LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
ENGELAND.
De ramp der risschersvloot.
In antwoord op een vraag naar den om
vang van de ramp der Schotsche vfsschers-
vloot by Yarmouth in den storm van Maan
dagnacht zedde de minister van marine in
het Lagerhuis dat er reden tot dankbaar
heid was. dat in zulk een storm slechts drie
pinken verloren waren gegaan, waarby
helaas ook twee visschars waren vèrdron-
ken. Eerger was, dat van de 600 schapen
meer dan de helft de geheele vleet verloren
had en de andere schepen een groot ïeel,
zoodat in het geheel ongèveer 30.000 netten
te loor waren gegaan, wat een schade van
150.000 beteekende. Vele booten zouden
nu niet meer ter vischvangst kunnen gaan.
FRANKRIJK.
Drie vliegtuigongevallen.
Drie dooden.
Tusschen Parijs en Straatsburg ia gisteren
een postvliegtuig neergestort. De beide in
zittenden werden gedood.
In do haven van Toulon ia Woensdag een
watervliegtuig neergestort en onmiddellijk
gezonken De inzittenden konden op het
laatste oogenblik worden gered.
Nabij Versailles is Woensdag de kapitein
vlieger Weiss met zijn vliegtuig verongelukt.
Hij werd gedood
RiNNENLAJMD.
De Koningin naar Amsterdam.
Naar wij vernemen, heeft H M. de Kon In
gin het voornemen zich op 28 dezer naar Am
sterdam te begeven, ten einde gevolg te ge
ven aan de uitnoodiging van den Britschèn
gézant, om in de Engelsche kerk te Amster
dam twee gebrandschilderde gedenkramen
te onthullen.
Het eene raam voorstellende den korring-
stadjiouder Willem den Derde en diens ge
malin, koningin Maria, is door Nederlan
ders aangebodenhet andere raam is aange
boden door twee Britsche regimenten, die
Northhumberland Fusiliers en het Royal
Warwickshire Regiment ter herinnering aan
de door hen in de 17de eeuw in de Nederlan
den gedanen dienst.
Na afloop van deze plechtigheid zal H. M.
doorreizen naar de residentie, teneinde aldaar
het winterverblijf te betrekken.
Een leening van 10.000.000.
Van de Rotterdamsche Bankverecniging
en de AmsterdamsehB Bank heeft burge
meester en wethouders van Rotterdam een
aanbieding bereikt, waardoor de plaatsing
wordt verzekerd van een 4) percents-leening
ten bedrage van f 10.000 000.
Met da commissie voor de iinanciën van
Oordeel, dat het aanbeveling verdient om
van deze gelegenheid tofc consolidatie van
de vlottende schuld gebruik te maken en
dat de voorwaarden van het verkregen aan
bod aannemelijk zijn. stellen burgomeester
en wethouders aan den gemeenteraad voor,
om tot uitgifte van de leening te besluiten.
De Weldadigheiaspostzegels 1929.
II. H. Itamerlingh Onnes ontwerper.
Naar wij vernemen zijn de Weldadigheids
postzegels 1929 ontworpen door den schilder
H H. Kamerlingh Onnes.
De voorstelling ia een naakt kinderfiguur
tje zittend op den rug van een dolfijn. Men
weet, dat de dolfijn het symbool is van
vriendschap en veiligheid. Het kind dus zal
veilijj het land bereiken op den rug van het
dier.
Dè zegelB wordenuitgegeven in de waar
den IJ. 5. 6 en 12) cent en een verkoop
waarde van 3. 8. 10 en 16 cent.
H. H. Kamerlingh Onnés, zoon van den
schilder M. Kamerlingh Onnes, is 36 jaar
oud. Hij schildert portret, stilleven, land
schap en stadsgezicht, maakt ontwerpen
voor glas in lood en etst.
Gemeente den Haag zeer dankhaar.
Voor het behoud van. „Sorgvliet".
Naar het Corr. Bur. verneemt, hebben B.
en W. van 's-Gravenhage den heer C. Goed
koop, mej. J. Goedkoop en den heer A. Goed
koop medegedeeld, dat het ten geschenke
aanbieden aan den Staat van het landgoed
..Sorghvliet" voor hen en voor de burgerij
- *cn reden ia tot groote blijdschap. B. en
W. achten het ook een stadsbelang, dat
„Sorghvliet" in stand zal kunnen blijven.
Het gemeentebestuur voelt, "ch daarom ge
drongen blijk te geven van de gevoelens van
dankbaarheid voor de beschikking, welke
zoozeer getuigt van grootschen burgerzin.
De gemeente heeft, aldus eindigen B. en W.,
reeds bijzondere herinneringen aan mr. A.
E. H. Goedkoop. Dat zijn kinderen gedreven
zijn tot hun daad door het verlangen, den
wensch vnn wijlen hun vader te verwezenlij
ken, heeft het eemeentebeetuur diep getrof
fen.
Bouw van ongeveer 1550 gemeen te woningen.
B. en W. van Amsterdam vragen den raad
machtiging tot het bouwen van ten hoogste
1550 woningen, waarvan 15 met winkel, op
verschillende terreinen in deze gemeente, te
vreten in den Buiksloter Hani, in de Trans-
vaalbuurt en aan de Noordzijde van het IJ
aan het einde van de Meeuwenlaan, en daar
voor aan te vragen uit 's Rijks kas voor
schot op den voet der Woningwet tot een
bcdraö van de stichtingskosten van ten hoog
ste //5.346.500. Voorts wenschen zij aan te
vragen een bijdrage in het tekort op de ex
ploitatie tot een maximum van 70 cent per
woning per week en een extra toeslag ter
nadere dekking van het exploitatie tekort
voor de helft van het aantal woningen, tot
een maximum van 50 cent per woning per
wek. Voor het gebruik der terreinen zal de
exploitatierekening der woningen per ja«r
exploitatierekening der woningen worden bo-
loBt met een bedrag van door elkaar gere
kend f 36.4(Vper woning per jaar. Voor tuin
aanleg en voor den bouw van pl.m. 30 berg
plaatsen en pl.m. 30 werkplaatsen vragen B.
en W. f 75.000.
Onderwijzers op wachtgeld.
Het Tweede Kamerlid, de heer Suring.
heeft den minister van Onderwijs. K. en W.
de volgende vragen gesteld
Is het juist, dat in den laateten tijd aan
op wachtgeld gestelde onderwijzers door het
departement van Onderwijs, K. en W. een
schrijven is gericht met het bevel, zich ge
neeskundig te doen onderzoeken tendtade
eventueel voor invaliditeitspensioen in aan
merking te komen;
dat onderwijzers, die niet aan dit verzoek
voldeden, dan de kennisgeving kregen, dat
hun wachtgeld vervallen was dat er reeds
onderwijzers zijn gedupeerd, doordat hun
wachtgeld is ingetrokken, omdat zij op het
bevel om zich te doen keuren niet vlug ge
noeg reageerden?
Zoo ja. is de minister dan bereid mede te
deelen op grond van welke bepalingen der
L. O. wet-1920 en der pensioenwet-1922 deze
maatregelen zijn getroffen?
Indien de eerste vraag bevestigend wordt
beantwoord, doch de daarin genoemde maat
regelen niet overeenkomstig de bepalingen
der L. O.wet 1920 en der Pensioenwet 1922
zijn getroffen, is de minister dan bereind,
deze ongedaan te maken?
systeem in den
tabakshandef.
