HET BURGERRECHT, dat de Nutsspaarbank te Gouda heeft
is verkregen door DEUGDELIJK BEHEER
Lewenstein's
Rijks H.B.S. Gymnasium
Boekhandel VAN BURK
PlateelliakkBfij jlll-HWH"
Firma G.SCHOTTELAAS I Zn.
Adverteert in dit Blad
ALBERT BEUN
EAU DE COLOGNE
n.v. Utrechtsche Hypotheekbank
Toiletzeepen
KLEIWEG 88
Te koop acht stuks goed verhuurde Burgerwoonhuizen
DE 00UDSCHE FRUITHANDEL
Goudsche Dienstverrichting
Is U reeds gebruiker
KOFFIE EN THEE
27
Tnlnilmr-lirichtlRi IE HUIZi.
RADIO
Lïttr p® woek' geheel com.
PLEET geplaatst fm.
lEEIEI'MlIUIMEI
4711
ANTON COUPS
4'|2 Pandbrieven a 98*12
ALLE DRUKWERKEN
A. BRINKMAN ZOON
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 24 AUG. 1929 TWEEDE BLAD
Mooi en goedkoop wonen
Dat kan
op het O.N.A. - terrein.
Engilscbs liandelscorrespondeotie
Duitsoh
WISKUNDE
Steno-T y pist(e)
P0NTSCH00L, Westhavin 45, Gouda
Wij staken niet
Fa. P. J. Revet en Zonen
Eau de Cologne
Fraai
Sterk
Goedkoop
Verzekering
Geldbelegging
Fa. A. VINGERLING, v.h. S. D, Boon, en Co., Spoorlaan
■evert U BESTE ANTHRACIET
•Jongens en Meisjes,
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer ineOe verhuizingen met auto-verhuiswagens van
en naar alle plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoope prijzen. Zeer nette behandeling.
ZATERDAG a.s I
24 AUGUSTUS
PALEISBANKET
ZANDRINGEN
NOUGATBATONS
ALLÉÉN DE N.V. EERSTE
NEDERLANDSCHE
MAATSCHAPPIJ VOOR
ZiEKE NHUIS-
VERPLEGING
Slagersjassen
Koksbuizen
„DE KLEINE WINST"
BOERS Co. R'dam
Hygiënische artikelen en
Patentgeneesmiddelei
S. S. van Dantzig
Wijdstraat Gouda
EEN NAKLANK
Geen verwondering, maar ergernis.
Een spel van politieke aspiraties.
MODERNE FRISSCHE WONINOEN.
Nog 7 van de 42 woningen
disponibel.
PRIJS f 3900.-.
Benoodigd kapitaal in overleg.
Te bevragen:
G. J. v. Wingerden, R. v. Cats-
weg 3, Tel. 99.
G. v. d. Horst, Turfmarkt 42,
Tel. 815. Op het werk. Tel. 840.
Opleiding Praktyk-diploma (Vereen, v.
Leeraren en Mercurius).
Privé-iea 10.p. mnd.
C. J. KNOP,
Leeraar Engelsch M. O.
Krugerlaan 197.
Opleiding voor M. O. A., L. O., Mercu
rius, Vereeniging v. leeraren enz.
VELE GESLAAGDEN.
Privaatles 7.50 per maand.
W. J. D. S. VAN EIJK, Leeraar Duitsch
M. O. A. en B., Krugerlaan 31.
Uaaan aangeboden, op zeer billijke voor
waarden, voor leerlingen H. B. 8. en
Gymnasium, voor Candida tan BOUWKUN
DIG OPZICHTER, tot door
P. S. DAUVILLIER.
751 10 BMARTENSSINGEL 12
BOUWKUNDIG BUREAU
i. C. HENRI VAN INGEN
Rotterdam - Vlietatraat 8b - Tel. 11748.
Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin
derwet, Drankwet, enz. Alles tot het vak
behoorend.
nieuwe cursussen beginnen op
3 SEPTEMBER in
Machineschrijveu, Stenografie,
Boekhouden, Talen enz.
Inschrijving op 30 Aug. en 2 Sept. a.s.
Vraagt Inlichtingen en Prospectus gratis
15
Dir. A. v. d. G1ESSEN-
doch hebben grooten voorraad
PLATEEL
tot lagen prijs.
A. den Hollander, Turfsingel 40
A. Broekhuisen, Karnemelksl. 73
Sohilders, Oosthaven 65, Tel. 280
GOUDA.
H. VAN DER GRAAPF
Blauwatraat 19 Tel. 763
op elk gebied.
a#in* kCj be^.n Zwarteweg welke onherroepelijk in stand vooruitgaan,
door dat •lotendemping en wegverbetering plaats zullen hebben.
en ztJn en op solide paalfundeering gebouwd, en gunstig
SLdJL" l°raSte/ a3n onmiddellijke grens van de stad, geen last van over
laat j f. re l sP°or» bruggen of pont. welke eeuwigdurend een groote
last en tijdverlies bezorgen.
