4
n\
LAATSTE BERICHTEN.
Beurs van Amsterdam.
den uitgenood igd waren. Door de omstan
digheid, dat de voorzitter eene Regeerings-
opdracht in het buitenland had uit te voe
ren, in verband met de Ziektewet, kon deze
vergadering niet vroeger plaats hebben.
De voorzitter, de heer I. G. Keesing, gaf
een historisch overzicht van den gang van
zaken. Hij schetste de moeilijkheden der
vestiging, in een tijd van grooten woning
nood en hooge huurprijzen, die zijn ambts
voorganger noopten tot een uiterst bekrom
pen huisvesting, die groote moeilijkheden
voor publiek en dienst opleverde.
Op 1 Januari 1923 werd de Raad van Ar-
bein te Zeist opgeheven en bij dien te
Utrecht gevoegd. Met ingang van dien datum
werden den Raad ook werkzaamheden in
verband met de uitvoering der Ongevallen
wetten toevertrouwd, terwijl op 1 April 1925
verreweg het grootste deel van den opgehe
ven Rflad van Arbeid te Gouda bij het
Utrechtadhe ambtsgebied gevoegd werd en
dat gebied 80 gemeenten omvatte. Het aan
tal loopende verzekeringen krachtens de
I.W., dat op 31 December 1919 34.813 be
droeg, nadert thans de 130.000, hetgeen mede
tot noodzakelijke verbetering der huidige
huisvesting aanleiding weid.
Met de toeneming der werkzaamheden is
gestreeld naar verbetering der arbeidsme-
thoden. De doorgevoerd mechanisatie en het
toenemend loketbezoek, maakten een effi
ciënte werkwijze mogelijk Het aantal thans
in dienst zijnde personen is niet grooter dan
het pp 31 December 1919 was.
Met tal van cijfers toonde de voorzitter
aan, welke taak de Raad van Arbeid thans
heeft en hoezeer de Sociale Verzekerings
wetten velen ten 2egen zijn geweest in dit
eerste decennium. Speciaal wierd gememo-
r cid, dat in genoemd tijd van 2278 verzeker
den in dit Raadsgebied geneeskundige be
handeling en verpleging genoten tot afweer
van dreigende blijvende invaliditeit.
Door verschillende werkgevers- en werk
nemersleden werd waardeering uitgesproken
voor het streven naar aangename samen
werking. zoowel van de zijde van den voor
zitter als van ae leidende ambtenaren.
Tenslotte bracht de voorzitter dank aan
allen voor hunne medewerking, niet het
minst aan het personeel en aan de leidende
ambtenaren en sprak hij rie hoop uit, dat
eens de tijd moge aanbreken, waarin sociale
misstanden op groote schaal, niet meer zul
len voorkomen.
Utrecht dubieert over de Raadskelders.
De stemmen staken.
De Utrechtsche gemeenteraad heeft gis
terenavond langdurige besprekingen ge
voerd over het inrichten van de kelders
onder het stadhuis tot stadstaveerne.
Tot overeenstemming is men niet geko
men, want toen het voorstel van B. en W.
om tot de inrichting over te aan in stem
ming werd gebracht, staakten de item men.
In de volgende vergadering zal dus op
nieuw worden gestemd.
Invoer van varkensvleesch.
Het verbod in Engeland gehandhaafd.
Nuar een Reuter-telegram uit Londen
meldt, heeft in het Lagerhuis de minister
van landbouw op een vraag van één der par
lementsleden geantwoord, dat hij zorgvul
dig de vraag overwoog, of eenige matiging
van hot invoerverbod van varkensvleesch
van het vasteland mogelijk is.
Do minister zeide, ephter te vreezen, dat
handhaven van het füVoerverbod absoluut
noodzakelijk is ten einde den Buitscihen vee
stapel tegen ziekte te beschermen.
Voorschot rijksvergoeding aan bijzondere
lagere scholen.
De minister van Onderwijs. Kunsten en
Wetenschappen brengt ter kennis van de
besturen der op 1 Januari 1930 bestaande
bijzonder lagere scholen, die aanspraak heb
ben gemaakt op de Rijksvergoeding, be
doeld in art. 97 der Lageronderwijswet 1920
le. dat overeenkomstig artikel 7. tweede
lid. van het Koninklijk besluit van 4 Sep
tember 1923 (Staatsblad no. 432) zoolang het
voorschot -op de Rijksvergoeding voor het
jaar 1930 nog niet is vastgesteld, vóór het
eind van elke maand een voorloopig voor
schot zal worden betaalbaar gesteld, ten be
drage van 1/12 gedeelte van het voorschot
over het jaar 1929;
2e. dat voor het bekomen van dit voor
lopig voorschot een daartoe strekkende
aanvrage niet behoeft te worden ingediend
en dat de betaalbaarstelling daarvoor zal ge-
Bphieden hetzij per poetgiro, n.l. indien het
verlangen daartoe is te kennen gegeven, of
anders per poetcheque.
3e. dat de opgaven (model B) ter beko
ming van voorschot op de Rijksvergoeding
voor 1930 in de maand Januari 1930 aan zijn
departement moeten worden ingezonden en
dat daarin o.a. behooren te worden vermeld
ale onderwijzers die op 1 Januari 1930 aan
de school waren verbonden
4e. dat alle aanvragen om Rijksvergoeding
(model C) over 1929 eveneens in de maand
Januari 1930 aBn zijn departement beliooren
te worden insezonden en dat daarin o.a be
hooren te worden genoemd alle onderwijzer^
die in het jaar 1929 aan de school verbon
den waren, met vermelding van den datum
van indiensttreding aan de Bchool
5e. dat het noodig is in die aanvragen
(model G) duidelijk te vermelden den dag.
waarop het op 31 December 1928 loopend
schooljaar of de op dien datum loopende
schoolcursus is geëindigd, alsmede daar
in ten aanzien van de leerkrachten, die in
den loop van het jaar 1929 in dienst traden,
in de kolom ..Toelichtingen" het volledig
adres te noemen van de school, waaraan zij
laostelijk waren verbonden
dat de voorsohotopgaven en de aanvragen
om Rijksvergoeding welke niet volledig zijn
ingevuld, vertraging in de afdoening onder-
vinden. (St.ct.)
zullen vijf dezer
vijf dezer motor booten stauonneeien,
waarvan er vier ter beschikking van de
I Duatsche en een ter beschikking van de
I Nederlandsohe autoriteiten zullen staan.
Doodelijl» ongeval.
Kind onder een vrachtauto.
Gistermiddag te ongeveer twee uur zou
het 8-jarig meisje I. D. met haar 11-jaxig
zusje naar school gaan. toen het jongste
kind zich op de Langegracht te Ledden plot
seling losrukte, juist op het oogenblitk, dat
een vrachtauto, bestuurd door J. V., aan
kwam. Het kind kwam onder de auto en
werd na voorloopig door den Eersten Hulp
dienst te zijn verbonden, naar het Acade
misch Ziekenhuis overgebracht,, waar het
te ongeveer vier uur aan de bekomen ver
wondingen is overleden. Den bestuurder van
den auto treft geen schuld.
De was van do Maas.
De stand der Maas is door den aanhou
denden regen sinds Woensdag te Roermond,
met 47 c.M. gestegen. De uiterwaarden van
de rivier staan grootendeels onder water.
Aan de stuw in de Weers was de stand
gistermorgen 14.47 M. boven N.A.P.
Na den Middel mrgschen brand.
Niettegenstaande Woensdagnacht reeds de
vijlde was na het uitbreken van den hevi-
gen brand, moest ook nu nog d» brand
wacht handelend optreden, omdat onder het
puin van het perceel der firma Wiener wol
ten stoffen lagen te branden.
