DT
L
feü!
Regenmantels
RKEN
BALHMANN
O<I
ZOON
NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
bergambacht, berkenwoude, bodeöraven, boskoop, gouderak, haastrecht, moordrecht, moercapelle,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
«o. 17212
68*Jaargang
Dinsdag 29 October 1929
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
ay
DE GESTOLEN DIADEEM.
4
Da Kabinetscrisis in Frankrijk.
HAAG
lILMIIltUWUUUM
HOOFDSTUK XII
De lommerdhouder.
22
er
er verplidi'-M
HeumannACo,
toor Höumana
(Wordt vervolgd).
i voor
>illijke
everd.
wel eeiu
I ito de
'en zoo-
schpar-
verlegen
t buiten
waarop
am niet
kwaliteit
n enkele
oeid op
het
Ge
GIJ
n moeder had
jas. De Dres-
we-
rnaa/
Horvath hadden moeten overgaan en
evolutie van 1928
D troon had verlo-
ath, woonachtig te
■koningskroon :ian-
e echte
e door
teerde
en
dat
oor
op
onvoor-
i eischen
aam op
ran elk
- ENORMS KEUZE -
ireken hoe het nu verder
ling terug?
rdde lord Harlsmore kort.
zoo vela
waarvoor,
op de
«0 BBSCHE COURANT.
ABONNEMENTSPRIJS I per kwartaal 2A5, per week 17 cent, met Zondagblad
eer kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt,
franco per pest per kwartaal 8.16, met Zondagsblad 3-80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau; MARKT 81, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelyks geopend van 9—5 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
ftedactie Telef. 8& Postrekening 48401.
BU1TENLANDSCH NIEUWS.
DUITSCHLAND.
Een pretendent voor de Saksische
koningserfenis.
Een weggemaakte zoon van koning Albert?
Voor de rechtbank te Dresden is aanhan
gig een proces tegen den gewezen koning
van Saksen Friedrich August en diens
broeders prins Johann Georg en prins Max
en zijn zusters Mathilde en de voormalige
aartshertogin Maria Josepha. Elscher i- de
werkloozensteun genietende Viktor von
Horvath te Berlijn. Onderwerp van het pro
ces is de eisch, dat de rechtbank moge vast
stellen dat de in 1921 door zelfmoord over-
noch wat de regeling van de overdracht
betreft. In de overeenkomst gaat het slechts
om een technische wijziging van het beta
lingsplan.
Het geheimz:nnige schip.
De kapitein van dc Falka vervolgd.
Op 26 dezer zou de raid voor de scheep-
I vaart te Hamburg het gev.il van het Kxit-
sche stoomi?chio Falka, dat een paar maan
den geleden wapens voor de opstandelingen
in Venezuela heeft vervoerd, behandelen.
De zaak ig echter uitgesteld, omdat de po
litie inmiddels een strafrechterlijke vervol
ging heeft ingesteld tegen kapitein Ziplitt,
de gezagvoerder van het ach’p die de be
manning met allerlei leugènachtige voor
wendsels heeft misleid en edwongen de la
ding contrabande te ervoeren. Bij het ge-
xecht tusschen de Venezolaansche opstan
delingen en de re geerin gat roe pen te Cuina-
na ig ook nog een opvarende van de Fa'lka
zoekgeraakt. Deze, de bootsman Ester, is
intusschen weer te Hamburg, waar ook de
kapitein vertoeft, teruggekeerd en zal als
getuige worden gehoord.
Hy verzekert dat Ziplitt te Cuniana heef*
getracht het schip op het strand te doen
loopen. Hij zelf heeft dat voornemen slechts
met moeite kunnen verhinderen.
Tijdena het gevecht is hij gewond en door
de regeeringstroepen gevangen genomen en
geïnterneerd tol -onlangs weer leegla
ten.
Weer een ontrouw hoofdambtenaar.
Te Berlijn.
