Nieuwe Abonné's
De Holl. Mij. van Landbouw.
Da 125e algemeens vergadering.
Een grootsche ontvang» t te Bodegraven.
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
wijze te Boedapest prvssie wil oefenen, met
het oog op het herstel der diplomatieke be
trekkingen tusschen beide landen. Een on
langs door bemiddeling van het Intern.
Roode Kruis teruggekeerde gevangene ver
telde, dat vele Hongaren in Siberië niet
eens weten, dat de wereldoorlog is geëin
digd.
BINNENLAND.
Het N. V. V.-Congres.
In de middagzitting van het congres van
het N.V.V. werden de verslagen over de af-
geloopen drie jaren behandeld.
De heer Kramer, van den Nederlandschen
Mijnwerkershond heeft daarbij gewezen op
den toestand in het Zuiden,, waar iedere actie
van het N.V.V. verdubbelde actie van het
R.K. Verbond teweeg brengt Geestelijkheid
en werkgevers gaan daar hand in hand. ter
wijl voor hun actie groote bedragen beschik
baar zijn. ten deele ook uit den kas der
Staatsmijnen.
Vanwege de bestuurstafel werd hierop ge
antwoord. dat de strijd in het Zuiden mét
groote kracht in den toekomst zal worden ge
voerd, terwijl ook in het Noorden aan de
landarbeiders zoo veel mogelijk steun zal
worden gegeven.
Van de bespreking der organen en de des
betreffende voorstellen werd afgezien. Deze
kwestie zal in een commissie onder het oog
worden gezien.
Naar aanleiding van een voorstel van den
Nederlandschen I.itho-, Foto- en Chemigra-
fenbond om te besluiten een program op *e
stellen, dat beoogen zal de rechtspositie van
de arbeiders in die bedrijven te verbeteren
werd een urgentieprogam door het bestuur
ter tafel gebracht, waarin verschillende
eisehen, waarvoor noodzakelijk actie moet
worden gevoerd, zijn vastgelegd.
Dit programma luidt, behoudens enkele
wijzigingen, die na overleg met de S.D.A.P.
zullen worden aangebracht.
1. Volledige doorvoering voor alle arbei
ders van de 48-urige werkweek, ook voor
overheids- en spoorwegpersoneel
2. Ratificatie "Van de 8-uren-conventie van
Washington, en andere conventies.
3. Wettelijke regeling voor alle werkne
mers, met een bijzondere regeling voor jeug
dige personen
4. Bijzondere bescherming der arbeiders-
(sters) in de huisindustrie:
5. Arbeidswetgeving voor den landarbeid.
Minimum loon voor landarbeiders
6. Wettelijke regeling der winkelsluiting.
7. Bindend verklaring collectieve arbeids
overeenkomsten
8. Staatspensioneering en verbetering der
bestaande invaliditeit*- en ouderdomszorg;
9 Verbetering van de zee-ongevallenwet
en regeling der rechtspositie van kapiteins
en schepelingen
10. Wetelijke regeling der ziekenfondsen
en instelling van gezondheidsdiensten
11. Werkverruiming, werkloosheidszorg.
wetelijke regeling der werkloosheidsverzeke-
"rtait;
12. Wettelijke regeling der arbeidsbemid
deling,
13.'Medezeggenschap en bedrijfsorganisatie
14. Verdere opheffing der onderwjjsver-
slechteringen, zorg voor de niefc-leerplichtige
jeugd, uitbreiding van nijverheids- en han
delsonderwijs;
15. Verbetering van de salarieering van het
overheidspersoneel, ook van dat in lossen
dienst. Verbetering van de rechtspositie van
het personeel in lossen dienst. Sterke beper
king van aanstelling op arbeidscontract. Be-
tef-e regeling van het georganiseerd overleg
Maatregelen tegen de aanranding op de wet
telijke vrijheid van organisatie,
16. Wettelijke regeling der rechtspositie
van de hoofdarbeiders
17. Verbetering van de wetelijke regeling
der rechtspositie van de mijnwerkers
18. Volledige erkenning van de vakbewe
ging bq de samenstelling van de door de
overheid ingestelde colleges;
19 Afschaffing in de overzeesche gewesten
van de poenale sarfctie, de lieeiendiensten
en de exorbitante reChten. Vrijhfld van vew
eeniging, vergadering en drukpe\ in Neder-
landsch-Indië. Intrekking van artikel 161b!a
van het Indische Wetboek van Strafrecht;
20. Ontwapening,
Dit programma is aangenomen.
Voorts is besloten een commissie te vor
men. die een onderzoek zal instellen naar
de wijze, waarop een betere rechtspraak k»n
worden verkregen in arbeidszaken.
Hierna werd het congres geschorst tot
heden.
i'KWFNfiDfg mSRIf'HTFN
De scheepsramp te Rotterdam.
Zeven Nederlandsche arbeiders ver.
mist. Thans staat vast;~dat er
tien dooden zq«i.
Behalve de reeds gemelde gewonde l -
ders, die in het ziekenhuis aan den
gel in Rotterdam zijn opgenomen, w< r n
nog de volgende erbeiders van de'Roterdam
scire Droogdok Maatschappij' vermist
J. van der Stoep, gehuwd wopende te Rot
terdam; M. van Bueren, ongehuw,
wonende te Hoek van Holland P de liaan,
ongphuwd, wonende te Rotterdam J. Har-
denbol. gehuwd, timmerman,, wonende te
Rotterdam L. M. van Pelt. gehuwd, wonen
de te Rotterdam. J M. Gelok, ongehuwd,
wonende te Rotterdam, en J Vuik, gehuwJ.
wonende te Capelle a. d. IJssel
Nader is komen vast te staan, dat de ijzer
werker» M. van Bueren in de vlammen 's
omgekomen.
Van de bemanning van de Vimeira wor
den vermist do 32-jarige lste stuurman
Bruce Steward uit Dundee en de 39-jarige
Cyril 1 Bone uit Glasgow, lste machinist. In
totaal zijn dit dus negen dooden.
Voorts is Van Schalk gisteravond in het
ziekenhuis aan zijn verwondingen overleden.
De tanks van de Vimeira zijn zooveel mo
gelijk doorzocht, maar men heeft daarin geen
der slachtoffers kunnen vinden Aangeno
men moet worden, dat aTle zeven vermisten
zijn verdronken. Van den laten stuurman
van het schip staat dit vast, omdat de kapi
tein hem over boord heeft zien springen. De
rivierpolitie zou den geheelen nacht blijven
dreggen
De oorzaak.
Naar men ons van deskundige zijde mee
deelt, hebben alle ooggetuigen verklaard, dat
het vuur van buiten naar het schip is toege
komen. Dit wekt het stellige vermoeden in
de hand, dat op het water benzine heeft ge
dreven. Deze moet don afkomstig zijn uit
de tanks van de Vimeira. Vermoedelijk heeft
men aan boord van een van de sleepbooten,
die het schip zouden verhalen, aach gestort.
Hierdoor zou de benzine vlam hebben gevat,
waardoor het vuur zich snel over den wa
terspiegel heeft voortgeplant ZooalB bekend,
is. is zoowel het storten van ascli als ihpt
over boord laten loopen van benzine verbo
den.
Nadere bijzonderheden omtrent
den brand.
De speciale V. D.-verslaggever meldt om
trent den brand in het s.s. ..Vimeira" nog
het volgende:
Het tankschip ..Vimeira" van de Gow
Harrison and Co. te Glasgow is Zondag
avond te 7 u. te R'dain aangekomen en nam
ligplaats bij de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij om aldaar reparatie te onder-
gaan.
Maandagmorgen te ruim elf uur, toen zieh
ongeveer vijftig werklieden van de Rotter
damsche Droogdok Maatschappij aan boord
bevonden, om het schip schoon te maken
en een onderzoek in te stellen naar den om-
vag van de noodzakelijke reparatie, is plot
seling de brand uitgebroken. Leden van de
bemanning van het schip waren bezig om
de pompinstallatie af te gassen, waarbij
gloeiende sintels over boord zijn gevallen.