Des morgens om haltaoht rukte de brand
wacht in, maar moest <am magen uur weer
worden teruggeroepen, daar een deel der
ruina van het Grand Hotel weer brandde
en gevaar voor de omgeving zou kunnen op
leveren Op het terrein van de firma De
Jager werden door het personeel van Lips
de brandkasten weggehaald, die den vuur
gloed goed hebben doorstaan Deze firma is
van plan spoedig te gaan herbouwen en
Jaat met grooten spoed het puin wegvoeren.
De firma Simon de Wit kon haar wmkel
iceds heropenen en ook de drogist Brakman
kan zijn klanten weer bedienen. Voetgan
gers mogen de straat passeeren, maar niet
blijven staan, terwijl het rij verkeer nog is
afgesloten.
Bewoners van de Lange Delft, die wisten,
dat de Bergen op Zoomsche brandweer
Dinsdagavond een feestelijke bijeenkomst
had, zonden een telegram om nogmaals
dank te brengen voor de hulp.
De onderhandelingen tussqben de perso
nen. di« schade hebben geleden en de ver
schillende verzekeringsmaatschappijen zijn
voor het grootste deel reeds tot genoegen
geregeld.
GEMENGDE BERICHTEN.
Snelle douane-visitatie op den Rijn,
De Duitsche douane-autoriteiten hebben
thans, het Nederlandsche voorbeeld volgend,
een aantal motorbooten aangeschaft, ten
einde de visitatie der schepen op den Rijn
sneller te kunnen doorvoeren. Te Emmerik,
Drie terecht; van één nog geen bericht.
Woensdagavond werd een radiobericht
uitgezonden, waarbij werd medegeeedld, dat
de N.V. Wijk—Cata Zaadhandell te Vijfhui
zen vier schepen werden verniiBt. De tirma
kon bij verschillende hav enmeesters, waar
langs de schepen hadden moeten passeeren,
geen inlichtingen over Vie schepen verkrij
gen.
Tot zoover 'de verkorte inhoud van het
bericht.
Naar wij vernemen, had de eigenaar het
bericht de wereld ingezonden, omdat hij de
lading van de schepen noodig had. Voor
zichzelf had hij de overtuiging, dat de sche
pen verongelukt waren en dat er ook geen
sprake kon zijn van veixluiateiimg of ander
misdrijf. Gistermorgen nu kreeg de firma
van drie der vier schepen bericht, dat zij
ergens bmnengeloopen waren. De „Harmo
nie" en de „Onderneming" waren binnen-
geloopen te Stavoren, terwijl de „Raho-
both welke reeds eenige dagen voor de
re.de van Schokland gelegen had, thans
daar de haven is binnen kunnen loopen.
Van het vierde vaartuig, de „Nieuwe
Zorg" nog geen bericht ontvangen.
HOOG WATER.
Toenemende was van dc Maas.
De Maas bij Maastricht is sedert gister
morgen nog 15 c.M. gewassen. De lage buurt
wegen loopen gevaar.
Te Purtoerend.
Door den hevigeu Btorm staat het water
te l'unnerend zeer hoog, zoodat de lager
gelegen straten en huwen blank staan. Over
het Oudelandsdijkje stroomt het water hier
en daar in den polder. Men is daar al beeig
het dijkje met zakken zand te veriioogen.
Ook Btroomt het water over de Neckerstraat,
terwijl de uiterwaarden van den Overweer-
schen polder onder water staan.
Om Baam en Soest.
Tengevolge van den Westerstorm is gister
avond de stand van het rivierwater bij de
Eembrug te Baarn gestegen van 70 tot 128
c.M. boven A.P. Bij Soest staan reeds ver
scheidene landerijen onder het zeewater.
Wanneer de storm aanhoudt, wordt ver
wacht dat den Eemnasserpokier binnen en
kele uren geheel doot; het zeewater zal zijn
ondeigeloopen.
Te Lemmer.
Tengevolge van den noordwester storm is
hei feewater te Lemaner tot een buitengewo
ne hoogte, n.l. 1,8 M. boven A.P., gestegen.
De Lemmer nachtboot van Amsterdam kon
dientengevolge gistecravond van Lemmer uit
niet vertrekken, daar er met -de zeesluis
but meer kan won len geschut.
Te Zwolle.
Het water in het Z wastewater bij Zwolle
is bijzonder krach» ag opgestuwd en over
stroomde in den loop van den avond giste
ren tal van straten en kaden te Zwolleo-a.
de Thorbeckegrach t, 'Waterstraat en Gnoot
W genland staan geh eel blank. Men ver
wachtte in den afg aioopen nacht nog verder
Wmteri nood in Friesland.
Door deü hooger»Wa terstand zijn de lan
derijen in den Ro helst eruolder (Fr.) onder
water geloopen
Daar de te lev eren k 'lectrische imotor, be
stemd voor het gemae 1. te water geraakte
ón daarom teru<f naaC de fabriek, kon het
overtollige water; niet< geloosd worden.
Op Ameland.
Het water in de Wadden is zoo hoog opge-
loopen, dat de dijk, die door de Amsterdam-
solie Ballast Maatschappij voor het water
schap „Nee-Buren" wordt aangelegd, gevaar
loopt door te breken. Gisteravond was men
bezig de zwakke pieken met zeildoeken en
zakken zand te versterken. Men vreest, dat
als de storm blijft aanhouden, de dijk zal
doorbreken, waardoor eenige landerijen zou
den onxier loopen.
Wegens den storm kan de postboot „Wad
denzee", die tusschen Nes en Holwerd vaart
gisteravond niet vertrekken. t
Provinciale Staten van Zuid-Holland.
Gisteren is de vergadering onoet voorzit
terschap van dien commissaris der Konin
gin. jhr. dr. H. A. van Karnebck, in de
Ridderzaal voortgezet.
Voortgegaan werd met de behan leling van
de motie-Gardenier inzake ondevoek ar
beidsvoorwaarden van het water-.'baps- en
jxjlderpei son eel.
De heer W. C. J. J. baron Van Vcorst tot
Voorst (r.-k.) erkent gaarne, da+ misstan
den, wanneer die bestaan, uit den weg moe
ten worden geruimd. Hiervan i-; hem echter
niets gebleken. Wanneer de heer t»Mdenier
mt, dat er hier misstanden zijn, dan
rust op hem de taak dat aan het .icht te
brengen, docfa het gaat niet aan te beweren
zonder te bewijzen, en dan verder maar aan
Godep. Btateu overlaten om een e:: ander
te onderzoeken.
De heer Voft Fisenne (Ged. dm) zou
geen bezwaar heoben tegen hot gevraagde
onderzoek indien er voldoende argumenten
voor waren aangevoerd, lntusschm komt
men er niet met 600 vragenlijsten aan de
polderbesturen te zenden men ett ei wel
1200 a 1500 noodig, omdat allerlei andere
personen zulk een vragenlijst zouden moe
ten ontvangen en dan staan we pas aan
het allereerste begin va,n het onderzoek.
Waar een zeer voornaam element ia de bij
verdienste, alsmede de vrije tijd der betrok
kenen, daar zal het onderzoek dit alles moe
ten omvaten. Spr. ziet tegen dat werk geens
zins op, maar hem zijn geen feiten ter ken
nis geblacht die zulk een ondeizopjt wetti
gen. Indien er bepaalde geivalleu z:«h voor
doen. dan plegen die individueel :u werden
onderzocht; zoo is het geval van c'en ma
chinist te Nootdorp, die slaehoff- r zou zijn
geworden van dectrificatie, nog iu behan
deling. Enkele andere gevallen «'ie werden
onderzocht bleken op ongegronde klachten
te berusten.
De heer Gardenier (s.-d.) repliceerde en
zegt, dat het noodig is om door eer. onder
zoek op de hoogte te kamen van de toestan
den, waaraan, naar spr. meent, het een en
ander mankeert.
