4%
Naar Indië
Nou
SPAARBANK
Raadsels voor de Jeugd.
x
naar concerten en theaters omdat dan de
tiamdiensfc 'geheel onvoldoende ia en alleen
voor de bewoners rondom het eindpunt nut
heeft. Wie een paar haltes later wil instap
pen, heeft geen kans. Het zou ons dan ook
niet verwonderen of één der ergste concur
renten van de tram zijn op dit oogenblik de
taxi's, d. w. z. de bussen in het klein. Het
groote gemak van deze taxi's behoeft niet
uiteengezet en het blijkt dat het publiek
voor dit weelde-tje wel een paar dubbeltjes
over heeft.
Het aantal abonnementen op de tram
neemt ook zeer af en dat verwondert one
niet'. De vaste klanten kunnen niet op dat
trage ding wachten.
De fiets, de bus en de taxii zijn drie ge
duchte concurrenten van de tram en ze kan
het daartegen op den duur niet uithouden.
De gezaghebbers zullen bakzeil moe ten- ha
len.
Hetgeen dri© jaar geleden al voorspeld is.
HAGENAAR.
Een tocht naar an door tropisch Nederland.
XXV11I.
e ons zoo vroeg met zijn
bezoek vereerde, wilde van geen weggaan
weten. Hij verstond geen stom woord Ma-
leisch en wij begrepen niets Van al die
vriendelijke, OWneesche woorden, die er in
een razend snel tempo uitkwamen. Dat het
niets dap vriendelijkheid was, wat hij ons
te vertellen had, kon je zoo van 's mans
gezicht aflezen, want gedurende onze be
toogingen straalde zyn gezicht alsof hij ons
kwam vertellen, dat op een by hem gekocht
lot, de honderd-duizend was gevallen. In-
tusBchen hy liet ons niet gaan en terwijl
we eenige oogeablikken draalden, had hy
vliegensvlug een groot pak losgeknoopt.
Nieuwsgierigheid is een van 's menschen
ondeugden. De vrouwen hebben de naam,
maar bij ons komt het ook voor. Dus bleven
wö. En nu vertoonde onze koopman ons een
keurcollecfie kleedjes, zooals we nog nim
mer tevoren zagen. Witte katoenen, zijden,
shantung, ik weet al niet, wat voor soorten
goed er nog allemaal te voorschijn kwam,
stuk voor stuk met de prachtigste figuren
geborduurd. De Chinees pakte maar uit. Al
taarkleedjes in helle kleuren, zijden zak
doeken, kimqno's, kant, voor een dame om'
een morgen zoet te zijn. Doch we hadden
geen tijd. Je kunt den Directeur van Sema-
rang's Gemeentewerken moeilijk laten wach
ten voor een Chineesche kleedjeskoopman.
We beduidden onzen koopman dus, dat hij
s avonds maar ter.ug moest komen.
Na een haastig ontbijt kwamen we ge-
lukkig niet al te laat op het bureau van
Gemeentewerken aan. Hier kregen we een
keurige uiteenzetting van Semarang's ha
venplannen. Zooals bekend, heeft Semaiang
een reede, d. w. z. een veilige ankerplaats
voor de schepen. Aan den wal kunnen zij
dus nooit liggen. Als gevolg hiervan, moe
ten alle schepen lossen en laden op de reede,
dus een paar honderd meter van de kust
al. Het vervoer heeft dan plaats met prau
wen, die speciaal voor dit doel gebouwd
z\jn. Heb zijn groote stevige bakbeesten van
schuiten, zonder mast of tuig. Een groote
maatschappij, het Semarangs Prauwenveer,,
exploiteert deze dienst. Zy voorziet de
groote stoomers van kolen, victualiën en
zorgt voor het lossen en laden. Semarang is
na Soerabaja, één der belangrijkste af-
scheephavens voor de Java suiker. Haar
achterland, zooals men dat bij een haven
noemt is belangrijker dan dat van Batavia.
Geen wonder dus, dat Semarang een mo
derne haven tracht te krijgen. De moeilijk
heid zit hem evenwel in de aanslibbing. De
Java zee brengt heel wat slib voor de kust
en een havenkom zou spoedig verzanden.
Bjj Batavia heeft men dit bezwaar onder
vangen door de haven te maken ten Oosten
van de stad, daar waar een kuststroom in
plaats van aanslibbing, afslag te weeg
bracht. Doch Semarang ligt net in een hoek.
Waar zoü men hier heen moeten om een
kuststroom te vinden? Doch de Holland-
sche ingenieurs hebben wel moeilijker puzz
le's opgelost. En zoo kregen we een plan
te zien, waarbij met geweldig lange dam
men een haventoegang geprojecteerd was
die voldoende ver in zee uitstak om van slib
verschoond te blijven. Na een koelen dronk
een tocht met 4e motorboot over de reede.
Een sleep volgeladen prauwen, voer ons
juist voorbij. Op de reede een stuk of tien
schepen geankerd, imeest vrachtbooten. De
helft was van vreemde nationaliteit. Weer
aan den wal gekomen constateeren we met
blijdschap, dat zeezipkte een kwaal is, waar
tegen een mensch zich kan harden, want
hoewel ons bootje heeft gedanst als een
paard, zijn we alle if risen als een hoentje,
zooals de Hollandscne term luidt. Langs de
kaden, waar de prahwen op hun beurt ge
lost worden, zien wie de groote loodsen en
opslagplaatsen. Op yele groote pryken Chi
neesche namen. In Semarang wonen veel
rijke Chineesche groothandelaren.
Als we in ons hotfel terugkeeren, zit daar
de zoon van het iHejnel Rijk al geduldig te
wachten. Het is of jsyn glimlach niet weg
geweest is. Zyn koopwaar spreidt hij zoo
verleidelijk mogelijk! uit. En nu begint de
handel. Afdingen leer je in Indië wel.
Eigenlijk leer je het al in Port Said en Co
lombo. Het beste "lëer je het als je b.v.
een ebbenhouten oliftmt voor vyf ptop koopt
en je later ziet dat je collega een grooter
en mooier exemplaar voor een gulden heeft
gekregen: Dat overkomt je maar eens. Dan
krijg je ook vanzelf de vrijmoedigheid om
op een vraagprijs valn vijftien gulden, één
gulden te bieden.
Ik heb geen zaak, buiten de Europeesche
dan, in Indië gezien of je kon er afdingen.
Zelfs bij groote Britsch-Indische zaken,
waar bordjes hingen: „Verzoeke niet af te
dingen" en „Uitsluitend vaste prijzen"
lukte het toch nog.
Onze koopman slaat zoo nu en dan met
een wanhopig gebaar zijn armen ten hemel
alsof hy zoo'n bod nog nooit gehoord heeft,
maar volgens kenners hoef je dan al niet
veel meer te geven om het te hebben. Hoe
wei we een paar uur met hem bezig zijn
(eigenlijk is hy meer bezig dan wy) is hij
onuitputtelijk in zijn geduld. Als hij weg
gaat heeft hij voor een goede veertig gul
den aan ons verkocht en hopen we thuis
veel blijde gezichten te zien.
