FRANS wan CAMP 4To Kleiweg 6 en Markt 43 Aspirin I Naar Indië. SPAARBANK ten rondreis door Amerika. Raadsels voor de Jeugd. GrootstejBEOEM PETTENMAGIZIJNEN mer is indertijd al hed wat geld beschik baar gesteld zoodat daarvoor voldoende ter rein aanwezig is. Wanneer men er eens toe over zal gaan om dein bouw ervan ter hand te nemen, mag de hemel weten. Niemand kikt er meer over. De belastingen hebben de laatste jaren genoeg opgebracht dat men wel eens een potje had kunnen maken om tot de stichting over te gaan. Te eeniger tijd dit tooh wel gebeuren. In ieder geval blijkt uiit de afwijzing van het Borghvliet- terrein voor die doel, dat men het oude plan niet in den steek laat. Een paleis van Justitie, een museum, nog twee denkbeelden voor Sorghvliet, laat de Regeering ook schieten. Het eerste zou nog niet zoo heel mal zijn omdat daardoor in de onmiddellijke nabijheid van den zetel der fftegeeijing een flink dlepartementsgebouw vrij zou komen dat wel goed te besteden was voor andere departementen. Mettertijd zal men bijvoorbeeld het leelijke gebouw voor den Hoogen Raad, dat tusschen de departe menten van Koloniën en Justitie in staat als een verdwaalde Qrieksche tempel wel eens door iets anders mogen vervangen. De Regeering voelt het meest voor de stichting van een gebouw met een aantal receptiezaleninzonderheid te gebruiken bij internationale conferenties en ze weet dat een dergelijke bestemming ook in den geest der schenkers is. Ons lijkt dit denkbeeld ook het beste van alle geopperde vooral om dat wij zoodanig gebouw dringend noodig hebben. 61 We hebben herhaaldelijk betoogd dat het gemeentebestuur van den Haag verplicht was een behoorlijk congres-gebouw te stich ten,, waarmede den Haag zeker gebaat zou zijn. Het is nu eenmaal zóó dat de residen tie '8 zomers zeer geliefd is als plaats voor het houden van congressen. Er was echter dikwijls het bezwaar dat goede lokaliteiten daarvoor ontbraken. Zal nu de Staat in deze behoefte gaan voorzien? We zouden het zeer toejuichen, mits nu niet met de bekende benepenheid die aan de bureaucratie pleegt eigen te zijn, allerlei bepalingen en beperkingen worden gemaakt bij het gebruik daarvan. Wij heb ben er pas nog op gewezen dat dit gevaar niet denkbee'dig is, wijl de Regeering alleen de landagebouwen schijnt beschikbaar te willen «tellen wanneer het doel waarvoor ze gevraagd worden strookt met de politieke overtuiging van het toevallig aan het be wind zijnde Kabinet. Dat is natuurlijk een onbehoorlijke wijze van beheer en wij zou den bij voorbaat er beducht voor zijn dat h»t nieuwe gebouw op Sorghvliet ook op een dergelijke wijze beheerd zal worden. Zullen alleen conferenties worden toegelaten die min of meer een officieel karakter hebben of zullen ook particuliere congressen van de stichting gebruik mogen maken? We ho pen dat, als eenmaal het voorstel bij de Tweede Kamer aanhangig is gemaakt, van .de zijde der Kamerleden over dit punt eens een hartig woordje wordt gesproken. Het gebeurde met de grafelijke zalen bij gelegenheid van de z.g. Vredes ten toonstel ling, de kwestie in Delft waar de Regeering eigenmachtig optreedt tegenover menschen, die de snoodheid hebben er een andere op vatting op na te houden, het zijn twee ge vallen die voldoend aanleiding kunnen zijn om dit punt eens tot een oplossing te bren gen. Den Haag heeft een bofje, want de Regee ring heeft verklaard er geen bezwaar tegen te hebben, dat Sorghvliet als park voor vrije wandeling zal worden opengesteld. De be doeling is dat het karakter van gesloten park zal worden gehandhaofd maar dat de hekken bij zonsondergang zullen worden ge sloten opdat er 'e avonds geen wandel-gele genheid zal zijn. Deze beperking is te be grijpen wijl het park niet verlicht is. De duisternis-zoekende menigte heeft in de na- bijliggende Scheveningsche Roechje» vol doende terrein en het is minder gewenscht aain dat terrein uitbreiding te geven. Vader Cats zou dat zeker ook zoo gevon den hebben toen hij op Sorghvliet woonde. Ais hij de paartjes 's avonds de donkere duinen zag in wandelen, verzuchtte hij zijn angst in deze regels- De naght en is maar ijdle waen, De Sonne wijst de feilen aen. Voor den Haag hen bof in het bizonder, voor ons land in het algemeen. Hopen wij dat de bouw van het nieuwe huis niet te veel moeielijkheden oplevert en dat wij er een waarlijk fraai gebouw rijker door zullen worden, een waardige wederdaad voor de vorstelijke gift. HAGENAAR. Een tocht naar an door tropisch Nederland. XXX. Wat heerlijk om na een tijd van geregeld hotelleven, weer eens in een prettige familie kring te zijn. Het hotel in Tandjong Ka- rang was zoo goed als vol. Voor drie onzer was plaats, terwijl de drie overigen op een rubberonderneming op een uur afstand zou den logeeren. De drie jongsten, waar ik ook bij hoorde, „offerden" zich op en trokken met den administrateur mee naar diens wo ning. In een Hollandsche huiskamer werden we ontvangen door een Hollandsche huis vrouw, die alle deugden van een goede gast- vrouwe in zich vereenigde. We waren er nog geen kwartier, toen we overtuigd waren, dat we hier .van opofferen moeilijk konijn spreken en dat onze drie achtergebleven col lega's slechts te beklagen waren. Wat gaat er boven een heerlijke maaltijd onder het oog van een kundige huisvrouw bereid? En wat een huiselijke sfeer brengt een Holland sche