De dagelijksche besturen van de betrok-
i ken vereenigingen hebben een adres gericht
tot den minister van financiën, waarin zij
overwegende, dat wel een der ernstigste
misstanden die het bedrijf thans ondermijnen
is. dat men sigaren of sigaretten voor een
hoogeren prijs laat banderollen dan de wer
kelijke verkoopwaarde ie.
overwegende dat men b.v. een 6 ct. sigaar
laat banderolleeren voor 10 ct. en deze dan
voor 7 of 8ct. verkoopt, waardoor zöowel de
bonafide handelaar als het publiek wordt
gedupeerd,
dat het feit practisch in strijd is met art.
328b van het Wetboek van Strafrecht.
dat het onder den zoogenaamden bande-
rollenprijs verkoopen. zoodanigen omvang
heeft aangenomen, dat de bonafide handel
gedwongen wordt, daardoor ook de normale
prijzen te verlagen, waardoor hij zijn be
staan in ernstige mate bedreigd ziet.
dat het banderollen-systeem dit prijsbe-
derf in hooge mate in de hand werkt, omdat
het publiek nu eenmaal in den banderollen-
prijs zooal niet een officieel vastgestelden
dan toch een officieel erkenden priis ziet of
meent te zien. wat weliswaar niet de bedoe-
lingvan de wet. maar toch het gevolg er
van is.
dat de minister de opbrengst van de Ta
baksbelasting thans nog bezwaarlijk zal kun
nen schrappen op de begrooting.
den minister verzoeken, een aanvulling
der Tabakswet in overweging te willen ne
men. waarin het verkoopen onder den ban-
derollenpriis wettelijk worde verboden en
strafbaar gesteld
Een nieuw R.-K. Volksdagblad.
Met ochtend- en avonJedi*. »e.
In de Dinsdagavond gehouden „Paus
avond" in het Concertgebouw uitgaande van
de Vereenigng ..Katholiek A meter dam",
weid aan het einde van de avond door mgr.
J. Anegenent, bisschop van Haarlem, me
degedeeld, dat binnenkort te Amsterdam zal
verschijnen een nieuw groot R.K. Volksdag
blad. met ochtend- en avondeditie.
De behoefte hieraan werd vólgèns spreker
reeds in de hoofdstad gevoeld. Do mededee-
ling van den bisschop werd met daverend
applaus ontvangen.
Splendor-fabrieken.
Het werk aan de fabriek te Oss hervat.
Het flbld. verneemt uit goede bron, dat
het werk aan de fabrieken, te Oss is hervat.
Menzal zich herinneren, dat in de gebouwen
der vroegere margarine fabrieken de be
drijven der Splendorfabrieken zou worden
gevestigd. De werkzaamheden verband hou
dende met deze vestiging, werden eenigen
tijd geleden stopgezet, hetgeen toen in ver
band werd gebracht met de beurscrisis.
Thans schijnt echtereen regeling getroffen
te zijn. waardoor het werk zal kunnen wor
den hervat en de voorbereiding voor de over
brenging van het bedrijf dus voortgang
zal kunnen hebben.
In financieele kringen te Amsterdam ver
luidde reeds met groote stelligheid, dat
deze voortzetting mogelijk is gemaakt door
pen overeenkomst met Philips. Er zouden
den la ate ten tijd opnieuw besprekingen heb
ben plaats gehad, met het gevolg dat
Philips de meerderheid der aandeelen Splen
dor zou hebben verworven.
Het blad heeft hierover bij de SplendoT
naderinlichtingen ingewonnen, doch de di
rectie deelde hun mede. dat van een verwer
ven van de (tandeelenmeerderheid door Phi
lips geen sprake was en dat het voortzetten
van de werkzaamheden in Oss geenerlei ver
band houdt met een overeenkomst met Phi
lips
Intuaschen wordt van andere zijde volge
houden dat Philips wel degelijk geïnteres
seerd is bij de Splendor.
Economische voorlichting.
Het rapport van de Commtesie-Fosthuma
j Mansliolt heeft van de strekking vftn het
f rapport afwijkende meening kenbaar ge-
maakt in een afzonderlijke nota.
Naar het blad ter oore kwam. beoogt het
voorstel der commissie een concentratie
der thans over verschillende departementen
verspreide economische voorlichtingsdiens
ten. en dus ook van den landbouwvoorlich
tingsdiensten één hij de wet in te stellen en
door het rijk te subsidieeren centraal or
gaan. dat later samenwerking zal hebben te
zoeken met de economische voorlichtings
diensten van semi-officieele en particuliere
organisaties. Het voorstel beoogt vbrder het
bestuur van deze centrale instelling te doen
bestaan uit 9 leden, waarvan 5 vertegenwoor
digers der betrokken departementen en 4
vertegenwoordigers van het particuliere be
drijfsleven. De commissie bespreekt verder
de noodzakelijkheid dat aan het in te stellen
orgaan de bevoegdheid worde verleend om
met de diplomatieke en consulaire ambte
naren ter zake van economische voorlich-
tings-werkzaamheden rechtstreeks te mogen
correspondeeren Het voorstel geeft tenslotte
den weg aan om met een kleine kern omvat
tende de concentratie der thans aan de de
partementen verbonden voorlichtingsdien
sten te beginnen en in nauw contact met het
particuliere leven aan de samenwerking ook
met andere voorlichtingsorganen.
In antwoord op een desbetreffendle vraag
In het voorloopig verslag van de Tweede
Kamer, heeft de min. van buitenl. zaken me
degedeeld dat 't eindrapport van de comm -
Poethuma inzake de reorganisatie van den
economische voorlichtingsdienst nog niet
bij de regeering was ingekomen, maar toch
wel zeer binnenkort verwacht kon worden.
De N R. Ct. deelt thans mede dat de coro-
mi.ss?e-Posthuma Dinsdag j.l. haar arbeid
beëindigd heeft en dat de commisie de re
sultaten van haar onderzoek belichaamd
heeft in een rapport aan de ministère van
buitcnlandsche zaken, arbeid, handel, nij
verheid. binnenlandsche zaken en landbouw
koloniën en financiën Het rapport is onder
teekend door alle leden van de commissie
behalve de heer F. K. J. Heringa. hoofd van
de afdeeling handel en nijverheid van het
departement van arbeid, handel en nijver
heid. en ir. Th. J. Mansholt. inspecteur
van den landbouw, hoofd van den buiten-
landschen voorlichtingsdienst, die zich bei
den met de strekking van het rapport niet
hébben kunnen vereenigen. Alleen de heer
LUCHTVAART.
Het zesde postvliegtuig gestart
voor zjjn reis naar Indië.
Hedenmorgen ïb het zesde postvliegtuig
van Schiphol naar Ned.-Indië vertrokken.
Precies te 7.l8TPtartte het vliegtuig, de P.H.
A.G.R., voor de groote vlucht naar het Oos
ten. Het vliegtuig is bemand met de vlie
gers Smirnoff en Hondong en den mecani
cien Kotte. Het heeft 206 K.G. post en 7
K.G. vrachtgoed aan boord.
De directeur van de K L M., de dir.-gen.
van de P.T.T. en de dir. van het postkan
toor te Amsterdam, behoorden tot de ruim
honderd belangstellenden, die in den stroo
menden regen bij het vertrek aanwezig wa
ren.
Voor het vertrek sprak de directeur van
dö K.L.M. de bemanning toe, en wenschte
de drie mannen een behouden aankomst in
Indië en terug in Nederland.
TWEEDE KAMER.
Kepliekcndag.
De heer Kersten door Prof. Visscher
afgestraft.
In de Tweede Kamer zijn gisteren de re
plieken bij de Alg. Beschouwingen voortge
zet, waarbij ajleilei schermutselingen plaats
vonden. Daar was in de eerste plaats een
mondgevecht tiisschen de heeren March an t
(v.-d.) en Wijiikoop (c.-p.). Eerstgenoemde
nain het offensief en wees in krasse termen
op de afschuwelijk toestanden in Sov-jet-
Rusland, als 'welks pleitbezorger de heer
Wijnkoop optfeedt. De heer Wijnkoop ver
zekerde dat de* heer Marchant zijn wijsheid
over de sovjetrepubliek ontleende aan pam
flet-litteratuur voorts kende hij zich het
recht toe voor" Moskou op te treden, omdat
hij het progx*» van Moskou huldigt.
