HET BURGERRECHT, dat de Nutsspaarbank te Gouda heeft is verkregen door DEUGDELIJK BEHEER Lewenstein's Rijks H.B.S. Gymnasium Boekhandel VAN BURK PlalBsllialtkBfij „ZH1D-HBLLAHB" Firma 8. I. SCKilTTELAAI 8 h Adverteert in dit Blad ALBEIT DEUN EAU DE COLOSNE DE G0GDSCHE FRUITHANDEL ANTON COttPS n.v. Utrechtsche Hypotheekbank KLEIWEG 88 Goudsche Dienstverrichting Is U reeds gebruiker KOFFIE EN THEE 27 RADIO lEEIEI-KIIIMITIKiEl 4711 4'|2 °/o Pandbrieven a 981|2 ALLE DRUKWERKEN A. BRINKMAN ZOON flOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 24 AUG. 1929 - TWEEDE BLAD Mooi en goedkoop wonen Dat kan Maar dan een hnis koopen op het O.N.A. - terrein. Engslsche riandalscorresponilentie Duitseh WISKUNDE Steno-T y pist (e) P0NTSCB00L, Westhavin 45, Gouda Wij staken niet^ Fa. P. J. Revat en Zonen Eau de Cologne Toiletzeepen Fraai Sterk Goedkoop Verzekering Geldbelegging Te koop acht stuks goed verhuurde Burgerwoonhuizen Fa. A, VINGERLING, v.h. S. D, Boon, en Co. Spoorlaan Jongens en Meisjes, Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda Zeer ineQe verhuizingen met auto-verhuiswagens van en naar alle plaatsen. Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz. ALTIJD ONDER GARANTIE. Goedkoope prftaen. Zeer nette behandeling. BdaM «■b.r.kod. l. n. POLDERVAART. ZATERDAG a.s I 24 AUGUSTUS PALEISBANKET ZANDRINGEN NOUGATBATONS ALLÉËN DE N.V. EERSTE NEDERLANDSCHE MAATSCHAPPIJ VOOR ZiEKENHUIS- VERPLEGING Slagersjassen Koksbuizen „DE KLEINE WINST" BOERS Co. R 'dam Volcinr-Mlliii BE BUI i h Hygiënische artikelen en Patentgeneesmiddelei S. S. van Dantzig Wijdstraat éonda EEN NAKLANK Geen verwondering, maar ergernis. Een spel van politieke aspiraties. MODERNE FRISSCHE WON1NOEN. Nog 7 van de 42 woningen disponibel. PRIJS f 3900.-. Benoodigd kapitaal in overleg. Te bevragen: G. J. v. Wingerden, R. v. Cats- weg 3, Tel. 99. G. v. d. Horst, Turfmarkt 42, Tel. 815. Op het werk, Tel. 840. Opleiding Praktijk-diploma (Vereen, v. Leeraren en Mercurius). Privé-les 10.— p. mnd. C. J. KNOP, Leeraar Engelsch M. O. Krugeriaan 197. Opleiding voor M. O. A., L, O., Mercu rius, Vereeniging v. leeraren enz. VELE GESLAAGDEN. Privaatles 7.50 per maand. W. J. D. S. VAN EIJK, Leeraar Duitseh M. O. A. en B., Krugeriaan 31. Uaaan aangeboden, op zeer billijke voor waarden, voor leerlingen H. B. 8. en öytnnanium, voor candidates BOUWKUN DIG OPZICHTER, enz. door P. S. DAUVILLIER. 751 10 BJV1ARTENSSINGEL 12 BOUWKUNDIG BUREAU J. C. HENRI VAN INGEN Rotterdam - Vlietstraat 8b - Tel. 11748. Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin derwet, Drankwet, enz. Alles tot het vak behoorend. nieuwe cursussen beginnen op 3 SEPTEMBER in - Machineschrijveu, Stenografie, Boekhouden, Talen enz. Inschrijving op 30 Aug. en 2 Sept. a.9. Vraagt Inlichtingen en Prospectus gratis 15 Dir. A. v. d. G1ESSEN. doch hebben grooten voorraad^ PLATEEL tot lagen prijs. A. den Hollander, Turfsingel 40 A. Broekhuisen, Karnemelksl. 73 Schilders, Oosthaven 65, Tel. 280 GOUDA. H. VAN DER GRAAFF Blauvratraat 19 Tel. 763 op eik gebied. gslegen aan het begin Zwarteweg welke onherroepelijk in stand vooruitgaan, door dat slotendemping en wegverbetering plaats zullen hebben. l a Pan"en sijn nieuw en op solide paalfundeering gebouwd, en gunstig gelegpn ten eerste aan de onmiddellijke grens van de stad, geen la9t van over wegen wat betreft spoor, bruggen of pont. welke eeuwigdurend een groote last én tijdverlies bezorgen. De koopprijs is slechts f 3800.- per stuk. Tevens 10 in aanbouw zijnde woningen, met groote sousterrain a.d. Bree- vaart, voor de somma van f 3BOO.- Benoodigd kapitaal desgewenscht eveneens nader overeen te komen. Tc bevragen bjj J. KOOL, Zoutmanitraat 56, Tel. 817. 