeft gesteld. Zoolang dat nu nog niet het geval is, reikt de Volksblad-schrijver met een aller beminnelijkst gebaar de hand aan de a.r. fractie, waarin het „Goudsch Volksblad" schrijft het „de geest Sedert het vertrek „van den aartsconservatieven heer Vinger- „ling, belangrijk ten goede gewijzigd is." Met welke schoone titels de wethouder Van Staal tijdens de periode-Vingerling en daarna, den a.r. heer Verkerk en de zynen heeft begiftigd, staat daarbij niet vermeld. In het kader van den vriendschapsband zou Kat ook wel wat wringen. Wat zich thans afspeelt is een voorspel van hetgeen komen gaat: een spel van po litieke aspiraties, waarby het gemeentebe lang steeds verder naar den achtergrond wordt gedrongen. Wat by de jongste raads zitting reeds op klare wyze is gedemon- streegi. Niemand kan in ernst beweren dat in die zitting het gemeentebelang is ge diend. Ze was een politieke demonstratie en anders niet. Dat is nu heel anders geworden. Sinds korten tyd is er, zy het een nog wat primitieve gelegenheid gekomen om deze Plassen, die voor een wandeling wat ver van de stad af liggen, te brengen on der het bereik van hen, die van mooie na tuur houden en daarvan wilien genieten. Het eenvoudige motorbootje dat de Ver eeniging voor Vreemdelingenverkeer des Woensdags- en Zaterdagsmiddags en ook des Zondags laat varen naarhet mooie Plassengebied, waarmede een vluchtigen in druk wordt verkregen van dat schoone, aan nagenoeg allen onbekende waterland onder den rook onzer stad, heeft aan al deze bezoekers, die in de enkele weken dat deze En u moet me helpen. U moet 'm na gaan. U moet het uitpluizen. U, de be roemde... Toen ging me een licht op. Ik woonde vlak naast een vermaard detective, een man die het land versteld deed staan van z*n stoute stukken, we hadden geen van beiden een naambordje op de deur, en de dame had zich vergist in het huis. Ik zal sterk zyn, mynheer. Als u wilt luisteren. Ik woon Vosmaerstraat 16. Wy zijn ryk, en pas een paar jaar getrouwd. Maar... Mevrouw, fluisterde ik, „laat my u..." Ze liet mfe geen tijd de zaak te verklaren. En myn moed zakte. Ze schreide als een symphonic. Haar oogen gingen schuil achter een fijn zak doekje. De kamer was vervuld var haar smart. Toen nam ik een kioek besluit. Waarom zou ik die jonge vrouw teleur stallen? Waarom zou ik haar door dén gronü doen zinken van schrik met de mededeel ing. dat ze niet by den beroemden detective, maar by een doodgewoon ambtenaar was" Zij zou het recht hebben mij te verwijten dat ik niet dadelijk met stalen energie het mis verstand had opgehelderd. En bovendien: het was niet zulk een ingewikkelde zaak. Mevrouw poogde ik nog eens „het spijt me maar..." Ze gaf me nog een paar inlichtingen. En ik sprak af, dat ik den volgenden avond haar man zou volgen, als hij het huis ver liet. Hy vermoedde niets, de lafaard, want zij had er met hem nog niet over gespro- tochten zijn georganiseerd, duidelijk gemaakt, waarom voor het behoud van deze Plassen zoozeer is gepleit, welke be teekenis deze wijde wateren hebben a's oord van ontspanning, waar men genieten kan van de mooie vreedzame natuur en van de geneugten, die die bekorende waterland biedt. De Plassen zyn thans opengelegd voor ieder, die in de vrye natuur vreugde vinden kan. En die zijn er, zooals thans reeds ge bleken is, velen in onze stad en velen daar buiten. Ook van vèrweg zijn ze gekomen om deze Plassen, waarvan zij hebben hooren spreken en waarover zy hebben gelezen, met eigen oogen te aanschouwen. En na ze te hebben gezien, op het water en vanaf de wegen, die de wijde watervlakten omzoo men, zym ze teruggegaan, verrukt over do ongerepte schoonheid dezer natuui. Het bezoek van veie honderden in