v.ROSSEM'* ZEEPAARD I5cr.
Amerikaansch Orgel
luchtvaartT
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs ran Amsterdam.
wisselkoersen/
wonnen kin worden, wanneer men er ook
een wereldbeschouwing tegenover stelt. Dit
ie evenwel slechts mogelijk door de christe
lijke zedeleer en de toepassing hiervan xn
het openbare en particuliere Jeven. De soci
ale gedachte vaq het marxisme, welke rich
in den klassenstrijd uit. heeft zijn vergifti
gende werking tot in de burgerlijke kringen
uitgeoefend. Een standen-parlement moet
waarschuwen voor het gevaar, dat deze klas
senstrijd in grooter omvang dan tot nu toe
ook de burgerlijke kringen omvat. Wel is,
waar is er tegenover het Marxisme als we
reldbeschouwing geen verzoening en ook gean
vergelijk, alleen staat de zaak anders tegen
over de sociaal-democratie. De geschiedenis
der laatste tien jaren toont aan, dat onder
bepaalde programma's een accoord met de
sociaal-democraten niet slechts mogelijk,
maar ook nuttig kan zijn. De chr.-socialen
hebben van 1919 lot 1920 met de socilaal-de-
mocraten in de coalitie samengewerkt en zij
behoeven zich niet te schamen over dezen
lijd en de gereikte resultaten. Donderdag zal
de regeering haar voorstellen in gewijzigde
jedactie aan het parlement voorleggen.
Daarbij begint niet alleen de zware strijd
maar ook de groote verantwoordelijkheid
voor alle betrokkenen.' Het gaat om de eer
en het voortbestaan van het parlementa-
BINNENLAND.
Het Zondagsbezoek van de Zeppelin.
Een daad van onwellevendheid?
De heer Heemskerk heeft den Minister
van Waterstaat de volgende vragen gesteld:
ls de Regeering in d« gelegenheid geweest
om te verzoeken of te doen verzoeken, dat de
vlucht van de ,,Graf Zeppelin" over Neder
land niet zou plaats hebben op Zondag, nog
wel des ochtends ouder kerktijd, waardoor
hetgeen een daad van courtoisie jegens Ne
derland had moeten wezen,, is geworden tot
een daad van onwellevendheid jegens het
aanzienlijk deel van het volk, dat prijs stelt
op Zondagsheiliging en bepaaldelijk op kerk
gang?
Indien de Regcering daartoe in de gele
genheid is gewees^, waarom heeft zij daar
van geen gebruik gemaakt of, zoo zij er wel
gebruik van heeft gemaakt, waarom heeft dit
niet gebaat?
Ongedierte in logiesruimte bij
werkverschaffingen.
Op de vragen van den heer Wijnkoop be
treffende het nemen van maatregelen tegen
verontreiniging door ongedierte van de lo-
ogiesruimten bij verschillende werkverschaf
fingen heeft de heer Ruys de Beerenbrouck.
Minister van Binnenlandschè Zaken en
Landbouw het volgende geartwoord:
Het is den ondeigeteekende bekend, dat
in twee van de 17 nederzettingen, waar ar
beiders uit de vier grootste gemeenteni rijn
gehuisvest, ongedierte is geconstateerd.
Zuiveraars, aangewezen door het betrok
ken gemeentebestuur, hebben de twee hier-
bedoelde nederzettingen weer zuiver gemaakt
Aangezien het ongedierte iB aangetroffen
ïn geheel nieuwgebouwde nederzettingen,
moet het op een of andere wijze na het be
trekken er van er zijn ihgekomen. Thans zal
regelmatig, d.w.z. eens per 14 dagen, elke
nederzetting, dus ook de 15 kampen, waar
nog nooit onrein geconstateerd lis, door zui
veraars gecontroleerd worden. Op deze wijze
zal het wellicht mogelijk zijn, het kwaad in
de kiem te smoren.
De vraag of de betrokken arbeiders scha
deloos gesteld moeten worden, ligt ter beslis
sing bij het gemeentebestuur
Boottrein N.V. Stoomvaart-Mij.
„Nederland".
Het agentschap der N.V. StomvaartrMij.
k,Nederland", de firma Kuyper, van Dam
on Smeer te Rotterdam,, meldt, dat de boot
trein van httfr 8.8. „Chr. Huygens", hetwelk
IB October a A. van Genua zai afyaren, Don
derdagmorgen 17 dezer, zal vertrekken van
Rotterdam (Maas^te 7.19 u. en van. 's-Graven
hoge te Bu.
De vet-broken radio-rede
De uitzending met de voorwaarden
in strijd.
Op de vragen van het Tweedei Kaïnerlid
den heer Wijnkoop inzake de verbreking van
de radio-rede van een lid der vrijdenkersbe
weging op Zondag 29 September 1929 heeft de
minister van Waterstaat geantwoord, dat
ambtshalve het uitzenden per radio van de
redevoering na afloop Van. eenigen tijd ver
broken is op grond van de Telegraaf- en Te-
lefoonwet, welke de overheid verplicht te wa
ken tegen inbreuk door middel van radio
uitzendingen op de veiligheid ran de Staat,
de openbare orde of de goede zeden, feneifi-
de dezen plicht te kunnen nakomen, zijn bij
de voor de uitzending, verleende vergunning
voorwaarden gestelij. Daar de uitzending
met de Voorwaarden in strijd kwam is zij
verbroken.
Overigens hadden noch de aanvraag
vergunning, noch het progiarama, noch de
redevoering zelf tot onderwerp, hetgeen in
art. 168 vltn de Grondwet wordt gewaarborgd
volkomen vrijheid, godsdioiistige meeningen
te belijden.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Dinsdag 15 Oct.
Voorzitter Mr. J. R. H. van Schaik.
De interpellatie-Giffleen-Nirtiwkerk
ingetrokken.
Aan de orde was de behandeling van het
verzoek van den heer Duys om verlof tot
liet richten van vragen aan den Minister
van Justitie naar aanleiding vai^de bekende
strafvervolging, ingesteld en behandeld te
gen twee verdachten van een te Giessen
Nieuwkerk gepleegderi moord.'
De heer DUYS (s.-d.) is bereid de aan
vraag in te trekken, indiet deze zaak wat
broeder bij de Justitiebëgrootihg kan worden
besproken.
OR£I
„v,e.ng ie némen.
s heer DU1& trekt de aanvraag in.
De interpellatie over het optreden
van politie bij stakingen niet toe
gestaan.
Aan de orde is de behandeling van het
verzoek van den heer Wijnkoop, om verlof
tot het richten van vragen aan den Minister
De VOORZITTER is bereid dit verzoek in
ov^weging
van Binnenlandsche Zaken en Landbouw
over het optreden van de burgemeesters en
de rijkspolitie tegen de strijdende arbeiders
beweging in den laatsten tijd, inzonderheid
in het Noorden van het land en bij de sta
kingen aan de Zaan en in Maastricht.
De VOORZITTER stelt voor, deze aan
vraag piet in te willigen. De zaak kan uit
voerig bij de begTOOting van Binnenlandsche
Zaken en Landbouw wordeül besproken.
De heer WIJNKOOP (c.-p.) acht de zaak
toch belangrijk genoeg om er een afzonder
lijke interpellatie over te houden.
De VOORZITTER zegt, dat de zaak toch
niet urgent is.
De heer WIJNKOOP handhaaft zijn aan
vraag.
De heer ALBARDA (s.-d.) sluit zich aan
bij den voorzitter, doch zou wenschen, dat
over dit punt hij hoofdstuk V wat meer tijd
werd gegeven.
De heer L. DE VISSER (c*.-p. H.) acht de
zaak zoo belangrijk, dat de Kamer verstan
dig zal doen de aanvraag wèl toe te staan.
Do conflicten tussclien kapitaal en arbeid
zijn aan de Zaan, al is de staking daar geëin
digd, veel scherper geworden dan te voren.
De VOORZITTER zal het verzoek van den
heer Albarda in zeer ernstige overweging ne
men.
