I
H
J
1
ets
I
d
ind
dan 7000 gezinnen in Gouda en Omgeving
NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR GOUDA EN OMSTREKEN
Deze Courant komt in meer
do. 17327
I
i
NIEUWERKERK, OUDERKERK, OUDEWATER, REEUWIJK, SCHOONHOVEN, STOLWIJK, 'WADDINXVEEN, ZEVENHUIZEN,
1
EERSTE BLAD.
f
r
De weg tot het Hart.
Zaterdag 15 Maart 1830
Dit, blad verschijnt dagelijks behalve op Zon- en Feestdagen
FEUILLETON.
M. J. OGIER Co.
Bank-enAssurantiezaken
BERGAMBACHT, BERKENWOUDE, BODEGRAVEN, I
BOSKOOP, ^GOUDERAK, HAASTRECHT, MOORDRECHT, MOERCAPELLE,
enz.
hti
iiOlIiSIHE COURANT
7 *-»wuuiVrt v lux’! DvOilUvl vjrkJIJ L/LulvzAIY, IlrtAu IINDVII i, ITlVVllMlVUVil i, jiivz4ji»v***
I
Dit nummer bestaat uit twee bladen
het stoffelijk be-
wel, hoezeer de
een
(Wordt vervolgd).
I
WEINIG ROOSKLEURIGE
VOORUITZICHTEN.
de aanleg var verkeers-, spoor-
irrigatiewerken,
tele
graaflijnen, volkshuisvea ng, credietinstel-
enz. Aan onder-
ebied der stoffe-
land even
goed openstaat als voor «sterling en Chi-
Naar het Engelsch door
J. VAN DER SLUYB.
Nadruk verboden.
Hebt U
PERSONEEL noodig?
Zoekt U PLAATSING?
Plaats dan Zaterdags
Uw AANVRAGE in da
68I1DSCBE CIBB1XT
ieder leest ze dan!
Kleins Aononcss II ri|ili f 1-.
Inzending tot Zaterdagmorgen
9 uur aan het Bureau:
MARKT 31 -
'1
Oeaarandeerde oplmg»7OOt> es
88» Jaargang
stand gebrachte materie le uitrusting der
koloniën:
en tramwegen, haven
bruggen, scheepvaartvt bindingen,
lingen, hygiëne, veilighei
wijs-instellingen op het’
ijke belangen van de inh :msche bevolking,
aan landbouw-, handels-,
dere scholen ontbreekt h
intusschen op, dat het in sllectueele Oosten
blijk gaf en nog steeds eeft van grootere
belangstelling en werkzi mheid op enkele
onderdeelen van het uitgi itrekte gebied der
geestelijke belangen^ spe iaal op staatkun
dig gebied; de in'tellq ueele Indonesiër,
voor wien de rijke bodem ran zijn
BRIEVEN UIT DB HOFSTAD.
MX1II.
De vergoeding voor Eerste Kamerleden.
Van de vijftig Eerste Kumerieden wonen
er maar drie in déh Haag. De Grondwet
bepaalt dat deze hoogedelrnogende heeren
alleen dan vergoeding van verblijfkosten
krijgen als ze niet in den Haag wonen. De
Hagenaars krijgen niets, de met-Hagenaars
twintig gulden per dag. Op aandrang der
Eerste Kamer heeft de Minister de buiten
gewone royaliteit gehad voor te stellen die
drie Hagenaars ook wat te geven. Maar de
Tweede Kamerleden achtten dat «dó zeer in
lechnische en an-
c niet. Het valt
j leven hu
eenmaal in de Industrie e periode, en de
bevolking vei :eert in den over-
I
van den Volkenbond. Geheel in de lijn van
de keurigste diplomaten.
Intusschen hadden eenige andere groepen
van mensdhen, die een ietwat kortoren weg
willen inslaan, o.a. de eenzijdige ontwape-
naars, de gelegenheid te baat genomen om
op of bij deze tentoonstelling geschriften lüt
te deelen. Dat mocht niet en devereeniging
die nog langzamer wil werken, n.l. tegen de
eenzijdige ontwapening, protesteerde bij den
Minister. Ja, zelfs zoo snood was het dat
dienstweigeraars er biljetten uitdeelden.
