k
I
l>
Bahlmann
Nieuws- en advertentieblad voor gouda en omstrekeb
EXPOSITIE
n
meer dan 6500 gezinnen in Gouda en Omgeving
ira
Deze Courant komt in
«o. 71180
BERKENWOUDE, BODEGRAVEN,
IK, OUDERKERK, OUDEWATER. REE'WUK, SCHOONHOVEN STOLWIJK, WADDWXVEEN. ZEVENHUIZEN, en*
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
Naar Indië.
k
FEUILLETON.
BERG.
NIEU’
r
t
Zaterdag 21 September 1929
DE WENTELTRAP.
68»Jaargang
BOSKOOP, GOUDFRAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
jy.'
r.'“
.“1
tBOOe»
Qeg
LJL, T* VV MVVIJVnrt V LWI, ÜUOIIUVI f VTVUAJ» I^ZIU, Lfi/IZXUIAIAUVMA) kU W/11W VM I W*Vi4*w~—- l
Dit nummer bestaat uit twee bladen
begeerd
SEIZOEN 1929/30
HEHEST EN WINTER
GEOPEND
Eischt niet veel van anderen, maar
eisch heel veel van uzelf.
jnboffers geweest,
er gedurende het
■alyk frissche zee-
- 1! !L.*.~- -
Tilt het Amerikaansch van
MARY ROBERTS RINEHART.
(Nadruk verboden).
>eze trappen hier
De leuningen
de plannen te veranderen voor...
zal het misschien mogelijk zijn.
r omhet
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.25,
l»er kwartaal 2.90, per
Franco per post per kws Tw_
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 96 uur. Administratie Telef. Interc. 82-
Redactie Telef. 83. Postrekening 48400.
loopen met de handen op den rug. Een poos
je spraken we geen van beiden, maar plot
seling vroeg ik:
Meneer Jamieson gelooft U da^. Paul
Armstrong een natuurlijken dood gestorven
is?
zyn voor heel de maatschappij, wanneer
niet het zoeken van eigen belangen ten
koste van anderen, maar het bevorderen
van recht op den voorgrond staat. Ook moet
men de overheid werkelijk overheid willen I
laten, haar niet willen verlagen tot diena
resse van bepaalde groepen. De democratie
zal, naar de meening van den heer Smeenk,
alleen dan niet den weg, banen voor een
dictatuur, indien zy bekwame mannen naar
voren brengt, die door hoog verantwoorde
lijkheidsgevoel worden geleid. Het is in dit
verband, dat wij melding willen maken van
de rede, dezer dagen gehouden door Mus
solini. Hjj kon er met trots op wijzen, dat
het Fascisme zijn succes dankt aan het feit, I
dat het gezag, orde en rechtvaardigheid
heeft hersteld in eene maatschappij, die
door eene verkeerd geleide democihtie
was vervallen tot een chaos.
in: zonder deskundige toelichting zouden ze
me niet veel wijzer maken en die kon Jamie
son me later beter geven.
Het eenige wat hij zei, was:
Zegt het U niets, juffrouw Innes, dat
die dokter Walker die tekeningen onder zijn
berusting heeft? En daarop zich weer tot den
bezoeker wendend:
We zijn een en al oor, Riggs-
Ik zou nooit bij U gekomen zijn, be
gon de aangesprokene als het niet ter-
wille van juffrouw Armstrong was geweest.
Toen meneer Innes opeens verdween en juf
frouw Louise ziek werd van ellende vond ik
dat het welletjes was Ik had voor den dok
ter een paar karweitjes opgeknapt, die, eer
lijk gezegd niet al te netjes waren, maar ik
had er nu meer dan genoeg van.
Heb je hem geholpen toen meneer
ïnries dat ongeluk kreeg? vroeg ik in span
ning.
Neen juffrouw, daar hoorde ik pas den
volgenden dag van toen het in het week
blaadje van Cassanova stond. Maar ik weet
wel wie daaraan debet is. Maar laat ik bij
het begin beginnen.
En de man deed zijn verhaal.
Toen dokter Walker met de familie
Armstrong naar CaJifornifi ging, deed het ge
rucht de ronde dat hij met juffrouw Louise
zou gaan trouwen. En wij dadhten niet an
ders of dat was zoo. Onverwachte kreeg ik
een opgewonden brief van hem, waarin hij
schreef dat juffrouw Armstrong het in haar
hoofd gekregen had om naar hute te gaan
en in dien brief stuurde hij mij ook geld.