dame op de meest veraf gelegen plan tage. Doch ik moet u over Indië vertellen, dus volsta maar met de mededeeling, dat we dien avond om half twaalf naar bed gin gen,, dat er een piano was die smachtte naar een vroolijke step en dat er uit een goedang (schuur) een viool te voorschijn kwam met drie verdroogde snaren. De rubberonderne ming, waar we logeerden was een buitenge woon mooie plantage. We behoefden ons den volgenden morgen niet te haasten, want het was hari besar, dus een vrije dag. In de rubberfabriek stond alles stil, wat eigenlijk wel zoo prettig was. Ten eerste was er nu gelegenheid de verschillende machines te bekijken en de uiteenzetting van den admi nistrateur te volgen, want anders door het lawaai niet mogelijk is, maar in de tweede plaats stond onze vriendelijke gastheer nu den geheeleu dag voor ons klaar. Niettegen staande hun vrijen dag waren nog vele koe lies 's morgens aan het tappen. Hiervoor ontvangen zij extra belooning. De beate tijd om de rubberboomen aan te snijden is in den vroegen morgen. Het melksap of de latex vloeit dan het sterkst. De rubberboo men staan allenlaal keurig netjes op giocte rijen. Naar het uiterlijk te oordeelen, zien de hoornen er net zoo uit als Hollandsche boo men. Elke koelie neemt een rij voor zijn rekening. Met «en scherp mesje snijdt hij een kerf in de baat. Dit moet oordeelkundig geschieden, want als men te diep gaat raakt men de voedselstroom. Zoo gauw de bast is aangesneden, komen overal op het snijvlak kleine druppeltjes van het witte sap te voor schijn. Daar de snede over de halve atam van links boven naar rechts beneden wordt aangebracht, zal alle sap in één punt sa menvloeien. Een stukje blik of reepje bam boe geleidt nu de latex naar een klein kroesje van alluminium of porcelein, dat onder aa^i den stam bevestigd ie. Tegen den tijd, dat ae koelie aan het eind is van zijn rij rubberboomen, is het kroesje van den eersten boom meestal gevuld. Meer daQ één bakje vol stroomt er gewoonlijk niet uit. Als de koelies met emmers de latex hebben op gehaald, wordt deze naar een centraal punt gebracht, waar de eerste voorbewerking be gint. Voer den handel wordt d« rubber meestal afgeleverd in de bekende gele crêpe, of m groote gewalste platen, de sheets. In den namiddag van den hari besar kwa men de koelies voor het huis van den admi nistrateur een voorstel king geven in den trant van het wajangspel, echter hier door menschen voorgesteld. Voor ons weer iets geheel nieuws. De administrateur waardeer de dit optreden van de Inlanders ter eere van de vreemde bezoekers en gaf dien avond een gratis bioscoopvoorstelling, waarvan bij na ieder gebruik maakte. Van de Inlanders hebben we echter dien avond meer genoten dan van de film. Aan hun uitroepen t© oor- deelen zij» het tooh eigenlijk net kinderen. Stel u voor„ dat bij ons in een bioscoopthe ater het publiek „pas op, pas op" gaat roe pen, als de held van de roman rustig loopt te wandelen en een booswicht gereed staat om hem bij een hoek van de straat met een knuppel <Je hersens in te slaan. De Inlan der, die onder alle omstandigheden zijn zplfbeheereohing weet te bewaren, komt bij een spannende film pas goed los. En zin voor humor dat deze kerels hebben. Al be grijpen ze niets van de Hollandsche en En- gelsche opschriften, zoo gauw het filmbeeld weer trilt, laten de luide lachsalvo's wel hooren, dat ze de porté van de zaak gesnapt hebben. Van de rubber den volgenden dag naar de olie, doch deze keer geen aardolie, maar palmolie. Een modern bedrijf, waaruit dte vruchten van de groote oliepalmen, de olie geperst wordt. Deze olie wordt meest voor teóhnisohe doeleinden gebruikt of als grond stof voor verschillende industriën verwerkt. In zijn afscheidsrede noerod© de vorige resident Zuid-Suraatra „een tweedie Deli". Wat wij er van zagen, doet ons deze verge lijking volkomen onderschrijven. Allerwegen wordt ontgonnen. Cultures nemen meer en meer de p'aats van het oerwoud in. Een eigen bevolking telt deze landstreek, vooral in d© binnenlanden niet. Ook hier weer groote emigratie van Javanen uit de overbe volkte streken van Java. Ook met industrie is hier een begin gemaakt. Over het alge meen is er nog niet veel industrie in Ned.- Indiië. Doch hier in de kuststreken van Zuid-Sumatra troffen w© al een zeer moder ne triplexfabriek en een groote touwfabriek aan. De laatste maakte o.a. scheepetrossen van wel een armdttte. De grondstof die men hiervoor gebruikt is de vezel van een soort pisangboom. Deze heeft de goede «genschap om geen water te absorbeeren. Op groote ondernemingen is altijd yeel te zien, vooral als men belang stelt in de be hoeften van de Inlandse*)© bevolking. Zoo konden we ongestoord op den avond van den hari besar door de Inlandsche woon wijken dwalen, bezochten we de pasar, die tot laat in den avond gehouden werd„ zagen we vanuit een rustig hoekje hier en daar een wajangvoorstelling. Ook den volgenden dag was er gelegenheid te over om de wo ningen, die hier door de ondernemingen voor hare arbeiders gebouwd zijn eens te bekijken, ook van binnen. En waar vroeger geen enkele Inlander aan dacht, ooi onder een klamboe te gaan slapen met het oog op malariamuggen, zag men hier huis aan huis. Met veel voorlichting, veel geduldi is met deze menschen alles te bereiken. Met tegenzin verlieten we na eenige dagen ons gastvrij oord. Met de