40 Vocjr de levering Uwer SCHOOLBOEKEN en TEEKENBEHOEFTEfo ia het adres: KLEIWEG 39 TEL. 287 Vhngige en accurate bediening. Laat in de vacantie Uw oude schoolboeken inbinden. Mijn binderij doet dit voor U tegen billijken prijs. - levari U BESTE ANTHRACIET yoor Wintervoorraad. Ook WALES anthraciet. Alle andere brandstoffen. Telefoon 33 Firma Wad A. Rl( LANQE TKNDEWEO 27 itvald. hfI ia raarraad TELEF 313 BLAUWE DRUIVEN. PERZIKEN. MELOENEN, PRUIMEN. BESSEN, TAFELPEREN, TAFELAPPELEN SINAASAPPELEN CITROENEN BANANEN TOMATEN. VRUCHTEN IN BLIK VRUCHTEN IN GLAS DIVERSE SOORTEN NOTEN STUDENTEN HAVER In verschillende afdeeiingen worden GEVRAAGD ook voor oplaldlng schilderen Aanmelden bij den portier, Verlorenkost 7. 40 van onze ZOO NIET Probeer die dan eens en over de kwaliteit zult U tevreden zijn Markt Zoutmanstraat HEERLIJK per half pond. 35 per'hall pond. 25 per half pond. Iets fjjns fot bijzonder lege prijs, Alleen ZATERDAG a.s. bij GOUDA Markt 51 R. 513 2583 50 f TURFMARKT 120. geeft le. Uitkeering gedurende 56 dagen. 2e. Vrij vervoer. 3e. Verbandmiddelen en ge bruik der operatiekamer. 75.000 contribuanten. Het adres voor en is Korte Tiendeweg 22 GOUDA H. BROUWER DE KONING Spieringstraat 153 Gouda. Olu brood word bekroond] Arnhem 1428, 'i-Booek 1924, R'dam 1828, Dordrecht on Utrooht 2927. Room Kilo Kaaafaa voor I i.so Kaashandel P. G. TEEKENS GOUWE 53-55 Stempel- en Naamplaatfafiriek KEIZERSTR. 6 HANG 5?| reier. 571a4(geen fuia'fJ Steeds voorradig alle maten prima gebruikte Autobanden, 2e Weenastraat 28, Tel. 43929, R'dam 2.per week. GEHEEL COM PLEET GEPLAATST K5_ HAPPEL, Snoystraat 69, GOUDA. GRAFZERKEN GRAFKRUIZEN SCHOORSTEENMANTELS, Ornamenten in alle stijlen. Beleefd aanbevelend, 2526 10 Firma i. M. van Buuren Steenhouwerij VIJVERSTRAAT 12, GOUDA. Alle soorten gebakjes 8 cent per stok. Verschillende taartsoorten vanaf 2. Prima Honingkoek 40 cent per stuk. Gemberkoek 55 cent per stok. Stroopwafels 6 cent per stuk. GEBR. KAMPHUIZEN. O. van Leeuwen Tuinstraat 85 Gouda In- en verkoop van alle soorten ledige vaten. SPIOIIIL ADRES IS Consult ook per brief. Mevr. J. DAM Goudschestraat 7 - ROTTERDAM Ruime Keuze Bij: Pandbrieven ff 49.000.000.— De BANK stelt beschikbaar in stukken van f 1000.f500.— en f 100.- 40 De Di r e c t i e Mr. A. J. S. VAN LIER, Mr. P. R. HOORWEG. voor den Handel, Vareenigingen én voor Particulier gebruik worden tot zeer billijke prijzen accuraat en vlug door one geleverd. Er is in het Gouds ch Volksblad naklank verschenen over onze beschou- „ing van de jongste raadszitting, welke door 5 leden van den Raad in de vacantie- periode van Burgemeester Gaarlandt, is ge- forceerd. Wij hebben vorige week als onze meening oitgesproken dat het doen bijeenroepen de- ter aparte raadsvergadering getuigde van niet één greintje begrip van hoffelijkheid jegens den burgemeester, waar deze raads- ritting betrof een dienstorder, door burge meester Gaarlandt ter uitvoering van een raadsbesluit voor zyn vertrek met verlof, uitgevaardigd. Verwacht had mogen worden dat deze aangelegenheid niet zou zijn be handeld dan in tegenwoordigheid en onder presidium van den burgemeester en niet onder leiding van den wethouder, die hem gedurende zijn vacantieperiode vervangt. Nu doet het „Goudsch Volksblad" bet voorkomen alsof wy onze verwondering over deze geforceerde raadsvergadering zouden hebben uitgesproken en van meening zou den zijn dat „de heer Burgemeester „de Al machtige" is in Gouda en bij zijn aan we- .igtaiddc vijf aanvragers zich nog wel een keertje zouden hebben bedacht." iZulks is geenszins het geval. Verwonde ring over handelingen en daden van de aan vragers van deze raadszitting en over uitin gen van den Volksblad-schrijver, hebben wij geenszins. De ervaring heeft wel geleerd dat wjj ons over niets meer behoeven te ver bazen. En dat deze zitting bij aanwezig heid van den burgemeester niet zou zijn aangevraagd, daaraan hebben wij ook geen oogenblik gedacht. Overwegingen van anderen dan van poli tieleen aard, hebben bij het besluit tot het doen houden dezer aparte raadszitting* niet gegolden; ware de burgemeester