enkele dagen tijds heeft nu op duidelijke wyze doen zien dat deze P'assen uit een oogpunt van natuurschoon op hoogen prys worden gesteld. En daarmede is aan stadgenoot en vreemdeling de groote beteekenis dier Plas sen duidelijk gebleken. Wat is da Volkanbond pracies? Het werk van Genève. Dat Genéve sinds het vredesverdrag van Versailles de zetel is van den Volkenbond en het Internationaal Arbeidsbureau, weet iedereen. Ook vertellen wij niets nieuws, wanneer wy zeggen, dat op den Volkenbond de oogen gevestigd zyn van alle vredes- vrienden, hoezeer ook de pogingen om door middel van dat lichaam tot een algemeene vermindering der bewapening te geraken, tot dusver niet met succes bekroond zyn. Maar al weet men, dat het voornaamste doel, waarmede de Volkenbond is opgericht, de verzekering van een meer duurzamen vredestoestand dan in het verleden is ge weest, van de vele andere werkzaamheden van den Volkenbond, in het bijzonder op economisch gebied, is men over het alge meen veel minder op de hoogte, terwijl van de inrichting van den Volkenbond zeer velen slechts een vage voorstelling hebben. Voor- het Internationaal Arbeidsbureau en wat daaraan vast is, gejdt vrijwel hetzelfde. Men weet, dat er geregeld Axbeidsconferen- ties worden gehouden, die ontwerpverdra gen aannemen. Maar hoe nu eigenlijk het werk van dit Arbeidsbureau en van die con ferenties is geregeld, is minder alge meen bekend. Wij stellen ons daarom voor in een drietal artikelen in vogelvlucht een overzicht te geven van het werk van Ge nève en de samenstelling en werkwijze der organen, die dit werk verrichten. Achter eenvolgens zullen wij behandelen het werk op politiek, op economisch en op sociaal gebied, waarbij wij al dadelijk opmerken, dat de vraagstukken, die te Genève worden behandeld, meermalen verschillende kanten vertoom», een politieken, een economischen en een socialen kant, terwijl ook de poli- Jieke, en economische cy^e sociale vraag stukken vaak nauw tóèteïïcander samen hangen, soms zelfs saméngeweven zijn tot één onafscheidelijk geheel. Er bestaat dus nauw verband tusschen de werkzaamheden op de drie door ons genoemde terreinen, waarover wij in onderstaande regelen iets willen zeggen. Om te beginnen vragen wij ons af: wat is nu eigenlijk de Volkenbond precies? Ons antwoord luidt: de Volkenbond is een per manente vereeniging van Staten, die zich hebben aaneengesloten om gezamenlijk te trachten het gevaar voor oorlogen te doen verminderen en de waarborgen voor den vrede te doen toenemen.' De samenstelling van den Bond is omschreven in het z.g. Volkenbondsverdrag of Volkenbondspakt, dat het eerste deel vormt van alle vredes verdragen (dus niet alleen dat van Ver sailles met Duitschland, doch ook van de vredesverdragen met Oostenrijk, Hongarije, enz.) Op 10 Januari 1920, den dag waarop de vertegenwoordigers van Duitschland het verdrag van Versailles hebben bekrachtigd, is het in werking getreden. De nationale souvereiniteit van de Staten, die tot den Volkenbond zyn toegetreden, blyft gehand haafd. De Volkenbond is geen afzonderlijke organisatie met een eigen bestaan buiten ken, doch haar leed in stilte gedragen Op geld behoett u ni<t te zienl zei ze „u kan disponeeren wat u wilt!" Ik dacht na. Deksels! als ik het uitbracht, waarom zou ik dan niet een flinke belooning vra gen Het zou mij en m'n Elly prachtig te pas komen, dat geld. Ik begon er waarlijk schik in te krijgen. Toen ik haar uitliet, kwam m'n vrouw thuis, en keek naar de jonge, elegante vrouw die onze woning verliet, en die zoo waarlijk weer een glimlachje meedroeg M'n vrouw zag ook my, en m'n ontroering en vroeg toen ik weer binnen kwam: „Wie was dat?" Ik strééd. Maar m'n eer als