„SOMA"
Koopt bij onze Adverteerders
GaatU
Electro Technisch Bureau JOH. BEU
l)E (i«l DSC DE F [I li ITO AA DEL
Het
DUITSCH
Hedenavond OPENING
DOMINIALE ANTHRACIET
Goudsche Dienstverrichting
BAL MASQUÉ
RADIO
lil NI UI
GOUDSCHE COURANT - ZATERDAG 22 FEBR. 1930 - TWEEDE BLAD
"ifooi* engros bijFIRMA J. VAN WIJK Aan.
Keizerstraat 42 - Gouda
Notaris J. van Kranenburg
Onroerende Goederen
Magazijn met Bovenwoning
Woonhuis
Woonhuis
Winkelhuis
Pakhuis met Bovenwoning
Pakhuis
Pakhuis
WISKUNDE
Banketbakkerij annex Kokerij „Het Beertje"
HET EERSTE
SOKKEN
i— WIKUNA-SOKKEN
„WIKUNA"
BEPROEFT EENMAAL
en U blijft ze stoken.
JOH. DESSING Co.
Turfmarkt 1 - Telef. 344 - Gouda
Zeer snelle verhuizingen met auto-verhuiswagens van
Aanleg en onderhoud Flectrische
Licht-* Kracht- en Telefoon-Installaties
NIC. VERHOEF
Prima Anthraciet, Eierkolen
en andere Brandstoffen
M. VAN LEEUWEN Ir.
ValcaDiseer-loricbling DE BUN kk
GOUDSCHE KAAS
P. G. TEEK" NS, Gouwe 55
S. S. van Dantzig
BOE^RS&Co. R'dam
SLAGERSJASSEN
KOKSBUIZEN
„DE KLEINE WINST"
Lekker Gezond i
I Bit till Hillll?
1. HINK, Spingjlrut 85
BOUWER'S GLASHANDEL
TEGEN FABRIEKSPRIJS.
De Goudsche Waterleiding-Maatschappij
en hare afnemers
voor veel misère gespaard.
Uit ons Parlement
Uit den Goudschen Raad.
ALLE WINKELIERS HEBBEN THANS VOORRADIO
HET NIEUWE, HEE&LtJKE, CROQUANTE BISCUITJE UIT DE
BEKENDE BISCUITFABRIEK: „VICTORIA" Dordracht
HEBT U ZE REEDS GEPROEFD
ZOO NEEN, DOE HET NU! BESTEL ZE NOG HEDEN
A
te Goud* zal op
Maandag 24 Februari 1930
des avonds half acht,
in hotel „de Zalm" aan de Markt
aldaar, publiek verkoopen de volgen
de te Gouda gelegen
70
Westhaven 55. Verhuurd geweest
voor 16.p. -w. en nu in eigen ge
bruik.
KarnemeLksloot 103.
Vrouwesteeg 10. Verhuurd geweest
voor 5.p. w. en nu vrij van huur.
Wuonhuis
Wachtelstraat 26. Verhuurd voor
3.25 p. w.
naast het vorige, 27. Verhuurd voor
3.p. w.
naast het vorige, 28. Verhuurd vooi
6.p. w.
naast het vorige, 29. Verhuurd voor
3.-p. w.
achter het vorige, no. 31. Verhuurd
voor f 1.60 p. w.
(De perc. Wachtelstraat, samen
groot 2 Aren 32 centiaren, worden
na afzonderlijke veiling en afslag ge
combineerd)
De perc. zijn te aanv. op den be
taaldag der koopsommen, zijnde:
voor het perceel Westhaven 1 Mei a.s.
en voor de overige perc. 24 Maart a.s.
Ze zijn te bezichtigen de laatste 3
werkdagen voor en op den verkoop
dag van 10 tot 12 en 2 tot 4 uur.
Breeder by notities welke gratis
bij den notaris verkrijgbaar zijn.
Opleiding voor Mercurius, Ver-
eeniging van Leeraren, M.O. A L.O.
enz. Zeer billijke condities.
W. J. D. S. VAN EIJK, Leeraar
M.O. A en B. Krugerlaan 31.
liMan aangeboden, op zakt billijk» voor
waarden, Vooi leerlingen H. B. S. en
Gymnasium, voor caodidaten BOUWKUN
DIG OPZICHTER, enz, door
P. S. DAUVILLIER.
761 10 B. MARTENSSINGEL 12.
Boekhouden Handelsrekenen
OPLEIDING VOOR PRAKTIJK
EN EXAMENS
J. L. A. BRAAK
Leeraar M.O. Burg. Martenss. 24
Handelsrecht Handelskennis
▼an de geheel vernieuwde
van ALPH. VAN GOOL
welke thans verplaatst is ndar
WIJ O BTW II AT 7 (voorheen A. Samutl)
Groote sorlcering KOEKJES, GEBAKJES, BONBONS, enz.
