a HOEDEN GEBR. BOUTER AMSTELBIER LswBntteiB'i Naaimachines tarnt en Malie voor ii NEDERLAND H«t FRANS VAN 'CAMP Electrotechn.Bur.i.F.W.TURION W.VERMIJ&ZÜË Tileaiiuir-lDriebiiig IE 11111 h. KLEIWEG 88 TELËFUNKEN Service-Station Thermogene Watten Dines- in Kindirkipnlu Voor Lips' Brandkasten en Slotenfabneu IS DE AGENTP. ROND Pz.. DE GOUDSCUE FUUlTHAfVDEL SPECIAAL Grootvertegenwoordigers GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 15 FEBR. 1930 TWEEDE BLAD Notaris i. van Kranenburg 'Onroerende Goederen: Magazijn met Bovenwoning Woonhuis Woonhuis Woonhuis Winkelhuis Pakhuis met Bovenwoning Pakhuis Pakhuis Hygiënische artikelen en Patentgeneesmiddelen RADIO fl! S. S. van Dantzig GOUDSCHE KAAS P. G. TEEJCtNS, Gouwe 55 WIJ ONTVINGEN EEN KLEINE PARTIJ SLAPPE VILT 2.90 Fraai Stark Goadkoop ANTON COOPS Kantoer- Winkeljassen „DE KLEINE WINST" Lekker V Gezond g II ut tul IDEEIIIODD? 1. Mil, Spisriogstraat 65 GEBR. KAMPHUIZEN Abonneert U op dit Blad BOUWERS GLASHANQEL TEGEN FABRIEKSPRIJS. STOFFEEROERU BEHANGERIJ TELEFOON 419 SOLIED ADRES UGE GOÜVfE II NIEUWE IAVEI41 VEREENIGING VOOR FACULTATIEVE LIJKVERBRANDING HONDERD EN MEER BRIEVEN Lange Baan straat 37 DRINKT U NA1ULRIIJK OOK' Om het Behoud der Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen. -- - H-, te Gouda zal op Maandag 24 Februari 1930 dee avonds half acht, in hotel „de Zalm" aan de Markt aldaar, publiek verkoopen de volgen de te Gouda gelegen 70 Westhaven voor 16.- bruik. 65. Vertmurd geweest p. w. en nu in eigen ge- K&rnemeUcsloot 108. Vrouwesteeg 10. Verhuurd geweest voor 5.p. w. en nu vrij van huur. Wachtelstraat 26. Verhuurd voor 3.25 p. w. naast het vorige, 27. Verhuurd voor 3.— p. w. naast het vorige, 28. Verhuurd vooi 6.p. w. naast het vorige, 29. Verhuurd voor 3.— p. w. achter het vorige, no. 31. Verhuurd voor 1.50 p. w. (De perc. Wachtelstraat, samen groot 2 Aren 32 centiaren, worden na afzonderlijke veiling en afslag ge combineerd) De perc. zijn te aanv. op den be taaldag der koopsommen, zijnde: voor het perceel Weathaven 1 Mei a.s. en voor de overige perc. 24 Maart a.s. Ze zijn te bezichtigen de laatste 3 werkdagen voor en op den verkoop dag van 10 tot 12 en 2 tot 4 uur. Breeder bij notities welke gratis bij den notaris verkrijgbaar, zijn. Boekhoudsn Handelsrekenen OPLEIDING VOOR PRAKTIJK EN EXAMENS J. L. A. BRAAK Leerasr M. O. Burg. Martenss. 24 Handaltrysht H«nd«lsk»nnlg BOUWKUNDIG BUREAU J.C. HENRI VAN INGEN Botterdam - Vlietatraat 8b - TeL 11748. Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin derwet, Drankwet, en*. Alles tot het vak behoorend. STEENHOUWERIJ Êkm ROODBOL HARDSTEEN ZANDSTEEN SCHOORSTEENMANTELS GRAF WERKEN. ACHTER DE KERK - GOljTPA. SPKOIAAL ADRES IR Consult ook per brief. Mevr. J* OMR Goudschestraat 7 - ROTTERDAM R DE KONING H. BROUW Spierhngitraat Ara hem 1188, 'a-I Dordrecht 1984, R'dam 1MB, 1187. per week, GEHEEL COM- 'LEET GEPLAATST 125, Snoystraat J9, GOUDA. HAPPEL, Steeds voorradig alle maten prima gebruikte AutObandAll, 2eWeenastraat 17, Tel. 43929, R'dam N. W. O. Goederen van Jansen A Tllanus Friezenveen. edre. voor prins volvette DIE WIJ ZOOLANG DE VOORRAAD STREKT VOOR 3 SLECHTS KUNNEN AANBIEDEN 100 LANGE TIKNDEWEG 24 GOUDA TELEFOON No. 32J Aanleg van Licht- enKrachtinstallaties. Telefunken Wisselstroom-toestellen »anaf IUOO.