Plotseling zag men aan boord hoogopslaan
de vlammen uit het water oprijzen, juist toen
een tweetal sleepbooten bezig was het scfliip
te verhalen naar hef Prins Hendrikdok De
vlammen schijnen overgeslagen te zijn naai
de voorruimeu, want binnen enkele oogen-
blikken sloegen de vlammen van alle kan
ten hoog op rondom het voorschip. In de
ruimen bevonden zich vele werklieden, die
niet wisten op welke manier zij zich in vei
ligheid moesten brengen.
Een onderhoud met ooggetuigen.
Wij hebben een onderhoud gehad met drie
werklieden van de Rotterdamsche Droogdok
Maatschappij, die werkzaamheden verricht
ten aan boord toen de brand uitbrak.
Wij waren aan het werk. vertelden zij ons.
in de logies, toen wij plotseling „brand"
hoorden roepen. Wij vluchtten naar boven
en kwamen toen op het voordek terecht,
waarop het logies uitkomt. Het bleek dat
de ben'edenbiutten van het voordek in brand
stonden. Op het voordek gekomen, bemerk
ten wij, dat er onder de bemanning en de
werklieden, die zich op het voorschip be
vonden. een paniek was ontstaan. In hun
zenuwachtigheid zagen wij velen van het
hooge schip in het water springen. Enkelen
van hen zagen wij voor onze oogen verdrin
ken. Gillend kwam er een man op ons afloo-
pen, wiens handen met brandwonden waren
overdekt. Het is te begrijpen, dat ook wij
lievig geschrokken waren. Elk oogenbiik
zou de voortank kuijnen ontploffen en dan
zouden wij het er geen van allen levend
afbrengen. Wij stonden in dubio of wij even
als de meeste anderen, over boord zouden
springen, waarbij de verdrinkingsdood ons
bedreigde, of het zouden wagen nog even aan
boord te blijven. Naar het achterschip vluch
ten was onmogelijk, daar de vlammen op het
tusschendek ons den weg versperden. Wij
bemerkten een motorboot en op ons hulpge
roep voer de kapitein naar den voorsteven
van het brandende schip, en wij kunnen dit
als een heldhaftige daad beschouwen, want
ook hij die naderbij kwam, liep het gevaar
elk «ogenblik, wanneer het schiip zou ont
ploffen, getroffen te worden Dit gevaar had
den de andere sleepbooten maar al te goed
begrepen, want zij bleven alle op een eerbie
digen afstand van het brandende schip,
waaruit de vlammen hoog opstegen. Niette
genstaande het groote risico hieraan verbon
den, voer de kapitein toch naar den voorste
ven om ons te redden. Wij hebben eerst
den gewonde, die op ons a.f was komen loo
pen. aan een touwladder laten zakken en
zijn toen zelf langs een tros naar buiten ge
klommen. Later zijn wij maar weer naar
het brandende schip teruggekeerd, om aan
het blusschiiagBwerk deel te nemen. Wij
mochten van geluk spreken, dat wij niet.
zooals onze om het leven gekomen kamera
den. in den tank aan het werk waren,, daar
wij anders vast en zeker verbrand zouden
zijn. Gelukkig heeft er geen tweedie ontplof
fing plaats gehad, in welk geval ,de brand
nog meer slachtoffers geëischt zou'hebben."
Een communiqué van de directie der R.D.M.
Namens de directie van de Roterdamsche
Droogdokmaatschappq werd aan de N. R.
Ct. nog het volgende perscommuniqué toe
gezonden
Voorloopig bekend is, dat eréatig door
brand verwond zijn
Johannes van fichaik, ongehuwd, ijzer
werker, 8treefkerkstraat 13a. (deze is, zooals
hierboven is gemeld, gisteravond overleden
Dirk de Rouwe, .gehuwd, ijzerwerker, bei
den te Rotterdam
Paulus Berkhout, gehuwd, modelmaker,
Wilhelminastr. 37. Pernis
Willen» Voorbeytel, ongehuwd, sjouwer, Jo
seph straat 86, te Rotterdam
terwijl vermist worden
Jan van der Stoep, gehuwd, bikkerskras,
Mijdrechtstraat 3 te Rotterdam
Mathijs van Bueren, ongehuwd, ijzerwer-
kersmaat, Rchimmelstraat 52. Hoek van
Holland
Pieter de Haan. ongehuwd. ijzerwerkers-
raaat, Rotterdam
Jan Hardenbol, gehuwd, timmerman, Rot
terdam
Leendert Maarten van Pelt, gehuwd, stel-
lingwerkej-, Rotterdam;
Johannes Marinus Gelok. ongehuwd, sjou
wer. Katendrecht.
Jan Vuik, gehuwd, sjouwer. 'a-Gravenweg
107, Capelle a. d. IJssel.
Van de bemanning werden de le machinist
en de le stuurmanvermist, terwijl de vrouw
van den kapitein haar been brak.
De brand, welke ook een gedeelte van het
dekhuis heeft aangetast, was omstreeks 1
uur bedwongen, aan het blusschingswerk
werd deelgenomen door ongeveer 6 gemeente
booten, 2 booten van L.' Smit en Co., 2
Dockyards, 1 boot van de Holland-Amerika
Lijn eu 1 boot van de Koninkl. Petroleum-
lnstailatie".
Brand op zee.
De redding door de „Vesuvius".
Joego-Slavisch fourageschip in vlam-
Gistermiddag is het Zweedsohe s.s. „Ve
suvius" van Bilbao te Hoek van Holland
aangekomen, met negentien schipbreukelin
gen aan boord.
De kapitein van de „Vesuvius", de heer
W. Wettin, vertelde aan een verslaggever
van het Hbld. dat hij in den nacht van Zon
dag op Maandag acht mql ten N. van het
vuurschip „Sandett" bq Duinkerken plot
seling een schip heeft waargenomen dat in
lichtelaaie stond. Kort daarna hoorde men
aan boord van de „Vesuvius" roepen en de
kreten bleken te komen uit twee reddings
booten, van het in nood verkeerend schip.
Men heeft de menschen onmiddellijk aan
boord genomen en toen bleek dat men te
doen had met de bemanning van het voor
de regeering van Joego-Slavië bestemde
fourageschip „Zmay". Het schip moest wor
den afgeleverd en het voer nog onder Duit-
sche vlag. Het is gebouwd by de Deutsche
Werf te Hamburg. Zoodra bleek, dat het
schip naar alle waarschijnlijkheid niet te
gronde zou gaan, heeft de kapitein zich
weer in een van de reddingsbooten begeven,
met negen man van de bemanning. Negen
tien anderen, waaronder de tweede machi
nist, die zware brandwonden heeft opge-
loopen, z\jn aan boord van de „Vesuvius
gebleven.
Naar kapitein Wettin vertelde, was alles
feitelijk binnen een kwartier tqd beslist.
De schipbreukelingen hebben zich in
nachtgewaad aap boord van de „Vesuvius"
begeven. Onder hen bevond zich ook een
dame, n.l. de vrouw van den heer Lorentz,
een beambte van de Duitsche werf, die het
schip escorteerde.
Het gezelschap is in nachtkleeding in den
trein gegaan naar Rotterdam, waar het
zich te voet heeft begeven, naar het
Duitsche consulaat. Het lagere personeel is
met de avondtrein naar Hamburg terugge
keerd. De officieren (Joego-Slaven) en het
echtpaar Lorentz zijn in Rotterdam geble
ven en zq zullen zich vandaag naar hun
woonplaatsen begeven.
De machinekamer in lichtelaaie.
In hun hotel hebben de heer en mevrouw
Lorentz en de officieren van het verbrande
schip van hun wedervaren verteld.