IEDERE 20ste KOOPER, EEN FIJNE TAART CADEAU
Aanbevelend, 40
ALPH. WAN GOOL, Banketbakker-Kok
TELEPHOON 658 - WJJDSTRAAT 7
P.S. Zondags versch gebak en den geheelen dag brood verkrijgbaar
wat U weten moet als U
koopt, is:
HOE zijn ze gebreid?
WAARVAN zijn ze gebreid?
WAAR zl/n ze gebreid
WAT kosten ze?
bieden U de voile garantie. Ze zijn vervaardigd
uit Prima, zuivere Engelsche wol en zijn IJzersterk.
HOLLANDSCH HUISWERK
11 VERLANGT uitsluitend WIKUNA
Heerensokken, Dames, en Kinderkousen
evenals Sportkousen, zonder naad, effen
en geribd, met versterkte teen en hiel,,
Allo gangbare maten, monsters en kwaliteiten £ijn steeds
bij ons en bij de Winkeliers voorradig.
Grossiers genieten rabat.
N.V. VRAAGT ONZE PRIJSLIJST.
PRODUCTIE VAN GEBREIDE GOEDEREN
ALS HUISWERK MET BREIMACHINES
A'DAM, FREDERIKSPLEIN 6-8. DEP. KOUSEN No. 's°
Alleen-verkoop voor
Gouda en omgoving
OOSTHAVEN 24
LINNENKASTEN, THEEKASTEN,
THEEMEUBELS,
KINDERLEDIKANTEN in alle kleu
ren laqué. KAPSTOKKEN en
PARAPLUIEBAKKEN tegen uiterst
concur ree rende prijzen bij
J. VAN HEEREN Jz.
RAAM 276 GOUDA.
en naar aBe plaatsen.
Transport van Piano's, Orgels, Brandkasten, enz. enz.
ALTIJD ONDER GARANTIE.
Goedkoop* prfczen. Zeer nette behandeling:
b*imm untontas. L. N. POLDERVAART,
BLaUWSTRAAT 12. TEL 66, GOUOA,
Vraagt onverplicht Offerte voor Uw
aan te leggen Electrische Installaties
WIJ vertegenwoordigen voor Gouda de GANZ MOTOREN waardoor wij in staat
60 zijn deze Motoren aan de bedrijven tegen SPECIALE PRIJZEN TE LEVEREN
Bcipreek tijdig Uw Pruik en Grim
Damii' en Heerenkapper
Doelestraat 25 Tel. 690
Nog voorradig
tegen Concurreende prijzen.
aanbevelend,
In Brandstoffen
TEL. 844 - KATTENSINGEL 15
telef M
Firma Wad Riatvald
LANOE TIENOEWEO 27 -
heeft Is veorraad
BLAUWE DRUIVEN
TAFELPEREN
TAFELAPPELEN
SINAASAPPELEN
MANDARIJNEN
CITROENEN
BANANEN
O. van Leauwen
Tuinstraat 85, Gouda, Tel. 358
In- en verkoop van
alle soorten ledige vaten.
QRAFKERKBN GR AFIUt U1ZEN
SCHOORSTEENMANTELS,
Ornamenten In alle sttflen.
Beleefd aanbevelend, 2526 10
Firma J. M. van Bmirsa
•tessheiasrarij
VUVERSTRAAT 12, GOUDA.
BOUWKUNDIG BUREAU
J.C. HENHI VAN INGEN
Rotterdam - Vlietatraat Sb - TeL 11748.
Verzorging van Exterieur, Interieur, Hin
derwet, Drankwet, enz. Alles tot bet vak
behoorend.
Steeds voorradig alle maten prima
gebruikte Autobandon,
2eWeenastraat 17, Tel. 43929, R'dam
adrot roor prima volvette
2.per week. GEHEEL COM-
PLEET GEPLAATST 1 125.—
HAPPEL, Snoystraat 00, GOUDA.
N. W O. Goederen van
Janaen Tilanue
Friezenveen.
Zoekt Gl| tofs?
In Dames of Kinderkousen
Ziet dan eerit onze Etalage eens
Er is vast iets voor U by
C' «I. J* Lovvv,
Gouw* 145 t.o. de Turfmarkt
Stempel- en Naamplaatfabriek
KEIZERSTR. 6 HANG 52
TELEF. 57194, (GEES FILIALEN)
H. BROUWER DE KONING
Spieringstraat 158 Gouda.
Ons brood wi
NIEUWE VIJGEN
DOOSJES TUNIS-DADELS
PERZIKEN EN PRUIMEN.
VRUCHTEN IN GLAS
VRUCHTEN IN BLIK
DIVERSE SOORTEN NOTEN
BUSGROENTEN (merk Sleutelt)
Zoete en Zoute krakelingen
22 en 25 cent per obi
Alle soorten gebakjes 8 cent per stuk
Siroopwafels 6 cent per stuk
Prima Honingkoek 40 cent per stuk
Boterkoekjes 20 cent per ons
Banketsoorten 22 cent per ons.
fiabr. Kamphuim
Arnhem 1821, '.-Bosch 1*24, R'dam 1828,
Dordrecht m Utrecht 1827.