De ohef van den gemeentel ken reinigings-
en vuilverbrandingsdienst te Berlijn von
Lettow is vanmorgen plotseling oneervol ont
slagen, nadat hij had moeten toegeven dat
hij voor den aankoop van een terrein voor
een nieuwen aschbelt den eigenaars reeds
een voorschot had betaald zonder machtiging
van B. en W. Uit een vluchtig onderzoek
bleek dat hij meer onregelmatigheden ge
pleegd heeft. De schade voor de stad zat
daarin, dat de stad steeds aan het door den
directeur aangewezen terrein gebonden was.
Steekpenningen heeft Lettow niet aangeno
men.
FRANKRIJK.
De moord op Rigaudin.
Marteling van een verdachte?
Scherpe klachten tegen de politie.
Al eenige maanden duurt thans het onder
zoek in de zaak-Rigaudjn, een der gruwelijk
ste moordzaken van de vele, die zich in
Fiankrijk plegen voor te doen.»
Men herinnert zich dat Rigaudin, een han
delsman van niet zeer goede reputatie, in
voorgeschiedenis wor-
n Horvath woonde als
musicus in Duitschlandl Eerst toer. hij 40
jaar was, in 1895, vernam hy het geheim,
dat de oude vrouw in Veoprem in Honga
rije, die hy tot dusver voor'i
gehouden, niet zyn moeder
dener politie had haarmoeilik* eden
gjens het voeren van het aflelspraedicaat
von Horvath in den weg gelegd en Geza
ging naar Hongarije «to'de noodige papie
ren op te halen. Hy wendde zich daartoe
tot een advocaat in Boedapest, dien hy ken
de, maar deze verraste hem met de vraag
of hy wel zeker wist, dat de echtelieden
Horvath zyn werkelijke ouders waren. Hy
moest maar eens naar Veszpren sporen en
mevrouw Horvath vragen of ze wel werke
lijk zijn moeder was. Toen verried heni de
advocaat, dat de Horvaths niet zyn oudere
waren en dat hy een ondergeschoven kind
was van zeer voorname afkomst, geboortig
uit Saksen. In 1854 was hij aan mevr.
Horvaith in Veszpren ter opvoeding gege
ven. Door een eed gebonden, wilde mevr.
Horvath langen tyd niet zeggen, wie zijn
werkelijke ouders waren. Eerst kort voor
haar dood bekende ze hem, dat haar in
1853 geboren zoontje weinige maanden na
zyn geboorte in 1854 was overleden. De&-
tijds had ze een veertien dager, oud kind
door bemiddeling van een hoogen room-
schen geestelijke in Veszpren van een Sak
sisch officier ter verzorging gekregen.
Sinds dezen tyd was hij voor haar zoon
doorgegaan. In werkelijkheid was hy echter
de wettige zoon van wyien koning Albert
en van de nog levende koning Karola van
Saksen.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en utmirekw (beboerende tot den bezorgtaingli
1—5 regels 1A0, elke regel meer 8.25. Van buiten Gouda en den bezorgkrin*i
1—5 regels L55, elke regel meer BA®. Adrertemtiln in het Zaterdagnnmmer 20 54
byelag op den pzijje. Liefdadigbeida-adverten'.iën de helft Tan den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 zegels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagina 50 hoeger.
Gewone advertentie en ingezonden mededeel ingen MJ contact tot zeer gereduceerde»
prijs. Groot» lettere en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentifai kunnen worden ingezonden door tusacbenkomet van soiled* Boekhande
laren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opnam verzekerd to rjjn.
20
Nu begon de strijd van Geza von Hor
vath om den naam van een prins van
Saksen uit het huis Wettin en om de ko
ninklijke erfenis. Een ongelyke strijd, wel
ken hy na een vergwfsche worsteling van
twintig jaar door zelfmoord opgaf.