detective.stond op het spel, en bovendien zou Elly my natuurlyk van het plan afbrengen, en me een door gefourneerde idioot vinden, als ze het wist. Daarom weigerde ik elke inlichting. Ik zei dat ze later wel ales hooren zou. En hoe ze vroèg, ik zweeg als een paal. Dién avond ging ik voor het eerst zon der nacht-zoen naar bed. En ik droomde van de elegante jonge vrouw, en haar har- monischen snik. n. Den volgenden avond ging ik, tot groo te verbazing van Elly, plotseling uit. Ver gadering. Niet zonder spanning stelde ik my op in de nabijheid van het huis der schoone jonge vrouw. En wachtte. en boven de Staten, die er deel van uitma ken, geen „Opper-Staat", maar een inter nationaal organisme. Over dwangmiddelen om genomen beslissingen te doen aanvaar den, beschikt de Volkenbond als zoodanig niet. Wel kunnen maatregelen worden geno men tegen Staten, die in stryd met het eens gegeven woord tot oorlog overgaan zonder zich te gedragen naar de procedure, inge steld om geschillen op vreedzame wyze te beslechten, of in stryd met de eenstemmige beslissing van den Jiond. De uitvoering van die maatregelen geschiedt dan echter door de leden van den Bond, de aangesloten Sta ten. De leiding van de werkzaamheden van den Bond is in handen van vertegenwoor digers der regeeringen der verschillende Staten. Alleen op voorstel van een of meer dere regeeringen kan de Bond een nieuwe zaak aanvatten, alleen door tusschenkomst van de regeeringen kunnen de werkzaam heden van den Bond tot uitvoering worden gebracht. Wat de Bond doet, is het resul taat van overeenstemming tusschen de re geeringen. Het aantal leden van de Bond bedraagt thans 54. De voornaamste organen van den Bond zyn: De vergadering de Raad en 't secretariaat, terwyl nauiw met den bond samenhan gen het Permanente Hof van Internatio nale Justitie en de Internationale Arbeids organisaties. De vergadering, samengesteld uit vertegenwoordigers van alle leden, komt jaarlyks in September byeen. Het werk wordt verdeeld in commissies: 1. voor insti- tutioneele en juridische vraagstukken; 2. betreffende werkzaamheden der technische organisaties; 3. voor ontwapening; 4. voor de begrooting en huishoudelyke zaken; 5. Ik zal een kwartier gestaan hebben, toen een heer naar buiten trad en snel de straat insloeg. Daar was hy dus, de ellendeling! Ik kreeg aandrift om een flinke straatkei naar zyn zondige hoofd te gooien, maai aangezien ik bytyds bedacht, dat het niet tot de. manieren van een detective behoorde om zooiets te doen, bedwong ik myn hei lige verontwaardiging en myn biceps en sloop den misdadiger achterna. Hy liep hard en ik had moeite om 'm by te houden. Op den hoek van een druk ke straat moest ik plotseling wachten voor een aanrydende tuf. Toen ik kon overste ken was de vent weg. Ik knarsetandde, n>aar hoe ik ook uitkeek, ik ontdekte hen. niet meer. Ik had beloofd zooveel mogelyk iederpn avond de bedrogen vrouw verslag te komen uitbrengen en begaf my dus naar de Vos maerstraat. Zy ontving mij met 'brandende spanning in de oogen. Mevrouw, zei ik, uhoude het my ten goede, maar wij mogen niet te haastig zyn in onze conclusies. Ik houd 'm in de gaten, n.aar ik kan u werkelijk nog niets mee- deelen. Overmorgenavond ga ik hem weer na." Ze knikte berustend. Het Js my voldoende, zei ze, „dat een beroemd man als u de zaak in handen heeft. Nu zal het recht zegevieren." Ik voelde mij gevleid. Mevrouw, zei ik, „u bent vandaag uit geweest. Hoe weet u dat? En u hebt in den regen geloopen! voor sociale vraagstukken; 6. voor politieke vraagstukken. De Raad bestaat thans uit 5 permanente ieden (het Britsche Ryk, Frank- ryk, Italië, Japan en Duitschland) en 9 niet-permanente (voor 3 jaren gekozen) Het