aanwezig geweest, óók dèn zouden ze niet hebben ge golden. Onze critiek ging dus in dit opzicht niet allereerst tegen het bijeenroepen der aparte zitting, maar wèl tegen het doorzetten daar van tydens de afwezigheid van den burgemeester, jiie daardoor niet bij machte was zich teiT volle te verdedigen tegen den blaam, die thans op hem is ge worpen dat bij het raadsbesluit van de ge wijzigde vacantie-regeling voor het ge meente-personeel heeft gesaboteerd, hetgeen neerkomt op een handeling in strijd met de wet. En nu maakt het Goudsch Volksblad er nog by dat de Burgemeester wel heeft geweten wat hy deed, dat hy „precies voor zyn eigen langdurig verlof de verkeerde dienstorder de deur uitgooide en wethouder Donker met de misère liet zit- Men moet wel een zeer bijzondere liteit hebben om* op dusdanige wijze den staf te durven breken over den burgemees ter-voorzitter van den Raad, die niet is „de Almachtige" in een gemeente, maar die wel is de eerstaanwezende, aan wie de uitvoe rende taak is opgedragen, die aan zijn ambt krachtens de wet is verbonden. Indien de uitvoering van deze taak niet naar behooren geschiedt, dan zyn er andere wegen te vol gen, dan die welke liggen op het gebied der politieke machtssfeer, welke niet behoo ren te worden gebezigd. Door deze wyze van behandeling der zaak hebben de aanvragers der aparte zitting het respect uit het oog verloren, dat zy aan den burgemeester als voorzitter van den Raad verschuldigd zyn. Dit is ook zoo juist door den presideerenden wethouder Donker ge voeld en gezegd. Welk versthil van mee ning ook over het raadsbesluit zelve en de uitvoering daarvan mocht hebben bestaan, tijdens de afwezigheid van enkele weken van den burgemeester, had deze zaak moe ten rusten. Wat geschied is, is volgens de wet en dus formeel juist, maar in wezen is hier jegens den burgemeester een daad gepleegd, die in beteekenis aan een beleediging gelijk staat. Dat geeft reden tot ergernis. De discussie welke is gevoerd, waarby de wethouder Van Staal de leiding nam om op de meest onheusche wijze des burgemeester's daad te qualificeeren, vermag ook geen an deren indruk te geven. De verhouding tus- schen dezen wethouder en den burgemeester, het is reeds bij andere gelegenheden geble ken, is die van een vredestoestand, waarby beiden telkenmale de wapens tegen elkan der keeren. Het blijkt ook thans, zooals het tegenover anderen reeds zoo vaak is geble ken dat de wethouder Van Staal het stand punt huldigt: Wie niet vóór my is, die is tegen my. En wie tegen my is, tegen dien gebruik ik alle wapenen. De naklank in het „Goudsch Volksblad" op de zitting van 12 Aug. is hei; begin van een nieuwen strijd, in een andere richting, dan die welke tot nu is gevolgd. Nu de r.k. wethouders in het college en de r-k, leden in den Raad als één phalanx front hebben gemaakt tegen de agressieve strydmethoden van de S.D.AP.-sche leiders, wier beleid thajis door hen als „bestuursloos- heid" wordt aangemerkt, nu wordt de aanval ook op die zyde gericht en met grof geschut geschoten, totdat zij weer voor de „volle „honderd procent kunnen meedoen aan de „herstellende, opbouwende saneerings- en „sociale politiek", zooais in de gezwollen S.D.A.P.'sche tale in het roode dagblad het werk wordt betiteld dat de SJXA.P. in Gouda zich tot taak heeft gesteld. Zoolang dat nu nog niet het geval is, reikt de Volksblad-schryver met een aller beminnelijkst gebaar de hand aan de a.r. fractie, waarin het „Goudsch Volksblad" schryft het „de geest Sedert het vertrek „van den aartsconservatieven heer Vinger- „ling, belangryk ten goede gewijzigd is." Met welke schoone titels de wethouder Van Staal tijdens de periode-Vingerling en daarna, den a.r. heer Verkerk en de zijnen heeft begiftigd, staat daarbij niet vermeld. In het kader vin den vriendschapsband zou «lat ook wel wat wringen. Wait zich thans afspeelt is een voorspel van hetgeen komen gaat: een