De koopprijs is slechts 3BOO.- per stuk.
voi,!VenS ai 'n aanbouw ziLni woningen, met groote sousterrain a.d. Bree-
voor ,e somma van f 3800.- Benoodigd kapitaal desgewenscht
eveneens nader overeen te komen.
Te bevragen bfl KOOL, Zoutmanftraat 56, Tel. 817. 40
Voor de levering Uwer SCHOOLBOEKEN en TEEKENBEHOEFTEN
is het adres:
KLEIWEG 39 TEL. 287
Vlugge en accurate bediening.
Laat in de vacantie Uw oude schoolboeken inbinden. Mijn binderij
doet dit voor U tegen billijken prijs.
voor Wintervoorraad. Ook WALES anthraclet.
i Alle andere brandstoffen. Telefoon 33
Firma Wad A. Rlelvald.
LANOE T1ENDEWEO 27
BLAUWE DRUIVEN.
PERZIKEN.
MELOENEN,
PRUIMEN.
bessen,
tafelperen,
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
TELEF 313
ia riarraal
CITROENEN
BANANEN
TOMATEN.
VRUCHTEN IN BLIK
VRUCHTEN IN GLAS
DIVERSE SOORTEN NOTEN
STUDENTEN HAVER
In verschillende afdeelingen worden GEVRAAGD
ook voor oploldlng schilderen
Aanmelden bij den portier, Verlorenkost 7. 40
B^e/d «awiead. L N. POLDERVAART.
van onze
ZOO NIET
Probeer die dan eens en over de
kwaliteit zult U tevreden zijn
Markt Zoutmanstraat
HEERLIJK
per half pond. 35
per half pond. 25
per half pond.
Iets fijns tot bijzonder
lage prijs,
Alleen ZATERDAG a.s. bij
GOUDA Markt 51
R. 513 2583 50
TURFMARKT 120.
geeft:
le. Uitkeering gedurende 56
dagen.
2e. Vrij vervoer.
3e. Verbandmiddelen en ge
bruik der operatiekamer.
75.000 contribuanten.
Het adres voor
en
ia
Korte Tiendeweg 22
GOUDA
H. BROUWER DE KONING
Spieringstraat 15 3 Goaia.
On. brood werd bekroond:
Amkem IMS, '.-Boich 1M1, R'dam 1126,
Dordreckt ro Utrecfct 1827.
Room
Kilo
Kaasjes
voor I l.2o
Kaashandel
P. G. TEEKENS
GOUWE 53-55
Stempel- en Naamplaatfabriek
KEIZERSTR. 6 HAING so
HilL 57134, (GEEN FILlfl! FBii
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobanden,
2e Weenastraat 28, Tel. 43929, R'dam
HAPPEL, Snoygtraat 69, GOUDA.
GRAFZERKEN GRAFKKUIZEN
SCHOORSTEENMANTELS,
Ornamenten tn alle at(Jlen.
Beleefd aanbevelend, 2526 JO
Firma J. M. van Buuran
SteonhouworiJ
VIJVERSTRAAT 12, GOUDA.
Alle soorten gebakjes 8 cent per stuk.
V erschillende taartsoorten vanaf 2.
Prima Honingkoek 40 cent per stuk.
Gemberkoek 55 cent per stuk.
Siroopwaf éls 6 cent per stuk.
GEBR. KAMPHUIZEN.
C. wan Lesusren
Tuinstraat 85 Oouda
In- en verkoop van
alle soorten ledige vaten.
smoiml adres ir
Consult ook per brief.
Mewr. J. DAM
Goudschestraat 7 - ROTTERDAM
Ruime Keuze
Bij:
Pandbriayen f 49.000.000.—
De BANK stelt beschikbaar
in stukken van (1000.—, f500.— en f 100.
40
De Di r e c t i e
Mr. A. J. S. VAN LIER, Mr. P. R. HOORWEG.
voor den Handel, Vereenigingen én voor
Particulier gebruik worden tot zeer billijk,
prijzen accuraat en vlug door ona geleverd.
Er ia in het Goudsch Volksbla d
een naklank verschenen over onze beschou
wing van de jongste raadszitting, welke
door 8 leden van den Raad in de vacantie-
periode van Burgemeester Gaarlandt, is ge
forceerd.
Wy hebben vorige week als onze meening
uitgesproken dat het doen byeenroepen de-
ter aparte raadsvergadering getuigde van
niet één greintje begrip van hoffelijkheid
jegens den burgemeester, waar deze raads-
ritting betrof een dienstorder, door burge
meester Gaarlandt ter uitvoering van een
raadsbesluit voor zyn vertrek met verlof,
uitgevaardigd. Verwacht had mogen worden
dat deze aangelegenheid niet zou zyn be
handeld dan in tegenwoordigheid en onder
presidium van den burgemeester en niet
onder leiding van den wethouder, die hem
gedurende zyn vacantieperiode vervangt.
