bergambacht, berkenwoude, bodegraven,
s
GOODsm miun
ieder leest ze danl
Kleine Annoncis 8 rqilt f I-.
wl
piinose
iTIE
ientiën
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
dan 7000 gezinnen in Gdüda en Omgeving
Deze6 Courant k,omt in meer
No. 17315
Zaterdag I Maart 1930'
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN, enz.
Dit blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
EERSTE BLAD.
25
inlichtingen.
t
4
B8«Jaar
teem van
e betaling
sr maand.
BOSKOOP, GOUOERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
M. J. OGIER ft Co.
■Hasten
antaardlg
iterklngs middal-
ose wordt met uitste-
gebruikt door zwakke
ay het leeren achterlijk
g last hebben van ver-
hersenen.
V?"' ÏS
FEUILLETON.
De slavin van het zwijgen.
Géauthoriseerde vertaling uit het Engelsch*
t
mar O.W. O»
geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82:
ig 48400.
i
nummer beetaat ut twM bladen.
Onze Moedertaal.
zijn moedertaal pal
10
I
me)
lol
igelsch
r bij Apotheker»
(Wordt vervolgd).
i Ji
*>r.>piw.7<
stopcontact.
afstemming.
t U moeite en kosten
afschrift is voldoende
ischt Couml
Gouda
H.ebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in de
Inzending tot Zaterdagmorgen
9 uur aan het Bureau:
MARKT 31 --
nen- en Buitenlandsc^e
worden door ons «on*
[e prijsverhoogini
(HlI BM.HL COURANT.
Onderscheidingen.
Als gevolg van de hersteicanferentne ie de
Regeering ook met eenige onderscheidingen
komen aandragen voor hen die zich ver
dienstelijk hebben gemaakt. Men voelt weer
zoo duidelijk dat men getracht heefter met
haar v;
loepen
den corridor in. Hij was ongerust geworden
over het lange uitblijven van het meisje. Sir
I k. za®* ^em aankomen en trok zich
~.*»r terug; hij maakte bin-
opmerking, die allesbehalve
jongeman was.
mijn slaapkamer tot hij
fluisterde Sir Charles^ zijn
Wat een verduivelde ezel was
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot dan bMorgtaing):
15 regels 180, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezerfkring;
15 regels 1.55, elke regel meer 0.30. Advertentiën in het Zaterdagnnmmer 20 ct
bijslag op den prjjs. Liefdadigheidi-advejtentiën de helft van den prijs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1-4 regels j 2.25, elke regel meer O.W. Op
de voorpagine 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte. lu.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soiled* Boekhande
laren, Advertentiebureaux en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zijn.
ergave heeft i
type 25141
voordeelen
k®n was, mdar dtie hoop werd onmiddelijk
^.n bodem ingeslagen, toen de jongeman
aauD* lumtTii
OoMthavM M - Fagmtra.t O I
Oompona
AaaMranlien
voorwaarde dat Sir Charles *de concessies
inbrengt an dat ze de winst samen zullen
deelen. Weet je wat: ik zal vragen of mijn
vader straks nog hier komt. Hij is toch nog
nog niet naar bed, hij gaat nooit zoo vroeg.
Maar hij ie toch pas ziek geweest? op
perde Beatrice.
—O, maar hij is er alweer aardig bovenop
en met. een auto is hij zonder dat hij zich
heeft te vermoeien, in een kwartiertje hier.
Het is een mooie avond. Zoo iets als dit ie
juist een kolfje naar zijn handhet zal hem
eerder goed dan kwaad doen. Maar ik moet
eerst een gesprek onder vier oogen met Sir
Charles hebben.
Beatrice trachtte hem tegen te houden,
maar daar trok de voortvarende jongeman
zich niet veel Van aan en hij viel onge
geneerd de slaapkamer van haai* vader
binnen. Deze was eerst hevig ontfltèind,
maar naarnfcite Mark met zijn uiteenzettin
gen vorderde, klaarde Sir Charles’ gezicht
op. Hij liet zich tenslotte zelfs bewegen om
zijn vermomming af te leggen.