- Compleet 50 tegen rheumatiek, gevatte kou enz. pakjes a 45 en 75 cents bij BroBla4 Wljdstraat 31 Tal. 3*3 40 Het adras voor en is Korte Tiendeweg 22 GOUDA Neemt het dan van ons. Wij bakken met succes: Echt Groninger Roggebrood Zeer smakelijk Zoet Roggebrood Roggebrood met Rozijnen Natuur Roggebrood Wordt deiverklezend aan huls bezorgd Zoete en zoute krakelingen 22 en 25 cent per ons Alle soorten gebakjes 8 cent per stuk. Siroopwafels6 cent per stuk. Boterkoekjes 20 cent per ons Prima Honingkoek 40 cent per stuk Boerhaart'sche Borstbonbons tegen verkoudheid 20 cent per ons. HÊDRN OEOPRND Oroenendaal 110 bfy de Gouwe De nieuwe Nette bediening. Chique coiffg^ Beleefd aanbevelend, M. J. DB «JONQ Dames- en Kinderkapper. MARKT 54 TELEPHOON i\k MAGAZIJN DE DRIEKLEUR Speciaal adres voor DEURPLATEN Steeds voorhanden in 150 maten. Specialist in mooi afgeslepen Etalagepljtw en Spiegelplateaux. Voor Winkeliers hebben wij extu pryiw Vraagt gratis prijscourant. BOUWER'S GLASHANDEL Telephoon. 254 Magazijn de DrieLieur. Stempel- en Naamplaatfabriek BOERS Co. R'dam KEIZERSTR. 6 HANG TELEF. 57194, (GEEN FILIA l F V Inlrchtingenbladen en Tarieven en Voorwaarden op schriftelijke aan vraag verkrijgbaar bij den Afdeelings-Secretaris den heer Mr. A. A. J. Rijksen, Kleiweg 34, Gouda. 20 Firma W«d A. Rietveld. LANGE TIENDEWEG 27 SS TELEF 313 b««ft Ivoarriai BLAUWE DRUIVEN TAFELPEREN TAFELAPPELE1* SINAASAPPELEN MANDARIJNEN CITROENEN BANANEN NIEUWE VIJGEN DOOSJES TUNIS-DADELS DOFFE KASTANJES VRUCHTEN IN GLAS VRUCHTEN IN BLIK DIVERSE SOORTEN NOTEN BUSGROENTEN (merk Sleutels) komen in op de advertentiën in dit blad. Is dit even 'n succes Plaats hier Uw advertentie! vervaardigd door het vanouds bekendst adres WAARBORGT U voor goede kwaliteit en vakkundige afwerking SPECIAAL.! NIEUWSTE ER MODERNSTE MODELLEN IN l CaV6-Ruftetton, Bierinsballatiën, Winkel- en Vitrinekasten, Vitrines, Vitrinetoonbanken, mar meren en betegelde Toonbanken, uitvoeringen van Etalages en alle Winkelbetimmeringen op elk gebied. H.H. KAPPERSSpeciaal Uw adres voor Toilettafels, nieuwste modellen in Dameskaptafels. Alle wlnkel- benoodlgdheden op elk gebied in alle modellen Weener Zitmeubelen uit wereldberoemde Fabrieken van f| iraTTHONET Nieuwst— an modern*lo modellen mat groots keuse hierin voor alle doeleinden: voor Café. Hotel, Restaurant, Theaters KANTOREN. FABRIEK. INRICHTINGEN SohoanmagazIJnen. Gestlohfen Kerken, enz. PRIJZEN ZONDER CONCURRENTIE BEZOEKT ONZE UITBEBREIDE MAGAZIJNEN Vraeflt Offerte elet. 13650 ROTTERDAM Verkrijgbar bij BoakoopP L. BINKEN. Telef. 124 Oouda: T. ROELENIJE, Telef. 480 Weddinxveen A. J. JANMAAT.. Pro en Contra-Betoogen. PRO: de heer H. F. P. Sandifort Voorzitter afd. IX S. D. A. P. Rotterdam. CONTRAde heer K. R. van Staal Lid der Prov. Staten, Wethouder van Gouda. De Reeuwijksche en Sluipwijksche Plas sen zijn wederom in het middelpunt der belangstelling gebracht. In de „Kunstmin"-zaal der Sociëteit „Ons Genoegen" waren gisterenavond een 250 belangstellenden in het vraagstuk betref fende de aanhangige droogmaking der Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen bij been om te hooren de motieven op grond waarvan de heeren H. F. P. Sandifort, voor- litter van afd. IX der S. D. A. P. te Rot terdam zou verdedigen het behoud dezer Plassen, waartegenover de heer K. R. van Staal, lid der Provinciale Staten en Wet houder van Gouda zou stellen zijn argu menten om tot droogmaking dezer Plassen over te gaan. Onder de aanwezigen waren de leden der Provinciale Staten