nieuwe Zuid-Su matra spoorweg zouden we dwars door het oerwoud naar Palembang gaan, een ritje van twaalf uur. De driesnarige viool mocht evenwel mee. P. E. -v. B. MOPEPRAATJE. Nieuws voor het Voorjaar. De formeele revolutie die zich in het win terseizoen op modegebied afspeelde, begint van lieverlede te luwen. De heftige discus sies uitgelokt door het verschenen der lange rokken hebben uitgewoed. Men heeft het nu niet meer over het vóór en tegen daarvan, men berust erin en vraagt zich alleen af, wat voor onlogische dingen het voorjaar nu weer brengen zal. Want, min of meer on redelijk en onlogisch is „de Mode" altijd, maar „de kritiek" is er gelukkig ook nog en die zal haar wel van al te groote excessen terughouden. Eén ding is zekert De lange rok is er nog, maar ook de korte is weer op-en-top in de mode. Wel wordt er zoo'n overdreven waarde aan de élegance van het silhouet ge hecht, dat nu ook de namiddagjaponnen absoluut lang en golvend van ljjn moeten wezen, willen ze in den smaak zijn. Maar deze stellen zich tevreden met de ongelijke lengte en de puntende panden en zij be hoeven niet, zooals de avondjaponnen over den grond te sleepen en stroomen van wijdte achter zich aan te slieren. De wederverschijning van het mantelpak geeft onze wandelkleeding gelukkig dót coquet-jeugdige, waaraan wij de laatste jaren gewend zijn geraakt en dat alleen door slanke contouren en kortheid te be reiken is. Toch sullen over het geheel ge nomen de rokken iets langer zijn en in elk geval een 10 k 16 cc.M. onder de knie han gen. De versieringen komen zoowat op het zelfde neer als van den winter. De klok- strooken blijven en krijgen alleen wat meer „vorm", worden meer met een uitholling of juist met een punt opgezet. De lijfjesversiering schikt zich hiernaar en zal dikwijls dezelfde lijn te zien geven, al is het dan met een gladde toepassing. Ingelegde plooien passen nu eenmaal bij het tailleur-pak en daarom zullen we ze in al lerlei' verscheidenheid zien, terwijl ook op gelegde en van boven in punt gevormde plooien tot de nieuwe elementen der ver siering behooren. De blouse gaat weer een groote plaats innemen in onze kleerkasten, daar hij één mantelpakje reeds diverse blouses gedragen worden, die alle onder den rok in gaan en soms met een ceintuurtje afsluiten, soms ook met knoopen aan den rok bevestigd worden. Daaruit volgt weer, dat de blouse zoo élégant wordt als in vroeger tijden, dat be halve het eenvoudige zijden overhemd, ook prachtig bewerkte blouses gedragen wor den, blouses met jours versierd, met bro- deriën en allerlei soorten inleg van fijne kanten. Ml Dk HANDELS EN LANDBOUWBANK IN( RENTE 3ELEGD OP: 1 Jan. 1928 f 2.175.925. 1 1929 f 2.314.114.— 1 1930 f 2.428.037.,- Voor de mantelpakken gaat zoowel het zeer fijne klein-gepatroonde kamgaren, de neutrale tailleurstof, zooals wij die eertijds droegen, als het grove tweed, dat in aller lei losse patronen geweven in tal van kleu ren gebracht wordt, o.a. in grijs, beige, bruin, tot groen en blauw toe. Om élégant en practisch tegelijk te zijn, moet de toiletmakendc vrouw, naast haar tailleurcostuum, ook nog een tailleurman tel bezitten, die met meerdere japonnen te samen gaat, zoodat zij op een handige ma nier meerdere „ensembles" kan vormen. Daar de panden, strooken en slierten der namiddagjapon, den tailleurmantel zouden ontsieren, brengt men er gekleede mantels bij, die door den luchtigen aard van hun stoffen, hun groote re lengte en gecompli- seerd fagon beter daarbij passen en er door de gelijkheid van détails eveneens ensembles mede kunnen vormen. Door de korte pele rines en de halflange capes welke op dit soort mantels gedragen wordt, krijgen wij een geheel nieuwe noot in de Voorjaarsmode, waardoor ze zich als die van 1930 onder scheiden zal. GRACE ALLAN. SPORT IN WEDSTRIJDKN. VOETBAL. Programma voor Zondag 23 Maart 1930. K. N. V. B. Kampioenschap van Nederland. AmsterdamBlauw Wifc—Go Ahead. Afdeeling I lete klasse Den Haag.'H.B.S.—Ajax Dordrecht: D.F.C.—Hilversum Promotiecompetitie 2e Idaaae. Haarlem: Haarlem—K.F.C. 3e klasse D UtrechtUtrecht—Alphen. Afdeeling II 2e klasse B VlaardingenFortunai—Unitaa Rotterdam: Neptunus—U.V.V. Rotterdam: St. Hooger—Goud* Rotterdam: V.O.C.-O.D.S. Rotterdam: Xerxes—V.D.L. Promotiecompetitie 3e klasse. Hillegom: Hillinen—Merwed© 3e klass© A Leiden: L.F.C.-R.V.O. 3e* klasse B. Rotterdam. St. Volharden—Trans val ia Rotterdam; U.D.I.-O.N.A. Gouda': Olympia—D C.L. Promotiecompetitie 4e klasse. RijswijkRijswijk—Bodegraven 4e klasse A Den Haag- De Ooievaars—'D.V.S. 4e klasse B Schiedam: S.F.C.—Terlaak 4© klasse D. Rotterdam: U.V.8.-0.8.8. LekkerkerkLekkerkerk—8.M.V. Rotterdam: 8.I.O.D.