IDT •oc L B 1 Voorjaarsstoffen en en en blaas GEBR, SPAAS NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN bergambacht, berkenwoude, bodegraven, boskoop, gouderak, haastrecht, MOORDRECHT, MOERCAPELLE, NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADD1NXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz. iRF* Deze Courant komt in meer dan 7000 gezinnen in Gouda en Omgeving Ho. 17309 Zaterdag 22 Februari 1930 bergambacht, berkenwoude, bodegraven, Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagei KKR8TKBLAD. P SOS I BAHLMAMN Nieüwste Wol Mouselines prijzen lager dan vorig jaar. Markt 16 - Gouda ZIE ETALAGES Da Stut «n d* Wilvairt. FEUILLETON. Dit nummer bestaat uit twee bladen. t 30 n 4 van groote voldoening' aanhad, HOOFDSTUK XXXVII, Waar het lichaam? de vloer IIIIIIIIIIIIIMWtf (Wawtt vwvelgd) e f f f f kvrieeM El ua dt van zoo- ischpir- i verlegen 't bulten- waarop aam niet kwaliteit en enkele rheid op het Oe OtJ Oij O i 4 HAAG et. GOUDA OsgHrHndssrtls oplstfie 7000 BB* Jaargang Extra Aanbiedingen dit reeds meermalen geleerd, dat een op onvoldoend üïzicht steunend sociaal streven precies het tegengestelde uitwerkte dan er van werd verwacht. 3e echts he door rteerdd en dat voor irop onvoor- Is eischen naam op van elk it Sartoris zat ineengedoken op met een doodsbleek, van woede vertrokken gezicht. Hij was in het minst niet bang doch aan de uitdrukking van zijn oogen was duidelijk te zien dat hij volkomen be greep dat hij verslagen was. Toen hij tracht- Wat betreft de beteekenis van den staat eenerzyds en het individu anderzijds voor de welvaart zijn liberalen en socialisten elkanders antipoden. Terwijl het liberalis me het individu voorop stelt en de be moeiing van den staat hoogstens als een noodzakelijk kwaad beschouwt, stelt het socialisme den staat of althans de gemeen schap voorop en heeft het voor de zelfstan dige kracht van het individu nauwelijks oog Tusschen liberalen en sociaal-democraten staan de vrijzinnig-democraten. Als wij hen de bekende leus zien naar voren bren gen omtrent de wenscheljjkheid, dat de staat de ontwikkelingsvoorwaarden voor alle indiduen gelyk maakt, dan voelen wy, dat zij staan op socialistischen, ja op com- munistischen bodem. Alleen toch in een so cialistischen of communistischen staat valt de steun, die de welstand der ouders ver leent aan de ontwikkelingsmogelijkheid der kinderen, weg. Naast deze socialistische komen uit het wjjzinnig-democratische kamp intusschen ook zuiver liberale klanken tot ons. En als zoodanig mag zeker wel in de eerste plaats worden beschouwd de rede over „De over schatting van den Staat in de welvaarts- sfeer”, door Prof. v. Embden onlangs als rector-magnificus uitgesproken bij de her denking van den stichtingsdag der Amster- damsche Universiteit. In genoemde rede had de heer Van Embden het meer speciaal over de staatsbemoeiing op internationaal economisch terrein. Hy wees er op, hoe in de 18de eeuw onder het zoogenaamde mer cantilisme de staten er op uit waren, de verdeeling der welvaart tusschen de volken, die haar natuurlijke basis vindt in de pres taties der tot die volken behoorende indi viduen, te doen beheerschen door politieke macht. Met de Fransche revolutie werd dit anders. Het vrije ruilverkeer won in de eer ste helft der 19de eeuw meer en meer veld en daarmede de natuurlijke regelaar der welvaartsverdeeling tusschen de volken. In de laatste halve eeuw is dit echter weer anders geworden. De concurrentie tus- schen de individueel© ondernemers van het eene land en die van het andere wordt ver vangen door de concurrentie tusschen de staten. Deze streven er naar door invoer- ADVERTENTIEPRU8: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den besorgkring): 15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den besergkring: 15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën In het Zaterdagnununer 20 ct bijslag op den prijs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prijs. INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels 2.25, elke regel meer I.M. Op de voorpagine 50 hooger. Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bij contract tot zeer gerodueeorden prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het Bureau zyn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zjjn. waarvoor, op dt t Wilskracht is als een scherpe bijl, waarmee men zich in het (lichtste woud van wederwaardigheden een weg kan banen. rechten, koloniale expansie, het verwerven van invloedsferen enz. het eigen volk te be- voordeelen ten koste van andere volken. Dat hierdoor eene sfeer in de internationale verhoudingen wordt geschapen, die voert tot ooriogen, voelen wy als het ware alle dagen. Verbetering is alleen te verwachten door terugkeer, meent Prof. tvan Embden, tot wat hy noemt een gelouterd individua lisme. Wat de sprefcer op mérkte* inzalce de iri-1 ternationale welvaartsverdeeling, geldt o.i. ook in niet mindere mate van de binnen- landsche. In de 18de eeuw verwachtte men in dit opzicht ook alles en nog wat van overheidsmaatregelen. Men denke slechts aan de gilden. De Fransche revolutie deed deze van het tooneel verdwijnen en door zoogenaamde coalitieverboden en door staatsonthouding trachtte men een toestand te scheppen, waarbij hetgeen iemand van het volksinkomen zou ontvangen, alleen werd bepaald door hetgeen hy presteerde. Langzamerhand veranderden echter weer de inzichten. Terecht of ten onrechte weet men aan de vrye individueele concurrentie het ontstaan van allerlei misstanden. Het gevolg daarvan is, dat onze tyd weer staat in het teeken der organisatie en der staats bemoeiing. Wat het individu voor zijne aan de maatschappij bewezen diensten ontvan gen zal, hangt niet meer in de eerste plaats af van de waarde dier diensten, maar van de economische en vooral politieke macht, die de groep, waartoe hy behoort, kan ont wikkelen. En nu zien wjj, dat evenals by de inter nationale welvaartsverdeeling, ook by de binnenlandsche het huidige systeem leidt tot oorlog, tot strjjd tusschen de verschil lende groepen. En de tyd is er ongetwij feld meer dan rijp voor te overwegen, of men ten aanzien van de binnenlandsche wel vaartsverdeeling ook niet moet terugkeeren tot wat Prof. v. Embden zoo treffend noemde: een gelouterd individualisme. Dit is niet alleen wenscheljjk met het oog op den vrede tusschen de verschillende be volkingsgroepen in hetzelfde land, maar ook, omdat de binnenlandsche strijd inzake de welvaartsverdeeling den internationalen strijd bevordert Wat toch is het geval? Het gaat vooral om het onttrekken van het loon aan den invloed der vrye concur rentie. De ervaring leert echter voldoende, dat men dit alleen met succes kan dopn, als men ook de vrye concurrentie by de prijs vorming uitschakelt. En zoo leidt de op loonsverhooging gerichte sociale actie on vermijdelijk tot protectionisme, dat weer de klem van oorlogen in zich draagt. Wie dit alles met elkander in verband brengt, komt tot de merkwaardige concldsie, dat de de mocratie, die den str^d tegen den oorlog heeft aangebonden, door hare sociale actie het ontstaan van oorlogen'in de hand werkt. Daarover behoeft men zich niet al te zeer te verbazen. Onze democratie kenmerkt zich meer door goede bMoet^en dan door eco- middelen uit planten- organen gy lijdt, man iet om een uitvoerige an, op te zenden aan r in de medicijnen, bij ERDAM, die U alle 3 behandeling, met de laten. plaatsen van volwassenen innemen. Het is toch eigenlijk al te mal dat in Ne derland werkkrachten worden ingevoerd en de vraag zou inderdaad overwogen kunnen