De motie werd daarop in stemming ge
bracht en met 50 tegen 22 stemme verwor
pen.
Geneeskundig schooltoezicht.
Aan de orde was de suBsidie-rcgciing voor
het geneeskundig schooltoezicht.
Voorgesteld werd door Ged. Staten, aan
gemeenten boneden 40,000 inwon ra welke
bij een schoolnrtaendSenst zijn amge&loten
do eerste 5 jam* 50 pet. van de kroten tot
een maximum van f 5000 subsidie toe to
kennen an daarna over elk dier volgende
4 jaren telkens 10 pet. minder m.t telken»
f 1000 lager, zoodat na 8 jaren iet subsidie
afloopt.
Do Voorzitter deelt mede, dat u ingeko
men een voorstel van den heer i e Bruin,
om het subaidie doorloopend op 50 pot. te
bepalen.
Dr. Hoffman (r.-k.) is vóór hef prae-ad-
viee van Gedep. Staten ten aanzien van het
schoolarteeiiinstituut en beveelt het ont-
werp-besluit aan. Hij wil waarborgen voor
het werkelijk neutraal blijven van de school
artsen. Het recht van de ouders over de
keuze van arteen voor do behan d ding hun
ner kinderen blijven primair. Bet kind be-
hoort ook hier in de eerste plaats tot het
gezin en eerat daarna tot de maatsaliappii
De heer Werker <v.-d.) wees erop dat ae
minister in do Kamer lieeft toegezegd dat
er kans is dat het rijk zioh mot l.ze zaak
gaat bemoeien. In dat geval i„ er vosr de
provincie wellicht aanleiding, zioh lerug te
trekken. Doch zoolang het rijk deze zaak
met ter hand heeft genomen, s liet wen-
sohehjk dat de provincie de betr .kken ge-
meenten to paard helpt. In dit verband
steunt spr. de gedachte, die in liet amen
dement De Bruin ia neergelegd
De heer De Bruin (s.d vardedict zijn
amendement op het voorstel van Ged. Sta
ten welks groote bezwaar voor spr. is het
afloopen van de suboidicverleeaing. Spr. is
van meening, dat de provincis de school-
artsen-dienst op gang moet hepen zoolang
het rijk zulks niet'doet.
In de middagvergadering kwam opnieuw
aan de orde de subsidie-regeling voor het
geneeskundig schooltoezicht.
Na heropening der vergadering te twee
uur zet de heer De Bruin zjjn rede voort.
Spr. herinnert nog aan de woorden, door
den heer Borghols als lid van Ged Staten
W 1927 gesproken, toen doze züde, dat zoo-
l/ng het Rjjk de kwestie van het genees
kundig schooltoezicht niet had ter hand ge
nomen, de provincie helpend moet optre
den, herinnert voorts aan wat enkele ge
meentebesturen ten deze reeds hebben voor
bereid. Het gaat nu niet aan, weer terug
te trekken en slechts tijdelijk hulp in uit
zicht te stellen. Op deze wijze maakt men
de gemeente kopschuw.
Dr. Beekenkamp (lib.) acht het genees
kundig schooltoezicht in de eerste plaats
een zaak voor de gemeentebesturen. De
provincie kan evenwel subsidieeren doch
van een afloopend subsidie is nooit sprake
geweest.
Spr. noemt hetgeen thans Ged. Staten
voorstellen, een koudwaterstraat voor de
gemeenten, die in het vertrouwen verkeer
den, dat zij een blijvend subsidie van de
provincie zouden ontvangen, althans ZOO-
lang het Rijk deze zaak niet ter harte ZOU
hg^ben genomen.
Spr. juicht het zeer toe wanneer de pro
vincie Zuid-Holland het voorbeeld geeft. In
dit verband zou hg Ged. Staten willen ver
zoeken, in hun voorstel den termgn 'van 5
jaar voor de 50 te stellen op tien jaren.
Het mag worden verwacht, dat inmiddels
het Rgk de verdere regeling ter hand zal
hebben genomen. Mochten Ged. Staten zelf
geen aanleiding vinden om den subsidieter
mijn op 10 jaren voor de volle 50 'h te stel
len, dan zal spr. een amendement daartoe
TWEEDE KAMERr
Minister Terpstra's
Het spellingvraagstuk »jn ju
kanten belicht.
De heer De Kanter (lib.) sluit zich bij
den vorigen spreker aan; de totale termgn
van 9 jaren kan dan op 14 jaren worden
De heer Schokking (c.h.) heeft waardee
ring voor de sociale gevoelens ten platte-
lande. Met de primitieve wgze, waarop
echter in tal van kleine gemeenten me
disch toezicht op de jeugd wordt uitge
oefend, kan men echter op den duur geen
genoegen nemen, Zoo heeft de gemeente
Katwijk in combinatie met omliggende ge
meenten de zaak ter hand genomen, even
wel in het vertrouwen, dat de provincie
50 '/o bgdraagt voor een termgn in elk
geval langer dan 5 jaren.
Jhr. mr. De Brauw (a.r.) beschouwde
het als een tekort van de ouders, indien zg
van de toch wel overal aanwezige gelegen
heid om hun kinderen van tgd tot tgd me
disch te laten onderzoeken, geen gebruik
maken. Indien dan de provincie moet in>
grgpen, is dit voor spr. geen verheugend,
doch veel eer een betreurenswaardig ver
schijnsel. Men legge evenwel den nadruk
er op dat de zorg in de eerste plaats tyj de
ouders berust, die voeling moeten houden
met de artsen. Spr. beveelt een redactie
wijziging in dezen geest aan.
De heer Borghols (Ged. Staten) kwam
allereerst op tegen een onlangs door den
heer De Bruin in het dagblad „Voorwaarts"
geschreven artikel, waarin het wordt voor
gesteld alsof Ged. Staten een subsidie van
50 pet. zonder meer in uitzicht hadden ge
steld.
Verschillende provinciale besturen heb
ben de zaak thans in behandeling genomen;
enkele wachten op het Rgk.
Wat de aanleiding betreft, wgst spr. er
op, dat onnadenkendheid en onwetendheid
van de ogders veelal oorzaak zgn, dat
schoolkinderen niet voldoende of in het ge
heel niet onder medische controle staan.
De groote gemeenten hebben haar taak
ten deze begrepen, zg hebben schoolartsen
diensten ingesteld en vervolmaakt, zonder
subsidie van anderen.
Feitelgk is het reeds 'n onbillijkheid dat
Ged Staten voorstellen, aan de kleine ge
meenten subsidie te verleenen. Dit is ech
ter te verklaren om de zaak op gang te hel
pen. Maar verder zal niet mogen worden
gegaan dan thans door Ged. Staten wordt
voorgesteld. Doet men dat wel dan zou dit
voorbeeld kunnen worden overgegenomen
door andere provincies en dan zal het Rgk
zeggen; de provincies hebben het school
artsen-instituut voldoende geregeld, zoodat
wg ons er wel aan kunnen onttrekken.
Spr. zou het ten zeerste betreuren indien
een of andere kleiné gemeente de zaak zou
laten rusten omdat Ged. Staten niet ver
der dan wordt voorgesteld willen gaan. Een
subsidie van 9 jaren, dat op een gemiddelde
van 40 pCt. neerkomt, mag toch wol vol
doende worden geoordeeld. Men mag niet
de belastingbetalers ook in de steden door
loopend laten betalen door schoolartsen-
diensten op het platteland. Daarom bestrijd
spr. het amendement-De Bruin.
Tegen overneming van de door jhr. De
Brauw voorgestelde redactiewijziging heeft
spr. geen bezwaar.