Het voorstel van den voorzitter om de in
terpellatie niet toe te staan wordt aangeno
men met 78'tegen 2 stemmen. Tegen: de
heeren De Visser en Wijnkoop.
Ook de interpellatie over de ver
houding Nederland-Sovjet Unie
afgewezen.
Aan de orde is de behandeling van het
verzoek van den heer Wijnkoop om verlof
tot het lichten van vragen aan den Minister
van Buiten!andsche Zaken over de verhou
ding van Nederland tot de Sovjet-Unie.
De VOORZITTER stelt, op gelijke gronden
als hij de vorige aanvraag, voor, deze aan
vraag niet toe te staan.
Het voorstel van den voorzitter om de in
terpellatie niet toe te staaq wordt aa/igeno-
men met 81 tegen 2 stemmen. Tegen: de hee
ren De Visser en Wijnkoop.
De ambtenarenwet.
Wettelijke regeling van de rechtspositie
der ambtenaren.
Over de ambtenarenwet waarover het de
bat is ingezet bleken de gevoelens verdeeld.
Men herinnert zich de langdurige geschie
denis van deze aangelegenheid. Reeds om
streeks 1848 door Thorbecke en anderen, is
op een wettelijke regeling van de rechtsposi
tie der ambtenaren aangedrongen. In 1917 is
een Staatscommissie ingesteld, die in korten
tijd een wetsontwerp gereed had,, waarin de
inaterieele zoowel als de formeele kant der
quaestie werd geregeld. Onder het kabónet-
Ruys de Beerenbrouck kwam minister
Heemskerk met een wetsontwerp van onge
veer dezelfde strekking. Dit bleef echter lig
gen. Het kabinet de Geer kondigde een rege
ling aan, waarin alleen het formeele recht
zou zij betrokken. Daartegen verzette zich
de heer J. ter Laan (8.D.), die op 17 No
vember 1926 een motie zag aa.ngenomen
waarin gevraagd werd dat zoowel het mate
rieele als het formeele ambtenarenecht bij
de wet zou worden geregeld. Desniettemin
heeft minister Donner zich bepaald tot een
regeling, welke vrijwel uitsluitend, (behou-)
Jens eenige bepalingen omtrent korting én
beslag op tractementen) formeel recht be
vat, te weten de instelling van colleges, die
over beroepen van de ambtenaren tegen han«"
delingen en besluiten, in strijd met het ge
schreven recht, zullen beslissen. Intusschen
bevat dit ontwerp nog de gewichtige bepa-
lig, dat binnen twee jaar na de totstand
koming der wet een aantal in de ■pret genoem
de punten van materieel recht zullen moeten
woiden geregeld, voor de Rijksambtenaren
bij algemeenen maatregel van bestuur, voor
de ambtenaren der lagere overheidsorganen
(proviciën, gemeenten, waterschappen) door
die organen »zelf. Het wetsontwerp heeft
voorts geen betrekking op de militairen, al
thans wat het formeele recht betreft en even
min op de personen, die op arbeidscontract
in overheidsdienst werkzaam zijn, aangezien
dit geen'ambtenaren zijn.
Over liet algemeen heeft dit ontwerp bij
de Kamer een welwillende ontvangst ge
vonden. De heeren Boon (lib.), Vhn Wijn
bergen (R.-K.) Schokkang (C.H.) en Schou
ten (A.R.) waren over de grondgedachte
wel te spreken, al verlangden zij ook, dat
voor de militairen zoo, spoedig mogelijk een
soortgelijke fegeling zou worden getroffen
en achtten zij het noodig, dat door afzon
derlijke -bepaligen van. materieel recht' zou
worden voorkomen, dat de Staat te veel
personen zou aansteller! op arbeidscontract,
alleen omdat zulk» den staat voosdeeliger
zou uitkomen dan er ambtenaren van te
maken. Vooral de heer Schokking verde
digde voorts krachtig de uitschakeling van
een regeling van hét materieele recht in het
wetsontwerp. Minister Doner had daar
voor twee argumenten aangevoerd: een fi
nancieel argument, volgens hetwelk een
legeling van kosten te zeer zou hebben ver
zwaard dit argument, dat niet al te sterk
schijnt, maakte de heer Schokking niet tot
liet zijne en eeu doelmatigheids-argu
ment, volgens hetwelk op dii gebied niet te
sterk moet worden gecentraliseerd, doch
méér aan de zelfwerkzaamheid der lagere
organen moest worden overgelaten, te meer
daar de plaatselijke toestanden te zeer uit-
n-nloopen. Hiermede was de heer Schokking
net volkomen eenB. De heer Van Wijnbergen
uioenjb zelfs, dat hierdoor een lofwaardige,
concurrentie tusschen de verschillende
plaatselijke organen zou worden in jt leven
geroepen.
Den' heer J. ter Laan echter, den vader
van de motie van 1926, was juist dit plint
vooral een doorn in het oog Hij zag niet
Ui, waarom deze regeling aan den wetgever
moest worden onttrokken en waarom mèh
althans niet een minimum van iqjaJeHeel
recht in de wet kon hebben vastgelegd.
De heer De VISSER (C.-p.) betoogde, dat
dit ontwerp, vergeleken bij het vorige een
groote verslechteriftg beteekent, hetgeen niet
toevallig is. Nu de revolutionnaire golfslag
is teruggeqbd maken we de reconstructie van
het kapitalisme mee en dit soort wetgeving
dient om de macht daarvan te bevestigen.
Het bevat niet het eerste recht van den pro
letariër: het stakingsrecht: er ia geen sprake
van, dat het tegemoet komt aan de redelijke
verlangens van het overheidspersoneel. Dit
ontwerp is nuet een Btap terug, vergeleken
bij het voorstel-Dresseihuys, neen het is vol
komen in tegenspraak met de door de Kamer
aangenomen motie-Ter Laan. Het barre in
deze situatie is, dat het 'burgerlijk^ parle
ment geen ruggegraat toonde en in plaats
van vast te houden aan zijn principe uit
spraak, ia gebukt voor dezen minister.
Indien men geen kans zie» het materieele
recht in dit ontwerp te regelen, waarom dan
niet bij K. B. bun teruggegeven wat hun
ontnomen is door de intrekking van art. 40
van het bezoldigingsbesluit Spreker riet
geen enkel bezwaar tegen opneming van mi
litairen en arbeidscontracten in het ont
werp en beschouwt het argument tegen de
regeling van het materieele recht aangevoerd
n.l. dat deze regeling tot centralisatie zou
leiden, Zoodanig, dat ipen. wil voorkomen,
dat een minimum in dje wet wordt vastge
legd.
,De ambtenaren zullen moeten begrijpen,
dal zij slechts in den felsten strijd tegen de
bourgeoisie en tegen deze regeering bun
kunnen verkrijgen.
De vergaderig weéd te 5 uu£ 5 min. ver
daagd tot Woensdag 1 uur.
GEMENGDE BERICHTEN.
Moordaanslag.
In de 2e Sweelinckstraat bij het Barphati-
park te Amsterdam is gistermorgen op een
ambtenaar van den Maatschapelijken steun
door een jongen man een aanslag gepleegd.
De ambtenaar bracht zijn dochtertje naar
school an werd toen staande gehouden door
een man, dien hij van vroeger kende.
Na een korte woordenwisseling kreeg de
ambtenaar met een boksbeugel een slag in
het gelaat om vervolgens met een ploerten-
dooder een klap op het hoofd te krijgen. De
ambtenaar nam de vlucht in een winkel en
meteen klonk een .schot. De kogel kwam in
den "deurpost van den-winkel terecht. Van
alle kanten kwam toen. publiek toeloopen.
Politie verscheen ook weldra ter plaatse, zij.
nam den jongen man mee. Het bleek dat de
aanrander van den ambtenaar goed gewa
pend was. Op hem werden drie pistolen van
verouderd kaliber gevonden, voorts nog een
dolkmes van behoorlijke afmeting, een paar
boksbeugels en een ploertendooder.