Hat adres voor
•n
ie
Korte Tiendeweg 22
Neemt het (Jan van ons.
Wij bakken met succes:
Echt Groninger
Roggebrood
Zeer smakelijk Zoet
Roggebrood
Roggebrood met Rozijnen
Natuur Roggebrood
Wordt domrtloiond un Hult buurji
deze week ook
de etalage be
kijken van
Keiserstr. 62
Er Is nog opruiming II
MARKT 54 TELEPHOON W
MAGAZIJN DE DRIEKLEUR
Speciaal adrea eoor DEURPLATEN
Steeds voorhanden in 150 maten.
Specialist in mooi afgeslepen Etalagepiet*1
en Spiegelplateaux.
Voor Winkeliers hebben wfj extia pry***
Vraagt gratis prijscourant.
BOUWER'S GLASHANDEL
Telephoon 254
Magazijn de Driekleur.
Elke maand verschijnt een rapport van
Prof. Dr. I* E. doester over het onderzoek
van het water der Goudsche Waterleiding
Mij. Dat is een lange lyst van gegevens,
waarvan als regel de korte inhoud is dat
het water smakeloos is en reukeloos en dat
het voldoet aan de eischen, die in de con
cessie vanwege de gemeente zijn gesteld.
De conclusie, welke thans aan hpt rapport
is toegevoegd, houdt in dat de ontharding
iets minder ver is doorgevoerd dan in de
laatste maanden het geval was, in verband
waarmede het water nu geheel neutraal is.
De graad van hardheid op het rapport ver
meid is: 13.86.
Wij zyn uan die telkenmale gepubliceer
de eigenschappen van ons drinkwater al zoo
gewoon geraakt, dat wy het als een van-
zelfsheid beschouwen dat het zóó is en niet
•timers.
Wie denkt er aan dat het anders zou kun
ne:zyn?
Enkele dagen geleden was het Prof. Mr.
W. C. de Vries uit Rotterdam, die, m da
„Reünie" sprekend voor 't Nyverheidsdepar-
tement, ons herinnerde dat het inderdaad
wel anders had kunnen zyn. Toen deze spre
ker tijdens zyn rede een slokje water wilde
nemen om zyn keel te laven, was zijn eerste
woord; Is het goed? Het is toch niet ais
het Rotterdamsche water. Dat is verschrik
kelijk van smaak! En toen hy het proefde
klaarde zijn gezicht op.
Dag aan dag hebben de bladen klachten
vermeld over het drinkwater te Rotterdam.
Het water heeft een zoodanigen onaange-
immen smaak dat het aanleiding is gewor
den dat in den Gemeenteraad van Rotter
dam een request is ingekomen van Mr. G.
Glom, waarin verzocht werd een commissie
van deskundigen te benoemen met opdracht
de middelen te beramen om aan de geabon-
neerden op de drinkwaterleiding goed drink
water te verschaffen, dat Mr. H. A. J. Reu-
mer ter zake vragen aan B. en W. hem',
gesteld, en dat ook de heer J. H. Jurriaanse
zyn klachten hierover aan den Raad heeft
kenbaar gemaakt.
Op al deze klachten is een uitvoerig
schrijven verschenen van B. en W. Van Rot
terdam, waarin te lezen staat dat de klach
ten juist zyn en dat een onderzoek is inge
steld op de Lek en den Rijn binnen het
Nederlandsch grondgebied. Het is gebleken
dat niet alleen Rotterdam klachten had,
maar ook het Rijks-instituut voor het vis-
schery-onderzoek had klachten ontvangen
over slechte visch-smaak en ook was het
euvel geconstateerd in het vanwege de Ge
meentewaterleiding van A'dam te Rhenen in
gericht laboratorium, waar wordt nagegaan
of ten Behoeve van de watervoorziening van
dc hoofdstad op den duur het water van de
rivier de Rijn ook zou kunnen worden be
trokken.
Kwamen de klachten in Rotterdam reeds
in 1928 voor, in 1929 zyn deze na de
strenge vorstperiode niet zoo vernomen. De
laatste weken echter is er weer reden tot
klagen en het blijkt dat ook bij de andere
rivierwaterleidingen zich dat euvel thans
heeft herhaald.
Teneinde tot een nauwkeurig onderzoek
naar de oorzaak hiervan te komen, is door
dc Regeering, die door de Centrale Com
missie voor drinkwatervoorziening in deze
zaak is gemengd, in 1929 reeds een commis
sie ingesteld van deskundigen, waarvan
voorzitter is Dr. ff. M. Josephus Jitta, voor
zitter van den Gezondheidsraad. Deze com
missie is nu aan het zoeken, maar haar
resultaten zyn nog niet bekend. Alleen weet
men dat het water bacteriologisch volkomen
betrouwbaar is, zoodat er hygiënisch geen
gevaar bestaat. Maar de onaangename
smaak weg te nemen is tot heden niet ge
lukt.