spel van po litieke aspiraties, waarby het gemeentebe lang steeds verder naar den achtergrond wordt gedrongen. Wat by de jongste raads zitting reeds op klare wyze is gedemon streerd. Niemand kan in ernst beweren dat in die zitting het gemeentebelang is ge diend. Ze was een politieke demonstratie en anders niet. Dé beteekenis dar Piassan voor stadganoot an vreamdsllng duidalijk geblsken, Toen nog maar korten tyd geleden by de pogingen tot behoud van de Reeuwyksche en Bluipwyksche Plassen ook het argument, werd aangevoerd dat deze mooie Plasser, een onschatbaar bezit beteekenen voor stad genoot en vreemdeling, om den rykdom dei natuur, die dit waterlandschap biedt, is door hen, die pm welke reden dan ook deze Plassen willen doen droogmaken, wat sma lend gezegd dat geen sterveling die Plassen bezocht en dat een dergelijk argument niet de minste waarde hebben mocht. Dat is nu heel anders geworden. Sinds korten tyd is er, zy het een nog wat primitieve gelegenheid gekomen om deze Plassen, die voor een wandeling wat ver van de stad af liggen, te brengen on der het bereik van hen, die van mooie na tuur houden en daarvan wilien genieten. Het eenvoudige motorbootje dat de Ver eeniging voor Vreemdelingenverkeer des Woensdags- en Zaterdagsmiddags en ook des Zondags laat varen naarhet mooie PI assen gebied, waarmede een vluchtigen in druk wordt verkregen van dat schoone, aan nagenoeg allen onbekende waterland onder den rook onzer stad, heeft aan al deze bezoekers, die in de enkele weken dat deze tochten zijn georganiseerd, duidelijk gemaakt, waarom voor het behoud van deze Plassen zoozeer is gepleit, welke be teekenis deze wijde wateren hebben a's oord van ontspanning, waar men genieten kan van de mooie vreedzame natuur en van de geneugten, die dit bekorende waterland biedt. De Plassen zijn thans opengelegd voor ieder, die in de vrye natuur vreugde vinden kan. En die zijn er, zooals thans reeds ge bleken is, velen in onze stad en velen daar buiten. Ook van verweg zyn ze gekomen om deze Plassen, waarvan zy hebben hooren spreken en waarover zy hebben gelezen, met eigen oogen te aanschouwen. En na ze te hebben gezien, op het water en vanaf de wegen, die de wyde watervlakten omzoo men, zyn ze teruggegaan, verrukt over dc ongerepte schoonheid dezer natuui. Het bezoek van veie honderden m enkele dagen tijds heeft nu op duidelijke wijze doen zien dat deze Plassen uit eeii oogpunt van natuurschoon op hoogen prijs worden gesteld. En daarmede is aan stadgenoot en vreemdeling de groote beteekenis dier Plas- sen duidelijk gebleken. Wat is de Volkenbond precies? Het werk van Genève. Dat Genéve sinds het vredesverdrag van Versailles de zetel is van den Volkenbond en het Internationaal Arbeidsbureau, weet iedereen. Ook vertellen wij niets nieuws, wanneer wy zeggen, dat op den Volkenbond de oogen gevestigd zyn van alle vredes- vrienden, hoezeer ook de pogingen om door middel van dat lichaam tot een algemeene vermindering der bewapening te geraken, tot dusver niet met succes bekroond zyn. Maar al weet men, dat het voornaamste doel, waarmede de Volkenbond is opgericht, de verzekering van een meer duurzamen vredestoestand dan in het verleden is ge weest, van de vele andere werkzaamheden van den Volkenbond, in het bijzonder op economisch gebied, is men over het alge meen veel minder op de hoogte, terwyl van de inrichting van den Volkenbond zeer velen flechts een vage voorstelling hebben. Voor- het Internationaal Arbeidsbureau en wat daaraan vast is, geldt vrywel hetzelfde. Men weet, dat er geregeld Arbeidsconferen- ties worden gehouden, die ontwerp-verdra- gen aannemen. Maar hoe nu eigenlijk het werk van dit Arbeidsbureau en van die con ferenties is geregeld, is minder alge meen bekend. Wij stellen ons daarom voor in een drietal artikelen in vogelvlucht een overzicht te geven van het werk van Ge nève en de samenstelling en werkwijze der organen, die