worden of een invoer wel toelaatbaar is. Is er ten plattelande hier geen aanvoer te ha len voor de steden? We weten wel dat daaraan bezwaren zyn verbonden maar de overbevolking zit het meest op het platteland en daarom ware hier eens een onderzoek in te stellen. Den Haag betaalt ’s jaars anderhalf millioen gulden aan hulp voor werkloozen en het ia dua wel de moeite waard hier eens even overleg te plegen. was een uitdrukking op Field’s gezicht. —Het heele zaakje geknipt! zei hij opge wekt. Een van jullie bij de voordeur, dit tegen een van de politie-agenten, dat er niemand ontsnapt die hier ,of daar nog in huis mocht zijn en van wiens aanwezigheid we niet weten. En nu, meneer Sartoris, zou ik wel even een woordje met u willen pra ten over de verdwijning van Sir Charlee Darryll. U denkt toch niet dat ifc hem vermoord heb? vroeg Sartor ia brutaal. Zeker niet. Waar een moord gepleegd wordt, is in den regel een lijk en ik geloof niet dat u ons inlichtingen kunt geven over het lijk van Sir Charles, om de eenvoudige reden dat dat niet bestaat. Wel over zijn lichaam, waarin, als ik mij niet erg vergis, zijn ziel nog huist! Maar als u geen lust hebt om mij de noodige informaties te ver schaffen, kan kolonel Berrington mij mis schien van dienst zijn. Ik krijg den indruk dat hij iets ontdekt heeft In elk geval, viel Berrington hem in de rede, zal ik u een belangrijk spoor kun nen aan wijzen. De danscom missie. De instelling van de staats-danscommis- sie is hier ter stede niet algemeen toege juicht. Er is al op gewezen, dat de dans- manie aan het luwen is en dat we dus weer het gewone verschijnsel zien, dat de over heid met haar brandspuit komt aanwande len als de brand aan het minderen is. Dat er niet eens een Hagenaar in die commissie zitting heeft, doet de veronderstelling rijzen dat men den Haag niet belangrijk vindt op dit punt. Veel begrip van het z.g. „mon daine” leven waarvan de dans een onderdeel en een belangrijk onderdeel is, heeft men aan het departement dus -niet. De rede waarmede de dans-commissie ia geïnstalleerd, doet heel geleerd aan, maar zij is op den keper beschouwd nog al ge rammel. Aanstonds zyn eenige vragen ge steld aan de gemeentebesturen over het dan sen. Dit getuigt al niet bijster van veel in zicht in deze aangelegenheid. Daar waar die te overeind te krabbelen, snelde Mary op br i toe en bracht hem naar een stoel. Hij bedankte haar nog niet met een gebaar en het meisje trok zich met een bedroefd ge zicht terug. —Als ik niet ongelukkig was, siste hij, zou het nooit zoover gekomen zijn. Maar ik ben niet van plan om iets te vertellen, al zou ik hier den heelen nacht moeten zitten. Het was een eigenaardig tooneel. Sartoris zat vloekend en grommend in zijn stoel, Reggie en Cora stonden bij hem ze tracht ten een onverschillig air aan te nemen, maar zij maakten niet den indruk dat zij zich erg op hun gemak voelden. Rechte van hem stond Bentwood, nu ge heel nuchter door den schrik en naast hem Richford, somber, vaalbleek en wanhopig. Mark Ventmore was onmiddellijk op Bea trice toegegaan en Mary, die een poosje op den achtergrond met den kolonel had staan praten, kwam nu met dezen naar voren Waarvan worden we beschuldigd? vroeg Reggie. Wat hebben wij gedaan? Field haalde de schouders op. Hij vond het niet de moeite waard om antwoord te geven. Ja, dat zou ik ook wel eens willen we ten, viel Sartoris den jongeman bij. Als u een bevel tot in-hechtenis-neming hebt, toon dat dan. We hebben toch zeker het recht om dat te weten. Voor wat u betreft, heb ik een bevel tot in-hechtenis-neming, antwoordde Field, U wordt verdacht van valschheid in ge schrifte en van het gebruik maken van een vervalscht document, dat een overdracht van bezittingen in Burma van Sir Charles De slavin van het zwijgen. Uit het