De aanleiding tot dezen aanslag moet ge
zocht worden in het feit dat de ongeveer 28-
jarige man »teun genoot en hij in de mee-
ning verkeert dat het de schuld is van den
aangevallenen ambtenaar, dat heip die steun
werd onthouden.
Reeds vroeger'had de ambtenaar overlast
van den jongen man op straat ondervonden
De aangevallene had wonden in het gelaat
en op het hoofd, die op het politiebureau
verbonden werden.
Een half uurtje "bi Conan Doyle.
„Mijn belletrie interesseert mü'mlar
matig
Hoe Sherlock Holmes ontstond.
Een verslaggever van de N. R. Ct. heeft
een onderhoud gehad met Sir Arthur Co
nan Doyle, die, momenteel in den Haag
vertoeft. Hij vertelt hiervan onder meer:
Sir Arthur is een leus met breede schou--
ders en een krachtigen, gebruinden kop.
Het haar is nog peper-en-zout-kleurig; de
eens zoo martiale snor gedund! en bijna wit.
„Het üs voor pip heel merkwaardig 'om
weer in Nederland terpg te zijn. Vijf-en-
twintig of dertig jaar geleden heb ik in
ditze'fde hotel gelogeerd. Ik kwam toen als
captain van een Engelsch cricket-team om
tegen een Hollandsche club te spelen. Ze
ker had ik toen niet kunnen denken, dat
ik eenmaal terug zou komen voor een heel
wat gewichtiger aangelegenheid."
„U heeft ook veel gebokst, is het niet?"
„O ja. U weet, bij ons bokst iedereen. Ik
heb nooit prijzen gewonnen, want de prize -
ring is mijn terrein niét. Maar ik heb mijn
geheele leven klaar geatïan voor eiken man
van mijn postuur."
„Herinnert u zich nog hoe Sherlock Hol
mes is ontstaan?"
„Toén ik was afgestudeerd, heb ik mij
als geneesheer in Southsea gevestigd, maar
het duurde lang voor er praktijk kwam
opdagen. Toen bedacht ik, dat ik wel een
verhaal kon schrijven om die financiën te
versterken. Een speurders-geschiedenis
vindt altijd lezers. Het interesseert de men-
schen, omdat zaj het begrijpen. Maqj, de de
tective in de literatuur van dae jaren was
nooit al te snugger en'hij slaagde gewoon
lijk bij toeval. Ik begreep, dat om te boeien
hij een man moest zijn van zeer ongpwone
intellectueeie gaven. Ik had de vertellingen
van Edgar Poe gelezen en de figuur van
Du pin in „The Murders in the Rue Mor
gue" en „The Mystery of arie Rogat" stond
mij goed voor oogen. Maar zijn werk was
te abstract, te wetenschappelijk om de me
nigte te interesseererj Nu was ik als stu
dent te Edinburgh een poos lang assistent
van prof. Bell en had, zijn ongeloofelijke
gaven van opmerken en snel deduceeren
leeren bewonderen. Als een patiënt op dé
kliniek kwam, keek Bell' hem aan en „las"
om zoo to zeggen, niet alleen zijn klachten
en zijn kwaal, maar zijn beroep, omstan-
igheden en nog veel meer. Uit een ver
binding van Dupin's en Bell's eigenschap
pen' fn Sherlock Holmes ontstaan. Ik heb
hem geschapen, om rajj door 'de moeilijke
eerste jaren heen te slahn. Maar hij heèft
mij levenslang goed in de verdiep ste ge
houden en stelt mij nu in staat mijn 'bood
schap te verkondigen. Overigens heb ikla
ter nooit meer geschreven om geld te ver
dienen. He heb herhaaldelijk zeer verlok
kelijke Amerikaan8che aanbiedingen afge
slagen, omdat ik niet wil werkerf op be
stelling. Laat ik u verder verzekeren, dat
mijn belletrie mij maar matig interesseert"
„Het ia toch een niet geringe prestatie
om een geheel nieuwe figuur in de letteren
te scheppen; een figuur die blijkt even le
vensvatbaarheid te zijn als, laten we zeg
gen Robinson Crusoe, Hoeveel menschen en
kinderen hebben niet van uw vei halen ge
noten. Uw detective boeken worden gere
geld op onze middelbare scholen gelezen.
Ze ontbreken in geen leesbibliotheek. Me
nigeen, die voor het eerst in Londen kwam,
heeft dadelijk Baker Street opgezocht."
„Zeker,* Sherlock Holmes is populair ge
worden. Ik hoor, dat hij nu tot in Japan
en .China is doorgedrongen. Een troep
Fransche schooljongens, die onlangs Lon
den bezocht, riep uit èèn mond tégen den
chauffeur van du sight-seeing car, dat ze
hec eerst naar Baker Street wilden. En
zoo is er meer.-Toch blijkt het mij allemaal
van zoo weinig belang vergeleken bij het
geen' ik nu te zeggen heb. Op èèn kleini-
hcid ben ik trotsch: er is niet èèn grap
in al mijn meer dan zestig Sherlock Hol
mes-verhalen. Dat hi eft mij moeite gekost,
maar een grap past niet bij dr. Watson en
evenmin bij zijn scherpzinnigen vriend
Nooit heeft een criticus het opgemerkt,,.
„The Mystery of Cloomber" is eigenlijk
ai min of meer occu'.t. Was u al aan uw
spiritistisch onderzoek begonnen toen u het
schreef
„Ik ben er al tw. e-en-veertig jaar mee
bezig. Ik ben zeer ongeloovig begonnen en
ben nu volkomen van het bestaan van een
bovenzinnelijke wereld overtuigd. Het gaat
er mee als met de radio. U hoort Parijs en
verdraait de knop even en u heeft Berl-ifn
Dat kleine verschil in trilling is voldoende
om een andere sfeer te opnbaren. Maat
laat ik u dit tot afscheid mogen zeggen:
Het gaat bij mij niet om de occulte ver
schijnselen maar om den godsdienstigen
achtergrond. De wereld tast in het duis
ter en vraagt om licht. Wij zoeken in de
spriritistische séances leiding om te komen
tot hoogere wjjBheid"
STADSNIEUWS.
RADIONIEUWS
Woensdag 16 October.
Hilversum
6.45—7.15 Cursus Italiaansch beginners,
lste les door Giovanni Rizzini. Deze les
wordt 24 October herhaald.
7.15- 7.45 Cursus Itafiaansch gevorderden,
lste les door Giovanni Rizzini., De^» les
wordt 23 October herhaald.
7.45 Politieberichten..
8.00 Tijdsein A-V R.O -Klok.
8.00- 9.15 Kamermuziek door het Hon-
gaarsch Trio.
9.15 Noorsche Avond.
12.00 Sluiting.
Huizen
6.00—7.00 Gramofoonmuriek.
7 00—8.00 Concerto-Koor, bariton, kerkor
gel en harmonium.
8.00—8.30 Praatje door den N.C.R.V.-Voor
zitter. 1
8.30 Samenkomskvan het Leger des Hqils
korps Enschedé. Daarna: Persberichten
Donderdag 17 October.
H il vergum
110.00—10.15 Morgenwijding
12.15—1.45 Lunch-concert.
1.45—2.00 Gramofoonmuziek.
2.00 -3.00 Maak het Zelf-
3.00—4.00 Gramofóbnmuziek.
4.00- 5.00 Ziekenurtje. k
5.30-7.15 Vooravond-concert door het Om
roeporkest o.l.v. Nico Treep
Huizen
10.30—11.OOiN.C.R.V. Ziekendienst.
12 30—2.00/Concert. Zang, viooL cello en
piano.
2.00—2,35 Uitzending voor scholen.
5.00-/K30 Concert. Alt, viool ert piano.
Het retourvliegtuig te Konatuntinopel.
Bij de K L. M. is bericht ingekomen dat
het retour-postvliegtuig, de P.H.-A.E.Z.
gistermorgen 7.40 uit Aleppo is vertrokken
en om 13.25 te Konstantinepel is geland.