Toen de Goudsche Waterleidmg-My. des
tijds haar watervang aan den iJssel had,
ayn er ook vaan gegronde kiachten over nei.
water gehoord. Lat iieeit er toe geleid dut
die prxse d'eau verlaten is en ze zou wor
den verplaatst naar de Lek. Adn dat vooi-
nemen is door in den weg gelegde bezwa
ren geen gevolg kunnen women gegeven
en toen zyn er proeven genomen om bron
nen aan te boren, die Gouda van het 1100-
dige drinkwater zouden kunnen voorzien.
Reeds eerder waren door een vroegeren
directeur der Waterleiding daartoe po
gingen in het werk gesteid. Het was ech
ter niet mogen geluicken het toen (verkre
gen water zoodanig te maken, dat het aan
de eischen van goed drinkwater kon vo.-
doen. Ür. van Rietschoten is daarin gelukkig
na talrijke proefnemingen en onderzoekm
gen geslaagd.
Op een diepte van ca. 30 Meter liggen
de bronnen, waaruit de Waterleiding-My.
het water oppompt. Het waterniveau dat
door hei pompen jwordt verlaagd, herstelt
zich zeer spoedig. Reeds na een uur is een
meter hoogte weer toegevloeid; daarna
gaat de toevloeiing langzamer. De substan
tie van het opgepompte water ia blijkens
onderzoek gansch anders dan die van hef
grondwater. Dat wórdt verklaard doordat
de, grondlagen, welke zich in den bodem
bevinden, waarbij een flinke kleilaag is, het
contact tussohen het bronwater en het
grondwater absoluut verhinderen.
Dè groote moeilijkheid was in de proef
periode het opgepompte water tot zoodanige
samenstelling te brengen, dat het aan de
in de concessie gestelde eischen kon vol
doen. Dat is ten slotte gelukt. Geleidelijk
is dat beter geworden, zóó dat men het
thans als de gewoonste zaak ter wereld
beschouwd dat we hier goed drinkwater
hebben, dat bovendien nog goedkooper is
als in vele andere plaatsen!
Kennis nemend van de algemeene klach
ten welke thans over d* rivierwaterleidin
gen worden gehoord, mogen we ons hier
gelukkig achten dat de verlegging van de
pnse d'eau der Waterleiding van de
XJssel naar de Dak niet tot stand is kun
nen komen, want anders lowkn w* kier
in Gouda en de gemeenten die van de
Goudsche Waterleiding-My. hun drinkwater
betrekken, met precies hetzelfde euvel te
kampen hebben. Een euvel dat men tot
hecen vergeefs zoekt weg te nemen.
Wat een geluk ook voor de Waterleiding-
My. dat zy in de periode van agitatie die
nu al jaren tegen haar wordt gevoerd, aan
deze misère ontkomen is. Want ware dat
niet het geval, dan zou allicht hiar ter
plaatse de oorzaak, waarnaar de geleerden
al vele maanden zoeken, gevonden worden.
Ten aanzien van Waterleiding-aangele
genheden heeft men in Gouda immers de
laatste jaren reuzen-ontdekkingen gedaan!!
TWEEDE KAMER.
Indische begrooting.
De Kamer heeft nu tijd en het Indische
vraagstuk is van groot belang. De alge
meene beschouwingen over de Indische be
grooting, hebben dan ook een grooten om
vang aangenomen.
De vrijz, democratische spreker heeft zich
ter zake van de financiën optimistischer
uitgelaten dan de heeren van Kempen, Co-
lijn-en Feber. Mr. Joekes staat in velschil
lend opzicht tusschen de socialisten en de
niet-roode partyen in Het ingrijpen der In
dische regeering op 29 December j.l. door
huiszoekingen en arrestaties kan hy alleen
goedkeuren als er werkelijk gewelddadig
verzet dreigde. De Regeering heeft dit ver
zekerd, doch weigert zoolang heb justitieel
ondèrzoek voortduurt, in details te treden.
Dit is correct en als de heer Albarda hierop
critiek oefent is dit een van de vele staal
tjes van de wijze waarop men in Indië den
geest van onrust kan aankweeken, ook al
bedelft men de Regeering onder verwijten
en goeden raad. Natuurlijk heeft de leider
der SD.A.P. de besluiten van haar jongste
koloniaal congres verdedigd. Zyn welspre
kendheid kan ons echter niet doen voorbij
zien, dat heel deze houding iets halfslach
tigs heeft, dat onder de gegeven omstan
digheden slechts de verwarring onder de
inheemschen kan doen toenemen. Men pre
dikt het ideaal der nationale onafhankelijk
heid, doch stelt daarnaast wat men noemt
«objectieve voorwaarden", waarvan de ge
middelde inlander niets snapt en die feite
lijk dat .^recht" op onafhankelijkheid tot
«en toekomst-phrase maakt. Ook de S.D.A.
