"^rthd"ri-
ik prote8,E"
LAATSTE EEKIUiTEN,
Beurs van Amsterdam.
Namens de gemeente overhandigde hij den
minister hierbij als blijvende lierinnering
een bronzen plaquette, waarvan de voorzijde
het nieuwe raadhuis voorstelt 0e plaquette
bestemd voor preestspapier, is vervaardigd
in de Koninklijke fabrieken Begeer naar
«-ar» ontwerp van den gemeente-architect,
den heer 0udok
0e minister daukto de heereo zeer, dat zij
zich de moeite hadden willen geven om naar
Den Haag te komen om persoonlijk dit door
hem buitengewoon gewaardeerde geschenk te
overhandigen. Gaarne aanvaardde hij dit
symbool van vooruitgang van de gemeente,
dié hem zoo lief ishet zal een plaats krij
gen op wjn achrijtbureau ter herinnering
aan d® onvergetelijke jaren in Hilversum
doorgebracht. Spieker eindigde met het ver
zoek zijn dahk aan den Raad der gemeente
te willen overbrengen, daarbij voegende zijne
ibeate wew^chen voor den voortd dienden
vooruitgang van Hilversüm.
Na afloop van deze plechtigheid werd de
maaltijd met den heer en mevrouw Reymer
gebruikt.
Landbouwkundige ingenieurs
voor de Zuiderzeepolders.
Naar het 0agblad van Noord-Brabant uit
goede bron verneemt, zal binnen enkel®, da
gen de benoeming afkomen van ir. A. Roe-
broeck, rentmeester van het rentambt Nier
vaart. tot land»>ouwkundig ingenieur bij
de Znidemc-polders, belast, met het z.g.
sociaal werk, o.m. met vormen van dorpen
liet aanleggen van wegen, stichten van boer
derijen enz. Aan ir. Mesu te Zwolle zal de
zorg voor afwatering (vaarten, slooten, be
maling) worden opgedragenir, Suieding te
Deventer zal het eigenlijke landbouwkundi
ge werk voor zijn rekening krijgen.
Bormsavondeii, die niet doorgift ge a
„Niet in het belang van het land."
Dezer dagen zou dr. Bonus, de bekende
Vlaamse!» activist, te 's-Graveuhage twee-
maul voor de Katholieke Ratevereeniging
een lezing houden, den eereten keer in „0o
Twee Steden, <ie laatrt® maal ju „Aroicitte".
Beide keeren te de lezing niet doorgaan, om
dat de verhuurders der zalen meenden, dat
zij hun lokaliteit voor die lezing niet be
schikbaar konden stellen.
Door verschillende bladen en door hel be
stuur van de R.-K. Reis vereen iging ia op
deze weigering critiek uitgeoefend en men
reide er zeker van te zijn dat deze een ge
volg was van een verzoek van Mr. I'atijn,
de burgemeester van den Haag.
0e directie vun .,De Twee Steden"' deelt
thans mede-, dat er geen sprake ia geweest,
dal. de avond niet door is gegaan „op ver
zoek van den burgemeester".
De juiste toedracht der zaak is als volgt
Ken inaaud geleden ia de zaal van het res
taurant De Twee Steden door de R.-K R«»h-
vereeniging gehuurd voor een lezing. Ver
dere aanduiding werd niet gegeven. De di
rectie van het restaurant verkeerde iu de
meening, dat hiermede bedoeld werd een
leging over het een of ander onderwerp, dat
op het terrein eener reisvereeniging ligt,
docht verwachtte niet, da^ op dezen avond
dv. Borma zou optredenwaardoor de bijeen
komst eenigszins een politiek karakter kreeg.
Van het feit, dai dr. Borms zou spreken,
nam de directie van 0e Twee Steden reret
Vrijdagavond uit de kranten kennis!
tfeeda toen was zij voornemens deze le
zing niet te laten doorgaan.
Zij werd iQ dit voornemen gesterkt toen
zij den volgenden ochtend vernam, dat het
plan bestond dr. Borms te huldigen en hem
in triomf in d® zaal te leiden.
Do directie verwachtte een groot® toeloop
en achtte daarvoor haar zaaJ minder ge
schikt.. Toen werd het besluit genomen de
zaal te weigeren, niet voor den burgeroees-
ier, ook niet, voor de conferentie, doch om
bet feit, dat de capaciteit der zaal niet bere
kend ia op een grooten toeloop.
De directie van het restaurant heeft, Za
terdag door een advocaat bij exploit aan de
Reisvereeniging doen weten, dat zij de zaal
niet beschikbaar stelde.
Een leening van Amsterdam.
Hoogstens 13.600.0(10.
0e gemeenteraad van Amsterdam is
hedenmiddag bijeengeroepen ter goedkeu
ring van het aangaan van een geldlcening
tot een bedrag van ten hoogste 13.CUO.OOO
nominaal kapitaal.
Door een bankiersconsortium zoo
wordt in de toelichting gezegd werd een
aanbieding gedaan voor overneming van
een bedrag van nominaal 10 millioen obli
gation. De Rijkspostspaarbank heeft zich
voorts bereid verklaard onderhands een
uedrag van nouu.ms.aj drie millioen ven een
door de gemeente uit te geven obÜgatielee-
ning op aannemelijke voorwaarden over te
nemen.
Tenslotte heeft het Burgerweeshuis uit
hoofde van overdracht van eigendommen
aan de gemeente een bedrag van nominaal
600.000 voor belegging in een gemeente
lijke leening beschikbaar.
In verband met de bestemming, die aan
deze leening zal worden gegeven, rü. het
bestrijden van uitgaven voor het aankcopen
en tot bouwterrein geschikt maken van
gronden, zou de vorm van een 501 jarige
annuïteits-leening moeten worden gekozen.
Voor reeds gedane uitgaven van bedoe'.-
(ten aard is thans een bedrag van roni elf
millioen uitgegeve^ waarin nog door geld-
'eening moet worden voorzien. In de naaste
toekomst zjjn nog belangrijke uitgaven voor
dit doel te verwachten.
EERSTE KAMER.
ergaderkig van Donderdag 23 Januari.
Onteigening.
Verdedtgkigsbelaeting. Suikerarcyns.
Voorzitter; mr W I. Baron de Vo« van
Steen wijk.
Verschillende ontwerpen.
Aan cfe orde zijn de ontwerpen:
1 Naturalisatie van A. M. Bats en 20 an
deren.
2. Naturalisatie van E. V. E. Coenaos en
19 anderen;
3. Naturalisatie mr. J. B. Boumans en 19
anderen.
4. Onteigening voor uitbreiding van het
veeniarktterrein té Gouda.
5. Goedkeuring onderhandsche overdracht
door ruiling van militairen grond te Norg
aan mr. E. Pel mek t® Assen.
D??.e ontwerpen weiden z. li. st. aange
nomen.
Aan de orde kwam daa/na bet wetsont-
werp tol afschaffing van de Verdedigings-
bolasting II en van de opcenten op den
Buikeraecijos.
De heer DE G1JSELAAR (c.-h.) had lie
ver gezien. dat de minister van dit ondeT-
werp twee afzonderiijk® wetsontwerpen ge
maakt had. De onderwerpen zijn te hetero
geen om die samen te voegen lx» één wet.
Wat liet ontwerp zei! aangaat is de af
schaffing van de opcenten op den suiker-
accijns formeel in orde Zal die afschaffing
echter zooveel verlichting brengen?
Het mag ook worden betwijfeld, of de ver
laging geheel aan de consumenten ten goe
de komt. Hpr. meent, dat- deze verlaging
van weinig beteekenis ia voor d® groote ge
zinnen Stel dat men 6 pond suiker per
week ooodig heeft .dan beteejkent deze ver
laging voor, zulk een gezin slechts 6 gulden
per jaar.
l)e beer SLINGERLAND (v.-d.) acht het
juist dat het surplus op de oriaisheffingei»
ook aan den crisisdienst ten goede komt.