De motoren hebben zich gedurende de
reis goed gehouden. Maar in den nacht van
Zondag op Maandag ontdekte men plotse
ling, dat de machinekamer in lichtelaaie
stond. In deze ruimte bevond zich de twee
de machinist, die nog kans heeft gezien de
motoren af te zetten en de dynamo zoo lang
mogelijk in tact te houden, zoodat de top-
en seinlichten bleven branden. Toen hq de
machinekamer wilde verlaten, moest hq
zich door een vlammenzee heen wagen en
ten gevolge daarvan heeft hij zware brand
wonden opgeloopen.
Dank zjj het goede weer heeft het buiten-
bpord gaan geen enkele moeilijkheid opge
leverd en daardoor kon dit ook in alle rust
geschieden. De schipbreukelingen zagen de
„Vesuvius" in de buurt en aan boord van
dat Zweedsche schip zyn zq gastvrij ont
vangen. Allen waren vol lof over de behan
deling van kapitein Wettin.
De moord op het Bezuidenhout
in den Haag.
De verdachte ingesloten*
Een gesprek in 't Haagsche Bosch.
Gistermorgen is de verdachte Kr. v. d. M-
naar het Huis van Bewaring overgebracht
en ingesloten. De zaak wordt nu in handen
oer Justitie gesteld.
Hoewel de verdachte zeer zwijgzaam is. en
ontkent aan den moord debet te zijn. heeft
hij tooh iets betreffende zijn aanwezigheid
dien dag in de buurt van het moordhuis
losgelaten. Hij heeft aan de politie verklaard
Donderdagmiddag tusschen half één en half
drie in het Haagsche Bosch, nabij de Laan
van N. O.-Indië op een bankje te hebben
gezeten, en daar met pen heer en een dame
over familie-omstandigheden van deze per
sonen gesproken.
Deze heer en dame worden dringend ver
zocht zich bij den commissaris van politie
afd. C te melden, teneinde dienaangaande
inlichtingen te verstrekken.
\Op een vraag door ons aan den commissa
ris gesteld, of eT van
medeplichtigheid
sprake waR, kon nietjmet zekerheid antwoord
worden gegeven.
De dader gevat?
In leidende politiekringen zou men er.
zegt de H. Crt., van overtuigd zijn, dat Kr
v. d M inderdaad de dader is. Fit zeer góe-
ge bron vernemen wij. dat er geen sprake
van is. dat de aangehoudene los wordt gela
ten. daar er iets zóó vast staat, dat in hem
wel de moordenaar moet worden gezien.
Trouwens er zijn thans ook verscheidene
getuigen, dia meenen Kr. v d. M. tegeen
den tijd. dat de moord gebeurd moet zijn,
uit het pand te hebben zien komen.
Hoe laat is de gruweldaad gepleegd?
In ieder geval staat thans bij de politie
vast, dat mevrouw Odem om tien over half
vijf nog niet vermoord kon zijn, immers
tegen dien tijd verlieten eenige familieleden
die op bezoek geweest waren, het pand.
Qtn kwart voor vijf echter werden de con
ducteurs de om hulp smeekende huishoud
ster gewaar.
In dien korten tusschentijd dus moet dan
de moordenaar zijn gruweldaad gepleegd
hebben.
Ora met alle mogelijkheden tekening te
houden heeft de politie dezer dagen ook de
omgeving van het moordhuis met politie
honden laten afzoeken.
Zy, die zich met ingang van 1 Oct.
voor ten minste 3 maanden op de
Goudsche Courant abonneeren, ont
vangen de tot dien datum verschij
nende nummers gratis.
STADSNIEUWS
GOUDA, 10 September 1929.
Bakkersnachtarbeid.
De Burgemeester maakt bekend, dat ter
gemeente-sepretarie ter inzage lifet een
aanvraag van M. J. van Vliet om vergun
ning tot het verrichten van bakkersarbeid
tusschen 8 uur des namiddags en 6 uur des
voormiddags in het perceel Groenendaal 82;
van 'L Binnendijk om vergunning tot het
verrichten van bakkersarbeid tusschen 8
uur des namiddags en 6 uur des voormid
dags in het perceel Nieuwehaven 157;
voorts een aanvraag van J. van der Hee
om vergunning tot het verrichten van bak
kersarbeid tusschen 8 uur des namiddags
en 6 uur des voormiddags in het perceel
Bosclfcveg 58.
Op Dinsdag 8 October a.s. des voormid
dags 11% uur zal in het raadhuis gelegen
heid bestaan om ten overstaan van den
Burgemeester bezwaren tegen déze aan
vragen in te brengen.
Daarby worden zoowel de aanvrager als
zq, die bezwaren inbrengen, in de gelegen»
reid gesteld zich naar aanleiding van de
bezwaren mondeling en schriftelqk te ver
klaren.
Zoowel de aanvrager als zq, die bezwa
ren ihbrengen, kunnen gedurende acht da»
gen vóór het bovengemelde tqdsNp ter
secretarie der gemeente, van de terzake in
gekomen schrifturen kennis nemen.
Verdaging der beslissing op een verzoek
om vergunning.
Burgemeester en Wethouders hebben de
beslissing verdaagd op het verzoek, onder
dagteekening van 17 Juli 1929 ingediend
door de Coöperatieve Graanmalery „De
Boerenbond", aldaar, in behande'ing geno
men den 23en Juli 1929, waarbij vergun
ning wordt gevraagd tot het vervangen van
een zuiggasmotor van 60 P.K. door een
ruwoliemotor van 70/80 P.K. in het perceel
Vest no. 16, kadastraal bekend in gemeente
Gouda sectie D no. 2810—2427* omdat nog
niet is ontvangen van den Hoofdinspecteur
van den Arbeid de verklaring ex-art. 12bis
der Hinderwet.-
Openbare verkooping.
Gisteravond had in het hotel ..de Zalm"
door notaris J. van Kranenburg de verkoo
ping plaats van
ri. Het woonhuis met bovenwoning en
schuur, Heerenstrbat 37-39. Kooper de heer
Ch. 1). Boot, alhier, voor f 3600.
b. Het winkelhuis Bogen 9 en c. het win
kelhuis en woonhuis met schuur Bogen 8.
Kooper de heer G. J. van Willigen alhier,
voor f 5750.
d. Het woonhuis IJssellaan 56. Kooper de
heer P. C. Pierama, alhier, voor f 4250.
Benoeming hoofd der lagere school voor
Bqz. Neutraal Onderwijs.
Tot hoofd der lagere school van de school-
vereeniging voor bijzonder neutraal onder
wijs voor Gouda en omstreken is benoemd
de heer C. W. Seigers, thans hoofd der open
bare lagere school no 10 te Zaandam. De
heer Seigers zei den 18 November a.s. in
functie treden.
Nagekomen belastinggeld.
Bij den inspecteur dei directe belastingen
zqn ingekomen bedragen van 1506.20
616.70 en 34.34, als nagekomen belasting
geld.
Het 300-jarig bestaan der Rem. Gem.
Een tegenspraak
Naar aanleiding van de midedeelingen
van ds. H. Cramei). Rem. pred. in de N. R.
Crt. schrijft dr. H. A. Mulder, ouderling der
Ned. Herv. Gem., in de N. R. Crt. van Zon
dagmorgen het volgende:
„De jubileerende Remonstraiitsche ge
meente van Gouda zou aanva.ikelqk van de
kerkvoogdij der N. H. gemeente aldaar tce-
ftemming hebben verkregen om des Zon
dagsmiddags de St. Janskerk te bezichtigen
en tevens een orgelbespeling door den or-
gaivst der kerk te beluisteren.
