Onze Prijzen.
verlaagde suikerprijs
Fa. C. van Toegerloo
T0NGERL00
Fa. C. van
1 POND APPELTJES
HALF POND GROVE PRUIMEN
GROENENDAAL 4
Onze Prijzen.
Fa. C. van Tongirloo
Het
Koopt bij onze Adverteerder
DG GODDSCHG FRGITHÜVDEL
De 4e RECLAMEWEEK biedt U
GRATIS één ons thee geven
RADIO
Voor Lips' Brandkasten en Slotenfabriek
IS S^AÉEBT P. ROND Pz.. GOÏÏDA
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 1 FEBR. 1930 - TWEEDE BLAD
ANTON COOPS
KLEIWEG 88
[GEGARANDEERDE VERDIENSTE
VAN 13.50 PER DOZIJN PAAR/1
„WIKUN A"
DE HilN i Zo,
S. S. van Dantzig
GOUDSCHE KAAS
P. G TEEKÊnS, Gouwe 55
Hygiënische artikelen en
Nutsspaarbank te Gouda, Oosthaven 12 Een nieuwe Waterleiding-film
DE
SNELLE
TOENAME
Urof|i8t Wijdstra.t 31 Tel. 32B 40
I Februari bij ons
25 per
half pond
Groenendaal 4
Telefoon 755
(UW KBUIDKWIB»)
VOOR SLECHTS
Cts.
Bovendien zullen wij, aangemoedigd
door het succes der koffie reclame nog
1 week bij 1 POND KOFFIE vanaf 75 cts.
TiELlEPjHOON 7S5
Groenendaal 4
Telefoon 755
Fraai Sterk Goedko
HET IS MOQIMJK IN EEN OAO BEN DOZIJN
PAAR EN ZELFS MUR TE VERVAARDIGEN.
H. BROUWER DE KONING
Hplerlngutraat 153 Gouda.
Ore brood werd bekroond:
Araket» 1928, 's-Bosch 1924, R'dan 1929,
Dordrecht m Utrecht 1927.
Gezocht personen van
beiderlei geslacht,
voor het breien op
onze automatische
Hulsbrelmachhie
„WIKUN A".
Eenvoudige en lichte
huisarbeid Ijet geheels
jaar door, onverschillig
waar men woont.
Voorafgaande kennis
niet vereischt.
Vraagt onze condities.
Onbemiddelde personen, alsmede personen welke niet
over een eigen woning, resp. eigen kamer beschikken,
N.V. tol zijn van ons aanbod buitengesloten.
PRODUCTIE VAN GEBREIDE OOEDEREN
ALS HUISWERK MET BREIMACHINES
FREOÈRIKSPUEIN e-8. DEP. AMSTERDAM
Firma Wad A. Rietveld.
LANGE TIENDEWEG 27 TELEF 913
heeft In toiryid
BLAUWE DRUIVEN
ÏAFELPEREN
AFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
MANDARIJNEN
CITROENEN
BANANEN
JL-
NIEUWjE VIJGEN
DOOSJES TUNIS-DADELS
DOFFE KASTANJES
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutels)
2.per week. GEHEEL COM
PLEET GEPLAATST 125.-.
HAPPEL, Snoystraat 69, GOUDA.
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobanden,
2eWeenastraat 17, Tel. 4^)29, R'dam
N. W. 0. Goederen van
Jansen Tilanus
Friezenveen.
adres voor prima volvette.
BOUWKUNDIG BUREAU
j.C. HENRI VAN INGEN
Rotterdam - Vlietatraat 8b TeL 11748
Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin
derwet, Drankwet, enz. Alles tot het vak
behoorend.
SPECIAAL ADRES IR
Consult ook per brief.
Nlevr. J. DAM
Góudschestraat 7 ROTTERDAM
STEENHOUWERIJ
ROODBOL
HARDSTEEN ZANDSTEEN
SCHOORSTEENMANTEL®
GRAFWERKEN.
ACHTER DE KERK - GOUDA.
I
P—p j Galletjes van „Dagblad" en „Volksblad". Arm ei
van het aantal onzer spaarders (in 1929
vermeerderd met 1463) meênen wij, naast andere factoren te
mogen toeschreven aan
het regelmatig en overzichtelijk openbaar maken onzer
bedrijfsresultaten.
Wijbert tabletten
Valda pastilles
Manthnl pellets
APPELMOES
vin blikken
inh. 1 K.G.