Het boat had spr. gevonden een extra-aflos
sing ten einde den crisis-tijd te bekorten.
De minister heeft er den voorkeur aan ge-
gevpn de hevigheid van d® pijn te verminde
ren en den tijdsduur dezelfde te laten. Spr
zal fcich daarbij neerleggen, maar hij had
de voorkeur gegeven aun afschaffing van
den vleesehaceijns. De gewone middelen
zijn leeds volkomen in staat, d® afschaffing
van den vleesehaceijns op te vangen, fipr.
zal dit aantoonen bij het debat over de be-
grooting. 1
Spr. bestrijdt den heer de Gijselaar, waar
deze de bete®kems van de afschaffing der
opcenten op den suikeraceijns zoo klein
achtte.
D® heer GELDERMAN' (v.b.) zegt dat liet
wetsontwerp e'en welkome verrassing was
voor hen, die steeds aandrongen op verla
ging der crisisheJfingeji. Tegen de uitwer
king daarvan heeft apr. echter wel eenig be
zwaar. D® verlaging had spr. liever ponds
pondsgewijze gezien. Intusschen hebben
wij hier een hoogen suikeraccijns en daar
om gaat spr. met de verlaging daarvan mee.
Tegen de verlaging der verdedigingsbelas
ting II heeft spr. echter wol eenig bezwaar.
Veel liever had spr. de 20 opcenten op de
grondbelasting afgeschaft gezien en ook de
verdediging*belasting I Ook is onjuist liet
samenkoppelen van d® verdedlgingsbejasting
U met de "inkomstenbelasting. Sprekers
fractie zal niet tegen liet ontwerp stemmen,
maai zij hoopt dat de Minister reeds voor
1 Mei 1933 zal holveeren de opcenten op de
inkomstenbelasting, indien de opbrengst
daarvan de raming overtreft.
De lieer VAN LANDSCHOT bepleit met
klem de noodzakelijkheid om de crisis-in
komsten gescheiden te houden van de ge
wone inkomsten en betreurt daarom dat bij
deze gelegenheid de progressie in de in
komstenbelasting is gewijzigd.
Minister DE GEER betoogt dat de regee
ring d® beide verlagingen tegelijk wenseh
of geen enkele, doordat het ontwerp nipt
te splitsen is. De opcenten op d® inkom
stenbelasting zal men in 1933 waarschijn
lijk kunnen halveeren. Wanneer de opcen
ten op de grondbelasting gemist kunnen
worden kan spreker nie tzeggen. De verla
ging van den suiker-accijns zal neerkomen
op enge veer - 1.24 per hoofd der bevolkiDg.
Ter wille van de opruiming van de ver
dedig ingsbelasting moet men een wijziging
van het tarief der inkomstenbelasting aan
vaarden. Samensmelting geeft groote ad
ministratieve vereenvoudiging.
l)e minister merkt nog op. dat de aan
slagen in de grondbelasting voor het mee-
iended zee] laag zijn. zoodat <le opcenten
neerkomen op enkele centen en dubbeltjes
liet wetsontwerp wordt aangenomen met
26 tegen C stemmen.
(.EMBNCDE BERICHTEN.
«luipmoord bij \oorburs.
Voor het grain van het slachtoffer.
Gisteravond vergaderde in het gemeente
huis to Voorburg het uitvoerend comité met
dé collectanten, om bet voorioopig resultaat
vin de gehouden inzameling vaat te «tellen,
br i.Jeeft reeds ruim f 10.000 bijeen t« aijn.
terwijl. d6 giften nog etceds blijven vloeien.
Daubbuar werd gewag gemaakt van liet
medeleven, ook bulten de gemeente Op do
pro was alleen reeds gestort een bedrag
van ruim 3100, terwijl nog een bedrag
vail rdiut f WO m de residentie was inge
zameld.
Ontploffing jp een springstoffenfabrieh.
Woensdagmorgen had er in de spring
stoffenfabriek te ATuiden een ontploffing
plaats in een der gebouwen. De eigen fa-
brleksbrandweer, zoo meldt Het Volk, was
spoedig ter plaatse, doch kon niet belet
ten, dat het brandbaar materiaal een prooi
der vlammen werd. Het gebouw brandde
geheel uit. Het personeel aldaar werkzaam
kwam er goed af, daar het juist het gebouw
bad verlaten.
De ontploffing ging gepaard met een drie-
tal schokken en een rooden gloed, waardoor
(te opgeschrikte bevolking spoedig op infor-
rnatie uitging.
Een kurkeufabiiek afgebrand.
Zware brand te .Schiedam. Aan-
Gisteravond heeft te Schiedam in da kui-
ken/ahriet van L. v. d. Toorn aan u« St.
Awi&zusterrtraat ccn zware brand gewoed.
Het vuur is omstreeks kwart na acht ont
dekt in een benedengedeelte van het ge
bouw, dat uit drie aangrenzende panden elk
van twee verdiepingen bestaat. Het '.uur
greep zoo snel om zich heen, dat toen de
politie-brand weer inet twee motorspuiten
ter plaatse kwam, net geheele gebouw van
onder tot boren in lichte laaie stond en de
vlammen hoog boven het dak uit joegen. De
braftd leverde eigenaardig® moeilijkheden
voor de brandweer op. Het gebouw ligt met
de lengtezijde langs het water van .1e St.
A nnazusterstraat, dat het Slootje wordt ge
noemd. Aan den eenen kant grenst het on
middellijk aan eenige dicht op elkaar
staande oude panden, waarin o.m. een dis
tilleerderij is gevestigd, aan den anderen
kant is er een groote loods van de werf van
v. Rijn, welke firma ook een ruime binnen
plaats achter het gebouw in gebruik heeft
voor het opbergen van ketels? Deze binnen
plaats was daardoor vryiwel onbegaar.oaar.
De brandweer heeft met 13 stralen, waar
van twee op de waterleiding, het vuur aan
getast.
Na anderhalf uur had men den brand
order de knie. Het gevaar voör uitbreiding
was toen geweken.
Het inwendige van het gebouw zat echter
toen nog voi vuur, zoodat het nog wel
eenige uren zou duren, voordat dc brand
geheel gcbluscht was. D® schade is aanzien
lijk. Zooals van zelf spreekt was er voor
den brand groote belangstelling.
Drie jaar geleden was de fabriek van v.
d. Toorn, die torn aan de Schie gevestigd
was, ook geheel door brand verwoest. Een
der belendende panden is trouwens eenige
maanden geleden pas uitgebrand.
In den gemeenteraad doodgebleven.
Tijdens een rede over de begrooting.
De heer H. W. Spentfel (R.K.) lid van de
gemeenteraad van Leiden is gisteravond,
juist toen hij het woord voerde over de be
grooting in den gemeenteraad door een
hartverlamming getroffen en overleden, ^fij
heeft tal van jaren in den Raad zitting ge
had en was vooral in de muziekwereld uit
stekend bekend.
Pruimeboomen in bloei!
Onze zachte winter.
Op eenige plaatsen in de gemeente Kerk-
rade, n.l. te Kaalheide fn te Onderapekhols,
staan pruimeboomen in vollen bloei!
Een bloemententoonstelling in Rotterdam.
Het bestuur van de Kon. Ned. My. voor
Tuinbouw en Plantkunde afd. Rotterdam en
omstreken heeft besloten tot het houden
van een Groote Voorjaarsbloemententoon
stelling van 26 April tót en met 4 Mei a.s.
in Hai B van het voormalig Nenyto-terrein.
De zigeuners aan onze Brabantscho grenzen.
Waarom wil uien ze allen naar hel.
Noorden loozen?