De (orthodoxe) kerkeraad zou zich tegen
een dergelijke Zondagsontheiliging hebben
gekant en aan de kerkvoogdij hebben mede
gedeeld, dat „mocht deze bq de verleende
toestemming blqven, de kerkeraad juist op
het uur van de orgelbespeling ('s middags
drie uur) een godsdienstoefening zou uit
schrijven, ook al werd er andera nooit op
dien tijd dienst gehouden". Noodgedwongen
zou toen de kerkvoogdij hare toestemming
hebben teruggetrokken.
Ik stel er prqe op dat uw lezer? weten,
dat de kerkeraad te Gouda een dergelijke
verklaring nimmer heeft gegeven. Ik weet
zeker dat in heel het college voor het toe
passen van een dergelijke, niet nader te'
qualificeeren maatregel geen enkele voor
stander zou zün te vinden.
De werkelijkheid is, dat over heel de zaak
in den kerkeraad in het geheel niet is ge
sproken."
Mededeeling van de Ksmer van Koophandel
en Fabrieken.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
voor Gouda en Omstreken brengt ter kennis
van belanghebbende^ dat de ambtenaar
van den Rijksvoorlichtingsdienst, de heer
Fred. H. Hoek, te haren kantore, Oorthaven
38, een zitdag zal houden, tot het geven
van adviezen en voorlichting aan schoenma
kers en schoenwinkeliers en wel op Vrqdag
20 September a.s. van 10—13 uur.
Hoewel niet strikt noodig verdient het
aanbeveling den heer Hoek, Mozartlaan 5,
Utrecht, vooraf te berichten over welk on
derwerp men hem wenscht te spreken.
Zij verwacht dat velen van deze gelegen
heid gebruik zullen maken.
Rijkspostspaarbank.
In de maand Augustus werd aan het Post
kantoor Gouda op spaarbankboekjes inge
legd 39.159.39 en terugbetaald 51.06653
Derhalve minder ingelegd dan terugbetaald
11.907.14. Het aantal nieuw uitgegeven
spaarbankboekjes bedroeg 30.
1 Tot aankoop van Nationale Schuld ten
behoeve van inleggers werden uitgevoerd 1
order, tot een nominaal bedrag van 600
Wedvlucht postduiven.
De postduivenvereeniging „De Gevleugel-
de Vrienden" hield Zondag een concours uit
Vilvoorden (België), afstand 122,4 K.M. D#
duiven werden gelost om 10 uur. Aankomst
eerste duif 11.59.50 ur, laatste duif 12.1154
uur. De prqzen zqn als volgt behaald:
Joh. Boer 1, 6, 8, 18, 20, 30; A. Berkou-
wer 2, 17; M. A. Mlassar 3, 29, 32; A. Steen
winkel Jr. 4, 10, 1/1, 26; H. M. Matsar 5; I,
van Duuren 7, 9, 12, 14, 16, 16, 16, 21/28»
F. Slaman 13, 31; J. Jongeneel 22 25 28-
G. J. Schilt 24, 27.
Burgeriyke Stand.
GEDOKEN: 5 Sept.: Pieter Emiel, z. v.
P. C. Schouten en L. de Jong, L. Tiende-
weg 6.
C Sept.: Hendrika Cornelia, d. v. J. Hor-
tensius en E. Gerhard^ Raam 312. Arte
Maarten Johan, z. v. A. den Ouden en J. C.
de Jong, Peperstraat 66. Schilleman, 1.
v. W. Donk en J. van Driel, R. van Cats-
weg 170. 4
7 Sept.: Cornelia, d. v. A. Prevoo en C.
de Lange, Bockenbergstraat 41. Cathari-
na Theresia Maria, d. v. F. M. Mimper en
J. C. den Ouden, Vest 27.
OVERLEDEN: 6 Sept.: Martina Ncorde-
g-raaf, 6 w., Wydstr. 22. Maria Wilhel-
mina Bout, Wed. J. C. Janknegt, 88 j.,* K'ei-
weg 22.
8 Sept.: Maria van Schaik, Wed. E. van
Buiten 77 j., Oornhertstraat 24.
AP-Oll*
10, 11 en 12 Sept. Soc. de Réunie, Groote
Zaal, Bazar ten bate van de restauratie
van de Luthersche Kerk.
UIT l*EV OMTREK
SCHOONHOVEN.
Staatscourant 110. 176 bevat dc akten be
treffende de N.V. Plateel-bakkerij Schoon
hoven te Schoonhoven.
MARKTBERICHTEN.
itotterdamsche Veemarkt.
19 Sept. Aanvoer: 204 paarden, 64
veulens, 915 magere runderen, 960 vette
ïunderen, 167 vette kalveren, 493 nuchtere
kalveren, 327 schapen of lammeren, Cl big
gen, 4 bokken en geiten, 680 graskalveren,
10 overloopers.
Prqzen: Vette koeien le kw. 0.53-0.56,
2e kw. 0.45—0.473e kw. 0.30—0.35,
trage handel, prijken iets vaster; Ossen le
kw. 0.50—0.54, 2e kw. 0.45-0.47%, 3e
kw. 0.42, Stieren le kw. 0.47—0.48, 2e
kw. 0.41—0.43, 3e kw. 0.35—0.37, kalme
handel; Kalveren le kw. 0.750.80, 2e kw.
0.65—0.70, 3e kw. 0.55—0.60, stugge
handel.
Melkkoeien 200—420, willige handel,
onveranderde prqzen; Kalfkoeien 200—
400; Stieren 130—190; Pinken 80—140;
Graskalveren 4085, tamelyke handel;
Vaarzen 150210; Werkpaarden 180—
310, iets williger handel, prqzen onveran
derd; Slachtpaarden 154195; Hitten
110—160; Fokkalveren 20—25, slechte
handel; Biggen 1630, slechte handel on-
eronderde prqzen; Veulens 75-95;
Slachtkalveren 0.90—1.05; Biggen p. w.
f 3.00-3.25.
Kaasmarkt Bodegraven.
'10 Sept. Aangevoerd 459 partqen w.o.
448 m. r.m., 18383 stuks, 147.104 K.G. Prij
zen: le kw. m. r.m. 5155, 2e kw. m.
r.m. 4649; zwaardere tot f 63; zonder
r.m. 45—48. Handel matig.
Groentenveiling Gouda.
'10 Sept. Snqboonen 12—30; Stokboo*
nen 12—26; Stamboonen 7—10; Spek-
boonen 2—7; Pronkboonen 3—6; Poste
lein 3.20—3.60, alles per 100 K.G.; Kom
kommers le soort 3.405.50; 2e soort
ƒ1.00—3.10; Kropsla 2.40—5.80; Andijvie
1.302.40; Bloemkool le soort 1218;
2e soort 2.0010.alles per 100 st.;
Tomaten A 0.80—2.20; B 0.50—1.80; C
0.60-1.80, ales p. pond; Kroten 1.00—
2.60 p. 100 bos; Peen 4.20—8.60 per 100
bos;1 Eieren 6.907.20 p. 100 stuks.
R A DTO NI KT J VVS
Programma van heden.
Hilversum:
8.01—8.30 A.V.R.O.-Boekenhalfuurtje, H.
Cannegieter' bespreekt: Stefan Zweig.
8.3011.00 Concert door het Omroep
orkest o.l.v. Nico Treep.
9.45 Praatje door Fred. Fry. Taallessen
10.00 Persberichten van Vaz Dias.
10.15 Voortzetting Concert.
Na afloop dansmuziek.
Huizen:
7.007.15 Praatje over de cursus Espe
ranto.
7.157.25 Gramofoonmuziek.
7.35—8.00 Lezing over: Het Katholiek
standpunt inzake Lichaamscultuur. IL
8.01—8.30 Lezing over: Brabant vragt
positieve actie.
8.30—10.45 Concert. Orkest en piano.
10.4511.30 Gramofoonmuziek.
Woensdag 11 September.
Hilversum
10.0010.15 Morgenwijding;
10.3012.00 Gramofoonmuzfek.
12.152.00 Lunchmuziek
2.003.30 Kindermatinée
3.30—4.00 Gramofoonmuziek.