Werkelijk, beete jongen, zei hij, toen
Mark klaar was, ik kan niet anders zeggen
‘dan dat het mÜn «toutste verwachtingen
overtreft wat je me daar vertelt en dat ik
jou en je vader meer dan dankbaar ben. Ik
had er geen flauw idee van dat ik op zoo’n
schandelijke manier bedrogen werd. Ik be
schouwde Sartoris als een goeden kerel, die
mij op een delicate manier uit de narigheid
wilde helpen. Maar als de oude meneer
Ventmore zegt dat die concessies waarde
hebber^ is er geen enkele reden om daar
aan te twijfelen, want er is geen gewiekster
zakenman in de heele City. Nu Sartoris dood
m Óen Schouwburg.
"rijf el achtige voqfe.
iflhouwburg ter bfe-\
fgendegen, omdat
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal ƒ2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
by onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zyn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82:
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
Onder de vele vreemde woorden en uit
drukkingen, welke in onze Nederlandsche
taal burgerrecht verkregen hebben, vinden
we ook het woord schibboleth, dat uit het
Hebreeuwsch tot ons gekomen is. Het her
innert aan een burgeroorlog in het oude
Palestynsche land. De bewoners van het
landsdeel Ephraim konden de letter s moei
lijk uitspreken. Toen nu de Ephraïmieten
eens verslagen waren door den richter
Jephta, vluchtten de verslagenen en trach
ten via de Jordaan hun land weer te berei
ken. Maar Jephta’s mannetjes wachtten
hen bij de veren over de Jordaan op en
lieten ieder, die oversteken wilde, het
woord schibboleth uitspreken. Aan de Uit
spraak herkenden ze èn vriend èn vijand. In
onze vaderlandsche geschiedenis vinden we
een evenwijdige geschiedenis. De Friesche
strijder Groote Pier liet ieder, die hem in
handen viel, een Fransch rijmpje opzeggen.
Aan den tongval, waarmee dit geschiedde,
herkende hij zijn oprechte Friezen. De
anderen joeg hij ov^r de kling.
Uit deze beide geschiedenissen leeren we
duidelijk,’dat de uitspraak der moedertaal
iets eigenaardigs is. Al leert een vreemde
ling nog zoo goed de Nederlandsche taal
schreven, to6h zal men steeds aan de uit
spraak, al is het maar van een enkel woord
of een enkele letter, bemerken, dak men
niet te doen heeft met een rasechten gebo
ren en getogen Nederlander.
We leerden onze eerste woorden spreken.
Stamelend deden we hooren wat ons was
voorgezegd. We radbraakten niet zelden
deze woorden. Langzamerhand echter leer-
den we meer zuiver -spreken en reeds lang,
voordat we letters leerden en woorden spel
den, spraken we onze moedertaal. En deze
taal vergezelt ons tot aan het graf. Afzou
den we jaren in vreemde landen verkeeren
en mengden zich in onzen dagelijkschen
woordenschat tal van vreemde woorden,
verleeren zouden we de taal nooit, welke we
spraken in ons ouderlijk huis. De moeder
taal g^at met ons mede in gansch ons leven.
We blijven er in denken, al spreken we
haar niet meer. Een trouwe levensgezellin,
wie we dankbaar moeten Blijven.
Iedere taal heeft haar eigen4 schoon, ge
lijk er geen taal is, welke ook niet zulke
eigenschappen bezit, waardoor de vreem-
18, heeft die overdracht zijn beteekenta ver
loren
Die zou toch nietig zijn, verklaarde
Mark, omdat zij door bedrog verkregen is.
Nu zou ik u willen verzoeken om op uw
gewone zorgvuldige manier toilet te maken,
dan zal dk mijn vader telefoneëren dat u
met zijn voorstel accoord gaat en ga ik hem
even in een taxi halen. Dan kan de heele
zaak vanavond, of beter vannacht, nog in
orde komen.