De heer Vliegen (s.-d.j kreeg het met den
heer Moller (r,-k.) pan de stok over de wei
gering van de Katholieken in te gaan op de
uitnoodiging van sociaal-demecratisohe zijde
om een on party dig onderzoek te doen in
stellen naar beweerde gevallen van terreur,
waaraan sociaal-democratische arbeiders in
Zuid-Limburg zouden hebben blootgestaan
van den kant der Katholieke „machtsheb
bers" aldaar.
Vervolgens heeft prof. Visscher (a.r.) den
heer Kersten (e.g.p) geducht de les gelezen.
Hij stelde in het licht hoe de heer Kersten
zoogenaamd de eenheid onder de Gerefor
meerden voorstaat, doch in werkelijkheid
door zijn optreden de verdeeldheid aanwak
kert en hoe voorts deze verdediger van de
onverkorte geloofsbelijdenis der vaderen niet
wil inzien, dat artikel 36 der Geloofsbelijde
nis onder zeer bijzondere omstandigheden is
ontstaan en toen staatkundige beteekenis
had, terwijl toen die omstandigheden zich
hadden gewijzigd, een man als Voetius het
tolereeren van Katholieken niet ongeoor
loofd achtte. Ook achtte de hoogleeraar de
eiachen. die de Keretianen aan de overheid
stellen, ongeoorloofd en in strijd met de
Grondwet. De anti-revolutionnairen ontzeg
gen de overheid het recht om met gewéld
op te treden ter verdediging van het geloof
en van een bepaalde kerk, met uitsluiting
van andere, te steunen.
Met klem hield de heer Marchant (v.d.)
zijn theorie staande omtrent het parlemen
tair karakter van het kabinet, dat immers
homogeen was met de rechterzijde en dus
geen voorafgaand overleg behoefde, om van
een parlementaire meerderheid verzekerd te
zijn. Met even groote beslistheid bleef de
heer Colijn (a.-rbij. dat zonder dat men
het vooraf eens is geworden over een pro
gram, van verantwoordelijkheid van bepaal
de groepen voor een kabinet geen sprake
kan zijn. Ook de heer Schokking (c.-h.). zoo
merkte de heer Colijn op, acht voorafgaand
overleg noodzakelijk, maar hij wil zich niet
binden aan een bepaald program. De heer
Colijn wees er intusschen op. dat daardoor
de vrijheid van oordeelen der Kamerleden
geenszins aan banden wordt gelegd; men
bindt zich toch niet vooraf aan de wetsont
werpen in hun concreten vorm. zooale die
later aan de Kamer zullen worden voorge-
legd.
Over de christelijke beginselen en de een
heid van beginselen der rechterzijde heb
ben vooral de heeren Knottenbelt (lib.) en
Vliegen (s.-d.) uitgeweid. Eerstgenoemde
weeg er op, dat in strijd met de meening
van den heer 8chokking het Evangelie geen
normen bevat, voor practisch e politiek. Wat
zegt het Evangelie over den vrijhandel?
vroeg hij.
Ook over kwestieB als Zondagsheiliging,
doodstraf, staatsloterij enz. is er geen een
heid tusschen de groepen der rechterzijde.
De heer Vliegen, die in denzelfden geest
Hprak, voegde daaraan nog toe, dat de lijk
verbranding ook in katholieken kring ver
dedigers begint te vinden.
De heer Colijn heeft tegen deze betoogen
ingebracht, dat er wel degelijk christelijke
normen zijn omtrent gezag, huwelijk, ge
zinsleven enz. en dat het niet aangaat der
gelijke punten bi; een beschouwing over
practische politiek eenvoudig uit te schake
len.
Naast deze beschouwingen van meer al-
gemeenen aard. heeft de heer Colijn gewaar
schuwd tegen een onderhandelingstarief, da^
niet gemakkelijk is in elkaar te zetten en
waarvan de hanteering groote gevaren met
zich brengen kan. Hij gaf de regeering dan
ook den raad vooral niet overijld ten dezen
te werk te gaan.
De heer Van Vtiuren (r.-k.) was over het
geheel volkomen bevredigd dopr het stand
punt van minister De Geer inzake de finan
cieele politiek.
De heer Ter I.aan (s.-d.) stelde vast. dat
zich ook in deze parlementaire periode we
der geen perspectief zal openen voor de bree-
de arbeidersmassa. Een zijner grieven is.
dat de werkloosheidsverzekering eerst ter
hand zal worden genomen na de herziening
der Invaliditeitswet, die echter eerst in 1932
zal kunnen worden ingevoerd.
De heer Bierema (lib.) heeft wederom aan
gedrongen op afschaffing van den vleesch-
accijns. desnoodsjftoor pen andere heffing in
de plaats daarin te etellen.
De algemeene beschouwingen beginnen
thans haar einde te naderen.
Na afloop hiervan en aanneming
van do hoofdstukken Huis der Konin
gin. hooge colleges van staat, nationale
schuld, onvoorziene uitgaven en de Midde
lenwet,. zal moTgen de justitiebegrooting aan
de orde komen. Aangezien de heer De Visser
(c.p.h.) nog steeds aan ischias lijdt, is zijn
interpellatie over vervolging van de natio
nalisten in ..Indonesië" en de gevangenne
ming van Soemantri voorloopig van de agen
da afgevoerd.
De zaak Oiessen-Nicuwkerk.
Wat de Minister ervan denkt.
Een lea voor justitie en politie.
De werkelijke dader.
Naar de meening van den Minister van
Justitie blijkens zyn Memorie van Ant
woord over het IVe hoofdstuk der Ryksbe-
grooting 1930 heeft de behandeling door
het Amsterdamsche Hof van de zaak Gies-
sen-Nieuwkerk zich niet gekenmerkt door
de evenwichtigheid,, welke juist in de ge
geven omstandigheden de noodige was, op
dat men zich voor objectieve beoordeeling
op die behandeling en den indruk daarvan
zou kunnen verlaten.
'De Minister betreurt een en ander, en
niet slechts omdat aldus een schok aan het
vertrouwen in de justitie is gegeven, die in
elk geval zeker niet in die mate door de
feiten wordt gerechtvaardigd, maar vooral
ook, omdat het gevaar dreigt, dat uit ze
kere reactie tegen overdreven en onwaar
dige voorstellingen de aandacht wordt af
geleid van de hoofdzaak. En die ia, dat bier
inderdaad fouten aan het licht zyn geko
men, waarop het wel zeer noodig is zich met
ernst te bezinnen.
Van die fouten noemt de Minister er drie:
Het onderzoek van den rijksrechercheur
heeft niet naar behooren plaats gehad; het
onderzoek is teveel uit handen gegeven; en
'de derde fout is die van het „geheime dos
sier". Wie het dossier kant, komt wel tot
de slotsom dat hier en daar aan de gedachte
vry spel is gegeven, maar een aanwijzing
als zouden de verklaringen op onbehoorlijke
wyze zijn verkregen of onjuist of tenden
tieus zyn opgenomen, vindt men daarin niet.