4.004.30 De voornaamste studiemuzie
voor piano. Een cyclus in stqgende lijn ui
gevoerd door Egbert Veen. Toelichting doo
Louis Schmidt.
Huizen:
10.30—11.00 N.C.R.V. Ziekendienst.
12.30—2.00 Concert. Zanï, cell°
piano.
2.002.30 Gramofoonmuziek.
2.30—4.00 Concert. Zang, viool en Piano-
4.305.00 Gramofoonmuziek.
5.00—6.00 Kinderuurtje.
-es
He op landbouwgebied veelbeleekenende
en inzonderheid wat de zuivel product»!
betreft groote vermaardheid hebbende Rijn
streek, heeft heden het voorrecht de jaar
vergadering (125e algeimeene vergadering
van voornoemde Maatschappq) in haar
midden te ontvangen.
Bodegraven is en met reden er
tiotsch op dat deze onderscheiding haar te
beurt valt.
Allereerst is het de plaat.selqke afdeeling
die er zich over verheugt de gastvrouw te
mogen zqn van de Maatschappij, die nu
reeds 82 jaren lang de belangen van den
landbouw in den ruimsten zin des woords
voorstaat en behartigt.
Doch ook het gemeentebestuur en niet
minder de middenstand hebben deze gele
genheid benut om uiting te geven aan
hun goed beseffen, dat voor de welvaart
van ons land in 't algemeen en voor die van
Bodegraven in 't bqzonder, de landbouw
van het hoogste belang is.
Wie gisteren en vandaag Bodegraven be
zocht bemerkt onmiddellijk dat er iets aan
de hand is, dat de belangstelling heeft van
heel de gemeente.
Veel vlaggen, de winkels hebben aan hun
etalages buitengewone zorg besteed. Ver
schillende burgerlqke vereenigingen hebben
feestelqkheden voorbereid. Kortom alles
was er op ingericht en allen streefden er
naar om het hoofdbestuur, de afgevaardig
den en andere bezoekers der a1 gemeen e
vergadering van de Maatschappy van Land
bouw te toonen, op wel zeer ondubbelzin
nige wqze, dat hun tegenwoordigheid hier
ten zeerste wordt op prqs gesteld.
Gistermiddag heeft de opening van den
Kaasdag en -tentoonstelling plaats gehad.
Na ontvangst van het hoofdbestuur van
de Hollandscne maatschappq van Land
bouw door het afdeelingsbestuur, welks
voorzitter, de heer Brunt allen een harte
lijk welkom toeriep, werd het hoofdbestuur
officieel door het gemeentebestuur ontvan
gen.
De Burgemeester, de heer van Dobben de
Bruqn, heette de HolLandsche Mq. voor
Landbouw hartelqk welkom en sprak zqn
vreugde er over uit, dat het bestuur van de
gewoonte was afgeweken om eer grootere
plaats als vergaderplaats te kiezen en nu
haar vergadering in een kleinere plaats
ging houden en dat dit Bodegraven was.
Iets wat door de geheel e bevolking werd ge-
apprécieerd, getuige de medewerking uit
alle kringen om deze dagen te doen slagen.
De heer dr. Lovink, voorzitter van de
Holl. My. van Landbouw, dankte hem uit
naam der maatschappq en sprak de beste
wenschen uit voor bloei en ontwikkeling
van de gemeente Bodegraven.
Hierna had, om 5 uur, de opening plaats
van de tentoonstelling.
Dr. Lovink opende de tentoonstelling me^
een toespraak, waarin hq Wees op het be
lang van een kaasdag, die een van de mo
derne middelen tot opheffing van den land
bouw is naast de landbouwtentoonstelling,
welke een der verdere middelen vertegen
woordigt. De kaasdag en tentoonstelling
bewqzen dat er een krachtig leven heerscht
onder den landbouw in deze streek.
Moeilqke tqden zooals de lan dbouw no
kent heeft men vroeger ook gekend. Maar
steeds weer heeft de landbouw de moeilqkhe-
den overwonnen, geholpen door ae oude zin
spreuk .Eendracht maakt macht!" Op den
duur zullen ook de bezwaren van dezer\ tyei
door den landbouw worden overwonnen.
Met hulde aan het kranige ?tuk werk
door de nog jonge afdeeling Bodegraven
van de Holl. Mq. van Landbouw, opende
spr. deze tentoonstelling.
De Kaasdag.
Op dezen kaasdag vinden wq om 140-tal
inzendingen, welke allen op den 29 sten Mei
zqn gemaakt. Op dien dag zyn ze door de
controleurs van het Kaascontrole station in
Zuid-Holland gemerkt, terwql er tevens
een randmonster is genomen.
De kaas is nu door een jury beoordeeld;
en de uitslag van deze keuring, naast
vermelding van het vetgehalte en een staat,
die de wqze van bereiding aangeeft.
Zoo wordt een dergel qke kaasdag tot een
demonstratieve leerschool. Niet alleen voor
den inzender, maar cok voor den weetgieri-
gen bezoeker. Waar we hier midden in een
centrum van kaasmaking zitten, en dus dc
meeste bezoekers wel kaasboeren zullen zqn
is het begrqpelqk van hoe groot belang als
leermiddel en verbetering van eventueel
verkeerde toestanden een dergelijke keuring
is Voor zoover we het beoordeelen kunnen
heeft deze kaasdag dan ook uitstekend aan
het doel beantwoord. Een aantal van hon
derdveertig mededingers bq deze keuring is
een flink getal en kan aanleiding geven tot
goede vergelqkingsmogelqkheden.
En, misschien, zqn er ook wel enkele bui
tenstaanders, die hierdoor een beter inzicht
zullen krqgen in de vele moeiiqkheden,
waarmee ook dit onderdeel van het land-
bouwbedrqf te maken heeft wil het een
goed product ter markt blqven.
Als voorbeeld hoe belangrijk do resul
taten van een der ge lijken kaasdag kunnen
zqn, spreekt op deze kaasdag o.a. zeer sterk
de beoordeeling van de zoogenaamde dicht
gemaakte kazen. Te losse kazen moeten be
schouwd worden als minder goed. Er is nu
een methode, die naar men zegt geheim ge
houden wordt, waardoor men de kaas kan
dichtmaken, zoodat vrqwel alle gaten ver-
dwynen.
Indien deze methode volkomen aan het
doel beantwoordde, zou ze in zekeren zin
een gelukkigen vondst genoemd kunnen
worden. Het blqkt echter, dat deze wqze
van dichtmaken van losse kaas onvolkomen
is. Bq aanboring schqnt het wel of de te
groote losheid is verdwenen, maar bq aan-
snyden begint het aanvankelqk ega'e opper,
vlak te scheuren. Het spreekt van zelf, dat
de handel door het schqnbaar herstel van
dit kaas-gebrek wordt gedupeerd, omdat de
fout op eenigszins andere wqze weer te
voorschqn komt bq het aansnyden. Deze
kaasdag heeft dan, dunkt ons, wel bewezen,
dat deze methode van dichtmaking van de
kaas in geen geval aanbeveling verdient,
omdat ze den weg tot knoeiery opent.
Verder leerde deze kaasdag, dat onder de
inzendingen een groot aantal afwykende
kazen voorkwamen.
Alles by eengenomen is het groote belang
van een dergelqken kaasdag afdoende ge
bleken en kunnen we hem èn wat uitslag èn
wat organisatie aangaat uitstekend ge
slaagd noemen.
Hollandsche Maatschappij van
Landbouw.
Algemeene vergadering te
Bodegraven.
Heden werd te Bodegraven de algemeene
vergadering gehouden van de Holl. Mq. van
Landbouw.
Toen de groote achterzaal van Hotel van
Rossum geheel gevuld was met afgevaar
digden der verschillende afdeelingen sprak
de Voorzitter der H. M. v. L., Dr. H. J.