Nauwelijks is hy weg, of een ander koop
man staat voor ons. Het is net of de heeren
op elkaar gewacht hebben. Dit is evenwel
geen Chinees, maar een Javaan, vermoede
lijk van Japara, die met kunstig gesneden
doözen komt aanzetten. Het is goed dat de
leider ons geld als een reiscredietbrief mee
draagt. Als wy alles zelf in handen hadden,
kochten we ons in een paar dagen arm. In
Djokja kreeg onze portemonnaie een gevoe
lige duw, maar in Semarang moeten we
ook niet te lang blyven. 's Middags bezoe
ken we de werkplaatsen van het Semarangs
Prauwenveer. De prauwen worden hier op
eigen werven gebouwd. Ook kleine stalen
bootjes worden hier op stapel"gezet. Men
werkt hier bijna uitsluitend met Inlandsche
krachten. Een ingenieur, een technoloog en
een paar bazen in de smederij en constructie
af deeling, dat zyn al de Europeanen, die je
hier ziet. In de werkplaatsen zyn veel Chi-
neezen. Het zyn over het algemeen uitste
kende werkkrachten. Toch is het streven
der groote maatschappijen er op gericht om
de Inheemsche bevolking als 'toekans d.i.
ambachtsleiden op te leiden. Vandaar am
bachtsscholen of op groote ondernemingen
eigen vakscholen. De Javaan behoeft wat
vaardigheid en inzicht betreft niets voor
zyn gelen broeder onder te doen. Wordt het
Chineesche element dus op de groote be
drijven langzamerhand geweerd, uit den
vryen handel zal de Chirjees moeilyk ver
dreven kunnen worden. De Chineesche han
delaar vormt als het ware de onontbeerlyk-
middenstand. Dat elke Chinees een woeke
raar zou zyn is een fabeltje. Evenmin is
het waar, dat elke Chinees een millionair
zou worden. Duizenden koelies sterven als
koelie. Maar de Chinees, die tot grooten
rijkdom is en zich uit zyn zaken terugtrekt,
laat zyn geld rollen en dat verblindt menig
een. De duurste auto's, die we in Tandjong
Priok bij de General Motors zagen, waren
voor rijke Chineezen bestemd. En ook hier
in Semarang zyn de mooiste villa's in de
nieuwste woonstad Tjandi van Chineezen.
De aanleg van deze nieuwe woonwijk heeft
juist door de Chineezen nogal moeilijkheden
opgeleverd. Voorheen werden op deze heu
vel Chineezen begraven. Nu is een Chinees
volgens zyn godsdienstige begrippen eer
bied verschuldigd aan zyn voorvaderen.
Geen Chinees zal zich aan deze voorvade-
renvereering onttrekken. Het Chineesche
graf, dat aan den voorkant in een heuvel
gemaakt wordt, is in een halven ovaalvorm
gebouwd en stelt de moederschoot der aarde
voor, waar het lichaam ingeschoven wordt.
Daarna wordt het dichtgemetseld en twee
wachters (steenen beelden) bewaken het.
Voor geen geld ter wereld zal een Chinees
een graf opruimen. Doch by den aanleg van
Tjandi moesten oude graven opgeruimd
worden. Heele processen zyn er over ge
voerd, die nu nog lang niet afgewikkeld
zyn. En zoo kan men onder aan den voet
der heuvels, waarop een nieuwe Europee
sche woonstad verrezen is, nog tal van Chi
neesche "graven aantreffen.
P. E. v. B.
MOP EP RAATJE.
Voor jaarshoed jes.
Het prachtige lenteweer ten spijt, ziet
men dit seizoen nog iedereen met winter
jas en bontmantel loopen. Het is alsof men
het mooie weertje wantrouwt en bevreesd
is, dat de beruchte voorjaarsvorsten ons
voor efen voorbarig optimisme zullen straf
fen. Ook de hoedjes voor het tusschensei-
zoen ziet^men wel in grooten getale by de
modistes geëtaleerd, maar slechts hier en
daar verschijnen aarzelend de eerste model
letjes op straat. Toch kon men het vroeger
hebben, dat reeds in Februari, de èerstelin-
gen der lente gedragen werden, ook al had
den zij soms sneeuw en hagelbuien te trot-
seeren. Men meent te weten, dat de enorm
groote bontkragen, welke thans gedragen
worden, het prompte verschijnen der voor
jaarshoedjes in den weg staat. Zy laten
geen plaats voor ietwat breedere randen en
bederven zelfs de kleine toquehoedjes, wier
bolletjes of afgeslagen randjes door de
mantelkragen afgeschuurd worden. Hoe het
zy, lang kan het niet meer duren of een
luchtiger genre hoedjes wint veld. We wil
len daarom vast eens bekijken wat Parijs
brengt, om te zijner tijd goed georiënteerd
Van welk materiaal de nieuwe hoedjes
ook gemaakt zyn, zy schijnen er te zyn
met de kennelijke bedoeling „als omlijsting
voor het gelaat" te dienen. Toques, kleine
bolhoedjes met af- en opgeslagen rpet
gecroisseerde en ingeplooide randffl» zij
worden alle zóó diep in het hoofd getrok
ken, dat hunne contouren het gelaap heele-
maal omvatten. Dit wordt formeel in eene
lijst van vilt, van stroo, van satijn, van
chiffon-fluweel enz. gezet. De hoedjes zyn
Daar vlleg-t-le!
en ik kan boven
dien nog een
behoorlijke ver
koudheid i
loopen. D
daartegen hel-
pen gelukkig
AtpirinJablatfen.
Weiger namaak ah lat ar op dat op alk#
tablet het woord .BAYER" staat. Prijs 75 cis
dan ook alle zoo soepel en licht, dat ze zich
willig genoeg laten plooien om het vrouwen
gelaat. Men krygt zoo den indruk dat
de beroemde Fransche modistes 'de lappen
om het hoold drapeeren, zooals de 'bekwame
conturiers dat met de stoffen om net
lichaam doen. Aldus is er by ontzaggelijke
verschillen, in bijna alle Hoeden eene tref
fende overeenkomst. De bolletjes zyn klein
en schijnen nog steeds jn omvang af te
nemen, de ranujes zyn nu eens geheel tegen
de bollen aan gedrulrtj dan weer steken zy
naar achteren eén heel eind uit, zoodat het
is, of zy een verlengstuk gekregen hebben.
By vele hoeden schijnen de blaadjes om
gekeerd. Zy missen van voren elk spoor
van rhnd en deze schiet op eene willekeuri
ge plek uit de bol om met eene flinke ver-
'breeding naar achteren af te hangen. En
kele hoedjes hebben eene uit het gelaat ge
slagen klep en ter zyde waar deze eindigt,
komen een paar flinke plooien van vilt oi
zacht stroo de ooren bedekken en ais het
ware kunstmatige oorlokken aanbrengen.
Men ziet de cloche weer verschijnen. Zoo-
wel het 'bekende formaat, niet te klein, niet
te groot, van zoovele seizoens reeds, dis de
grootere clochea, wiel* zijranden zoo sterk
naar het gelaat gebogen worden, dat ze dit
in een langwerpigen vorm knellen.
Van de cloches gaat het geléidelyk naai
de breedere capelines. Deze vorm is de
eenigste, die wat meer jifstaat en wat van
den haardos laat zien, welke er bezyden
een weinig onderuit kykt. Nu is het nog in
hoofdzaak „vilt" mj»t, wat strooversiering
dat er gebracht wórdt. En dat stroo lykt
veel op tres, hetzij dof of glanzend, hetzij
in het erin, of in het A j°ur gewerkt genre.