Intusschen is de fout minder, dat deze stuk
ken buiten het dossier zyn gehouden dan
wel dat het parket daarvan heeft doen ken
nis nemen zonder ze aan de verdediging ter
inzage te verstrekken. Echter gaat naar 's
Ministers oordeel de beteekenis der zaak
boven het concrete geval uit. Er zit aan de
zaak een algemeene kant; niet in dien zin,
dat een ongerechtvaardigde veroordeeling
niet een uitzondering zou zyn, doch dat het
hier wel van den aanvang af een dubieus
geval betrof, moge daaruit duidelyk zijn,
dat over het in 1925 gevallen arrest eigen
lijk nimmer een oogenblik rustig is ge
weest. Maar zoolang de verklaringen der
getuige Kroon bleven gehandhaafd het
duistere punt in deze geheel zaak was
redres uitgesloten.
Men mag intusschen deze zaak niet als
een incident voorbijgaan.
In de eerste plaatsmoet het gebeurde naar
's Ministers oordeel politie en justitie een
prikkel zyn om, doordrongen van de groote
belangen, die by haar richtlge function-
neering zyn betrokken; by voortduring be
ducht te zyn op een nauwgezette en onver
slapte plichtsvervulling. Maar in de tweede
plaats heeft het gebeurde zyn beteekenis
voor allerlei vragen van organisatie van po
litie en justitie. Zoo zal de organisatie on
positie der Rijksrecherche, vooral in haar
verhouding tot strafzaken, nadere beschou
wing verdienen. Zoo kan b.v. de vraav zyn
of de wyze waarop de rechtercommissarissen
worden benoemd jfe meest juiste moet wor
den geacht. De Minister herinnert er aan,
dat een voorstel der Regeering by de vast
stelling van het nieuwe Wetboek van Straf
vordering om de nieuwe rechters-commis-
sarissen in Btrafzaken te laten benoemen
door de Kroon voor een tijdvak van vier ja
ren ,op bezwaar uit de Tweede Kaqfèr is
afgestuit. Hy zou echter bereid zyn aan
deze quaestie opnieuw zyn aandacht te
geven.
Voorts heeft de aandacht van den minis
ter het vraagstuk van een stelsel van ge
specialiseerde strafrechters. Naast voorlich
ting, hier en daar in het land, ten behoeve
van de bestaande magistratuur, is onder de
oogen te zien een speciale opleiding aan
de universiteiten ten behoeve van de toe-
koi
Omtrent de vraag wat er is~va?~djrr.
tuigen, die door de verdediging voor het
Hof te Amsterdam waren gedagvaard en
over den werkelyken dader zouden kunnen
verklaren, doch van wier verhoor door d?
verdediging is afgezien, deeit de minister
mee, dat deze getuigen reeds vóór de behan
deüng voor het Amsterdamsche Hof door
den rechter-commissaris te Dordrecht wa
ren gehoord; hun verklaringen hebben be
trekking op iemand, die destijds in lm
reeds is verdacht geweest en ook gearres
teerd, doch toenmaals ten slotte ongemoeid
is gelaten. Hetgeen nu nader betreffende
dezen persoon is te berde gebracht, heeft
vooralsnog geen voldoenden grond opgele
verd om hem opnieuw in rechte te betrek
ken, doch het parket te Dordrecht is te de
zer zake diligent, gelyk ook elk spoor, dat
anderszins tot ontdekking van den schuldige
of de schuldigen zou kunnen leiden, met
zorg zal worden gevolgd.
GEMENGDE BERICHTEN?
Een al te strenge schoolmeester.
Dezer dagen heeft, naar de N. R. Ct. ver-
nam 'n onderwijzer van der. k. school te Uit
hoorn een jongen van ongeveer 10 jaar een
klap gegeven, dat hij naar Amsterdam ver-
voerd moest worden, waar bleek dat zijn
arm gebroken was. De onderwijzer ig de
heer C. de B., het jongetje P. M.
Gratis wegen op straat.
Een Zwitserache uitvinding te Am
sterdam in toepassing. Nuttig voor
„slanke lyn" dames.
In navolging van verschillende buiten-
landsche steden is thans ook Amsterdam
een openbare weegschaal rijker geworden.
Op het Rembrandtplein, onder de peristyle
van het Rembrandttheater is gisterenmor
gen onder veel belangstelling van het op
dezen tyd van den dag niet werkend en van
het toevallig passeerend publiek, alsmede
van een aantal genoodigden, de automati
sche weegschaal, waarop men zich gratis
kan laten wegen, in gebruik genomen. Voor
af sprak de heer S. Vleeschhouwer, direc
teur van de N.V. „Rewag", de maatschappij
die de weegschaal exploiteert in de foyer
van het Rembrandttheater, een inleidend
woord, waarna het Tweede Kamerlid, Dr. I.
H. J. Vos, een beschouwing hield over het
wegen, dat hy vooral in verband met de
heerschende mode van „de slanke lyn* wen-
schelyk achtte voor de damgs, die zich aan
deze mode hebben onderworpen, opdat deze
niet beneden hun „minimum" gewicht ko
men, wat zeer schadelijke gevolgen voor de
gezondheid heeft.
De automatische weegschaal is een Zwit-
sersche uitvinding en in de meeste groote
Zwitsersche steden en in verschillende ste
den in Duitschland in gebruik. Men gaat
op de schaal staan en uit de gleuf valt een
kaartje, wartrop datum en gewicht staan ge
drukt. De baten van de maatschappij, die
de weegschaal exploiteert, bestaan uit de
de opbrengst van de reclames, die door ver
schillende firma's op deze kaartjes en in de
automaat zelf worden gepacht. De maat
schappij is voornemens ook in andere ste
den in Nederland en zoo mogelijk ook nog
op andere plaatsen in Amsterda: auto
maten te plaatsen.
De animo van het publiek was reeds on
middellijk zeer groot. Dat velen zich mogen
wegen en slechts weinigen zich te licht mo
gen bevinden.
RAÏHU-NÏEIJWW.
Programma van heden.
Hilversum:
6.45 ïand'bouwhalfuurtje.
7.15 cursus Fransen.
8.01 gramofoonn-aten.
8.15 concert Concertgebouw A'dam.
9-10 en 10.151 00 g;»n.ofoonp'flten.
11—12 dansmuziek uit A'dam.
r de ge-
5 00 concert.
G.00 cursus Maleisch.
6.30 pi.4i o-recital.
7.0C oi,;e'concer'.
8.00 le '.i Etromvierir.g *y gel. v. h 5 j.
bestaan der N. C. R. V. concert der A.O.V.
Rotsihaatsenrijdci op muziek van
Luidsprekers.
In Australië 13 korten tijd getak»
„rolschaatsen-epidemie" uitgebroken. Alle
niet renderende bioscopen, hotels en cafe's
zün in een minimum tijd omgebouwd tot
rolsctaatsenbamm en sindsdien wortel
zeer druk bezocht. Ook tennisbanen, die
niet in gebruik zijn, heeft men ingericht
voor het rolschaatsen! üdem; eej dergelijke
openluchtbaan bevindt zich b-v. te Coogee,
een van de mooiste gedeelten van Sydney.
Op bijna alle banen kan men tij dons het
rolschaatsenrydem genieten van de muziek
van eo.n orkest, maar op de openluchtbaan
leverde dit moeilijkheden op, daar deze nog
al uitgestrekt was en er een groot
noodig zou zyn, oan de n
heele baan hoorbaar te
kou zich dan 't
hebben voorgedaan, dat men in de nabij
heid van het orkest niet zou kunnen con
verseeren. vanwege de luide muziek.
Men heeft een uitstekende oplossing ge
vonden, door gebruik te maken van een
speciaal hiervoor ingericht Philips ge-
luidVersterkersysteem. Een gramofoon met
twee platenschyven werd opgesteld in he
r.abijzynde café. Door middel van twee elec-
trische gramofoonopnemerseen laagfre-
quentversterker van één trap met de lamp
E 415 en een 50 watt-versterker werd het
geluid toegevoerd aan 20 luidsprekers, type
2015. Twee van dergelyke luidsprekers wer
den telkens tezamen op een voetstuk ge
plaatst en op een hoogte van ongeveer
twee en een kalven meter boven den gr°n
bevestigd. Als bescherming tegen re^n'
buien was er boven elk paar luidspreker
een afdakje aangebracht.