Wordt vervolgd.
plaats Bleekeri"
[eopend. Scholen
nt (Najaaritiriaf)
rijen van accumulatoren, die gedurende
half uur voor ’t geheele schip stroom kun
nen leveren. In de machinekamer vinden
we ook de waterpompen en de vriesinrich-
t:ng en ’n distilleerapparaat, dat in geval
van nood uit zeewater drinkwater kan ma
ken.
Welke groote hoeveelheden zoet water
het schip moet meevoeren, kan wel blijken
uit de opgave van den machinist, dat er per
dag voor ketel, wascn- en drinkwater onge
veer 100 ton noodig is.
Voor de ketels kunnen we ’t niet lang
uithouden. We zyn al geheel doorweekt,
maar daar is de warmte ons toch te mach
tig. Voor ’t stokerspersoneel heeft men de
ventilatiekanalen ook door de machine
kamer geleid en kan men telkens even on
der den koker gaan staan. Dat werkt als ’n
erf risschende douche.
Na ’n rondgang van twee uur komen we
weer boven water, zwart, vies en warm.
Doch ’n frisch bad knapt ons weer op en
als we na de lunch weer rustig aan ’t dek
zitten, kunnen we terugzien op ’n vermoei-
enden, maar zeer interessanten morgen. Als
men op reis is om wat te zien, moet men
van alles meemaken.
2 Augustus is er feest aan boord ter eere
van H. M. de Koningin-Moeder. ’t Is vai.l.
een kinderfeest. Ieder offert wat voor *t
goede doel en de bemanning zorgt dat
I ’t promenadedek er feestelijk uitziet. Om
half negen beginnen de wedstrijden al. Om
4 uur prysuitdeeling en om 5 uur optocht
met de muziek voorop.
We hebben 80 kinderen aan boord. Met
de respectievelijke vaders en moeders en de
tfa’rjjike baboes vormt ’t nog *n heele stoet.
Den volgenden avond is er gecostumeerd
bai voor de volwassenen.
Als we ’t einde van de Roode Zee nade
ren, begint de bemanning allerlei voor-
n,
icauraat iritli-
door een aantal personen vurig
wordt.
Wat hij me overreikte was het papiertje
dat hij onder Arnold Armstrong’s bezittingen
gevonden had en dat de volgende woorden
hekaftte:
door
kamers,
Vplgens mij is de beste manier
plan in een van de... kamers. schoorsteen”.
1— Ik geloof dat ik er achter ben, zei ik
langzaam, iemand zoekt hier in huis naar
een geheime kamer en de insluiper
En de gaten in de-muur
Zijn het gevolg van zijn
Of haar... nasporingen.
J- Haar? vroeg ik verbaasd.
Luister juffrouw Innes, zei de detecti
ve terwijl hij opstond, mijn theorie is dat
ergens in de muren van dit hute een gedeelte
van het geld van de Handelsbank verborgen
is. Ik geloof vast en zeker dat dr. Walker
uit Californië gekomen is met de wetenschap
wahr het ligt, en nadat de pogingen om me
vrouw Armstrong en haar dochter hier zoo
spoedig mogelijk te installeeren, hebben ge
faald, heeft de waardige geneesheer geholpen
door een of ander metgezel, geprobeerd hier
in te breken. Twee keer is hij geslaagd ge
loof ik.
1 Minstens drie keer, verbeterde ik en
daarop vertelde ik hem van mijn ervaringen
van den vorigen nacht. Maar ik geloof
niet, besloot ik. dat de vreemde man boven
aan de trap dr. Walker was. Ik kan me niet
voorstellen hoe hij zou hebben kunnen bin
nenkomen en het was zijn stem ook niet.
Jamieson begon de kamer op en neer te
Dat is iets wat ik op het punt sta té
onderzoeken, antw.oordde hij, maar voor hij
meer kon zeggen kwam Getrude binnen met
de mededeeling dat er een man beneden was
om meneer Jamieson te sureken.
Ik zou graag willen dat u bij dit on»
derhoud tegenwoordig was juffrouw Innes.
Mag Riggs^bov enk omen? Hij is bij dokter
Walker in betrekking geweest en hij heeft
ons iets te vertellen.