De heer De Bruin, repliceerend wijst erop
dat hg in zgn artikel alleen heeft gecon
stateerd, dat Ged. Staten de gemeenten in
den waan hebben gelaten, dat de provin
cie ten hoogste 50 zou bijdragen; hg
heeft niet den indruk gewekt, dat dit inder
daad 60 subsidie zou zijn.
Het schoolartseninstituut is noodig, om
dat daarbij dikwijls kleine gebreken voor
den dag komen in de gezondheid der kin
deren welke gebreken verholpen kunnen
worden, doch waarop de aandacht van
ouders of onderwijzers nog niet was geves
tigd. Spr. hoopt, dat de heer Schouten,
voor wien hg groote waardeering heeft om
dat de heer S. de dingen, waarover hij
praat in den regel degelijk heeft bestudeerd
toch ook" het schoolartseninstituut eens in
studie zal nemen. Het is hem tegengeval
len dat de heer Schouten in geen enkel op
zicht verder wil gaan dan Ged. Staten voor
stellen.
Nog wgst spr. erop dat in het voorstel
van Gedep. Staten een bepaling is opgeno
men dat deze provinciale regeling vervalt,
wanneer een Rijksregeling tot stand zal
zgn gekomen en dat er «geen enkel Staten
lid is, dat verandering van die bepaling
heeft voorgesteld; ook spr. gaat daarmee
accoord.
De heer Beekenkamp dient een voorstel
in om de 50 over den termgn van 10 ja
ren te handhaven en daarna over de vol
gende vier jaren telkens 10 c/o minder sub
sidie toe te kennen.
De heer Werker betoogt nog, dat wie de
beteekenis van het gezin in de organische
samenleving erkent, tevens heeft te waken
voor de zorg voor de gezinnen. Deze wgze
van overheidsinmenging is naar zgn mee
ning ook voor de heeren Schouten c.s. vol
komen geoorloofd. In het voorstel-De Bruin
ziet spr. geen principieele afwijking van
het voorstel van Ged. Staten.
Te half zes wordt de vergadering tot
hedenochtend elf uur.
RADIO-TELEGRAFISCH WEEKBERICHT
13 December.
Mieest krachtige Westelijke tot Zuid-
Westelgken wind, tijdelijk opklarend, 'ater
weer toenemende bewolking met weer re
gen, zelfde temperatuur.
Verdere vooruitzichten: nog stormachtig
met ae swm van den heer Wijnkooo te n i
tegen te de begrooting van Koloniën aan**
nomen, waarna hat onderwijsdebat is voort
gezet. Daarbij heeft de heer Liugbeek <h
s.) zijn oude stokpaardje; verlaging der si
lariasen van de onderwijzers-kloosterlingen
bereden, terwijl van verschillende zijden
o.m. door d« heeren Tilanus (e.-h.) en van
Wijnbergen (r.-k.) is aangedrongen op op.
heffing van de stopbepakngen vopr het nu.
verheids- en het middelbaar onderwijs 1)
heer Wijnkoop maakte zioh tot tolk van
nieuwste wensohen van den Bond van Ne-
derlandfldhe Onderwijzers, die terug wil van
de pacificatie op onderwijsgebied en thans
wanneer althans op het Kerstcongres van
den Bond de voorstellen van de commissie
inzake het onderwijsvraagstuk worden aan
genomen - gaat aansturen op de verplichts
neutrale staatsschool. De heer van Wijnber.
gen wil omgekeerd de gelijkstelling van bij'
Zonder en openbaar onderwijs zaen doorge
trokken ook tot het hooger onderwijs met
inbegrip van het hooger handelsonderwijs
en uitte de onderstelling, dat indien X Mi
nister niet een daartoe strekkende Heme-
hing \an de hoogeï onderwijswet zou kon*»
niemand daartegen bezwaar zou anaken
Over de hooge kasten van het onderwiia
dat veel te weeldrig is ingericht ej ge
decentraliseerd diende te worden, terwijl
het ondierwijs minder inteüectualistiscii en
meer practiseh moest worden, heeft prof
Visoher (a.-r.) gesproken, terwijl de heet
Muller (r.-k.), die ook opkwam tegea de
handhaving van de stopbepaling bij het nij-
\erhewisonderwij8, ziel! voorstander betoon-
van een regeling van het epellingvraae-
k in den geest van het compromis, waar-
toe de Vereenigiug tot vereenvoudiging van
de spelling zioh had bereid verklaard. Trou
wens ook de heer Wijnbergen
men bij een spellingsregeling volgens de
Vries en Te Winkel niet z
staan.
Minister Terpstra kwam daarna aan het
woord. Een regeling van het bewaarschool-
onderwijs blijft hij met het oog op tos
ten voorshands afwijzen. Wat het 8.
vr&agstuk aangaat, komt het advies, 'dat hij
van de inspeotie heeft ontvangen, neer op
een vereenvoudigde spoiling volgens da
Vries en Te Winkel, waarbij b.v. de bui-
gings-n alleen voor mannen en i
dieren gehandhaafd blijft. Aan de
gens van mej. Wesferinan (lib.), op dit punt
gesteund door den heer Moller, om meer
vrouwen in den Onderwijsraad te
men, wil hij in zooverre tegemoet k
dat li ij bij een eventueele vacature de be
noeming van een vrouw in die vacatuie
zal overwegen Aan prof. Vis
woordde hij, dat deze begrooting niet zijn
begroating was. dodh die van Minister Was
zink. maar dat hij stellig tot het i
van onnoodige uitgaven wulde r
Prof. Vischer had ook s
ciaiisatie in het hooger onderwijs. Daarom
trent deelde de Minister mede reeds ver
schillende samensprekingen te
had. dodh van meening te zijn dat dw
zaak in ieder geval met veel .tact dient te
worden aangevat.
Op het betoog van den teer Lingbeei wu
hij bij een volgende gelegenheid wel eeoa
ingaan; de zaak was niet in de stukken
behandeld. Door middbl van een circulaire
aan Gedeputeerde Staten en de i
wil hij bevorderen, dat het leervak 1
lijke opvoeding, dat 1 Januari 1936 een ver
plicht leervak op de lagere schooi zal wor
den, ook inderdaad met spoed zal
ingevoerd.
Op 's Ministers program staat allereerst
een z. i. urgente wijziging der lager-onder-
wijswet, waarbij hij echter het rapport der
commi88ie-Rutgers dient af te waohiten. Ten
einde te voorzien in het gebrek aan jr
schoolde arbeidskrachten, is uitbi
het nijverheidsonderwijs i
het zou te ver gaan than
zonder meer op te heffen. Veel beter achtte
de Minister ze te vervangen door een be
paling, zooals ook in hei, I
voorkomt, waarbij de Regeering ni«
plicht wordt elke nieuwe school te s
eeren, maar een afwijzende beschikking md
de noodige waarborgen tegen willekeur
wordt omringd. Ten einde na te gaan,
voor bevordering van het leerling-wee®
moet worden gedaan, zou de Minister
persoonlijk op de hoogte gaan stellen vm
wat op dit terrein reeds is tut stand ge
bracht door groote fabrieken, als van Stork.
Figee, Philips, en door gemeenten als IW-
terdarn en Amsterdam. Vo<
van het nijverheidsonderwijs is reeds mö-
lioen meer dan verleden jaar op de begroo
ting uitgetrokken Het lyceum-ontwerp, bij
de Kamer aanhanging, wordt door den Mi
nister gehandhaafd.
AVONDVERGADERING.
Defensiebegrooting.
In de avondvergadering kwam aan de
orde de Defensiebegrooting.