Enkele vooruitstrevende huizen brengen
reeds geheel nieuwe strooweefsels, met één
of meer tintjes doorvlochten, die wat heb
ben van brei- of haakwerk, en ook weL&an
open galonnetjes doen denken. iDat het een
kostbaren stroozomer zal worden laat zich
thans reeds aanzien,
Bijzonder fijne zijden Bangkoks, ragfijne
Manilla's en Baku's ziet men opduiken, ter
wijl de grootere hoeden prachtige randen
hebben-van opgesteven kant, die een door
zichtig lichtspel over het gelaat werpen.
Zwart is vooralsnog dè kleur, haast de ééni-
ge die gezien wordt, zou men zeggen. Maai
de berichtenf spreken van: blauw, van grijs,
van bruin-beige en naturel, tarwyl als men
de kronieken mag geloöven geel, groen,
pastelblauw, rood en seringenkleur in de
mode zullen zyn. Verderop naar den zomer
schijnen de bruine- en roodbruine tinten
hunne kansen te krijgen, waaronder ook
bois-de-rose met een bruinig weerschyntje
gerekend wordt. Deze hoedjes zullen
daar zy van doorzichtig s,troo gemaakt zyn,
toch zeer zomersch aandoen, zoodat van
sommige hunner randen een gedeelte met
zijde of gaas gedoubleerd kan worden.
Het belooft dus wel eene zeer gevarieer
de hoedenmode te worden, waaraan de vogue
van kleine gebreid zijden Spanmutsjes en
barettes voor de Keel jonge meisjes, nog
meer afwisseling komtere ven.
/T GRACE ALLAN.
Geestelijk en
Godsdienstig leven.
RUSLAND.
Dr. J. P. Calmegieter, Ned. Herv. predi-
kante te Alphen a. d. Rijn, schrijft in de
Rijnstreek
De couranten staan tegenwoordig vol van
den „strijd tegen den godsdienst", de „ge
loofsvervolging" of hoe men het misschien
anders zou moeten noemen, in Rusland. En
ook regent het reeds allerwegen protesten
daartegen.
Maar het schijnt toch eigenlijk heel moei
lijk te zyn om met juistheid te kunnen vast
stellen wét er werkelijk gaande is. De Rus
sische regeering ontkent de vervolgingen op
grond van het hebben van een godsdienstige
overtuiging of wegens de uitoefening van
den een of anderen eeredienst" tenminste
uitdrukkelijk.
Maar drieërlei schijnt er toch wèl te ge
beuren.
Ten eerste heeft de Russische Staat uit
drukkelijk party gekozen tegen den gods
dienst; ten tweede worden de materieele
middelen van het godsdienstig leven (ker-,
ken, kloosters e. d.) aangetast; en ten derde
wordt met geweld tegen godsdienstige per
sonen (priesters e. d.) opgetreden.
Volgens de Russische machthebbers mag
echter géén van deze 8 dingen „geloofsver
volging" worden genoemd. Want volgens
hen wordt er alléén maar ingegrepen, indien
de godsdienstige vereenigingen, kerken, of
bedienaren van eerediensten zich aan over
treding der huidige Russische strafwet heb
ben 'schuldig gemaakt.
Mhar daartoe behoort immers ook reeds
het (uitoefenen van critiek op de regeering
ot de wet! En daar men juist in de gods
dienstige kringen van Rusland nog al wat
critiek op het communisme blijkt uit te oefe
nen, moet er dus ook nog al wat „straf"
worden toegepast en moet ook liefst maar
de óórzaak van deze „misdadigheid", de
godsdienst zelf, worden onschadelijk ge
maakt.
Volgens het Russische communisme is de
godsdienst dan ook dwaasheid, opium of
gif. „Wy hebben", zoo verklaren de Russi
sche regeerders, „de religieuze momenten
verwijderd uit de practyk van het heele
school- en ontwikkelingsstelsel in ons land,
en met alle ons beschikbare middelen ver
zekeren en bevorderen wy de ontwikkeling
van de wetenschappen en haaf verspreiding
over een zoo breed mogelijke massa. De ver
spreiding van wetenschappelijke kennis en
de uitroeiing van alle soorten vooroordee-
len moet natuurlijk leiden tot vermindering
van den invloed van den godsdienst en tot
vermindering van het aantal geloovigen."
Een dergelijke verklaring in een tijd als
de onze (waarin de wetenschap juist om
gekeerd het materialisme immers volslagen
te niet heeft gedaan) maakt het intusschen
echter op eenmaal duidelijk, dat het hier
eigenlijk niet zoozeer tegen den godsdienst
als zoodanig gaat als wel bepaaldelijk tegen
den vorm, waarin het godsdienstige be
wustzijn van het menschelyke leven in een
land als Rusland sinds eeuwen alléén maar
tot uiting heeft kunnen komen. Deze gods
dienstvorm, de Grieksch-Katholieke kerke
lijkheid, is naar het oordeel van de Russi
sche communisten natuurlijk honderden van
jaren ten achter, gelijk omgekeerd deze Rus
sische geloovigheid het communisme wel
een él te haastige vooruitgang moét vinden.
Te midden van alle onzekerheden, waarin
wy vooralsnog over het Russische gebeuren
ten dezen blyven verkeeren, mag daarom
dit wel als zeker worden 'aangenomen, dat
er zich een wel héél noodlottige tragiek
bezig is te voltrekken. Een in vele opzichten
werkelijk den voortgang der eeuwen toch
ook eenvoudig maar genegeerd hebbende
godsdienstigheid en kerkelijkheid, die daar
ojieens te,doen krijgt met (ja, wordt over
geleverd aan) een revolutie, die van haér
kant liefst juist maar zooveel mogelijk
eeuwen zou willen overspringen, het is
wel het allernoodlottig8te en meest tra
gische, dat zich laat denken. Wy moeten
daarbij wel aannemen, dat zich dit noodlot
wel niet zonder vele buitensporigheden zal
kunnen afspelen.
En daarom is het natuurlijk goed en nood
zakelijk, dat heel de beschaafde wereld bij
het hier tot uitbarsting gekomen conflict
zoo spoedig mogelijk te hulp snelt. Doch.
dan óók zoo energiek en doeltreffend moge
lijk! Waarbij dan begrepen zal moeten
worden, dat beide partyen het zonder
deze hulp van buiten niet af zullen kunnen,
en dat er dus naar beide zijden een waar
schuwend woord gericht zal moeten worden»
Allereerst zal natuurlijk de thans in Rus
land macht hebbende 'partij door de ver
ontwaardigde waarschuwing van de be
schaafde wereld geholpen moeten worden in
het tot allen prys vermijden of tot het uiter
ste beperken of onmiddellijk beëindigen der
hier zoo gemakkelijk dreigende buitenspo
righeden. En verder zullen deze Russische
machthebbers moeten leeren onderscheiden
tusschen eenerzyds de nu eindelijk toch ooh
waarlijk immers ten onderging gedoemde
vórmen van godsdienstigheid, zooals zich
deze in Rusland nog maar altijd staande
gehouden hebben, en anderzijds de intus
schen toch juist even n uitroeibare waar
heid van het godsdienstige bewustzijn, als
zoodanig, zelf, dat van de wetenschap in
geen enkel opzicht ooit iéts zal te vreezen
hebben.