Nu doet het „Goudsch Volksblad" bet
voorkomen alsof wy onze verwondering, over
deze geforceerde raadsvergadering zouden
hebben uitgesproken en van meening zou
den zyn dat „de heer Burgemeester „de Al
machtige" is in Gouda en by zyn aanwe
zigheid de vyf aanvragers zich nog wel een
keertje zouden hebben bedacht."
(Zulks is geenszins het geval. Verwonde
ring over handelingen en daden van de aan
vragers van deze raadszitting en over uitin
gen van den Volksblad-schrijver, hebben wij
geenszins. De ervaring heeft wel geleerd
dat wy ons over niets meer behoeven te ver
bazen. En dat deze zitting by aanwezig
heid van den burgemeester niet zou zyn
aangevraagd, daaraan hebben wy ook geen
oogenblik gedacht.
Overwegingen van anderen dan van poli-
tieken aard, hebben by het besluit tot het
doen houden dezer aparte raadszitting1 niet
gegolden; ware de burgemeester aanwezig
geweest, óók dèn zouden ze niet hebben ge
golden.
Onze critiek ging dus in dit opzicht niet
allereerst tegen het byeenroepen der aparte
zitting, maar wèl tegen het doorzetten daar
van tijdens de afwezigheid van den
burgemeester, die daardoor niet bij
machte was ziqh ten volle te verdedigen
tegen den blaam, die thans op hem is ge
worpen dat hy het raadsbesluit van de ge
wijzigde vacanüe-regeling voor het ge
meente-personeel heeft gesaboteerjl,
hetgeen neerkomt op een handeling in stryd
met de wet. En nu maakt het Goudsch
Volksblad er nog by dat de Burgemeester
wel heeft geweten wat hij deed, dat hij
„precies voor zijn eigen langdurig verlof de
verkeerde dienstorder de deur uitgooide en
wethouder Donker met de misère liet zit
ten
Ken moet wel een zeer bijzonders menta
liteit hebben om* op dusdanige wijze den
staf te durven breken over den burgemees-
ter-voorzitter van den Raad, die niet is „de
Almachtige" in een gemeente, maar die wel
is de eerstaanwezende, aan wie de uitvoe
rende taak is opgedragen, die aan zijn ambt
krachtens de wet is verbonden. Indien de
uitvoering van deze taak niet naar behooren
geschiedt, dan zyn er andere wegen te vol
gen, dan die welke liggen op het gebied der
politieke machtssfeer, welke niet behoo
ren te worden gebezigd.
D* beteekenis dar Plas.an voor
stadgenoot «n vreemdeling
duidelijk gabl.ken.
Toen nog maar korten tijd geleden by de
pogingen tot behoud van de Reeuwyksche
en Sluipwijksche Plassen ook het argument,
werd aangevoerd dat deze mooie Plasser,
een onschatbaar bezit beteekenen voor stad
genoot en vreemdeling, om den rykdom dei
natuur, die dit waterlandschap biedt, is
door hen, die pm welke reden dan ook cieze
Plassen willen'doen droogmaken, wat sma
lend gezegd dat geen sterveling die Plasser,
bezocht en dat een dergelijk argument niet
de minste waarde hebben mocht.
D« Raman van de eheque.
Ik w^s pas gehuwd, eenige maanden
slechts, toen ik op een barren winteravond'
op m'n kamer zat en de meid aanklopte.
Ja.
Deze dame wenscht U te spreken,
mynheer 1
Ik keek verrast op, nam het visitekaartje
en las:
Mevrouw Verborch van Versande.
Ik kende haar niet, maar zei natuurlyk
haar binnen te laten. Ze kwam. Ze had een
flink gebouwd, maar slank figuur, was
stemmig en elegant gekleed, en haar gelaat
drukte één en al verslagenheid uit. Ze
bracht telkens een zakdoek naar de oogen
Ik stond aan stomme verbazing ten prooi,
maakte een buiging en gaf haar een stoei.
Mevrouw.
Slechts een onderdrukt snikken klonk.
Nooit had ik zoo melodisch hooren huilen.
Ik werd er wit en week van.
Plotseling scheen zij zich te beheerscher.
en sprak zachtjes: „Mynheer, ik kom hulp
inroepen!"
Ik was één vraagteeken.
Ja, mijnheer, ik heb heel veel van u
gehoond, en u bent myn laatste redmiddel.
Alles aan me werd vraagteeken. Maar
teven* ontroering. Want de stem klonk
epgelrein, en de smart lag er op als dauw
°P een bloem.
Ze wachtte even.
Ik zal het u zeggen, mijnheer. Myn
man is m\j ontrouw.