Mark ging dekamer uit en deelde Bea
trice, die in haar eigen kamer in spanning
op den uitslag van het onderhoud had ge
wacht, mede dat alles in orde was en dat
zij naar Mary Grey moest teruggaan.
Gearmd liepen ze den corridoir over, waar
de lichten gedempt brandden en waar op
dat oogenblik geen levende ael te beken-
nen was.
Ik hoop dat je me wilt vergeven, lief
ste, zei het meisje zacht. Het had niet veel
gescheeld of ik had er zwaar voor geboet
dat ik niet voldoende vertrouwen in je heb
gesteld- Maar nu is alles ten beste gekeerd.
Er is geen sprake van je iets te moeten
vergeven, weerde Mark af. Ik zal je wat
anders vertellen. Het kan me niet schelen
of iemand ons riet of niet ik zal je hier en
nu een kus tgevenIk kan het niet helpen,
maar ik kan moeilijk de weduwe van Ste
phen^ Richford in je ziendat moet je maar
als een korten benauwden droom beschou
wen.
zijn dan nog eenige officieele bedrijfshoof-
den begenadigd, waarvan er één ia, van
wien wij gerust durven zeggen dat hij in
den meeat volatrekten zin van het woord
absoluut niets voor de conferentie heeft ge
daan. Daartegenover zijn er wel anderen die
veel deden. Maar het moest weer op een
koopje en dus schriel. Het is zeer noodig
dat in deze materie eens groote schoon
maak wordt, gehouden,en men leere andere
maatstaven aan te leggen. Maar. roei
aan het departement maar eens iets uit.
Wij beginnen tl het einde van den winter
in het ricfit te krijgen en de tijd voor bij-
Wij voor ons zijn heelemaal niet blij met
het bezit van een gemeentelijke schouw
burg en als wij dien niet bezaten, zouden
wij zeker niet naar het bezit ervan jagen
nu wij weten wat de gevolgen daarvan zijn.
Hoe weinig juist begrip er bij de overheid
bestaat ten opzichte van de kunst hebben
wij zoo vaak ervaren aan het departement
dat naast onderwijs ook de kunsten en we
tenschappen heet te bevorderen. Aan dat
departement tast men heelemaal in het duis
ter wat men er eigenlijk zou kunnen doen.
Men heeft er maar twee dingen gedaan n.l.
een paar subsidies toegekend voor erkende
kunstinstellingen en men heeft een kunst-
referendans aangewezen, die met veel ge
wicht de Regeering hier en daar en overal
vertegenwoordigt. Een speech je namens de
Regeering” maakt altijd eenigen indruk en
als dan een heel enkelen keer de mededee-
liing mag volgen dat het H M. de Koningin
behaagd heeft een ridderorde toe te kennen
dan „doet” het wel wat.
Huldiging van een letterkundige.
Met de ridderorden voor letterkundigen
ia men nog niet op het goede spoor. Helène
Swarth een ridderkruis te geven ia wel heel
w^jpig on verraadt tamelijk veel onkundp
zijn te noemen.
Verleden week is er een letterkundige1
huldigd. die men veel meer en hoogier
degeven maar de man zelf heeft er Voor be
dankt als het niet hoogen werd.De Regee
ring zat te veel in het bureaaratasche net»
vaat dan dat zij eens uit haar slofLkon
i sedriet. Dies gebeurde er nieta en aan den
feestmaaltijd werd het telegram van den
f «Minister .yan Kunst met. gemeeemufi ont
vangen. t
't Kan een beste man zijn, deze minister,
maar dat hij ook maar een vezeltje artisti
citeit aanzich heeft, moet betwijfeld. Het is
daarom alleen reeds mal, dat dan door hem
over deze aangelegenheid kan worden
beslist.
JJie verhuiifderij ‘is 4en
griiaal geworden en men. kag
piet voorstallen hoe allee lot
details te krijgen
De, viadidgrijkhe^i dfObh
ger^ ia .dus ook, al^onfectie g
'dat,js «el dó Oorzaak der inri
m wetea.wUonartdigejifcnfl
Zoo. dus jo hebt de waarheid ontdekt?