De redenen waarom het toenmalige
kroonprinselijk paar van Saksen zich van
een mannelyken erfgenaam op den troon
aan andere hoven pleegt een dergelyke ge
beurtenis met groot» vreugde begroet te
worden ontdeed, ziet Horvaith in een in
Saksen lang verbreide volksovertuiging,
welke tot den tyd van August den Sterke
teruggaat. Toen deze, om de koningskroon
van Polen te verkrijgen, tót liet roomsche
geloof overging moet keurvorstin Eberhar-
dine, een orthodoxe protestante, in haar
testament bepaald hebben, dat het eerst
geboren kind van een vorst of een trooi.op
volger van Saksen moet worden opgevoeu
in het protestantsche geloof. Men nam
veeiivuküg aan, dat deze bepaling in de ge
heime huiswet der Wettiners is opgenomen
em het protestantsche volk van Saksen ge
rust te stellen. Daarin werd het volksge
loof versterkt, doordat sindsdien nimmer
meer een Saksische vorst of kroonprins een
tot hetzelfde ambt geroepen opvolger •vend
geboren. Geza von Horvath, die aan deze
traditie geloofde, kon aannemen, dat kroon
prinses Karola, een streng roomsche, lievet
van haiar moedergeJuk afzag en haar pas
geboren kind in vreemde handen gaf, opdat
het maar niet protestantsch zou worden
opgevoed.
De verklaring jykt ons wel ver gezocht!
Duitschland èn het plan-Young.
De afzonderlijke overeenkomst met
de Ver. Staten.
Naar aanleiding van verschillende be
richten over een afzonderlijke Duitsch-
Amerikaansche overeenkomst verneemt het
Wolff-bureau van bevoegde zyde het vol
gende:
De Ver. Staten zyn met een geringer
bedrag by de annuïteiten van het plan-
Young betrokken dan hun krachtens het
plan-Dawes was toebedeeld. Daar de Ver.
Staten zich van de betalingswijze van het
plan-Young wenschen lo» te maken, hebben
zy Duitschland voorgesteld ten opzichte
van het Amerikaansche aandeel, waarin het
plan-Young voorziet, een afzonderlijke
overeenkomst aan te gaan.
Met nadruk wordt verklaard dat er in
de materieele verplichtingen van Duitsch-
Jand krachtens het plan-Young niets ver
andert, noch wat het cyfer der betalingen.
geinterreseerd was bij den handel in vaste
goederen, beperkte dat zich tot het opstrij
ken van provisie van den verkoop van café’s
onder de eigenaars waarvan hij een menigte
goede kennissen bezat. Ais een van hen er
over dacht om zijn inrichting van de hand
te doen, was het Warden, die onder zijn
uitgebreide relaties wel een gegadigde wist te
vinden. Warden’s vrouw, een tanig, leelijk
mensch, zijn trouwe Lulpe bij zijn
nobel bedrijf, bleef thuis om op den. lommerj
te passen en verdachte zaakjes op te knap
pen met ongunstige typen, die aan de achter
deur juweelen en tafelzilver kwamen te koop
aanbieden en doodat hij zich zoo geheel en
ol verlaten kon op de trouw en de toewijding
van zijn wederhelft, was Joseph Warden vrij
om te gaan waar hij wilde en langs 'sHeeren
wegen te snuffelen of zich daar ook iete voor
deed wat van zijn gading was En dat was
meestal het geval.
Het was bij een van deze omzwervingen
geweest, dat hij in aanraking was gekomen
met den jongen Lord Halsmore, aan wien hij
was voorgesteld door een verloopen jockey in
in <je bar van derde rangs cabaret.
In het gesprek dat zich tusschen den jon
gen edelman een kind nog en den lom-
merdhouder had ontwikkeld, was aan den
dag gekomen dat Lord Halsmore, ter afdoe
ning van eenige dringende schulden, bij den
„financier” een lening wenschte te sluiten
van een paar honderd pond. De jockey had
den jongen op hoogte gebracht van Joseph
Warden’s beroep. Hij had met open mond
geluisterd toen Halsmore met zijn verzoek
voor den dag was gekomen. De omvang van
Een weigering van de sociaal-democraten.
Wanneer niet alle teekenen bedriegen,
zou, zoo dacht men, Daladier erin slagen
het aanzijn te geven aan een nieuw Fransch
ministerie.