Mevr. L. C. M. Maillette de Buy Wenniger-Hulsebos, A. J. ten Hope en Dr. T. Beekenkamp, de burgemeester van Gouda, de heer E. G. Gaarlandt met de wethouders C. H. Koemans en J. A. Don ker, de gemeente-secretaris, de heer G. J. J. Pot, en de leden van den Gemeenteraad, Mevr. Riesz-Noothoven van Goor, Mr. H. P. C. M. de Witt Wijnen, G. Th. Steenland, Ed. van Dantzig en T. van Vliet, de burge meester van Reeuwyk, de heer L, J. Lu- cassen, met de wethouders en leden van den Gemeenteraad van Reeuwijk, de heer J. H. van der Torren, Dijkgraaf van Schieland en verder ingezetenen uit Gouda en Reeuwijk. De Voorzitter van het Comité tot behoud der Reeuwijksche en Sluipwijksche Plassen, dat dezen pro en contra-avond had georganiseerd, Dr. S. S. H o o ig s t r a, open de met een welkomstwoord tot de sprekers en de autoriteiten deze bijeenkomst. Spr. zette uiteen dat het Plassenvraagstuk een vraagstuk is van algemeen belang, maar in het bijzonder raakt de gemeenten Gouda en Reeuwyk, welker belangen daarbij in de allereerste plaats betrokken zijn. Waar deze gemeenten ook gemeenschappelijke belan gen hebben had het Comité gemeend door de argumenten vóór en tegen de droogma king te doen hooren door de uitgenoodigde sprekers, die beide behooren tot de S. D. A P., verheldering van inzicht in dit be langrijke vraagstuk te kunnen brengen. De heer Sandifort pleit vóór het behoud der Plassen. De heer Sandifort ving aan met de mededeeling te willen trachten de vormen te vinden om dit debat te voeren op zuiver zakelijk peil. Het gaat hier om een landschap van on betwiste schoonheid, van een eigenaardig Hollandsch karakter, dat ieder, die voor natuurschoon toegankelijk is, boeit. Indien de droogmakers hun zin krijgen zal dit mooie Hollandsdhe waterland ver dwijnen, waarvoor men hoopt in de plaats te krijgen een welvarend polderland, dat ook z\jn bekoring heeft. Er ia uitgespro ken dat het nieuwe landschap het oude op waardige wijze zal vervangen. Al mocht zulks zoo zijn, dan houdt spr. zijn meening staande, dat deze nieuwe polder onmogelijk die aandacht zal trekken, die het oude land schap heeft en dat deze zal blijven houden. Om het polderland-landschap is men hier niet verlegen, maar wel om het waterland. De Plassen liggen als centrum temidden van een kring van grootere plaatsen met een groote arbeidersbevolking, die steeds meer gevangen worden door de toepassing van efficiency, van rationalisatie. De arbeider wordt van deze systemen het slachtoffer in dezen zin, dat voor geestelijke restauratie steeds minder gelegenheid openblijft. De grootstedelijke bevolking heeft niet alleen behoefte aan een geestelijke restauratie, zij heeft er ook recht op om verpoozing en ver- frissching te vinden, vooral in dit eenvou dige pretentielooze gebied. Het is spr.'s grootste grief dat spr. dit argument, dal voor de arbeiders van het grootste belang is moet verdedigen tegenover zijn partij genoot Van Staal. De heer Van Staal heeft gezegd dat de arbeiders er niet ko tten, maar hun geestelijke restauratie op andere plaatsen zoeken. Spr. erkent dat het aantal arbeiders dat daar aan de Plassen hun vrije dagen 's zomers doorbrengen, "og niet groot is, dat komt omdat zjj nog wet vhn» het groote belang daarvan door drongen zijn. Daaraan mag men niet ont- leenen een argumeht om de Plassen op te ruimen. Dat zelfde argument werd spr.'s partijgenoot Heijkoop voor "de voeten ge worpen toen deze goede woningen voor de KW?