Men meldt aan d^, Tijd van de Bra-
bantseh-Belgiache grens d.d 20 dezer:
Naar vernomen wordt zijn de bekende
zigeuner-kolonies, waarmede België gedu
rende reeds enkele jaren zit opgescheept,
tiran® weder verzameld in enkele kampe
irenten in Je dicht® nabijheid der Neder-
landaehe grens, n.l. in de streek van Turn
hout en Oostelijk daarvan. Deze concen
tratie is een nieuwe schawel in den keten
der befaamde zigeuner-avonturen. Nadat
speciaal verleden winter beproefd was deze
nomaden „in groot verband" op Neder-
landsch gebied af to schuiven, eene metho
de, die op de voorbeeldige activiteit onzer
grenswacht is gestrand, gooide men het in
het laatste najaar ovej «en anderen boeg.
De zigeuners werden in talrijke zeer kleine
groepen, soms van niet meer dan één wa
gen gesplitst. Deze kleine „aideelingen" zou
den het zóó eens, op talrijke punten der
grens, hebben te probeeren. Het resultaat
was, al evenzeer nul komma nul. Alle goede
dingen bestaan in drieën en dus ie het acht
bare convooi weer tezamen gebracht en ge
concentreerd. Tn afwachting van nadere in
structies
Intusschen blijft onze toegangspoort ste
vig bewaakt, waarbij in hoofdzaak de poli
tiet roepen ononderbroken dag- en nacht
diensten (drie-ploegenstelsel) vervullen.
Hier aan d® grens wórdt de vraag gesteld,
waarom men in België toch niet eens pro
beert de zigeuners over d0 Fransche grens
te voeren. De Belgen hebben dit cadeautje
immers toch "ook van Marianne ontvangen
Brussel gevestigde banken
RECHTSZAKEN.
Het hooger beroep van.
In de gisteren gehouden zitting van het
strafproces tegen Salomon Liebermann werd
gehoord de deskundige dr. H. J. Overbeek,
die Liebermann psychiatrisch heeft onder
zocht. Hij verklaart o.m. dat Liebermann
een nerveuze, neurotische persoonlijkheid
is. een langdurige opsluiting zal ongetwij
feld ongunstig werken op zijn lichamelijke
gesteldheid.
Mr. Kokosky: Verdachte heeft ook tegen
over u steeds zijn goede trouw volgehouden
hoe denkt u daarover?
Desk.Van schuld of onschuld weet ik
niets.
Vervolgens wordj gehoord de heer Vis-
mans, directeur van het bijkantoor der In-
cassobank te Rotterdam, die - gelijk hij
voor d® Rechtbank dééd verklaringen af
legt over de omstandigheden, waaronder
Liebermann bij hem effecten der t.Veèndam-
mer" heeft verkocht. Eind Juni wilde Lieber
mann bij dc Incassobank een loket huren
om daarin pakketten met effecten op t« ber
gen get. heeft echter alle relaties met Lie
bermann verbroken toen hij gelezen had dat
de Haagsche politie tegen de prsctijken van
verd. waarschuwde.
Hij hoeft verd. toen verzocht, zijn reke
ning bij de Incassobank op te heffen.
Mr. Duys (tot Get.): U hebt ook naar
Liebermann geinformeerd?
Get.; Ja, zeker.
Mr. Duys: En hoe waren die informaties?
Get.Ze waren allemaal goed.
Mr. Duys; Hebt u ook bij Van der Toorn
geïnformeerd?
Get.: Ja. en deze schreef dat Liebermann
een betrouwbaar reëel zakenman was, met
wien schrijver het aanknoopen van relaties
zeer kon aanbevelen.
De overige relaties zijn van banken.
Pres.: Allemaal referenties van lieber
mann zelf!
Liebermann Ik heb gcen banken als refe
rentie opgegeven, vraagt u het getuige zelf!
Getuige bevestigt dit en. legt eenige refe
renties van
over.
Tres. (na ze te hebben doorgelezen)Die
waren toch niet zoo heel prachtig!
Liebermann betoogt dan nadrukkelijk dat
hij het liefst alles in contanten had betaald,
hij had willen vasthouden aan de oorspron
kelijke overeenkomst van V) Juni, waarin
sprake was van één millioen cash.
Pres. Woltman heeft anders verklaard.
Gei. Waarom vertrouwt u Woltman meer
dan mij?
Pres.: Ja, ik #il toegeven, Liebermann,
dat het een moeilijke zaak is.
LiebermannDat is het, meneer de presi
dent.
Vervolgens worden enkele notarissen ge
hoord, dip, evenals zij voor de rechtbank
deden, verklaringen afleggen omtrent de ver
vroegde aflossingen van hypotheken.
Notaris J. A. Houtzager, de volgende ge
tuige, is vooral betrokken geweest bij de
transacties-Kok, waarvan Liebermann bijna
zes ton heeft ontvangen.
Verd. beschouwde dat als een betaling van
Panrdenkooper aan hem.
Pres.: Maar dan moest Paardenkooper
toch weer aan dé „Veendammer" terugbe
talen?
LiebermannDat moest hij ook.
Daarna wordt gehoord J. W. P. Kardoes,
bankdirecteur te Hilversum. Hij hepft op
28 Juni 1927 de meerderheid van de aandee-
len der Noord-Hollandsche Hypotheekbank
aan Liebermann verkucht. De relatie was
door mr. van Gigch aangebracht, d.w.z. de
naam van Liebermann werd niet genoemd.
Mr. van Gigch zeide, dat mr. Waghto en
jhr. van de Wall Repelaar de eigenlijke
koojférs waren. Toen get. bij mr. van Gigch
kwam om de aandcelen over te dragen, vond
hjj daar Liebermann. die er in slaagde, een
sfeer van vertrouwen te scheppen. Get.
meende, dat de Atlas-plannen zeer reëel wa
ren. Mr. van Gigch is als vertrouwensman
van Liebermann commissaris geworden van
deze hypotheekbank. Het bedrijf is gewoon
voortgezet, doch pandbrieven kunnen niet
meer geplaatst worden «sedert de „krach".
Volgende getuige is de heer N. Meijnema,
thans in Duitsohland woonachtig. Door
Paardenkooper, met wien get. destijds zake
lijk® relaties heeft gehad, Is hij in verbin
ding gebracht met dé „Vcendammer Eind
September was hem in uitzicht gesteld di
recteur of mede-directeur te worden. Dagen
lang Reeft get. van 's morgens vroeg tot
'b avonds laat gewerkt om achter d® eigen
aardige handelingen te komen, welke met de
Vcendammer" plaats vonden. Op 25 Aug.
1927 had get. Liebermann voor het eerst ont
moet. Tusschen 1 en 15 October was get.
dagelijks op de Bank en kreeg hij inzicht
in de zaken. Zoo ontdekte hij dat er veel
achterstallige hypotheekrente was; Mohring
liet hem toen het contract-Kok zien, dat get.
hij zich heeft gehouden omdat hij het zeer
immoreel vond. Get. dacht dat er verschil
lende millioenen in de Bank waren en con
stateerde toen dat de Bank geen millioen
meer bezat Mohring manipuleerde toen met
cijfers, ook mr. Bchunnan deed dot en toen
kwam rnen weer tot een bezit van wel zes
millioen. Maar in de lucht, ziet u, meneer
de president. (Gelach).
Later heeft get. geconstateerd dat Lieber-
man zijn belangen verkocht had aan Paar
denkooper,
Pres.: GÏing Mohring gebukt onder het ge
beurde?
Get,.I)en eersten tijd was ik erg geprik
keld, ik vond h©t vervelend dat ik me met
de zaken bemoeid had. In allen, die om mij
heen waren, zag ik een misdadiger. Ook
eerst in Mohring. later heb ik begrepen dot
Mohring geheel door anderen gehypnotiseerd
was er was nog zoo iemand, die van Gigdh
heette, ziet u en niet meer wist wat hij
doen of laten moest.
Pres.-. Wanneer is u definitief tot direc
teur der „Veendammer" benoemd?
Get.In een vergadering van 10 November
deze benoeming bleek statutair onjuist te
zijn. zoodat ik eerst op 15 December d.a.v.
definitief benoemd ben.