De Minister paf van een en ander liet
dadelijk aanzeggen dat al deze snoodheden
onmiddelijk moesten ophouden of hij trok
de vergunmmg voor de zalen in. Gelukkig
wist men met politiemacht dit vreesalijke
onheil af te weren.
Nu rijst echter de vraag: gaat het nu wel
aan, dat de Regeering d© landsgebouwen al
leen afstaat als het doel waarvoor men
wensohj te gebruiken haar persoonlijk sym
pathiek is en inag ze die weigeren aan an
dere burgers? Nu laten wij de dienstweige-
ring-bevorderaare even daar want zij stellen
zieh tegen dewet Maar mogen de eenzijdige
ontwapenaars die zooveel kiezers achter
zidh hebben geen gebruik maken van
landsgebouw?. Dat zou nu wel heel
kras zij». Het is inderdaad noodig
De tentoonstelling van den Vrede.
Een niet-onbelangrijke kwestie heeft zich
voorgedaan tijdens de tentoonstelling voor
den vrede^ waarvoor de Regeering de grafe
lijke zalen op het Binnenhof had beschik
baar gesteld. Men weet dat de Vereeniging
voor Volkenbond en Vrede waarvan deze
tentoonstelling uitging, een keurige vereeni
ging is. Geen onvertogen woordje over leger
en vloot zal ze ootit sprekenze wil den
vrede bereiken langs den gezegenden weg
dacht dat ik me op de juffrouw di© ik voor
het kind aangenomen had verlaten kon. Ik
moest namelijk voor een poos naar het bui
tenland, maar ze heeft me op een gemeene
manier bedrogen. Zij liet het kind achter
bij haar oude moeder en ging zelf weg. Die
moeder is niet alleen oud, maar zelfs min
of meer kindsch. Mijn kleine meid is er
blijkbaar in haar eentje op uit getrokken
en toen door die auto opgepikt. Toen haar
verzorgster terugkwam en het kind er niet
was. kwam ze naar de stad naar mij toe, in
plaats dat ze het benul had om naar de po
litie te gaan. Maar inmiddels had de politie
zich al met verbinding gesteld. Ik
kan u niet zeggen hoedankbaar ik ben dat
u zoo lief voor kleine Babs geweest ben. Hij
streek het kind met een teeder gebaar over
het krullekopje en ging voort: Ik heb de
juffrouw natuurlijk direct haar congé ge
geven, maar nu ben ik eigenlijk nog verder
van huis, want ik weet absoluut niet wat ik
met Babs beginnen moet.
Hoe zoo5 vroeg juffrouw Dunbar piet
ongewoon zachte stem.
Ik moet de volgende week op reis
nartr Indië voor zakelijke aangelegenhe
den die ik niét aan een ander kan overla>
ten Ik was al zoo blij dat ik het met het
kind zoo goed geregeld had, maar nu dat
verkeerd geloopen is, weet ik werkelijk niet
wat ik doen moet.
is het niet onbescheiden om te vragen
of u moeilijkheden hebt en wij misschien in
staat zijn u te helpen, mengde Tony olch op
vriendelijken toon in het gesprek.
Naar mate de mensch beter is,
naar die mate vermoedt hij minder
licht dat anderen slecht» gijn.
om IUDIWATII
Boathavan M Peperstraat O 7
Verrichten alia 10
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den beaorgkring)
15 regels 1.30, elke regel meer 0.25. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
15 regels 1.55, elke regel meer 0.80. Advertentiën in het Zaterdagnummer 20 et
bijslag op den prjjs. Liefdadigheids-advertentiën de helft van den prjjs.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels 2.25, elke regel meer 0.6a Op
de voorpagine 50 hooger.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen by contract tot zeer gereduceerden
prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatsruimte.
Advertentiën kunnen worden ingezonden door tusschenkomst van soliede Boekhande
laren, Advertentiebureaus en onze agenten en moeten daags vóór de plaatsing aan het
Bureau zijn ingekomen, teneinde van opname verzekerd te zyn.