—D.J.8. I. Een zakenreis naar de Vereenigde Staten van Ameruca wordt zelfs door ons Neder landers, die zich toch zoo dikwijls buiten de landsgrenzen begeven en veelal moeten begeven, wegens de geringe uitgestrektheid van ons grondgebied als iets minder alledaagsch beschouwd. En men vindt het een heel bijzondere onderneming, wanneer een enkeling, uitsluitend als toerist, op een rondreis eens een kijkje wil gaan nemen in het land, waarvan ieder tegenwoordig den mond vol heeft. Een land, dat in vrijwel al les nieuwe wegen bewandelt, en daarom den naam van het „Mekka van het Modernisme" ongetwijfeld in alle opzichten waardig is. Een verblijf gedurende den nazomer in Yankee-land werd dan ook door ons benut om ons zooveel mogelijk op de hoogte te stellen van de toestanden in dit land der onbegrensde mogelijkheden. Eiken zomer trekken de Amerikanen in groote drommen naar Europa. In Juni en Juli heeft te New-York een groote uittocht plaats en brengen de geweldige Oceaan- stoomers tienduizenden toeristen naar de Oude Wereld. Hierbij vergeleken is het aan tal Europeanen, en vooral ook Nederlandera, die Amerika voor een vacantiereis uitkiezen, zeer gering. En toch is het ons allen bekend, dat er aan de overzijde van den Oceaan veel te zien en te bewonderen valt. Wij weten, dat daar zijn de vele grootsch opge zette mfffleenen-steden, mei haar impeaee- rende gebouwen, weidsche parken, trotsche bruggen en reusachtige tunnels. Wij hooren steeds de Amerikanen er prat op gaan, dat in hun land alles „the biggest", het grootst, is. Maar wij gaan ons nog te weinig zélf overtuigen, dat alle deze gigantische afme tingen worden voorgeschreven door de har de noodzakelijkheid. „Well", de toerist, die na een leerzame rondreis door dè Nieuwe Wereld het Vrijheidsbeeld en de skyscrapers (wolkenkrabbers) van New-York weer onder de kim ziet verdwijnen, heeft zich eenigs- zins een denkbeeld kunnen vormen van het geweldige raderwerk, dat deze wonderbare samenleving heeft te besturen. Inderdaad, voor ons toerisme ligt hier nog een gewel dig terrein van nieuwe werkzaamheid, en in het bijzonder voor een sociale organisatie als de Nederlandsche Reisvereeniging, wel ke reeds zulk een enorm aantal Nederlan ders in Europa buiten de landsgrenzen heeft gebracht. Onze heenreis had plaats met een van de geriefelijke stoomers van de Holland-Ame- rika Lijn, welke een groot aantal Ameri kaansche toeristen, waaronder vele studen ten, huiswaarts bracht. Amerikanismen, typische bijzonderheden over Yankee-land, zijn ons allen uit couranten, tijdschriften en boeken bekend, en in het bijzonder wat betreft het geweldige verkeer, de hemel bestormende skyscrapers, e. d. Wij weten ook, dat er in het algemeen tusschen het reizen in Amerika en in Europa een zeer groot verschil bestaat. Maar er zijn van die kleine verschillen «fi afwijkingen, die men aileea in het land zill kan waarnemen, en het was interessant te vernemen, welke typische verschillen nu in de eerste plaats de aandacht van de Amerikanen hadden getrokken. De visie der Yankee's kwam wel zeer duidelijk tot uiting, toen door de stu denten een cabareb-avond werd georgani seerd, en onder de verschillende „stunts" een voordracht voorkwam, waarin werd be schreven hoe een Amerikaan Amerika en Europa ziet. Plaatsgebrek belet om deze aardige, typisch Amerikaanse he voordracht in te lasschen. De eigenlijke Oceaan-reis begint na het vertrek van Southampton, en het gezellige verblijf aan boord is een aaneenschakeling van heerlijke en nieuwe gewaarwordingen van het oogenblik af, dat men de zon voor het eerst in al haar pracht boven de kim ziet verrijzen, tot men de schilderachtige Amerikaansche kust ziet opdoemen. En dan is het einddoel van de zeereis: New-York, spoedig bereikt. New-York! De grootste stad van de we reld, zoowel wat bevolking als bebouwde oppervlakte betreft) en daardoor natuurlijk ook in alles met de allergrootste afmetin gen. Nadat Hudson, in dienst van de Oost- Indische Compagnie, in 1609 met zijn schip „De Halve Maan" de naar hem genoemde rivier was opgevaren, werd in 1626 Fort Amsterdam opgericht, waartoe de Gouver neur van Nieuw-Nederland, Peter Minuit, het eiland Manhattan, thans van billioenen waarde, voer een vaatje rum en sestig gul den van de Indianen kocht. Nieuw-Amster- dam, het dorpje dat in 1664 1600 inwoners telde, is in den loop der eeuwen uitgegroeid tot het tegenwoordige Greater New-York, welks t>ebouwde oppervlakte als grootste lengte 60 K.M. en als grootste breedte 30 K.M. heeft en een bevolking van ver over de 10 millioen zielen bevat. Het is natuurlijk onmogelijk, in een klein bestek als dit een volledig begrip van deze geweldige metropolis te geven. Echter, met enkele cijfers reeds kan de beteekenis van New-York eenigszins worden geschetst. Meer dan vijftig volken der aarde zijn er vertegenwoordigd; er wonen meer Italianen dan te Rome ,meer Ieren dan te Dublin, meer Duitschers dan te Bremen. Elke zes minuten heeft een geboorte plaats, elke tien minuten een huwelijk. De stad wordt dage lijks door 360.000 personen bezocht; elke 45 seconden komt een personentrein binnen. Alleen reeds op het grootste der talrijke stations worden per jaar bijna 80 millioen reizigers voor lange ren afstand vervoerd; de treinen in de stad vervoeren jaarlijks 2600 millioen passagiers, de ondergrondsche per dag ver over de 2 millioen. Elke 40 minuten ontstaat een nieuw gebouw; elke tien mi nuten wordt een nieuwe zaak geopend. El- ken dag zijn er rnim 2000 theaters en bios copen, en 1500 kerken open alleen reeds de theaters aan Broadway, die met zijn 85 K.M. lengte als de langste straat der wereld geldt, bieden zitplaatsen voor 760.000 toeschouwers. Er zijn hotels met meer dan 2000 kamera en even zoovele badkamers. Het aantal telefoonaansluitingen is frooter dan dat van Londen, Parijs, Berlijn, Am sterdam, Rotterdam en Den Haag tezamen. De stadspost heeft dagelijks 12 millioen stukken te verwerken. Wat de haven be treft, elke twintig minuten wordt een groote Oceaanstoomer geloodst; slechts een