Pree.: Zijn Mohring en mr. Kortenoever
toen afgetreden?
Mohring: Ja.
Dan komt d® vergadering ter sprake, wel
ke op 19 November rin „Terminus" te Ant
werpen is gehouden. Behalve get. waren
daar de heeren van Gigch, Sflhurmnn en
Liebermann. Get. heeft in die vergadering
zijn eischen gesteld ten behoeve van de
„Veendammer"; de andere heeren praatten
echter langs get. heen en tenslotte kwamen
de lieprcn van Gigch en Liebermann met
vier keurig geformuleerde vragen voor den
dag, die geheel buiten de zaak vielen. De
vergadering eindigde laernied® dat mr.
Hchurniaii zou trachten geld van Woltman
los te krijgen. Get. ging hierop niet in,, doch
bleef zijn zes a zeven ton ten behoeve der
..Veendammer" eischen. Men is toen onver-
ruhter zake uiteen gegaan.
Als mr. Duys op een gegeven moment In-
terrun,peert, stuift get. op: Meneer de pre
sident. het schijnt dat meneer Dny„ gl
woon 18 om interrupties te plaatsen, maar
Ik vind dat dit hier voor nw hooge reehtseol-
Mr, »ys (driftig), Zeg eens, ik hoef van
n geen «tandjes af te wachten.
Pres. Ik vind het niet erg als er op de
Mttmg nu en dan geïnterrumpeerd wordt,
Mr D„v.: Dat vind ik best. president, al,
neira. de h'<"
Getuige deelt voorts medé dat Lieber
mann nm te helpen, een ton wilde geven
Hiw'ia?,"''We ™r' «chrifte-
«""''klaring dat de „Veendammer" niets
meer van hem te voreleren had en drthH
rich steed, fatsoenlijk gedragen had tegen-
over de Bank! In Januari 1920 adviseerde
mr van Gigeh Liebermann aap getuige
mets te geven. Op 30 December had get, van
Lwbermann vernomen, dat mr. van Gigch
vijf ton had om t® verdeelen.
Pres.Wat had Paardenkooper behalve de
surséance? (Gelach).
Get.Geen geld. Verder kan ik het niet
beoordeelen.
Pres.: En 't kasteel dn Frankrijk, dat
eenige millioenen verkocht zou worden?
Get.: Fantasie, al® al zijn verhaten, heel
aardig om aan t® hooien, maar dat is toch
geen reëel zaken doen!
Pres Lieberman is due in zijn aanbiedii».
gen tegenover u nooit boven een ton gegaan?
Get Neen.
Get.Hebt u Paardenkooper wel eens ge.
vraagd hoe hij aan vijf millioen kon ko-
Get.: Ja zekerü maar dan lachte hij maar
wat.
Een tweede incident ontstaat wanneer mr.
Kokoeky getuige eenige vragen wil stellen
en hem daarbij verzoekt daarbij zijn papie
ren niet te raadplegen
Get. Wel zeker, meneei Kokosky, ik wil
aan dat verzoek graag voldoen, mijn hersens
functionneeren ook wel zonder die papier-
De President (hamerend)Als
u in den steek laten, meneer Meijnema, geef
ik u verlof om uw papieren te raadplegen.
Per slot van rekening berust de leiding bij
mijv
Mr. Kokosky (tot get.): Waarom hebt u
Paardenkooper niet aangesproken?
Get.Die had toch «iets.
Mr. Kqkosky: Hij was toch aan zijn con
tract gebonden.
Get. - Och, dat contract was toch een vau-
deville!
Mr. Kokosky Vertelde Paardenkooper U
nooit van zijn machtige relatie®?
Get. -. Jawel, maar dat heeft weinig indnA
op me gemaakt.
Mr. Kokosky: Wat had U eigenlijk met
hem te doen?
Gel.. Ik verving hem als consul-generaal
van Oosta Rica.
Mr. Duys: Dus dan was er toch wel een
belangrijke relatie tusschen u beiden. Zoo'n
groot en machtig land
Get.: Kwestie van appreciatie. Weet n
waar het ligt? (daverend gelach)
Mr. Duys leoet dan een brief voor van
Liebermann aan den heer Meynema voor.
waarin verd. laat uitkomen dat hij de trans
actie van Paardenkooper ongedaan wil
maken.
Mr. Duys:.Hebt u nooit begrepen, dat
door het onttrekken van activa aan da
„Veendammer" niets strafbaars deed?
Get.: Ik kan u verzekeren, dnt dit niet
zoo was. Ik dacht, dat Veendammer en Lis-
berinann een potje waren.
Mr. Duys: Ik vraag het alleen maar, om
dat Liebermann hier nu terechtstaat en
toch feitelijk, als hij iets strafbaar® deed,
hebt meegeholpen. Vond U het niet vreemd
dat toen het in Januari rads was, tegen D
geen vervolging is ingesteld?
Get.: Ik wilde dat de Justitie het gedaan
had, dan was eens duidelijk aan het licht
gekomen, welké rol ik in deze zaak gespeeld
heb en dan zou meneer de president eens
weten wie er op het oogenblik tegenover
hem staat. Ik heb niets dan narigheid ge-
had, tevoren kon 'ik ruim leven, nu ben ik
bijna straatarm.
De President constateert dan, dat ook
deze getuige nooit aan de belangen van de
pandbiiefhoudeiis heeft gedaoht.
Programma van heden,
Hilversum:
5.00 vooravondconcert.
6.45 cursus Spaansch.
7.15 onderwijsfonds voor de Binnenvaart.
7.46 gramofoonplaten.
8.01 uitzending van „Die Schopfung".
Na afloop tot 12 uur gramofoonplaten.
Huizen:
5.00 concert K.R.O.
6.40 gramofoonplaten.
7.00 cursus in schriftverbetering.
V.P.R.O. 7.8010.80 spr. en concert.
De regeering als programma-opsteller.
Zendtijd voor de V.R.O.
Wy lezen in dc „Radio-Bode" van deze
week;
Wy (de A.V.R.O.) ontvingen den volgen
den brief op 17 Januari:
Ministerie van Waterstaat
Hoofdbestuur der P. T. T.
's Gravenhage, 17 Januari 1903.
1. Met toezending in afschrift van myn
schrijven dxi. heden aan de Vrijdenkers
Radio Omroepvereeniging bericht ik U, dat
aan deze vereeniglng gelegenheid dient te
worden gegeven tot het verzorgen van een
radio-uitzending gedurende één uur, door
Uwe vereeniging ter beschikking te stellen.
2. Deze uitzending zou kunnen geschie
den op een naderen in overleg met U te
bepalen werkdag van 19 tot 20 uur, met
dien verstande echter, dat daarvoor niet de
Zaterdag wordt bestem^.
3. Met den vastgestelden datum word ik
gaarne in kennis gesteld.
4. Ik voeg hieraan nog toe, dat de aan
de V.R.O. geboden gelegenheid tot uitzen
ding niet vooruitloopt op de definitieve re
geling van de verdeeling van de zend-
tyden.
De redactie van de „Radio Bode" teekent
hierbjj het volgende aan:
Wy noemen dit een stap op den verkeer
den weg.
Want wat voor den Vrijdenkers Omroep
gelast wordt, kan aan de 21 andere om-
roepjes die er zijn en aan de 2969 die onge
twijfeld nog zullen komen, moeilijk worden
onthouden.
De consequentie van dezen maatregel is
dus, dat over eenigen tijd de programma-
opstelling zal geschieden op het Binnenhof
en niet langer op de Keizersgracht. Boven
dien, wil het thuissturen van dezen galt
met preciseering van het uur waarop 1
behoort te maaltijden (tusschen 19 en 81
uur!) soms ook zeggen dat voor dit soort
gedwongen huisvesting, steeds de A.V.R.O.
zal worden aangewezen?
Het komt one voor, dat wanneer de»
eerste stap op eén o.i. fatalen weg, door
andere wordt gevolgd, de harmonie in e»
omroep-programma van een week hopeta#
zoek zal raken.
r
STADSNIEUWS.