permanente se&etariaat, dat zich te Genève den zetel van den Bond bevindt, is samengesteld uit deskundigen op alle moge- iyke gebieden, aan het hoofd waarvan sir Eric Drummond staat. Het geheele perso neel (met inbegrip dat der bureaux te Lon den, Parys, Berlijn en Rome) telt ongeveer 500 personen, van meer dan 40 verschillende nationaliteiten. De voornaamste afdeeiingen van het secretariaat zyn: politieke afdeeling financieele en economische afdeeling, ver- keersafdeeling, afdeeling voor de gehieden, waarover de Bond oppertoezicht heeft (Dan zig en het Saargebied) en de minderheden; mandatenafdeeling, ontwapeningsafdeeling, gezondheidsafdeeling, afdeeling voor sociale vraagstukken (opium en bescherming van de jeugd), afdeeling voor intellectueele sa menwerking en internationale bureaux, ju ridische afdeeling, informatie-afdeeiing. Doordat aan den Bond werkzaamheden op zoo verschillend gebied zyn opgedragen, is het noodig geworden bizondere organi saties in het leven te roepen, die in twee groepen kunnen worden verdeeld: I. de technische en financieele, de hygiënische en de verkeersvraagstukken; 2e. de raadgeven de organen, n.l voor de vermindering van bewapeningen, voor de mandaten, voor de bescherming van de jeugd, voor de opium- kwestie en voor de intellectueele samen werking. Zoo is in groote trekken de samenstelling, "de politieke taak en het overige arbeidster rein van den Volkenbond. Hoe... weet u...! Uw parapluie staat kletsnat in den gang-bak. En het regent. Ze keek me met een beworvderenden blik aan en prevelde. „Hoe scherpzinnig." Trotsch ging ik heen. Nu ging ik nog tal van a^mden den bandiet na. Telkens als Elly wat vroeg, zei ik iets van een vergadering of bureau- arbeid ,en ze geloofde me. Maar verschei dene malen deed ik vruchteloos werk. Want herhaaldelyk raakte ik 'm kwyt in de druk ke stad. Tweemaal nam hy een auto. Ik ook. Maar de zyne reed toevallig steeds veel harder. Telkens ging ik verslag uit brengen aan de arme, bedrogen vrouw, die geduldig wachtte... Den zevenden avond had ik wei kunnen jubelen van plezier. Ik kon hem heelemaai volgen. In een buitenwyk van de stad tfok hy aan de bel van een net bovenhuis, en ging naar binnen. Ik wachtte anderhalf uur. Toen kwam hy er uit. Alleen. Op zyn volgenden uitgaansavond ging ik niet naar de Vosmaerstraat, maar naar het bovenhuis in de buitenwyk, en ver school me in de buurt. Hy lowam, de sluip moordenaar. Belde weer. Ging weer naar binnen. Kwam weer naar buiten. Een paar huizen verder was een kruidenierswinkel. Ik kocht er wat, en ging vragen. Uitvra gen. Heel slim en scherpzinnig. En spoe dig wist ik alles omtrent de bewoners van het huis. Op de tweede verdieping woonde een fatsoenlijk heer. Een leeraar, een soort artist. Maar op de eerste een weduwe. Een jonge weduwe met twee kinderen. Een knap O* politinke spar De houding v De bloedige botsingen, die onlangs in Sankt Lorenzen, waar Heimwehr- en Schutz bundlfeden slaags raakten, plaats vonden, waren een uiteriyk blyk van de felle bin- nenlandsch-politieke tegenstellingen in Oostenryk. In dit verband mag niet verzuimd worden er den nadruk op te leggen, dat mgr. Sei- pel, de voorganger van Streeruwitz als bondskanselier openly k van zyn genegen heid voor de Heimwehren, de fascistisch ge tinte burgerwachten van Oostenryk, heeft laten blyken. Wel bekleedt hy niet meer de hooge officieele positie, maar hy is toch nog steeds de leider der Christelyk-sociale par ty. Bondskanselier Streeruwitz, die zyn plaats heeft ingenomen en eveneens tot de Christelyk-sociale party behoort, is echter vrywei machteloos, ofschoon gebleken is, dat de overeenstemming met de sociaal-de mocraten, waarnaar hy streeft, reeds goede