Engetech van FRED. M. WHITE. (Nadruk verboden. r~ Dan moet dit de boord zijn, die Sih harles aan het diner gedragen heeft, con cludeerde Berrington, en die hij ook nog Mnhad, toen zijn lichaam verdwenen is. En eze boord heb ik daaffcet in de eetkamer »n ineneer Sartoris gevondendat wii zeg- Ren niet in de eetkamef zelf, maar in een 8oort kelderruimte onder den vloer. Zou ik mogen vragen, meneer Sartoris, wat dit beteekenen heeft? Je bent zoo vervloekt intelligent, ant woordde de kreupele op snijdenden toon, dat p. vraag zelf wel kunt beantwoorden! ^en we« met hem, uit den weg met hen «lebei; pak de diamanten laten we ver speeld? O1*8 *8 ®nge^an<^ uitge- ^toris’ stem had wild-krijschend gek on- en laat®te woorden. Hij stuurde zijn “«entje snel in de richting van de deur, ernngton hield hem scherp in 't oog. di? ?®etn kun8ten! rieP hij. Je blijft van wro nMhe &M-PP®nm«kerij van je at, ersta je. Als je je nog een centimeter be- weegt, schiet ik je neer als een hond f Sartoris stond oogenblikkelijk stil. Eén blik op het gezicht van den officier over tuigde hem dat deze niet zou aarzelen zijn bedreiging uit te voeren. Op hetzelfde oogenblik vloog Reggie met zoo’n vaart Ber rington naar de keel dat de kolonel achter uit wankelde. Door de schok liet hij de re- vol ver uit de hand vallen. Maak je maar niet angstig over mij, riep Berrington Beatrice toe. Raap de revolver op, houd den loop naar boven en haal den trekker over! In «en werktuigelijke reactie gehoorzaam de het meisje oogenblikkelijk. Maar het wa pen zwaaide heen en weer in haar trillende hand en de kogel raakte het achtergedeelte van Sartoris ziekenstoel, zoodat het kleine steun wiel dat daar zat er af vloog en de kreupele als een vormlooze hoop op den grond ineen zonk. Er volgde een verward tumult van schuifelende voeten en door- elkaar roepende stemmen en toen de rook van het schot was opgetrokken, kreeg de van schrik half-verdoofde Beatrice den in druk dat de wintertuin vol menschen was. Er waren een aantal politie-agenten in uni formze herkende Field, rustig en be- heeracht zooals gewoonlijk, Richford, bleek en grimmig en ze zag het roode gezicht van een man, die zich geregeld aan sterkedrank scheen buiten te gaan; Bentwood., dien ze tevoren nooit had ontmoet. Vóór Reggie van zijn verbazing bekomen was, waren de handboeien om zijn polsen dichtgeklikt en zijn gezellin kreeg eveneens een paar van deze weinig flatteuze brace letten aan. Sartoris werd deze schande be spaard omdat hij toch hulpeloos was. Er BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. MX. Zweedsche dienstmeisjes. In een der mededeelingen van de Ge meentelijke Arbeidsbeurs zagen wy de eenigszins verontrustende mededeeling dat men bezig is arbeidskrachten uit Scandi navië te betrekken om hier in dienst te stel len. Wanneer men een oogenblik buiten be schouwing laat wat voor krachten dit zyn, moet men er zeker verbaasd over wezen dat naar ons Holland met zyn overbevolking en zyn constante werkloosheid nog import van arbeidskrachten plaats heeft. Daar moet dan in ieder geval iets niet in orde zyn. Het zyn dienstmeisjes die men hierheen halen wil. Er is namelijk hieraan een voortdurend tekort, zelfs terwyl het aantal Duitsche dat hier nog steeds is, zich hand haaft op ettelijke honderden. De oorzaak van het verschijnsel dat er een te kort is aan dienstmeisjes in den Haag is spoedig gevonden. Het zyn de winkels, de kantoren en de ateliers, die alle daarvoor in aanmer king komende meisjes tot zich trekken en er'is onder die meisjes heelemaal geen animo voor het edele vak van dienstmeisje, i zelfs niet sedert de titulatuur gewijzigd is in de voornamer klinkende van „hulp in de huishouding". Dametje-wezen is nu een maal aantrekkelijk. Bovendien hebben zy op die winkels en kantoren veel