GOUDA, 24 Jan. 1930.
Overeenstemming
over den tol aait het Goudsche Rijpad.
De gemeente Gouda verkoopt den weg en
de boerderij voor 21.000.
Over de Haastrechtsche brug
wordt nog onderhandeld.
Het G. Volksblad geeft de volgende by-
gonderheden over de besprekingen gevoerd
door B. en W. inzake de tollen aan hot
Goudsche Rijpad.
De eerste conferentie met Gedeputeerde
Staten, waarbij aanwezig de gemeentebe
sturen van Gouda, Boskoop en Alphen
had tot resultaat, dat aan de gemeente
Gouda een afkoopsom kan worden ba|taa!tt
van 25.000. Daarvoor zal Gouda leveren
5 H.A. land; een weg van 5 K.M. met brug;
gen boerenhofstede en opheffing van de
twee tollen. Het gemeentebestuur vüri Bos
koop verklaardg zich met deze koopsom
die opgebracht zou worden door £yk en
Provincie, onder voorwaarde, dat de ge
meente Alphen en Boskoop het onderhoud
van den weg aanvaarden accoorü. De
gemeente AJphen echter niet, op grond van
het feit, dat belangrijke kosten aan onder
houd van den weg in financieel opzicht dc
gemeente voortdurend bezwaarden. Der
halve vroeg de gemeente Alphen een be
drag toe van 13.000. Het College van Ged.
Staten, verzocht daarna schriftelijk aan de
gemeentebesturen van. Gouda en Boskoop
spbedig te willen metdeelen, of zij bereid
waren in verband met de door de ge
meente Alphen gevraagde 13.000 na
dere voorstellen te doen. Het was dit
schryven, dat beide gemeentebesturen aan
leiding gaf samen opnieuw te confereeren
met ais resultaat, dat men in die conferen
tie overeenkwam Ged. Staten voor te stel
len, de gevraagde som voor de gemeente
Alphen te aanvaarden onder de volgende
verdeeling: Ged. Staten Rijk 5000; Bos
koop 4000; Gouda 4000. Tol opheffing
1 Juli en de opbrengst tot dien datum ten
voordeel e van de gemeente Gouda.
In principe is dit voorstel door God.
Staten aanvaard, met deze mits er aan toe
gevoegd, dat over het tydstip van ophef
fing der tollen overleg gepleegd zal worden
met de Tollencommissie. Het gemeentebe
stuur van Gouda staat op het standpunt
dat de tollen 1 Juli verdwenen moeten zyn.
Tot slot staat de taak dan zoo, dat wan
neer er nu geen kink meer in den kabel
komt.de tollen 1 Juli zullen verdwijnen; de
gemeente den weg kwyt raakt, die buiten
haar kom ligt en betaald krijgt 25.000
mih 4000 bydrage, is netto 21.000.
Over den Haastrechtschen brugtol worden
van de rijde van Gemeentebesturen le on
derhandelingen voortgezet. Bravo!
Hinderwet.
Burgemeester en Wethouders brengen
ter algemcene kennis, dat op de Secretarie
ter visie is gelegd een verzoek met bijlagen
van het Departement van Defensie, om ver
gunning tot het wijzigen der munitieberg
plaats, gelegen aan de Karnemelksioot, ka
dastraal bekend fn ^gemeente, Gouda Sectie
A nos. 5406. (ged.) en 5407.
Dat op Donderdag den 6en Februari 1930,
des voormiddags ten 10 uur 30 op het
Raadhuis gelegenheid is om bezwaren tegen
de gevraagde vergunning in te brengen en
dat gedurende drie dagen vóór djen dag op
de Secretarie der Gemeente van (Je ter zake
ir gekomen schrifturen kan worden kennis
genomen
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
volgens de bestaande jurisprudentie niet tot
beroep gerechtigd zijn zy, die niet overeen
komstig artikel 7 der Hinderwet voor het
UemeenAebestuur of een of meer zijner leden
zjjn verschenen teneinde hunne bezwaren
mondeling toe te lichten.
De uitbreiding vaui de Veemarkt.
Onteigening van de panden
van den heer Bellaart.
De Eerste Kamer heeft gisteren z. h. at.
goedgekeurd het w.o. tot onteigening van
eigendommen aan de Varkenmarkt voor
uitbreiding van het Veemarktterreir..
Naar men weet betreft het hier de wo-
ning en de fabrieksgebouwen van den lieer
W. H. Bellaart.
Vereeniijing van Huisvrouwen
Afd. Gouda.
Ledenvergadering. Kindermiddag.
De afd. Gouda van de Ver. van Huisvrou
wen maakt in haar Maandblad bekend dat
"P 1 Februari te half drie in de Soc. de
«éunio de uitgestelde kindermiddag zal
plaats hebben. Er komt een goochelaar,
allerlei leuke spelletjes zullen gedaan wor
den, en de kinderen worden onthaald.
De kaarten voor deze kindiermiddag zyn
verkrijgbaar by de bestuursleden. De '.eden
"ebben op dezen middag zelf vrye toegang.
Dp 7 Februari heeft in Hotel de Zalm de
ledenvergadering plaats te 3 uur des na
middags.
De agenda vermeldt o.m. bestuurs\ erkie-
z,ngi benoeming afgevaardigden Alg. Verg.
m bespreking dier vergadering.
verzoek van het Bestuur zal Mevr.
(edeke—Hoek een en ander vertellen van
bijeenkomsten en het werk van Meisjes-
Radvindsters.
Het Nederlandsche Meisjeggilde.
Een afd. Gouda opgericht.
Gisteravond had de aangekondigde verga-
öermg plaats onder verheugende belang-
e hng *van vele oudf.rs. De zaken hadden
jmrtoe een vlot en aangenaam verloop en
r® alRemeene stemmen werd besloten over
gaan tot oprichting van een padvindsters-
vereemgmg welke den naam zal dragen van
«raeeimg Gouda van het Nederlandsche
eisjesgilde. Het voorioopig comité werd
bestuur benoemd. Het lidmaatschap
°or de meisjes zal 50 ct. per maand korten.
vil*w'>PkT',t de eerste S*"* I""1-
tuners (meisjes tusschen 12 en 17 jaar)
wuen op Zaterdagnamiddag gehouden wor
den en op 25 Jpnuari beginnen. Voor de
meisjes van 9 -Ii. jaar (kabouters)) wordt
gewacht tot er meerderen by elkaar zijn.
Z|j zullen waarschynlyk op Woensdagna
middag by elkaar komen.
Er bestaat gegronde hoop, dat de jonge
vtreeniging binnenkort zal kunnen beschik
ken over een lokaliteit om by slecht weel
de bijeenkomsten te houden.
Mevrouw Gaarlandtde Kat is bereid
et re-presidente der vereeniging te worden.
Het bestuur slaagde tot dusverre wel in
het vinden vain een leidster voor de kabou
ters, maar nog niet voor de padvindatefs.
De opkomsten zullen nu tydelyk worden
geleid door Mevrouw Itedeke. Dames, die.
er voor voelen de dankbare taak van leid
ster op zich te nemen, worden verzocht zich
met haar in verbinding te stellen. Ook Aan
gifte van padvindsters kan voorioopig by
haar geschieden, Westhaven 42.
Kabouters geve men op by Mevrouw
Hupkes, Gouwe 21.
Oud-Minister Prof. Treub
over
De internationale belemmeringen
van den handel.