Door deze wijze van behandeling der zaak
hebben de aanvragers der aparte zitting het
respect uit het oog verloren, dat zy aan den
burgemeester als voorzitter van den Raad
verschuldigd zijn. Dit is ook zoo juist door
den presideerenden wethouder Donker ge
voeld en gezegd. Welk verschil van mee
ning ook over het raadsbesluit zelve en de
uitvoering daarvan mochtAhebben bestaan,
tijdens de afwezigheid van enkele weken
van den burgemeester, had deze zaak moe
ten rusten.
Wat geschied is, is volgens de wet en dus
formeel juist, maar in wezen is hier jegens
den burgemeester een daad gepleegd, die in
beteekenis aan een beleediging gelijk staat.
Dat geeft reden tot ergernis.
De discussie welke is gevoerd, waarbij de
wethouder Van Staal de leiding nam om op
de meest onheusche wijze des burgemeester's
daad te qualificeeren, vermag ook geen an
deren indruk te geven. De verhouding tus-
schen dezen wethouder en den burgemeester,
het is reeds by andere gelegenheden geble
ken, is die van een vredestoestand, waarby
beiden telkenmale de wapens tegen elkan
der keeren. Het blijkt ook thans, zooals het
tegenover anderen reeds zoo vaak is geble
ken dat de wethouder Van Staal het stand
punt huldigt: Wie niet vóór mij is, die is
tegen my. En wie tegen my is, tegen dien
gebruik ik alle wapenen.
De naklank in het „Goudsch Volksblad"
op de zitting van 12 Aug. is het begin van
een nieuwen strijd, in een andere richting,
dan die welke tot nu is gevolgd.
Nu de r.k. wethouders in het college en
de r.k. leden in den Raad als één phalanx
front hebben gemaakt tegen de agressieve
strijdmethoden van de S.D.A.P.-sche leiders,
wier beleid thans door hen als „bestuursloos-
heid" wordt aangemerkt, nu wordt de aanval
ook op die zijde gericht en met grof geschut
geschoten, totdat zy weer voor de „volle
„honderd procent kunnen meedoen aan de
„herstellende, opbouwende saneerings- en
„sociale politiek", zooals in de gezwollen
S.D.AJP.'sche tale in het roode dagblad het
werk wordt betiteld dat de SJD.A.P. in
Gouda zich tot taak heeft gesteld.
Zoolang dat nu nog niet het geval is,
reikt de Volksblad-schrijver met een aller
beminnelijkst gebaar de hand aan de a.r.
fractie, waarin het „Goudsch Volksblad"
schrijft het „de geest Sedert het vertrek
„van den aartsconservatieven heer Vinger-
„ling, belangrijk ten goede gewijzigd is."
Met welke schoone titels de wethouder
Van Staal tijdens de periode-Vingerling en
daarna, den a.r. heer Verkerk en de zynen
heeft begiftigd, staat daarbij niet vermeld.
In het kader van den vriendschapsband zou
Kat ook wel wat wringen.
Wat zich thans afspeelt is een voorspel
van hetgeen komen gaat: een spel van po
litieke aspiraties, waarby het gemeentebe
lang steeds verder naar den achtergrond
wordt gedrongen. Wat by de jongste raads
zitting reeds op klare wyze is gedemon-
streegi. Niemand kan in ernst beweren dat
in die zitting het gemeentebelang is ge
diend. Ze was een politieke demonstratie en
anders niet.
Dat is nu heel anders geworden.
Sinds korten tyd is er, zy het een nog
wat primitieve gelegenheid gekomen om
deze Plassen, die voor een wandeling wat
ver van de stad af liggen, te brengen on
der het bereik van hen, die van mooie na
tuur houden en daarvan wilien genieten.
Het eenvoudige motorbootje dat de Ver
eeniging voor Vreemdelingenverkeer des
Woensdags- en Zaterdagsmiddags en ook
des Zondags laat varen naarhet mooie
Plassengebied, waarmede een vluchtigen in
druk wordt verkregen van dat schoone, aan
nagenoeg allen onbekende waterland onder
den rook onzer stad, heeft aan al deze
bezoekers, die in de enkele weken dat deze
En u moet me helpen. U moet 'm na
gaan. U moet het uitpluizen. U, de be
roemde...
Toen ging me een licht op. Ik woonde
vlak naast een vermaard detective, een man
die het land versteld deed staan van z*n
stoute stukken, we hadden geen van beiden
een naambordje op de deur, en de dame had
zich vergist in het huis.
Ik zal sterk zyn, mynheer. Als u wilt
luisteren. Ik woon Vosmaerstraat 16. Wy
zijn ryk, en pas een paar jaar getrouwd.
Maar...
Mevrouw, fluisterde ik, „laat my u..."
Ze liet mfe geen tijd de zaak te verklaren.
En myn moed zakte.
Ze schreide als een symphonic. Haar
oogen gingen schuil achter een fijn zak
doekje. De kamer was vervuld var haar
smart.
