L >T a fflw it za dan! lekbank D' <KEN ZOON 1007. 98°/. >.D. van wetenschap- istelling, dat del doodt en de huid I proeft lacon ulUI ImMqi tal prijzen No. 17940 88; Jaargang iber 1929 EERSTE BLAD BAHLMANN Gouda 'j Heden begint onze bekende FEUILLETON. Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen VÖMMBslfiCS s 8 regels fl-, DERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, [OVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. Zateril,,,8 80 Naar Indië. w Een tocht naar an door tropisch Nederland. Blauwbaard. S' [a1 I iiiiiiiiiintmtiw 3 kapitaal, en is daardoor dé kans op wel- 4 i, nogcnmauiciM, Avondjaponnen, Verkoop a contant IM it iHiHlhUUUWDlU (Ward I vervelgtf). riOORWEG. voor llijke verd. misschien idig in onzen vd eens aan de in loo- chpar- /erlegen buiten waarop im niet cwaliteit i enkele leid op Geen zichtzendingen. 100 het Ge Oij Oij HAAG b St. Nicolaas. Ziet de xniuui scayui, uuur ue Doornen, kutxkexs Ht-aaai, uw wua geraas—.» f 100.- Waar allen werken onverdroten, Rest niemand tijd tot klacht of zucht. r, gen hoftaal, ean dit"onderwerp niet niat, dat men in >v«r de bevolking it Mn volk ven In- 110- miUioen ïnen- wnen, heeft men e echte e door teerde en dat )or op jnvoor- leischen aam op van elk vol te houden. Pas dien middag na hun eenvoudig avond maal, toen ze in de met eikenhout betimmer de woonkomer zaten met die ramen wijd open om de zoele avondlucht binnen te laten met de geuren der lila en witte violieren «herin nerde Alix zich het zakboekje. Hier is iets waarmee je de bloemen, begoten hebt, zei ze en gooide het op zijn schoot. Heb ik het tuaschen de bloemen laten vallen, zei je? Ja, en nu weet ik al je geheimen Niet schuldig, zei Genalden schudde het hoofd. Wat is dat, die aanteekening van 9 uur vanavond. O, dat Hij scheen een oogenblik van de wije gebracht, toen glimlachte hij alsof Iets speciaals hem amuseerde Het is een afspraak met een bijzonder aardig meisje. Alix, Zij heeft bruin haar en blauwe oogen en zij lijkt op jou. Ikbegrijp het niet, zei Alix met voor gewenden ernst, je draait er om heen. Neen, warempel niet. Het is een feit dat die aanteekening mij moet herinneren dat ik vanavond negatteven moet ontwikke len en jij moet mij daarbij helpen. Gerald Martin wan een enthousiast foto graaf. Hij had een beetje ouderweteche ca mera, meteen uitstekende lens en hij ont wikkelde zijn eigen platen in een kleinen kelder, die hij als donkere kamer had inge richt. En moet dat vanavond precies om 9 gebeuren, zei Alix plagend. Gerald koek een ■V 1 ntot do dringend noodigl iugitaalvoxmin^ helst. Want oen gsmsenaéhap die haar in komen verteert, is op wetf naar haar verval. uxrten 'beseffen, dat van hel bestaande ia!» Levert de ge il- vrachten op hetgeen teza- t wordt, dan teerd op haar Zoo zou ik tal van gebruiken kunnen noe men, die op ons Westerlingen, een eigen aardige indruk maken, doch die voor,den Oosterling gewoon 'n kwestie van beleefd heid zijn. Bij ons ataat men op, wanneer een meerdere binnenkomt. De Javaan gaat onmiddellijk hurken, wanneer iemand, die in zijn oogen de meerdere is, bij hem komt. Door de invloed der Europeanen zijn in de groote steden, waar een mengelmoes van al lerlei volken woont, deze gebruiken verdwe nen. In de binnenlanden vindt men ze ech ter terug. Merkwaardig in den kraton is de tegen stelling tuaschen oud en nieuw. Langs groote koperen kronen, waar men vroeger olie in brandde, loopt nu een electrische draad. In de stallen ziet men de prachtige draagstoe len van vroegere vorsten. Daar naast gouden koetsen, doch in de