40 ct.
45 ct.
PR.CHAEDS (in Tomatensaus)
per blik e. 30 ct.
ZALM per bi. 32 'ct.
SARDINES 27 ct.
LEVERPASTEI 25 ct.
TUTTI FRUTTI zeer mooi
per pond 45 ctf
ABRIKOZEN vanaf SQWt.
SPECULAAS
per blik van 3 pond 75 ct.
KAAKJES
pel' l/z pond .,15 ct.
FROU FROU
MOCCA
i L. IJSWAFELS
ADV. WAFELS
CHOC. WAFELS
CAPUCIJNERS
BR. BOONEN
ERWTEN
vanaf 10 ct.
10 ct.
11 ct.
RECL. REUZEN KOEK 28 ct.
EXTRA FIJN^HONIGKOEK 22 ct.
(EXTRA QROOTE STUKJES)
MET EEN
F?
GEMENGD VOER
10 pond voor 58 ct.
MAIS'
10 pond voor 58 ct.
HAVER
10 pond voor 55 ct.
GERST extra grol
10 pond voor 65 ct.
BLANKE TARWE
10 pond voor 65 ct
HOLS OCHTENDVOER
per zak van 5 pond (met kuiken
bon) s55 ct.
KRACHTKORRELS
voor Uw kippen
10 ct. p. p. ƒ2.30 per 25 pond.
KIPPENGRIT
5 pond voor 10 ct.
Verder: ZONNEPITTEN,
DUIVENBOONEN,
PLATTE MAIS,
HENNEPZAAD,
enz. enz, enz.
Galletjes van „Dagblad" en „Volksblad". Arm en arm in
aanbidding van een „groot man". De afschrijvingskritiek
quasi-gewichtig, maar inderdaad van nul en geenei waarde.
De „dikdoenerij" van 200 blijkt 100 te hoogl
Ook zonder commissie waardebepaling op vergeluaende
basis mogelijk. De garantiebepaling der gemeente van
110 voor de aandeelen zonder practische beteekenis.
De „goodwill"-waarde van Wethouder van Staal. Het
„Dagblad" en „goede trouw".
Het is precies gegaan, zooals wy het heb
ben verwacht: er is een gux»t kabaal ont
staan naar aanleiding van onze publicaties
vooral die over de afschrijvingspercen
tages by de Waterleiding My., waar over
nu al drie jaar lang heel Gouda op stelten
is gezet dat het „schandelijk" en „misda
dig" is en hoe men het maar verder noemen
wil, dat de Goudsche Waterleiding My. een
beheerspolitiek voert, die er alleen op ge
baseerd zou zyn om haar eigen zak te spek
ken, zonder zich ook maar iets te bekom
meren om den staat van haar bedryf in
financieelen en technisohen zin, omdat toch
ten slotte de aandeelhouders zi<?h gedekt
weten door de garantie der gemeente, die
verplicht is de haar aangeboden aandeelen
tegen den koers van 110 te aan
vaarden.
Zooals gezegd, we hadden het verwacht:
wanneer feiten worden aangevoerd, waar
tegen eenvoudig niets is in te brengen, dan
is elke redeneering vruchteloos en dan is
het gebruik, dat met een geweldige omhaal
van woorden gepoogd wortjt de aandacht
van de onloochenbare feiten af te leiden,
opdat die in het vergeetboek raken.
Dat spelletje is ook thans weder door het
„neutrale" „Dagblad van Gouda" en het
„roode" „Goudsche Volksblad" gespeeld. En
in roerende eensgezindheid. Beide bladen
hebben ons een beker toegereikt de
Volksblad-beker, rood van binnen en van
buiten, de andere rood van binnen en grauw
van buiten tot het kleurlooze toe beide
gevuld met een galdrankje, toebereid door
denzelfden leverancier, die zich gedurende
jaren reeds daarin een specialiteit heeft ge
toond, waarvoor hy echter nog niet voldoen
de eerbetoon heeft mogen ondervinden.
We waren er op voorbereid toen wethou
der Van Staal by de begrotingsbehande
ling een rede hield, zoo hy die gaarne
noemt „in grooten styl" en daarby in 't
by zonder zijn beleid' verdedigde inzake de
Vaterleiding-aangelegeuheid. We verwaoh-
ten daarop, yaast de gebruikelijke commen
taar in het roode dagblad, ook in het „neu
trale" „Dagblad van Gouda" een beschou
wing, waaraan we al gewoon zyn geraakt,
waarin met wat neutrale nuanceeringen er
t roode sentiment den boven-
naar waarby de climax toch te
vinden is in een verheerlijking van de hoe
danigheden van den wethouder Van Staal
vorige bestuurders geschapen.