De bemanning van de P.H.-A.E.N.
Naar aanleiding van de aankomst van
het vliegtuig P.H.-A.E.N. met de bestuur
ders Fryms en Soers te Batavia, deelt de
&.LJVI. het volgende mede:
De weijktuigkundige Walewijn is te
Akyab achtergebleven, daar hy in lichten
graad aan dysenterie leed. Een heden ont
vangen telegram meldt, dat rijn toestand
zeer gunstig ii en over 10 dagen vermoe
delijk weer geheel hersteld zal zijn.
De werktuigkundige Dunk, die zich met
Duimelaar en Tepas op Penang bevond,
teneinde daar het vliegtuig P.H.-AJS.O., dat
bij Satulpin in Siam bij een, landing averij
had opgeloopen, naar Batavia* te versche
pen, is op aanwijzing van de K.L.M. naar
Medan vertrokken en heeft van daar uit,
in plaats van Walewijn, de bestuurders
Frijns en Soer naar Batavia vergezeld.
De trajecten Akyab-iKohlak en Kohlak—
Medan heeft de P.H.-A.E.N. zonder werk
tuigkundige aan boord 'afgelegd. Dit was
mogelijk, doordat de bestuurder Frijns
die thans voor de derde maal per vliegtuig
te Batavia aankomt (eerst met de Postduif
op 10 Oct. 1927, daarna met hetzelfde vlieg
tuig P.H.-A.E.N. op 30 Dec. 1928 zelf
een zeer bekwjaim werktuigkundige is.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt Bqdergraven.
15 Oct. Aanvoer •«R wagens, tezamen
12.312 stuks, wegende 98.W6 K.G. Eerst srt.
Gouda m. r.m. f 56—68, ia. mindere f 60—64,
zwaardere f 62, zonder r.m. f 50—66.
Handel matig.
RADIO-TELEGRAFISCH WEERBERICHT
Verpachting: Meest matige zuidelijke tot
westelijke wind. Zwaar bewolkt of betrok
ken. Aanvankelijk wellicht eenige regen.
Iets zachter.
GOUDA-, 16 Oct. 1929.
Gemeenteverslag 1928.
VIII.
b. Waren.
Aan het 'verslag over 1928 van den keu
ringsdienst van waren vooor het gebied
'a-Graveuhage, waartoe de gemeente GoUda
behoort, ontleenen wij het volgende:
I11 deze gemeente werden gehouden 1034
inspecties in winkels, bergplaatsen, opslag
plaatsen, enz., 10563 monsters werden ter
plaatse en 1314 monsters in het laboratorium
gekeurd. Het aantal uitgereikte waarschu
wingen bedroeg 15; 14 processen-verbaal
werden opgemaakt.
Bovendien werden 684 inspecties over viaeh
verricht; 825 partijen visch werden gekeurd,
waarvan er 30 werden afgekeurd. Het aantal
verzonden waarschuwingen bedroeg 12; pro-
cessen-verbaal werden niet opgemaakt.
In deze gemeente werden 605 monsters
volle melk genomen,, 98 monsters afgeroomde
en karnemelk en 52 monsters andere melk-
praeparaten.
Het gemiddeld vetgehalte dezer melk was
3.23 pet (vorig jaar 3.10 pet.). Er werden 27
partijen melk afgekeurd.
Nog werden de navolgende laboratorium-
onderzoekingen verriqht:
kaas en eieren 43 maal, vruchten en zaden
15 maal, suiker, stroop, snoepgoed 12 maal;
meel pudding, enz. 55 maal; brood en koek
85 maalcacao en chocolade 61 maal; koffie,
thee en surrogaten 14 maal, specerijen en
zout 21 maalblikconserven 353 maalazijn,
bier, wijn enz. 50 maal; vruchtensappen 25
maal, limonades 27 maal, jams 15 maal,
spijsoliën 25 maal; spijsvetten en margarine
22 maal; worst 73 maal; waschmiddelen 16
maal; diversen 1 maal.
Drinkwaterleiding.
Omtrent de exploitatie der waterleiding
deelt de directie der Goudsche Waterleiding
maatschappij het volgende mede:
Afgeleverd werden in 1928 1.2 millioen M3.
drinkwater, waarvan 31933 M3. aan de ge
meente Gouderak en 40749 Mj3. aan de ge
meente Haastrecht. De industrie nam 232565
M3. af.
Het huiselijk verbruik was 77 L. gemid
deld per hoofd en per etrtiaal, tegen 74 L
in 1927.
Opvallend is de toeneming fan het indus-
trieele watergebruik sedert da laatste verla
ging van het watdrtarief, bij metergebruik
van 20 cents tot 10 cents.
Aan het einde van het jafr waren 7646
perceelen aangesloten; een tbeneming met
277 perceelen, grootendeels binnen Gouda.
Het buizennet is met 2522 Meter vergroot.
De uitkeering aan de gemeepte, ingevolge
artikel 18 der concessie, ad 2\ pet. der bruto-
ontvang8ten, bedroeg f 3570.33 tegen f 3527.16
in 1927.
Gezondheidscommissie.
Het volgende is ontleend ain het verslag
der gezondheidscommissie over 1928.
De gezondheidstoestand der bevolking yaa
niet ongunstig. Het aantal atepfgevallen was
19 lager dan het vorig jaar. Het sterftecijfer
per 1000 inwoners verminderde van 10.82 in
1927 tot 10.07 in 1928; het sterftecijfer voor
kinderen van 1—5 jaar in pet. van d© geheele
sterfte vermeerderde van 5.26 pot. tot 5.97 pet.
In 1928 stierven in deze gemeente, op een
bevolking van 28311 zielen, 285 personen, n.l.
145 mannen en 140 vrouwen.
Over den toestand van water, bodem en
lucht, kwamen diverse klachten bij de com
missie in. Zij ontving o.m. klachten over
stank, verspreid door fabrieken en slooten,
alsook over varkensmesterijen, mestverzame-
lingen, werking van straatriolen, het houden
van konijnen en roet van fabrieksschoor-
steenen.
In dit jaar nam het aantal klachten over
de asch- en rookplaag en poeder uit den rook
'van fabrieken zeer toe; de commissie heel
uaaromttont overleg gepleegd met den In
specteur van de volksgezondheid en den bur
gemeester. Het hieromtrent irigesteld onder
zoek, aangevat door Ir. Wirtz te 's-Graven-
hagq, is in vollen gang. Zij hoopt, d»t spoe
dig een afdoende oplossing zal worden ge
vonden.
Tevens bereikten der commissie een klacht
over denfabrieksrook van de bleekerij Sluij-
ter aan de Boelekade en van de bleekerij
Jaspers aan den Bleekerssingel, welke bei
den van Gemeentewege aangeschreven wer
den de 8choorsteenen te verhoogen.
Voor de verbeteringen in woningen op
voorschrift van Burgemeester en Wethouders
werden meermalen waarschuwingen gericht
tot de eigenaren, die niet voldeden aan de
aanschrijvingen en werden hierover adviezen
aan dat College uitgebracht
Dö adviezen der commissie betreffende
verbeteringen aan woningen en dispensatie-
verleening luidden gunstig, een enkele maal-
werd de gebrekenlijst der woningen nog oens
in haar advies aangevuld.
Eenmaal'werd geadviseerd aan Burgemees
ter en Wethouders in zake een geval van ty
phus in perceel Turfmarkt 111, alsmede ook
over de vorderingen op het Openbaar Slacht
huis en over een aanvulling van de verorde
ning op de keuringsdienst v>m waren.
Onder het hoofdstuk besmettelijke ziekten
maakt de commissie melding van een 8-tal
gevallen van diphtherie; (v. j. 8), voort»
kwam typhus 1 maal voor {vorig^T881
para-typhus 1 maal, roodvonk 30 maal, (v^j
rig jaar 13).