zee* snelvarend schip zou in acht dagen alle kaden en pieren kunnen afvaren. Ena., ent ens. Het wekt dan ook allerminst verwonde ring, dat de toerist, die vertrouwd is mri de verschillende hoofdsteden in Èuropa, ta het begin eenigszins verbijsterd is. Wint New York is de stad van het onverwachte, het grillige, het uiterst verbazingwekkende. Van uit zee lijkt het, met zijn imposante rij van huizen-torens, een sprookjesstad; be treedt men de City, dan gevoelt men, dst daar boven in die wolkenkrabbers nóg wereld leeft. En zomeravond op een dak- restaurant, te midden van duizenden ver lichte vensters, bevestigt opnieuw, dat Ne* York feeëriek, als een sprookje, is. Skys crapers vormen geen voordeelige geldbeleg ging; z\j worden spoedig verouderd geacht, en worden dan onverbiddelijk neergehaa en vervangen door gebouwen, nóg boojfé» nóg moderner, nóg practischer dan bun voorgangers. Gebouwen, welke nog vei eeuwen zouden kunnen trotseeren, wo n afgebroken, omdat zij niet meer allerhoogste eischen kunnen voldoen. hoogste gebouw is nog steeds Woolwo Building, 236 M. hoog en bijna 60 verdie pingen tellend, hoewel nog veel hoogen aanbouw of in voorbereiding zijn. Een craper als Woolworth-Building, dat onge- Promotiecompetitie res. 2e klasse. Utrecht: U.V.V. 2-D.F.C. 2 Reserve 2e klasse B Beslissingswedstrijd 2e plaats. Den Haag: 8.V.V. 2—Gouda 2 Reserve 3e klasse A. Alphen Alphen 2—R.V.C. 2 Leiden: A.8.C. 2B.E.C. 2 RotterdamXerxes 3—H.V.V. 4 Reserve 3e klasse B. Bodegraven: Bodegraven 2—V.F.O. 2 Schiedam: D.H.S. 2—Concordia 2 Reserve 3e klasse O. Rotterdam: Excelsior 3—H.F.C. 2 Rotterdam: Overmaas 2—G.8.V. 2 Rotterdam: Transvalia 2—Feijeooord 4 Afdeeling ^Iï Promotiecompetitie 2e klasse. Zwolle: P.E.C.—Enschedésche Boys Afd. IV 1ste kleese. EindhovenP.8.V.—Wilhelmina Maastricht: M.V.V— B.V.V. Tilburg: Willem II—Eindhoven. Afdeeling V le klass© Winschoten: W.V.V.-B© Quick LeeuwardenLeeuwarden—Velocitas Assen: Achilles—Friesland MeppelAloides—G.V.A.V. G. V. B. 2e klasse Haastrecht 2—Schoonhoven 2 Moordrecht 2Zeventiuizen 1 3e klasse A Olympia 4—Lekkerkerk 3 11.30 uur. 3e klasse B G.8.V. 6- Lekkerkerk 2 3e klasse C Gouderak 3—Nieuwerkerk 2 12 uur Lekkerkerk 4—Groeneweg 1 12 uur. Om den N.V.B.-Beker. SliednechtSliedrecht— G.S.V. Overzicht. Wanneer we zoo midden in de kampioena- promotie en degradatiewedstrijden zitten, dan hebben de resteerende competitie-wed- strijden al heel weinig aandacht meer, het geen niet te verwonderen valt. De hoofdstad wordt dit jaar al bijzonder goed bedeeld. De populaire clubs Ajax en Blauw Wit zijn er kampioen, terwijl de tweede en andere „klassers zich ©Veneena niet onbetuigd lieten. Als men'er maar niet te veel van 't goede krijgt. Morgen wordt één wedstrijd om het kam pioenschap van ons land gespeeld. In het Stadion spelen Blauw Wit en Go Ahead, wat ongetwijfeld een spannende kamp be looft te worden. Algemeen acht men Go Ahead sterker, doch daarom juist is er van Amsterdarasche zij<Je de meeste tegenstand te verwachten. In Haarlem moeten de rood-broeken hun tweede wedstrijd in de degradatieoompe- titie spelen. Een van de laatste kansen reeds die met hand en tand verdedigd zal moeten worden. In d© andere afdeelingen is de strijd aan het slot der competitie biet minder fraai en interessant. Voor onze goede stad en haar omgeving ia het officieel voetballen gauw ofgeloopen al is hier en daar momenteel nog wat leven in de brouwerij. De laatste wedstrijd gaat Gouda spelen in Rotterdam tegen Steeds Hooger, een club die zich in de onderste regionen bevindt en de punten dus het beet kan gbbruiken. Gouda zal ze zoo maar niet cadeau geven, maar de rood-witten zullen wel moeit© heb ben om de ianatieke aanvallers steeds te Hef begin! alweer le regenen. Nu is het oppassen voor verkoudheid en rheumatiek, en bijtijds Asplrln-Tabletten nemen. eenig o de were Weiger namaak en let er op det op elke tablet het woord .BAYER* staat. Prijs 75 ets veer 15.000 menschen herbergt, is een stad op zichzelf, waarin de express- en boemel- liften de verkeersmiddelen vormen. Vooral in dezen torenbouw komt tot uiting de ruste- looae, gespannen Amerikaansche geest, die snel en onverzettelijk voorwaarts dringt, nimmer tevreden is met het bestaande, al- tfjd zoekt naar middelen tot grondiger orga nisatie en voortdurend het vroeger onbe reikbaar geachte najaagt Doordat een groot aantal skyscrapers op een beperkte ruimte zyn opeengehoopt, staat men vóór geweldige verkeersmoeilijk heden. Groote massa's komen eiken morgen naar dit deel van Manhattan, en keeren des avnds terug; allen wenschen op ongeveer hetzelfde tijdstip te worden vervoerd. Hon- I derdduizenden verzinken spoorloos in den grond, waar de ondergrondsche hen wacht; honderdduizenden verdwijnen van de straat doordat zij naar de bovengrondsche klim men. Deze spitsmuren van het vervoer, de z.g.n. rush-hours, z#* - berucht. Velen mar ken ook gebrnik van een auto; het enorme verkeer in de straten wordt automatische door lichtsignalen geregeld. De auto, welke in Amerika de plaats van de fiets ten onzent inneemt, is in een stad als New York, waar de geweldige drukte en de enorme afstanden wandelen practisch uitsluiten, het aangewezen middel voor sight-seeing. Met de „car" gaat het van The Battery, de Zuidpunt van Manhattan, met Custom House, waarin bijna 3000 douane ambtenaren werkzaam zijn, naar