Doch dan zal er ook de andere, kerke
lijke, party even nadrukkelijk op gewezen
moeten worden, dat zy ten- slotte enkel ook
juist in het maken van dit onderscheid haar
eenige redding zal kunnen vinden. Het
eeuwigheidsbewustzijn zal zich aan de vor
men van de voortgaande tijden moeten lee
ren aanpassen, en Rusland zal daarvan niet
uitgezonderd mogen blyven.
Ja, deze les zal het zelfs zijn, die ook
WÖ qif het Russische conflict te trekken
zullen hebben, Wee der religie, als zij
niet zal weten te ontwikkelen en te ont
plooien, conform den voortgang van de
tijden. De wereldgeschiedenis zal ook ten
héren aanzien het wereld gericht blijken
te zyn.
Waérom echter moet dat der menschheid
toch altyd op zoo gevoèlige wijze aan het
verstand worden gebracht?
Ach, immers omdat zooveel onverdraag
zaamheid ook onder óns nog niet zoo wijs
is geworden om het in al zijn ernst te ver
staan en er zich door te laten gezeggen.
Moge het huidige Rusland daarom ook
omgekeerd juist óns toch eens tot waarschu
wing dienen.
Nederland en de Leipziger Messe.
Nederland derde in het aantal koopen*.
De speciale V. D.-correspondent te Leip
zig meldt d.d. Maart:
De verwachting, voor de opening van de
Leipziger Messe uitgesproken, dat naar ver
houding de belangstelling uit het buiten
band grooter zal zijn, dan uit Duitschland
ri)1zelf, ia in vervulling gegaan. Niet minder
dan ongeveer 35.000 inkoopers uit alle oor
den der wereld zijn naar Leipzig gekomen
I om hier op de wereldmarkt inkoopen te
deen. Uit statistische gegevens, welke de
VAN DN
HANDELS EN LANDBOUWBANX
RENTE
INGELEGD OP:
1 Jan. 1927
f
1
1.973.859.-
1928
i 2.175.411.—j
1929
heer Paul Voss, directeur van d« litteraire
afdeeling van het Messant ons verstrekte,
blijkt dat Nederland met ruim 2600 kooperg
ongeveer, naar verhouding de deidfe plaats
inneemt in de rij van de te Leipzig koopen-
de landen. Dit aantal is zeker hoog, wan.
neer men bedenkt dathet werkelijk aantal
koopers uit Engeland slechte eenige hon
derden hoóger is dan uit ons land.
Interresant is ook een statistiek van den
uitvoer uit Duitschland in verhouding tot
het aantal buitenlandsche bezoekers op da
Leipziger Messe.
De uitvoer van Duitschland houdt galij,
ken tred met htet aantal buitenlanden dat
jaarlijks de Messestad bezoekt
Dit bewijst zeker dat de Leipzoger Meaai
een internationale markt is. In hoeverre de
uitvoer uit JBIdere landefi bijvoorbeeld Ne
derland, troneemt in verhouding tot het
aantal bezoekers ter jaarbeurs in Leipzig,
kon hier niet worden nagegaan, doch-hst
feit ,<fat de buitenlandsche inzendingen, ook
de Nederlandsche, jaarlijks in omvang toe
nemen en dat de exposeerende firma's op
een enkel© uitzondering na steeds terugkee-
ren, bewijst wel, dat ook buitenlandsche ex
posanten loontende resultaten bereiken.
De Heemaf t& Hengelo, de Sphinx en de
Kristal Unie uit Maastricht ,de glasfabriek
Leerdam, de plateelbakkerijen te Gouda een
Amersfoort8che LampenkappenfabriBk ue
Philips fabrieken te Eindhoven, door de
Duitsche licentie houdster Lorenz vertegen
woordigd en een twintigtal andere Neder-
landsctlie firma's komen elk jaar terug.
Voor het eerst dit jaar op de Leipziger
Messe als Nederlandsche exposanten ver
schenen te Plateelbakkerij Ram uit Amster
dam, de firma de Kluyver en Co. te Rhenen
de firma M. de Wolff uit Den Haag en de
Vereeriigde Ijzergieterijen „De Vijf" ud
Doe tichem.
Als de zaken zich blijven ontwikkelen,
zooals zij zich tot nu toe laten aanzien dan
zullen ook deze firma's waarschijnlijk ge
regeld terugkeeren.
Dat duizenden bezoekers niet of niet al
leen naar Leipzig komen om met Duitsche
exposanten zaken te doen, is ons uit ge
sprekken met vele exposanten en koopers
gebleken. Een vertegenwoordiger van een
groote Joegoslavische firma was speciaal
r.aar Leipzig gekomen om met «enige Ja-
pansche firma's in een collectieve inzending
vereenigd-zaken te doeo. In do IteJiaanschftp.
en Pools die afdeel ingen vernamen wij, dat
veel naar' Nederland werd verkocht. Met
den directeur van een gropt© Poolsdie fa
briek van linnen goederen hebben wij een
onderhoud gehad en o.a. gesproken over
den handel met Nederjand.
Eenigen tijd geleden heeft de Kanier van
Koophandel te Utrecht aan belanghebben
den in Nederland een circulaire gdzondeu
waarin werd medtegedeeld, dat de Poolsob*
fabrikanten 'hun linnen goederen in ver
band mét den slechten economischen toe
stand nie^ P«t. bot 40 pet. korting ver-
koopen. Wij vroegen bovenbedoelde direc
teur die aan het hoofd staat van een fabriek
met 12.000 arbeiders ,in hoeverre deze mede-
deeling juist is. Hij deelde ons mede, dat
zijn fabriek en ook andere gedwongen zijn
wegens gebrek aan contanten hun produc
tei tegen kostprijs te ver koopen. Bovendien
wordt bij contante betaling nog korting ver
leend in verband met den hoogen rente
standaard m Polen. Tot op zekere hoogte
kan luer dus van dumping, zij het nood-,
godwongen, gesproken worden.
Deze directeur deelde ons verder mede,
dat hij thans ook een aanvang heeft ge
maakt met den export naai- NederlandscÜ-
Indië. Ook voor den Nederlandsche handel
is er te Leipzig veel te doen. Terwijl voor
ander landen echter veel propaganda ga-
maakt wordt, geschiedt dit voor onze indus
trie en handel niet. Zelfs Chili heeft than»
een eigen paviljoen op het terrein van dt
Technische Mess© en ruim twintig anddere
landen maken meer reclame dan Nederland
In Duitschland en andere Europeesche lan
den wordt veel gekocht, dat over zee moet
worden vervoerd, anderzijds moeten Chi- 1
leensohe en Araerikaansóhe producten naar
het Europeesche vasteland.
Het lijkt ons zeer gewensoht te Leipzig
waar in deze dagen alle talen der wereld
gesproken worden, propaganda te maken
voor onze grootste traneitohaven Rotterdam
Daarnaast zou het wellicht wenschelijk zijn
op een daarvoor geschikt punt een centraal
informatiebureau te vestigen, waar niet al
leen inlichtingen kunnen worden .verstrekt
omtrent de firma's die to Leipzig expoaee-
ren, doch ook omtrent Nederlandsche pro
ducten, die niet op de Messe naar voren
gebracht worden. De kosten van een derge
lijk informatiebureau kunnen toch niet zoo
hoog zijn, dat de gelden daarvoor niet kun
nen worden gevonden. De Nederlandsche
Kamer van Koophandel voor Duitschland
heeft dezer (jagen juist te Leipzig een cor
respondents nhap ingesteld, waarvan de lei
ding berustIbij den heer Mr. Fr. O. Jum-
mel, voorzitter van de Duitach-Nedef-
landsche Vereeniging te Leipzig. Met subsi
dise van ,de Kamers van Koophandel in Ne
derlanden van belanghebbende industriste
kon zeker wat bereikt worden.
j^jNSCHAPPELIJK NIEUWS.