Over bovengenoemd onderwerp sprak
prol Treub gisteravond in de Réunie voor
de Rotary-olub. Hij begon niet op te nier
ken, dat het als een grogte moeilijkhed te
beschouwen zou zijn, hieromtrent iets te
zeggen, waar iedereen er zoowat evenveel of
even weinig van weet. De belemmeringen van
den handel zijn tegenwoordig veel grooter
dan voor den oorlog: er zijn nu veol meer
congressen om ze op te noemen maar nie
mand stoort zich er iet® aan. Voor den oor
log had niemand geloofd, dat de naties van
on® werelddeel werkelijk met elkaar zouden
gaan strijden en toen daj, toch gebeurde
was 't gevolg, dat men ging bemerken te
veel internationaal te zijn geworden om nog
met elkaar t® kunnen voortgaan. Toen de
oorlog langer duurde, dan het geval geweest
zou zijn al® men het verstand niet was
kwijtgeraakt, was, dat men zei: Kijk, we
leven in een oorlogstoeetand, waarin we
voor allerlei van elkaar afhankelijk zijn. We
moeten ons voor het vervolg onafhankelijk
maken 'van het buitenland. Dat is geweest de
echte oorlogspsychose. Wat we nu zien, is
het gevolg d&arvan. De toestand na de poli
tieke verknipping na den oorlog ie nog
erger dan hij geweeet zou zijn als de kaart
van Europa gebleven was, zooals ze was
vóór 1914. Het eerste gevolg van den oorlog
was, dat de Balkan werd doorgetrokken tot
aan d® grens van Duit®chland. De Balkan
was altijd een haard van oneenigheid in
Zuid-Europa. De haard werd na den oorlog
uitgebreid eji nieuwe haarden werden ge
vormd, die op den duur leiden tot groote
internationale moeilijkheden. De uitgebreide
en ook de gekortwiekte staten hebbea nog
meer gevoeld, dat zij tenminste onafhanke
lijk moesten zijn van andere en het gevolg
is geweest: tolmuren, groot en hoog, maar
voor eau deel omvattend elechts kleine ge
bieden. Ten gevolge van de neiging om te
pogen onafhankelijk te worden (verklaarbaar
onder den -druk der moeilijkbeden na den
oorlog) werd gemeend, dat men z»ch econo-
misch-inrichten moest, dat men geen behoefte
aan elkaar had en zich zelf zou kunnen
helpen. In verschillende landen werden al
lerlei industrieën begonnen, die geen levens
vatbaarheid hadden en echter toch kapi-
taal tot zich hadden getrokken. Het bleolr
riiet mogelijk dergelijke industrieën eenvou
dig weer los te laten. De toestand werd nu
deze dat men op internationale congressen
dingen zei, die men thuis gekomen verklaar
de in eigen land, niet te kunnen toepassen.
Van dit geval gaf prof. Treub een voorbeeld
ui tFrankrijk.
Er is druk gesproken over de VereenIgd®
Staten van Europa, maar naar sprekers mee
ning zou het idioot zijn de heeren, die hier.
mee kwamen, in dit opzicht au sérieux
te nemen.
Wanneer gesproken wórdt over de Ver
een igde Staten van Europa geschiedde dit
om de algemcene opinie naar den mond
praten, wat kwalijk te nemen is. Naar spre
kers meenüig is het spreken van Vereen.
Staten van Europa op dit oogenblik onzlh
en er zal in lengte van jaren niets van ko
men. Wil dit nu zeggen, dat het beter is,
dat congressen enz. maar achterwege blij
ven? Neen, zei prof. Treub. We moeten bij
al die congressen maar weinig hechten aan
de genomen resoluties, maar de congressan
hebben den goeden kant, dat ze vele men
schel, vele verantwoordelijke personen bij
elkaar brengenr en dat ze aan de lunch,
het diner met elkaar kunnen praten. Dit
is de grootste beteekenis der internationale
conferenties, dat de personen uit de ver
schillend® landen, die de oorlogsstemming
nog niet zijn vergeten, door persoonlijk con
tact elkaar leeren begrijpen en daardoor zul
len kunnen bijdragen tot verbetering vnn
den toestand.
Prof. Treub sprak naar aanleiding van
een artikel in een der provinciebladen over
het door dat blad aan Amerika toegeschre
ven idealisme. Als er, aldus de «preker, één
volk niet idealistisch is, dan is het hetAme-
flikaansche. Amerika is idealistisch zoolang
de beurs buiten spel blijft. Een groot bezwaar
tegen internationale congressen achtte prof.
Treub dat de, heeren er niet spreken nameös
hun volk. Wanneer ze uit de internationale
sfeer weer thuis, in den nationalen kring
terug zijn gekomen, oordeelen zo anders
Spreker kwam terug op d® resoluties van
het in 1927 te Genëve gehouden internatio
nale congres. Op dat congres is een der
best® rapporten over het hier bedoelde on
derwerp samengesteld, maar tot nog toe heb
ben de resoluties geen practïsch effect ge
had. Do landen, die aan het tot stand koïnen
der resoluties meewerkten, wat hebben zij
gedaan? Of niets, óf ze hebben de toltarie
ven wat opgezet. Moet dit er nu toe leiden,
dat men gaat zeggen, het zal nog hoe langer
hoe erger worden? Er komt, aldus de spre
ker, een moment van eoonomische noodaaak
en als dat moment er is, gebeurt er iets.
Voelt niet ieder die eoonomische noodzaak
aan den lijve, dan gebeurt er niets. In bet
andere geval komt men tot elkaar.
Tn het vervolg van zijn rede sprak prof.
Treub meer speciaal ook over Nederland.
Ons land, zei hij, is tegenwoordfig geen pro-
teetonistisch Janc! meer. Men spreekt niet
meer van protectionisme maar van actieve
handelspolitiek. We moeten, zegt men, gaan
streven naar een algemeene vrijheidapoli-
tiek, dus zelf vechttarieven gaan maken en
ook kunstmatige dingen gaan kweeken, die
niiet op zich zelf kunnen blijven bestaan
Niet protectionistisch wil men zijn, maar
men wil doen wat d® protectionisten gedaan
zouden hebben toen de actieve handelspoli
tiek nog niet uitgevonden was
Hier en daar wordt ernstig nadeel onder
vonden van de hooge toltarieven, dat spreekt
ajs een boek. Maar, zoo vroeg prof. Treub,
hoe staat bet in Nederland? Met weinflg uit
zonderingen mogen we spreken van vrijhan
delstarieven. En wat is nu de toestand hier
in vergelijking met andere landen? In ver
band met deze vraag wees spreker op de
groote werkloosheid o.a. in Engeland en
Duitschland (niet in Frankrijk waar de be
volking niet toeneemt). De werkloosheid is
in landen met een normale bevolking een
ware nachtmerrie. Ons land vertoont wat cw
werkloosheid betreft een gunstige afwijking
van wat Engeland te zien geeft. In verband
met de werkloosheid, zooals die hier is, zou
het misdadig te noemen zijft hier onze tarie
ven te gaan veranderen. Rekening houdende
met de daling en stijging der prijzen, zien
we dat in ons land sinds 1929 een constante
vooruitgang van in- en uitvoer t® ooft stake
ren valt. Van 1920 tot nu is d® invoer ge
stegen van 2 milliard tot 2.7 milliwd; de
uitvoer steeg van 1,1 milliard tot 2 milliard.
In 1920 bedroeg d® uitvoer 50 percent van
den invoerin 1928 was zij 73 percent daar
van.
Ondanks het feit, dat wij hlier vrijhandel
hebben, internationale congressen,, resoluties,
tolmuren ten spijt, is ons land voortdurend
vooruitgegaan wat import en export betreft.
De handelsbeweging wordt van jaar tot jaar
beter en met het oog hierop zou het misda
dig te noemen zijn, verandering te brengen
in onze tarieven en in onze algemeene han.
delspolitiek. Elk buitenlander, die hier komt
zeg*, bij jullie is niets ernstigs, 't gaat jullie
goed. Er zijn landen, di® - als bijv. Enge
land, nog op ouden roem, op liet oude vet
teren, maar inderdaad op internationaal ge
bied niet meer mee kunnen. De achteruit
gang dier landen bewijst, dat men er met
hooge tolmuren, met Verouderde industrie
of met industrie zonder levensvatbaarheid
niet komt. Dit geldt in alie landen min of
meer. De moeilijkheid bij afzet naar het bui
tenland ninakt het. verklaarbaar, dat gezegd
wordt: wij moeten ook vechttarieven. Duar-
mee zijn wellicht kleine voordeden te be
halen. Wanneer ons land aan de handels
belemmeringen ging meedoén door de z.g.
actieve handelspolitiek, zouden w® daardoor
de landen met* hooge tolmuren niet bereid
williger tegenover ons land maken.