Toen nam ik een kioek besluit. Waarom
zou ik die jonge vrouw teleur stallen?
Waarom zou ik haar door dén gronü doen
zinken van schrik met de mededeel ing. dat
ze niet by den beroemden detective, maar
by een doodgewoon ambtenaar was" Zij
zou het recht hebben mij te verwijten dat
ik niet dadelijk met stalen energie het mis
verstand had opgehelderd. En bovendien:
het was niet zulk een ingewikkelde zaak.
Mevrouw poogde ik nog eens
„het spijt me maar..."
Ze gaf me nog een paar inlichtingen. En
ik sprak af, dat ik den volgenden avond
haar man zou volgen, als hij het huis ver
liet. Hy vermoedde niets, de lafaard, want
zij had er met hem nog niet over gespro-
tochten zijn georganiseerd, duidelijk
gemaakt, waarom voor het behoud van
deze Plassen zoozeer is gepleit, welke be
teekenis deze wijde wateren hebben a's
oord van ontspanning, waar men genieten
kan van de mooie vreedzame natuur en van
de geneugten, die die bekorende waterland
biedt.
De Plassen zyn thans opengelegd voor
ieder, die in de vrye natuur vreugde vinden
kan. En die zijn er, zooals thans reeds ge
bleken is, velen in onze stad en velen daar
buiten. Ook van vèrweg zijn ze gekomen om
deze Plassen, waarvan zij hebben hooren
spreken en waarover zy hebben gelezen,
met eigen oogen te aanschouwen. En na ze
te hebben gezien, op het water en vanaf de
wegen, die de wijde watervlakten omzoo
men, zym ze teruggegaan, verrukt over do
ongerepte schoonheid dezer natuui.
Het bezoek van veie honderden in enkele
dagen tijds heeft nu op duidelijke wyze
doen zien dat deze P'assen uit een oogpunt
van natuurschoon op hoogen prys worden
gesteld. En daarmede is aan stadgenoot en
vreemdeling de groote beteekenis dier Plas
sen duidelijk gebleken.
Wat is da Volkanbond pracies?
Het werk van Genève.
Dat Genéve sinds het vredesverdrag van
Versailles de zetel is van den Volkenbond
en het Internationaal Arbeidsbureau, weet
iedereen. Ook vertellen wij niets nieuws,
wanneer wy zeggen, dat op den Volkenbond
de oogen gevestigd zyn van alle vredes-
vrienden, hoezeer ook de pogingen om door
middel van dat lichaam tot een algemeene
vermindering der bewapening te geraken,
tot dusver niet met succes bekroond zyn.
Maar al weet men, dat het voornaamste
doel, waarmede de Volkenbond is opgericht,
de verzekering van een meer duurzamen
vredestoestand dan in het verleden is ge
weest, van de vele andere werkzaamheden
van den Volkenbond, in het bijzonder op
economisch gebied, is men over het alge
meen veel minder op de hoogte, terwijl van
de inrichting van den Volkenbond zeer velen
slechts een vage voorstelling hebben. Voor-
het Internationaal Arbeidsbureau en wat
daaraan vast is, gejdt vrijwel hetzelfde.
Men weet, dat er geregeld Axbeidsconferen-
ties worden gehouden, die ontwerpverdra
gen aannemen. Maar hoe nu eigenlijk het
werk van dit Arbeidsbureau en van die con
ferenties is geregeld, is minder alge
meen bekend. Wij stellen ons daarom voor
in een drietal artikelen in vogelvlucht een
overzicht te geven van het werk van Ge
nève en de samenstelling en werkwijze der
organen, die dit werk verrichten. Achter
eenvolgens zullen wij behandelen het werk
op politiek, op economisch en op sociaal
gebied, waarbij wij al dadelijk opmerken,
dat de vraagstukken, die te Genève worden
behandeld, meermalen verschillende kanten
vertoom», een politieken, een economischen
en een socialen kant, terwijl ook de poli-
Jieke, en economische cy^e sociale vraag
stukken vaak nauw tóèteïïcander samen
hangen, soms zelfs saméngeweven zijn tot
één onafscheidelijk geheel. Er bestaat dus
nauw verband tusschen de werkzaamheden
op de drie door ons genoemde terreinen,
waarover wij in onderstaande regelen iets
willen zeggen.
Om te beginnen vragen wij ons af: wat
is nu eigenlijk de Volkenbond precies? Ons
antwoord luidt: de Volkenbond is een per
manente vereeniging van Staten, die zich
hebben aaneengesloten om gezamenlijk te
trachten het gevaar voor oorlogen te doen
verminderen en de waarborgen voor den
vrede te doen toenemen.' De samenstelling
van den Bond is omschreven in het z.g.