Verlegen kwam Riggs binnen, maar Jamie*
son zette hem direct op zijn gemak. Maar de
man bleef jpij voortdurend een beetje schuw
aankijken en ging op een stoel zitten vlak
naast de deur.
Nu Riggs, begon Jamieson vriendelijk,
- je kunt je mededeelingen gerust in tegen
woordigheid van deze dams doen.
U hebt mij beloofd dat U het geheim
zoudt houden, meneer Jamieson, protesteer
de Riggs zwakjes.
Ja, Ja, maar het kan absoluut geen
kwaad. Vertel me eerst maar eens of je mee
gebracht hebt wat je beloofd hebt?
Riggs haalde een rol papier van onder zijn
jas te voorschijn en reikte dien Jamieson
over. De detective bekeek de papieren met
aandacht en gaf ze daarop aan mij.
De blauwdrukken van het ontwerp
van dit huis, verduidelijkte hij. Ik ben geen
expert op het gebied van bouwkundige tee-
keningen en keek ze daarom maar vluchtig
IdlUIMIIE COURANT
EERSTE RTAD
0* klip waarop da democratie
dreigt te etrandon.
Dezer dagen werden twee zeer beiangry-
Ke bijeenkomsten gehouden. De eene was
eet Congres van het Nederlandsch Verbond
van Vakvereenigingen, dat plaats vond te
Rotterdam. En de andere de algemeene
vergadering van het Nederlandsch Werk
liedenverbond Patrimonium, die gehouden
werd te Groningen. Op die vergaderingen
kwamen allerlei belangrijke en urgente on
derwerpen ter tafel. By een er van willen
wy een oogenblik stil staan. Het betreft de
openingsrede van den Voorzitter van Patri
monium, den heer Smeenk.
Deze roerde daarin een onderwerp aan,
dat de voorstanders der politieke en econo
mische democratie wel ter harte mogen ne
men. De spreker wees er op’, hoe, aank zy
de ontwikkeling van ons consti’.utionerie-
staatsleven, het uitgebreide kiesrecht, den
grooten invloed van partyen en pers, er in
ons land niet meer geklaagd behoeft te
worden over de alleenheerschappy van
enkele patriciërs, die met andere volks
groepen geen rekening houden. Zonder al te
groote schokken heeft zich na 1848 in ons
land, dank zy vooral ook den invloed van de
christeiyke beginselen van het volksleven,
de democratische ontwikkeling voltrokken.
In onze bestuurs- en vertegenwoordigende
colleges hebben thans personen uit allerlei
sociale kringen zitting.
De heer Smeenk schetst hier dus de ont
wikkeling der politieke democratie. Wy
willen niets af dingen op de invlced, dien
hy ten aanzien van de geleidelyke ohtwik-
keling van die democratie toeschryft aan
de christelyke beginselen. Maai* hy had,
dunkt ons, tevens toch wel mogen doen uit
kamen, dat de oorsprong van die politieke
demöcratie is gelegen in het liberalisme.
Er hy had dit te eer moeten doen, omdat hy
in het vervolg van zyne rede, waar hy het
heeft over wat men de economische demo
cratie kan noemen, op het liberalisme heel
wat heeft af te dingen.
Hy stelde in het licht, dat de individua
listische politiek, die onder het liberalisme
nog tot ver in de 19de eeuw den toon aan
gaf, thans overwonnen is. Wy leven, zoo
zei hy, niet meer in wat we de „liberale”
maatschappy zou kunnen noemen. Rondom
ons zyn allerlei in wezen anti-liberale in-
bestaat uit
drie a vier man, terwyl men anders min
stens twintig man zou noodig hebben. De
arbeid voor het personeel is ook veel min
der zwaar. En ’t meevoeren van groote
hoeveelheden ruwe olie in de tanks, heeft
voor ons dit groote voordeel, dat ’t schip
veel rustiger ligt.
In de machinekamer kry’gt men eigenlyk
pas eenig idee, hoe door ’n vernuftig stelsel
van machineriën een geregelde vaart gega
randeerd kan worden. Want by elke ma
chine vindt men ’n andere machine, die aan
’t werk gaat, wanneer de eerste weigert.
Ook de stuurinrichting, die door ’n olieper
ser geregeld wordt, heeft ’n reserve-appa-
raat en mocht ook dit weigeren of onklaar
geraken, dan heeft men nog heele batte-
Een tocht naar en door tropisch Nederland.