Het einde van den bril?
Geen brillen meer! In de plaats daarvan.
ueina.glaasjes, die men achter het ooglid
lam adbuiven en die op geheel onopvallende
wyzeTunnen worden gedragen! Ziedaar de
bljjde boodschap, die een Duitsche profes
sor de wereld inzendt aan de velen, vooral
aan vele dames, voor wie het dragen van
een bril of een lorgnet byna evenzeer een-
ergernis als een noodzakelykhid was-.
Mooi is een brii nooit geweest. Een man
ajg Goethe had er zelfs zoo'n grooten af-
echuw van, dat hy geen sympathie kon
roeien voor iemand, die een bril droeg. Vete'
l#den van het vrouwelyk geslacht hebben
het dragen van een bril of een lorgnet als
i«U heel ergs beschouwd. Alleen bij som
mige mannen sohynt de opvatting te be
staan, dat een bril, vooral een bril met
hoornen rand, de mannelijkheid van hun ge
laatstrekken kan accentueeren.
Intusschen heeft de bril door de eeuwen
heen zóó onschatbare diensten bewezen, dat
men hem in al zjjn leelykheid heeft aan
vaard en er nauwelyks aan dacht of hy door
iets anders was te vervangen.
Toch is er iemand geweest, die over de
vervangbaarheid van den bril heeft nage
dacht en wien het inderdaad is gelukt een
minder onaesthetisch hulpmiddel voor het
gezicht te vinden. Het is prof. L. Heine, van
de universiteit te Kiel geweest, die op het
idee is gekomen van kleine glazen, die men
achter de oogleden kan dragen en de proe
ven, die hy met zyn vinding heeft gedaan,
hebben uiterst bevredigende resultaten op
geleverd.
By Zeiss in Jena heeft hy de als net
hoornvlies gebogen glaasjes laten maken.
Wanneer men deze glazen draagt, loopt
tusschen het glas en het hoornvlies van het
oog een dunne laag traanvocht. Daardoor
vormen zy by de breking van het licht een
eenheid, waarby optisch de hoornhuid zelf
i» uitgeschakeld.
De nieuwe oogglazen moeten zich zuiver
aanpassen by het hoornvlies van het oog.
De oogarts moet daarvoor de kromming
van het hoornvlies meteri. De glaasjes zyn
zóó gemakkelijk achter het ooglid te plaat
sen, dat wanneer de dokter er één in het
eene oog heeft aangebracht, de patiënt het
andere meestal reeds zelf by het tweede
oog kan doen.
By kinderen kan de moeder de glaasjes
des morgens voor het oog plaatsen. Ze kun
nen daar veilig den geheelen dag blyven
zitten, ook ai doet het kind een middag
slaapje.
De nieuwe glazen kunnen zoowel bijziend
heid als vèrziendheid corrigeeren. Het meest
zullen ze voor bijziendheid worden gebruikt.
Zeer bijziende menschen zyn vaak astigma-
tisoh. Dit gebrek ligt in de hoornvlies. Daar
b(j het dragen van de oogglazen het hoorn
vlies wordt uitgeschakeld, vervalt deze fout
automatisch.
Voor menschen, die vérziend zyn, is het
oogglas ook van groot nut. Het doet er niet
toe, waardoor de vèrziendheid wordt ver
oorzaakt, hetzij door een tekorte oogas, het
zij door een minder goede functioneering
vwi de lichtbrekende organen van het oog.
Ook is het bruikbaar wanneer de lens na
een staaroperatie is weggenomen. Wanneer
iemand aan beide oogen van de staar ge
licht is, kan hy voor het eene oog een glas
nemen, dat op zekeren afstand is ingesteld
•n voor het andere oog een glas, dat op de
onmiddellijke nabijheid is ingesteld. Wil
men stereoscopisch zien met twee oogen,
dan kan men glazen nemen voor het zien
op grooten afstand. Voor het zien op ge
ringen afstand zou dan een bril noodig zyn.
Meestal kunnen deze oogglazen in het
begin slechts enkele uren achtereen worden
gedragen, daar de drager dan veel last
heeft van tranende oogen. Is het oog meer
gewend, dan blijft deze last uit. Men heeft
bij de verschillende proeven nog niet waar
genomen, dat het oog van de glazen s iiade
ondervond.
Boven de brillen hebben de oogglazen be
langrijke voordeelen. Bij een bril is hst ge
zichtsveld steeds min of meer bteperkt. Wel
komen de z.g. punctaal-glazen aan dit be
zwaar tegemoet, maar deze maken toch een
oogbeweging van ten hoogste 30 graden mo
gelijk. De nieuwe glazen maken alle oog
bewegingen mogelijk. Bij de sport, vooral
by autorijden, baden en zwemmen hebben
de oogglazen op schitterende wijze hun nut
bewezen. Een buitengewoon groot voordeel
is, dat de oogglazen niet beslaan. De dra
gers van brillen weten maar al te goed, hoe
een bril, die bij het binnentreden van een
warm vertrek beslagen raakt, tot een tyde-
lyke hoogst onaangename blindheid kan
leiden. Men heeft waargenomen, dat de gla
zen by kinderen, die geen brillen meer hoef
den te dragen, eqn gunstigen invloed op hun
lichaamshouding^ hadden. Hoezeer ze een
prettig voorkortten van den dnkger kunnen
venhoogen, die anders tot een (bril zyn toe
vlucht zou moeten nemen, hebben we reeds
gemeld.
Een kwestie is, of by de beschadiging de
oogglazen ook een gevaar voor het oog op
leveren. Prof. Heine gelooft, dat ze veel
minder gevaarlek zyn dan brillen. Het oog
wykt steeds terug voor een voorwerp, dat
m zyn buurt komt. Prof. Hêine gelooft
dat de oogglazen- genezend kunnen werken.
Hy heeft n.l. waargenomen, dat menschen,
die oogglazen droegen, na verloop van twee
drie jaren minder by ziend waren. De mo
gelijkheid is dus niet uitgesloten, dat wan
neer men kinderen maar vroeg genoeg be
handelt, men hen van byziendhedd kan ge
nezen.
Wanneer een grooter ervaring de gun-
'üge resultaten van de oogglazen beves-
%en, zoo merkt dr. K. Khun op in Die Um-
schau, waaraan we de verschillende gege
vens ontleenen, dan zal de uitvinding van
profenor Heine voor de velo brillendragers
•«••gen zyn.
Dresden, wereldcentrum der hygiëne.
Het Duitsche Hygiëne-museum en de
Internationale Hy giëne-tentoonstel-
Dresden is de Duitsche barok-stad. by
uitnemendheid. Nergens is de barokstjjj qpk
zoo thuis als hier. Het ^winger", Blh^V
prachtige werk van Pöppel is zooeven
gëheel gerestaureerd. De Hofkerk en het
ölot zelf. Het .jGriine Gewölbe" imet zyr.
schatten. De „Üriihlsche Terrasse", of het
„Balkon van Europa" zooals men dit terras
eétis heeft genoemd zelden vindt men in
Europa zooveel schoonheden vereenigd.