dit werk verrichten. Achter eenvolgens zullen wy behandelen het werk op politiek, op economisch en op sociaal gebied, waarbij wy al dadelyk opmerken, dat de vraagstukken, die te Genève worden behandeld, meermalen verschillende kanten vertoonen, een politisken, een economischen en een socialen kant, terwyl ook de poli- Jieke, en economische enjte sociale vraag stukken vaak nauw nfètelkander samen hangen, soms telfs samêngeweven zijn tot één onafscheidelijk geheel. Er bestaat dus nauw verband tusschen de werkzaamheden op de drie door ons genoemde terreinen, waarover wy in onderstaande regelen iets willen zeggen. Om te beginnen vragen wy ons af: wat is nu eigenlijk de Volkenbond precies? Ons antwoord luidt: de Volkenbond is een per manente vereeniging van Staten, die zich hebben aaneengesloten om gezamenlyk te trachten het gevaar voor oorlogen te doen verminderen en de waarborgen voor den vrede te doen toenemen.' De samenstelling van den Bond is omschreven in het z.g. Volkenbondsverdrag of Volkenbondspakt, dat het eerste deel vormt van alle vredes verdragen (dus niet alleen dat van Ver sailles met Duitschland, doch ook van de vredesverdragen met Oostenrijk, Hongarye, enz.) Op 10 Januari 1920, den dag waarop de vertegenwoordigers van Duitechland het verdrag van Versailles hebben bekrachtigd, is het in werking getreden. De nationale souvereiniteit van de Staten, die tot den Volkenbond zijn toegetreden, blyft gehand haafd. De Volkenbond is geen afzonderlijke et een eigen bestaan buiten en bQven de Staten, die er deel van uitma ken, geen „Opper-Staat", maar een inter nationaal organisme. Over dwangmiddelen om genomen beslissingen te doen aanvaar den, beschikt de Volkenbond als zoodanig niet. Wel kunnen maatregelen worden geno men tegen Staten, die in stryd met het eens gegeven woord tot oorlog overgaan zonder zich te gedragen naar de procedure, inge steld om geschillen op vreedzame wyze te beslechten, of in stryd met de eenstemmige beslissing van den Bond. De uitvoering van die maatregelen geschiedt dan echter door de leden van den Bond, de aangesloten Sta ten, De leiding van de werkzaamheden van den Bond is in handen van vertegenwoor digers der regeeringen der verschillende Staten. Alleen op voorstel van een of meer dere regeeringen kan de Bond een nieuwe zaak aanvatten, alleen door tusschenkomst van de regeeringen kunnen de werkzaam heden van den Bond tot uitvoering worden gebracht. Wat de Bond doet, is het resul taat van overeenstemming tusschen de re geeringen. Het aantal leden van de Bond bedraagt thans 64. De voornaamste organen van den Bond zijn: De vergadering de Raad en 't secretariaat, terwyl nauw met den bond samenhan gen het Permanente Hof van internatio nale Justitie en de Internationale Arbeids organisaties. De vergadering, samengesteld uit vertegenwoordigers van alle leden, komt jaarlijks in September byeen. Het werk wordt verdeeld in commissies: 1. voor insti- tutioneele en juridische vraagstukken; 2. betreffende werkzaamheden der technische organisaties; 3. voor ontwapeniiig; 4. voor de begrooting en huishoudelijke zaken; 5. voor sociale vraagstukken; 6. voor politieke vraagstukken. De Raad bestaat thans uit 5 permanente leden (het Britsche Rijk, Frank rijk, Italië, Japan en Duitschland) en 9 niet-permanente (voor 3 jaren gekozen) Het permanente secretariaat, dat zich te Genève den zetel van den Bond bevindt, is samengesteld uit deskundigen op alle moge lijke gebieden, aan het hoofd waarvan sir Eric Drummond staat. Het geheele perso neel (met inbegrip dat der bureaux te Lon den, Parijs, Berlyn en Rome) telt ongeveer 500 personen, van meer dan 40 verschillende nationaliteiten. De voornaamste afdeeiingen van het secretariaat zyn: politieke af deeling financieeie en economische afdeeling, ver- keersafdeeling, afdeeling voor de gebieden, waarover de Bond oppertoezicht heeft (Dan zig en het Saargebied) en