ier
MH lUNHEI
GEBR. SPAAS
UITVERKOOP
GOUDA
Omgeving
en
Deze Courant komt in meer
ZEILC
LEUM
3 RECLAMEDAGEN
ren
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD -VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
dan 7000 gezinnen in Gouda
BAHLMANN
No. 17258
Zaterdag 21
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon-en Feestdagen
HET STOFFENHUIS
EERSTE BLAD.
KERSTMIS.
Markt 16
Gouda
Naar Indië
aard
FEUILLETON.
Denkt om de groote
:happen,
:ht.
>rr sterk,
enierk.
M. J. OGIER Co.
f
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, BOSKOOP, GOl'DERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
imbor 1829
i wezen?
afdoend middel tegen
traat 2c/4.
I
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
DINSDAG a.s.
ZATERDAG,
en
bij
30
80
(Wordt vervolgd
eling van
eft groote
e uitgaven
last in de
MANTELS JAPONNEN EN HOEDEN
GROOTE OPRUIMIRG
SPOTPRIJZEN SPOTPRIJZEN
jtrouwd.
e schudde van het
iblad
dedt.
JERZEIL £N
•OUD* NUOEWATEN
OoRthavan S3 - Peperstraat O 7
Miii-tgiiintakii
De slavin van het zwijgen.
Geauthoriseerde vertaling uit het Engelsch
van FRED. M. WHITE.
Niet vermoedend dat hij gevolgd werd,
Bichford naar Wand worth gereden. Hij
zag er niet bepaald uit als een rijk en ge
lukkig, door velen benijd man. Zijn pokkig,
ongunstig gezicht zag bleëk en zijn oogen
wel we als vooruitzien x»
en naar een nieuwe vreuj
de schitterende gaven vaj
dat we in de toekomst
genieten van de flonker
waarmee onze nieuwe hot
leven tooit.
Werken is de beste troost in verdriet.
Zelfs bij het grootste verdriet is de
tnensch voor vertroosting vatbaar, wan
neer hij er maar toe kan komen iets te
doen.
Een tocht naar en door tropisch Nederland.
XVI1I.
tuurlijke eenheid, het bovenstroomgebied
van de Progo de hartader van Midden-Java.
Van uit dat stroomgebied rijzen de berghel
lingen in N O. richting naar de toppen der
majestueuze grenswachters Oengaran, Mer-
baboe en Merapi. Naar het Westen wordt de
De Boroboedoer dan is een z.g. stoepa,
ontstaan in den tijd dat het Boeddhisme op
Java zijn glorievollen zegetocht hield. De
bestemming van een stoepa kan verschillend
zijn. Het kan dienen als grafmonument, reli-
quibergplaats etc. De juiste bestemming
vae deai Boroboedoer is niet meer na te
gaan, want toen de Engelsche gouverneur
Raffles het bouwwerk in 1814 ontdekte, wm
het reeds door schatgravers danig ontred-
religieuze bouwwerken, die in Midden-Java
nog gevonden warden. Waarschijnlijk zijn
de Javanen zelf de bouwers van deze mach
tige cultuurmonumenten geweest, doch wa
ren de Hirtdoe's hun leiders of beter nog
hun architecten.
Behalve de bouwwerken op het Dieng-
plateau, waarover ik U in een volgenden
brief hoop te schrijven, bezochten we in de
vlakte van Kedoe de Tjandi Mendoet en de
Boroboedoer, beide Boeddhistische bouw
werken. Hoewel een tempel als de Tjandi
Mendoet door zijn grootte en zijn pracht
verre uiteteekt boven het gemiddelde, zinkt
toch alles in het niet bij een stichting als
de Boroboedoer.
Het is niet gemakkelijk een beschrijving
van een kunstwerk te geven, vooral niet
wanneer het een schepping is, waarvan de
beteekenis voor ons Westerlingen zoo moei
lijk te benaderen is. Wanneer men slechts
een half uurtje de schoonheid Van dit won
derwerk heeft kunnen genieten, zal men
alle beschrijvingen kunnen missen. Ik
troost me evenwel met (het gezegde, dat ook
het pogen schoon is.