vruchten heeft gedragen. Zonder deze over eenstemming zouden de huur- en woning- bouwwet nog steeds niet zyn afgedaan en met een aantal andere wetten, die na Sei- pel's heengaan op vlotte %yze werden be handeld, zou men evenmin klaar zijn geko men. Een blad als de Kölsche Zeitung acht het onbegrijpelijk, dat Seipel niet inziet, dat een burgeroorlog, dien hy door zyn steun aan de Heimwehren in de haqd werkt OoBtenryk kan vernietigen. Oostenryk en Oostenrijks bedrijfsleven zouden een bur geroorlog niet kunnen verdragen en boven al: hoe zou dan de houding der buurstaten zijn? Seipel is in werkelijkheid nog steeds ge kant tegen de aansluiting van Oostenryk by het Duitsche Ryk. Hem is het voortbe staan van Oostenryk zonder de aansluiting liever, omdat hy nog altijd hoopt op het herstel der oude Oostenryksche-Hongaar- sche monarchie of tenminste een surrogaat daarvan. Voor een Donau-federatie voelt hy in elk geval veel meer dan voor de aanslui ting. Zyn verzet tegen de aansluiting is sinds hij niet meer bondskanselier is en niet meer rekening hoeft te houden met de Groot- Duitschers en de boerenbonders, veel krach tiger geworden. Thans wordt zelfs gezegd, dat hy wegens het van de hand wijzen der aansluiting zich voor de Heimwehr heeft verklaard en zich in Tubingen heeft uitge sproken ten gunste van de ware democratie der Heimwehr, omdat hy van deze organi- in Oostenrijk. an Dr. SeipeL satie, die wel z.g.' „bodenstandig" is, maar zich nooit ten gunste van de aansluiting heeft geuit ook de verwerping dezer aan sluiting verwacht. De leider van den staf der Heimwehr, majoor Pabst, vroeger Duitsoh kapitein, is anti-Marxist en ook te gen de Duitsche sociaal-democraten, die thans aan het hoofd der regeering te Duitschland zyn gekomen. Op hem kan dua worden gerekend. Dat de stryd om de macht in Oostenryk een nieuw stadium is ingetreden, kan ook nog worden afgeleid uit een bericht van den Weenschen correspondent der K. Ztng, die uit goede bron verneemt, dat de Landes- hauptmann van Stiermarken, dr. Rintelen, één der meest toonaangevende persoonlijk heden in de Christelyk-sociale partij, Maan dag en Dinsdag te Weenen vertoefde. Ais Landeshauptmann en eigenlijke beheerscher van Stiermarken is hij mede verantwoorde lijk voor de bloedige gebeurtenissen in St. Lorenzen en voor het niet tijdig ingrijpen der overheden, die reeds den dag tevoren- ervan op de hoogte konden zyn, dat de Heimwehren zouden oprukken. Rintelen heeft té Weenen besprekingen gevoerd met politieke, economische en Heimwehrleiders. Bovenal confereerde hij lang met den Tiroolschen Heimwehrleider dr. Sfceidel en met dr. Seipel. Men diene zich te herinneren, dat tusschen Rinteler en Seipel sinds geruimen tyd een felle vijand schap bestond, dat Seipel Rinteler in poli tiek opzicht opzy heeft geschoven en ook nog by de jongste regeeringscrisis scherp is opgetreden tegen de candidatuur van Rinte ler. Woensdag zyn Sèipel en Rintelar ech ter als vrienden gescheiden. Van belang is hierbij, dat Rinteler, al is hij daartoe uitge- noodigd, geweigerd heeft bondskanselier Streeuwifcz op te zoeken, wien hy als Lan deshauptmann buiten kyf verantwoording schuldig is. Men slaat vermoedelijk de plank niet al te ver mis, wanneer men aanneemt, dat het nieuwe bondgenootschap tusschen Seipel en Rintelen, die gebaseerd is op de Heimwehren, rechtstreeks is gericht tegen het voortbestaan der regeering-Str'eeuwitz. Het heeft er allen schijn van, dat Seipel en de Heimwehren de gematigde meerderheid der Christelyk-sociale party willen overrom pelen en zoo de regeering, die streeft naar overeenstemming, uit het zadel werpen.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1929 | | pagina 3