Mazelen kwamen in verspreide gevallen
voor, kinkhoest daarentegen veelvuldig- De
tuberculose blijft nog Bteeds alle aandacht
vragen. De influenz%-epidemie heer»chte de
eerste weken van ahet jaar vrij hetig, o -
schoon over het algemeen van goedaardig ka
rakter. In het laatst Van het jaar vertoonden
rich weer meerdere gevallen dezer ziekte.
Wat betreft de geneeskundige armenver
zorging van dezen tak van dienst bleef «mge*
wijriga. 'Zij gaf geen aanleiding tot klachten
gemeente-artsen en die der gestichten vervu
den hun taak op loffelijke wijze.
Tot aanstelling van een school-arts, schoo
„Mlebatur nog niet overgegaan. Bedrie-
do voorteekenen hieromtrent niet, dan'
JJJ hierin evenwel spoedig voorziening wor
den verwacht.
Over het drinkwater is de commissie zeer
tevreden. Het water voldoet aan hooge
chen, zoowel chemisch als bacteriologisch
De commissie hield 12 vergaderingen en
bebandfelde 44 klachten.' - - i'
Waterleiding en brandkraaen.
Naar aanieiding de N. R. Ct.
'plaatste verslag; van de jongSte gemeen
teraadszitting, waarin werd medegedeeld
dat hier ter stede z.g. 3 düims hoofdleidin
gen der waterleiding niet in staat zouden
Sn de openbare brandkranén voldoende te
voeden, schrijft de directeur der Goudsche
Waterleiding-Maatschappij, Dr. W. H. van
Rietschoten in de N. R. Ct. thans het vol-
Aangezien mij telkens blijikt, dat door
dit bericht onrust is ontstaan hier te lande
bij waterleidingen en brandweren, zou ik
Wjlten opmerken, dat zoogenaamde 3"
hoofdleidingen van waterleidingen voldoen
de vermogen bezitten om zelfs over vrij
grooten afstand de openbare örandkranen
1000 liter water per minuut te verschaffen,
mits normaal aan bwee zijden aangesloten
san het buizennet. Directe proevcfimet mo-
torpomp en met meetbak hebtx* dit on-
wserlvgbaa' aangetoond.
Tot nadere toelichting diene, dat de nor
male, vrijwel overal gebruikelijke brand-
kraan met 3" inlaat en 70 m.M. uitlaat in
derdaad oorspronkedtfk bedoeld is om twee
heimepSlangen van iéder 240 liter water
verbruik per minuut te bedienen, doch dat
men gemakkelijk door directe aansluiting
van een motorspuit op een brandkraan 1000
liter water per minuut en meer dan die
hoeveelheid verkrijgt.
Avondschool voor Ambachtslieden.
De Avondschool voor Ambachtslieden is
verleden week begonnn mt 209 leerlingen,
n.l. 127 voor afd. A, 57 voor a#d B en 26
voor afd. C. Uit de omliggende gemeenten
kwamen 46 leerlingen.
Een aanrijding.
Dinsdagmorgen wérd de 57-jarige H. C.
N. staande met een woonwagen alhier, na
bij de tol op den Bodegraafschen straat
weg aangiereden door den autobestuurder
J. S. .uit Zandvoort. N. viel op straat en
belcwam een wonde uan de kin; hij werd
door den autobestuurder naar het Van
Iterson Ziekenhuis geredlen, alwaar de wond
gehecht werd. De aanrijding had plaats,
doordat de autobestuurder bij/tiet overrei
ken van het tolgeld, daarbij zachtjes bleef
doorrijden, waardoor hij het beheer van zijn
stuur verfoor.
Post-, Telegraaf- en Telefoonkantoor
te Gouda.
Hjst van onbestelbare brieven en brief
kaarten, van welke de afzenders onbekend
i|jn. Terugontvangen in de Ie"helft' der
maand October 1929.
Briefkaarten Binnenland:
J. van Alpthen Bakkeren, Amsterdam.
Geheel zonder adres.
Brieven. Binnenland:
P. Verhoed? ALblasserdam.
Adm. „Het Leven", Amsterdam.
Hoofdingenieur Telegrafie, Amsterdam.
Brieven Buitenland:
Henry George Debie, London S. W. 11.
Alexander Wyper, Matherwell Scotland.
Kantongerecht.
Het onderhoud van de Alphenwetering. -
Heden heeft de kantonrechter uitspraak
gedaan in de zaak van H. R.; J. van B.;
er. G. A. allen wonende te Wadddngsveen
die terecht hebben gestaan voor het feit
dat zij als eigenaar van een perceel, welk
perceel onmiddellijk grensde aan een wate
ring, genaamd de Alphenwetering, gelegen
in den Oostpolder in Schieland aldaar, niet
hebben gezorgd dat die watering, voor zoo
ver hun verdachts eigendom strekte, voor
de halve breedte een diepte had van 1.26
meter onder het peil van dien polder.
Verdachten, bijgestaan door hun verde
diger Mr. Rensma, erkenden het feit, doch
meenden dat het hen ten laste gelegde
geen strafbaar feit oplevert, immers zij
geen eigenaar waren van de watering, ook
niet voor het gedeelte daarvan, dat zich
strekt voor en langs hun ekpndom en de
polder dus geen recht had hen met hét
onderhoud daarvan te belasten.
!>e Ambtenaar van het O. M. vorderde
voor verdachten dat zij zouden worden ont
slagen van alle rechtsvervolging, bij welk
requisitoir de verdediger zich aansloot.
De Kantonrechter overwoog o.m. in zijn
vonnis dat de polder bij' zijn keur in art. 2
regelende o.m. de diepten der wateringen
daarbij vastleggende dat de verplichting
■^t>t het op diepte houden rust op de eige
naars der onmiddellijk aan de watering
grenzende perceelen niet buiten zijn be
voegdheid is gegaan, immers daarbij regelt
©en aangelegenheid die z&iver het ïuishou-
ten van den polder aanbelangt;
dat de K. R. naêt in beoordééling mocht
ÜZ °Ver de nutti»heid en billijkheid
vaatte wet of verordening, maar die alleen
*~en te passen bjj eenige gebleken
overtreding daarvan;
dat de K. R. van oordeel zijnde dat hier
minimum straf behoort te worden toe
gepast waar het hem is gebleken uit de in-
"™gen van den poldervoorzitter', bevesti
gende de beweringen van verdachten dat
Alphenwetering grenzende land
taliooze eigenaars toebehoort, die de
JVn.eerdeK: ahdere in mindere mate
gebruiken om alles en nog wat
«wr te loozen, zoodat het ondoenlijk is voor
T1 goedwillend eigenaar het voor zijn
^legen gedeeHe voor de halve
/^ote op de voorgeschreven diepte te
gen, immers zijn werk dan weer onge-
gemaakt wordt door de toevloeiing
to» het vuil van zijn buurman.
inOVeteenko®sti« werden verdachten
«Jridig verklaard aan het hun ten laste
*«aegde enveroordeeld tot de minimum
boete van -0.60 by niet betaling te ver
vangen door een hechtenis van één dag.
Verder heeft de Kantonrechter de navol
gende uitspraken gedaan:
Wegens overtr. alg .pol.-verord. Goada:
W. M. te Gouda 0.60 subs. 1 d. b.
Wegens overtr. broodbesluit: G. J. G. te
.Gouda 25.subs. 6 d. h.
Wegens overtr. motor- en rijwiel regle
ment: M. de J. te Gouderak 3.subs.
1 d. h.; A. van W. te Reeuwijk idem; B.
van E. te Reeuwijk idem; J. K. te Gouda
idem; J. van E. te Reeuwijk idem.
Wegens overtr. trekhondenwetN. van
W. te Gouda 3.subs. 1 d. h.
Wegens overtr. art 72 Kieswet: A. A.;
L. D.; C. B.; L. B.; M. van V.; L. B.; D.
B.; A. D.; J. J.; D. de R.; D. C. K.; P.
v. d. G.; J. B.; M. van H.; C. V.; J. M.;
H. J. S.; J. van der Gu; T. K.; A. B.; T.
S.; A. C. S.; G. de J.; F. G.; W. van V.;
A. V.; M. H.; P. V., S. v. d. E.; W. V.;
G. v. d. H.; G. 1L de L.; K. van V., allen
wonende te Nieuwerkerk aan den IJssel,
allen /l.-r subs, 1 d. h. en A. O. te Nieu-
werkerk a. d. IJssel, schuldig zonder toe
passing van straf.