Het is precies zoo uitgekomen. De be-
sohouwingen welke het „Dagblad van
Gouda" in 't bijzonder aan het Waterlei
ding debat heeft gewijd, zyn, als een ge
varieerde echo van hetgeen in het roode
„Goudsche Volksblad" te lezen staat. Beide
bladen maar vooral het „neutrale" Dagblad
hebben daarby wat houwen en hatelyk-
heden naar ons arme hoofd geslingerd, ten
einde de Goudsche Courant te kun
nen bestempelen als oer-conservatief en lij
dende aan seniele aftakeling. De attenties
aan ons adres betroffen ook onze inmiddels
verschenen kritiek Zaterdag j.L
Wy hebben in/beide bladen tervergeefs
gezocht naar een duidelijke beoordeeling
van het toch wel zeer frappante geval dat
het college van B. en W. nagenoeg twee
jaar heeft noodig geacht om de vraag te
beantwoorden van de Waterleiding My. om
voorstellen te doen met betrekking tot de
afschrijvingspercentages, waaromtrent dan
overleg zou kunnen plaats hebben.
Éet „Dagblad vanyGouda" heeft er niet
eens op geiNjageerdf'Dat is dok het gemak
kelijkst!
En het „G<Wsch Volksblad" deelt heel
laconiek mede dat wethouder Van Staal in
den Raad heeft verklaard
„dat het lange wachten ter zake van
„het overleg met den Raad van Com-
„missarissen der Waterleiding Mij. voor
„het vaststellen van de afschrijvings
percentages niet aan hem heeft
„gelegetn"
Er staat niet precies by dat deze wet
houder de schuld daarvan laadde op den
burgemeester en dat deze die van zich
wierp en juist mededeelde dat het college'
er prijs op stelde de gevraagde voorstellen
nog voor einde 1929 aan de Waterleiding
Mij. in te zendein!
Ieder, die belangstellend het verloop der
Waterleiding-affaire volgt, vindt dat op de
lange baan söfcfoiven, na al dat geweldige
misbaar te Vörén, buitengewoon vreemd,
temeer omdat men wel weet dat de wet
houder Van Staal, wanneer hij in het col
lege van B. en W. geen beslissing kan krij
gen in z ij n geest, hij over het college heen
den "Raad wel weet te bereiken, terwijl de
publicaties in het soc. dem. dagblad wel
aantoonen dat ook langs dien weg bekend
heid wordt gegeven aan datgene wat bin
nenskamers in het college geschiedt. Waar
mede we maar zeggen willen dat de ver
klaring van den wethouder dat niet hij de
oorzaak is van het lange wachten met een
korreltjeAlout mpet wordep genoten!
Heel merkwaardig is het dat in de tweede
beschouwing in het „Dagblad" welke meer in
t bijzonder aan de Waterleiding is gewyd,
bijzonderheden naar voren zyn gebracht,
die by de begrooting niet zyn aangeroerd
en die dus door een bijzonderen
g e e s t, die in nauw contact staat met den
wethouder - Waterleiding - gecommitteerde,
daarin moeten zyn gekomen. De door B.