de minderheden; mandatenafdeeling, ontwapeningsafdeeling, gezondheidsafdeeling, afdeeling voor sociale vraagstukken (opium en bescherming van de jeugd), afdeeling voor intellectueele sa menwerking en internationale bureaux, ju ridische afdeeling, informatie-afdeeiing. Doordat aan den Bond werkzaamheden op zoo verschillend gebied zijn opgedragen, is het noodig geworden bizondere organi saties in het leven te roepen, die in twee groepen kunnen worden verdeeld: 1. de technische en financieeie, de hygiënische en de verkeer3vraagstukken; 2e. de raadgeven de organen, n.l. voor de vermindering van bewapeningen, voor de mandaten, voor de bescherming van de jeugd, voor de opium kwestie en voor de intellectueele samen werking. Zoo is in groote trekken de samenstelling, 'de politieke taak en het overige arbeidster rein van den Volkenbond. Da poliliake spanning in Oostanrijfc. De houding tan Dr. Seipel. De bloedige botsingen, die onlangs Sankt Lorenzen, waar Heimwehr- en Schutz bundlteden slaags raakten, plaats vonden, waren een uiterlijk blijk van de felle bin- nenlandsch-politieke tegenstellingen in Oostenryk. In dit verband mag niet verzuimd worden er den nadruk op te leggen, dat mgr. Sei- pel, de voorganger van Streeruwitz als bondskanselier openly k van zyn genegen heid voor de Heimwehren, de fascistisch ge tinte burgerwachten van Oostenryk, heeft laten blijken. Wel bekleedt hy niet meer de hooge officieele positie, maar hy is toch nog steeds de leider der Christelyk-sociale par ty. Bondskanselier Streeruwitz, die zyn plaats heeft ingenomen en eveneens tot de Christelyk-sociale party behoort, is echter vrywel machteloos, ofschoon gebleken is, dat de overeenstemming met de sociaal-de mocraten, waarnaar hij streeft, reeds goede vruchten heeft gedragen. Zonder deze over eenstemming zouden de huur- en woning- bouwwet nog steeds niet zyn afgedaan en met een aantal andere wetten, die na Sei- pel's heengaan op vlotte wyze werden be handeld, zou men evenmin klaar zijn geko men. Een blad als de Kölsche Zeitung acht het onbegrijpelijk, dat Seipel niet inziet, dat een burgeroorlog, dien hy door zyn steun aan de Heimwehren in de haqd werkt Oostenryk kan vernietigen. Oostenryk en Oostenrijks bedrijfsleven zouden een bur geroorlog niet kunnen verdragen en boven al: hoe zou dan de houding der buurstaten zyn? Seipel is in werkelijkheid nog steeds ge kant tegen de aansluiting van Oostenryk by het Duitsche Ryk. Hem is het voortbe staan van Oostenryk zonder de aansluiting liever, omdat hy nog altijd hoopt op het herstel der oude Oostenryksche-Hongaar- sche monarchie of tenminste een surrogaat daarvan. Voor een Donau-federatie voelt hy in elk geval veel meer dan voor de aanslui ting. Zijn verzet tegen de aansluiting is sinds hy niet meer bondskanselier is en niet meer rekening hoeft te houden met de Groot- Duitschers en de boerenbonders, veel krach tiger gewprden. Thans wordt zelfs gezegd, dat hy wegens het van de hand wijzen der aansluiting zich voor de Heimwehr heeft verklaard en zich in Tübingen heeft uitge sproken ten gunste van de ware democratie der Heimwehr, omdat hy van deze organi satie, die wel z.g.' „bodenstandig" is, maar zich nooit ten gunste van de aansluiting heeft geuit ook de verwerping dezer aan sluiting verwacht. De leider van den staf der Heimwehr, majoor Pabst, vroeger Duitseh kapitein, is anti-Marxist en ook te gen de Duitsche sociaal-democraten, die thans aan het hoofd der regeering te Duitschland zyn gekomen. Op hem kan dus worden gerekend. Dat de stryd om de macht in Oostenrijk een nieuw stadium is ingetreden, kan ook nog worden afgeleid uit een bericht van den Weenschen correspondent der K. Ztng, die uit goede bron verneemt, dat de Landes- hauptmann van Stiermarken, dr. Rintelen, één der meest toonaangevende persoonlijk heden in de Christelyk-sociale party, Maan dag en Dinsdag te Weenen vertoefde. Ala Landeshauptmann