F. gevoelt zeer wel, dat loslating van Indië
in afzienbaren tijd een onmogelijkheid is
voor Nederjand en Indië beide. Ontijdige
onafhankelijkheid van Indië zou Indië
slechts verarmen, erger, zou Indië tot speel-
bal van andere mogendheden maken. In
Indië zien gelukkig zeer vélen dit in. An
ders de communisten die op order vAn hun
internationaal hoofdkwartier Indië tot ope-
ratieveld hebben gekozen en de inheemsche
bevolking tot het scherpste verzet aanzet
ten en openlijk de revlutie prediken. Zoo
wel de „officieële" communist de heer L
de Visser, als de vrijbuiter Wijnkoop, die
vroeger de filiaalhouder van Moskou was
en nu door zijn opvolger op meedoogenlooze
wijze werd afgemaakt, hebben hun bekende
lied gezongen, juister gezegd: uitgebul
derd. De strijd tusschen de beide commu
nisten is nu door den officieëlen Moskoviet
ingezet. Daar kunnen wy nog van genieten!
Op hun beurt zijn zy van velschillende
zyden voor hun spiegel geplaatst.. Deze lie
den schreeuwen moord en brand, wanneer
in Indië strenge maatregelen worden geno
men tegen opstand en verzet tegen de wet
tige Overheid. Tegelijk zijn zy de advocaten
de lofzangers van alle ellende in den groo
ten Sovjetstaat, die hun de te volgen
marschroute voorschrijft. Tegelijk huldigen
zy het regiem van vervolging en verban
ning van andersdenkenden, van gemis
aan vrijheid en organisatie, het regiem van
doodstraffen en nog eens doodstraffen,
van Overheidsspionnen, Tsjeka en Gepeoe.
Zy prediken het communisme op grond van
de armoede der inlandsche bevolking en hun
heilstaat is een toonbeeld van economische
misère. Tegenover dit fatale drijven kan
niet genoeg gewaarschuwd worden, temeer
waar de inlandsche massa weinig ontwik
keld is en van deze propaganda het kind
van de rekening wordt. En de niet-officieële
Moskoviet had zoowaar den moed om met
een motie te komen, waarin van het Neder-
landsche „schrikbewind" werd gesproken.
Deze motie werd gelukkig door niemand ge
stemd; ook de socialisten, die meer en meer
dqph nog niet voldoende, met de mogelijk
heid van regeeringsverantwoordelijkheid
gaan rekenen, doen aan dergelijke mallig
heden niet meer mee. De moeilijkheden,
welke de socialistische regeering in Enge
land met Britsch-Indië doormaken is een
uitnemende rem voor onze S.D.A.P., die nog
te veel in de afeer der propaganda verkeert
en te weinig rekening houdt met het be
reikbare.
De redevoering van minister de Graaff
voorzoover verstaanbaar, want juist toen
deze slechte spreker aan het woord kwam,
weigerde de microfoon-luidsprekersinstalla
tie bracht weinig nieuws. Hangende het
onderzoek der justitie wilde of kon de Mi
nister geen nadere mededeelingen omtrent
de resultaten der massale huiszoekingen en
arrestaties doen; wel werd toegezegd, dat
Volksraad (in Indië) en Kamer daarop te
zyner tyd konden rekenen. Daarmee was de
eerste motie der socialisten, welke trouwens
gedeeltelijk onjuist van opzet was, veroor
deeld. De tweede motie was zóó radicaal en
tevens zóó onlogisch, dat zelfs de vrijzin
nig-democraten zien daar vierkant tegen
over plaatsten. De voorstellers vertellen
eerst in deze motie, dat de kans op nieuwe
wanhoopsdaden en dus op nieuwe volksram
pen ernstig verhoogd is (natuurlijk volgens
de heeren door de schuld der Regeoring)
en na dit vooropgezet te hebben, vragen
zij de Regeering te bevorderen om alle be
perkende bepalingen (t o. v. propaganda
en stakingsrecht) op te heffen en onmid
dellijk alle om politieke redenen veroor
deelden, verbannenen en in voorloopige
hechtenis gestelden vrij te laten. Als dit
geen motie „voor de galerij" is weten wij
het niet!
Beide moties werden gisteren in stemming
gebracht en verworpen. Alleen de sociaal
democraten stemden voor.
Vermelden wij nog, dat minister de Graaff
opnieuw geweigerd heeft de Kamer in de
gelegenheid te stellen zich over de verdere
o oorvoering van de bestuurshervorming in
Indië uit te spreken, wanneer de plannen
daaromtrént een vasten vorm zullen hebben
aangenomen. De Kamer zal nu alleen de
gelegenheid krijgen om, wanneer de Indi
sche Volksraad zijn meening over de defi
nitieve plannen heeft uitgesproken, een sup-
pletoire begrooting voor de uitvoering der
bestuurshervorming te behandelen. Meer
can een formeele medezeggenschap lijkt ons
dit niet, maar het meest „democratische"
deel der Kamer (V. D. en S. D. A. P.) wil
het zoo.