en W. by schrijven van 27/28 Dec. 1929 aan
de Waterleiding-My. voorgestelde wijzigin
gen in de percentages van afschrijving zyn
in het „Dagblad van Gouda" precies zoo
overgenomen, inclusief de vergissingen, die
daarin voorkomen. Wezen wij er in onze zoo
aangevochten beschouwing van Zaterdag 25
Jan. j.l. reeds op dat op machines en pom
pen volgens het schrijven van B. en W. het
afschrijvingspercentage thans niet 4
bedraagt maar 3 blijkens de in druk ver
schenen balans der Waterleiding My. over
1928, en dat op de buisleiding en zinkers
reeds over 1928 op grond van bepaalde met
name genoemde overwegingen de n u,
eind 1929, door B. en W. ais iets nieuws
voorgestelde 3 afschrijving reeds is toe
gepast, thans moeten we daaraan nog toe
voegen dat de voor 1928 toegepaste af
schrijving op het buizennet en zinkers niet
1 bedroeg, zouais B. en W. schrijven,
doch 1 Mi We zouden hierop niet eens
de aandacht hebben gevestigd, ware het
niet dat het „Goudsch Volksblad" gepro
beerd heeft de door onsgehekeldedik-
d o e n e r ij van wethouder Van
Staal, toen hy sprak van verhoogingen
van 200 van de afschrijvingen, nog in
bescherming te nemeh door ons de leB te
lezen dat het verschil tusschen 1 en 3
wel degelijk 200 bedraagt. Ja, goddank
gaat ons rekenkundig begrip wel zoover dat
wy dat wel weten. Maar vooreerst moest
het „Goudsch Volksblad" weten dat, wat
sinds 1928 toepassing vindt, eind 1929 niet
als een nieuw voorstel kan worden be
schouwd en ten tweede had deze zoo vinnig
tegen ons optredende redactie eerst de ba
lans 1929 moeten bestudeeren, waaruit dui
delijk blijkt en nu willen we ook even
den schoolmeester uithangen dat de Volks
blad-redactie zoowel als de wethouder-ge
committeerde zich 100 7o zegge en
schrijve honderd procent heeft
vergistl
is het niet lachwekkend om in deze Wa
terleiding-affaire tegenover ons een zoo
peuterige kritiek te oefenen als het
„Goudsch Volksblad" hier heeft gedaan?
Van al die kritiek over de „misdadige'
wordt beschouwd, niets en niemendal over.
Op de balans over 1928 zijn de activa uit
getrokken tot de volle aanschaffingsbedra-
van jaren, waar
van dan na afschrijving
waarde. Het gaat er nu
waarde in geen geval
zyn dan de werkelijke wi
te kunnen bepalen in alle
gewenscht een nauwkeurige
by rekening moet worden
aard en de omstandigh
Men mag aannei
ke redenen ook
het waterleidingbedrijf
de boek-
deze boek-
behoort te
Om die
is zeker
e, waar
met den
n het bedrijf,
r om wel-
tootschap
;t zou voort-
die dat be-
Waterleiding-
houden de be
zetten, er een ander zou
dryf verder voeren zouJHet
bedrijf blijft bestaan. Daarom
zittingen van dat bedrijf hunne bedryfs-
waarde.
Het is werkelijk jammer dat omtreni
een „onafhankelijke commissie" zooais die
door de WaterieicMng-My. wordt gewenscht.
van wie een geheel objectief oordeel kan
tusschen het Gemeentebestuur en de Water
leiding-Mij. is bereikt, want dan zou de
waardebepaling spoedig geschied zijn.
Zonder zoo'n commissie is geen volledige
beoordeeling te verwachten, die ook voor
het publiek, dat zoo in onrust is gebracht,
volle waarde heeft.
En het is jikst die waardebepaling, die
aantoonen kan of er r e d e n is de afschrij
vingen te verhoogen.
Toch zyn er wel enkele aanwijzingen,
waaruit niet ter zake deskundigen hun
oordeel kunnen vormen.
Het terrein van de Waterleiding heeft een
boekwaarde van 20.916.21. Op dat terrein
bevinden zich o.a. de filters, de klaarbassins
en de bezinkbassins, welke kunstwerken
voor het bedrijf zijn aangelegd. Deze fil
ters en bassins staan met het terrein sa
men op de balans voor een boekwaarde van
rond 78.000.—.
Nu is er toevallig een basis van verge
lijking te vinden, waardoor men eeniger-
mate tot een waardebepaling van het hier
met filters en bassins
En wol deze:
De Gemeente Gouda heeft aan de Bataaf-
sche Petroleum Maatschappij in erfpacht
uitgegeven'een gedeelte van de uiterwaard
der gemeente'' gelegen aan den Hoogen
SchielandschWi Zeedijk, aan de zijde van de
in aanbouw zynde sluis (de nieuwe
Gouwe-mond). Voor die uiterwaard, groot
2000 M2. is door de gemeente blykens het
raadsvoorstel no. 66 van 27 April 1928 op
gehoogd met zand tot 0.25 M. boven den
hoogst bekenden waterstand van den IJssel,
de waarde bepaald van 16.000.of 8.
per M2„ waarvoor een erfpachtscanon is
vastgesteld van 0.50 per M2. of 1000.—
per jaar.
Het'terrein van de Waterleiding beslaat
een oppervlakte van 1)4 H.A. of 12600 M2.