nieuwe stal éenige zeer moderne auto's. In de voorgalerij van het vorstelijk verblijf 'hangen geschilderde por tretten van de voorvaderen van dan tegen woordige sultan, prijken de portretten van leden van ons Koninklijk Huis. vena een bestaansmogelijkheid moeten scheppen. Met nuchtere woorden gezegd: zjj zal telken jare zooveel ter zijde moeten kunnen leggen, dat uit deze besparing vol doende nieuw kapitaal kan worden ge vormd ten behoeve van dezen bevolkings aanwas. Dit nu brengt mede de onafwijsbare noodzakelijkheid, dat geen te zware druk wordt gelegd op het economisch leven. Een guidon aan belasting uitgegeven, kan men niet meer als loon uitgegevn. Een onder nemer is nu eenmaal geen toovenaar, die *n gulden twoe malen kan uitgeven: eenmaal aan den ontvanger en eenmaal aan zijn personeel En in een hooge betasting be taalt de arbeider direct of indirect mee. Beiden hebben derlulve belang bij een zoo drageljjk mogeljjkcn belastingdruk, welke Allen die een inkon ie j genieten uit arbeid, grond of vermogen, m< dit inkomen is een deel maatschappelijke kr.pitai meeoschappelijke arbeid' die ten rotte opwegen tl men aan inkomen ontva heeft de maatschappij t u -L noodig? LAATSING? i Zaterdags ?AGE in de Zaterdagmorgen het Bureau KT 31 aarvoor, op de De reis van Bandoeng naar Djokjakarta is een overgang van het Soendaneeeche naar het Javaansche laad. De omgeving van Ban doeng een vrijwel aaneen gesloten bergland; midden-Java een gebied van eenige vulkaan- rijen, welks hellingen tot groote hoogte voor de natte rijstbouw geterrasseerd zijn. Ook de bevolking van West- en Midden-Java vdt- achilt sterk. De Soedanees ós 'a edhte berl- Kewoner, phyaiek sterk, zedr gehecht ai oude gebruiken en wat zijn godsdienst bét treft, fanatiek Mohammedaan. De Javaan^ van Midden-Java mist het robust© van den Soedanees, is sl&afsch en onderdanig en heeft niet die geloofsijver, die men in Wesy Java aantreft. In Midden-Java hebben om meer vreemde invloeden gewerkt dan/in West-Java. De Hindoes van Voor- en AcMter- Indië hebben in Midden-Java gedurfde eenige eeuwen gekoloniseerd. Hun godsdien sten, het Brahmaisme en later het BoW dhiame, hebben bevruchtend gewerkt op Hel Javaansche aninistne en op de Javaanschl kunet. De Javaansche adel heeft zich in dien' tijd vermengd met de Hindoo's. Mogen de verschillen in karakter en beschaving voor den oppervlakkige» toeschouwer niet zoo sterk spreken, anders is dit met de kleeding en de huisvesting. In de Soendalanden val len de kleurige baadjes en de warme tinten der sarongs en slendangs op. In Midden- Java en speciaal in de Vorstenlanden zijn alle kleuren eombef, van donkerblauw tot zwart. Ook de mooie huisjes der Soendanee- zen met hun prachtig vlechtwerk, zoekt men tevergeefs in Midden-Java. Ten slotte is er nog een groot verschil, de taal. Misschien is het beter om te spreken van de talen, want èn bij het Soendaneesch èn bij het Javaansch kent men eenige talenvan het laatste b.v. Bij wa« onzer doet dit kinder’lodjo mot pretuge h&iiuuexmgcn opaomea uit lan^ vexviugun jaruu. nerinnermgen aan oei bun, AMuu.uasavod, u«n avonu vol mysterie, waarop ue ouuao xrguur van den uwxuamgen Üoea xieiugman ziüi overal vertoont: Ui uen tauuueKring, op de Oasen, op de stre len en piemen, trouw gevolgd uoer zyn zwarten dienaar Pieterman. Er was een tijd, dat het Sint Nicolaas feest burgerrecht nud verkregen in byna geheel ons land. Doch de evolutie der tjjden welke in de gan&cbo maatschappij valt op te merken, is ook op de viering var. dit spe cifiek vaaerlandsche leest van invloed ge weest. km