I
Zonder deze lei-
leenschap Jrioed-
hteloos naar bui-
®ffer van beter
den onvermyde-
---MmahUs» leiding
zou het Oosten geen eigen plaats in de we
reldgemeenschap kunnen innemen, ja zou
het niet in het eigen materieele bestaan
kunnen voorzien. In het belang der Indische
gemeenschap moet dan ook inzake de be
hartiging van de materieele belangen van
de koloniën op de gezonde 'belangstelling en
krachtige medewerking van het intellec
tueels inheemsche element kunnen worden
gerekend!
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal f 2.25, per week 17 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2 .90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal ƒ3.15, met Zondagsblad ƒ3.80.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan .ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bij onze agenten en loopers, den boekhandel en de postkantoren.
Onze bureaux zijn dagelijks geopend van 9—6 uur. Administratie Telef. Interc. 82:
Redactie Telef. 88. Postrekening 48400.
nees, richt wel staatkun< ge vereenigingen,
maar geen voor de bevol ing winstgevende
bedrijven op. Dit ie jam iet; wij
inheemsche
gangstoestand van pro icten-huishouding
naar geld-huishouding. Jtist in deze over
gangsperiode zou de mei ewerkmg van het
intellectueele Indonesië i an groot belang
kunnen zijn. Men kan het geestelijk belang
niet beter dienen dan dot
lang behoorlijk te verzoi
Uit een en ander bljf
Indische gemeenschap nog op Westersche
leiding blijft aangewexe—
ding zou het zijn een g
armoedig van binnen, kr
ten, en spoedig het sla<
toegeruste mededingers,
«„Idwed^d. I
By de behandeling van de Indische be
groeting in de Iweeoe Kamer is er van ver
schillende zijden op gewezen, dat vooral
voor drie producten de vooruitzichten wei
nig rooskleurig zijn. Het zijn: tin, Java-
tabak, suiker.
De Indische Regeering heeft voor 1930
de tinopbrengst geraamd op 150.per
picol, doch zooals de zaken op de wereld
markt er thans voorstaan, zal op geen stuk
ken na die opbrengst worden bereikt. De
zichtbare wereldvoorraad is steeds toegeno
men, terwijl de niet-zichtbare voorraden
door de deskundigen als zeer belangrijk
worden aangenomen, en bovendien de groo
te Amenkaansche gebruikers van de lage
prijzen hebben geprofiteerd om zelf om
vangrijke voorraden aan te leggen. Daaren
boven blijft de productie de consumptie nog
steeds overtreffen, en zelfs by het slagen
van de pogingen om tot restrictie te komen
zal in verband met den algemeenen econo-
mischen toestand op steeds aangroeiende
voorraden moeten worden gerekend. De da
lende lijn van den tinprye zal dan ook
voortgang hebben, en. het zal heel mooi
zijn, wanneer de tinprys in de eerste jaren
niet lager dan 125.per picol zal val-
die
geen gebruik maken
Dat zou nu wel
Het is
nemingen kunnen wijzen op belangrijke
reserves, die kunnen dienen om door de ma
gere jaren heen te komen, en een wereld
concern als de H.V.A., heeft inkomsten uit
tal van andere cultures, die beter floreeren.
Maar een aandeel in een onderneming, die
uitsluitend op de suiker is aangewezen, zoo
als de Pagottan Cultuur Maatschappij
vormt voor de eerste jaren al een heel wei-
nig aantrekkelijk abject van belegging;
voorzo over ze nog dividend uitkeeren, ge
schiedt dit uit reserves, en niet uit werke
lijke winsten.
Zoo hebben derhalve zeer sterke daling
der pryzen en langdurige droogte samenge
werkt om voor tin, Java-tabak en suiker
hoogst ongunstige vooruitzichten te schep
pen. En het ziet er helaas naar uit, dat
deze ongunstige toestand niet spoedig tot
het verleden zal besooren.