Wanneer nu de kunstwerken van filters e.d.
nog buiten beschouwing worden gelaten,
kan men op de basis van het hlervoren ge
noemde uitgegeven erl'pacJits'eireip toih
wel to(t de beoordeeiing komen dat de op
de balans voor terrein, filters e d. aange
geven boekwaarde van 78.300.r.aar d^
waardebepaling van gemeentewege belang-
ïyk beneden de werkelijke waarde zal
blyvën. Daarin zit het criterium voor de
bepaling van de afschrijving.
posten als „Woningen en kanitoor-
zjjn voor velen voor vergelijking
Het kantoorgebouw aan de Turf
markt, benevens twee woningen voor de
machinisten op het terrein der Water
leiding staan te boek voor rond 11.500.—,
een bedrag, dat zeker niet als „be hoog"
kan worden aangemerkt
Verder wijst de post machines en ketels
per 1 Jan. 1929 een 'boekwaarde aan van
68.000.— waarop jaarlijks 4000.— wordt
afgeschreven, zoodat het geheel bedrag nu
over 16 jaar verdwenen is.
Gegeven nu het feit dat de Waterleiding
over den grootsten post van de balans, die
van het buizennet, reeds vanaf 1928 dc nu
voorgestelde 3 afschrijft en daarover
dus geen verschil van meening thans be
staat en er dus eigenlijk nog als eenige
belangrijke post op de balans overblijft de
watertoren met hoogreservoir, waarvan B.
en W. alleen ten opzichte van dit laatste
een voorstel hebben gedaan tot verhooging
der afschrijving met 1% dan moet toch
werkelijk de vraag worden herhaald of deze
heele afschrijvingsagitatie niet een vertoo
ning is?
Het „Goudsch Volksblad'' wil ons een
berekening laten maken hoeveel maa
5000 (het totaal meerdere bedrag der door
B. en W. voorgestelde afschrijvingen) van
de boekwaarden der Waterleiding moe,
worden afgetrokken. We endosseeren die
rekensom aan den vrager onder verwijzing
naar wat hierboven omtrent de waarden is
vermeld. En wanneer zulks met voldoende
wordt geacht, dat dan ook de Volksblad
redactie medewerke tot het verkrijgen van
een volledig en volkomen objectief onder
zoek!
lntusschen mag d? Volksbladredactie
ook eens nagaan of voor de Gemeente Licht
fabrieken bij de verhoqging der afschrijvin
gen vorig jaar, deze ook over de jaren van
lagere afschrijvingen zijn toegepast!
Het is merkwaardig hoe het „Volksblad"
en het „Dagblad" met elkander wedijveren
om hun lezers wijs te majoen dat de in de
verplicht is
koers van 110 te aanvaarden, voor de
gemeente fnuikend zoii zijn. En het
ining kan worden verleend voor het aan
gaan van de door de Waterleiding gevraag
de obligatielening van 160.000.—. Let
wel, het gaat alleen om de toestemming,
op grond van de concessie, niet om het be
drag. Dat moet de Waterleiding Mij. zelf
Dat is een nieuwe vertooning in de Wa
terleiding-tragedie. Een vertooning en niets
anders, want het is ondenkbaar dat de Wa
terleiding My. eenige waarde hechten zal
aan deze bepaling. Een bepaling, die inder
tijd beteekenis had, doch in den loop der
jaren een dood ding is geworden.
In de eerste periode van agitatie tegen
de Waterleiding Mij. toen er in het bekende
merkwaardige pamflet geschermd werd dat
de arme belastingbetaler door het wanbe
heer der Goudsche Waterleiding My. een
strop zou krijgen van
een paar maal
honderdduizend gulden
deerden koers van 110' 7c ook al in het ge
ding. Alleen was het toen nog dwazer daar
de goegemeente toen ook nog werd wijs ge
maakt dat de gemeente niet alleen 110
moest betalen voor aandeelen, die
drag niet waard waren, bovendien moest er
nog ees aanzienlijk bedrag by
voor den aankoop van den goodwill of
te wel de bedrijfswaarde. Toen wist de
aanvoerder der agitatie blijkbaar niet da!
by den aankoop der aandeelen de goodwill
is inbegrepen, of hij hield zich zoo dom.
Maar in dat geval was het dan toch niet
meer of minder dan grove misleiding van
het publiek.