De heer Van Rappard (v.-b.) zal niet laag
stilstaan bij het vraagstuk van internatio
nale ontwapening. Hij bracht in herin
ring dat de te vroeg ontslapen leider
zijn partij, mr. DresseJhuya, een vooraan
staande figuur was in de vredesbewe
aooals hij die de eenige juiste acht;
internationale samenwerking. Men kan
tegelijkertijd het protocol onderteekene
voor nationale ontwapening zijn. Wie d»
doet is als Janus, de man met de twee yfl-
gezichten Wat dezen minister van Defen"*
aangaat, ziet spr. met belangstelling en v
trouwen diens arbeid tegemoet. HerhaaH»
lijk heeft hij in deze Kamer naast dr. Dec
kers gestaan bij de militaire debatten, een
enkele maal evenwel ook tegen over hein-
De strijdwaarde van het leg«-
In zijn Memorie van Antwoord zegt
minister, dat de strijdwaarde van het leger
niet is verminderd sinds de verkleining v«n
it. Maar spr. vraagt of dat o«»-
19.000 man wel werkelijk onder
de wapenen komt
Wat de opleiding van officieren betreft,
At spr. het een bedenkelijken maatregel
dat reserve' officieren na een cursus van
slechts negen maanden aan de academie tot
beroepeofficieren kunnen worden opgeleid.
In elk geval is gebleken, dat/men de gewone
officiers-opleiding n»«t meer moest stopzet.
ten.
Ten ouzichte zoowel van de officieren als
van de onderofficieren zou spr. tot afschaf
fing van het dubbelrangennstelsel willen
zien overgaan. De kosten daarvan zijn be
trekkelijk gering. Mocht de minister niet
tot directe afschaffing van dat atelsel wil
len overgaan, dan ware ift overweging te
nemen na een zeker aantal jaren tenminste
het aan den hoogeren rang verbonden sate
ris toe t© kennen.
Spr. hoopt, dat de netelige quaestie der
oud-gepeiisionneerdeu binnen niet te langen
tijd tot een bevredigende oplossing zal wor
den gebracht.
Spr. acht het minder gewenscht dat een
school voor reserve-officieren van gezond
heid wordlt opgericht en hij zou het beter
achten indien deze artsen zich door zelfstu
die bekwaamden in officiersaangeleganhe-
i den. 1
Tenslotte uit spr. de hoop, dat de mobi-
lisstieslachtoffera afdoende zullen worden
STADSNIEUWS.
GOUDA, 13 Dec.
De zeemacht heeft reserve noodig.
Thans kwton spr. tot d« afdeeling zee
macht. In iit verband wees hij erop, dat
nog tal vjjh oude oorlogschepen in dienst
zijn, die 4een gevechtswaarde meer hebben.
Het gaat niet aan d'at een der beide krui
sers anderhalf jaar uit Indië afwezig is,
voor reparatie, uit- en thuisreis, zonder ver
vanging. Voorts stelde apr. de vraag, of de
„opiumschuit" de „Arend" onze belangen
ap Curasao wel voldoende kan beschermen.
De betreurenswaardige historie in den afge-
loopen zomer op Curasao zou zich niet heb
ben voorgedaan indien daar een voldoende
maritieme macht aanwezig was geweest.
Een scheldpartijtje.
Een 'klein incident ontstond, doordat de
heer Van Rappard. wien bij het verlaten
van zijn spreekgestoelte door den heer Mar-
chant eenige op de perstribune niet ver
staanbare woorden worden toegevoegd, naar
- -aanleiding daarvan gewaagde van schofterig
optreden; de heer Marchant antwoordde
met het woord„straatjongen". De voorzit
ter sloot het incident met het verzoek aan
de betrokken leden, elkander te eerbiedi
gen.
De lieer Marchant (v.<L) was teleurge
steld door de Memorie van Antwoord ten
sanzien van de vermindering van bewape
ning.
Het is wel merkwaardig dat het statuut
van den Volkenbond, die is ingesteld om
tot ontwapening te komen, door de tegen
standers steeds wordt voo«gesteld als een
middel om de ontwapening tegen te gaan.
Met zekere voldoening constateert de re
geering, dat in geen van de lande», die tot
den Volkenbond zgn toegetreden, tot ont
wapening is overgegaan. Is het beroep op
het gebrek aan internationale ontwapening
z. i. van geen beteekenis als argument te
gen nationale ontwapening, ook het leger
op zichzelf waarborgt geen neutraliteit. Wg
hebben in den oorlog gezien hoe het Belgi
sche leger werd gebruikt als voorpost van
het Fransche, en hoeveel vernederingen het
heeft moeten ondergaan. Eenige belooning
voor zgn prestaties heeft het niet gekregen.
De neutraliteit van Nederland is niet uit
vrees voor ons leger, doch om strategische
redenen door de legers der oorlogvoeren
den gespaard. Sinds 1914 zgn de toestan
den sterk veranderd. Een leger heeft thans
voor ons geen zin meer.
Voortgaande betoogt spr. dat ons leger
verplicht zal zgn elke schending van ons
grondgebied te beantwoorden met de wape
nen. Indien wg, gelijk Denemarken, niet
meedoen aan militaire sancties van den
Volkenbond, omdat het leger daarvoor niet
is toegerust, is spr. bevredigd.
De heer TER LAAN (s.d.) meei
voor dezen eersten burger-minister van de
gecombineerde departementen een schoone
taak is weggelegd ten aanzien van vermin
dering van bewapening. Hoeveel er ook
wordt aangevraagd voor onae weermacht,
nimmer is er voldoende voor de beveiliging
van onze mannen, die gemakkelijk ten offer
vallen aan de gifgassenoorlog. Waarom
zoo vraagt spr. volgen wij niet het voor
beeld van Denemarken? Heeft dat dan een
zoo gansch andere geografische positie? Is
Denemarken niet van ouds de sleutel van
de Oostzee? Neen, zegt spr., de zaak is,
dat in Denemarken werkelijke Christenen
waren, die tot ontwapening hebben beslo-
De he
dan in
sr WIJNKOOP (comm.): Blgft er
Denemarken niets van het leger
De heer TER LAAN: Een politieleger,
meer niet.
De heer WIJNKOOP: Ah zoo.
De heer TER LAAN, voortgaande, zet
uiteen, wat de soc.-dem. bij deze begrooting
hebben te doen.
Zij zullen hebben te strijden voor vier
dingen, die de minister niet wil, n.l. ver
mindering van contingent, afschaffing der
herhalingsoefeningen, opheffing van de
vesting Holland en afschaffing van de ca
valerie.
Wat het contingent betreft, betoogt spr.,
dat wg aan drie divisiën genbeg hebben.
Spr. dient de volgende motie in: „De Ka
mer, van oordeel, dat om tot spoedige ont
wapening te komen, begonnen moet wor
den met een krachtige beperking van de
jaarlgksche lichting, acht reeds voor 1930
een sterke inkrimping van de lichting noo
dig en mogelijk en gaat over tot de orde
van den dag."
In het verdere deel zijner rede betoogt
W., dat het kapitalisme het leger wil
handhaven voor zgn strgd tegen de arbei
dersklasse.
vergadering van den
ite Gouda up Maandag 16
8 uur.
Aan de orde:
1. Installatie van den beer J-. Mulder.
2. Het voorstel tot aankoop van het per
ceel Gouwe 173 ten behoeve der Lichtfabrie
ken.
3. Voorstel to( aankoop van het perceel
Prins Hendrikstraat no. 145.
4. Het voorstel tot ruiling van grond aan
de Karnemelksloot met den heer H. A.
Jaspers.
5. Heit voorstel tot heffing van schoolgeld
voor de openbare bewaarscholen.
6. Het voorstel tot wijziging en aanvulling
der verordeningen op den gemeentelijken
stortingB en ophaaldienst en de gemeente
lijks spaarbank voor zoover de behandeling
daarvan in de vorige vergadering werd aan
gehouden (art. la van de verordening rege-
tende het beheer van den stortingB- en op
haaldienst).