Dresden is echter niet alleen de stad van
het verleden. Het is zelfs een zeer moderne
stad en het nieuwe Hygiene-Museum, dat
op 16 Mei a.s., samen met de Internationale
Hygiëne-Tentoonstelling zal worden ge
opend, bewyst dit. Dank zy het Duitsche
Hiygiëne-Museum zal Dresden worden ver
heven tot een wereldcentrum der hygiëne.
Het gebouw zelf is juist gereed. Het is een
harmonisch geheel, zonder versieringen,
een werk van Prof. Wilhelm Kreis, den ver
maarden architect uit Dusseidorp, die ook
de gebouwen van de „Gesolei" schiep. Aan
den voorgevel van het hoofdgebouw verhef
fen zich geweldige zuilen van graniet.
Daarachter bemerkt men vensters en deu
ren van het voorportaal en van de 14 M.
hooge wandelhal, die geheel uit Nirosta-
staal en Duraluminium is vervaardigd. Aan
beide zyden van het hoofdgebouw strekken
zich werkplaatsen en leerzalen uit. Zy heb
ben platte daken en by goed weer zuilen
sportcursussen op deze daken worden gege
ven.
Van binnen is het gebouw ernstig en za-
kelyk. Het is immers de taak van dit
museum een centraal instituut der volks
gezondheid te worden en het publiek op te
voeden met hulp van de middelen der mo
derne museumtechniek. Van de 400 ver
trekken, die het museum bevat, zyn er ecm
groot aantal ingericht als heldere tentoon
stellingszalen met glazen plafonds, waar
door, dank zy een byzondere constructie
helder licht valt, zonder schaduwen te wer
pen. Groote zalen voor lezingen, conferen-
tievertrekken, een bibliotheek met 40.000
banden, een restaurant en prachtige werk
plaatsen zyn aanwezig. In deze werkplaat
sen zyn honderden wetenschappelijk onder
legde menschen aan den arbeid: Teekenaars,
phötografen, technici. Zy -vervaardigen hy
giënisch leermateriaal. Hier worden wand
platen en affiches geteekend naar micros
copisch juiste voorbeelden. Hier worden af
gietsels en preparaten uit was en gips na
tuurgetrouw gevormd en gekleurd, photoV
en lichtbeelden vervaardigd, boeken, pro
specten, circulaires en films bewerkt. Men
heeft den indruk te vertoeven in een werk
plaats, waar kunst-menschen ontstaan, rn
een der werkplaatsen is na jaren zwaren
arbeid een waar technisch wonderwerk ont
staan: ,J>e Technische Mensch". Met hulp
van ingewikkelde electrische schakelingen
toont men U hier meer dan levensgroot de
functies van het menschelyke lichaam. Deze
„Mensch" uit metaal, electrische draden en
gloeilampen zal <ie sensatie van dit Museum
worden.
Het Duitsche Hygiëne-Museum is ont
staan uit d!e eerste Internationale Hygiëne-
Tentoonstelling, die te Dresden werd ge
houden in -1911. Deze had haar ontstaan te
danken aan den bekenden industrieel Ling-
ner. Het aldaar tentoongestelde materiaal
vormde de kern van dit museum, dat leer
materiaal alsook volledige hygiënisch-
wetenschappelyke verzamelingen, prepara
ten en wandkaarten aan de gansche wereld
leverde, tiet organiseerde een tentoonstel
ling „De' Mensch in gezonde en zieke da
gen", die in geheel Duitschland en in tal
van groote steden van het buitenland o.a. te
Amsterdam te zien is geweest. In 600 Duit
sche steden werd deze tentoonstelling do ir
zeven en een half millioen belangstellenden
bezocht!
Vlak naast het Duitsche Hygiëne-Museum
zyn de paviljoenen van de International
Hygiëne-Tentoonstelling opgericht. Deze
tentoonstelling, die onder het protectoraat
van Rykspresident von Hindenburg staat,
zal op den zelfden dag als het Hygiëne-
Museum worden ingehuldigd.
Het gansche gebied van de gezondheids
leer is op deze tentoonstelling verdeeld m
18 wetenschappelyke groepen, waarvan zich
een aantal in het Duitsche Hygiëne-Museum
bevinden. De overigen zyn ondergebracht in
fraaie hallen op het parkterrein van den
„Grossen Garten". Een byzondere tentoon
stelling wordt nog gehouden door de ge-
interesseerde industrie. Door de zorgen van
de Ryksregeering wordt een afdeeling in
gericht, waarin men een geschiedkundig
overzicht zal verkrygen van de ontwikke
ling der Duitsche hygiëne gedurende de
laatste eeuw. De regeeringen der verschil
lende Duitsche landen zullen de aandacht
vestigen op de eigenaardigheden van hun
hygiëftischen arbeid, voornamelyk met oog
op de bestaande arbeids- en woning
toestanden. .Tal van steden zullen toonen
wat zy op het gebied der volkshygiëne
presteeren. Hoe hun ziekenhuizen er uit
zien, hoe zy besmettelyke ziekten en epide-
miën bestrijden, hoe zy» waken over hun
kinderen, welke zorg zy besteden aan water
voorziening en kanalisatie, hoe hun markten
en abattoirs er uit zien. Van zuiver weten-
schappelyken aard zal de afdeeling zyn, die
aan het „Gezonde zielsleven" wordt gewyd.
De moderne methoden van. de zielshygiën<j
zullen nader worden toegelicht, aan de hand
van de haast en de onrust van de moderne
stad. De bezoeker zal hier, by voorbeeld,
door een gang moeten gaan, waarin alle ge
luiden en lichten Van een straat eener we
reldstad op hem afstormen. Als rustpunt
ziet hy echter een prachtigen bonten tuin.
In de afdeeling „Het ziekenhuis" zal een
Zooals reeds in 1911 het geval was, tu
rnen ook op deze tentoonstelling interessan
te vergelykende studies tusschen da hygië
ne der verschillende landen kunnen maken.
Het doel: Het behoud en de bescherming
van fde gezondheid der menschen is welis-
'waar by alle volken hetzelfde, maar de
tti'etfioden verschillen vaak zeer volgens de
geographische en de klimatische toestanden.
De Volkenbond bezit zelfs een eigen afdee
ling 'voor hygiëne, die, zooals overigens ook
het Internationaal Bureau van den Arbeid,
op déze tentoonstelling zal zyn vertegen
woordigd. In byzondere afdeelingen zuilen
tal van staten toonen, wat zy op het ge
bied der hygëne verrichten. Wy noemen :de
Vereenigde Staten van Noord-Amerika,
Oostenryk, Tsjecho-SiowaMje, Zwitserland,
Turkye, Roemenië, Rméand, Polen, Lett-
land, Danzig, Frankrijk» Nederland,
Engeland, Finland .Mexico, Peru, Ghina en
Zuid-Afrika.
SPORT EN WEDSTRIJDEN.
VOETBAL.
Programma voor Zondag 9 Maart 1930.
K. N. V. B.
Kampioenschap van Nederland
AmsterdamAjax—Velocitas
Deventer; Go Ahead'Willam II
Aid. I 1ste klasse
Dordrecht: D F.C.—A.D.Q.