*16'8 ging: bouwen- SPr- en de zijnen nebben dat argument steeds teruggewezen ®n zijn voortgegaan met den bouw der betere woningen, omdat daarin zit een al gemeen cultureel element voor de arbei dersklasse. Als bjj deze klasse meer gaat ontwaken het besef van hun vrijheid en de waarde daarvan, dan moeten de terreinen aanwezig zijn in de omgeving der groote en om van die vrijheid te genieten. Er tt aanleiding voor spr. om te zeggen dat de arbeiders hiernaar verlangen. Ieder kan dat symptoom waarnemen. Het staken voor enkele dagen vacantie demonstreert het ver- naar vrijheid, naar vacantie. Spr. wijst op het vacantie-oord aan den Hoek van Holland, waar de arbeiders hun tentjes op slaan. H\j is van oordeel dat de arbeiders deze plassen niet zullen mijden, maar hier zullen komen en weerkomen. Een onjuiste bewering. Onjuist noemt spr. het wat de heer Van Staal heeft beweerd, dat wie eenmaal de Plassen bezocht, daar niet zou terugkeeren. Spr. weet uit ervaring als leider van het Instituut voor Arbeidersontwikkeling, dat de bezoekers gaarne terugkomen. Spr. doet een beroep op hen, die de arbeiders leiden hen daartoe te brengen. Dit zal voor de algemeene volkscultuur van belang kunnen zijn. Spr. waarschuwt deze droogmaking niet door te drijven, wanneer men weet dat Rotterdam zich een uitgave van wellicht millioenen gaat getroosten om oorden m te richten om den kindskinderen genoegen te gaan verschaffen. Spr. noemt het onjuist dat de voorstan ders van het behoud niet zouden mogen spreken over andere argumenten dan het natuurschoon, Het tegendeel is het geval. Daarom wil spr. de droogmaking ook van andere zijde zien en de argumenten over wegen van hen, die de droogmaking uit een oogpunt van groot sociaal belang verdedi gen. Deze argumenten wil spr. gaarne onder de loupe nemen ora ze te weerleggen. De memorie van den heer Van Staal onder de loupe. In de memorie, die de heer Van Staal aan de Staten van Zuid-Holland heeft gezonden, heeft deze gevraagd of men zou terugwillen den natten Alexanderpolder. Spr. antwoordt daarop volmondig neen. Dat antwoord be- teekent echter niet dat daarom deze Plas sen ook maar moeten worden droogge maakt. iDe heer Van Staal behoeft zich er niet over te verwonderen dat ibij al die vroegere droogmakingen deze plassen bij Reeuwijk zyn blijven liggen. Juist in het feit dat onze voorouders die 800 bunder water daar hebben gelaten, ligt voor spr. de waarschuwing datwe voor de droog making daarvan een beetje „bunzig" moe ten z(jn. Wanneer een deskundig man als Ir. van Sandick er op heeft gewezen dat de droogmakingen vroeger steeds uit een rcieel oagpirat gjn bekeken, dap Uft de reden waarom men deze Plassen maar plassen heeft gelaten. Tegenover het motief dat waar zooveel plassen zyn droog gemaakt, deze Reeuwijksche nu ook droog moeten, kan ook worden gesteld een ander oordeel dat er toch ook nog wel iets van het waterland mag overblijven na de ver arming, die het landschap door de inpolde ring heeft ondergaan. Spr.'s partijgenoote Suze Groeneweg heeft in een bijeenkomst in Rotterdam dan ook uitgeroepen: Laat dit mooie 4waterland nu een sieraad van het Hollandsche landschap blijven! Waarom van deze droogmaking nooit iets terecht gekomen is. Er is al vaak over de droogmaking der Plassen gesproken. Op bl. 17 van het Rapport-van Hasselt en de Konihg staat waarom van -deze droogmaking nooit iets is terecht gekomen: lo. de