Verschillende industrieën hier te lande,
o.a. de metaalindustrie en de textiel
industrie hebben ondanks hooge tolmuren
zich na den oorlog weer weten te herstel
len.
Prof. Treub sprak ook nog over wat
zelfs door menschen die beter kuynen weten
bepleit wordt, n.l. protectionisme tusschen
Nederland en Indië. Man wil een tolunie
tusschen Indië en Nederland. Spr. wees
er in verhand hiermee op, <Jat de bewonde
renswaardige opkomst van, Indië van twéé
dingen afhankelijk is geweest, n.l. vin de
regeling van het grondrecht en van de in
voering van de opendeur-politiek. Door een
tolunie tusschen Nederland en tndié zou
men het buitenlandsch kapitaal in Indië af
stuiten. Spreker zeido het in hooge mate
wenschelijk te achten dat dë landen van
Europa (ook in verband met afhankelijk
heid van Amerika) gaan inzien, dat ze niet
tengevolge van congressen maar door bit
tere noodzaak het eikaar niet langer lastig
moeten maken en dat het irrationeel is, te
trachten zich zelf op te sluiten. Dnn zal
men komen tot de politiek, die Neder!and
heeft volgehouden, eigenlijk al van de 17e
eeuw af, omdat door on zé ligging en de
ontwikkeling als koloniale macht dë nood
zakelijkheid gevoeld werd ons land een vrij
handelsland te doen zijn en te doen blyven.
We moeten niet zien naar de Vereenigdo
Staten van Europa, maar we moeten komen
tot toenadering der andere landen, welke
toenadering hen zal brengen tot een han
delspolitiek die ons Tand gebracht heefr tot
die mate van welvaart welke wij bezitten.
Toen prof. Treub zyn rede beëindigd had
werd door de heeren Van Loon, Van Kleeff
(uit Boskoop) en H. de Blouw van de ge
legenheid gebruik gemaakt vragen te stellen
of opmerkingen te maken.
De heer Van Loon sprak o.m. over trus
tificatie en kartel leering.
Do heer Van Kleeff deelde een en ander
mee uit zijn veeljarige ervaring en wees er
oa. op, dat de protectie dikwijls tot
verlies van energie heeft geleid.
De heer De Blouw kwapi terug op wat
door prof. Treub over de Vereenigde Staten
van Europa (en de voorstellers van het des
betreffend plan) was gezegd en, vroeg o.m.
of prof. Treub door wat hy had gezegd
over de wenschelykheid van het tot elkaar
komen der naties eigenlijk met op dc beste
voorbereiding voor het tot stand komen
van een economischer Europeeschen Staten
bond had gewezen.
Prof. Treub beantwoordde de drie heeren
minder of meer uitvoerig. Daarna bracht
de heer De Vooys namens de Rotaryciub en
zeker namens alle aanwezigen prof. Treub
hartelijk dank voor zyn voordracht.
Het Nijverliridsonderwijs
telt voor de Leerplichtwet mee.
In de Woensdag j.l. gehouden vergade
ring van de Kamer van Koophandel en Fa
brieken heeft de heer Muylw^jk gewezen op
de wenschelykheid dat de leerlingen der
lagere school, die een vak willen leeren, en
hun opleiding daartoe volgen aan de Nij
verheidsschool. Het nijverheidsonderwijs is
'/oor de a.s. vaklieden van groote betekenis
voor hun vorming.
De heer Muylwijk heeft daarop vooral dt
aandacht gevestigd omdat en hiermede
herstellen wy een fout in ons verslag -
de jaren op de nijverheidsschool doorge
bracht ook meetellen voor de Leerpi.cht-
wet en de leerlingen der lagere school dus
niet tot hun 14e jaar daar behoeven te blij
ven, doch na de school te hebben doorJoo-
pen, naar de nijverheidsschool kunnen gaan.
riet Xe raedagogiscn concert.
Tiet rtouanusch £>exua lOescaanae u.t de
heeren' Jan ir ooiman (iiiui), jaap aiotyn
(noDo), Anton Vvitt (xainnei.), i'iet eea-
stra (hoorn), Jacques foana (.iagot), Faui
rrenaei (piano) zaï /.omvagmorgen i6 fe
bruari voor de aiüeeting (jouaa aan het in
stituut voor Aroeidsoxitwuuteimg net twee
de paedagogiscn concert geven.
Het Consultatiebureau voor Zuigelingen.
Het Bestuur van ae Luid-noii&nuscue ver
eeniging „net oroene Kruis" verzoekt ons
te wulen berichten: dat door de ov^rgroote
drukte w.s iviaandags op het Consultatie
bureau voor Zuigelingen, Spiermgstraat
lid, de nooüzatceiyKheKl is gebleken eer
tweede zitiangsmiduag te doen openen.
Aangezien er m liet aigeioopen jaar 3CU
kinuéren waren ingeschreven twyleien wy
niet dat zeer vele moedors met deze maat
regel zulien zyn ingenomen.
Aan den leider van hot bureau, de lieer
J. E. l aisser, kinderarts te Wassenaar zal
nu voortaan des Maandags un des Woens
dags van 1 tot uur gratis inlicJituigeii
kunnen worden gevraagd.
Schaak Woubtrijd.
De Schaakclub Aiesse^>aker speelde gis
teravond m haar cjubioaaal een wedatryd
tegen do schaakclub uit Krimpen aan de
iJssei met het volgende resultaat:
M. LakerveldA. van Kekena I -0
j. KeerD. P. Kaat J/i
balt. A. de JongM. K. v. Waisum V»
J. ZuydamJ. A. Fritz 01
Dr. H. C. KedekeJ. K. v. Walsuin jfc
V. d. TorrenJ. H. Battenberg34
P. Hekker—J. Seckei 0—1
A van ErkA. Schütte
A. BinéR. van Walsum i0
J. HomemanH. Mostert 10
5Ï4—
Vechtende huisvrouwen.
De politie moest Woensdagmiddag de
orde herstellen in do Achter Willens in het
complex control® woningen, waar twee be
woonsters waren slaags geraakt.
Een aanrijding.
Woensdagavond half acht werd de wiel
rijder C. K. alhier in de Wydstraat aange
reden door eey hem passeerende auto, be
stuurd door J. A. K. uit Rotterdam.
De autobestuurder betaalde onmiddel
lijk aan den aanfceredene de aan het
rijwiel toegebrachte schade.
Over de beteekenis van Vincent van Gogh.
De heer Otto van Tussenbroek uit Utrecht
die verleden jaar met zooveel Bucces voor
dc Afd. Gouda van het Instituut voor Ar
beidersontwikkeling sprak over het leeren
bezien van schilderen en dezen winter zulk
'een druk bezochten cursus over moderne
kunst gaf voor de Afd. Gouda der Rotter-
damsche Volksuniversiteit, spreekt a.s.
Zondagmorgen kwart over tien wederom in
den Nieuwen Schouwburg voor het Insti
tuut over de beteekenis van den schilder
Vincent van Gogh. Stellig zal dit onderwerp
velen, ook buiten de gewone kringen van
het Instituut interesseeren. Het gesprokene
wordt met keurige lichtbeelden verduide
lijkt.
Agenda.
24 Jan. 8 u. Zaal Kunstmin „Ons Genoegen"
afd. Gouda N.R.V. Tiroolsche avond.
24 Jan. 8 uur Soc. „de Réunie" Volksuni
versiteit Dr. Fetter uit Rotterdam over
Psychologische stroomingen.