Wat ontdekt? vroeg Beatrice met een
mislukte poging om zich van den domme te
houden
-- Lieve meid, probeer maar niet om me
met een kluitje in het riet te sturen. 'Field
en Berrington weten dat je vader verborgen
werd gehouden in de villa van Sartoris
en vermoeden dat hij in leven is. Berington
heeft me beneden alles verteld en Field
heeft daarnet getelefoneerd. En ik heb Meel
goed gezien op het moment dat ik den
corridor inkwam een manspersoon zich
haastig in je kamer terugtrok. Dat is na
tuurlijk .niemand anders dan Sir Charles
die op de een of andere manier uit dat huis
sinten apt is en vermomd in het hotel de
teruggekomen.
Beatrice kon geen woorden vinden, ze
schaamde zich vreeselijk dat ze geprobeerd
had Mark om den tuin te leiden en kreeg
en kleur als vuur.
Vergeef het me, stamelde ze eindelijk,
dat ik niet oprecht tegen je bent geweest.
Ik kon niet vermoeden, dat je alles wist en
ik wilde zoo graag dat de terugkomst van
mijn vader geheim bleef. Je wéét immers
hoe de. zaken stonden vóór zijn verdwijning
en :k denk niet dat jij een andere oplosring
weet dan dat hij d« Vlucht neemt nAar het
vasteland of naar Amerika. Hij heeft» ggld
gekregen van Sartoris.
Die het hem ook niet voor niHs ge
geven heeft, vulde Mark schamper aan. De
schurk kocht op die manier voor een appel
en een ei iets dat honderdduizenden waard
is en dacht tegelijkertijd voorgoed van Sir
Charles af te zijn. Lieve kind, wat je vader
weer
dochter etJU veruuiveiae eaei was
1,1 toch om zoover met je mee te loopen' -
/Beatrice had nog een flauwe hoop dat
wk niet gezien zou hebben dat ze niet al-
menschen in den tijd
an het gestel.
isenen van iederen leef-
doedarmoede of zenuw
en zich daardoor aft®
Ibaar gevoelen,
gebruiken met succes
GUINOM.
2.—; a.
J VOO^ NAMAAK!
4 DAM t Ca-,
ut 2c/4. De» Hm»
Alg hij morgenochtend naar mijn
legaat. z#l die hem om te beginnen
iven voor minstens het tiert-
.letgeen hij noodig heeft om
uit de moeilijkheden te komen. Daar kan
ik je mijn eerewoord op geven.
Dus je wilt zeggen dat je vader be-
reid ia
Om het geld te fourneeren dat noodig
is voor de exploitatie vaa de mijn^p. Op
gezien iedere natie een eigen cultuur heeft,
daarom ook heeft ieder Vqlk recht op een
eigen taal en heeft ieder, die tob dat volk
behoort, het onwedprsprekelpke recht om
voor de handhaving van zjjn moedertaal pal
te staan.
We leven in een tijd, waarin op velerlei
gebied de international gedachte hoogtij
viert. Dat heeft zijn goede zijden, het valt
moeüijk tegen te spréken. Ook de weten-
s$|tóp, de techniek enz. heeft een sterken
internationalen inslag. Vandaar, dat aller
lei vreemde woorden ep uitdrukkingen in
iedere taal insluipen, zft> in de onze als in
die van andere volken; Moeilijk kan dit
verschijnsel tegengaan öf teruggedrongen
worden. We hebben dat te aanvaarden.
Maar we zullen er toch goed aan doen, wan
neer we nauwlettend op dit verschijnsel
acht geven. Hier toch ligt voor de moeder
taal een groot gevaar, i
Onze moedertaal. Het is schoop, dat we
in dezen onze moeder gedenken. Ongetwij
feld was zij het, die ons de eerste woorden
leerde spreken, van wiePwy de eerste woor^
den gehoord hebben.