In het voorafgaande werd uitsluitend ge
sproken van Europeesche ondernemingen,
welke het slachtoffer zyn van de weinig
hoopvolle vooruitzichten voor tin, Java-
tabak en suiker. Het spreekt ondertusschen
vanzelf, dat ook de Inlandsche bevolking
de gevolgen aan den lijve ondervindt en zal
ondervinden. Ook de Inlander heeft groot
belang by de materieele zyde van het kolo
niaal probleem.
Inzake de behartiging der stoffelijke ko
loniale belangen ziet men voortdurend een
krachtig initiatief van het Westersche
element, een onafgebroken drang van deze
zijde naar verbetering van bestaande en
opsporing van nieuwe middelen tot ontwik-
keling van landbouw, cultures, handel en
len. De Smgkep Tin Maatschappij, die in industrie, ook voor zoover deze mtahntend
lW6-e« 1987-nwoie jaren heeft gehad, staat’1 of ifl hoofdizAak gedreven worden door de
inheemsche bevolking zelve. De Inlandsche
bevolking ia nog niet voldoende onderlegd
om deel te nemen aan deze actie, zelfs bij
het intellectueele Oostersche element is de
werkzaamheid voor den opbloei van het
land nog gering. De handenarbeid by eigen
landbouw en by de groote cultures en in
dustrieën wordt in hoofdzaak geleverd,
tegen behoorlijke betaling, door den dessa-
man, doch overigens speelt het inheemsche
element by dezen opbloei nog meer de rol
van toeschouwer dan van medewerker. Hier
uit blykt in welke mate de Inlandsche be
volking zelfs voor haar stoffelijke voorzie
ning, dus laat staan voor haar staatkundig
bestel, nog leiding noodig heeft. Organisa
tie, techniek, ondernemingsgeest en kapi
taal moeten nog voor een zeer groot deel
uit het Westen worden aangevoerd. Zeker,
dit geschiedde en geschiedt in hoofdzaak
met egoïstische bedoelingen maar even
zeer staat vast, dat dit Westersch egoïsme
belangrijk ten goede is gekomen aan den
maatschappelijken toestand van de geheel e
bevolking. Ditzelfde goldt van de door of op
last van de Nederlandsche Regeering tot
dan ook voor een reeks van uiterst magere
jaren; waar bovendien een barer nieuwe
baggermolens onbruikbaar is geworden,
hetgeen voor het bedryf niet minder dan
een ramp beteekent, mag de positie van
deze maatschappij voor de toekomst zelfs
hoogst zorgwekkend worden genoemd.
Zeer teleurstellend zullen ook zyn de re-
sutaten van de tabakscultuur op Java. Deze
cultuur, welke eveneens i» 1926 en 1927
goede zaken deed, zag zich bedreigd met
een droogte-periode, welke het gewas zoo
zeer heeft aangetast, dat men gerust van
een misoogst mag spreken. Vooral het
Besoeki-gewas is hiervan het slachtoffer
geworden ,«n aan de opkomende Besoeki-
Tabaksmaatschappij wordt hierdoor wel een
heel zware slag toegebracht.
Het spreekt vanzelf, dat op Java ook de
suiker van de droogte heeft geleden, doch
het zyn hier vooral de lage suikerprijzen,
welke de resultaten der ondernemingen on
gunstig zullen beïnvloeden. Trouwens, in
geheel Europa, en vooral in Nederland,
weten wij van de lage suikerprijzen mee te
spreken. Zeker, enkele Indische suikeronder-
stnjd met de Grondwet dat d« Minister het
voorstel teiugnam.
Inmiddels is nu wederom aandrang ge
komen om een schadeloosstelling te geven
voor de Kamerleden, precies als de Tweede
Kamerleden ontvangen, maar dan natuurlijk
minder. Dit kan niet zonder wijziging der
Grondwet en aangezien wij daaraan gelukkig
nog niet toe zijn, blijft dit verlangen be
staan.
Volgens den hes» Oudegeest is twintig
gulden nnssdh'ien nog niet eens genoeg om
netjes te verblijven. Natuurlijk als je een
zoo sjiek heer bent al de heer Oudegeest is
dit niet genoeg. Wanneer men nu bedenkt
dat bij vier dagen vergaderen per week de
leden nqoit meer dan driemaal logies noodig
hebben, is het heuech er wel netje® voor te
doen. Missahien schiet er nqg wel wat van
over.