Wegens overtr. Regl. van politie op de
Gouwe: J. K. te Rotterdam 3.subs. 1
d. h.
Wegens overtr. ijk/wet: P. van B. te Wad-
dinxveen 1.subs. 1 d. h. met verbeurd
verklaring van het in beslag genomen ge
wicht
Agenda.
16 jOct Gebouw Daniël. Cursus E. H.
B. O., onder leiding van Dr. Evers.
17 Oct 8 uur Nieuwe Schouwburg, De spe
lers van Stad err Lande, dir. Anton Ver-
heijen.
17 Oct. 8 uur Soc. „de Réimie" Bovenzaal
Ledenvergadering Groene Kruis.
1" Oct 8 uur Soc. „de Réunie" le cursus
van Mr. A. A. J. Rijksen voor de Volks
universiteit over hot Recht bezien uit het
dagelyksch leven.
25 Oct. 8 uur Soc. „de Réunie" Eerste
lezing over Indië.
UIT DEN OMTREK.
BERKEN W OUDE.
Naar wy vernemen, zal op Vrijdag 25
October- a.s., door Ingenieur A. J. Dijker,
adviseur van het Electriciteitsbedrijf te
Berkenwoude, in het café van D. de Bruyn
aldaar, een lezing worden gehouden over
„De gevaren van Electriciteit".
We hopeh dat deze zeer niuttige lezing
door velen' zal worden bezocht
BOSKOOP.
Het telefoonverkeer dag en.nacht geopend.
Met ingang van heden wordt het Post-,
Telegraaf- en Telefoonkantoor voor den
telefoondienst dag en nacht opengesteld.
l)e aangeslotenen zullen mitsdien vanaf he-
deji onafgebroken telefonisch bereikbaar
zijn.
GOUDERAK.
Gemeenteraad.
De Raad dezer gemeente kwam gisteren
avond in openbare vergadering hyeen. Te-
gemwooédig waren met den Voorzitter, de
jBungenieester H. Bergman, alle -leden, be
halve H. de Jong Azn. die wegens onge
steldheid verhinderd wias.
Nadat de vergadering op de gebruikelijke
wijze was geopend wordpfn de notulen voor
gelezen en onveranderd goedgekeurd.
Medegedeeld werd dat de Inspecteur van
het L. O. zich niet heeft kunnen vereeni-
gen met de voordracht voor oyderwyzeres
aan de o. I. school, waarna tydelyk is be
noemd mej. Oosterling te Deventer.
Ingekomen was goedkeuring van Ged.
Staten op enkele raadsbesluiten. Medege
deeld werd dat de gemeente het proces
hoeft gewonnen inzake' de verpleging van
den heer Compier. Het verpleeggela zal
voor rekening van het Rijk komen. I
Ingekomen \4ts een schrjjven over den
schoolartsendienst, welke a.3. Donderdag
een vergadering zal houden. Ais gemachtig
de naar' deze vergadering werd- benoemd
de burgemeester de heer H. Bergman.
Ingekomen was van de afd. Moordrecht-
Gouderak van de Hollandsche Mij. van
Landbouw een verzoek om een schoollokaal
af te staan voor leeriokaal. Werd goedge
keurd.
Als voren een verzoek der af deeling Gou
derak van Volksonderwijs, eveneens goed
gekeurd.
Eeai schrijven van den heer Vleggeerf,
waarin hy zegt dat de heer Verkerk eige
naar der woningen niets aan de woningen
heeft laten doen.
De Voorzitter vraagt in deze het oordeel
van den Raad; moeten de woningen nu
worden afgekeurd, of moet men de Gezond
heidscommissie deze zaak in handen geven.
De heer Vleggeert stelde voor nog een
maand uitstel te geven ter iverbetering
dezer woping, b(j niet voldoening dan tot
onbewoonbaarverklaring over te gaan.
Wordt aapgenomen met alg. st.
Ingekomen was een schrijven van G%d-
Staten over de arbeidsvoorwaarden van het
veerpersoneel en waarin wordt aangedron
gen een vrije Zondag te geven om de 3
wekem. By'niet voldoening zullen Ged. Sta
ten dé tarieven verlagen. De meerderheid
van B. en W. is voor inwilliging van den
wensch van Ged. Staten, waarom B. en W.
voorstellen het verzoek in te willigen.
De heei* de Bruin steldé voor het vorige
genomen raadsbesluit te handhaven. Wordt
aangenomen met 3 tegen 2 stemmen.
Ingekomen was een schrijven van de
Kroon, waarin gezegd wordt dat de bezwa
ren vain h$t gemeentebestuur te licht wor;
den geacht, de lichaamsoefeningen «moeten
worden gegeven.
l>e Voorzitter deeld» hierna mede, dat in
dé volgende vergadering den Raad een
voorstel zal bereiken tot den bouw van een
Gymnastieklokaal.
De rekening der gemeente 1928 werd
goedgekeurd. Zoo ook die van het water
leiding- en het dectrisch bedrijf. De ge-
meentebegrooting 1929 werd gewijzigd.
Hierna ging de Raad in bérioten zitting.
Na heropening stellen .en W. voor Art.
7 le lid Drankwet vast te stellen, waarin
gezegd wordt dat geen vergunning zal wor
den gegeven voor drankverkoop in de kom
der gemeente tot de grens van Ouderkerk
a. IJssel.
Besloten werd tot het aangaan van een
geldleen Lryj groot 1000 tegen een rente
van 4% Vc per jaar voor het waterleiding
bedrijf.
Een voorstel van den heer Vleggeert tot
inrichting van een speelplaats voor de 0. 1.
school. Werd aangehouden.
Benoeming lid Burgerlijk Armbestuur.
Aanbeveling: 1. de heer P. C. de Jong; 2.
de heer Jan Blanken.
De heer Vleggeert beeft bezwaren tegen
deze aanbeveling 20 der inwoners zijn
arbeiders doch nooit wordt een arbeider op
de aanbeveling geplaatst.
Benoemd werd de heer P. C. de Jong.
By de rondvraag bracht de heer Vleg
geert ter sprake de tol aan de Haastrechit-
sche brug. Hy stelde voor «en adres tot
den Raad van Gouda te richten om te ko
men tot vrijstelling van tolgeld voor de in
woners dezer gemeente. Hierna wees de
heer Vleggeert op den slechten toestand van
de Kerkstraat. Werd in handen gesteld van
B. en W. om advies.
De heer db Bruin zegt dat de Raad een
vorige zitting gratificaties heeft verkend
aan de ambtenaren ter secretarie voor be
wezen diensten. Ook de heer Geleins heeft
tijdens de ziekte van den gemeente-ontvan
ger veel extra werk verricht en spr. stelde
voor een gratificatie van f ,25 te geven.
De Voorzitter zegt zich niet te" zullen ver
zetten,- doch acht het beter dit te stellen in
handen van B. en W. om dan met een voor
stel te komen. Aldus besloten.
Hierna werd de vergadering gesloten.
REEUWIJK.
Bij het openstellen van den Bloemendaal-
schenweg voor het autoverkeer, is niet ge.
dacht aan den Zwarten- of Brugweg onder
Reeuwijk an den Brugweg ouder Waddinx-
veen, welke weg vanaf den Baars toegang
geeft naar Waddinxveen, en welk weggedeel
te voor het autoverkeer is gesloten.
De politie staat thans voor het feit. De
Burgemeester van Reeuwijk heeft zich in
middels in verbinding geBteld met Ged. Sta
ten om alsnog dezen weg aan het opheffings
verbod van den Bloemendaalschen weg toe
te voegen.