Lovink de openingsrede uit.
Na een woord van welkom te hebben toe
geroepen aan eenige vooraanstaande per
sonen geeft spreker een schets van de
landbouwkundige geschiedenis der Ryn-
streek. Deze geschiedenis is nauw verbon
den aan de H. M. v. L.
De eerste Voorzitter der H. M. v. L. en
tevens de man van wien het initiatief is
uitgegaan tot oprichting der H. M. v. L.,
was Mr. G. W. Verwey Mejan, advocaat te
's Gravenhage, die zich sedert 1835 geves
tigd had te Alphen, waar hq op zyn land
goederen verschillende nieuwe opvattingen
op landbouwgebied toepastte. In latere ja
ren leverde de Rqnstreek nog verschillende
eminente voormannen die steunpilaren
waren der H. M. v. L. en erkende voorman
nen van onzen vaderlandschen landbouw.
Spreker noemt de familie van der Breggen
te Waddinxveen en Mr. D. Visser van Ha-
zerswoude.
De Rynlandsche boerenstand ls van een
goede soort. Na een korte schets te hebben
gegeven van het ontstaan der vele familie
namen die met het woordje „van" aanvan
gen staat spreker eenigen tqd stil bq het
karakter van den Rynlandschen boer en
zqne oude gewoonten.
Ofschoon de Rynlandsche boerenstand nu
juist niet tot het geheel onthouderschap
is overgegaan, zyn de tqden voorby waarin
nog weieens, vooral op marktdagen, brui
loften e.d. veel drank gedronken werd en
het oude boerenspreekwoord waarheid be
vatte:
De boer naar mart
De vrouw het de smart.
De schouw, het sieraad der vroegere
huiskamer doch thans zeldzaam geworden,
droeg meermalen mooie voorstellingen en
opschriften, die teekenend waren voor de
gevoelens van den boer. Zoo draagt een
thans nog bestaande, uit 1620, dateerende
schouw het opschrift:
Het land te bebouwen is myn lust
Mqn hert en sinne zqn belust,
Te woone bq het woelent vee
Gelyk als vader Jacob dee.
De Rynlandsche boerenstand heeft in den
loop der geschiedenis moeilqke tqden mee
gemaakt, zoodat in de oude archiefstukken
menigmaal te lezen staat dat deze of gene
„de spade op den dyk" had gestoken, waar
mede te kennen werd gegeven, dai hq zyne
landeryen verliet om in den vreemde te
trachten werk en brood te vinden.
Reeds van oudsher is de Rqnstreek be
kend om zqn zuivelproducten en deze goe
de naam heeft zy tot heden behouden.
De volvette boerenkaas is over de geheele
wereld bekend.
Spreker geeft hiervan een korte schets
en vindt hierby gelegenheid te wqzen op
het goede werk van Wouter Sluis, de
Noord-Hollandsche pionier op zuivelgebied
die in de vorige eeuw opk in de Rqnstreek
goed werk heeft verric it.
Hierna brengt spreke eenige vraagstuk
ken naar voren, die d laatste jaren veel
besproken zqn. Hq acit het noodzakelqk
dat er een instituut voor bestudeering en
bestrijding van het mond en klauwzeer
komt. Ons land met zyn geweldige export
belangen moet vooraanstaan in de bestu
deering en bestrqding dezer ziekte, even
als wy nu bqna 25 jaren de leiding heb
ben van de maatregelen ter bevordering
van den eerlyken handel in zuivelproducten.
Alleen als ons land een voorbeeld is voor
andere landen, kunqen wq invloed van be-
teekenis uitoefenen bq het in het leven roe
pen van internationale bepalingen.
Spreker hoopt dat de nieuwe Staatsbe-
grooting een voorstel zal mogen bevatten
waardoor onze achterstand by de bestudee
ring en bestrqding van het mond en klauw
zeer krachtig kan worden ingehaald.
Doch niet alleen de Regeering ook de
landbouwers moeten medewerken. Zq moe
ten elk geval van ziekte, vooral de eerste
gevallen zyn gewichtig, direct aangeven.
Doet de overheid al het mogelqke om de
ziekte te bestrqden en verzuimt de veehou
der de ziektegevallen direct aan te geven,
dan is dat een misdaad tegenover zich fcelf
en tegenover zqn collega's.
De moeilqke omstandigheden waaronder
land en tuinbouw de laatste jaren gebukt
gaan hangen samen met de economische
depressie die zich over bqna de geheele
wereld heeft verbreid. De Regeering staat
hier tegenover machteloos. Dat neemt niet
weg dat zq wel tal van maatregelen kan
nemen die tot verzachting kunnen leiden.
De laatste jaren hebben wy een Minister
gehad die wel niet alles kon veranderen
doch die in ieder geval een hart voor den
landbouw bleek te hebben en deed wat hq
kon.
Spreker meent wei een woord van waar
deering namens de H. M. v. L. te mogen
uiten aan het adres van oud-Minister Kan.
(Applaus).
Het Hoofdbestuur heeft de vraag over
wogen of het niet gewenscht zou zyn tot
het oude stelsel van een Directeur-Generaal
van den Landbouw terug te keeren. Een
vaste leiding in landbouwzaken is noodig,
los van de politiek, het is niet mogelyk in
4 jaren het ingewikkelde raderwerk van
onzen land- en tuinbouw te leeren kennen.
Ofschoon aan ieder stelsel fouten kleven
neigt spreker daarom over tot het weder
instellen van een Directeur-Generaal v. d.
landbouw. By de keuze zal men meer op
de technisch commereieële zqdge, dan op
het sociaal-juridisch element moeten letten.
Spreker besluit met de hoop uit te spre
ken dat de Regeering ook aan dit onder
werp hare volle aandacht zal willen schen
ken, en dankte in 't bqzonder het gemeente
bestuur van Bodegraven voor de gastvrij
heid in deze dagen aan de Holl. Mq. v.
Landbouw geboden.
(Applaus).
Aanwezig zyn 67 afdeelingen waarvan 36
uit de provincie Zuid-Holland en 31 uit
Noord-Holand.
De Voorzitter deelt mede dat in Novem
ber a.s. een nieuwe vergadering zal worden
gehouden, waarin enkele inleiders het Pacht-
vraagstuk zullen behandelen.
Tot leden van het Hoofdbestuur werden
benoemd:,
in de vacature-C. D. Kaaskooper: de heer
C. Schenk.
in de vacature-B. C. Huqser, de heer F.
den Hartog.
in de vacature-D. Appel, de heer P. Sta
pel te Hoogkarspel.
in de vacature-P. Qualm, de heer C. Dek
ker.
Tot lid der financieele commissie in de
vacature-Mr. F. A. Nelemans wordt be
noemd de heer Mr. J- M. J. v. d. Minne te
Rotterdam.
De heer E. J. Glim te Bussum wordt tot
commissaris der Onderlinge Brandveiv.eke-
rrng-My. herkozen.
Tot plaats der volgende najaarsvergade
ring in 1930 wordt Hoorn aangewezen,
daar in Sept. 1930 daar een tentoonstelling
en keuring van fokvee, varkens, geiten e.d.
daar zullen plaats hebben.
Bq de rondvraag stelt de heer P. Teumis-
sen de vraag hoe het staat niet de vee-
fondsen? Voorts ook of het H.B. in eenig
contact geweest is met de landbouwers in
Groningen gedurende de staking. Is dat
contact gezocht of aangeboden.
De Secretaris meent dat de eerste vraag
thuis behoort by den Bond v. Slachtvee
fondsen. Spr. kan mededeelen dat er scheids
gerecht komt.
Wat de andere vraag betreft, spr. deelt
mede dat bq het HJB. een schrijven is in
gekomen van landbouw erszqde om steun te
geven by deze staking. Het H.B. achtte zich
niet voldoende op de hoogte en besloot op
die aanvrage niet in te gaan.