Aan één belangrijke voorwaarde was na
melijk voldaan: de sociaal-democraten, die,
wat de deelneming aan de regeering betreft
tot dusver zich steeds afzydig hebben ge
houden, schenen er nu geen bezwaren
meer tegen te hebben ministerportefeuilles
te aanvaarden. De parlementaire groep van
deze party heeft namelyk Zondag verga
derd en op deze bijeenkomst werd het be
sluit genomen met 36 tegen 12 stemmen
deel uit te maken van een kabinet onder
leiding van den radicaail-socialist (vrijzin-
nig-democraat zouden wij kunnen vertalen)
Daladier.
Het aanbod van laatstgenoemde, die van
groote tegemoetkomendheid blyk gaf, kon
de goedkeuring dar meeste sociaal-demo
craten wegdnagen, omdat in het regeerings-
programma, dat zal worden opgesteld, ook
verscheidene bepaald sociaal-democrati-
eche desiderata zullen worden belichaamd.
De uitspraak van de fractie beteekende ech
ter nog niet het definitieve woord der so-
ciaaMemocraten, daar de beslissing in
laatste instantie moest worden genomen in
een gedelegeerdenvergadering, doch alge
meen was men van gevoelen, dat ook op deze
bijeenkomst het fractiebesluit zou worden
bekrachtigd, zoodat men nu, haast zoo goed
als zeker, kon rekenen op een Fransche
regeering, waarin ook de socialisten zouden
zyn vertegenwoordigd.
Het is achter anders verloopen dan men
had gedacht, want het volledig partijbestuur
der Fransche socialistische partij heeft
gisteravond voor de opening van de zitting
van den nationalen riad der party een re
solutie aangenomen, waarin het partijbe
stuur verklaart, dat het besluit van de
Kamerfractie niet in overeenstemming is
met de besluiten van het partijcongres.
Het spreekt zich opnieuw er voor uit,
trouw te blijven aan de beslissingen der
partij en het verklaart zich derhalve tegen
het aanvaarden door de Kamerfractie van
het aanbod van Daladier.
Een (belangrijk feit is het, dat
naar alle waarschijnlijkheid de continuï
teit der Fransche buitenlandsche politiek
is verzekerd, daar het beroep van Daladier
op Briand’s medewerking als minister van
buitenlandsche zaken niet vergeefs is ge
daan, In beginsel heeft deze zich immers
Onze gebreken zijn onze vijanden, maar
onze vrienden zijn menigmaal onze ge
breken.
In politieke kringen ziet men in Poin
caré die zijn tweede operatie goed heeft
doorstaan en wiens toestand zoo vooruit
gaat, dat de doktoren zyn vo’le herste.’
tegen het begin van het volgend jaar ver
wachten, weder den komenden man.
bereid verklaard, deel uit te maken van het
kabinetnDaladier.
Gezien de gezindheid der radicaal-socia-
listen, gezien verder de mentaliteit van
Briand, was de gevolgtrekking gewettigd,
dat de nieuwe regeering een duidelijk aan
den dag tredende vredespolitiek zou voeren,
hetgeen stellig niet in de laatste plaats tot
uiting zou komen in het streven om aar. de
Duitsch-Fransche toenadering een nog vol
maakter karakter te geven, men dan ook
mocht rekenen op een staatkunde, die alles
zou doen om den oorlog zoo vlot mogelyk
te liquideeren. Niet alléén zou er nu gele
genheid zyn de Fransch-Duitsche politieke
tegenstellingen hoe langer hoe meer te doen
verdwynen, maar ook in economisch opzicht
zouden de beide landen, meer nog dan tot
dusver, contact met elkaar zoeken. Reeds
stond op het programma der radicaal-socia-
listen en sociaal-democraten de aanvaar
ding van de verplichte scheidsrechterlijke
uitspraak t. a. v. van aille oneenigheden,
die tusschen de staten mochten rijzen. Mac
Donald’s ontwapeninigsstreven zou thans
eveneens een belangrijken steun verwerven,
daar de samenstelling van een kabinet-
Daladier in bovenveronderstelden zin er
een waarborg voor was, dat met alle krach
ten aan zal worden gestuurd op daadwer-
kelyke internationale ontwapening.