dat as boel jammer. Meer en meer wordt gehoord: wy doen daar niet meer aan, wy vierer. het Kerstfeest doch met allen eerbied voor hen, die dit feest der gansche Christenheid wenschen te vie ren, mag opgemerkt worden, dat het een het ander toch niet behoeft uit :e sluiten. Men blyve zich hou-ien aan <1® Sint Nico- laasviering, in de eerste plaats met het oog op de kinderen, by wie de spanning op het. gezicht valt te lezen. Maar vooral ook, om dat dit feest de harten neigt tot weldadig heid, tot geven, tot het werpen van vrién delijke zonnesralen op paden, die dikwerf een gansch jaar schuil gaan onuer naar geestige sombere schaduwen. Op den Sin+ Nicolaasavond vinden de harten elkander, en klopt ook in de borst van menig volwas- sen mensch het hart vol verwaclxting, zoo wel van hem of haar die verwacht als van hem of haar die geeft. Helaas zijn er ook op Sint Nicolaasavond vele verwachtingen, waarvan nt.g steads geen uitzicht op verwezenlyking bestaat. Koevele jaren reeds nog wacht iedere be lastingbetaler op een Sint Nicolaas-verras- s.ng van Regeeringswege in den vorm var een flinke belastingverlaging, maar hoezeer wekt het uitblijven van deze surprise tel ken jare opnieuw teleurstelling! Nog steeds durft de Minister van Finan ciën geen uitzicht te openen op belasting verlaging op den normalen dienst, hoezeer ook hij erkent dat xeriaging van aiuk nood zakelijk is. Onze Nederlandsclie bevolking zal tel ken jare voor honderdduizend nieuwe le- Zoowel in gekleurd als* zwart en blauw een schitterende keuze Mantels, Japonnen enz. .1111 .|W. ■■K.lh, Spotprijzen in Kinderjurken. Hoeden, Regenmantels, Bontmantels,. Pelterijen, Middag- en Shawls ens. ene. STOFFEN, FLUWÉELÊN, ÏIJDE enorme prijsverlaging. ADVERTENTIEPRIJSUit Gouda en omatrekan (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regel» 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en ’de bezorgkring: 1—5 regel» ƒ1.55, elke regel meer 0.80. Advertentie in het Zaterdagnummer 20 ct bijslag op den prjjs. LiefdadigheicU-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regel» ƒ2.25, elke regel meer ƒ0.50. Op de voorpagina 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer geraduceerden prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Aavertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boek handelaren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zjjn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn. verguld beeldhouwwerk voorzien, Me» werk^ beklemmend en over 't geheel ligt ‘n waaa van geheimzinnigheid. Aan de hofetiquette wordt streng de hand gehouden. Alle gebrui ken, ceremoniën e. d. zijn geregeld bij de adat. Dit is eigenlijk 'n soort wetboek, deels uit geschreven, deels uit van-vader-op-zoon- overg&ande gebruiken bestaande. De «dat regelt voor den Javaan alle». Bij geboorte, huwelijk, overlijden, bij koop, verkoop of verdeeling, men kan zoo gek niet bedenken, of overal komt de adat aan te pas. Wij za gen een regent, die op audiëntie kwam bij zijn vorst. Bij elke poort de noodige buigin gen en plichtplegingen. Het laatste stuk naar de ontvangzaal werd kruipende in het stof af gelegd. Nu moet men vooral niet denken, dat 'n regent 'n gering peraoon is. Ongere kende de twee vorsten van Djokja- en Soe- rakarta, zijn het de hoogste inlandache amb tenaren, die men kent Zij staan in rang ongeveer gelijk met 'n assistent-resident en velen hunner hebben 'n uitstekende oplei ding genoten aan Nederlandache univerai- teiten. beetje geërgerd op. Mijn lieve kind, zei hij eenigsins knor- rrig, men moet de dingen