zeer diepe ligging; de te maken droogmakerij zou tot voor enkele jaren de diepste.zijn geweest in ons land bij betrek kelijk gering oppervlak, waardoor het be zwaar van groote diepte zeer wordt ver groot; 2o. de afwezigheid van droogmakerij- fondsen voor het grootste deel der plassen en de onzekerheid omtrent de waarborg fondsen, wat door aankoop der gronden onaangename verrassingen baren kan; 3o. de sterke bebouwing binnen de om- kading en ter plaatse van de omkading; de meeste droogmakerijen zijn uitgevoerd in weinig bewoond land', hier daarentegen lig gen overal rondom en in de plassen wonin gen en kleine bedrijven; de onteigening wordt daardoor ongunstig beïnvloed; 4o. de moeilijkheid van het vinden van eene goede oplossing voor het uitslaan, van water, terwy'l ten slotte de ongunstige ervarin gen inzake kwel met de droogmakerij de gecombineerde veenpolder en met Broek- velden en Vettenbroek opgedaan en angst voor den slappen ondergrond in de om-£ geving van de onderneming zal hebben af geschrikt. dan zeggen deze rapporteurs dat met deze bezwaren in het thans uitgewerkte plian zooveel mogelijk is rekening gehouden. De boven komende grond. Spr. wil nu^ eens nagaan op welke wijze met die bezwaren is rekening gehou den. Evenals de heer Van Staal ia^ spr. op dit terrein leek. Daarom moeten beiden varen op het kompas van anderen. Juist daarom heeft spr. terdege op dat kompas gelet. De welvaart van de nieuwe polder zal afhankelijk zijn van de boven komend^ grond. Welnu één behoorlijk bodemonder zoek heeft tot nu toe nog niet plaats gehad. Spr. meent dat nu vanavond door spr.'s opponent zal moeten worden duidelyk ge maakt de grond waa rop de welvaart van de RCEUW'JMCMC EN >010*8 SIUIPW'JKSCME PLAJ5EN. GOUDA mm AUT0W80 rov-oeewE* VOETPAD Kin&O'J* toekomstige Zoutmanspolder zal komen te berusten. Spr. wyst erop dat er wel enkele uit spraken zy'n over de bodemgesteldheid. Het rapport van Dr. Hissink spreekt van ge schiktheid voor akkerbouw en weidegrond. Maar Prof. van Baren te Wageningen, een autoriteit van beteekenis, veroordeelde dit onderzoek als van te geringen aard omdat er tusschen de monsternamen geheel e boer derijen kunnen liggen waarvan men niets weet. De dikte van de bouwvoor speelt ook een rol; deze is eveneens niet bekend. Ten slotte is het Gronimgsch Landbouwstation gekomen met een desavoueering van het rapport van Dr. Hissink. Al deze dingen moesten ieder, die niet deskundig is, tot groote voorzichtigheid manen. De polder Vettenbroek. Aan den noordkant ligt ook zoo'n vrucht bare polder: Vettenbroek. Spr. haalt Ir. Smit's oordeel aan dat Vettenbroek moet worden beschouwd als een proefpolder voor den nieuwen polder, evenals Andyk is de BW&pkier voor daJfcfctasK. En-Vetten broek animeert niet. Prof. Visser heeft verklaard, dat genoem de polder de „beroemdste" polder is van Nederland. Als dat nu het deskundig advies is, dan zegt spr.: laat de Plassen dan nat! Begin niet aan de droogmaking! De financiën. Ook de financieele zijde van het vraag stuk wil spr. bezien. Is het financieel risico van deze droog making ook voldoende bekeken? Er is ge raamd een tekbrt van 8 ton, waarbij dc ge meente Gouda dan een ton zou bijdragen. Zoo wordt het althans steeds gecolporteerd. Dat ia voor een gemeente als Gouda toch nog al een bedrag! (Interruptie van den heer Van Staal!) Als het niet zoo is moet het maar worden tegengesproken, zegt de heer