Rotterdam: ExcelsiorSparta
Veisen; V.S.V.—Haarlem
3e klasse D
(JuieniborgCulemborg—Voorwaarts
Utreoht: Utrecht—D.O.S.
LeerdamLeerdam—Z.N.C.
Zeist: Zeist—Holland.
AM. II late klasse.
Beslissingswedstrijd 1ste plaats.
Haarlem: Z.F.C.—Blauw Wit
Den Haag; V.U.C.-H.-D.V.S.
2e klasse B.
RotterdamSteeds Hooger-r- O.D.S.
Maassluis: V.D.L.—V.O.C.
Rotterdam; Xerxes—Fortuna
3e klasse A.
AlpJien: Alphia—L.F.C.
Luiden: U.V.8.—Rijswy-k
3e klasse B.
GuodaOlyuipia— Lugdpnuni
Rotterdam: de Mussohen—O.N.A.
Rotterdam: U.D.I.—8t. Hooger.
SchoonhovenSchoonhoven—D.C L.
4e klasse A
Leiden: D.V.B.-V.D.8.
Leiden R.C.L.—Bodegra.Veu.
4e klasse B
Den Haag: (Jelenitas—S.F.C.
Delft: Delpdiia—Terlaak
4e klasse D.
RotterdamS.I.I.D.—Sliedreoht
Rotterdam: D.J.S.-E.D.8.
Heser v« 3e klasse A.
Leiden: A.S.C. 2—Xerxed 3
Alphen: Alphen 2—U.V.8, 2
Den Haag: V.I.O.B. 2-|(.V.V. 4.
Reserve 3e klasse B.
Delft: D.II.C. 3-V.D.L. 2.
Schiedam: H.-D.V.8. 3—Bodegraven 8.
Reserve 3e klasse C.
Rotterdam V.G.C. 3—G.S.V. 2.
Rotterdam: R.F.Ü. 2—Transvélia 2.
Rotterdam: Excelsior 3—O.N.A. 2.
SchiedamS.V.V. 3-D.C.L. 2.
Alfd. III 1ste klasse.
Apeldoorn: A.G.O.V.V.—Heracles.
Afd. IV 1ste klasse.
RoermondRoermond—P.8.V.
's-BoacdiWilhelmina—L.Ö.N.G.A.
TilburgN.O.A.D.-M.V.V.
Afd. V. 1ste klasse.
Leeuwarden; Frisia—'W.V.V.
Groningen: Be QuickAchilles.
LeeuwardenFriesland—G.V.A.V.
Buiten de competitie.
Rotterdam The Rising Hope—G.8.V.
g. v. a
Programma 9 Maart.
2e klas.
Gouda 4Moordrecht 2. vr*
O.N.A. 4Haastrecht 2.
3e klas A.
G.S.V. 4Waddinxveen 8.,
3e klas B.
Lekkerkerk 2Moordrecht 3.
Gouda 5Gouderak 2
GJ3.V. 6Zevenhuizen 2
3e klas C.
Gouderak 3—Groeneweg 1.
Nieuwerkerk 2O.NA.. 6.
Lekkerkerk 4Moercapèlle 1
11.80 uur.
11.80 uur.
Overzicht
De k ampdoen&oompeUtie neemt morgen
een aanvang. De vier kampioenen komen in
actie en nummer vijf zal zich na morgen
hierbij aan kunnen sluiten. AjaxVelocitas
en Go Ahead—Willem II vormlen de inzet.
Alhoewel alle ploegen niet te onderschatten
zijn, acht men toch de Amsterdammers en
d« Koek menschen de meest gegadigden voor
den gouden plak. Daarom zal het eerste op
treden van veel belang zijn. De kans om te
winnen is niet gering, omdat in eigen om
geving wordt gespeeld.
In de resteerende eerste klasse wedstrijden
gaat 't in hoofdzaak om degradatieliefheb
bers aan te wijzen. De beslissingswedstrijd
te Haarlem vormt een uitzondering en is
de clou van den dag.
In onze omgeving reet ook nog iets be
langrijks. In afwachting wat D.C.L. in de
resteerende wedstrijden zal doen, is de ont
moeting Olympia—Lugdunum nog met van
alle belang ontbloot. Immers 't is lang niet
onmogelijk dat de leiders morgen in Schoon
hoven tegen de Sportclub zullen struikelen.
Dan zullen d© ontmoetingen die D.O.L. nog
rest te spelen tegen Olympia en O.N.A. in
iedef ^eVal de beslissing moeten brengen.
Om nog óp een Goudsoh succes te kunnen
rekenen, zou 't slot voor de Goudeche clubs
zoo voordeelig en voor de Rotterdammers
zoo nadeelig mogelijk moeten zijn, hetgeen
uit den stand wel blijkt.
D.O.L. 13 11 2 0 24 67-12
Olympia 14- 6 4 2 20 60-30
O.N.A. 13 9 1 3 19 47-22
Het eene benoodigde puntje zal Voor de
leidende club niet gemakkelijk te veroveren
zijn. maar zij sal allicht zoo gauw mogelijk
moten dat het binnen komt. We zijn nieuws
gierig of Schoonhoven de bealissung nog iets
kan' tegenhouden.
Hehalve Olympia moet ook O.N.A., die
per' slot vojj rekening na D.O.L. de beste
papieren heeft, de Musschan er onder hou
den. We geiooven wel dat Luitjes c.e. dat-
in Rotterdam klaar weten te spelen.
Zoowel Moordrecht als Bodegraven heb
ben de minste verlieapunten in hun afdee
ling en dat beide clubs een poging mogen
wagen in de derde klasse te komen is vrij
wel aan te nemen. De Moordrechtenaren
hebben morgen rust en kunnen ateh voor
de komende wedstrijden prepareeren, maar
Bodegraven treft 't niet gemakkelijk. R.O.L.
in Leiden wordt opgezocht en persé moet
gewonnen worden om straks deu titel te
behalen. Met zoo'n mooie kan^ voor oogen
zal de club van Bei jen zich wel bijzonder
inspannen.
Dreserves zijn aan de laatste wedstrij
den bezig. Jammer dat in de aid. Gouda 2
mets wordt gespeeld
In den G. V. B. laat de beslissing in de
tweede klasse nog op-zich wachten. Gouda 4
kan zich de beste kansen scheppen, door
Moordrecht 2 ook nog een liefhebber
uit te schakelen. Waarop 't o.i. wel uit zal
loopen. 't Wachten is hief op Schoonhoven
2, die nog 7 wedstrijden voor den boeg heeft.
In 3B zitten Lekkerkerk 2 en Gouderak 2
elkaar in de haren. De spanning duurt hier
ook tot °P t laatst.
RUILBUREAU
voor bons en plaatjes
De stroom aanvragen om Lever's bons
houdt aan, echter de aanbiedingen blyven
van verre staan.
Jammer, we zullen weer spoedig de aan
vraag sluiten en eerst weer bywerken.
Na 16 Maart a.s. is de aanvraag weer
gesloten, dus deze week voor het laatst,
we vermoeden wel, of het moet abnormaal
hard gaan loopen met aanbiedingen, dat dit
jaar (dus 1930) die aanvraag niet meer
open komt.
We zitten tot over onze ooren in de
schuld.