Naar uit goede bron vernomen wordt zijn
er thans onderhandelingen gaande tusschen
de gemeentebesturen van Reeuwijk en Zwam-
merdam en liet bestuur van denj polder
Reeuwijk, om het gedeelte Oudenweg vanaf
de boerenwoning bewoond door 1'. Scheer
tot aan den z.g. breedon draai, welk wegge
deelte thans nog als voetpad op den legger
van wegen en voetpaden voorkomt, tot rij
weg te maken. Hiermede is dan een toe
gangsweg verkrégen tot do in den Polder
Vettebroek
RECHTZ,
AKEN.
Poging tot diefstal irirt braak
te Stolwykersliua.
Voor de Rotterdamache Rechtbank heeft
gisteren terecht gestaan de 33-jjarige expe
ditieknecht G. v. d. H., gedetjneerd, ver
dacht van poging tot dief staf in vereeni-
ging, gepleegd in den nacht van 16 op 17
Augustus te Stolwykershiis. Verdachte zou
in dien nacht gepoogd hebben met behulp
van één of meer andere personen, althans
alleen de brandkast te forceeren in het kan-
to9r van de N.V. Exporthandél v.h. Gebr.
de Vreugd. Ret misdrijf is niet voltooid,
tengevolge vfth de van zijd Wil onafhanke
lijke omstandigheid, nat hty of (zy) op hee-
terdaad werd betrapt.
Verdachte ontkende pertinent. Hy was
dien bewusten nacht in het geheel niet te
Stolwykersluis geweest, maar te Vreeswijk,
's Avonds laat van den 16den Augustus
vas hij per trein naar Utrecht gegaan en
vandaag per fiets naar Vreeswijk, waar hy
'a morgens vroeg was gaan visschen. Van
•claar uit had hy nog een telegram gezon
den naar zyn vriendin op dén Schiedam-
schen dyk, om dezen mede te deelen, dat
hij des middags te 2 uijr zoui terugkeeren.
Dat deed hy, omdat anders de menschen
thuis ongerust zouen worden. Op 4 Septem
ber is verdachte pas ontboden op het Haag-
sche veer, om over deze zaak gehoofd te
worden. Vandaar is hij naar het huis van
bewaring gebracht. Getuigen, die hem in
den nacht in de buurt van Vreeswijk gezien
hebben, heeft hij niet.
Op een vraag van rar. Verveen zeide ver
dachte, dat hij nooit hengels thuis heeft.
Die staan by een vriend, by hem thuis is
het te hoog. Maar den naam van dien vriend
noemt hy niet/ Hy wil niet., dat die vriend
ook verdacht wordt van dit' misdrijf. Een
vischakte heeft verdachte niet al gaat hy
2 maal per week visschen.
Getuige H. Frederikse, dè"Opzichter van
de pakhuizen van de Gebrs. de Vreugd, was
's nachts gewaarschuwd, dat de deur van
de pakhuizen openstond. Getüige is daarop
naar binnen gegaan en heeft drie mannen
gezien, een daarvan zat in gebukte houding.
Getuige schrikte en de mannen gingen er
vandoor, op de fietsen, die ze buiten had
den staan. In de brandkast waren 2 gaten
geboord. Getuige herkent pertinent ctezen
verdachte als één van de drie mannen, die
hü 's nachts in het pakhuis heeft gezien.
Er is 77 pond inbrekerswerktuigen in het
bakhuis gevonden;
Getuige K. de Waard verklaarde, dat hij
den vorigen getuige had gewaarschuwd. Op
het oogenblik, dat getuige de deur open zag,
woedde er een hevige onweersbui. Deze ge
tuige is mee naar buiten gegaan, maar hij
herként niemand.
Juffrouw Vermey te Vlist was 's nachts
te 2 uur ongeveer wakker gemaakt door
lawaai in de buurt van haar huis; ze had
uit het/ raam gekeken en politie aan het
zoeken gezien. Om 4 uur was er weer lawaai
geweest en toen waren er drie mannen met
fietsen bü zich, voorby gekomen. De laat
ste van die mannen leek in postuur en
houding op dezen verdachte G. v. d. H.
Juffrouw van Dongen—-Dekkers woont
in hetzelfde pand ais verdachte. Zy heeft
op 17 Augustus 's inorgen.i het telegram
van verdachte aan juffrouw de Jong, met
wien verdacht» leefde, aangenomen en aan
de juffrouw gegeven. Deze zeide toen: Nou
is Gijn in het water gebl--. en kan hij pas
laat thuis komen.
De president hield den verdachte voor,
dat dit verhaal van zyn vriendin toch alles
behalve noodig was. Hij zelf beweert trou
wens dien morgen van den 17en pech met
zyn fiets te hebben gehad. Die pech zou
ten hoogste een uur geduurd hebben. Moest
daarvoor een telegram worden gezonden?
De president gelastte nu de veldwachters
de deur van de publieke tribune te sluiten
on riep juffrouw de Jong, de vriendin van
verdachte, voor, die zich op die tribune be
vend.
Juffrouw de Jong ontkende tegen juf
frouw van Dongen te hebben gezegd, wat
deze verklaart. Zy is met verdachte onder
trouwd. Verdachte geeft haar 10 per
week als kostgeld.
De president: Waar haalt hy die van
daan? Hy werkt nooit.
Ja, dat weet ik niet.
Hebt u er nooit iets van gemerkt, dat,
ale uw „man" 's nachts gaat visschen, er
brandkasten opengebroken worden?
Getuige is dat nooit opgevallen.
Het O.M., waargenomen door mr. J., P.
Hoeffelman, ging de getuigenverklaringen
nog eens na. Getuige Frederikse heeft in
het pakhuis de lichten aangestoken, de
lamp op de drie mannen jjerichl en dezen
verdachte duidelijk herkend. Deze getuige
blijft sterk en strak volhouden zich niet tc
kunnen vergissen.
Getuige de Waard heeft 3 mannen ge
zien, maar heeft dezen getuige niet her
kend. Juffrouw Vermey heeft 's nachts te
2 uur lawaai voor haar huis gehoord en
heeft uit het raam gekeken en daar de po
litie gezien, bezig mei jets te zoeken. Om
vier uur heeft ze nogmaals fawaai gehoord,
en drie mannen, naast hun fietsen loopen-
de, snel voorby zien gam Getuige Vermey
verklaart, dat de laatste jlier drie mannen,
ii. postuur en houding opJverdachte lijkt.
Merkwaardig is die geschiedenis van het
telegram, dat om 8 u.>51 uit Vreeswijk is
afgezonden. Dat had gèen andere bedoeling
dan verdachte een alibi te .bezorgen. Waar
om jvaren die praatjes van juffrouw de
Jong noodig? Verdachte is al 7 maal ver
oordeeld, ook tot zware straffen; voor dit
ernstige feit is oen zware straf op haar
plaats. Eisch 2 jaar en 6 maanden gevan
genisstraf.
De verdediger mr. J. J. Mys betoogde,
dat aan de verklaring van Frederikse niet
veel Waarde is te hechten. Frederikse was
natuurlijk in een heüige gemoedsbeweging
en de drie mannen zyn zoo snel mogelyk
gevlucht. De politie is dadelyk na het feit
aan het onderzoeken gegaan, maar heeft
niets gevonden. Eindelijk is er op 3 Sep
tember een anonieme brief bij de Rotter-
damsche politie gekomen, waarin de raad
gegeven werd maar eens verdachte's gan
gen in dien bewusten nacht na te gaan. Die
brief bleek latex uflcomstig te zyn van
juffrouw Dumez, een huisgenoote, die met
juffrouw de Jong nog al eens overhoop ligt.
Einidl Augustus was er ruzie geweest en na
dat juffrouw D. in de krant van den in
braak had gelezen heeft ze verdachte aan
gewezen.