7. Het voorstel tot het verstrekken eaner
Keretgave en het gratis verstrekken van
8. Heit voorstel tot rioleering
stadsdeel „Kort Haarlem".
9. Af- en overschrijvingen op d
begrooting
De propaganda voor de Gem. Spaarbank.
Het gratis spaarbankboekje.
Naar aanleiding der in den Raad van 11
November j.l. gemaakte
len Burgemeester en
Raad mede, dat de administrateur van den
dienst desgevraagd heeft medegedeeld, het
niet in liet belang der spaarbank te a oh ten
om in de betrekkelijke voorwaarden de be
paling op te nemen, dat bij niet sparen de
gratós inleg na een bepaalden tijd aan de
gemeente terugkomt.
Hot kan voorkomen, dat zij, die in hot
bezit zijn gesteld van een gratis spaarboekje
door veraohillende omstandigheden, b.v. on
macht of onwil der ouders, eerst op een
lateren leeftijd in de gelegenheid komen om
te sparen.
Voor het geval na een tijdsverloop van
30 jaren geen inleg op het boekje heeft
plaats geliad, vervalt het tegoed, volgens
artikel 10 der .^paarbanTtveroxdening 1929",
zonder meer aan den dienst. Alleen als het
dan f 10.— bedraagt, wat, met
.inleg na 30 jaren tegen een
nente van 3.6 per jaar, niet het gevail is.
wordt de houder van het boekje opgeroepen
om dit ter aflossing aan te bieden.
B. en W. onderschrijven een en ander
volkomen en zien dan ook geen reden aan
wezig om de medegedeelde regels aan te
vullen.
W«
Gratis
Een Kerstgave.
Op dezelfde gronden, welke B. en W. aan
leiding gaven tot het doen van voorstellen,
betreffende werkloozemzorg, bij raadsvoor
stel no. 201 van 1928, achten zij termen aan
wezig om voor de reeds aangebroken winter
periode 1929-1930 en voor de komende
Kerstdagen aan den Rand voor te stellen
aan het Burgerlijk Armbestuur machtiging
te verleenen tot het gratis verstrekken van
cokes-brandstoffen gedurende 13 weken (of
zoo noodig tot 30 Maart 1930) en tot het
geven van een Kerstgave in eens van f 5.—
aan dezelfde categoriën van personen, als in
dat voorstel genoemd, met deze afwijking
van het hiervoren genoemd voorstel van
1928. dat in plaats van H.L. 1 H.L. ookes-
brandstoffen gratis wordt verstrekt.
Berekend naar den toestand op 7 Decem
ber 1929 en naar de gegevens over de vorige
periode, welke evenwel door de maatregelen
tegen de extra-koude niet zonder meer als
basis mogen worden aangenomen, zal voor
een Kerstgave van f 5.— ongeveer benoo-
digd zijn f 800.— voor de ingeschreven
werkloozen, plus f 600— voor de raider-
steunden van het Burgerlijk Armbestuur
en f 500 voor te verwachten Kerstweek
werkloosheid (feitelijk reserve) of totaal af
gerond f 1.800.—.
De cokesverstrekking aal naar schatting
per week kosten f 100.— of per 13 weken
f 1.300.- berekend naar gemiddeld 125
werkloozen en een cokesprijs van f 0.80 per
H.L. Komt de geheele maand Maart er bij,
dan zullen de uitgaven f 200 hooger wor
den.
B. en W. stellen den Raad dus voor, aan
het Burgerlijk Armbestuur, alhier, machti
ging te verleenen:
a. tot het verstrekken
voor eens, groot f 5.—, aan alle werkli
die pp 23 December 1929 hij
beurs staan ingeschreven, voor zoover zij
zijn kostgangers, die zelf een inkomen heb
ben van niet meer dan f 20 per week of
hoofden van gezinnen, kostwinners van of
het gezinsinkomen niet meer
bedraagt dan f 20 per week
b. tot het gratis verstrekken van 1 H.L.
cokes-brandstoffen per week gedurende het
tijdvak 15 December 1929 tot en met 15
Maart 1930 (zoo noodig tot 30 Maart 1930)
aan flllle werkloozen, die gedurende genoemd
tijdvak bij de arbeidsbeurs staan ingeschre
ven, voor zoover zij zijn hoofden van gezin
nen of kostwinners van gezinnen, waarvan
het gezinsinkomen niet meer bedraagt dan
f 20.- per week.
Officieele opening Kappersvakschool.
Donderdagavond 8j uur had in school
No. 4 aan dan Nieuwe Haven, allhier, de
officieele
Onder de aanwezigen merkten we o.a. op
burgemeester Gaariandt, wethouder Don
ker. de raadsleden mevr. Rieez—Noothoven
van Goor en Heerkens, de afdeelij^sbeetu-
ren van den Patroonsbond an den Pereo-
n eel bond, de heeren Anemaet, Bakker, be-
de leerlingen der school.
D« heer Key, voorzitter dar vakaohool-
commissie verzocht met een kort openings
woord den Edelachtb. Heer burgemeester
Gaariandt de school officieel te willen ope
nen.
Burgemeester Gaariandt zeide, namens
het gemeente bestuur hier volgaarne aan te
willen voldoen, al ia het dan ook een min of
meer hachelijke onderneming. Het voor
recht om eeu dergelijke school te openen
viel mij, zoo zeide spr., nog nimmer te
beurt. Het particulier initiatie! heeft hier
goed werk gedaan, het valt te waardeuren,
dat dit onder personeel en patroons geno
men is. Trefffend ia het feit, dat deze
school tot stand gekomen is, in samenwer
king tusschen gezellen en patroons. Een
andere aantrekkelijke bijzonderheid is. dat
in het geheele land de kappers-gezellen in
één bond vereenigd zijn. Voorwaar een zeer
mooi feit.
Het heeft voorzeker ook zijn goede zijde,
als de kappers vakschool medewerkt tot het
verkrijgen van bekwame vakmenschen, die
ons uiterlijk op kundige wijze weten te ver
zorgen. Ten eerste wel voor de dames, die
dat doen ooi ons te behageniets waarin we
i niet tegenwerken mogen.
Ten tweede voor de mannen, om ook hen
er uiterlijk behoorlijk te doen uitzien. Spr.
hoopt dat de k appelsvakschool er in moge
slagenhet vak dat er beoefend wordt, nu
en in de toekomst, omhoog te brengen. Spr.
verklaart hiermede de kappersv&kealiool
officieel geopend.
De heer Key releveert de geschiedenis,
oe men gekomen is tot oprichting der
school. Nu is men tenslotte geslaagd, waar
thans 45 leerlingen de school bezoeken n.l.
24 voor de dames- en 21 voor de heerenaf-
deeling.
Spr. brengt hartelijk dank aan B. en W.
voor hetgeen zij gedaan heeft in dezen, ook
aan de verdere gemeente ambtenaren en
aan allen die hebben medegewerkt tot het
welslagen dezer openingsavond.
De heer Spruyt, voorz. van den Peraoneel-
bond spreekt vervolgens eenige woorden
van dank aan de vakschoolcommiseie en
biedt een bloemenmand aan.
De heer Furrer voorz. van den patroons
bond sluit zich bij de beide vorige sprekers
aan.
Tenslotte namen alle aanwezigen het ge
opende schoollokaal in oogenschouw.
Schoolgeld openbare bewaarscholen.
Heffing volgens de kohieren der
Rg ks inkomstenbelasting.
Ten einde het openbaar berwaarachoolon-
derwijs in deze gemeente eenigszins minder
kostbaar te maken, komt het B. en W. ge
wenscht voor de schoolgeldregeling voor dit
onderwijs te herzien. Bovendien zijn de be
staande heffinga- en snvoxderingsverorde-
ningen zoodanig verouderd, dat ook daarom
een herziening wenschelijk moet worden ge
acht.