25 Jan., 7% u. n.m. Zaal Kunstmin, Soc.
Ons Genoegen". Jaarl. groote feestavond
v. d. Goudsche H. B. S.-Vereeniging.
27 Jan. 8% uur Kerkgebouw Rem. Kerk
Ledenvergadering Rem. Geref. Gemeente.
29 Jan. 10% uur v.m. Stolwyk Gemeente
raad.
1 Febr., 8 uur. Zaal „Kunstmin" Soc. „Ons
Genoegen". Uitvoering „Crescendo".
1 Febr. 2% uur. Soc. de Réunie. Kinder-
middags voor kinderen van de leden van
de Ver. van Huisvrouwen.
7 Febr. 3 uur. Hotel de Zalm. Le<teiiverga
dering Ver. v. Huisvrouwen, afd. Gouda.
Apotheken.
De apotheek van de firma Wcijer,
Gouwe, zal tot en met 24 Januafi, bene
vens den da&rop volgenden naoht, geopend
zijn na 8 uur des avonds (des nachts echter
alleen voor recepten).
MT OEM (IWTRFL
GOUDEKAK.
De Burgemeester brengt ter kennis van
belangstellenden dat de Kraamcursus zal
worden gegeven ten Gemeentehuize en dat
de cursus voor le hulp zal plaats vinden In
de O. L. School.
STOLWIJK.
Vergadering van den Raad der gemeente
Stolwyk op Maandag 27 Januari 1960, v.m.
10% uur.
Agenda:
1. Notulen.
2. Ingekomen stuuk en.
3., Nadere vaststelling gemeenteb^croo
ting 1930.
4. Wijziging gemeentebegrooting 1929.
5. Rondvraag.
"ADIO-TELEGRAFISCH WFERBER1CH1
24 Januari.
Hoogst® stand 769.7 te Weenen.
Laagste stand 728.4 te Vestmaaoer.
Verwachting.
Matige tot krachtige zuidelijke tot zuid-
weételyke wind. Toenemende bewolking.
Waarschijnlijk regen «Iets zachter öes
na<jhts, overdag tets kouder.
DKAAiJEUUZU DISAST.
De Byrd-expeditte ia fevaar.
NEW-YÖKK, 24 jan. De Amenxaansche
Regeering heeft de hulp ingeroepen van
alle Engelse he en Noorscfte waivischvaar-
ders om de expeditie van Byrd, die ia dë
ze® van Ross in gevaar verkeerd, te hulp te
zullen koenen.
Voigens radioberichten van Byrd moeteu
hulpschepem uiterlijk op 6 Februari zijm
aangekomen in de nabyheid van de expedi
tie. Binnen veertien dagen' moeten alle deel
nemers aan de expeditie zyn aigehaald, dkar
er anders gevaar bestaat dat men de expe
ditie niet meer zal kunnen bereiken en deze
nog een geheel jaar in het ysgebied zal moe
ten biyven. De voorraad levensmiddelen is
zeer beperkt en de expeditie is niet uitge
rust voor nog een winterverblijf. Tenge
volge van de sterkte van het pakys, kan
hot hulpschip City of New-York slechts
met hulp van grootere schepen door het ys
komen.
De Britsche en Noorsche regeeringen heb
ben toegezegd alles te zulten doen wat mo
gelijk is. De expeditie heeft reeds getracht
in contact te komen met Noorsche waivisch-
v aarde ra die zich in het Zuidpoolgebied be
vinden.
Zondagsaluiting van café's en hotel*
te Friezenveen.
FRIEZENVEEN, 24 Jan. De Zondags-
sluiting van hotels, café'a enz. in dë ge
meente Friezenveen ia 20 Jan. 1980 afge
kondigd, en treed acht dagen daarna in
werking, zoodat de Zondagssluiting der
café's m de gemeente Fnezeveen op Zon
dag 2 Februari a.s. verplicht zal zijn.
Het zevende en laatste retourvhegtuig
heden om haif vijf op Schiphol verwacht.
net zevende en voorioopig laatste'retour
vliegtuig uit Ned. Indié, de P.H.A.E.O. te
hedenmorgen om 8220 Uit Budapest ver
trokken. net vliegtuig wordt van middag
tusschen vier uur en naif vyf op Schiphol
verwacht.
Overheidsmaatregelen
betrerteude net Oauscit.
DEN HAAG, 24 Januari (Vaz Dia*).
Wy vernemen dat binnenkort te verwach
ten ts de instelling van een commissie tot
voorlichting der Regeerrag, over de vraag in
hoeverre uverheaoamaatiegeien beueiiende
bet dansen moeten worden genomen.
~c rechtmatigheid van toiheffen.
DEN HAAG, 24 Januari (Vaz Dias).
Door den liaagschen Kantonrechter
is heden vonnis gewezen in de pro
cedure over de rechtmatigheid (ran tol
rechten bij d® brug bij Oüdeberkoop bij
Frieslénd, en daarbij beslissing genomen
omtrent do strekking van art 2 v«n het
decreet van keizer Napoleon van 21 October
1821, waarover geen jury prudentie bestond.
Pe procedure was aanhangig gemaakt door
den Burgemeester van Schoteriand, di® tol
voor een auto betaald had, én het geld terug
vorderde van een te 's-Gravenhago wonende
gedaagde.
De Kantonrechter overwoog dat krach
tens genoem.® art. 2. tolrechten op met
name genoeu.„e wegen werden gehandhaafd,
mits de rechthebbenden van hun titels dé
den blijken, en ontzegt da vordering aan
den «lacher.
Het zevende postvliegtuig
heden te 4.20 op Schiphol geland.
AMSTERDAM, 25 Jan. Het zevende re
tourvhegtuig uit Ned.-Indië, vöorloopig het
laatste, dat hedenmorgen te 7.20 Amsterd.
tijd uit Budapest te vertrokken, is heden
middag na een tusechenlanding te Hanno
ver ura 4 uur 20 op Schiphol ge.ai.-u,
leden der bemOnniLg de heeren Tepae,
J'eilens en Weber werden onmiddellijk na
de aankomst door den dir. van de K.L.M.
den heet Plesman, begroet.
Er waren vele belangstellenden.
WISSELKOEKSElf.
28 Jan.
24 Jan.
Officieel.
Londen
12.117,
12.117,
Berlijn
69.46%
69.47
Parijs
9.77%
9.77%
Eruasel
34.06%
94.67-
Zwitserland
48.10
48.0»
Weenen
35.02%
86.02%
Kopenhagen
66.57%
66.57%
Stockholm
66.80
66.8U
Oslo
661)7%
06 ju
New-York
2.48%
2.48%
Nirt-officieel.
Praag
7.36%
7.36%
Madrid
32.87%
32.37%'
Milaan
18.08
18.03
Beuraoverzicht.
De ruim® geldmarkt vormt voor het pu
bliek nog steeds geen aanleiding pm effec
ten transactie» te effecteeren ern de beurs
had daardoor een uiterst kalm karakter.
üe vaste stemming van New York verwacht
daarin heden geen verandering te brengn
«n daar hier en daar het aanbod zelfs nog
d® overhand had, kreeg dé beurs heden een
lusteloos voorkorhen.
Margarine Uniés die bij de opening nog
de laagste vorige koersen konden bedingen
vielen ruim 5 punten terug. Philips zagen
zich'enkele punten ontgaan. De kunstzijde-
waarden waren wat beter Van toon en waren
prijshoudend. Ook de Kuch en meister aan
deden wezen kleine verschillen aan. Van
BerkeJs verkeerden in herstel. Rubbers hadr
den een kleine markt, maar een vast ver
loop in vprband met de verbetering der
prijzen.
Suikerwaarden ondergingen weinig .wijzi
ging Tabakken hadden van jaanbod te lij
den en bewogen zich dien overeenkomstig.
Mijnwaarden bleven op peil. Op de Yan-
kee-af deeling behaalden Beth. Steels een
groot avane, dat echter niet geheel behouden
bleef.