en eigenlyke beheerscher van Stiermarken is hy mede verantwoorde lijk voor de bloedige gebeurtenissen in St. Lorenzen en voor het niet tydig ingrijpen der overheden, die reeds den dag tevoren ervan op de hoogte konden zyn, dat de Heimwehren zouden oprukken. Rintelen heeft té Weenen besprekingen gevoerd met politieke, economische en Heimwehrleiders. Bovenal confereerde hy lang met den Tiroolschen Heimwehrleider dr. Steidel en met dr. Seipel. Men diene rich te herinneren, dat tusschen Rinteler en Seipel sinds geruimen tyd een felle vyand- schap bestond, dat Seipel Rinteler in poli tiek opzicht opzy heeft geschoven en ook nog by de jongste regeeringscrisia scherp is opgetreden tegen de candidatuur van Rinte ler. Woensdag zyn Seipel en Rintelar ech ter als vrienden gescheiden. Van belang is hierby, dat Rinteler, al is hy daartoe uitge- noodigd, geweigerd heeft bondskanselier Streeuwitz op te zoeken, wien hy als Lan deshauptmann buiten kyf verantwoording schuldig is. Men slaat vermoedeiyk de plank niet al te ver mis, wanneer men aanneemt, dat het nieuwe bondgenootschap tusschen Seipel en Rintelen, die gebaseerd is op de Heimwehren, rechtstreeks is gericht tegen het voortbestaan der regeering-Streeuwitz. Het heeft er allen schyn van, dat Seipel en de Heimwehren de gematigde meerderheid der Christelyk-sociale party willen overrom pelen en zoo de regeering, die streeft naar overeenstemming, uit het zadel werpen. Dt Reman yin dn eheqee, 1 Ik was pas gehuwd, eenige maanden slechts, toen ik op een barren winteravond op ,m'n kamer zat en de meid aanklopte. Ja. Deze dame wenscht U te spreken, mynheer I Ik keek verrast op, nam het visitekaartje en las: Mevrouw Verborch van Versande. Ik kende haar niet, maar zei natuurlyk baar binnen te laten. Ze kwam. Ze had een fHnk gebouwd, maar slank figuur, 'was stemmig en elegant gekleed, en haar gelaat drukte één en al verslagenheid uit. Ze bracht telkens een zakdoek naar de oogen. Ik stond aan stomme verbazing ten prooi, maakte een buiging en gaf haar een stoel. Mevrouw. Slechts een onderdrukt snikken'» kJoitk. Nooit had ik zoo melodisch hooren huilen. Ik weid er wit en week van. Plqteeling scheen zy zich te beheerscher. en sprak zachtjes: „Mijnheer, ik kom hulp inroepen!" Ik was één vraagteeken. Ja, mynheer, ik heb heel veel van u gehoord, en u bent myn laatste redmiddel. Alles aan me werd vraagteeken. Maar tevens ontroering. Want de stem klonk engelrein, en de smart lag er op als dauw °P een bloem. Ze wachtte even. Ik zal het u zeggen, mijnheer. Myn man ia my ontrouw. En u moet me helpen. U moet 'm na gaan. U moet het uitpluizen. U, de be roemde... Toen ging me een licht op. Ik woonde vlak naast een vermaard detective, een man die het land versteld deed staan van z'n stoute stukken, we hadden geen van beiden een naambordje op de deur, en de dame had zich vergist in het huis. Ik zal sterk zyn, mynheer. Als u wilt luisteren. Ik woon Vosmaerstraat 16. Wy zyn ryk, en pas een paar jaar getrouwd. Maar... Mevrouw, fluisterde ik, „laat my u..." Ze Met mè geen tyd de zaak te verklaren. En myn moed zakte. Ze schreide als een symphonic. Haar oogen gingen schuil achter een fyn zak doekje. De kamer was vervuld var haar smart. Toen nam ik een kioek besluit. Waarom zou ik die jonge vrouw teleur stellen? Waarom zou ik haar door den grona doen pinken van schrik met de mededeeling. dat ze niet by den beroemden detective, maar by een doodgewoon ambtenaar was* Zy zou het recht hebben my te verwijten dat ik niet dadelyk met stalen energie het mis verstand had opgehelderd. En bovendien: het was nie^ zulk een ingewikkelde zaak. Mevrouw poogde ik nog eens „het Bpijt me maar..." Ze gaf me nog een paar inlichtingen. En ik sprak af, dat ik den volgenden avond haar man zou volgen, als hy het huis ver liet. Hy vermoedde niets, de lafaard, want zy had er met hem i.og niet over gespro ken, doch haar leed in stilte