Rechts sloeg in Frankrijk reeds alarm,
vzant de ultra-nationaiisten vreezen, dat
het nieuwe bewind tegenover Duitschland
een all te welwillende houding zal aanne
men, dat uit het Rijnland alle soldaten
zullen worden teruggetrokken, zonder dat
Duitechand aan bepaalde voorwaarden
heeft te voldoen, dat Duitschland het Saar-
gebied zoo maar terug zal krygen en dat
de grensverdediging op een schromelijke
wijze zal worden verwaarloosd.
Warden schold zich zelf uit voor een ver
duivelde gek. Den glinsterende schat in zijn
handen te hebben gehouden en dien weer te
hebben prijsgegeven in een oogenblik van
ongemotiveerde verbijstering, was genoeg om
zelfs de geduldige Job razend te maken,
Toen hij den vorigen middag den winkel was
komen uitstormen, was hij bijna aangebotst
tegen den rechercheur, die hem al een hee-
len tijd had geschaduwd en in het plotseling
opkomen beseft dat er van wettelijk stand
punt niets tegen hem niets was in te bren
gen had hij duchtig opgespeeld. Er was geen
poging gedaan om hem aan te houden, laat
staan hem te fouilleeren.
- Stom van mij om me zoo van j»ijn stuk
te laten brengen, zuchtte hij spijtig
Angst is de slechtste raadgever die
bestaat.
Joseph Warden ging er prat op dat hij een
respectabel man was en dezen goeden dunk
van zichzelven, baseerde hij namelijk op het
feit dat de politie nooit overtuigende bewij
zen tegen hem in handen had kunnen krij
gen. Hij was eigenaar van een kleinen bank
v. leening in een van de onaanzienlijke buur
ten van Londen en een koperen plaat op de
deur van zijn particulieren woning deelde
mede dat hij zich eveneens belastte met het
verstrekken van hypotheken. Maar deze
weidsche mededeeling moest 'met ’n korreltje
zout worden opgevat, voor zoover Warden
zijn zaken liet niet toe om lichtznmige jon
ge edellieden te financieren daarvoor was
zijn bedrijfskapitaal niet groot genoeg en
hy was ook niet gewoon, om indeze kringen
van de samenleving zijn werkzaamheid uit te
oefenen. Als lord Harlsmore voor een paar
souvereigns zijn horloge en ketting had wil
len beleenen of voor een zacht prijsje af
stand had willen doen van zijn gouden siga
rettenkoker, zou Joseph Warden het een on-
deischeiding hebben gevonden, om hem van
dienst te mogen zijn.
Maar Warden was een te goed zakenman,
om de nieuw aangeknoopte aanzienlijke rela
tie niet aan te houden en hun eerste ohder-
houd was gevolgd door vele anderen, alle
gewijd aan de vraag wat de beste manier
zou zijn om aan geld te komen, wat de jonge
lord noodig had. Zoo kwam het idep tet we
reld ofschoon het niet is vast te stellen
wie van het tweetal liet 't eerst opperde
om zich meester te maken vaji den befaam-
den diadeem van de gravin
leden vader van den eiecher, Geza von Hor
vath, in Augustus of September 1855 uit
de toenmalige kroonprins Karola van Sak
sen als wettige soon is geboren. In de klacht
wordt dus niet meer of minuer beweerd
dan dat de uit het huwelijk van wijlen ko
ning Albert (oom van Friednch August)
en zijn gemalin koningin Karola een prinses
van Zweden een echt, welke steeds als kin
derloos heeft gegolden (vandaar dat 's ko-
nings broer George, de vader van Friedrich
August is opgevoigd), een zoon is geboren.
Daarnevens wordt ook .beweerd, dat volgens
de wettelyke erfopvolging van het konink-
Ipk huis Wettin na den dood van koning
Albert diens troon en vermogen op Geza
von
dat, als niet door de
Friedrich August II d
ren, Viktor von Hoi
Berlyn, op de Saksisch
spraak zou kunnen ini
Nu is zyn doel oir. dóór het proces tegen
zyn neven en nichten uit het koninklijk huis
van Saksen de naam van prins Sachsen-
Wettin en daarmede als basis voor den
strijd om de erfenis v^n koningin Ka'ola,
in wie hij zyn grootmoeder ziet, te ver
werven.