Wat heelt het gestormd, de laatste we
ken! En hoe hield de storm aan! Telkens
maar weer gierde hij om onze huizen, angst
wekkend vaak in zijn onbegrijpelijke kracht
en woestheid van zijn onbegrijpelijke be
wegingen. Nu schjjnt eindelijk de rust
teruggekeerd. En in deze stilte, die a!s een
verademing is, wachten we dc nadering
van het Kerstfeest, 't Is, of we het nog
jneer noodig hebben, er nog sterker naar
verlangen, wanneer bet om ons, ook wan
neer het in ons gestormd heeft, ’t Is de
vrede, de stille, vredige glans var het
Kerstfeest, waarnaar we altijd verlangen
in dezen donkersten tjjd van het jaar, het
meest wel, wanneer de onrust der wereld
of eigen onrust on® vermoeid en bang
maakt. Want is dit Kerstfeest niet als de
Kerstboom met zijn tallooze lichtjes, als dc
stille glanzende plek van licht midden in de
duisternis, waarin naar alle kanten de
vrede en de glans van dit rustige licht
doordringen? Is het niet als een lichte,
flonkerende steen midden in het leven, die
een vreemde lichtglans om zich heen spreidt
en die tot in de verste hoeken de scfiadu
wen opjaagt, midden in het donkerste van
v 1 van li(£t
teil of LI-
amer van
e YELLA-
patroon,
het in
takte.
van misselijkheid en
aren? Pijn in den rug
alles te veel? Hebt gy
nuwichtig
kwaliteit
>n elk ver-
ening mgt
bruik, dat
renscht te
srleg met
igel 74.
icretaresse, Krugerlaan 57.
S. 24
30-50 Korting op Fluweelen,
Wollen en Zijden Stoffen - -
Nadruk verboden.
- Dat is heel vreemd, zei hij, werkelijk
heel vreemd. Ik wil je niet verhelen, Mack
lin, dat ik gegronde redenen heb om te
tiachten alles omtrent dat bewuste huis en
zijn bewoners te weten te komen. Houd je
°ogen goed open en zie alle mogehjke infor
maties te krijgen. Probeer de bedienden te
spieken te krijgen en hoor ze uit. En be
richt me het even als je iets weet. Hier is
mijn kaartje. Het heeft geen zin als ik nog
langer blijf.
De agent tikte aan zijn helm en slenterde
weg. Berrington wandelde verder er voor
zorgend onder de boomen te blijven en toen
hij Audley Place achter zich gelaten had,
riep hij een taxi aan en was weldra in de
stad terug.
mijn mond te houden, want als ik over mijn
ontdekking gesproken had, zou Beatrice ge
weten hebben, dat de dood haar vader be
vrijd had van de onaangename kleinighe
den, waarvan jij en ik op de hoogte zijn en
geweigerd hebben met me te trouwen. Dus
ik deed de deur van Sir Charles’ kamer op
slot en zei niets, mijn beste Batoris.
Beste jongen, zei de invalide, je doet
je uitnemende reputatie eer aan. Vertel ver
der.
Nu, wat het huwelijk aangaat, Lond
Rashborough, als het hoofd ‘van de familie
huwelijkte Beatrice uit. Sir Charles ver
scheen niet, maar niemand verwonderde zich
daar bijzonder over, want hij is nooit op
tijd. En zoo zijn we geti
De cynische invalide
lachen.
En het kind weet er natuurlijk niets
van, dat haar vader dood was? vroeg hij.
En is er ingevlogen. Ha, ha, dat is nog eens
een mop naar mijn hart’
Richford Jachtte niet mee integendeel
zijn gezicht werd steeds somberder. Hij ver
volgde zijn verhaal en naar mate dat vorder
de. week de vroolijke stemming van den
kleinen man geheel. Toen Ridhford klaar
was met zijn mededeelingen, viel Batoris
fel uit.
Dus je hebt je vrouw verloren voor je
haar goed en wel had? Jou ezel! Jon drie
dubbel overgehaalde ezel! Als dat meisje
vertelt, wat zij weet, dan rijzen er vermoe
dens tegen jou. En als iemand het in zijn
kop krijgt om een gerechterlijk onderzoek
of zoo te eischen
O. een inquest komt er in ieder geval»
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beiorgkring)
15 regels 1.80, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkiing:
1—5 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagmmuner 20 et.