Het Nieuwe Frantche Kabinet
Camille Chautemps premier.
Briand weder minister van Buiten-
landsche Zaken.
Chautemps is er gisteren ondanks de wei
gering van de links-repubiikeinen om hem
te steunen, toch in geslaagd zyn ministerie
te vormen.
Het is als volgt samengesteld:
Minister-president en öyinenlandsche za
ken: Chautemps (Kamerlitk radicaal j;
justitie: Steeg (Senator, %dicaal);
buitenlandsche zaken: Briand (Kamerlid,
republikein)t
oorlog: BeBnard (Senator, radicaal);
marina: Albert £kur*aut (Senator, radi
caal);
financiën: Dumont (Senator, radicaal);
begrooting: Palmade (radicaal);
onderwys: Jean Durand (radicaal);
handel: George Bonnet (radicaal);
openbare werken: Laiadier (radicaal);
landbouw: Queuille (Kamerlid, radicaal);
koloniën: Lamoureux (radicaal);
arbeid: Loucheur (Kamerlid, links radi
caal);
koopvaardij: Daniélou (Kamerlid, links
raoicaal);
posterijen en telegrafie: Julien Durand
(hnks radicaal);
luchtvaart: Laurent Eynac (Kamerlid,
links radicaal) en
pensioen: Gallet (radicaal).
Voorts werden als onder-staatsBecreta-
rissen aangewezen: Berthod (rad.),, Pagnot
(rad.), Chappedelaine (1. rad.), Archimband
(rad.), Marchandeaw (rad.), Henry Paté
(onafh. linkerzyde), Lambert (rad.), Léon
Bouy|sode (rad.), Bellanger (geen party).
Om 19 uur heeft het nieuwe kabinet zich
naar het Elysée begeven om zich aan den
president der„Republiek te presenteeren.
Gaat men de positie van het nieuwe kabi-
i na, dan komt men tot de volgende resul
taten:
De Kamer telt 597 afgevaardigden. De
groepen uit welke de ministers voortgeko-
mer zijn, tellen van dit aantal slechts 211
algevaardigden, maar Chautemps rekent
klaarblijkelijk op de hulp der socialisten, die
101 en de kleine groep Painlevé, die 18 af
gevaardigden telt. Hierdoor zou zyn meer
derheid dus stygen tot 330 tegen 267 of een
voldoende meerderheid om mee te regeeren.
De innerlijke zwakte van het kabinet blijkt
er echter evenzeer uit, want in alles zal het
van de genade der socialisten afhangen.
Minister-president Chautemps heeft gis
teravond bij het verlaten van het departe
ment van arbeid verklaard, dat de nieuwe
regeering Dinsdag aan het parlement voor
gesteld zal worden.
De regeeringsverklaring zal Zondagmid
dag in den kabinetsraad besproken worden
en Dinsdagmorgen in den ministerraad de
finitief worden vastgesteld.
De weigering der fractie-Tardieu, waar
van wij reeds melding maakten, werd hier
mede gemotiveerd, dat Tardieu in Novem
ber het initiatief nam tot een concentratie,
openstaande voor alle republikeinen, zonder
medewerking der socialisten. Van een der
gelijke concentratie blijft de fractie een
voorstandster.
De groep der' democratische en sociale
actie (fractie-Maginot) heeft zich tegen
deelneming uitgesproken, omdat een kabinet
met steun der socialisten een uittarting is
var. de Kamer, van welke drievierde deel
gekozen werd tegen het kartel en voor steun
aan de politiek van Poincaré.
Een zitting met veel onderwijszaken. Een goede beurt van
Wethouder Sanders. Een R. K. Huishoud- en Industrie
school en een Ned. Herv. school in de Korte Akkeren
momenteel afgewezen. Uitbreiding van het politiecorps
toegejuicht. De DaJdoozenverzorging b(j het Leger des
Heils ondergebracht. De restauratie van het carillon in
den St. Janstoren eindelijk opgedragen. Te veel door
de provincie onteigende gronden aan de gemeente verkocht.
De billijkheid zoek. Een vergissing? Een vage ver
klaring van Wethouder Van StaaL
De jongste zitting1 van den Gemeenteraad
stond wel in het teeken van het onderwijs.
In behandeling kwamen het verzoek van de
R.K. inrichting van Liefdadigheid om de
oprichting eener R.k. Huishoud- en In
dustrieschool noodig te verklaren, waarop
B. en W. in meerderheid afwijzend hebben
geadviseerd, en het voorstel tot het verlee-
nen van medewerking op grond van art. 72
der L.O.-wet 1920 voor het stichten eener
bijzondere schooi der Ned. Herv. Gemeente
in „de Korte Akkeren" waarby de meerder
heid van B. en W. zich vóór die totstand
koming had verklaard, terwijl een voorstel
tot oprichting eener lagere opleidingsschool
in de Centrale Kopschool en een voorstel
tot inrichting der in aanbouw zijnde school
voor g. 1. o. aan de Eerste Kade wegens
het gevorderde uur zijn aangehouden.