Sandifort. Spr. houdt vol dat de gemeente Gouda met 10.000 zal deelnemen in het kapitaal der vennootschap en tot 100.000 zal bij dragen in bet tekort. Tot die raming van een tekort van 8 ton is men gekomen op schattingen in het rap port van Hasselt en de Koning van 1000. per bunder. De Commissie v. d. Torren is ook tot die 1000.taxatie gekomen. Spr. heeft echter aanleiding om te ionder stellen dat er door den heer Van der Tor ren niet meer dan 600.k 700.waar de aan wordt toegekend. Dat komt vrijwel overeen met de waardeschatting van 500 k 600.per bunder van andere zijde. Is dat de werkelijke waarde, dan stijgt het tekort tot 1.175.000.—. De heer Van Wij nen is nog gereserveerder in zijn waarde- bepaling. Spr. is van oordeel dat zoowel de heer Van der Torren als de heer Van Wijnen, die agrariërs zyn, tot de tegenstan ders van de droogmaking kunnen worden gerekend. Het oordeel van een groot aan nemer. Spr. zegt dat de kosten van deze droog making, ook volgens het oordeel van een groot aannemer, niet zijn te zeggen. Men weet wel waar men begint maar niet waar men eindigt. De onteigeningen. In de kosten spelen ook de Onteigenin gen een rol De hiervoor uitgetrokken be dragen van 3 ton zyh door den heer Van Staal ruim voldoende geacht. In zyn me morie is dat uiteengezet. Het grappige is dat door den heer Van Staal het tuinland in den Bloemendaalschen polder op 9000.— wordt getaxeerd en het tuinland aan de Plassen op 8000.Spr. kan dat niet' begrijpen. De eigenaren hebben «elf ook een taxatie gemaakt die neerkomt op een bedrag van ƒ782.000.—. Dat oordeel van de betrokke nen is dus wel heel veel anders! Voorts wijst spr. er op dat de heer Van Staal in zijn memorie geen rekening heeft gehouden met de 79 woningen, die binnen de omrin ging liggen. Het is vry zeker te achten dat die woningen na eenigen tijd zullen instor ten. Spr. noemt het ^buitensporig gemakke lijk" om deze menschen maar aan hun lot over te laten, maar is van oordeel dat ten opzichte van deze menschen ook sociale rechtvaardigheid behoort te worden be tracht. Aanmerkelijke verschillen. Volgens spr.'s inlichtingen wordt heden aan den dag 400.k 600.voor de bunder water gerekend, dat is anders dan de 25.die in het ontedgeningssysteem z\jn opgenomen! Spr. wy«t ook op een bod van 25000. voor perceelen water gedaan, dat niet is aanvaard! Spr. wii het argument dat de droogma king een object voor werkverschaffing zou kunnen zijn, ook bespreken. Henri Polak en de werkverschaffing. Toen Henri Polak daarvan hoorde zei deze, even leuk: dan kunnen we ook het Paleis op den Dam wel afbreken, dan komt er ook werk voor arbeiders! De Plassen droogmaken om werk te ver schaffen, noemt spr. een dwaasheid. De Goudsche werkeloozen. Spr. houdt vol dat de werkloozen uit Gouda voor de droogmaking hier ten eencn- male ongeschikt zyn. Dat is de natuurlijk ste zaak t$r wereld. Voor polderarbeider is niet ieder geschikt Op de begrooting 1928 stond a 1 66.000 uitgetrokken voof de werkverschaffing, heeft de heer Van Staal eerder betoogd, het is echter niet meer geworden, want voor 1930 is het bedrag teruggebracht op 34.000, het is dus met 21.000 verminderd. Het argument „werkverschaffingdoet daarom vanaf 1928 steeds minder opgeld. De polder Vettenbroek, die nu al 40 jaar droog ligt, is nog een doodarme polder. Spr. gelooft niet dat ingelanden medelijden verdienen, omdat zij naar spr.'s overtuiging de doorbraak zouden hebben