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.50. Op
de voorpagine 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeélingen by contract tet zeer geredweeerdea
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van seliede BeeMteMle-
laren, Advertentiebureau* en onze agenten en moeten daags vóór de piaataiag aaa bet
Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zy».
Van Djocjakarta maakten we een grooten
tocht door het mooiste gedeelte van Midden
Java. n.l. de vlakte van Kedoe. Niet ten
onrechte heeft men de Kedoe-vlakte het Ja-
vaansch Arcadië geheeten. Haar buitenge
woon vruchtbare landouwen Vormen een na
velden, toen in Bethlehem's beestenstal het
Jezuskindje geboren werd. En welke betee-
kenis verder die geboorte voor ieder van
ons ook hebben mag, hierin zyn we een, dat I
het voor ons allen, die het Kerstfeest vie
ren, de geboorte is van het licht, dut de
v'ereid verlossen zou, het verlangen verwe-
zenlyken, dat den vrede zal brengen en het
geluk, den vreeje vooral in ons onrustig
ordering der Toonkunit
ia" gelieven lich op te
i-.ers ook, „is de redding* het meest naby.
rioe zou het anders kunnen? Het is immers
ook de nood, die den meftsch nieuwe krach
ten geeft, krachten in tem los maakt,
wier bestaan hij nooit Vermoed had. En
wanneer de dagen ineenschrompelen toe
korte oogenblikken van nevelig licht ia
het donkere alom en ons diep in ons
zelven terugtrekken als in de uiterste
schans ter verdediging tegen de somber
heid en de kilheid, die dns leven bedreigt,
dan ryst uit de duistfl^nis het licht van
een nieuwen dag, dat een'nieuwe vreugde en
een blyder werkelijkheid ^belooft. Met onze
Kerstboomen vieren we de geboorte van dit
licht. En in onze warm», lichte kamers
scharen we ons om de lichtende, versierde
boomen, op ons gelaat de stille glimlach
van vertrouwen en verwachting? Het is
eenzelfde g.imlach van ouden en jongen.
Want wat doet het cr eigenlijk toe, wat we
verwachten? Het is dc vdwachting zelf, die
het nieuwe geluk brengt, pe verwachting en
het vertrouwen, of nu ons hart popelt bij
het vooruitzicht van de njooie cadeaux aan
den boom, waarop we hopen en we genieten
van de flonkering en hët verguldsel, dan
----een njcuwen wtig
de, we wachten op
het nieuwe leven,
fien blauwen. We
bg en de pracht,
b het toekomstige
we m 'ver- talrijke- detd 'De «eleekeutt van den BWep» Ie Ka-
wachting. In de duisternis VWn het jaar en
van het leven is het nieuwe licht geboren,
dit als een nieuwen zachten glans van
hoop over ons leven spreidt. En terwijl
de klokken luiden door den stillen Kerst
nacht en oproepen tot blijde herdenking
van de geboorte van het nieuwe licht, dat
in de wereld géboren werd, strekken we in
nieuw vertrouwen de willige handen naar
het nieuwe leven.
hart. Kr hét niet’ vs!rftóftprekend,* dat dit Róndcm den KéVj
licht geboren werd in den donkersten tyd
van het jaar? Het is toch altyd de hevig
heid van het verlangen, de dringende be
hoefte, de nood, die de verlossing doet ge
boren worden. Eerst als het het donkerst
is, om ons en in ons, begint het licht te da
gen, gaat er ver weg nog een glimp door
breken van den schijn, die straks de duis
ternis zal doen optrekken als een neve:.
„Als de nood het hoogste is”, heet het im-
het leven, neergelegd als een bron
en van troost.