Financial District; hier bevindt zich in Wallstreet, een oude straat waar men zich tusschen de hooge bankgebouwen als op den bodem van een smalle kloof waant, de Stock Exchange, pahk zij een introductie zonder goede introducties bereikt men in Amerika niet *••11 mochten wij het beursgebouw be traden; merkwaardig was het gade te slaan keeren, en daarom een gelijk spel zou niet onverdienstelijk zijn. Olympia speelt op eigen terrein tegen D.C.L. oen wedstrijd die enkele weken ge leden een vol huis had getrokken. Nu is de beslissing er en moeten we afwachten of de rood-zwarten zullen trachten om d© kam pioenen een of belde punten te ontnemen. O.N.A. speelt de voorlaatste wedstrijd te gen U.D.I. de hekkensluiters dezer afdee ling Wc achten O.N.A. zeer zeker sterker maar een kat in 't nauw kan de club van v. d. Spelt ook wel eene krabben. Voor de promotie komt Bodegraven in actie. Rijswijk—Bodegraven wordt een fana tiek en strijd allicht en wie er als overwin naar uit. zal treden is niet t© voorspellen. W© wenschen de kampioenen succes toe en dat du sterkste zal mogen zegevieren Gouda 2 komt in tegenstelling met onze vorige mededeeling toch in actie voor een beslissingswedstrijd. Het actieve Gouda-be- stnur heeft er geen gras over latien groeien met hbt gevolg dat de beslissingswedstrijd tegen S.V.V. 2 voor morgen te Den Haag is vastgesteld. D© Gouda-ploeg is de laatste tijd gehandicapt. Nu speelt 8tuurman voor- loopig niet meer, zoodat de Gouwenaars een z war en strijd wachten. Misschien zorgen ze wel voor een verrassing. G.S.V. gaat bekeren, terwijl Lekkerkerk, Alphen 1 en 2 en G.S.V. 2 de laatste lood jes gaan opknappen. STADSNIEUWE GOUDA, 22 Maart 1930. De Keuringsdienst van Warén. Het Jaarverslag. Verschenen is het verslag van den Keu ringsdienst van Waren voor het gebied 's-Gr&venhage over het jaar 1929. Naar men weet behooren Gouda en omliggende gemeenten tot dezen dienst. We ontleenen aan dit verslag het volgende: hoe in dit milieu, waar men niet meer met millioenendoch met 4nilliarden rekent, de onaandoenlijke „ticker", een hoogst ner- veuse stemming te voorschijn kan roepen. Vervolgens gaat het over Brooklyn Bridge, de geweldige brug welke als een der won deren van de wereld geldt, naar het uit gestrekte Brooklyn, en terug over Manhat tan Bridge, een niet minder geweldige ge vaarte. Onder deze beide hangbruggen, waarop de auto's aan een minimum-snel heid van 30 K.M. per uur zijn onderworpen, zulks om stopping van het verkeer te voor komen, kunnen alle schepen, zelfs de ge- heele Amerikaansche oorlogsvloot, passee- ren zonder dat de masten behoeven te wor den gestreken. Daarna gaat het door China town, de typische Chinee zen wijk, en tal van mindere buurten naar Fifth Avenue, de woonstraat der millionairs; deze leidt naar het uitgestrekte Central Park. Een ander groot perkis Bronx Park, dat bij de 180ste straat begint (zoowel de hoofdwegen, ave nue's, als de dwarswegen, streets, hebben geen namen, doch nummers). De terugrit downtown geschiedt langs de schoone Ri verside Drive; Mer vindt men prachtige apartment houses, en aan de Hudson-znde Grant's- Tomb. Na dezen rondrit kan worden begonnen met een bezoek aan verschillende beziens waardigheden. Een goed begin is het be stijgen van Woolworth-Bldg.het prachtige pafiorama maakt den toerist wat meer ver trouwd met de ligging der stad. Hierna vol gen: de Public Library, het Museum of Na tural History, City Hall, de Universiteit, het Aquarium, en natuurlijk nog eenige skyscrapers, zooals Standaard Oil Bldg., Equittable Bldg., Singer Bldg., Telephone Bldg., New York Life Bldg., Metropolitan Tower, Times Bldg., enz. enz. Niet achter wege mag blijven een bezoek aan eenige groote stations. Grand Central Station be- In het laboratorium zijn onderzocht 31816 monsters, waarvan 31231 verband houden met de uitvoering der Warenwet en 585 ten behoeve van bedrijven en diensten der ge meenten 's-Gravenhage en Voorburg. Buiten consumptie zijn gebracht 1590 partijen voe dingsmiddelen, terwijl 273 processen-verbaal zijn opgemaakt. Het totaal aantal inspec ties van visch bedroeg 11809, waarbij 15387 partijen visch zijn gekeurd. Gecontroleerd werd visch 4645 maal in winkels, 6071 maal van venters en 1093 maal op markten. Uit Gouda werden 11643 monsters ter plaatse en 1666 op het laboratorium ge keurd, terwijl 1221 inspecties verricht wer den. Het aantal schriftelijke waarschuwin gen bedroeg 21, het aantal partijen dat bui ten consumptie gebracht moest worden 73, waarvan 83 partijen melk, 2 karne- en afge roomde melk, 20 meel, brood en koek, 5 specerijen, 2 azijn, bier en wijn, 8 vruchten sap, limonade en jam, 1 olie en 2 partijen huishoudelijke artikelen en' diversen. 