De heer Mr. de Jong, Dordrecht, vraagt
op welke wijze de H. M. v. L. zich zal uit
spreken over het paclitvraagstuk.
De Voorzitter deelt mede dat de drie
prae-adviezen over het paclitvraagstuk aan
de afdeelingen zullen worden medegedeeld.
Deze zullen worden behandeld aan de hand
van het ingediende wetsontwerp. De verga
dering zal dan beslissen wat daar verder zal
geschieden.
Bq de rondvraag stélt de heer Staal na
mens de afd. Diemen voor met alle land
bouworganisaties aan te dringen op een af-
zonderlyke Minister van Landbouw. De
landbouw wordt te stiefmoederlijk bedeeld.
De Voorzitter deelt mede dat het Hoofd
bestuur van oordeel is dat het beter is een
directeur-generaal te hebben die blyft, in-
plaats van een telkens wisselende minister.
Naar aanleiding van een door den heer de
Hertog gestelde vraag over een te wachten
wet op de jeugdige arbeidskracht, zegt de
heer D. de Boer (Stompetorem) dat een
voor-ontwerp aan het Departement ligt,
waarin gesproken wordt over den arbeid
van vrouwen en onvolwassen arbeidskrach
ten, dus kinderen. Spr. doet eenige mede
deel ingen over hetgeen in den Hoogen Raad
van Arbeid ter zake is gesproken.
Daarna wordt de vergadering onder dank
zegging door den Voorzitter gesloten.
RECHTZAKEN.
De moord te Giessen-Nieuwkerk.
Overzicht van hetgeeni geleid heeft
tot de verwyzing dezer zaak door den
Hoogen Raad naar het Ainsterdam-
sche Gerechtshof, ter nieuwe berech
ting; voor welk college de revisie-
behandeling Donderdag a.s. aanvangt.
Nu Donderdag a.s. voor het Gerechtshof
te. Amsterdam de behandeding in revisie zal
aanvangen van de geruchtmakende zaak, be
trekking hebbend op den in 1923 gepleegden
moord op den spoorwegwachter De Jong te
Giessen-Nieuwkerk, is het wellicht dienstig,
nog eens de aandacht te vestigen op de ver
schillende feiten, welke er toé geleid hebben
dat de Hooge Raad van de [ten uitvoerleg
ging van het veroordeelend arrest van het
Haagsche Gerechtshof ten aanzien van J
Teunissen en J. C. Klunderl die ieder ter
zake van dezen tnoord waren veroordeeld
tot vijftien jaren gevangenisstraf, de schor
sing bevolen en de zaak ter (nieuwe berech
ting naar het Amsterdamach^ Hof verwezen
heeft. Inmiddels hebben Kiutnder en Theu-
nisaen ruim vier jaren in dej gevangenis te
Leeuwarden doorgebracht en bevinden rij
zich thans als „verdachten" in het Huis
van Bewaring te Amsterdam.
In den nacht van 3 op 4 Augustus van het
jaar 1923 werd de spoorwegwachter Jacob
de Jong te Giessen-Nieuwkerk op de spoor
baan, op ongeveer 400 meter afstand van
zijn woning, vermoord. By het krieken van
den dag werd het lijk van den vermoorde
nabij een seinpaal gevonden door een inwo
ner van Giessen-Nieuwkerk, zekeren Kras.
In den arm van het onthielde lichaam lag
een ijzeren hamer met ijzeren steel. De
moord moet niet dit voorwerp zijn verricht,
want het hoofd van den verslagene bleek
met een hamer verminkt te zijn, o.a. waren
schedel en jukbeenderen ingeslagen. i>e dood
moet dan ook dadelijk zijn ingetreden.
Het door de politie en justitie ingestedde
ondersoek leidde allereerst naar zekeren
Boxmeer, wiens daderschap aan het gruwe
lijk misdrijf aannemelijk werd gemaakt door
de verklaringen van den ijsventer MTjnster,
die o.m. had medegedeeld dat hij Boxmeer
in den omtrek had gezien. Laatstgenoemde
was echter zoo gelukkig* dat hij zijn alibi
volledig bewijzen kon. Getuige Mijnster wist
echter nog meer te vertellenzijn verklarin
gen kwamen hierop neer dat de hamer, wel
ke bij het lijk was gevonden, het-«igendom
was van de familie Kroon te Sdiedrecht. Nu
was in den avond en den nacht van het ge
beurde ten huize van het echtpaar Kroon een
feostje geweest, waaraan behalve door de
Kroons werd deelgenomen door zekeren Ver
meer en door J. C. Klunder en J. Theunis-
sen. De laatste twee waren reep. als arbeider
en onderbaas werkzaam bij het herstellings
werk langs de spoorlijn Dordrechtr—Hardinx-
veld. Door de aanwijzingen van Mijnster
werden Klunder en Teunissen gearresteerd,
doch spoedig weer vrijgelaten. In Februari
1925 werden beiden echter opnieuw, als ver
dacht van den moord, in arrest gesteld. Zoo
wel Klunder als Teunissen bleven hun on
schuld volhouden. Wat betreft hun deelna
me aan het feestje bij de Kroons kon uit hun
verklaringen worden opgemaakt dat vrouw
Kroon aan Teunissen, die toentertijd in Dor
drecht woonde, verzoqht had, te haren huize
te blijven overnachten. Teunissen had hierin
toegestemd, doch het raadzamer geacht,
eerst een bedrag van f 500, welke som hij
Bij zich droeg oni den volgenden morgen aan
zijn arbeiders uit te betalen, in veiligheid
te brengen bij zekeren (inmiddels overleden)
Bouwmeester* bij wien Klunder in de kost
was en die op een paar huizen afstand van
de Kroons woonde. Zoo zou toen te ongeveer
il uur Teunissen aan de Kroons gezegd heb-
ben,, dat hij even weg moest, zonder hiervan
echter de reden op te geven.
Met Klunder heeft hij toen het huis der
Kroons verlaten en aan eerstgenoemde heeft
hij daarna ten huize van Bouwmeester het
geld overgedragen. Beiden zijn toen naar de
woning der Kroons teruggekeerd, waar het
gezellig avondje tot twee uur 's nachts ia
voortgezet. Volgens de verklaringen der ver
dachten zouden zij hoogstens een kwartier
zijn weg geweest, zoodat zij dus onmogelijk
te Giessen-Nieuwkerk, dat op 14 kilometei
afstand van de woning der Kroons ligt,
iemand hadden kunnen vermoorden. Zij zou
den toch in dat geval in een kwartier tijds
en den moord gepleegd èn in 't geheel acht
entwintig kilometer hebben moeten afleggen.
Dat het afwezig zijn yan Klunder en Teu
nissen niet langer dan een kwartier geduurd
nad verklaarden aanvankelijk ook de beide
Kroons, alsmede (le derde gast te hunnen
huize, .Hendrik Vermeer. Bovendien ver
klaarden zij dat zij den hamer, die op het
(ijk van De Jong was gevonden, nooit gezien
hadden. De justitie nam deze verklaringen
echter niet aan en nadat de Kroons kort na
den moord eerst tien dagen en veel later nog
eens veertig dagen in voorarrest hadden ge
zeten, herriepen zij hun aanvankelijke ver
klaringen en verkluarden zij dat Klunder en
Teunissen van elf uur tot kwart voor één
waren weg geweest, en voorts dat de hamer
hun eigendom was.
Het was hoofdzakelijk op de verklaringen
dezer hoofdgetuigen, dat Klunder en Tennis
sen door de Rechtbank te Dordrecht aan den
moord schuldig verklaard en deswege ieder
tot vijftien jaar gevangenisstraf veroordeeld
werden. Het Gerechtshof te den Haag be
vestigde dit vonnis in hooger beroep, waarna
de Hooge Raad het cassatieberoep verwierp.