BRIffVEN UÏT Ifi HOFBTAD
MXIjjfc* i
De exploitatie van
Den Haag heeft het|
recht een gemeentelijk^
zitten. Twijfelachtig isri
de gemeente al heeMOB
dan plezier, heel was meer nadeel dart
wins^van dit bezit heeft beleefcl. Na allerl/i
zoeken en tasten omtrent del exploitatie
vorm heeft men er eindelijk gevonden
die nogal aardig marcheert. ^Er is een ae-
meentelijke exploitatie en deze geeft yan
één gezelschap den voorrang voor de hAiur
van het gebouw. Die huurder krijgt (een
subsidie-uan een halven ton en moet Ivoor
den rest zich min of meer een toericht laten
welgevallel van een schouwburgcommissae
die in dp Kunst een oordeel wenaCht uit te
sprokéll^l^ uuAuvuijn. Amu uixjii Kcnouiiu ueeiier uien
NatuM’Hjk heeft dit systeem van verhu- het kleinste minimum af te komen. Daarbij
ren ernstige bezwaren. Andere gezelschap
pen worden ontegenzeggelijk achtergesteld
en niet alle menschen achten die achter
stelling en die bevoorrechting van den ééne
exploitant billijk. Zelfs zijn er die aller
minst in genomen zijn met de begenadigde
en zijn kunst. De overheid rit nu eepmaal
aie ze rich met kunst gaat inlaten in een
moeilijkheid n.l. dat zij moet oordeelen en
daarvoor mist de overheid de noodige ta
lenten. Ze doet hier het werk op de gewone
traditioneele wijze waarop zij altijd advie
zen inwint en dat systeem deugt niet voor
de kunst.
ook mag denken of beweren, hij is van de
tegenwoordige toestanden in het gehóed waar
die mijnen liggen, blijkbaar absoluut niet
op de hoogte, hij is misschien ook nog mis
leid door vervalschte rapporten en leugen
achtige berichten en heeft er geen flauw
vermoeden van dat, nu dat gebied de laatste
jaren tot rust is gebracht en het er veilig
is en de mijnen dus geëxploiteerd kunnen
worden, de concessies een ontzaglijke waar
de vertegenwoordigen. Mijn vader, die uit
stekend op de hoogte is van allee wat er op
zakengebied in de City voorvalt, heeft die
historie nauwkeurig onderzocht, en hij is
bereid zijti oordeel dat die concessies een
fabel achtige waarde hebben, te staven door
er een stevigen duit voor te betalen. Trou
wens, het feut dat Sartoris en zijn trawan
ten voor geen enkel middel rijn terugge
deinsd om die concessies in hun bezit te
krijgen, bewijst dat ook al voldoende. Er zit
in die affaire een vermogen zoowel voor Sir
Charlee, als voor juffrouw Decie. .Te vader
hoeft absoluut niet te vluchtenhij kan
zich gerust openlijk vsrtoonen en zeggen
dat hij het slachtoffer is geweest van een
troep schurken en zwendelaars, die gepro
beerd hebben hem zijn eigendom afhandig
te maken nnav TfliA
vader loeg
een chèque gev
voudige van h(
HAGENAAR.
I deling minder aangenaam getroffen wordt. 1
I We spreken van vloeiende talen. Niet min- I
1 der ïyn er talen, welke een eenigszins stug
gen indruk maken. Maar wie van zijn prill?
jeugd af een taal leerde spreken, zijn moe
dertaal, is allicht geneigd die taal de best,
te achten. Inderdaad heeft iedere taal, ge
lijk ieder land en ieder mensch, zijn vóór
en tegen, zijn aantrekkelijkheden en dat
gene, wat afstoot; het komt er echter op
aan wat men van zulk een land wil zién,
van welke zyde men zulk een menschenkind
benadert. En onze eigen taal dienen we
steeds te zien van den meest aangenamen
kant: als een band, welke ons blijft verbin
den aan onze geboorteplek, een band
blijft vormen, zich slingerend An gansch
een volk, daarvan de eenheid od hoorbare
w(jze demonstreerde.