meer vrij heid. De Zondag is gegarandeerd en min stens één halve dag in de week, hetzij een ochtend, hetzij de Zaterdagmiddag. De avonden zyn alle vry en niemand bemoeit er zich mee wat zy in dien vryen tyd uit voeren. Ziedaar de voordeelen. Het salaris is in den loop der tyden voor de dienstmeisjes zeer gestegen omdat het aanbod gering was en het nadert wel haast het salaris dat op de kantoren en winkels wordt betaald. Twintig jaar geleden kostte een dienst meisje een ryksdaalder in de week (met de kost!) en thans is het welhaast een ryks daalder per dag. Scheveningen leverde vroe ger nog heel wat meisjes maar daar heeft men gezien dat er op andere wijze meer is te verdienen n.1. door als werkster uit te gaan. Het komt al voor dat meisjes van 16 jaar, die in het Scheveningsche costuum al heel groot plegen te lijken zich als werk ster uitgeven en voor een ryksdaalder per dag alleen nog maar willen werken. In den regel werken ze dan niet meer dan vier dagen per week en hebben er nog twee om thuis te zjjn. Ondertusscherr heerscht er in alle bedrij ven in de stad werkloosheid onder volwas sen mannen en vrouwen. We weten al een geval van een man, die als huisbediende werkzaam is en eigenlijk het grootste deel van het werk van het dienstmeisje doet. De man is vroeger huisknecht geweest bij een ryke familie maar is daar door het overlijden van de familie op straat geko men. Hy is nu een mannelijke werkster ge worden. Het geval zal wel niet veel voor komen maar het is toch wel markant. Het staat wel vast, dat heel wat meisjes in winkels en kantoren dan arbeid verrich ten die vroeger door mannen werd gedaan. Voor het loon, dat die man moet verdienen kan men best twee meisjes krijgen en dan schiet er nog zelfs wat over. Het is de meeste van die meisjes er om te doen om een „baantje” te hebben tot ze gaan trou wen en al verdienen ze graag veel, als ze maar evenveel hebben als een dienstmeisje zijn ze nog veel liever alles anders dan dat. Men kan dus gerust zeggen dat een deel der werkloosheid onder de mannen het ge volg is van de opschuiving van dienstmeis jes naar de winkels en kantoren, waar zy fiOlME COIRAXT. Darryll aan uzelf bevat. Het bewust stuk heb ik in mijn zak; als u h»t soms zien wilt, kan dat gebeuren. Ik behoef u niet te zeggen dat u later nog meer ten laste zal worden gelegd, maar dit is voorloppig vol doende om u aan te houden. Daar hebben wij toch zeker nieta mee te maken, protesteerde Cora. Ik arresteer u op mijn eigen verant woording, zei Field kortaf, omdat ik meen daarvoor goede redenen te hebben. Als het blijkt dat ik mij vergist heb, begint u maar een actie tegen mij. Ik geloof, kolonel Ber rington, dat wij onzen tijd hier verspillen en dat u mij bij een rondgang dooi het huis wel een en ander kunt laten zien dat mii interesseeren zal, Berrington knikte instemmend en voegde zich bij den inspecteur. Mary liep daarop weer vlug de kamer door en knielde, gebro ken van verdriet, bij haai broer neet. O, waarom beken je niet alles? riep za snikkend. Waarom vertel je niet de heele waarheid? Ik heb hier vrienden, die jnis- schien ter wille van mij zouden willen pro- beeren een voorspraak voor je te zijn en jo Juden in een zoo gunstig mogelijk licht te lellen als je berouw toont. I— Schei toch uit m®t Je sentimenteel ge- _jur! knorde Sartoris. Je bent een goede zuster voor me geweest, alleen zoo nu en dan een beetje lastig met je zedepreeken. Maar bekennen? Al zouden ze me op de p^jn^ank leggen, dan zou er nog geen woord over mijn lippen komen. ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA, by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren. Onze bureaux zjjn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82j Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1930 | | pagina 1