kunnen voor komen. De breuk is hersteld met 143.000 zand. Komt nu de droogmaking tot stand, dan is dat geld onnoodig uitgegeven en weg gegooid. Het kwelbezwaar zal niet zyn opgeheven als de piassen zijn drooggemaakt, daar de kwel afhankelijk is van de niveau-verschil- len en niet van de breedte-uitgebreidheid. De heer Sandifort eindigt hiermede zyn betoog. (Applaus). De heer K. R. van Staal ver dedigt de droogmaking. De heer Van Staal begint met enkele opmerkingen over de gevolgen der rationa lisatie, welke door den heer Sandifort zijn aangevoerd. Spr. is van oordeel dat het be lang der arbeiders met de droogmaking niet is gediend; de arbeidersklasse gevoelt zich niet voldaan met het doorbrengen hunner vacanties aan de Plassen. Dat bewijst ook de opkomst dezen avond. Dan hadden er veel meer moeten zijn. Wanneer de gemeen te Gouda haar personeel verplichtte haar vacantie door te brengen aan de Plassen, zouden zij-vragen of we gek waren! (Ap plaus.) Het Ned. Verbond van Vakvereeni- gingen vecht reeds jaren om de Reeuwijk sche Plassen droog te krijgen. Spr. acht de argumentatie dat de voor ouders de Plassen hebben laten liggen, een goedkoop argument. De heer Sandifort zal rich nog wel eens moeten beroepen op de nalatigheid dezer voorouders in menig op richt De Plassen alleen voor de bourgeoisie. Tot voor enkele jaren heeft de bourgeoisie de Plassen alleen voor zich behouden. Nooit is geleerd aan de arbeidersklasse daarvan te profiteered Waren de vroegere concessies benut, dan -waren de Plassen al lang verdwenen. Tegen stand is er toen niet geboden. Die is pas later gekomen. De Plassen als ontspanningsoord voor de Rotterdammers. Er zijn partijgenooten van spr., die de Reeuwyksche Plassen opeischen voor Rot terdam, wijl er een tekort zou zijn aan ont spanningsgelegenheid aan den Hoek van Holland. Spr. heeft zich afgevraagd of de Rotterdammers moeten worden zoet gehou den met de Plassen, als'den Hoek met zijn strand en de parken van Rotterdam niet vol doen Drie vier millioen gulden zullen er volgens spr. noodig zijn om de Plassen tot een vacantie-oord te maken. Spr. is van oordeel dat wanneer dit bedrag zou wor den gevorderd, spr.'s partijgenooten wel wat beters dan de Plassen zouden eischen! Ten opzichte van de schoonheids-opvat tingen zegt spr. dat de Biesbosch een even groote schoonheid bezat als de Plassen, naar blykt uit citaten daaromtrent aan de S. D. A. P.-pers ontleend. Spr. heeft de overtui ging dat het schoonhèidsoordeel over Bies bosch en Plassen tegenover elkaar opwegen. Gouda arm man weidegrond. De heer Van Staal heeft hooren zeggen dat Gouda arm is aan weidegrond, wijl de gemeente land wegneemt voor bebouwing en sportvelden. Voor de wegen is er ook land noodig. Daartegenover heeft de ge meente dan den plicht te helpen bevorderen dat nieuw land komt waar dit mogelijk is. De publicatie omtrent de flora en faana der Plassen in de Goudsche Crt. en elders hebben voor spr. niet meer waarde dan de litteratuur daarover van de Biesbosch. Land te weinig. Spr. haalt aan dat de droogmakerijen een 1 andaanwinst hebben gebracht van 19 tegenover een bevolkingsaanwas van 162 Dat beteekent dat er veel land te weinig fy. Werk voor 250 menschen. Wat de werkverschaffing betreft, door den heer Sandifort aangevoerd, spr. meent dat er gemiddeld voor 250 menschen arbeid bij de droogmaking te vinden is. Spr. noemt het minderwaardig ten aanzien dezer zaak het