Het leven is voor velen van onp, voor de
meesten wellicht, zoo moeilijk vaak en don
ker. Daar is leed en verlangen, ontgooche
ling, veel ontgoocheirg na het brandend
begeeren en na de illusie van den droom,
en zonde ook en berouw. Het gebeurt zoo
zelden, dat de weg zonnig blyft tot het
einde. Voor den een vroeg, voor den ander
laat komen de stormen en de donkerte van
koude en verdriet en wroeging. En er zyn
er zooveel, voor wie de weg altijd donker
en moeilyk en het leven hard is. Is het
dan wonder, dat de mensch, dat de mensch-
heid uitziet en de eeuwen door uitgezien
heeft naar een ander, een bovenaardsch
licht, dat het verlangd heeft naar de ver
lossing en gedroomd van een beter, een
blyder wereid" Het Kerstfeest heeft ons
de vervulling van dien droom beloofd.
„Vrede op aarde. In de menschen een
welbehagen”, zongen de engelen in Efrata’s
waren rood, ten gevolge van het overvloe
dige brandy-gébruik. De hand, die de effec-
tenmarkt met zooveel kracht beheerschte,
beefde toen hij op 100 Audlley Place aan
belde.
Meneer Batoris wenscht mij te spreken,
zei Richford tegen het meisje, dat hem open
deed. Hij heeft mij een boodschapper ge
stuurd in het Royal Palace Hotel. Wil je
hem zeggen, dat ik er ben?
Het keurige kamermeisje opende de deur
'van den ontvangkamer en liet Richford daar
binnen. Het was een groote kamer, die op
de straat uitzag. Het vertrek was weelderig
en met smaak gemeubeld, een dik, mollig
tapijt lag op den vloer. Richford liep onge
duldig Iheen en weer en schrok op bij ieder
geluid.
Eindelijk kwam het meisje terug en de
bezx>eker volgde haar door een gang tot ach
ter in het huis naar een kamer, die uit
kwam in een soort wintertuin. Het was een
groote ruimte, kostbaar en overvloedig ge
meubeld, overal waren bloemen tot aan het
groote glazen koepeldak toe. Bij den haard
zat een gestalte, weggedoken in een zieken
stoel.
Zoo, dus je bent gekomen, zei een dun
ne piepende stem. Prachtig, Richford, ik
ben blij dat je er bent. Ik vond het niet
aangenaam om je op dit voor jou belang
rijke oogenblik te moeten storen, maar het
kon niet anders.
Er klonk een zweem van spot in de schril
le stem. Richford liep de kamer door en
ging bij den invalide zitten. Het gezicht
van den man. die zich Carl Batoris noemde,
was wit als marmer en droog als perkament
viel Richford hem in de rede. Dokter An
drews. die ze dire.-t geroepen hebben en de
huisdokter, dokter Oswin, vinden allebei,
dat daar termen voor aanwezig zijn. De po
litie haa de kamera al verzegeld voot ik het
hotel uit was. Maar is dat zoo erg
Houd je mond» idioot 1 siste Batoris.
Laat mij eerst nadenken.
Die verduivelde stomme zet van jou om
dat telegram te verliezen, kan alles beder
ven. Dat zul jezelf moeten erkennen, zoodra
je alles van mij gehoord hebt. O, jou ver
vloekte stommerd.
Waarom? protesteerde Richford. Hoe
kon ik weten, dat Sir Charles van plan was
om dood te gaan? En als hij een natuurlijke
dood gestorven is en er is geen dubbele bo
dem bij deze geschiedenis
Ja. als! Misschien was het op stuk van
zake verkeerd van me. dat ak je niet nog
meer in mijn vertrouwen genomen heb.
Maar een ding ia zeker. Luister naar me
ttichiord. Wat er tusschen nu en morgen
ochtend ook gebeurd, er mag geen gerechter
lijke lijkschouwing plaats hebben.
De woorden waren fel en scherp, als dolk-
priemen. Batoris trachtte van zijn stoel op
te staan, maar viel terug met een vloek
van onmacht.
Rijd me naar de deur, gelastte hij op
een toon, die geen tegenspraak toeliet.