We kunnen ons niet voorstellen dat een
Regeering er heel gauw toe kan overgaan
om voor de Fierste Kamerleden een schade
loosstelling in te voeren, want ze zou daar
mede de duplicatuur der Tweede Kamer,
waartoe de Eerste zich heeft misvormd,
sanctionneeren en dat zal wél geen Regee
ring doen.
Mocht men ooit eens over gaan tot een wij
ziging der Eerste Kamer, dan zou het aan
beveling verdienen haar werkzaamheden te
beperken door bijv, de wetsontwerpen die
door de Tweede Kamer zonder stemming
zijn aangenomen of waarvoor zich een groö-
te meerderheid heeft verklaard, niet langer
aan de revisie van de Eerste te onderwer
pen.
We kunnen ons niet herinneren dat een
wxxUnig. ontwerp ooit, 'ta de Eerste v«-
worpen. Al datgene, wat min of meer admi
nistratief werk ie, heeft toch geen revisie
van noode.
5 Op deze wijze zou het mogedijk blijven
dat de Eerste Kamer niet zoo veel vergader
de en deze vermindering zou mogelijk ma-
1 ken, dat tal van personen lid van dit college
1 kunnen zijn terwijl zij een andere functie
vervullen. Wanneer het doorgaat als thans
1 het geval is en de Eerst© Kamer he^ aantal
vergaderingen steeds uitbreidt, zal men zien
dat het steeds moeilijker wordt personen
die er geschikt voor zijn, béreid te vinden
lid te worden. We krijgen dan hoe langer
hoe meer beroeps-pokitici in dit college en
dat is zeker niet de bedoeling.
huis graag een geschilderd portret van mijn
vrouw hebben, meneer Dunbar, vervolgde
hij tegen zijn gast, en voor mijn vrouw is
mij geen geld teveel.
Het is nu 8een tijd om over mijn por
tret te praten, merkte Hilda op koelen toon
op. Je gasten wachten op je.
Jonathan Redburn lachte welgemoed,
maar Tony meende toch een schaduw te zien
in de goedige oogen van zijn gastheer.
Toen hij dien avond laat thuis kwam,
stond zijn tante hem bovenaan de trap op
te wachten met een telegram m de hand.
Dit is gekomen tooi je nog maar pas
weg was, riep ze opgewonden. Ik heb den
titelen tijd wakker gelegen en op je ge
wacht. Die man komt morgen, maar het
kind is zoo snoezigo! Tony, ga eens
even naar haar kijken.
De man, vroeg Ton;
het telegram aannam,
kerk in Torpsley luidde, kwam er een slecht
uitziende maD met een mager geagiteerd ge-
zich de zitkamer van de Dunbars binnen,
waar juffrouw Dunbar ai zenuwachtig den
afzender van het telegram zat af te wachten
Baby Babs zat aan haar voeten op dien
vloer te spelen en Tony stond er, met zijn
rug tegen den schoorsteenmantel geleund
glimlach tend naar te kijken. Maar toen
het dienstmeisje meneer Ralph Gardener
aankondigde en deze haastig binnenkwam
krabbelde het kleine meisje overeind en
waggelde met uitgestoken handjes naar
hem toe, terwijl zij babbelde: Pappie!
Pappie! Hier is kleine zus.
De bezoeker knield© neer op den grond
en trok het kind in zijn armen, terwijl hij
over haar krull^bol heen naar juffrouw
Dunbar en Tony keek.
Ik weet niet hoe ik u bedanken moet,
zei hij, ik ben u zoo vreeselijk dankbaar.
Wie weet wat er met haar gebeurd zou zijn
als u niet zqo vriendelijk geweest was.
Hoe kwam het dat zoo’n klein kind
alleen op den vreg was? vroeg juffrouw
Dunbar met een strenge klank in haar stem
toen meneer Gardener was gaan zitten
weer met het kleine meisje op zijn knie.