Toen, op den 17en Jan. 1927 hebben we
reeds, naar aanleiding van al het kabaal,
er op gewezen dat de in art. 21 der conces-
genoumdti garantiebepaldng van de ge
meente om de aandeelen voor 110 dus
een aandeel van 1000.— voor 1100.— te
aanvaarden, hare beteekenis had verloren,
daar by den stand van zaken der Waterlei
ding Mij. in 't algemeen geen enkele aan
deelhouder er aan zou denken zyn aandee
len aan de gemeente aan te bieden. Dat is
nu nog precies zoo.
En zoomin als t o e n de Waterleiding My.
bezwaren zou hebtfm gehad om deze ga
rantie te doen verraUm, is aan te nemon
dat ze thans zullen worden geopperd.
Want de grond daartoe is verrollen.
rd, als
aanval op
ons gericht, omdat wij hem niet volgen m
zijn pogen, om de Waterleiding Mij. te nek
ken, wijl die blijkens de ons ter beschikking
staande gegevens water levert van kwali
teit en prys, die een vergelijking roet wa-
Wy zullen in dat opzicht voet bij stuk hou
den, omdat tegenover uitlatingen als in het
Goudsch Volksblad „het brandschat
ten moet uit zijn"en dergelijke een
ander en alleen op goede zakelijke gronden
gebaseerd geluld behoort te worden gehoord.
Dat is ook nofrd&g tegenover een» critiek
al» in. het „Dagblad van Gouda" is gegeven
en door het roode „Volksblad" gretig uitge
buit; een „neutraal" oordeel dat aldus
luidt:
„Eerlijk gezegd geiooven we niet erg
aan de goede trouw van hen, dae
zich scharen aan dan zetel van onze ver-
conservatiefde „Opoe van 4® Markt".
En in dit ilücht bezien kunnen we de
bewuste, uit politieke nayv.er en nog
onedeler motieven geboren, zwart-
makery van alles wat naar Van Staal-
schen arbeid riekt, allerminst goedkeu
ren.
Men vergiftigt er willens en wetens
de fris8che en vooruit-Willende levens
kracht van de stad onzer inwor.ing
mede."
Na hetgeen wij in onze beschouwingen
Zaterdag j.l. en heden hebben aanga .oerd,
laten wy de beoordeeling over het
„neutrale" Dagblad van Gouda den
lezer over!
D« financieels noodtoe
stand wan Bbisago.
De stad die of te grooten voet
leefde. Een zaak met een poli-
tieken achtergrond.
De Berltjners, dfe weten wat de misère
der stedelyke iianciën beteekent, kunnen
troost, zij het een schrale, putten uit het
feit, dat er nog een erger verwant geval be-
taat: wel met ui Duitechland, maar in het
.rijke Amerika", te Chicage. Deze metro
polis van 't Westen heeft namelijk haar be
talingen stop gezet, de stedelijke geëmploy
eerden weiden op gioote schaal ontslagen
en zoowel scholen als ziekenhuizen moesten
worden gesloten Weken lang lag de
en^piw een halven meter hoog in de stra
ten, omdat het bedrijf van den reinigings
dienst vrijwel geheel rustte.
Volgens de laatste berichtte zuilen de
schulden der stad, bestaande ^it verplich
tingen tegenover de geëmployeerden, onbe
taalde rekeningen, enz., op 15 Febr. zijn op-
geioopen tot een bedrag van ongeveer 780
xmlliioen gulden in Nederlandach geld.
Hoe de middelen gevonden moeten wor
den, weet men op het oogenblik niet, omdat
de stad zich door de weigerachtige houding
der banken geen crediet kan verschaffen,
terwijl ook niet, tengevolge Van een geschil
tusschen den burgemeester en het stadspar-
lement, nieuwe belastingen kunnen worden
geïnd.
Het punt van uitgang der geheele crisis
vertoont een treffende gelijkenis met palar-
lel loopendt gebeurtenissen in Duitechland,
maar er jf»taat een heel andexen achter
grond. De stad Chicago geraakte in moei
lijkheden, omdat de banken niet bereid wa
ren door haar medewerking een financieele
politiek te steunen, die zij ten een en malej
verkeerd achtten. De banken waren van {ésteld.
oordeel, dat de uitgaven voor nieuwe bouw
werken en verbeteringen der stad te hoog
waren en dat er oneindig veel meer werd
besteed dan feitelijk noodzakelijk was. De
diepere oorzaken van het conflict schijnen
echter met «peciale toestanden te Chicago
verband te houden.