altijd op een be paalden tijd doen. Dan komt men altijd goed door zijn werk heen. Alix zat een paar minuten aül en keek haar man oplettend aan, zooal» hij daar roo- kend in zijn atoel lag, zijn donker hoofd achterover en de scherpgesneden trekken van zijn glad geschoren gericht tegen den donkeren achtergrond. Eq^^loteelinge. uit ongekende diepten van haar gemoed opwel lende, een beklemmende angst beving haar, aoodat zij, voordat zij de woorden kon bin nenhouden, uitriepO Gerald, ik wilde dat ik meer van je wist. Haar man keek haar verbaasd aan. Maar mijn lieve Alix, je weet allee van mij. Ik heb je van mijn jongeajaren in Nor thumberland verteld, van mijn leven in Zuid-Afrika en deze laatste tien jaren in Ca nada, die mij fortuin hebben aangebracht. O, zaken, zei Alix, minachtend. Gerald lachte plotiel^ig. Ik weet wat je bedoelt liefdeshisto rie» Jullie vrouwen zijn allemaal gelijk. Niet» interesseert jelui meer dan het per soonlijke. Alix voelde haar keel droog worden, ter wijl ze onduidelijk mompelde: Wel er moeten toch, liefdesgeschiede nissen zijn. Ik bedoel, als ik maar wist Een paar ©ogenblikken was het stil. Ge rald Martin fronste zijn wenkbrauwen en keek besluiteloos. Toen hij begon te «pre ken was hij ernstig, zonder een «poor van rijn gewonen schertsenden toon. hoog- en laag Javaansch. volkstaal etc. Ik zou over zoo uitweiden, ware het Holland altijd spreekt oi van India. Er bestaat niet doneeièrs. Onder de ruim «dien, die in Ned.-Indië s ettelijke rassen, als Mencui power,. Batak«, etc., en op Java alleen al vijf groepen als Soendaneezen, Badoewi's, zuivere Javanen, .MdfloeJfeezen en Tenggereezen. Men vindt er /&Tteeri*be»ohaafde rassen bij, met een eigen cultuur, doch ook echter wilden, die nog in den natuurstaat leven en waarvan enkele stammen nog aan kanibaliame doen als on der sommige Papoea-stammen gebruikelijk is. Het eene ras vteracht het andere door gaans, heeft geheel andere belangen en kent de taal niet. Alleen de kustvolken hebben als overgangstaal het Maleisch. Ons bezoek gold de Vorstenlanden n.l. Djokjakarta en Soerakarta. Zooal» de n&am al zegt, zijn dit twee gebieden, waar de In- \landsche vorst nog regeert. In de gelijkna mige hoofdsteden dezer gebieden ligt mid- aten in de stad een groote ommuurde wijk, dm eigenlijk 'n stad op zich zelf is. Dit zijn deikraton», waar de vorsten met hun uige breide familie, hofhouding, lijfwacht, am bachtslieden, kunstenaars etc. verblijf hou den. \Wij bezochten onder geleide de kraton van Djokjakarta. Enkele heilige plaatsen, alsmede de woningen van de leden der hof houding waren niet voor ons toegankelijk. Onmiddellijk na het passperen der zware poorten, voelt ’f”. dat men in 'n geheel apart wereldje ie gekomen. De sombere kle derdrachten, de zwaar gewapende wacht bij elke poort, de groote open zalen, met rijk Goederen uit de etalages worden niet voor ’.Maandag? - morgen 9 uur veratrekt. Van 2—7 December vaart vtrmindsrd. Belastingverlaging MyfL^ d» ieder hst meest ta begeerflpSi rhalve voor At Nicolaas- gcschenk. Wtf allen hebbeer al zoo lang den goeden Sint om .-gevMldgA- V! zetten wy het nu eons gposd schoen vinden 1 --T- XVII. (PhilomelCottage) door AGATHA CRISTIE. 