Volgens de thana geldende heffingsveror
dening wordt het schoolgeld proportioneel
gelieven d.w.z. voor elk kind evenveel
f 0.10 per week), onafhankelijk van het in
komen, dat deze regeling haar tijd heeft ge
had en voor haar een matige progressieve
regeling in de plaats dient te worden ge
steld.
In het ontwerp verordening varieert het
schoolgeld van f 0.10 tot f 0.25 per week
voor een leerling, met als grondslag voor
de berekening de belastbare som. volgens
de kohieren der Rijksinkomstenbelasting.
De totale opbrengst van het schoolgeld,
die thans pl.m. f 2.000.— per jaar bedraagt,
zal hierdoor met pl.m. f 800.— étljgen.
Evenals in do bestaande verordening u
ook in de nieuwe verordening een bepaling
opgenomen, volgens welke aan on- of min
vermogenden geheele of gedeeltelijke onthef
fing kan worden verleend.
Vervolgens is in "het ontwerp bepaald, dat
voor de toepassing van artikel 265c. tweede
alinea, der Gemeentewet (behandeling be
zwaarschriften. enz.) zal optreden de ohef
der afdeeling Onderwijs, Pensioenen en Per-
-soneenl der gemeente-secretarie. Een derge
lijke bepaling is reeds in meerdere school
geldverordeningen opgenomen.
Aan het verzoek van de oommissie van
toezicht op het lager onderwijs, om het ont
werp der invorderingsverordening zoodanig
te wijzigen, dat de invordering van het
schoolgeld niet meer aan de hoofden dei'
betrokken scholen zal ziin opgedragen, kan
niet worden voldaan, omdat de bewaarscho
len uiteraard door de (nog niet leerplichti
ge) kinderen zeer onregelmatig worden be
zocht met het gevolg, dat geen vaste aan
slagen in dit schoolgeld kuilnen worden op
gedragen.
De inning van dit schoolgeld moet nood
zakelijk bij de hoofden der schelen blijven.
Ontketende Natuurkrachten.
De bekende heer F. G. Geer ling uit Zand-
voort, die reeds in drie winterseizoenen
achtereen voor de afdeeling Gouda var. het
Instituut voor Arbeidersontwikkeling een
voordracht hield op natuurkundig gebied en
die verduidelgkte nret prachtige lichtbeel
den, zal a.9. Zondagmorgen in den Nieu
wen Schouwburg wederom voor het Insti
tuut optreden, nu met bovenstaat d onder
werp en daarbg spreken over vu'kanische
uitbarstingen, aardbevingen, onwederg enz.
Dit is stellig een onderwerp, dat veler, za!
interesseeren.
Praktjjkexamen Ver. v. Leeraren.
Voor het practijkexamen van de Vereeni-1
ging van Leeraren in de Handelsweten
schappen, dat op 16, 17 en 18 December ge
houden zai worden, hebben eich te Gouda
aangageven Boekhouden 20, Fransch 3,
Duitsch 8. Engelsch 11 candid aten.
Doct.-examen geneeskunde.
Te Leiden is geslaagd voor het doctoraal
examen geneeskunde onze oud-stadgenoot
de heer W. F. Sap.
Agendru
16 Dec. 8 uur Stadhuis-Raadzaal Gemeente
raad. Te 3 uur een bijeenkomst van den
Raad met de Ire. v. Steen van Ommeren
en de Bruijne.
18 Dec. 2 uur Stadhuis Verg; Kamer van
Koophandel en Fabrieken.
(IS Dec. 8 uur Gebouw Danial E.H.B.O.-Cur-
sue, onder leiding van Dr. Eters,
19 Dec. 8 uur Nieuwe Schouwburg Vgfde
abonnementsvoorstelling.
19 Dec. 8 uur Thalia-Theater Filmvertoo- j
ning voor de leden van de afd. Gouda
van de Ned. Reisvi'reeniging.
21 Dec., 2 V» uur, Soc. de Réunie: Kinder-
middag voor de kinderen van de leden van
de Ver. v. Huisvrouwen.
Apothekersdienst.
De apotheek van den heer F. A. Dee,
Westhaven, zal tot en met 13 December,
benevens den daarop volgenden nacht, ge
opend zijn na 8 uur des avonds (des nachts
echter alleen voor recepten).
a
UIT OEN OMTREK.
BOSKOOP.
Bij den te Wassen tar gehouden wedstrijd
tusschen de aldaar bestaande schaakclub en
de schaakclub „Inter Noa" alhier was de
uitslag 91 in het voordeel van „Inter
Nos".
Aan de heer H. J. Heg mans Gz. is op
zijn verzoek eervol ontsiag verleend ala
administrateur van de Coöp. Brood- en
Verbruiksvereeniging „Vooruitgang" alhier
terwgl in diens plaats is benoemd de heer
H. J. Heijmans Sr.
OUDERKERK a. d. IJSSEL.
Door den Schoonhovenschen kantonrech
ter zgn veroordeeld als volgt. A. S., J. H.
C., T. T., A. v. d. B-, A. v. d. B., A. dq
W., M. P. en P. E., uilen wegens ove-tréding
van het Reglement van Politie voor
Scheep- en Vlotvaart en voor het varen
met te vol geladen schepen.
De heeren J. v. I. en J. E., resp. 5 en
8 boete of ieder 2 en 4 d. hechtenis, we
gens overtreding Motor- en Rgwielregle-
ment.
De heer N. S., tot 5 boete subs. 2 da-
n hechtenis wegens overtreding der
Motor- en Rgwielbeschikking. Alle ver
melden alhier woonachtig.
In de sigarendrogerij van de firma v. d.
K. alhier, ontstond een begin var. brand.
Door passeerende menschen werd het ge
vaar ontdekt en door toegeschoten perso
nen werd het vuur, dat het dak had aange
tast, gebluscht. De schade is minimum, de
oorzaak onbekend.
Aan het Postkantoor alhier, weid gedu
rende November 1.1. op spaarbankboekjes in
gelegd 7269.16 en terugbetaald 5361.07.
Het nummer van het laatst uitgageven
boekje bedraagt 3666.
Dinsdagmorgien is de stoomboot „De
Hunze XV" tegen de afdamming voor de
zinkwerken in de Gouwe gevaren. Zware
schade werd aan die werken toegebracht
en vele palen, die reeds geslagen waren,
zullen moeten worden getrokken. De poli
tie heeft de zaak in onderzoek.
STOLWIJK.
De landbouwer KI, Teeuwe uit Zuidbroek
gem. Bergambacht zou gdgktgdig met zgn
buurman te Gouda kaas gaan leveren. Tot
hier ging alles voorspoedig, doch daar ge
raakte het lemoen van de wagen los en
ging het paard er mede vandoor. De wagen
welke op de afhellende Btraat achteruit
liep kwam in botsing met die van
Teeuwe's buurman. Het gevolg was dat W.
Gr. van hier een onvrgwillig bad kreeg.
Gelukkig liep alles met een kleine schade
aan de wagen af. Ook hei paard, dat half
weg Gouda werd gegrepen had geen letsel.
Naar w(j vernemen is door de rederijkers
kamer „Excelsior" alhier besloten in te
gaan op het verzoek uit Moordrecht om
r.og deze maand aldaar op te voeren „Al
lerzielen". Een en ander is het gevolg van
de goedgeslaagde uitvoering alhier.
SCHOONHOVEN.
Directeur rgksvak- em l:unstngverheids-
1 school voor goud. en zilversmeden en
horlogemakers.
Bjj beschikking van den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen is aan
H. Ellens, met ingang van 1 Januai 1930
eervol ontslag verleend als directeur van de
Rgksvak- en Kunstnijverheidsschool voor
goud- en zilversmeden en horlogemakers te
Schoonhoven, met gelijktijdige benoeming
tot adjunct-directeur van en leeraai aan het
rijksinstituut tot opleiding van teeken-
1 eeraren te Amsterdam. (St.ct.)