werken in Drente aan te halen. Wan neer deze 260 menschen samenwerken met 50 geschoolde azbeiders, is daar goede ar beid te verrichten tegen goed loon. De heer Van Staal gaat niet af op het oordeel van den landbouw- ingenieur Smit. Spr. doet een beroep op de rapporten der deskundigen Van der Torren, Van Efze- linge e.a. en houdt vast aan wat in al deze rapporten is aangevoerd. Spr. gaat niet af op het oordeel van Ir. Smit, die deze ma terie pas heeft bekeken. Spr. vraagt of men durft beweren dat de bodem van deze Plassen een andere ontwik keling hebben zal dan van alle andere Zou dan van dezen grond niets te maken zijn met alle hulpmiddelen van dezen tijd? De ontwikkeling op het terrein der bodemcul tuur verzekert spr. de opbrengst die in de rapporten is aangegeven. Polder Wilnis. Naast de autoriteiten door spr. reeds aan geroerd, Heeft spr. ook andere adviezen in gewonnen over de omliggende polders Vet tenbroek, de Tempel en de Wilnis. Over deze laatste geeft spr. eenige beschouwin gen, waaruit zou blijken dat de turfwinning een slecht resultaat heeft gegeven, terwyl de cultuurgrond daar een succes is geble ken. De gemeente Amsterdam heeft £oor haar werkeloozen onder leiding der Heide Mij. een deel ter bewerking gegeven. De laatste combinatie-de Vries heeft in 2% jaar daar een derde oogst gekregen met het resultaat dat dit gedeelte een behoor lijke^ winst heeft opgeleverd. w De waarde van het land. ve heer Van der Torren merkt op dat de combinatie-de Vries een hoogste bod heeft gekregen by publieken verkoop van 700.—. De heer Van Staal zegt dat dit nog niet de waarde bepaalt! Spr. vraagt wat van invloed kan zijn op de kwel en geeft enkele verklaringen daar van. Ten aanzien van de bemaling van deïi nieuwen polder wyst spr. er op dat deze bij den polder Wilnis zyn teruggeloopen van 36.— tot 19.—. Spr. vraagt hoe het taxatierapport tot stand is gekomen. Daartoe is de hulp inge roepen van het Domeinbestuur van Gouda. Het door den heer Sandifort aangevoerde inzake de onteigeningen noemt spr. volko men valsch. Spr. citeert een en ander uit het rapport van den heer Pfeiffer om aan te toonen hoe de prijzen zijn gezet. Voorts zegt spr. dat hier te Gouda het water voor 10.wordt berekend. De vischvangst. Wat de vischvangst betreft, spr. zegt dnt de publicatie daarvan niet betreft de op- ngst der Reeuwijksche Plassen, maar k uit de Nieuwkoopsche Plassen en tndere wateren. Er zijn in Reeuwyk 20 visschers waar/an de helft niet is aangeslagen in de belasting en de andere helft een inkomen heeft van ftp— De visschers ly'den bittere armoe en stroopen er bij om aan den kogt te komen. De actie van het Comité voor Behoud. De actie van het Comité ter bevordering van het toerisme en de vestiging van nieu we bewoners in Reeuwyk heeft, naar spr.'s oordeel zoo goed als niets opgeleverd. Het aantal vestigingen is teruggeloopen. Een „geheim" dossier. De heer Van Staal komt thans met de openbaring dat jran het comité voor het be houd der Plassen, dat uit intellectueelen bestaat, en waarvan twee doctoren in de letteren deel uitmaken, die uit paedagogisch inricht voor deze plassen propageeren, en dat dit ^comité een „geheim" dossier heeft uitgegeven, dat spreker heden in handen heeft gekregen. Dat dossier heeft spr.'s ver ontwaardiging gewekt, wijl daarin de ver schillende autoritriten uitspraken in dén

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1930 | | pagina 3