De Raad heeft zoowel op de aanvrage
van de ILK. Huishoud- en Industrieschool
als op die tot stichting eener Byz. School
voor de NecL Herv. Gemeente in ,4e Korte
Akkeren", voor 't oogenblik althans, af
wijzend beschikt, zü het met 1 stem
meerderheid slechts. Het was een zuivere
stemming rechts tegen links: de rJk. schaar
den zich met de a.r. en het c.h.-lid aan de
eene zijde en daartegenover stonden de soc.-
democraten en de liberalen. De s.-d. wet
houder Sanders heeft zijn standpunt daar
bij op uitnemende zakelijke wyze verdedigd.
De motiveering dié tot de afwijzing der
aanvragen heeft geieid, was niet in oeide
gevallen dezelfde. By de aanvrage voor ae
K.K. Huishoud- en Industrieschool verdedig
den de rJt. leden het pnncipieele standpunt
dat ook het terrein van het Huishoud- en
Inaustrie-onderwijs een specifiek r.k. ka
rakter moet dragen, evenals op de r.k.
lagere scholen. Wethouder Koenmns vei-
klaarde in een uitvoerig betoog dat de R.K
op het standpunt staan de jeugd tot aan
den volwassen leef tyd te moeten omringen
met een Chineesohen muur waardoor eiRen
invloed op de vorming der „leerlingen" van
neutrale zijde moet worden gieweerd.
By- dit betoog hebben we de verklaring
gemist waarom van de bestaande Ny-
mrheidaschoo4 voor jongens, nooit klachten
zyn vernomen dat leerlingen van verschil
lende richtingen niet uitnemend gezamen
lijk vruchtdragend onderwijs hebben geno
ten. De gedachte dat op deze inrichting net
lager onderwijs wordt voortgezet en dat
daarin zulk een gevaar zou zitten is door
den heer Koemans alleen met woorden ver
tolkt, maar niet aangetoond.
Het bezwaar van hen, die zich niet voor
deze inrfthting hebben verklaard zat voor
namelijk in het feit dat zy, niet wetend of
op de „neutrale" Huishoud- en Industrie
school, die er komen zal, wel een voldoend
aantal leerlingen komen zal, zich niet heb
ben willen wagen aan de stichting van een
R.K inrichting, waardoor zonder zekerheid
van voldoende bevolking, de risico voor de
gemeente, veel te groot werd geacht.
De discussie over de Ned. Herv. School
in de Korte Akkeren was van geheel an
deren aard. De a.r. en c.h. voorstanders
dezer school grondden bij monde van den
heeren Verkerk en Kamphuizen hun ver
dediging van de aanvrage op art. 72 van
de L. O.-wet. Het aantal handteekenin-
gen werd voldoende geacht. Hoewel de
eenmaal gestelde handteekeningen als defi
nitief werden beschouwd, was toch een
nieuwe lijst nog ingediend, waarop het oor
spronkelijk aantal handteekeningen weder
om voorkam. Zulks naar aanleiding van het
onderzoek van den Wethouder van Onder
wijs, den heef Sanders, omtrent de „echt
heid" der handteekeningen ingesteld en ter
informatie of de ouders inderdaad van plan
waren de kinderen naar de school te zen
den, welk onderzoek naar 's wethouders
oordeel leidde tot zoodanige vermindering
viui het aantal aanvragen, dat dit beneden
hei wettelijk vereischte minimum kwam.
Dat onderzoek en de conclusie van den wet
houder werd door den heer Verkerk niet
juist geacht en hy sprak dan ook als zyn
oordeel uit dat, waar het voor hem een zui
ver formeele quaestie is, de houding van de
minderheid van B .en W. een onvoldoend
rechtsbewustzijn demonstreert.
Het standpunt door Mr. de Witt Wijnen
vertolkt kwam hierop neer dat, wat aan
den raad ter beslissing werd voorgelegd een
zuivere juridische quaestie is, waarvan de
eindbeslissing niet is aan het hoogste
rechtscollege, maar b(j den Minister. Waar
dit het geval was, verwacht de heer de
Witt Wijnen dan ook dat onder het recht-
Bche bewind de huidige rechtsche onderwijs
minister de quaestie wel zoodanig zal be
slissen dat toch aan het verzoek wordt vol
daan.