Naar een medewerker der Frankfurter
Zeitung weet mee te deelen, woedt sinds
jaren te Chicago een strijd om den poet
van burgemeester Thompson. Door een uit
gaven-politiek in bizonder grootechen stijl
heeft deze getracht zich bij de groofce raas-
buitengewoon bemind te maken
Gisteren is ook in Saksen de temperatuur
sterk gedaald. Vannacht bij 1 4 2 graden
vorst heeft het in geheel Saksen flink ge
sneeuwd. Op sommige plaatsen ligt d(h
sneeuw 8 c.M. hoog. Uit alle winterpioaUeu
wordt sneeuw gemeld.
ENGELAND.
„De koningin van alle horten".
D« 72-jarige hertog van Portland heeft
uiet zijn vrouw op zijn kasteel Welbeck
Abbey feestgevierd, omdat het vijftig jaar
geleden was dat hij den titel aanvaard had
Hij verzamelde zijn 1200 pachters en hun
gezinnen op een bol om zich heen dat ge
geven werd in de ondergrondsche danszaal
van het kasteel, en hield daar een toe
spraak tot lof van de vrouw met wie hij 40
jaar geleden getrouwd is.
„Het beste wat mij in mijn leven overko
men is, was toen de dame die niet alleen
koningin van mijn hart is, maar ook de ko
ningin vanl^lie harten waar zij maar gaat
en waar mtbn haar kent, erin toestemde
nnjn bruigFu) worden.
„In elke plaats waar wij wonen en in
vele andere plaatsen waar wij niet vast ver
blijf houden, iaat zij nooit af om te werken
voor de lenigmg van ziekte en leed, niet
alleen bij menschelijke wezens, maar ook
bij redelooze dieren.
„Dit mijne vrienden, is mijn getuigenis
en -ik ben 40 jaar lang getrouwd. Het is
dat haar eerste gedachte 'a ochtends, en
haar laatste gedachte 's avonds, is, hoeveel
zij kan doen om haar tweevoetige en vier
voetige vrienden en buren te helpen. Geen
afstand is te ver voor haar om te gaan,
geen geval te ernstig voor haar om een po
ging tot redding te doen.
„Ik ben waarlijk gelukkig dat ik zoo'n
geliefde vrouw zoo lang gehad heb. Ik bid
God in Zijn groots genade om over haar te
waken en haar te behoeden om d« wille
van <haarzeive, van mij, van hare kinderen
en-van haar tailooze vrienden en buren."
De hertogin heet Winifred Dallas-Yorke
van zichzelf en haar huwelijk met den her
tog was het gevolg van een ronlantiaohe
ontmoeting. De hertog keek aan een afge
legen stationnetje, uit het raam van zijn
ooupé, zag zyn aanstaande vrouw vlak bij
hem op het perron staan en nam onmiddel
lijk het besluit dat hij nooit met ieinaqd
anders zou trouwen.
De hertogin is vermaard om haar liefde
voor vogels en andere dieren. Eenige jaren
geleden kocht zij een paard in Regentrstaeet
te Londen, omdat het er zoo vermoeid sn
mager uitzag.
FRANKRIJK.
Een sneltrein verongelukt
Van een helling gestort.
Uit Gibraltar wordt gemeld! dot de snel
trein MadridAlgecdras gisteren in de na
bijheid van het station Las Barricas, ten
W. van Gibraltar, by het passeeren van een
brug van de helling stortte. Eenige wagens
vielen om. De oorzaak van het ongeluk is
nog niet vastgesteld. H«t meereodeel der
Wlfers had ledfl op een vorig station den
B-da verlaten. Tot nog toe wordt melding
daarna van deze populariteit op zeer merk
waardige wijze gebruik t« maken.
Zijn invloed moest er in de eerste plaats
toe dienen om den officier van justitie te
Chicago, zekeren Crowe, in zijn ambt te
handhaven. Laatstgenoemde was een in elk
opzicht bizon dere advocaat. Hij onderhield
met de obscure elementen van Chicago, de
beruchte benden, geheime betrekkingen,
waarvan het gevolg o.a. was, dat de politie
nooit gedaan wist te krijgen, dat een lid
van één der benden werd veroordeeld. Het
smokkelen van alcohol en het gooien van
bommen namen zoodoende voortdurend
ernstiger vormen aan. In geheel Chicago
was het bekend, hoe de zaak in elkaar zat.