VI.
eens te komen bekyken. Een zevental
bruine ketelpakken werd ons bezorgd en na
diverse opmerkingen en medelydende glim
lachjes van medepassagiers getrotseerd te
hebben, daalden we af. Eerlyk gezegd ben
ik geen held, waar het steile trappen en
groote hoogten betreftzT
waren meer dan griezelig t
glad van 't vet en zoowjBTm, dat je ze
maar even kunt vasthouden. En dan die
diepte. Van boven naar beneden naar schat
ting 20 M. verdeeld in eenige „doorzichti
ge” etages, d.w.z. de vloeren bestaan uit
groote roosters.
De Johan de Witt is een oliestoker. We
hadden dit al gemerkt aan de weinige rook,
die de schoorsteen uitlaat. Hier m de ma
chinekamer ziet men pas de groote voor-
deelen van deze stookwyze.
Het heele stokerspersoneel
stond op en *Kleedde mij haastig en toen de
detective kwam werd hij in mijn zitkamer
gelaten.
Geen nieuws? vroeg ik toen hij binnen
kwam. Hij trachtte opgewekt te kijken, maar
dat lukte niet erg. Ik merkte op dat hij er
vermoeid en stoffig uitzag.
Het zal nu niet lang meer duren, juf
frouw Innes, begon hij bemoedigend, ik ben
hier gekomen met een speciaal doel, waar
van ik u straks vertellen zal. Eerst wilde ik
u een paar vragen doen. In de eerste plaats
deze:
Is er gisteren iemand hier geweest voor
de telefoon; om de draden op het dak na te
kijken?
Ja, antwoordde ik prompt, de man be
weerde dat de draden misschien iets te ma
ken hadden met den brand in den stal. Ik
ben zelf met hem naar boven gegaan, maar
hy heeft alleen maar een beetje rondgeke
ken.
Jamieson lachte veelzeggend.
Prachtig I Laat niemand het huis bin
nen die u niet kent en vertrouw niemand;
het zijn niet allemaal electriciens die rub-
berhandscKoenen dragen
Hy wilde persé geen verdere uitleggingen
geven, maar haalde een stukje papier uit
zijn portefeuille, dat hij zorgvuldig uitvouw
de.
Luister zei hij, u hebt eerder hiervan
gehoord en het ,,een bagatelle” beschouwd.
Ik verzoek U dit nog eens in het licht van
de jongste gebeurtenisen te bekijken.
U bent een schrandere vrouw juffrouw
Innes, en als u het gelezen hebt zult u be
grijpen dat er zich iets moet bevinden dat
ksite.s
m went-
i aibei-
ineer
stellingen gegroeid. {Syndicaten,
ondernemersbonden, organisaties ,vai
gevers, boeren, middenstanders 'en
ders. Het individualisme heeft al
plaats gemaakt voor sociale gebondenheid.
Hierbij komt, dat ook de staat niet meer
is de „liberale” staat, die zich slechts be
moeit met de handhaving van de in- en uit
wendige veiligheid. De Staat neeft zich
meer en meer moeten bezig noucien met de
maatschappeiyke verhoudingen. Meer en
meer ook hebben de organisaties invloed
weten uit te oefenen op de samenstelling
der vertegenwoordigende lichamen. Poogde
bet oude liberalisme staat en maatscliappy
U scheiden), de hedendaagsene onlwuiceang
wil van geen scheiding weten, maar doet
het contact al inniger worden.
De heer Smeenk juicht deze outwiKke.ing
blijkbaar toe, doch gaat daarin n.et zoo
ver, dat hy blind is voor de gevaren, die
hier dreigen. En die. gevaren zyn o.i. zeer
groot. Wat men van het liberale individua
lisme ook mag zeggen, het steunde op de
persoonlyke werkzaamheid der burgers
Do verdeeiing van het maatschappe.yk in
komen had plaats krachtens economische
wetten, die per slot van rekening haar uit
gangspunt hadden in de diensten, die hei
individu aan de maatschappy bewees.