Waar we thans leiven onder de onderwijs-
pacificatie, die, het werd door den heer
Fokkers heel duidelijk gezegd, op grond
van da praktijk, lang niet algemeen sympa
thie ondervindt, is het te betreuren dat de
voorstanders van het bijzonder onderwijs,
die op grond van de wet hun aanvragen
doen, niet zorgen dat niet kan worden ge
twijfeld dat aan de voorwaarden, die de wet
steit, is voldaan. Dan ware deze discussie
overbodig geworden. En waar men van
rechtsche zijde betoogt, dat het aantal
handteekeningen gemakkelijk kan worden
opgevoerd, ware het zeker juister geweest
dit ook te doen. Nu heeft het den indruk
gewekt alsof de aanvragie niet voldoende
serieus is behandeld. En dit mag met
het oog op de financieele zijde van het
vraagstuk, toch zeker worden verwacht,
vooral in ieen periode, waarin in den Raad
„dc financiën" zoo telkenmale in het ge-
diug worden gebracht
Zooals gezegd, beide aanvragen zijn mo
menteel afgewezen. Maar wy beschouwen
dit toch maar als van tijdelijken aard.
Het politiecorps wordt met 6 man uitge
breid. Daarmede zal dan, naar verwacht
mag worden, een eind komen aan de Klach
ten dat niet voldoend toezicht van politie-
wege wordt geoefend.
Weldra is nu ook de salarisherziening te
wachten, die blijkens mededeeling van dea
burgemeester in een der vorige zittingen
geoaan, in bewerking is.
De dakloozenverzorging, die hier uiterst
primitief geregeld was, zal nu beter worden,
dsnk zy de medewerking die het Leger des
Heils aan de gemeente in deze verleent.
Met het carillon in den St. Janstoren gaat
het niet vlug. De Raad heeft nu besloten
het advies van B. en W. te aanvaarden om
de restauratie op te dragen aan de firma
J. H. Addicks en Zonen te Amsterdam en
haar gieter de firma J. Taylor te Loughbo
rough in Engeland tot een bedrag van hoog
stens 10705.Waarom Wethouder Don
ker zich daartegen verklaarde, ia niet ge
bleken.
Naar uit de mededeelingen van B. en W.
bleek hebben de besprekingen geen vlot
verloop gehad. Daaraan is het dan ook te
wijten dat, naar het zich laat aanaien, de
ingezetenen straks in de Meimaand nog iiiet
van het klokkenspel zullen kunnen genieten.
Het voorstel tot aankoop van perceelen
grond van de provincie Zuid-Hoiland heeft
aanleiding gegeven tot een merkwaardige
discussie. De betreffende gronden zyn door
de provincie eenigen tyd geleden onteigend
in verband met de plannen der provincie *en
aanzien van de wegen.
Onder die onteigende perceelen van een
stuk grond behoorende tot het industrie
terrein der N.V. tot aanneming van Werken
v. h. H. J. Nederhorst. Nu blykt de provin
cie meerdere perceelen waaronder ook dat
stuk van de fa. Nederhorst, door onte'ge-
ning van haar plannen niet noodig te heb
ben. Inplaats daarvan de eigenares weer in
dc gelegenheid te stellen haar ten alge-
meenen nutte onteigend terrein weer te
kunnen terugkrygen, nu de bast? tot ont
eigening vervallen is, is dat niet geschud,
maar zullen die perceelen worden verkocht
aan de Gemeente Gouda. Dat is toch wel
zonderling. De firma Nederhorst had daarin
dan ook aanleiding gevonden zich tot G«d.
Staten te wenden om te verzoeken haa"
terrein weer te mogen terug koop«n, daar
dit voor haar industrie noodig is. En ook
had deze firma zich tot den Raad gewend
het voorstel niet te behandelen vóór Ged-
btaten op haar aanvrage hadden beslist.
Hoewei Mr. de Witt Wijnen met temmende
redenen heeft gepoogd den Raad tot het in
zicht te brengen.dat hier, inplaats van een
industrie te steunen, een schreeuwend on
recht wordt gepleegd, tenzy de provinaie
een vergissing heeft begaan is hem dit
niet mogen gelukken door het betoog van
dsr. Wethouder Van Staal dat wanneer het
voo* de gemeente mogelijk ia de firma Ne
derhorst te helpen, deze voor 100 op de
medewerking van B. en W. zal kannen reke
nen. Een toezegging zoo vaag, dat daaraan
geenerlei houvast zit.
Er zal nu moeten worden afgewacht wat
er :al gebeuren. Hier hadden B. en W. ech
ter met een tegemoetkomend advies, zonder
schade voor de belangen der gemeente,
metterdaad kunnen toonen dat het hun ernst
is in het belang der industrie mede te wer
ken. Dat ware loyaal geweest.
Aan het slot van den avond was den Raad
no? een interpellatie in uitzicht gesteld van
den heer Overhand over het niet-gunnen van
de werken tot uitbreiding van de Veemarkt
aan den laagsten inschrijver, den heer Moo-
ten. Maar toen het middernacht werd, heeft
de interpellant zijn betoog maar opgeschort
tot de volgende zitting. En zoo prijkt dit
dan met nog andere onafgedane zaken reeda
op de lei voor de volgende keer.