Dat kwam doordat de vrouw, die op
haar zou passen absoluut onbetrouwbaar is
gebleken. Ik had kleine Babs bij haar ach
tergelaten in een huisje op d© hei, niet ver
van de inrichting van de dames Drivers;
die weet u zeker wel. Ik wild© het kind in
de buurt van de inrichting hebben, ver
volgde hij een weinig aarzelend, omdat mijn
arme vrouw daar als patiënt is en het doet
haar goed het kind nu en dan te zien. Ik
gen van het kind, een mollig handje lag op
de sprei, terwijl het andere een pop vast-
l^ield' die juffrouw Dunbar dien morgen in
het dorp gekocht had. Zij beschutte de kaars
met de hand en keek naar htet slapende
kind met een uitdrukking op het gezicht,
die Tony er nog nooit gezien had. Zij scheen
op onverklaarbare wijze plotseling zachter
en vriendelijker, menschelijker te zijn ge
worden.
Tony, ik heb nog nooit zoo’n schat gezien.
Juffrouw Dunbar's woorden eindigden in
iets dat verdacht veel op een snik leek. Ik
heb haar vanavond naar bed gebracht en ze
zat in haar nachtponnetje op mijn schoot
en ze speelde zoo grappig met haar rose
teentjes O Tony! Ik wist niet dat kleine
kinderen zoo lief waren.
Het is een leuk klein ding, bevestigde
Tony fluisterend, maar ik ben toch bang
dat er morgen iemand komt, die haar' weer
meeneemt.
Wie het ook is, ze zijn haar niet waard,
beweerde juffrouw Dunbar op verontwaar
digden toon, toen zij en Tony weer op de
trap stonden. Anders hadden ze het schaap
niet zoo schandelijk aan haar lot overgela
ten.
Er was zoo iets zieligs in het kleine ge
rimpelde gezicht en de bedroefd© oogen, dat
Tony zich ijlings bukte en zijn tante een
kus gaf, terwijl hij haar vriéndelijk op den
schouder klopte.
Laten wie er ons hoofd niet mee bre
ken, zei hij, we zullen eerst maar afwach
ten wat die meneer Ralph Gardener te ver
tellen heeft.
Den volgenden dag toen de klok van de
10
Jo, waarom heb jij meneer Dnnbar in
dezen hoek begraven, terwijl het zoo tijd is
om te gaan soupeeren? viel Hilda Redburn
<üe op het tweetal was toegekomen, haar
man n de rede. Hilda, een vorstelijke Ver
schijning in glanzend wit satijn, stond tus-
Bchen de twee mannen en keek haar man
"lot een ongeduldigen, om niat te zeggen
sarcastischlen blik aanEn Tony, die de uit
drukking van oprechte bewondering op Jo-
aathan'a gezicht zag, was er pijnlijk door
getroffen.
Buitengewoon knaph maar zoo koud als
een ijsberg, dacht hij, en deze brave kerel
aanbidt den grond, waarop ze loopt. Zij ié
het heelemaal niet waard! Overigens
Magnifiek model voor een schilderij
Lieve deugd- riep Redburn. Ja hoor
mdje, ik kom. Hij glimlachte tegen Hilda
e een beetje geprikkeld de wenkbrauwen
nste. Maar luister eens, meneer Dunbar
8 kunstschilderwij moeten hem eens in
toi? ate].ier ga&n °Pzoeken om zijn laatste
l *ah,iderijen te bewonderen. Ik zou in dit
Jony vaag, terwijl hij
-wat voor man?
Zie zelf maar. Juffrouw Dunbar’s stem
trilde, maar Tony ik kan dat kleine we
zentje niet meer laten gaan.
Tony* las het telegram.
Hoor dat mijn dochtertje bij u is, luid
de het. Kom morganochtend bij u. Ralph
Gardener.
Ga eens even mee. Alice Dunbar legde
een hand op Tony’s arm en een warme uit
drukking kwam op haar gezicht Ik weet dat
ik een malle oude juffrouw ben, maar het
kind heeft me
Zij brak haar zin plotéeling af en ging
haar neef voor naar de elaapkamer, waar
het verloren schaapje vitedig lag te slapen.
Het zijige haar lag als een krans om het
hoofdje, er was een zachte blos op de wan-