Volgende week, dus in het blad van 16
Maart hopen we de voorwaarden te noe
men, hoe een ieder kan winnen een keurige
album, gedeeltelijk gevuld met plaatjes, van
de fa. J. Leupen Zn. te Haarlem, getiteld
„de Nederlandsche jeugd in nationale
dracht".
Dit kunnen we wel mededeelen, dat uit
sluitend de inzenders van Lever's bons, lin
nenkast bons en Pelikanen hier aan deel
kunnen nemen. Inzendingen van de a.s.
week tellen ook reeds mee. Voorwaarden dus
16 Maart a.s.
P. F. te Gouda is nieuwsgierig te weten
hoe het staat met z'n linnenkastbons.
U hebt er nog even tyd mee, er zyn er
nog 526 stuks voor U te verzenden.
Deze week kwamen er totaal binnen 6.
Den tyd te raden laat ik aan U over.
We noteerden voor:
P. F. te Gouda: 39 Lever's bons, R. A. v.
d. E. te Gouda, 140 van dezelfde bons, Beo
de M. te Gouda, 96 stuks, Mevr. M. ro
Gouda, 31 Lever's bons.
We verzonden aan:
E. van S. te Gouda: 54 Droste's bon» en
plaatjes voor de album „Indië".
Uw geduld eindelyk beloond.
C. V. te Gouda: 60 Klaverbladplaatjes.
A. H. v. d. L. te Oudewater: 10 Hagzegels
Dat zal U tegengevallen zyn. De bons,
die we U terugzonden hebben voor ons geen
waarde.
Zie en raadpleeg het lystje, dat U ont
vangen hebt.
Z. te Gouda: 24 Van Nelle's bons.
L. E. te Gouda: 25 Hagzegels.
De door U bedoelde plaatjes worden nog
te weinig gevraagd en aangeboden, om ze
op te nemen, zullen ze echter noteeren voor
eventueele opname. U leest er 'later wel
meer van.
Gaarne ontvangen we flinke hoeveel
heden Jions of plaatjes van:
Lever's bons, linnenkastbons, Pelikanen,
Klaverbladplaatjes, Rademaker's bons,
Leupen's bons of plaatjes.
Hébben een praebtvoorraad van:
Verkade's Paddenstoelen, Van Houten's
bons, Droste's bons, Molenbons, Donszel-
mann's bons, Koffie Hag bons en wapen
zegels, Van Nelle's achter-etiketten.
Tevens één compleet stel „Myn aqua
rium" twee stellen „Texel" en „Bloemen in
onzen tuin".
Mogen we de ruilrubriek in ieders gunst
aanbevelen, hetzy voor ruilingen of voor
schenkingen
HET RUILBUREAU.
GEMENGDE BERICHTEN.
Een lastige familie.
Dat een goede buur nog ateeda beter is
dan een verre vriend ondervonden Vrijdag
de bewoners van den Ouden Molenweg te
Hengelo, die reeds lang door een zeer be
ruchte familie uit deze straat worden lastig
gevallen.
Zóó bont heeft deze familie bet zelfs reede
gemaakt, dat de politierechter te Almelo
moeder en dochter ieder bij verstek tot een
maand gevangenisstraf veroordeelde ter
zake herhaaldelijk gepleegde beleediging en
het lastig vallen van de buurtbewoners.
Doch juist deze veroordeeling vormde de
aanleiding tot een nieuwen burgeroorlog,
wjiarVAn de Ouden Molenweg Vrijdag het
tooneel was.
Toen n.l. de getuigen in d© strafzaak voor
dan politierechter naar huis terug keerden
warden lij met een vloed van scheldwoor-
TTên en beleedigingen ontvangen, waarbij
nog aesietentie werd verleend door een aan
tal familieleden, voor deze aangelegenheid
gerequireerd om hot front der aanvaller»
te versterken.
Een al te opvliegende schoonzoon van de
veroordeelde werd zelfs 'handtastelijk en dit
was h«t asin tot eeQ aigemeenen aanval. De
getuige D. en een kind van een dar andere
getuigen werden op ergelyke wyze mishan
deld, zoodat de verdedigers zich genood
zaakt zagen te retireeren en zich in hun
woningen t© verschansen. Ook daar blaken
zij echter met .veilig, want de lastige famiile
zoch nu haar troost in een bekogeling raa
deuren tuinen en schuttingen, met allee,
wat men op straat slechte kon vinden.
Tot d© politi© versoheen ©n er in slaagde
de lastige familieleden in alle richtingen te
verdrijven. Het bleek echter noodzakelijk
dat eenige agenten op het alagvold achter
bleven om toezicht te houden.
Bij de buurtbewoners zit de schrik ar na
echter zóó in, dat zij zich slechts onder
poiitiegaleide naar hun woningen durven te
begeven.
Voor d© veroordeelden aal het intuasehaa
wel niet bij een maand gevangenisstraf blij
ven.
Oplossingen van de raadsels van
vorige week.
1. Nooit.
2. Een muisje.
3. Een appel (eerst de bloesem).
4. Slurf, turf, Turk.
6. (Jaa) r, ei, ger (rit); reiger.
g. paard
kraai
Delft
Assen
zomer
vlerk
leeuw
April
De prys viel by loting ten deel aan
SIJTJE VERZIJDEN, Zuideinde 124,
Nieuwkoop.
Nieuwe Raadsels.
1. Ik word in den tuin, zoowel als in het
bosch, in de wei, op de hei en in de
kamer gevonden, terwyl ik in de keuken
en in de bakkerij gebruikt word. Hoe
luidt myn naam?
2. Met en ben ik heel groot, met oo een
bloem, met o een paard en met cd kan
ik soms heel ver zyn.
3. Wie kan een koekje maken van:
Karei King.
4. Zet letters op de plaats der stippels en
je krygt bekende spreekwoorden.
a uw m k
g .e
og b..m.n v.nff.n v..t
w d.
B.a.f.n.e h.n.en b.t.n
nt.
.et .a n t .1 g d w.t r
1 n t.
6. Myn geheel wordt met 10 letters ge
schreven en noemt een stad in ons land.
1, 3, 10, 6 is een meisjesnaam.
Een 6, 7 ia een voertuig, dat soms 's
winters, maar in ons land nooit 'i ne
mers gebruikt wordt.
Een 1, 9, 2, 4, 5 is een groot roofdier.
Een 8, 3, 10 is een boom.
6, 9, 2, 1, 8, 3 beteekent overdaad.
5. Kruisraadsel.
Op de beide kruisjeaiynaa komt da
naam van een bloem.
X
X
x
X X X X X X X
X
X
le ry een medeklinker.
2e een kleedingstuk.
3e een roofdier.
4e t gevraagde woord.
5e een drank.
6e iets wat men in de meeste vrush-
ten vindt
7e een klinker.
Oplossingen inzenden aan de redactie van
Ie Goudsche Courant, Markt 31, Gouda.
Prijsvraag
Voor het geestigste onderschrift onder
deze tee kening, wordt, een bon uitgeloofd
ter waarde van 2.60, welk bedrag moet
worden besteed in een der winkels, welke
in de Goudsche Courant adverteeren, in de
periode van 14 dagen na heden.
Op de enveloppe op den buitenkant ver
melden: „Prijsvraag".
Alleen abonné's op de Goudsche Courant
kunnen aan deze prijsvraag meedoen.