Wat den tweeden getuige, de Waard, en
juffrouw Vermey betreft, deze verklaren
dat een van de drie mannen in postuur en
hé%Ling overeen kwam imet verdachte. Maar
verdachte heeft niets kenmerkends, zooals
hij loopen er duizenden rond. Pleiter be
twist, dat het telegram een soort code tele
gram zou zyn geweest. Hy zal niet treden
in een beschouwing van de vraag, of het-
hooren van juffrouw de Jong wel in- over
eenstemming was mét de wet, maar hü wil
opmerken, dat, als men met haar verklaring
rekening wil houden, deze opweegt tegen
die van juffrouw vnii Dongen.
Onverklaarbaar is het, dat juffrouw Ver-
rne/ de drie mannen pas te vier uur zou
hebben zien voorbijgaan in Vlist, dat slechts
een kwartier van Haastrecht af ligt.
Het heeft pleit\r gefrappeerd, dat het
politie-onderzoek zoo onvolledig is ge
weest, er zü'n geen vingerafdrukken geno
men, geen voetstappen nagemeten, geen
fietsapocen hagegaan.
Op al de door hen aangevoerde gronden
vraagt mr. Mys vrijspraak.
Het O.M. voerde in zyn repliek nog aan,
aat dat voorbykomen van de drie mannen
des nachts te 4 uur te Vlist, verklaarbaar
is, als. men in aanmerking neemt, dat de
politie dadelyk na de ontdekking met eeti
auto §en onderzoek is gaan insteilen en de
daders dus verplicht waren zich schuil te
houden.
Uitspraak 29 October.
DRAADLOOZE DIENST.
Nadir Khan koning van Afganistan.
CAIJÏO, 16 Oct. Naar uit Tehjerod gemeld
wordt, hueft Nadir Khan Dinsdag een opipep
gericht tot het Afghaonscbe volk, waarin
hij zieh zelf tot koning van Afghanistan
pioclahieert. Verder zou Nadir Khan on
middellijk een decreet hebben, uitgevaar
digd, waarbij hij de familie van den. vroe-
geren koning Aman Oelah vefbiedt, naar Af
ghanistan terug te keeren. Het kroningsfeest
zou in November a.s. plaats hebben.
De moord in de Blijdorppolder.
"ROTTERDAM, 16 Oct. Het onderzoek van
de politie wordt thans in verschillende rich-
tingeq voortgezet. Men fa gereed gekomen
met hjet schiften van het dossier dat nu tot
leiddraad voor de onderzoekingen dient..
Gisteren fa op de Binnenrotte'een pakje ge
vonden, inhoudende een manchester broek
en jas. Het spoor, dat de politiehond daarop
volgde leidde naar een café in de buurt
maar liep daar doo3.*Het'pakje houdt g«eu
verban<i met den moord, zooals achteraf ge
bleken is.
Een octrooi-overtreding.
De Philipsfabrieken veroordeeld.
Wij vernemen dat de Phalipsfabneken
momenteel weer iu een octrooigeschil is ge
mengd, ditmaal als gedaagde en wel met de
Zwitsersche N.V. Hyalos, waarachter de
Osram staat. Het geschil betreft een inbreuk
op het Libbey Patent (machinaal trekken
vaai glazen buizen en staven), die door den
houder van het Nederl. Lilbey octrooi aan
Philips is tenlaste gelegd.
Gelijk bekend mag worden ondersteld,
iieeft deze uitvinding, waarvoor in 1917 in
Amerika potent werd verleend, het probleem
der machinale glastrekkmg opgelost, door
vloeibaar gas op het verdeelingsorgaan to
laten vloeien en aldus een geweldige vooruit
gang in de fabricage van glazen buizen en
stavea bereikt. In Nederland ia deze uitvin
ding echter tengevolge van de oorlogsom
atandigheden eerst in 1920 voor octrooi aan
gemeld, en dit octrooi ia op grond van de
noodwet 1920, met recht van voorrang van
1917 af, nog verleend in Juli 1925.
Inmiddels had l'halips in 1919-1920 deze
uitvoering reeds toegepast en heeft eind 1920
uok zeker patent gevraagd voor een op het
zelfde principe berustende maar m een on
derdeel afwijkende machine en benut dip
gewijzigde machines sedert dien ten behoeve
van de iabricage van de glazen Staafjes in
haar lampen. In September 1925 heeft Phi
lips op die uitvinding evereens octrooi ge
kregen.
De bewering van Hyalos was nu dat dit
patent van Philips in elk geval een afhan-
kelijk patent was, w.v. zij zonder het patent
van LibJy te( schenden of daarvoor vergun
ning te hebbén gekregen, geen gebruik
mocht maken.
Da, rechtbank te den Haag heeft Hyalos in
het gelijk gesteld en Philips veroordeeld tot
schadevergoeding, terwijl Philips voor de
toekomst het gebruik van de machines is
verboden.
Het moet om een bedrag van; 3 millioen
gaan. Men verwacht dat Philips zal appei-
leeren ep in hooger beroep zal gaan.
De A.V.R.O. en de V.A.ILA.
Geen fusieplannen.
Gisteren deed het gerucht de ronde dat
binnenkort een fusie tot stand zou komen
tusschen de A.Y.R.O. en de V.A.R.A.
By informatie bleek het persbureau Vaz
Dias dat de A.V.R.O. dit bericht geheel uit
de lucht gegrepen noemde en dat aan een
furie met de V.A.RJV. niet wordt gedacht.
Ook aan, besprekingen over z.g. nationale
omroep.heeft de A.V.R-O. niet deelgeno
men.
Noordlanding der Fransche vlieger.
Het Fransche vliegtuig jat Dinsdagochtend
te 10 uur uit Parijs is vertrokken om het
wereldrecord op de lange afstand te breken,
is Dinsdagavond te 8 uur in de nabijheid
van Mulhlleiten in Saksen in een bosch ge
land. Het Vliegtuig werd venoield.
De vlieger was op weg naar Rusland en w
tengevolge van de dichte nevel "vewlwaald.
De vlieger v,an Luden^orger werd /niet ge
wond.
11.cn
Kopenhagen
Stockholm
New-York
14 Oct
16 Oet
Offic*
«I;
12.09%
12.091'!*
68.29
59.31
9.76%
9.76%
34.69%
34.69%
48.06
48Jf
34.95
34.95
66.45
66.45
66.70
66.70
66.45
66.45
2.48%
2.4h'L
Niet officieel.
7.36
7.35%
35.57%
35.75
13.02
13.04%
Praag
Madrid
Milaan
Prolongatie 4%6
3 N. W. S. 75%. h
Beuraoversicht.
De stemming ter beurze was heden voor
wat de Industrie-afdeellng betreft veel ver
beterd. Nu de brug van de aandcelen Phi
lips welke in de vot-m Van de claims bestond
is weggenomen, vond een krachtige stijging
plaats. De nieuwe aandeelea stegen tot 6.60,
ook was er eenige handel in nieuwste, dat
zijn de jongste aatYleelen,, die slechts recht
hebben op I dividend 1929. Deze gunstige
teèdenz stimuleerde de overige afdeelingen.
Margarine Unies kwamen na een kleine in
zinking boven het hoogste peil van gisteren.
Galvé Delft en van Bérkels bleven op pril.
Kunstzijde-aandeelen lagen gedrukt in de
markt. Een aanval op aandeelen Accoustiek
mislukte. Na een kleine dalijig handelde
men later weer op het niveau van gisteren.
Met de cultuurwaarden wilde het niet vlot
ten. Rubberaandeelen stonden wat Van. hun
koers af in verband met de daling der rub
ber* en koffieprijzen.
De tabakken waren ongeanimeerd en allen
iager vooral Deli-Batavia die hun gisteren
behaalde avans weer verloren.
Op de mijuéfdeeling waren Boetona aan de
luien kant. Koninklijken vielen opnieuw
enkele puqterj terug. Amerik. fondsan veron
achtzaamd.
ADVERTENTIEN.
pracMt oroil
TE KOOP. een goed onderhouden
(merk Angefus) moderne Reg.
voor den spotprijs van f 125,—
Adres: Lethmaetstraat 59, Gouda.