In sommige landen wordt inr .onzen tijd
een taalstrijd gevoerd. We denken aan wat
in Belgisch-Vlaanderen plaats vindt, waar
een strijd gestreden wordt, al is het met
onbloedige wapenen, daarom niet minder
vinnig, om de heerschappij van de moeder
taal, voor welker rechten men opkomt. Nu
moge misschien in dezen ook de binn«n-
landsche politiek een woord meespreken, de
achtergrond en de levenstaaiheid dezer be
weging is- ontegenzeggelijk de liefde voor
de moedertaal, die tot het hart spreekt. Dat
zulk een strijd mogelijk is, bewijst de, juist
heid van wat we zeiden over de beteekenis
van de taal, welke we reeds spraken, toen
we misschien van de woorden, die we ge
bruikten, de beteekenis niet ten volle ver
stonden. Dien strijd, geboren uit de liefde
voor de moedertaal, zien we ook in Zuid-
Afrika, sedert het kwam onder Engelschen
invloed en gezag. De moedertaal kwam in
het gedrang, maar aanstonds rezen
mannen en vrouwen op, die den strijd aan
durfden voor het behoud van de eigen taal,
die immers^jansch het volk is.
We vinden in de geschiedenis van iedere
beschaafde natie een tijdperk, waarin be
paalde kringen meenen, dat het beter is,
van meer ontwikkeling getuigt, om een
andere taal te gaan gebruiken. Van die
kringen uit verbreiden zich dan de vreemde
woorden en uitdrukkingen, omdat ieder
gaarne meer schijnt dan hij is, over breede
volkslagen. Ten onzent is het langen tijd
met het Fransch het geval geweest. Hoe
verkeerd dit is begrijpt men te beter, wan
neer men bedenkt, dat de taal van een volk
de cultuur ervan weergeè(t; vrucht is van
den ontwikkelingsgang, welken zulk een
volk door de eeuwen heeft gevolgd. En^aan-
zondere vermaken is aangekomen tegen h«t
oogenblik dat Paschea komt en voor velen
bet vermaak wordt stopgezet.
Bal-masqué’*.
Drie weken achter elkaar een bal-magque
is nu iete heel gewoons. Maar toch ze ra
ken uit den tijd, hetgeen nu niet direct een
ongunstig teeken is. In vroeger jaren waren
die bals zeer vol, zoodat van dansen eigen
lijk niet veel kwam.
Het is voor velen een bioonder genot om
zich in eens anders pak te steken onder die
camouflage een beetje dwaas te doen, Men
zegt, dat voor de exploitatie zoo n bal een
goed zaakje ia; de entree’s zijn hoog, d^-oon-
sumptie duur en er wordt heel wat geld
stukgeslagen. Van de costumeering i» da
aardigheid er af sedert men ieder coetuum
kan huren en dus met geleende veeren kan
r ver-
geve"
bij”da Règeering. Meer dergelijke gevallen I P»«n<«ón^Wat men wjxn een dergq^jk
5»ge. met geringe huurprijzen betaald wq
wil. yie verhudlderij is Aen zaak op
Te weten, dat men ként, hetgeen men
kent en te weten, dat men niet kent, wat
men niet kent, dat is de ware wetenschap.
van FRED. M. WHITE.
Ik Nadruk verboden.
Het was geen benijdenswaardig lot voor
<*n man die zooveel van een goed en royaal
leven hield sis Sir Charles om van een
v<»r zijn doen armelijk inkomentje, de ren
te van het geld dat hij van Sartoris voor de
Düjnconcessiee had ^gekregen, te moeten be
staan. maar ten slotte: hij oogstte wat hij
zelf gezaaid had.
Op dat moment da^ Beatrice ril de deur-
opening van haar kamer verscheen, tot waar
yader onvoorzichtig met haar meege-
was, kwam Mark Ventmore juist
•idor In. Hij
Charles hóm
“•«tig in de kamer
nensmonds een 07
vleiend voor den j
Ik ga naar
weg
in.