Volkenbondsverdrag of Volkenbondspakt,
dat het eerste deel vormt van alle vredes
verdragen (dus niet alleen dat van Ver
sailles met Duitschland, doch ook van de
vredesverdragen met Oostenrijk, Hongarije,
enz.) Op 10 Januari 1920, den dag waarop
de vertegenwoordigers van Duitschland het
verdrag van Versailles hebben bekrachtigd,
is het in werking getreden. De nationale
souvereiniteit van de Staten, die tot den
Volkenbond zyn toegetreden, blyft gehand
haafd. De Volkenbond is geen afzonderlijke
organisatie met een eigen bestaan buiten
ken, doch haar leed in stilte gedragen
Op geld behoett u ni<t te zienl zei
ze „u kan disponeeren wat u wilt!"
Ik dacht na.
Deksels! als ik het uitbracht, waarom
zou ik dan niet een flinke belooning vra
gen Het zou mij en m'n Elly prachtig te
pas komen, dat geld. Ik begon er waarlijk
schik in te krijgen.
Toen ik haar uitliet, kwam m'n vrouw
thuis, en keek naar de jonge, elegante
vrouw die onze woning verliet, en die zoo
waarlijk weer een glimlachje meedroeg
M'n vrouw zag ook my, en m'n ontroering
en vroeg toen ik weer binnen kwam: „Wie
was dat?"
Ik strééd.
Maar m'n eer als detective.stond op het
spel, en bovendien zou Elly my natuurlyk
van het plan afbrengen, en me een door
gefourneerde idioot vinden, als ze het wist.
Daarom weigerde ik elke inlichting. Ik
zei dat ze later wel ales hooren zou. En
hoe ze vroèg, ik zweeg als een paal.
Dién avond ging ik voor het eerst zon
der nacht-zoen naar bed. En ik droomde
van de elegante jonge vrouw, en haar har-
monischen snik.
n.
Den volgenden avond ging ik, tot groo
te verbazing van Elly, plotseling uit. Ver
gadering.
Niet zonder spanning stelde ik my op in
de nabijheid van het huis der schoone jonge
vrouw.
En wachtte.
en boven de Staten, die er deel van uitma
ken, geen „Opper-Staat", maar een inter
nationaal organisme. Over dwangmiddelen
om genomen beslissingen te doen aanvaar
den, beschikt de Volkenbond als zoodanig
niet.
Wel kunnen maatregelen worden geno
men tegen Staten, die in stryd met het eens
gegeven woord tot oorlog overgaan zonder
zich te gedragen naar de procedure, inge
steld om geschillen op vreedzame wyze te
beslechten, of in stryd met de eenstemmige
beslissing van den Jiond. De uitvoering van
die maatregelen geschiedt dan echter door
de leden van den Bond, de aangesloten Sta
ten. De leiding van de werkzaamheden van
den Bond is in handen van vertegenwoor
digers der regeeringen der verschillende
Staten. Alleen op voorstel van een of meer
dere regeeringen kan de Bond een nieuwe
zaak aanvatten, alleen door tusschenkomst
van de regeeringen kunnen de werkzaam
heden van den Bond tot uitvoering worden
gebracht. Wat de Bond doet, is het resul
taat van overeenstemming tusschen de re
geeringen. Het aantal leden van de Bond
bedraagt thans 54. De voornaamste organen
van den Bond zyn:
De vergadering de Raad en 't secretariaat,
terwyl nauiw met den bond samenhan
gen het Permanente Hof van Internatio
nale Justitie en de Internationale Arbeids
organisaties. De vergadering, samengesteld
uit vertegenwoordigers van alle leden, komt
jaarlyks in September byeen. Het werk
wordt verdeeld in commissies: 1. voor insti-
tutioneele en juridische vraagstukken; 2.
betreffende werkzaamheden der technische
organisaties; 3. voor ontwapening; 4. voor
de begrooting en huishoudelyke zaken; 5.
Ik zal een kwartier gestaan hebben, toen
een heer naar buiten trad en snel de straat
insloeg. Daar was hy dus, de ellendeling!
Ik kreeg aandrift om een flinke straatkei
naar zyn zondige hoofd te gooien, maai
aangezien ik bytyds bedacht, dat het niet
tot de. manieren van een detective behoorde
om zooiets te doen, bedwong ik myn hei
lige verontwaardiging en myn biceps en
sloop den misdadiger achterna.
Hy liep hard en ik had moeite om 'm
by te houden. Op den hoek van een druk
ke straat moest ik plotseling wachten voor
een aanrydende tuf. Toen ik kon overste
ken was de vent weg. Ik knarsetandde,
n>aar hoe ik ook uitkeek, ik ontdekte hen.
niet meer.
Ik had beloofd zooveel mogelyk iederpn
avond de bedrogen vrouw verslag te komen
uitbrengen en begaf my dus naar de Vos
maerstraat. Zy ontving mij met 'brandende
spanning in de oogen.