De resultaten, die met dit luidspreker
systeem werden bereikt, waren zeer gted-
STADSNIEUWS.
GOUDA, 14 Nov. 1929.
Vernietigd Raadsbesluit.
Ged. Staten van Zuid-Holland hebben,
met vernietiging van het besluit van den
Gemeenteraad d.d. 22 April, bepanld, diat
het bestuur der vereeniging tot stichting
en instandhouding van christelijke scholen
voor lager en uitgebreid lager oi.derwys,
gevestigd alhier, op grond van art. 100 der
L. O. wet 1920, over het jaar 1927 oor zyn
school voor uitgebreid lager onderwys am
do Burgemeester Martenssingel (Prinses
Julianaschool) aanspraak kan maken op
een bedrag van f 3200.
Een terzoek om tc worden beëedigd ais
makelaar.
Door den President der Arrondia^ements-
Rechtbank te Rotterdam is aan de Kamer
van Koophandel en Fabrieken voor Gouda
en Omstreken het advies gevraagd up een
tweetal verzoeken, om te worden beëedigd
als makelaar en wel van:
A. van Blokland, deurwaarde'r te ^hoon-
hoven, in roerende goederen en van J. llois-
wikler, notarisklerk te Schoonhoven, in on
roerende goederen.
Ver. van Huisvrouwen.
Een demonstratie vatn de van den
Berghs fabrieken.
Voor de leden van dte Afd. Gouda der
Ned. Ver. v. Huisvrouwen werd Dinsdag
middag in Café Central een demonstratie
gehouden, georganiseerd door de van den
Bergh's fabrieken.
Voor die pauze hield Mej. van Zetten een
verhandeling over de blue-band, waarby zij
er met nadruk op wees, dat het product
versch gekarnd moet zyn. Is dit niet het
geval, dan vertoont de blue band gele vlek
ken terwyl er by verwarming in de pan
een bezinksel ontstaat. Tydens haar ver
handeling bakte Mej. van Z. biefstuk, \yaar
van zy elk der aanwezigen een proefje ter
keuring aanbood.
Zy drukte haar spyt uit, dat het niet mo
gelyk was de huisheeren ervan te laten ge
nieten; zy was overtuigd dat deze niet min
der tevreden zouden zijn dan de huisvrou
wen, wat gezien hun bekende reputatie als
fijnproever een nog grooter bewijs zou zyn
voor de goede hoedanigheden van de blue
band.
In de pauze bood Mej. v. Z. cake aan.
Als verrassing werden twee taarten ver
loot, die de gelukkige winsters keurig ver
pakt konden medenemen. Alles natuurlijk
bereid met blue-band.
Na de pauze werd een film vertoond door
de aan het bedryf verbonden film-opera
teur. Hierdoor werd een duidelijk overzicht
\erkregen vanaf het oogenblik, dat de
grondproducten de fabrieken binnengaan,
totdat ze, verpakt in de bekende blue-band
pakjes, deze verlaten.
Na afloop dankte do presidente voor de
interessante middag en werd ieder een mi
niatuur potje met blue-band aangeboden.
Uitslag verkooping gehouden door
Notaris J. van Kranenburg.
Bij de hedenmorgen door Notaris J. van
Kranenburg gehouden afslag is provisioneel
kooper geworden van de bouwmanswoning
met 3 schuren, stalling voor 26 koeien,
hooiberg, boomgaard, erf en weiland, nabij
de Zuidzydeweg en den Rijn, achter de
Wierickerstraat en de Zuidzydepolder in de
gem. Bodegraven en twee perc'.elen Wei
land in bovengenoemden polder, de heer J.
van Kranenburg, voor 37576.en van het
perceel Hooiland in bovengenoemden polder
de heer J. van den Heuvel, te Reeuwijk
voor 6700.—.
De Veemarkt van heden.
Onder de koopers op onze Veemarkt be
vonden zich heden verscheidene heeren uit
de provincies Groningen, Friesland en Bra
bant.
Weer de llavenbrug.
Goed afgeloopen.
Hedenmorgen is het paard van den land
bouwer C. Jongebreur uit Streefkerk, door
dat het schrok van het drukke verkeer, op
tie brug van de Haven nabij de Dubbele
buurt van de brug afgegleden en op het
lager gedeelte by de sluisdeuren terechtge-
Met behulp van een brug van Gemeente
werken is het paard weder op de straat ge
bracht.
"zoodanige wijze werd getroffen dat 1
Het vervoeren van een zegen.
In de heden gehouden terechtzitting van
het Kantongerecht stond terecht L. H.. heier,
wonende te Gouda wegens het vervoeren van
een zegen in de nabijheid van een binnen
water, andere dan in een openbaar vervoer-
nudel.
Verdachte bekende het hem tien laste ge
legde.
Het O. M. vorderde voor verdachte een
boele van f 30 subsidiair bij niet-betaling
te vervangen door een hechtenis van 10 da-
Verdachte vond de straf te zwaar en ver
zocht een voorwaardelijke veroordeeling. De
Kantonrechter, rekening houdende met het
groot gezin en met de gunstige antecedenten
van verdachte veroordeelde hem tot een
geldboete van f 5 subsidiair te vervangen
bij niet-betaling door twee dagen hechtenis,
met verbeurdverklaring van de in beslag
genomen zegen.
Voor hetzelfde .feit stond terecht J. v. d.
wonende te Gouda. Verdachte was niet
verschenen en werd conform den eisch van
het O M. veroordeeld tot een geldboete van
f 30, bij niet-betaling te vervangen door een
echtenis van twee dagen, met verbeurd-
verklaring van de in besfag genomen zegen.
Een aanrijding.
Verdachte 8. L.. wonende te den Haag,
atond terecht voor het feit dat hij, als be-
8 U^r er van eeD vierwielig motorrijtuig,
»>nder noodzaak de linkerzijde van den weg
gehouden, terwijl het motorrijtuig aan
J°°rziide slechts door een lantaarn ver-
c wa9. Daardoor had een aanrijding
48 Kehad, tengevolge waarvan een paard
op zoodanige wijze werd getroffen dat het
moest worden afgemaakt.
Verdachte bekende het hem ten laate ge
legde, als verontschuldiging aanvoerende dat
hem den weg onbekend was.
Het O. M. vorderde een veroordeeling van
verdachte van f 25, bij niet-betaling te In
vangen door een hechtenis van 8dagen.\
De Kantonrechter veroordeelde verdachte
tot een geldboete van f 20. bij niet-betaling
te vervangen door een hechtenis van 4 da
gen.
Uitspraken.
Verder werden nog de navolgende uitspra
ken gedaan:
Wegens overtr. invaliditeitswet: J. van
den B. te Reeuwijk, 50 geldboeten van f 1,
bij niet-betaling te vervangen door een hech
tenis van 1 dag voor elke boete.
Wegens overtr. der leerplichtwet: A. J. O.
te Reeuwijk, f 6, bij niet-betaling te vervan
gen door een hechtenis van 2 dagen.
Wegens overtr. Visscher ij wet: A. B. te
Nieuwerkerk aan den IJssel, 2 geldboeten
van f 3 te vervangen bij niet-betaling door
een hechtenis van 2 dagen voor elke boete.
Wegens overtr. motor- en rijwielreglement
W. de J. te Haaetrecjit f 4. bij niet-beta
ling te vervangen door een hechtenis van
2 dagenJ. V. te Gouda f 3 subs. 1 dag h.