3 (Nadruk verboden). In het vakje voor dien dag stond iets teechreven in Geralds gelijkmatige hand; 9 uur ’e avonds. Verder niets. Wat wilde Ge rald doen om 9 uur 's avonds? Alix was er boiieuwd naar, Ze glimlachte in zichzelf toen ze eraan dacht, dat als dit een voorval uit een verhaal was geweeat, zooala ze zoo vaak gelezen had, het kalendertje haar zon der twijfel een sensationeele openbaring zou geweest zijn. Het zou misschien in verband •taan met een of andere vrouw. Ze bladerde Mhtsloo» in de achterste blaadje». Er waren data, mysterieuze verwijzingen naar zakelij ke aangelegenheden, maar slechte de naam van één enkele vrouw de hare. Toch, toen ze heit boekje in haar zak liet jijden en met haar bloemen naar huis ging, *as zij zich bewust van een vage ongerust heid. Die woorden van Dick Windyford •choten haar te binnen alsof bij ze zooeven weer gezegd had: Die man ia absoluut vreemd voor je. Je weet niets van hem af wat wist ze van hem af? Ten alotte, Gerald was veertig. In veertig jaar moesten er tech vtöuwea in zijn ieven geweest zijn. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 8L GOUDA bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Admi“ «I Dit nummer bestaat uit drie bladen. Alix echuddehet hoofd. Zij moest niet zoo aan deze gedachte toegeven. Er was iets dat oogenblikkelijk onder de oogen gezien moest worden. Moest ze haar man vertellen, dat Dick Windyford had opgebeld of niet? Hel wa» ook mogelijk dat Gerald hem 't dorp al tegengekomen was. Maar in dat ge val zou hij er zeker direct tegen haar over beginnen en dan hoefde zij niets anders te zeggeen. Maar anders. Wat dan? Alix werd zich bewust van een sterk ver langen om niets te zeggen. Als zij hem 't ver telde, zou hij zeker voorstellen Dick Windy- fordte vragen hen te komen opzoeken. Dan moest ze hem uitleggen dat Dick dat zelf voorgesteld had en dat ze een excuus be dacht had dat hij niet zou komen. En als hij haar vroeg waarom ze dat gedaan had, wat moest ze dan zeggen? Haar droom vertellen? Maar hij rou haar uitlachen of erger, den ken dat ze er waarde aan hechte, wat hij niet zou doen. Ten slotte besloot Alix met schaamte dat rij niets zou zeggen. Het was haar eerste ge heim dat ze voor haaar man had, en het be wustzijn daarvan maakte dat zij zich niet op haar gemakSvoelde. Toen zij Gerald uit het dorp thuis hoorde komen, boven voor koffiedrinken, liep ze ving naar de keuken en deed alsof ze erg druk met koken bezig was om haar verwar ring te verbergen. Onmiddelijk merkte zij dat Gereld Dlck Windyford niet gezien had. Alix voelde zich dadelijk opgelucht maar ook verlegen. Want rij wa» nu gedwongen haar politiek zwijgen Vind je het verstandig, Alig, om "bver deze geheimen van Blauwbaard’» kamer te spreken? Er zijn natuurlijk meisjes in mijn leven geweest, ik ontken het niet. Maar ik kan je waarachtig bezweren dat niet één ven hen iets voor mij beteekende. Er wa» een klank van oprechthsid in zijn «tem die de luisterende Vrouw geruststelde. Tevreden. Alix? vroeg hij met een glim lach. Toen keek hij haar nieuwsgierig aan Hoe kom je juist op dezen avond aan zulke onpleizierige onderwerpen? Alix «tond op en begon ónrustig heen en weer te loopen. O, ikweet niet, zei ze. ik ben dew heelen dag een beetje zenuwachtig geweest. Dat is vreemd, zei Gerald, alsof hij tot zichzelf sprak. Dat is heel vreemd Waarom is dat vreemd? Maar mijn lieve kind, barst “iet «oo tegen mij uit. Ik zei het alleen maaromdat je andere zoo lief bent en zoo rustig. Alix forceerde zich om te glimlachen. Alles epant samen om mij vandaag te ergeren, bekende ze. Zelfs de oude Geoige had zich een besppttelijk idee in het hoofd gehaald; dat wij naar Londen zouden gaan. Hij zei. dat jij het hem verteld had. Waar heb je hem ontmoet? vroeg Gerald scherp. Hij kwamvandaag werken inplaats van Vrijdag. Vervloekte oude gek. zei Gerald nijdig.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1929 | | pagina 1