Openlijk werd verklaard, dat Crowe en
Thompson er winstgevende relaties op na
houden.
Dit alles geschiedde, zonder dat iets ern
stigs daar tegen kon worden gedaan, totdal
geleidelijkweg de ontstemming over deze
wantoestanden zoo hevig werd, dat de „be
tere" elementen" een tegenze^ deden. Bij de
laatRte verkiezing maakte men 'n einde aan
dg macht van Thompson en van dit oogenblik
af is deze, onderwijl zich hevig verweerend,
op den terugtocht. De hervormingspartij
heeft in het stedelijk parlement de meerder
heid, zoodat hert, uitgesloten is, dat zijn nieu
we reusachtige begrooting, die hij enkele
weken geleden heeft ingediend, zal worden
aanvaard. De vroede vaderen verlangen,
dat deze begrooting terug zal worden ge
nomen en de banken blijven zich voorts
weigerachtig betoonen om d« administratie
van Thompson financieel te steunen-
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUIT8CHLAND.
Sneeuw en vorst.
Na vele weken van droogte heeft het
thans in het Zuidelijk deel van het Zwarte
Woud flink gesneeuwd. In het gebied van
den Feldberg is 30 c.M. sneeuw gevallen.
Ook in het Reuzengebergte heeft het ge
sneeuwd. In de dalen ligt ongeveer 12 c.M.
sneeuw. Vanmorgen vroor het iu de hoo-
gere gebieden 8 graden, in de dalen U.
^riMaakt van twee dooden. Het aantal ge-
r*<fhden kon nog niet precies worden vast-
H1NNENLAND.
De Eere-proraotie
van Prinses Juliana.
In aansluiting op hetgeen wij gisteren
reeds publiceerden over de eere-promotie
van Prinses Juliana, laten wij hier nog vol
gen de woorden waarmede de jonge doctor
de promotor en de andere professoren dank-
Dankbetuiging van de nieuwe doctor. -
Het zij mij vergund, zeide zij ongeveer, u,
reetor-magnificu8, en u, prof. Huyzinga,
dank te zeggen voor de tot mij gesproken
woorden en u tevens grooten dank te bren
gen voor zulk een bekroning van mijn stu
diejaren. Op deze wijze zijn nu voor altijd
de banden, die mij aan deze academie bin
den, bestendigd. Ook dank ik u voor de te
gemoetkomende en kiesche wijze, waarop u
allen mij als studente behandeld hebt.
Dankbaar ben ik de hoogleer&ren, die mij
de tentamia afnamen en die mijn studie
geleid hebben ben ik allen erkentelijk. Het
studentenleven mocht 'n al zijn beko
ring meeleven.
Het feit, dat mij het eere-doctor&at in de
letteren en wijsbegeerte verleend werd, trof
mij bijzonder, want de letteren hebben op
mij steeds een groote aantrekkingskracht
geoefend. Ik stel dit doctoraat dan ook zeer
op prijs en het legt mij ook voor do toe
komst een verplichting op, dio ik hoop mij
waardig te betoonen, terwijl dit doctoraat
ook voor mijn toekomstige taak vele vruch
ten moge afwerpen. Steeds zal ik met ge
noegen daaraan terug denken.
Hoe de Leidenaara meeleefden met deze
bijzondere promotie kwam vooral tot uiting
bij den korten rijtoer, dien de Prinses door
de stad hield. Op de Aalmaikt, de Visch-
brug en de Vkchmarkt kon men over de
hoofden der menigte wandelen.
De toejuichingen namen hier en daar den
vorm van daverende ovaties aan. Al wat
student ia had gisteravond geen kelërf meer
en hoe cynisch dikwijls de „kille maat
schappij" ook in Leiden tegenover het stu-
dentendbm kan staan, alles en iedereen
werd meegesleept door het uitbundig vreug
debetoon. Zoo werd de korte route van den
'tillen Rijn naar het academiegebouw aan
het Rapenburg een Wa^e zegegang voor
„Onze Prinses", die misschien even be
duusd is geweest bjj zooveel hulde die zij
echter in ontvangst nam op de haar eigen
leuk-meisjesachtige wijze, waarbij de heele
V.V.8.L., „de club" zweert.
Na hetgeen wij reeds gisteren schreven
over het verloop van de plechtige uitrei
king van het eere-doctoraat kunnen wij
daaraan nog toevoegen, dat de Koningin-