C. K. te Reeuwijk f 3 subB. 1 d. li.J. B. te
Zwammerdam f 3 subs. ld. h.; W. B. te
Waddinxveen f 3 subs. 1 d, h.; C. P. den B.
te Zevenhuizen twee geldboeten van f 1, bij
niet-betaling te vervangen door een hechte
nis van twee maal een dag N. de W. te
Gouda twee maal drie gulden boete, bij niet-
betaling te vervangen door een hechtenis
van twee maal een dag; A. G. v. d. V. te
Groot-Amniers f 4 subs. 2 d. h.
Wegens overtr. art. 453 W. v. 8.J. O. H.
Z. te Gouda f 3subs. 2 d. h.H. N. te Gouda
f 5 subs. 2 d. h.
Wegens overtr. alg .pol. verord. te Gouda:
C. van K. te Gouderak f 2 subs. 1 d. h.
Wegens overtr ïrekhondenwetJ. van
den E. te Gouda f 1 subs. 1 d. h.
Wegens overtr. arbeidswet: B.F. B. te
Waddinxveen f 3 subs. 1 d. h.
Wegens overtr. motor- en rijwielwbt: J.
den B. te Reeuwijk f 4 sube. 2 d. h.
Wegens overtr. kieswet: P. J. van de W
te Gouda f 2 subs. 1 d. h.
Wegens overtr. motor- en rijwfelbeschik-
king: G. 8. te Gouda f 3 subs. 1 d. h.
Een vliegenier die kunstvluchten uitvoerde.
Wegens het met een vliegtuig boven de
bebouwde kom eener gemeente kunstvluch
ten uitvoeren, stond terecht A. G. van T. te
Soesterberg.
Het O. M. achtte dit een overtreding van
art. 55 van het Luchtverkeersreglement en
vorderde voor verdachte, die niet was ver
schenen een veroordeeling van f 10 boete,
bij niet-betaling te vervangen door een hech
tenis van 5 dagen.
Conform deze eisch werd verdachte ver
oordeeld.
Burgelijke Stand.
GEBOREN: 12 Nov.: Ingrid Fenriette, d.
v. F. J. H. van Trotserfburg en A. E. H. A.
Witte, Crabethstraat 13. Jannie, d. v. D.
Verboom en N. de Frankrijker, Roemer
Visscherstraat 8. Johannes, z. v. H. Ver
burg en K. Heikoop, Tollensstraat 109.
GETROUWD: G. A. de Moree en S. W.
C. Leeflang. J. J. van der Kreke en S.
Droog. P. Burger en K. Burger. C
van Bekkum en M. K. van der Wc.jde.
Elke Vrydag in Nov. en Dec. 8 uur Soc.
„de Rèunie" Indische lezing.
Zondagmiddag 3 uur Soc. „Ons Genoegen"
Thé Dansant.
14 Nov. Soc. „de Reünie" Volksuniversiteit
Ledenavond. Sprekers Dr. C. van.Elk en
Dr. K. Zimmerman. Dr. C. van Elk zal
spreken over Infectie en immuniteit,
Dr. K. Zimmerman over Delftsch Aarde-
14 Nov. 8 uur Het Sohaakbord, Zuid-Holl.
Ijsbond, Ledenvergadering.
14 Nov. Soc. „Ons Genoegen" Biljart
en Kaartconcoura vooi da leden.
16 Nov. 8 uur. Zaal Kunstmin Soc. „Ons
Genoegen", Uitvoering „Thalia".
20 Nov. 8 uur. Nieuwe Schouwburg, le
Nutsavond.
20 Nov. 3 uur Hotel „de Zalm" Ver. van
Huisvrouwen Demonstratie van de N.V.
Artsilk -te Breda, Tentoonstelling van
„Arbeid Adelt".
21 Nov. 8 uur. Nieuwe Schouwburg, Bios
coopavond voor de leden. Vertooring van
de film Sorrell en Zoon. Na afloop Bal in
Kunstmin.
27 Nov. 8 uur. Nieuwe Schouwburg. Vierde
abonnementsvoors telling.
Apothekersd lenst.
De apotheek van den heer F. A. Dee, W.
Haven, zal tot en met 16 November, be
nevens den daarop volgenden nacht ge
opend zyn na 8 uur des avonds (des nachts
i).
UIT DEN OMTREK
CAPELLE a. d. USSEL.
Gemeenteraad.
In de gisteren gehouden raadsvergade
ring js de gemeente begroeting 19S0 behan
deld.
Op voorstel van den heer Blokland (s.d.)
werd besloten, Ged. Staten te verzoeken het
presentiegeld van de raadsleden met 1.
te verhoogen en te brengen op 4.pei
zitting.
Het dfenkbeeld van den heer Oosthoek
(v.d.) om Ged. Staten te verzoekeu de kin
dertoeslag van den burgemeester, secreta
ris en ontvanger om te zetten fn oen jaar
wedde, werd door den voorzitter ontraden
op grond van de door Ged. Staten algemeen
bindend gestelde normen.
Het voorstel Streefkerk (a.r.) om de
jaarwedde van den eersten en tweeden
ambtenaar ter secretarie resp. met 300
rti 200 te verhoogen en in verband daar
mede het bestaande drie-kwart-s'.elsei los
te laten, werd met 7 tegen G stemmen ver
werpen. Met 8 tegen 6 stemmen aanvaard
de ie raad een voorstel van den heer Streef
kerk om voor de drie ambtenaren van den
burgerljjken stand een uniforme wedde van
150 aan Ged. Staten ter vaatatelimg aan
te bieden.
Vooita werd besloten gemeente-x ij wielen
te verstrekken aan den gemeentebode, den
gemeente-architect, en twee straatmakèra.
Na langdurige bespreking werd besloten,
het subsidie voor schoolfeestjes op 0.60
per leerling te handhaven, doch daarnaast
voor de vijfde, zesde «1 zevende 'eerjaren
0.76 per leerling beschikbaar te stellen
voor het maken van schoolreisjes, hetgeen
geldt voor alle scholen in de gemeente.
Besloten werd met 8 tegen 4 stemmen tot
de proefneming om de schoonheidscommissie
over alle bouwplannen te hooren.
Een vooretel-Posthoek om het gemeen-
tepersoneel een vacantiebyslag te verlee-
nen, neerkomend op 50 pet. van bet week
loon, met een maximum van 20, werd met
8 tegen 4 stemmen verworpen.
De gewone dienst der begrooting is in
inkomsten en uitgaven vastgesteld op
279.110.96, de kapitaaldienst op 26.89Ó
in inkomsten en 5000 in uitgaven, dus
met een goed saldo van f 21.895.
GOUDERAK.
In verband met het verzoek van Ged.
Staten om aan het veer-personeel om de
drie weken een Vryen Zondag te geven,
waarmee de Raad zich niet kan verecnigen,
bracht een Raadscommissie Vrijdag een be
zoek by Ged. Staten om de bezwaren ken
baar te maken.
Tot bestuursleden van de IJsclub zyn ge
kozen de heeren D. Verstoep; M. Rook on
A. Kool.
Tot notabelen van de Ned. Herv. Gem.
alhier, zyn gekozen de heeren F. Hailing,
S. Tom en A. Zwynenburg.
REEUWIJK.
iDe Coöp. Vereeniging „St. Catharina",
Reeuwyk geeft op Maandag 25 November
a.s. in het Patronaatsgebouw een film
avond. De film is genaamd „Credo" tn ie
voor iedereen toegankelijk. Ongetwijfeld
belooft dit een mooien avond te worden.
STOLWIJK.
Als Notabelen der Ned. Herv. Kerk zyn
met algemeene stemmen herkozen de heeren
G. G. Graveland en Jac. Bongerc.
FINANCIEELE BERICHTEN.