Breng me naar de kleine kamer achter de
bibliotheek, waar je al eens eerder geweest
bent. Ik zal je iets laten zien en je een ge
heim inwijden. We zullen vanavond al je
brutale honden niet noodig hebben.
wel bijzonder duidelijk, want afgescheiden
van de bijzondere bestemming, wil elke stoe
pa een verheerlijking wezen van tien God-
mensch van het Oosten en waar deze een
afstraling is van den Algeest, zouden wc
kunnen zeggen» dat de stoepa in ruimeren
zin gewijd is aan het Allerhoogste Beginsel
en aan de weerspiegeling daarvan in de
Boeddhistische Heilleer. Elke stoepa is een
brandpunt van het Lidht dezer Leer en van
zulk een heiligdom gaat een levenwekken
de, stralende werking uit tot louter en heil
van de menschhedd. De Boeddhabeelden,
die men in zoo grooten getale aantreft op
deze bouwwerken zijn de verkondigers der
Leer.
De Boroboedoer heeft men gebouwd om en
op een heuvel. Efen eigenlijke tempel waar
men binnen kan gaan is het niet. Door een
sierlijke poort komt men op het eerste ter
ras. men kan nu dit terras in zijn geheel,
dus langs alle vier der zijden afloopen en
zich vervolgens naar het tweede terras be
geven. Behalve deze terrassen, waarvan er
vier .boven elkaar liggen zijn er nog drie
cirkelvormige, terwijl het bovenste gedekt
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsb
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschil
franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82;
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
- te
MODELLEN en BONTMANTELS voor de helft der waarde.
gezichtseinder ontsloten door de silhouetten
v an het andere drietal bergen, Prahoe, Bdn-
doro en öoembing. In het Zuiden verheft
zich met scherp ingevreten, steile wanden
de kalkrijke Memoren keten, het eenige
niet vulkanische gebergte van Kedoe.
Naar dezen toovertum van Midden-Java
zijn waarschijnlijk in de 8ste en 9de eeuw
de Hindoes uit Voor- en Achter-Indië als
kolonisten getrokken. De weergalooze vrucht
baarheid van dit welbevloeide land zal hun
niet onbekend geweest zijn. Doch naast die
materieels factoren moeten de ideeele niet
onderschat worden. De verheven weidsch-
heid van dit uitverkoren land met zijn verre
horizonten, omzoomd door de majesteit dar
berggevaarten, moet bevruchtend en ver
edelend gewerkt hebben op den geest en
den scheppingsdrang zijner bewoners. Van
fiOÏBOE (XllRANT
een massa verward haar hing over het voor
hoofd, de dunne lippen getuigden een wreed
karakter. Maar de donkere oogen gaven
een verrassende levendigheid aan deze zon
derlinge en weinig aantrekkelijke persoon
lijkheid.
Wat voor duivelswerk heb je nu weer
op het oog? gromde Richford.
Mijn beste man, je moet op die manier
niet tegen een invalide spreken, antwoord
de Batoris. Je weet immers, dat ik even ge
voelig ben als mijn geliefde bloemen Ik heb
je alleen maar gevraagd te komen om die te
komen bewonderen. Sedert je laatste bezoek
hier is de kaaner heelemaal veranderd zooals
je ziet. Ik wil mijn schoonheidisgenietingen
graag met zoo'n uitstekenden vriend als jij
bent, deelén.
Wat kunen mij die bloemen van jou
schelen, barstte Richford woedend uit. Je
bent een vervloekte wreedaard en dat zul
je blijven tot de duivel je komt halen.
Welke droevige gebeurtenis jij met phylo-
sofisohe gelijkmoedigheid zult opnemen,
lachte Batoris. Komaan, laten we met onze
zaken beginnen. 8ir CharleaDarryll is dood,
nietwaar’ Ik wil onmiddellijk alle bijzonder
heden daarvan weten.'Waaraan is hij ge
storven?
Hoe kan ik dat weten? Ouderdom en
te veel plezier gemaakt, denk ik. Ik heb
hern het eerst gevonden.
Zoo. Daarvan staat anders niet® in de
extra-edities van de kranten.
Om de eenvoudige reden, dat de kran
ten niet alles weten, bronmde Richford. Ik
vond hem vanmorgen al vrij vroeg dood op
zijn bed liggen, maar ik vond het wijzer, om
MAANDAG en