gedragen Op geld behoeft u nUt te zien! zei ze „u kan disponeerqn wat u wilt!" Ik dacht na. Deksels! als ik het uitbracht, waarom zou ik dan niet een flinke belooning vra gen? Het zou mij en m'n Elly prachtig te pas komen, dat geld. Ik begon er waarlijk schik in te krygen. Toen ik haar uitliet, kwam m'n vrouw thuis, en keek naar de jonge, -elegante vrouw die onze woning verliet, en die zoo waarlyk weer een* glimlachje meedroeg M'n vrouw zag ook my, en m'n ontroering en vroeg toen ik weer binnen kwam: „Wie was dat?" Ik strééd. Maar m'n eer als detective-stond op het spel, en bovendien zou Elly my natuurlyk van het plan afbrengen, en me een door gefourneerde idioot vinden, als ze het wist. Daarom weigerde ik elke inlichting. Ik zei dat ze later wel ales hooren zou. En hoe ze vroèg, ik zweeg als een paal. Dién avond ging ik voor het eerst zon der nacht-zoen naar bed. En ik droomd* van de elegante jonge vrouw, en haar har- monischen snik. II. Den volgenden avond ging ik, tot groo te verbazing van Elly, plotseling uit. Ver gadering. Niet zonder spanning stelde ik my op in de nabyheid van het buis der schoone jonge Ik zal een kwartier gestaan hebben, toen een heer na ar buiten trad en snel de straat insloeg. Daar was hy dus, de ellendeling! Ik kreeg aandrift om een flinke straatkei r.aar zyn zondige hoofd te gooien, maai aangezien ik bytyds bedacht, dat het niet tot de, manieren van een detective behoorde om zooiets te doen, bedwong ik myn hei lige verontwaardiging en myn biceps en sloop den misdadiger achterna. Hy liep hard en ik had moeite om 'm by te houden. Op den hoek van een druk ke straat moest ik plotseling wachten voor een aaniydende tuf. Toen ik kon overste ken was de vent weg. Ik knarsetandde, maar hoe ik ook uitkeek, ik ontdekte hen. niet meer. Ik had beloofd zooveel mogeiyk ieder? n avond de bedrogen vrouw verslag te komen uitbrengen en begaf my dus naar de Vos maerstraat. Zy ontving my met brandende spanning in de oogen. Mevrouw, zei ik, uhoude het my ten goede, maar wy mogen niet te haastig zyn in onze conclusies. Ik houd 'm in de gaten, maar ik kan u werkelyk nog niets mee- deelen. Overmorgenavond ga ik hem weer na." Ze knikte berustend. Het is my voldoende, zei ze, „dat een beroemd man als u de zaak. in handen heeft. Nu zal het recht zegevieren." Ik voelde my' gevleid. Mevrouw, zei ik, „u bent vandaag uit geweest. Hoe weet u dat? En u hebt in den regen geloopen! Hoe... weet u...l Uw parapluie staat kletsnat in den gang-bak. En het regent. Ze keek me met een bewonderenden blik aan en prevelde. „Hqe scherpzinnig." Trotsch ging ik heen. Nu ging ik bog tal van a*>ndey deti bandiet na. Telkens als Elly wat vroeg, zei ik iets van een vergadering of bureau- arbeid ,en ze geloofde me. Maar verschei dene malen deed ik vruchteloos werk. Want herhaaldelyk raakte ik 'm kwyt in de druk ke stad. Tweemaal nam hy een auto. Ik ook. Maar de zyne reed toevallig steeds veel harder. Telkens ging ik verslag uit brengen aan de arme, bedrogen vrouw, die geduldig wachtte... Den zevenden avond had ik wel kunnen jubelen van plezier. Ik kon hem heelemaai volgen. In een buitenwyk van de stad trok hy aan de bel van een net bovenhuis, en ging naar binnen. Ik wachtte anderhalf uur. loen kwam hy er uit. Alleen. Op zyn volgenden uitgaansavond ging ik niet naar de Vosmaerstraat, maar naar het bovenhuis in de buitenwyk, en ver school me in de buurt. Hy kwam, de sluip moordenaar. Belde weer. Ging weer naar binnen. Kwam weer naar buiten. Een paar huizen verder was een kruidenierswinkel. Ik kocht er wat, en ging vrager.. Uitvra gen. Heel slim en scherpzinnig. Bn spoe dig wist ik alles omtrent de bewoners van het huis. Op de tweede verdieping woonde een fatsoenlyk heer. Een leeraar, een soort artist. Maar op de eerste een weduwe. Een jonge weduwe met twee kinderen. Een knap

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1929 | | pagina 4