Anton Jurgens Ver. Fabrieken.
De 1L39Ü.0Ö0 cum. pref. aand. ter
betaling gegeven voor aanduelen van
een groot concern.
In verband met berichten omtrent de on
der handsche plaatsing door Ant. Jurgens
Vereenigde Fabrieken van ll.890.u00 cum.
preferente aandeelen wordt officieel nog
eens medegedeeld, dat dez? berichten haar
oorzaak vinden in de aanvraag ter verkrij
ging van de officieele noteering dezer aan
deelen ter beurze te Amsterdam.
De betreffende aandeelen werden eenige
maanden geleden uitgegeven ter uitvoering
van een overeenkomst gesloten in Novem
ber 1928 en dienden ter betaling van aan
deelen, welke de Margarine Uniegroep de
controle verzekerden over een van de voor
aanstaande concerns in Europa op het ge
bied van margarine, eetbare oliën en zeep.
WETENSCHAPPELIJK NIEUWS.
Een belangrijk onderzoek van
prof. Aldershoff
inzake de encephalitis-
Gistermiddag is in het Rijks-Serologisch
Instituut der Utrechtsehe universiteit aan
den Catharijnesingel onder voorzitterschap
van dr. N. Josephus Jitta, voorzitter van den
Centralen Gezondheidsraad, een bijeenkomst
gehouden van een aantal bujtenlandsche
geleerden (voornamelijk Duitschere en
Franschen), die het Instituut van professor
Aldershoff bezochten in verband met hun
buitenlandBche reizen om zich op de hoogte
te stellen van wetenschappelijke onderzoe
kingen in verschillende landen ten opzichte
van het verband tusschen encephalitis en
inenting.
Het Utrechtsch Dagblad meent te weten,
dat professor Aldershoff in deze bijeenkomst
een uitermate belangrijke raededeeling heeft
gedaan met betrekking tot door hem ver
richte onderzoekingen. Deee mededeeling
zou hierop neerkomen, dat professor Alders
hoff. na behandeling van «ea groot aantal
patiënten, meent tot resultaten te zijn geko
men. die er op wijzen, dat de oorzaak dor
encephalitis volstrekt niet alleen en uitslui
tend gezocht moet worden in inenting, maar
daarbij mede in het spel is een micro-orga
nisme, dat professor Aldershoff ontdekt heeft
in de kelen van een groot aantal personen,
die dan in geval van inenting vooral ontvan
kelijk werden voor encephalitis. Met andere
woordende inentingsstof alléén veroorzaakt
geen encephalitis, maar vindt haar oorzaak
in de aanwezigheid van dit micro-organis
me. Niet-ingeënte personen bleken eveneenB
bacillendragers voor encephalitis te zijn.
Teneinde zich nader te overtuigen van de
door hem bij zijn onderzoek aangetroffen
uitkomsten, heeft professor Aldershoff bij
een aantal apen de keel bestreken met de
cultures van het organisme dat hij vond in
de kelen van de door hem onderzochte pa
tiënten. Deze apen werden na deze keelbe-
strijking op de gewone wijze ingeënt als kin
deren. waarna al de dieren aandoening van
het centraalzenuwBteltfel vertoonden.
De resultaten zijn met de grootste
voorzichtigheid te beschouwen.
Bij nadere informatie vernam het U. D.
nog, dat profeesoi Aldershoff. hoe belang
rijk op zich zelf deze ontdekking ook mocht
wezen, vooralsnog de grootste reserve
wenschte temaken tien opzichte van de door
he mbereikte resultaten. Voor dit oogenblik
meende de hoogleeraar niet verder te mogen
gaan dan deze mededeeling: dat het door
hem verrichte onderzoek en de daarmede
verkregen uitkomsten een vingerwijzing kun
nen zijn op den weg van het onderzoek, dat
momenteel overal hangende is naar het ver
band tusschen het fnentings-proces en de
enceuhalitis. Een breeder oordeel over dit
onderzoek valt op dit moment nog niet te
geven. Inmiddels heelt, aldus het U. D.,
professor Aldershoff met de door hem gister
middag medegedeelde feiten, de oplossing
van het brandende vraagstuk der encepha
litis met hoogst-belangwekkend materiaal
een eind nader gebracht tot haar verwezen
lijking.
ONDERWIJS*
De eerste vrouwelijke hoogleeraar
aan de Leidsche Universiteit.
De intree-rede.
Zelden bestond voor een ambtsaanvaarding
van eeu hoogleeraar aan de Leidsche univer
siteit zooveel belangstelling als die van gis
ter, bij de officieels in functie-treding van
mej. dr. 8. Antiioniades als hoogleeraar in
het oudklassieke en hedendaagsche Grieksch
aan de Leidsche Universiteit, waarby de
eerste vrouwelijke hoogleeraar aan de Leid
sche Alma Mater haar intrede deed.
Behalve het volledig curatorium der uni
versiteit en vrijwel alle leden van den aca-
demischen senaat, zeer vele lectoren^, doc
toren en studenten, waaronder ook prinses
Juliana niet haar studiogenooten. waren nog
aanwezig de Grieksche gezant uit den Haag,
en prof. dr. Pernot, hoogleeraar in het
Nieuw Grieksch te Parijs en verbonden aan
het Instituut Néoheilénique aldaar.
Het grootrauditorium was tot de laatste
plaats bezet, terwijl velen zich met een
staanplaats tevreden hebben moeten stellen.
Nadat curatoren en de leden van den se
naat met het gebruikelijke ceremonieel hun
plaatsen hadden ingenomen, sprak mej.
Anthoniadee haar in de Fransche taal ge
stelde intreerede met heldere stem uit.
Het volgende is aan deze rede, getiteld:
L'Importance du grec moderne, ontleend:
Lang heeft het geduurd voor het Weeten
van Europa belangstelling heeft getoond in
de taal, die in Griekenland het teloor gaan
van dé antieke beschaving heeft overleefd.
Het ia een dankbare taak de lotgevallen
van het zoo lang verwaarloosde oudklassie
ke en hedendaagsche Grieksch te bestudee-
ren en te onderwijzen, want deze studie werpt
een nieuw licht op de taal van het Nieuwe
Testament, openbaart de levenskracht van
het Byzantijnache Rijk, en leert een taal
kennen, die een rol van gewicht speelt in het
Oostelijke bekken van de Middellandsche Zee.
Sedert ongeveer vijftig jaar is zij ook het
voertuig van een rijke poëtische letterkunde,
gelijk de groote figuur van Palamas, door
spreekster uitvoerig geteekend, kan aantoo-
nen.
Wel heeft in de zeventiende eeuw Hol
land belangstelling getoond in het levende
Grieksch, getuige het glossarium van Meur-
sius en de bijbelvertaling in do gesproken
taal,, bekostigd door de Staten, wel vond de
Griek Korai* in de 18e eeuw te Amsterdam
de gelegenheid zich tot een philoloog van
beteekenis te ontwikkelen, doch het weten
schappelijk onderzoek naar de over zooveel
eeuwen loopende evolutie van het Grieksch,
dateert uit het laatste kwartaal der negen
tiende eeuw. Verschillende geleerden, die
daaraan hebben medegewerkt, worden door
spreekster gekarakteriseerd. Nog wees zij op
de toeneming der bevolking van Grieken
land, die in 1912 twee millioen, thans zeven
en een half millioen bedraagt, waarbij de
hoofstad met haar haven achthonderd vijf
tig duizend inwoners telt, tegen ruim hon
derd tachtig duizend in 1912.
Spreekster besloot met de gebruikelijke
toespraken.
Na afloop der rede hield mej. Anthoni-
ades in huize Bruins een receptie, die zeer
druk bezocht werd. Zoowel het collegium
van het Leidsche Studenten Corps alB het
bestuur van de Vrouwelijke Studenten te
Leiden hadden prachtige bloemen gezonden.