Uit nagelaten papieren van Geza vor.
Horvath en uit acter. welke in het geding
zyn, kon de volgende r*-—-
den ontdekt Geza von
i hij jaren lanfl
Ie menschheid
it op ainvraag
erkrl|gbaai 's.
orden. 175.000
n van zielen,
rden. b. v.
matlak
>a
lUdbeld
oppinfl
raucht
blijden
nu niet gezegd dat je hier niet om het huil
moet rnndhangen?
Ik moest jou noodig spreken, antwoord
de Wanden zijn bondgenoot. En laat
ik je er oniniddeilijk bij zeggen, dat ik zal
londiiangen, zooals jij het geliefd te noemen,
«aar cn wanneer ik wil!
Het lijkt mij erg onverstandig. Maar
enfin, wat voert je hierheen, vertel me dat
maar liever.
We moeten h®«pi
moet. Heb je het din
Neen, antwoord
Waarom niet?
Ze wou het niet gewen.
Daar was ik al bang voor. Het is een
sluwe heks. Natuurlijk heeft ze het pakje
opengemaakt en nu wil ze ook haar aandeel
in den buit hebben.
Ik wou dat ze
O, wind je niet zoo op* zei Warden op
kalmeerenden toon. Het ia niet meer dan een
kleine moeilijkheid. Die zullen we heusch
wel te boven komen. Laten we zeggen tien
pond.
Ik heb haar twintig aangeboden en
kreeg een zedenpreek, deelde de jonge lord
mistroostig mede.
O, gooit ze 1 et over den boeg van haar
fatsoen? Wat is ze van plan ermee te doen’
In haar mooie haar dragen als ze thee met
cake rondbrengt of zet ze een advertentie in
de krant om den eigenaar op te sporen?
Ze wil het aan mijn moeder terugbren
gen
•Joseph Warden had den heelen morgen
rondgezworven in de buurt van het kasteel,
op den uitkijk naar zijn deelgenoot in de
onderneming. Na veel doelloos dwalen was
hij juist tot het besluit gekomen om naar
het stadje terug te keeren, toen hij zijn jeug
digen medeplichtige opeens zag aankomen.
Lord Harlsmore had juist het gesprek met
Lilian gehad en was dus niet bepaald in een
zonnig humeur.
Wat is er aan de hand? begroette de
jonge graaf zijn ïinancieelen adviseur op
onvriendelijken toon. Hoe vaak heb ik je
Hoeveel portefeuilles de radicaal-socialis-
ten voor zich zouden reserveeren en met
hoeveel en welke zij de sociaal-democraten
(zouden bedenken was nog niet zeker.
Dit besluit brengt dus wel een verande
ring in de plannen van Daladier.
4eumann, dat
ste ziekten cn
Uit het Engelsch van
ARCHIBALD EYRE.
(Nadruk verboden).
Hij mompelde een paar onsamenhangende
woorden.
Kunt u niet verstandig worden, ging
Li’ian vriendelijk voort, Ik vind het in
een woord verschrikkelijk dat u op deze ma
nier uw leven bederft en ik kan niet aanzien
n u uw ongeluk tegemoet gaat zonder ten
minste te probeeren of ik u niet op het rech
te pad kan brengen.
Hij gromde een paar grove beleedigingen,
*e Lilian het bloed naar het geeicht deed
stijgen.
Ga weg, beval ze met gefronste wehk-
rauwen Hoe durft u zoo tegen een vrouw
e spreken, ga alstublieft weg. Zij wees ge-
bh-naar een zDDa^> 8a dien weg in en
ölijft daar staan tot ik uit het gezicht ben.
^aar met een wit-betrokken
hond e° S1°0P toen ^een> als een
V00r verbetering vatbaar, mom-
wp ,an en zuc'htend vervolgde ze haar
X‘XTe’zulke goedire