Wie thans om zich heen ziet, zal motilyk
kunnen ontkennen, dat zichmeer en meer
een toestand ontwikkelt, ^roarby hetgeen
iéder ontvangt, niet bepaald wordt door
zyne persoonlyke werkzaamheid, doch dour
de macht, die de groep, waartoe hy behoort,
weet te ontwikkelen. In naam der sociaie
’rechtvaardigheid, dient men hier de maat
schappeiyke onrechtvaardigheid. Het wil ons
voorkomen, dat hier de klip is gelegen,
waarop de economische democratie dreigt
te stranden. Dit wordt door den heer
Smeenk zeer terecht ingezien en hij zegt
daaromtrent het een en ander, dat ook het
N. V. V. ter harte mag nemen.
Ook indien de uitvoering der sociale wet
ten in de toekomst meer en meer kan wor
den overgelaten aan de georganiseerde be
langhebbenden, blyft er meent de spre
ker toch ook ten aanzien van het geor
ganiseerde bedrijfsleven een belangryka
overheidstaak bestaan. Gewaakt zal niet
alleen moeten worden tegen misbruiken
van monopolies, van trusts en kartels, van
ondernemersbonden, maar ook tegen moge
lijke misbruiken en eenzydige behartiging
van groepsbelangen, waar het betreft de in
bedryfsorganisatie samenwerkende werk
gevers. en werknemersorganisaties. Het
organisatieleven zal dan alleen een zegen
49
Ik heb gezegd dat we tot onze spyt niet
konden weggaan, maar dat we het erg pret
tig zouden vinden als Louise by ons kwam.
Hij keek me aan of hij me wikte opeten. En
hij vroeg ook n,og of wij Elisjtals keuken
meid kunnen aanbevelen. Hij schijnt tegen
woordig patiënten in huis te nemen, want
hij heeft een patiënt uït de stad mee terug-
gebradht.
Ik wensch hem geluk met Elisa* zei ik
bits, vroeg hij nog naar Halsey?
Ja, ik heb hem verteld dat we een spoor
hadden en dat het alleen maar een kwestie
van tijd was om hem te vinden. Hij zei dat
hij daar erg blij was, maar ik kreeg niet
den indruk dat hij daar een woord van meen
de. Maar hij vond toch dat we maar niet
te veel hoop moesten hebben.
Weet je wat ik geloof? vroeg ik. Dat
dokter Walker meer van Halsey afweet dan
een van ons allemaal, en dat hij wel kan
vertellen waar hij te'
Tegen drie uur telefoneerde Jamieson van
het station in Casanova dat hij terug was
en Warner haalde hem met de auto af. Ik
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring) i
1—5 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring*
—5 regels L55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20
tJslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prys.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elks regel 1 0-80. Ov
de voorpagina 50 booger.
Gewone advertenti&a en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te rijn.
.Per week 17 cent, met Zondagblad
r week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschied’.
rartaal 8.15, met Zondagsblad 3 80.
ons Bureau: MARKT 31. GOUDA,
postkantoren.
De Roode Zee staat by de Indisch gasten
in een niet al te goeden reuk. Vooral in
dezen tyd van het jaarJ Het kan er dan on
barmhartig heet zijn en eenige afwisseling
is er niet te beleven, daar lucht en water
gedurende drie A vier dagen alles is wat
men ziet.
Wy zyn echter rauzen
Want niet alleen herft e
geheele traject een Vhel
wind geblazen, maar ook hebben we aan
boord zelf volop afleiding gehad. Tempera
tuur van ruim OO' en in de hutten van by na
100° waren regel, doch zoolang er luchtver
plaatsing is, is deze warmte best te ver
dragen. Wanneer men bovendien het voor
recht heeft zoo te kunnen transpireeren,
dat men ’s morgens z’n pyama kan uit
wringen en op z’n dekstoel door het witte
pak heen ’n natte plek achterlaat, heeft
men ’t minder benauwd. Wat onze afleiding
pan boord betreft, deze is voor 'n groot
deel te danken aan de groote welwillend
heid van kapitein en officieren der Johan
de Witt. De kapitein zond ons ’n uitnoo-
diging op de brug te komen, waar we de
geheele stuurinrichting, seinen, plaatsbepa
ling e.d. konden waarnemen. We zouden
geen goede geografen geweest zyn, als we
niet met den Sextant aan het „zonschie-
ten” geweest waren. Van den kapitein be
kwamen we by ’t afscheid van de brug ver
lof om ’t heele schip te doorkruisen en zoo
dikwyls naar „boven” te komen, als we
maar wilden.
Den volgenden dag een uitnoodiging van
den Hoofdmachinist cm de machinekamers
80