Mevrouw, zei ik, uhoude het my ten
goede, maar wij mogen niet te haastig zyn
in onze conclusies. Ik houd 'm in de gaten,
n.aar ik kan u werkelijk nog niets mee-
deelen. Overmorgenavond ga ik hem weer
na."
Ze knikte berustend.
Het Js my voldoende, zei ze, „dat een
beroemd man als u de zaak in handen heeft.
Nu zal het recht zegevieren."
Ik voelde mij gevleid.
Mevrouw, zei ik, „u bent vandaag uit
geweest.
Hoe weet u dat?
En u hebt in den regen geloopen!
voor sociale vraagstukken; 6. voor politieke
vraagstukken. De Raad bestaat thans uit 5
permanente ieden (het Britsche Ryk, Frank-
ryk, Italië, Japan en Duitschland) en 9
niet-permanente (voor 3 jaren gekozen) Het
permanente se&etariaat, dat zich te Genève
den zetel van den Bond bevindt, is
samengesteld uit deskundigen op alle moge-
iyke gebieden, aan het hoofd waarvan sir
Eric Drummond staat. Het geheele perso
neel (met inbegrip dat der bureaux te Lon
den, Parys, Berlijn en Rome) telt ongeveer
500 personen, van meer dan 40 verschillende
nationaliteiten. De voornaamste afdeeiingen
van het secretariaat zyn: politieke afdeeling
financieele en economische afdeeling, ver-
keersafdeeling, afdeeling voor de gehieden,
waarover de Bond oppertoezicht heeft (Dan
zig en het Saargebied) en de minderheden;
mandatenafdeeling, ontwapeningsafdeeling,
gezondheidsafdeeling, afdeeling voor sociale
vraagstukken (opium en bescherming van
de jeugd), afdeeling voor intellectueele sa
menwerking en internationale bureaux, ju
ridische afdeeling, informatie-afdeeiing.
Doordat aan den Bond werkzaamheden
op zoo verschillend gebied zyn opgedragen,
is het noodig geworden bizondere organi
saties in het leven te roepen, die in twee
groepen kunnen worden verdeeld: I. de
technische en financieele, de hygiënische en
de verkeersvraagstukken; 2e. de raadgeven
de organen, n.l voor de vermindering van
bewapeningen, voor de mandaten, voor de
bescherming van de jeugd, voor de opium-
kwestie en voor de intellectueele samen
werking.
Zoo is in groote trekken de samenstelling,
"de politieke taak en het overige arbeidster
rein van den Volkenbond.
Hoe... weet u...!
Uw parapluie staat kletsnat in den
gang-bak. En het regent.
Ze keek me met een beworvderenden blik
aan en prevelde. „Hoe scherpzinnig."
Trotsch ging ik heen.
Nu ging ik nog tal van a^mden den
bandiet na. Telkens als Elly wat vroeg, zei
ik iets van een vergadering of bureau-
arbeid ,en ze geloofde me. Maar verschei
dene malen deed ik vruchteloos werk. Want
herhaaldelyk raakte ik 'm kwyt in de druk
ke stad. Tweemaal nam hy een auto. Ik
ook. Maar de zyne reed toevallig steeds
veel harder. Telkens ging ik verslag uit
brengen aan de arme, bedrogen vrouw, die
geduldig wachtte...
Den zevenden avond had ik wei kunnen
jubelen van plezier. Ik kon hem heelemaai
volgen. In een buitenwyk van de stad tfok
hy aan de bel van een net bovenhuis, en
ging naar binnen. Ik wachtte anderhalf uur.
Toen kwam hy er uit. Alleen.
Op zyn volgenden uitgaansavond ging
ik niet naar de Vosmaerstraat, maar naar
het bovenhuis in de buitenwyk, en ver
school me in de buurt. Hy lowam, de sluip
moordenaar. Belde weer. Ging weer naar
binnen. Kwam weer naar buiten. Een paar
huizen verder was een kruidenierswinkel.
Ik kocht er wat, en ging vragen. Uitvra
gen. Heel slim en scherpzinnig. En spoe
dig wist ik alles omtrent de bewoners van
het huis. Op de tweede verdieping woonde
een fatsoenlijk heer. Een leeraar, een soort
artist. Maar op de eerste een weduwe. Een
jonge weduwe met twee kinderen. Een knap
O* politinke spar
De houding v
De bloedige botsingen, die onlangs in
Sankt Lorenzen, waar Heimwehr- en Schutz
bundlfeden slaags raakten, plaats vonden,
waren een uiteriyk blyk van de felle bin-
nenlandsch-politieke tegenstellingen in
Oostenryk.