LUCHTVAART.
DRAADLOOZE DIENST.
A. W. Heijkoop overleden.
ROTTERDAM. 13 Dec. Op 46-jarigen leef
tijd is alhier overleden de heer A. W. Heij
koop, oud-wethouder van Rotterdam.
De heer Heijkoop te 26 Aug. 1883 te C«sr-
lois geboren.
Aanvankelijk volgde hij de leesen aan de
Aanvankelijk volgde hij de lessen aan de
Normaalschool te Rotterdam, hij voelde ech
ter niets voor het onderwijs en op 19-jarigen
leeftijd werd hij ambtenaar aan hert. Rijks
bureau der belastingen. In 1903 kwam hij
tijdens de staking In nauw oontact met de
Rotterdams che arbeidersbeweging en hij
stiohte te zomen met zijn vriend wijlen H.
Spiekmanhet bureau voor Arbeidsrecht. In
1909 werd hij gekozen als lid van den ge
meenteraad van Rotterdam. Twee maal be
kleedde hij de functie van wethouder van
Volkshuisvesting en wel van 1919—1921 en
van 1923—1929 tot eenige weken voor zijn
dood. Hij was in 1909 af onofgebroken lid
van de Staten van Zuid-Holland.
Mr. C. Tetterode, t
A88PN. 13 Dec. Alhier is op 81-jarigen
leeftijd overleden de heer mx. O. Tetterode,
oud-president van de arrondissements-reoht-
bank te Assen.
Surceance van betaling.
GRONINGEN, 13 Dec. De Groningsohe
rechtbank heeft hedenmorgen de surceance
aanvrage van de directie der Nederl. Arae-
rikaansohe hypotheekbank ingewilligd.
De ontruiming van het bezette gebied.
LONDEN. 13 Dec. De voltrekking van de
ontruiming van het bezette gebied door de
Engalsche troepen wordt in Engeland ala
een waardig slot beschouwd. De pers legt er
den nadrku op, dat ook deze laatste episode
op een zeer rustige wijze heeft plaats gehad.
Een en onder is kenmerkend voor de hou
ding van het geheele Tngeleche bezettings
leger.
De groote brand te New-York.
NEW YORK. 13 Dec. De vioe-president
en de directeur van de Film Maatschappij
in welke een hevige brand heeft gewoed,
waarbij 10 personen om het leven zijn ge
komen. zijn terzake van het veroorzaken
van dood door schuld in staat van beschul
diging gesteld
Het vierde retourvliegtuig van Neurënberg
vertrokken.
Bij de K.L.M. is bericht ontvangen dat
het 4e return vliegtuig, d« P.H.A.E.Z., te
1.45 uit Neurenberg is vertrokken naar Am
sterdam. wan»1 het toestel te half zes kan
worden verwacht.
Ybe Wijkstra, de moordenaar van
Grootegast, toerekenbaar verklaard.
GRONINGEN. 13 Dec. Naar de Prov.
Gron. Crt. verneemt, hebben de psychiaters
Ybe Wijkstra, de moordenaar van Groote
gast, toerekenbaar verklaard.
De behandeling in hooger beroep zal te
zijner tijd voor liet Hof te Leeuwarden wor
den voortgezet.
De plannen
van den heer van Lear Black,
van den heer van Laer van Black.
Een nieuwe wereldvlucht met Gey-
sendorffer eti Scholte.
Amerikaansche wereldluchtreiziger. zal,
naar de Tel. verneemt, binnenkort zijn we
reldreizen per vliegmachine hervatten. De
vliegtuigen fabriek Fokker te Amsterdam
komt einde dezer maand gereed met den
bouw van het vliegtuig, dat voor deze rei
zen bestemd is. Het is een F VII h vlieg
tuig met drie Wright-motoren van 300 P K.
elk.
In de eerste helft van Januari a.s zullen
van Schiphol uit proefvluchten ondernomen
worden. Einde Januari of begin Februari
vertrekt de heer Van Lear Black dan van
Croydon, met de heeren Geysendorffer en
Soholte, onze vermaarde Nederlandsche piï®-
teti. als bestuurders en den Amerikaan
Wolfgang. van de Wiight-fabrieken, als
werktuigkundige. Oo^ de valet van den heer
Van Lear Black maakt de reizen mee
De eerste groote Tete gaat over Fraukrijk,
Spanje. Noord-Afrikaansoh© kust, Palestina,
Irak. Perzische Golf. Britsch-Indië. Burma,
Siam, Tndo-China, China naar Tokio. Van
Tokio is he* voornemen om naar Koiea te
vliegen, vervolgens via Mandsjoerije. Sibe
rië, Rusland, Polen, Duitschland terug naar
Croydon.
Het vliegtuig wordt dan per schip den
Atlantischen Oceaan overgezonden, terwijl
de heer Van tear Black en zijn gezelschap
per Cunard-line naar de Nieuwe Wereld
vertrekken. Daar vangen raizen aan door
Canada, de Vereenigde Staten. Midden- en
Zuid-Amerika, waarbij, zoo mogelijk, Pata-
goniê bezocht zal worden.
RADIO-NIEUWS.
Programma voor heden.
Hilversum:
5.30 A.V.R.O.-1cwartet.
6.46 Cursus Spaansch.
7.15 Cursus Onderwijsfonds v. d. Binnen
vaart.
8.01 Marschmuziek (grammofoonplaten).
8.20 Tooneeletukje „Schoenen".
9.Omroeporkest.
10.30—12.— W est-Af rikaansch Neger-
koor (met Jazz-orkest).
Huizen:
6.Orgelconcert en zang.
6.40KJR.O. lezing.
7.Cursus schriftverbetering.
7.3510.30 V.P.RO. Sprekers en concert.
WISSELKOEBSEN.
12 Dec.
13 Dec.
Officieel.
Londen
12.09
12.09%
Berlgn
59.31
59.34
Pargs
9.73
9.76
Brussel
34.69
34.69
Zwitserland
48.15
48.17
Weenen
34.90
34.90
Stockholm
66.87%
66.86
Kopenhagen
G6.49
66.52%
Oslo
66.44
66.47
New-York
L47"/»
2.47"/
Niet-officie«l.
Praag
7.36%
7.35
Madrid
34.47%
34.41%
Milaan
12.97
12.98
Prolongatie 3%
3 N. W. S. 757».
Beursoverzicht.
De flauwe tendenz in Wallstreet lokte
hier ter beurze nogal wat aanbod uit en over
de gehetde linie waren op de Amst. beurs
verliezen te cxmstateeren. Daarbij was de
handel van kleine afmetingen, zoodat het
geheel een ongeanimeerden aanblik bood.
Margarine Unies haddien van. aanbod te
lijden. De openingskoers kwam 15 punten
lager en later volgde hier en daar een
nieuw verlies waardoor de noteering op 311
aanlandde. Het herstel dat later intrad had
niet veel te beteekenen. Calvé Delft lager.
Philips reageerden tot 477 maar kwamen in
het verder verloop weef boven 480. flku's
konden zidh vrij goed handhaven op de vo
rige middenkoersen. De Accoustiekaandee-
len kwamen op 120 terecht. Van Berkels
zagen zich een 4-tal punten ontgaan
Oliewaarden zwakker van toon. Koninklij
ken stélden rich in de nabijheid van 396.
Rubbers lagen gedrukt in de mérkt in
verband met de daling van den prijs van
het product.
Suikerwasrden prijshoudend. Het bericht
dat door H.V.A. een int. dividend van 15
wordt betaald, oefende geen invloed uit.
Tabakken vielen terug
j Mijnwaarden veronachtzaamd.
I Anier. fondsen aan den luien kant.