De pogingen tot revisie.
Vrienden en verwanten van Klunder en
Teunissen, die ondankB alles aan hun on
schuld waren blijven vasthouden, zaten ech
ter niet stil. Er werden verschillende pogin
gen in het werk gesteld om revisie van het
vonnis te verkrqgen.
De Kroons verklaren onder pressie
gelogen te hebben.
Zoo was dus de stand van zaken, toen het
enkele dagen later de heer 0. H. Geudeker
redacteur van „Het Volk" mocht gelukken,
het echtpaar Kroon tot spreken te brengen.
De Kroons zouden onder pressie
meineed hebben gepleegd.
Als gevolg van deze verklaring is thans
het revisie-verzoek toegestaan.
Volstaan wij tenslotte voorloopig met de
vermelding, wat de gevolgen der revisie-be-.
handeling kunnen zijn. Daarbij zij vooropge
steld dat het Hof verdachten nooit een
zwaardere straf kan opleggen. Het Hof kan
of het vroeger gevelde vonnis handhaven, cf
dit vonnis geheel of gedeeltelijk vernietigen
en opnieuw rechtdoen. Volgens de wet moet
het Hof in dit laatste geval verdachten f
vrijspreken, of ontslaan van rechtsvervolging
of opnieuw oordeelen, met oplegging van
een minder zware straf
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
De Damrubriek.
De heer Schouten verzoekt ons er de aan
dacht op te vestigen dat in het probleem,14,
opgenomen in de damrubriek in ons nummer
van Zaterdag j.l., de zwarte schqf op 5 ver
valt.
TOONEEL.
r Emile Timrott. f
Naar wq vernemen is gisternacht te Am
sterdam de tooneelspeler Emile Timrott
door gasverstikking om het leven gekomen.
Timrott, die 36 jaar is geworden, speelde
Zondagavond nog in De vreemde eend in de
byt in den Plantage Schouwburg.
DKAAOLOOZE DIENST.
Nieuwe Russische nota aun China.
OSLO, 10 Sept. Naar uit Moskou wurd,t
gemeld heelt de plaatsvervangende com
missaris van buitenlandse he zaken, Nich.-
noff, Maandag (Jen Duitschen ambassadeur
een nota overhandigd, bestemd om te wor
den doorgegeven aan de regeering te Nan
king.
in deze nota wordt gewezen op de zich
steeds herhaalde invallen van de Chineeschc
er. witte afdeelingen op Russisch gebied
en worden de autoriteeten van JVioakdén.
voor deze overvallen en de beschieting der
bevolking verantwoordeiqk gesteld. De uit
dagende houding van Chineesche en Wit
gardistische militairen, dwingt de Russische
tioepen tot tegenaanvallen teneinde de
grens te beschermen. De Sovjetregecring
acht het om die reden noodzakelqk de Nan
king- en Moekdeu-regeering er nadrukkelijk
op te wqzen dat verdere overvallen van Clri-
neezen of Wit gardisten de ernstigste ge
volgen kunnen hebben.
De Sovjetregeering isvan oordeel dat al
leen de absolute ontwapening der Wissen
een garantie vormt voor 't herstel van de
rust aan de grenzen.
Een scheepsramp.
Het Engelsche s.s. Island Trade op
de rotsen geloopen.
MADRID, 10 ^Jept. Het Engelsche s.s.
Island Trade dat 8900 ton meet, liep in de
mist ten zuiden van Figo op de rotskust.
Het schip moet met het grootste deel der
lading als verloren worden beschouwd. Pas
sagiers en bemanning konden worden ge
red.
Benoeming Secretaris van het
Gouvernement van Ned. lndië.
BATAVIA, 10 Sept. Aneta seint dat be
noemd is tot Secretaris van het Gouverne
ment in Ned. Indië Mr. B. T. Westerouen
van Meeteren.
iwastrim ook te Amsterdam.
AAlbTLKuAM, 10 Sept. lieden is het eer
ste aiastiïmgevul te Amsterdam geconsta
teerd bij een dame, een bewoonster van da
iiilderdijksUaat. De patiënte is vervoerd
naar de ijuaiantaine-iniiclituig te Zeeburg,
waar een inrichting is gemaakt waai pok-
kunpatienten geheel geïsoleerd zijn.
Aiastrim.
Eit nieuwe gevarien te Delft.
Te Deat werden gisteren eif gevalltn van
alastrnn geconstateerd en wel bq tien kin
deren en een volwassene.
Enkelen zy nnaar de barak in liet üude
en Nieuwe Gasthuis vervoerd.
1»e moord op het bezuidcuihout m den riaag.
De teraardebestelling van Mevr. Oden».
AMSTERDAM,, 10 Sept. Op de begraaf
plaats Zorgvliet is hedenmiddag rustig 11
kalm aan den schoot der aarde toevertiouwd
het stoffelijk overschot van mevr. E. Odean—
Ghristiaan, die in den Haag in iiaar woning
aan t bezutdeidiout vermoord werd. Een
150-tal belangstellenden woonde de begrafe-
nisplechtigjheid bij. Nadat de eikenhuoten
kist in 't familiegraf was neergelaten werden
door de familieleden witte bloemen in de
groeve gestrooid.
Als eeft-ste spreker trad naar voren notaris
ue Booy, die jareiilaug vertrouwde en raads
man van de overledene is geweest. Hij wees
op de algemeene deelneming met dezen gru-
welijken moord eu herinnerde voorts aan
den eenvoud van de overledene. Dikwijls
had hij haar op de gevaren gewezen waar
aan zij bloot stond door zoo eenzaam te wo
nen, Zij vond dit steeds overdreven en he
laas zijn de gevolgen niet uitgebleven.
Hierna voerde 't woord de heer Dieebergen
die namens de familie woorden van troost
sprak. Nadat notaris de Booy namens de fa
milie bedankt had voor de belangstelling,
was de plechtgheid ten einde.
WISSELKOERSEN.
9 SepHH lOi&apU
12.09"/„ 12.097..
59.42 59.39%
9.76% 9.76%
34.68 34.67%
48.06 48.07%
35.15 35.15
66.42% 60.42%
66.85 60.82%
66.45 66.45
2.497,. 2.497m
Niet^ofï Weeft
7.38% 7.38%
36.80 36.78
13.Q5 13.05
Beursoverzicht.
De beurs had heden een levendiger aan
blik op dan gisteren 't geval was. De Sui
kerwaarden waren op den voorgrond getre
den en behaalden zeer groote koerswinsten.
Zoo kon de H.V.A. ruim 30 notteren
evenals Javacultuur. De toestand in de sui
kerindustrie op Java is veel verbeterd, door
de groote afdoeningen die de Visp heeft
kunnen effectueeren. De handel in marga
rine unie was iets omvangryker geworden
maar de stemming was er niet op veroetem
en langzaam brokkelden de koersen tot on
der de 640 af. Calvé Delft werden weder
lager afgedaan. Van Berkels en Fordaan-
deelen waren eerder iets luier. Kunstzijde
waren goed van toon en Enka's werden
zelf» tot 290 verhandeld. Later volgde een
lichte reactie. Oliefondsen hadden een kal
me markt Koninkl ijken waren eerder iets
luier. Mqnwaarden waren verlaten. Boetons
trokken niet aan doch algemeene explora
ties waren zich iets van hun koers ontgaan.
Rubberaandeel en waren vast van toon. In
verband met de verbeterde stemming voor
dit product
RADIO-TELEGRAFISCH WEEKBERICHT
Verachting: Zwakke tot matige wind,
aanvf&ikelyk uit oostelyke richtingen, half
tot licht bewolkt droog. Aanvankelqk iets
koeler, later weer iets warmer.
Londen
Berlyn
Parys
P.russel
Zwitserland
Weenen
Kopenhagen
Stockholm
Oslo
New-York
Praag
Madrid
Milaan