MARKTBERICHTEN.
.Veemarkt Gouda.
14 November.
Aangevoerd in totaal 2979 stuks, waarvan
308 slachtvarkens.
Vette van 40 ct tot 41 ct per pond,
levend met 2 korting.
Londensche van 32 ct. 36 ct. per pond
levend met 2 korting.
Zouters van 38 ct. tot 39'A ct. per pond
levend met 2 korting.
892 magere varkens van 3560; 1541 big
gen van 1525; 27 runderen van 250325;
17 nuchtere kalveren van 10—17; 132 scha
pen van 2030; 30 bokken en geiten van
410 per stuk. Handel alles vlug.
Kaasmarkt Gouda.
14 November.
232 partijen kaas. Pryzen le kw. m. r. m.
van 5659, 2e kw. m. r. m. van 5356,
zware tot 62. Handel matig.
631 ponden boter. Goeboter van 1.16—1.25
per pond; weiboter 1.051.15 per pond.
Handel vlug.
139 partyen eieren. Kipeieren van 11
12 per 100 stuks. Eendeieren van 78
per 100 stuks. Handel vlug.
Graanmarkt Gouda.
14 Nov. 1929.
Tarwe 11.60—12.50; Rogge 8—
8.76; Gerst 10.00-/ 11.76; Haver 8.75
f 9.76; Erwten 15.00—16.25; Bruine
boöifenj 24r—26 per 100 K.G.
RECHTZAKEN.
Principieele dienstweigering.
Voor de Krijgsraad te Den Bosch stond
Woenadag terecht H. T. K., 20 jaar, geb. te
Amsterdam, gew. dienstlpiclitig soldaat, ls
bat. 7e reg. inf., ged. in de bijzondere straf
gevangenis te Den Haag, dat hij op 21 Oct.
1929 to Harderwijk heeft geweigerd een mili
taire vcldjas aan te paasen op last van een
fourier. Ton 2e princ. dienstweigering.
Conform den eisch werd verd. dooi den
Krijgsraad veroordeeld tot 10 maanden ge
vangenisstraf met aftrek van voorarrest en
onslag uit den dienst zonder ontzetting
DIÏAADLOOZE DIENST.
Intern, schilderijendief gepakt.
MANNHEIM. 14 Nov. Het is de politie
te Mannheim gelukt, op het station aldaar
aan te houden een internationalen schilde-
rijendief, die in een hotel te Mannheim had
overnacht, en op het punt stond den snel
trein naar Frankfurt te nemen. De dief,
Bernhard Wiese uit Ruenthe, heeft in den
zomet van dit jaar te Zurich uit de verza
meling van de hoogeschool 2 etsen ter waar
de van 20.000 francs gestolen en voor 7000
francs aan een kunsthandelaar te Bern ver
kocht. Verder wordt hij van verschillends
diefstallen te Madrid en Leipzig verdacht.
In zijn bezit vond men 10.000 Zwitsersche
franc». In zijn eigen woning werden verschei
dene gestolen etsen gevonden.
Hefstoffelijk overschot van Mevr. ZoeMtof
te Croaenberg aangekomen.
FRANKFORT, 14 Nov. Het stoffelijk over
schot van mevr. Zoebkof ia te Cronenberg
aangekomen en zal in de kapel van de ouds
Cronebergerburcht Zaterdag in alle stilte
worden bijgezet, naast liet stoffelijk over
schot van haar beide in den oorlog gevallen
zoons. De familie van graaf von Hessen is
reeds in Cronenberg aangekomen.
Een Lag eisch ».s. op de Noordzee opgepikt.
1JMUIDEN, 14 Nov. Het Engelsciio s.s.
Faniham met cellulose op weg naai Sheer-
ness is op de Noordzee met ontredderde ma
chine opgepikt door de Umuider stoom
trawler Flamingo IJ muiden 42, Lobelia 135
en Waivisch IJ muiden 323, en hedenmiddag
om 2 uur te lJmuiden binnengebracht.
Moord of doodslag.
AMSTERDAM. 14 Nov. Voor de Vijfde Ka-
mor der Rechtbank heeft zich heden te ver
antwoorden gehad een 27-jarige vrouw, die
thans in het Huis van Bewaring is gedeti
neerd.
De dagvaarding legt verdachte ten laste
primair moord en subsidiair doodslag en
zware, mishandeling den dood tengevolge
hebbende.
Den 13en Juli had de vrouw haar man in
een perceel aan de Prins Hendrikkade, waar
haar man W. J. S. aan den arbeid was met
een scherp mes een steek in don linkelbo-
v?narm toegebracht. De armslagader was ge
heel doorgesneden. De man is tengevolge
van verbloeding, gepaard gaande met shock,
overleden.
Tegen de vrouw werd geëischt 3 jaar ge
vangenisstraf met aftrek van preventief.
Het zesde postvliegtuig naar India.
Wegens slecht weer de reis onderbroken.
Bij de K.L.M. is bericht ingekomsu dat
het zesde postvliegtuig, dat hedenmorgen
vaa Amsterdam vertrok, te 11.20 te Neuren
berg is geland. In verband met het slechts
weer wordt de reis vandaag niet voortgezet.
WISSKLKOKKSHN.
13 Nov. 14 Nov.
Officieel.
Londen 12.077* 12.08
Beriyn 69.23)4 59.23'*
Parya 9.76)4 9.75)4
Brussel 34.66 54.65)4
Zwitserland 48.01 48.02
Weenen 34.85 3485
Kopenhagen 66.36 66.37)4
Stockholm 66.52 6657)4
Oslo 66.36 66.37)4
New-York 2.47'V* 2.47%
Niet-oficiecl.
Praag 7.34 7.34
Madrid 34.75 34.57)4
Milaan 12.98 12.97
Prolongatie 4)4
3 N. W. S. 75.
Bcursoverxicht.
By de opening was de stemming ter beur
ze wat opgewekter dan den laatsten t(jd he.
geval was. Overal kwamen de koereen beven
het peil van hedenmorgen. Plotseling ont
stond een groote verkoopbewsging in Mar
garine Unie die ai spoedig ontaarde in een
soort paniek, die het fonds binnen 10 minu
ten van 322 tot 260 deed instorten. De reden
hiervan is niet bekend, maar zooals ge
woonlijk circuleerden er allerlei geruchte»
waarvan de strekking in zooverre overeen
kwam, dat het bekend consortium in moei
lijkheden zou verkeeren en tot verkoopen
gedwongen zou zijn. Calvé Delft rieden
eveneens aanzienlijk terug. Ten slotte volg
de een krachtig herstel. De gehec e markt
had te lijden van deze ongebreidelde ver
koopsbeweging. Van Berkels vielen onder
200. Philipsaandeelen zakten van 463 tot
443 In, Aku's van 133 tot 127. Later kon
weer een opwaart ache richting worden ge
volgd. Koninklijken avanceerden tot 391,
maar liepen weer naar beneden. Suiker
waarden volgden het marktverloop op den
voet. Rubberaandeelen waren goed van
toon, in verband met de betere stemming
van het product. Tabakken stelden zich
eveneens hooger. Mijnwaardcn prijshou
dend. Amerik. fondsen stelden zich boveu
New-Yorksche pariteit.
RADIO TKLBGRAFïSOï WEERBERICHT
14 November.
Hoogste stand 766.8 Biaritx.
Laagste stand 744 te Thorshaven.
Verwachting.
Aanvankelijk zwakke veranderlijke wind-
Later toenemend en uit zuidelijke richtin
gen. Meest zwaar bewolkt tot betrokken.
Waarschijnlijk regenbuien. Weinig verande
ring in temperatuur.