18 maal moest procesverbaal ojTgemaakt wor den. Te Gouderak werden afgekeurd 7 partij meel, brood en koek, en één partij vruchten. Te Haastrecht 3 partijen vruchten, 2 meel, brood en koek, één vet en olie en één wasch- middelen. Te Moordrecht bedroeg het aantal afgekeurde partijen melk niet minder dan 40, het aantal partijen vruchten 3 en .het aantal partijen meel, brood en koek 5. Te Reeuwijk werd slechts afgekeurd een partij specerijen en zout en een party vruchten sap, limonade en jam. Ook Stolwijk ken merkte zich door het hooge aantal afge keurde party en melk. Niet minder dan 30 bleken voor consumptie ongeschikt te zjjn. Verder werd daar afgekeurd een party vruchten, twee partyen melk, brood en koek en een .party spysvetten en olieën. In Wad- dinxveen werden afgekeurd 3 partyen melk, ibrood en koek, een party cacao en choco lade, drie partyen azyn, bier en wyn en een party vruchtensap, limonade en jam. Te Gouda werden bovendien 38 partyen visch afgekeurd. Het totaal aantal partyen voedingsmid delen voor het gebied 's-Gravenhage be droeg 1590; zy werden voor menscheiyk voedsel ongeschikt gemaakt. Het totaal aantal waarschuwingen bedroeg 2831 n.l. 178 schriftelyke en 266» mondelinge. Dit jaar werden aan de bestaande alge- meene maatregelen van bestuur steunende op de artt. l4 en 15 der Warenwet enkele toegevoegd, terwyl het Melkbesluit S. 1926 ho. 256 door een nieuw Melkbesluit S 1929 no. 43 te vervangen. De algemeene maat regelen'van bestuur, welke dit jaar werden afgekondigd zyn het Wynbesluit van 28 Maart 1929; het Consumptiebesluit van 15 Juni 1929 en het Honingmerkenbesluit van 30 September 1929. In de wijize van uitoefening van het toe zicht werd ook dit jaar geen verandering gebracht. In den loop van dit jaar is door de keur meesters tweemaal ernstig verzet ondervon den by het nemen van mobsters van waren en het kispecteeren van verkoopplaatsen. Van beide gevallen is proces-verbaal opge- maakt. In het begin van het jaar was gelegen heid tot het inspecteeren van melkveestal len. In de laatste maanden van het jaar kon vindt zich geheel onder den grond; de vreemdeling wordt lachend gewaarschuwd, zich niet zonder geleide in dezen doolhof te begeven, op straffe van te zullen ver hongeren! Langs de perrons kunnen 1200 wagons tegelyk worden gereedgezet; per uur kunnen 80.000 personen worden ver voerd. In deze stad onder de aarde, waar van men bovengronds niets bemerkt, sterlt het leven nooit uit. Hoogst interessant is ook een bezoek aan een groot hotel, b.v. aan Astor-Hotel, dat partyen tot gezamenlyk 6000 personen kan ontvangen; aan een der geweldige stadions, die 50.000 k 60.000 toe schouwers kannen bevatten; aan een bios cooppalis als Roxy Theatre of Paramount Theatre, waar 's nachts 12 uur een nieuwe voorstelling begint en te 9 uur 's morgens alweer 4000 k 5000 menschen toegang ver langen; aan een der restaurants welke nim mer sluiten,onder het motte: „We threy the key away" (wy wierpen onzen sleutel weg.) Voor kleinere uitstapjes komt allereerst in aanmerking Statue of Liberty, het kolos sale Vrijheidsbeeld op Bedloe's Island. Het beeld, staande op een voetstuk van 155 voet is 151 voet hoog; men kan het binnendoor beklimmen, en het hoofd kan veertig, de op geheven arm twaalf personen bevatten. En vooral mag Coney Island, de permanente reuzen-kermis, waar op Zondag een millioen menschen dooreenkrioelt, niet worden ver geten. Aan de overzijd* van de Hudson ligt New Yersey; men nut dit bereiken met een der formidabele ferries, of door den Iïolland-tunnel onder de rivier, welks totale lengte 9250 voet bedraagt en door welken op den dag der opening 52.000 auto's pas seerden. En heeft men nog tyd voor wat grootere uitstapjes, dan bezoeke men Re- Beach, eveneens met een uitgestrekt amu sementspark, of make een boottocht over de Hudson, langs de fraaie Palisades. En daarna: de States in! daarvoor, wegenB de vele andere werkzaam heden, welke moesten worden verricht, geen tyd beschikbaar worden gesteld. Geregeld werden de waren, op de open bare markten te koop aangeboden, gecon troleerd, terwyl tevens werd toegezien, dat die eetwaren, welke in niet-toebereiden toe stand plegen genuttigd te worden en zich voor reiniging door den kooper niet leenen, voldoende beschermd werden tegen besmet ting door stof, vliegen of anderszins. ('Zie verder Tweede Blad.) MUZIEK. De eerste uitvoering van de „Cantate Weinlese" van Dr. Rudolf Mengelberg. Een onderhoud met den componist. Het vorige jaar vierde de Maatschappij tot Bevordering der Toonkunst kortweg bekend als „Toonkunst" haar honderd jarig bestaan. Ter gelegenheid van dit feit werd een prijsvraag uitgeschreven voor het maken van een compositie voor koor orkest Niet minder d«n 169 componisten uit 24 verschillende lénden dongen in deze prysvraag mede. Op den dag van het feest van Toonkunst werd de uitslag bekend gemaakt. De met algeineene stemmen bekroonde cpmpositie was de „Cantate Weinleee", waarvan Ru- dolf Mengelberg artistiek leider van het Amsterdamsche Concertgebouw de com ponist bleek te zijn. Dese compositie nu zal Zaterdagavond voor den eersten keer in het Amsterdamsche Concertgebouw worden uit gevoerd onder leiding van den dirigent van ons beroemde orkest Dr. Willem Mengel berg. Aa,, deze uitvoering verleen en hun medewerking het Concertgebouworkest, het Toonkunst-koor en een tenor-solist. Wij vonden in het feit, dat deoe eerste uitvoering zal plaats hebben, aanleiding eens met dr. Rudolf Mengelberg over zijn werk t© gaan praten. D© heer Mengelberg ontving ons op zeer aangename wijze in zijn woning te Amster dam, in een der nieuwe, grootsch aangeleg de buitenwijken. Onze taak was niet moeilijk, want wij vonden den componist gul bereid ons op onze vragen te antwoorden niet alleen, doch ook uit „zich zelf" vele dingen te vertellen. 