In dit verband mag niet verzuimd worden
er den nadruk op te leggen, dat mgr. Sei-
pel, de voorganger van Streeruwitz als
bondskanselier openly k van zyn genegen
heid voor de Heimwehren, de fascistisch ge
tinte burgerwachten van Oostenryk, heeft
laten blyken. Wel bekleedt hy niet meer de
hooge officieele positie, maar hy is toch nog
steeds de leider der Christelyk-sociale par
ty. Bondskanselier Streeruwitz, die zyn
plaats heeft ingenomen en eveneens tot de
Christelyk-sociale party behoort, is echter
vrywei machteloos, ofschoon gebleken is,
dat de overeenstemming met de sociaal-de
mocraten, waarnaar hy streeft, reeds goede
vruchten heeft gedragen. Zonder deze over
eenstemming zouden de huur- en woning-
bouwwet nog steeds niet zyn afgedaan en
met een aantal andere wetten, die na Sei-
pel's heengaan op vlotte %yze werden be
handeld, zou men evenmin klaar zijn geko
men. Een blad als de Kölsche Zeitung acht
het onbegrijpelijk, dat Seipel niet inziet,
dat een burgeroorlog, dien hy door zyn
steun aan de Heimwehren in de haqd werkt
OoBtenryk kan vernietigen. Oostenryk en
Oostenrijks bedrijfsleven zouden een bur
geroorlog niet kunnen verdragen en boven
al: hoe zou dan de houding der buurstaten
zijn?
Seipel is in werkelijkheid nog steeds ge
kant tegen de aansluiting van Oostenryk
by het Duitsche Ryk. Hem is het voortbe
staan van Oostenryk zonder de aansluiting
liever, omdat hy nog altijd hoopt op het
herstel der oude Oostenryksche-Hongaar-
sche monarchie of tenminste een surrogaat
daarvan. Voor een Donau-federatie voelt hy
in elk geval veel meer dan voor de aanslui
ting. Zyn verzet tegen de aansluiting is
sinds hij niet meer bondskanselier is en niet
meer rekening hoeft te houden met de Groot-
Duitschers en de boerenbonders, veel krach
tiger geworden. Thans wordt zelfs gezegd,
dat hy wegens het van de hand wijzen der
aansluiting zich voor de Heimwehr heeft
verklaard en zich in Tubingen heeft uitge
sproken ten gunste van de ware democratie
der Heimwehr, omdat hy van deze organi-
in Oostenrijk.
an Dr. SeipeL
satie, die wel z.g.' „bodenstandig" is, maar
zich nooit ten gunste van de aansluiting
heeft geuit ook de verwerping dezer aan
sluiting verwacht. De leider van den staf
der Heimwehr, majoor Pabst, vroeger
Duitsoh kapitein, is anti-Marxist en ook te
gen de Duitsche sociaal-democraten, die
thans aan het hoofd der regeering te
Duitschland zyn gekomen. Op hem kan dua
worden gerekend.
Dat de stryd om de macht in Oostenryk
een nieuw stadium is ingetreden, kan ook
nog worden afgeleid uit een bericht van den
Weenschen correspondent der K. Ztng, die
uit goede bron verneemt, dat de Landes-
hauptmann van Stiermarken, dr. Rintelen,
één der meest toonaangevende persoonlijk
heden in de Christelyk-sociale partij, Maan
dag en Dinsdag te Weenen vertoefde. Ais
Landeshauptmann en eigenlijke beheerscher
van Stiermarken is hij mede verantwoorde
lijk voor de bloedige gebeurtenissen in St.
Lorenzen en voor het niet tijdig ingrijpen
der overheden, die reeds den dag tevoren-
ervan op de hoogte konden zyn, dat de
Heimwehren zouden oprukken.
Rintelen heeft té Weenen besprekingen
gevoerd met politieke, economische en
Heimwehrleiders. Bovenal confereerde hij
lang met den Tiroolschen Heimwehrleider
dr. Sfceidel en met dr. Seipel. Men diene
zich te herinneren, dat tusschen Rinteler en
Seipel sinds geruimen tyd een felle vijand
schap bestond, dat Seipel Rinteler in poli
tiek opzicht opzy heeft geschoven en ook
nog by de jongste regeeringscrisis scherp is
opgetreden tegen de candidatuur van Rinte
ler. Woensdag zyn Sèipel en Rintelar ech
ter als vrienden gescheiden. Van belang is
hierbij, dat Rinteler, al is hij daartoe uitge-
noodigd, geweigerd heeft bondskanselier
Streeuwifcz op te zoeken, wien hy als Lan
deshauptmann buiten kyf verantwoording
schuldig is. Men slaat vermoedelijk de plank
niet al te ver mis, wanneer men aanneemt,
dat het nieuwe bondgenootschap tusschen
Seipel en Rintelen, die gebaseerd is op de
Heimwehren, rechtstreeks is gericht tegen
het voortbestaan der regeering-Str'eeuwitz.
Het heeft er allen schijn van, dat Seipel en
de Heimwehren de gematigde meerderheid
der Christelyk-sociale party willen overrom
pelen en zoo de regeering, die streeft naar
overeenstemming, uit het zadel werpen.