4,r,Ik werd' geboren" aldus dr. Rudolf Mengelberg „te Krefeld in het jaar 1892. Mijn studie volbracht ik in Duitschland, eerst voornamelijk rechten en philosophic en daarna muziek en muziekwetenschap pen". In verband met het succes,, dat dr. Rudolf Mengelberg in cms land behaalde, leek ons ddt laatste zeer natuurlijk. „Compositie studeerde ök te Leipzig bij prof. Hugo RiOnian, in Keulen, bij Otto Neitzel en hier in Nederland bij Cornells Doppe" en dr. Willem Mengelberg". .Ja" en hier werd dr. Mengelberg le vendig „ik ben nu al vijftien jaar in Hol land en ik kan zeggen, dat ik Hollander ge worden ben. Ik houd van Holland. Ik ben absoluut doordrongen van de Hollandsche mentalitiet en ik bewonder dóe en houd haar hoog. Maar u wilt v*n mijn werk weten. Nu dan, ik schreef mijn dissertatie over den Itoliaanschen, achttiende eeuwsche compo nist „Ristori". „Of ik meer litterair werk gemaakt heb? O, ja zeker. Ik schreef een biografie over Gustav MrJhler. De bekende firma Breltkopf en Hartel te Leipzig gaf deze uit. En dit" en dr. Mengelberg nam een werkje uit de boekenkast „Holland als Kulturelle Ein- heit" lazen wij. „Dit is nu ook in het Nederlandach ver taald", vertelt dr. Mengelberg. Dan komen wij weer op de muziek terug. „Ik heb verscheidene werken gecompo neerd voor orkest. Ook heb ik vele liederen geschreven. Ja... u begrijpt... mijn positie als artistiek leider van het Concertgebouw laat me nu niet zoo heel erg veel tijd. Daar komt zoo enorm veel kijken en allee edacht daar den heelen mensch, de „volle honderd procent." En bij die woorden denken wij onmiddel lijk aan dr. Willem Mengelberg, die van zijn orkest ook altijd de „honderd procent" eiacht. Zoo naderen we dan aan het punt van uitgang n.l. de „Cantat© Weinleee" wijn oogst. Mengelberg staat op. Eenige seconden later hebben wij de compositie in onze han den. d.w.z. een klavieruittreksel. Keurig ziet het er uat, gedrukt door Breitkopf en Hartel en uitgegeven door de Maatschappij Toon kunst bij de firma Alabach en Co. Voorin staat de tekst afgedrukt, die dr. Mengelberg tot het maken van zijn werk inspireerde Wolfgang Graf Kalckreuth heet de dichter van „Weinleee". Onder het ge dicht lezen wij, dat het gemaakt werd naar Paul Verlaine. „Wie zal der solo zingen?" vragen we. „Louis van Tulder", luidt het antwoord. „En, is u op het moment weer aan een compositie bezig'" „O ja, ik werk aan een Mis en ook aan een vioolconcert." „Weet u ook al wie dat spelen zalf' „Ja, Alexander Bchmuller sal het waar schijnlijk ten doop houden". „Zal dat gaüw zijn?" „Nu... gauw misschien volgend seizoen... ik weet nietmijn werk aan "t Concertge bouw eischt zooveel tijd En dat herinnert ons eraan, dat wij niet ai te veel van den tijd mogen vergen, die dr. Mengelberg ons zoo bereidwillig toestond. Wij nemen afscheid en worden dopr dr. Mengelberg hoffelijk naar de voordeur ge leid. Met welgevallen kijkt hij de breede straat in: „8ohubert-straat", zegt hij. .maar Schu bert, mijn lievelingscomponist.^. En wij besluiten op sld^MH^t ook „in de krant" te zetten. RUILBUREAU voor bons cn plaatjes Hebben verzonden aan: Reneé B. 8 Dronste's bons. Mevr. C. van D. 11 Paddenstoelen (gehal veerd). Hebben genoteerd voor; Adr. do Groot. 20 Lever's bons Deze laatfet© noteering van Lever's bons is werkelijk de laatste noteering. We houden hiermede op totdat we weer bij zijn. Vergeet niet uw inzendingen vergezeld te doen gaan van 10 cent in geld of postzegels Adres zeer volledig en duidelijk. Vermeld uw naam en adres op uw ruil- briefje. Gaarne flinke inzendingen van al!© bons, behalve nog Van Nelle's achteretiketten. HET RUILBUREUA Oplossingen van de raadsels van vorige week. 1. To, Otto. 2. Een windwyzer. 8. Water, kater, later. 4. Gouda, goud, oud. 5. Parijs Seine. Berlyn - Spree. Londen Theems. Rome Tiber. 6. Rebus beurs. De prijs viel by loting ten deel aan AU BOER, Voorkade 30a, Boskoop. De prys, een mooi boek, zullen wy laten thuis bezorgen. Nieuwe Raadsels. 1. Met b ben ik een lichaamsdeel, met t een deel van je voet, met v een grond soort, met p een wortel en met st ben ik hard en toch breekbaar. 2. Tc Heb soms allerhande vormen En je ziet my in de lucht. *t Windje kan my dikwyls jagen, Maar 'k maak niet het minst gerucht. Kom Tc eens kyken op de aarde, Dan maak *k plotseling alles nat. En de regen valt by stroomen, Alles geef ik dan een bad. Wie kan my nu heel vlug zeggen, Hoe of ik toch eiglyk heet? Kyk eens even door de ramen En ik denk, dat je 't wel weet I S. Myn eerste is een insect, myn tweede een voegwoord, myn derde dient tot berging en myn geheel eveneens. Het is meestal in den kelder te vinden. 4. Welke pet wordt nooit op het hoofd ge dragen, maar ligt altijd op den grond 5. Verborgen visschen. Is Jaap al in Groningen geweest of gaat hy er nog heen? Werden Jan en Het ongeduldig, toen zy moesten wachten? Zy had de laatste uren wakende door gebracht. Hoeveel boterhammen eet je aan het ontbyt Als jullie zoo kibbelt, zal moeder geen van beiden meenemen. 6. Kruisraadsel Op de beide kruisjesiynen komt de naam van een plaats in Noord-Holland. s X txxxxxxxx le ry een medeklinker. 2e een ander woord voor onnoozele hals. 3e een jongensnaam. 4e een dorp in Gelderland. 6e t gevraagde woord. 6e een plaats in Zuid-Holland. 7e het tegenovergestelde van groot. 8e een gewicht. 9e een medeklinker. 7. iWie kan een bloem maken van: veer ban Oplossingen insenden aan de redactie van de Goadsche Courant, Markt Si, Gouda. fin

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1930 | | pagina 2